Teori Kanıtlanırsa Kanun Olur

[∞ evrensel-insan]

Yukardaki şemayı ya senin gözün seçmiyor ya da benim. Bilimsel çalışma yukarda hipotezle başlamış teori ile sonuçlanmış. Kimse teori olarak sonlanan dogmalaşır falan da demiyor. Cevaplar iyi okunmalı.

 

Sonuç; yanlışlanabilen bilimsel teori, kuram, olgu denilmişti.

Istersen soyle yapariz. "Evrensel-insan'a sorular" basliginda somut bir ornek ile onun bilimsel yontem mi felsefi yontemmi oldugunu ve bu farkin nasil ve neye gore ortaya koyacagini; birer bilim kisisi gibi yazisabiliriz.

 

Belki boylece bilimsel yontem ile felsefi yontem farki ve de felsefi temelli hipotez,tez akil gozlem, deney ispat v.s. ile bilim temelli olgu, gozlem deney,hipotez, tez akil v.s. farki ortaya cikabilir.

 

Sonucta somut ornekjler uzerinden gitmek her zaman daha bir algilanir ve degerlendirilir olur.

 

Eger buna razi isen; mesela "evrensel-insan'a sorular" basliginda felsefe ile bilim arasindaki yontem/hipotez/gozlem/akil v.s. farki nedir? v.s. gibi bir soru ile giris yapabilirsin.

 

Boylece her iki alanda da kullanilan ayni kavramlarin felsefi ve bilimsel anlam ve icerik farki da bioylece ortaya cikar ve iki bilgi dali arasinda bir kopru kurulur. Bu koprunun temelinin felsefi mi bilimsel mi oldugu da ortaya cikar.

 

Kisaca klasik bilim ile modern bilimi ve hatta postmodern, sozde ilahi alternatif temelli "bilimleri" ve bilimsel bilimden farkini da boylece ortaya koymus oluruz.

 

Bildigin gibi dil olarak -logy son eki "bilimi" demektir.

 

Mesela teoloji tanri "bilimi" dir. Astrology "yildiz bilimi" dir. sosyology "sosyal bilimdir" v.s.

 

Iste bunlarin hangisinin niteliginin bilimsel hangisinin degil oldugu farki da boylece algilanmis olur.

 

Bildigin gibi astrology, sozde bilim iken, astronomy bilimdir. Cunku oradaki -nomy eki "kanun/kural v.s." demektir ve bu bilimselligi isaret eder.

 

Ama ve mesela "sosyonomy, psychonomy, bionomy, v.s." yoktur ve tum bunlar -logy eki alir. Aslinda logy logic yani mantiktan gelir.

 

Ne philonomy, ne de philology dir, philosophy dir. Cunku sophy eki de irfan yani zihin ubilgi bilinc v.s. ufkudur.

 

O yuzden son ekler olan, -logy, -nomy, -sophy farkli anlam ve iceriktedir.

 

Neyse bunlar linquistik bilgilerdir, sadece ornek olarak verdim.

 

Mesaji uzatti isem ozur dilerim. Ne demek istedigimin algilanmasini istedigim icin bu mesaji yazdim.

[Φ democrossian]

Felsefenin ne olduğu bilinecek, bilimin yerine konmayacak. Bu işin çaresi budur. Toplumsal bazda, kamu yapılanmasında sadece ve ancak bilimi temel alabiliriz. Başka hiç bir şeyi alamayız. Ama kişi kendi görüşlerine hangi dini, hangi felsefeyi baz alır, o kendinden başka kimseyi ilgilendirmez. Bir ikinci kişiye "sen de şu felsefi ideolojiye, şu dini inanca inanmalısın, yoksa şöyle kötü, böyle fena olur" diye bırak zorlama, psikolojik baskı bile yaparsa bu laikliğin ihlalidir, suçtur. Kişi özgürlüğüne karışmadır.

 

Biz yıllardır laikliği savsata savsata ne olduğunu unuttuk. Bu başımıza çöreklenen din belası bizim yarattığımız bir canavar, onun tepemize çöreklenmesinin sorumlusu hepimizden başka kimse değil.

 

Bana kimse kalkıp "seni allah kendisine inanmadığın için cezalandıracak" diyemez. Ben onu var ya, tersi dönmüş çuvala çeviririm, öyle bozar, öyle hırpalar, öyle mahvederim ki, gözünün yaşına bile bakmam. Haddini bilsin. Allahıysa kendi allahı. Bana ne onun allahından?

 

Bu allahçıları bu millet şımarta şımarta tepesine çıkardı. Bu artık son bulmalı. Laiklik sağlanmadan dine saygının zerresi gösterilmemeli. Ateizm yoksa, inanç özgürlüğü de yoktur.

[∞ evrensel-insan]

 

 

Felsefenin ne olduğu bilinecek, bilimin yerine konmayacak. Bu işin çaresi budur. Toplumsal bazda, kamu yapılanmasında sadece ve ancak bilimi temel alabiliriz. Başka hiç bir şeyi alamayız. Ama kişi kendi görüşlerine hangi dini, hangi felsefeyi baz alır, o kendinden başka kimseyi ilgilendirmez. Bir ikinci kişiye "sen de şu felsefi ideolojiye, şu dini inanca inanmalısın, yoksa şöyle kötü, böyle fena olur" diye bırak zorlama, psikolojik baskı bile yaparsa bu laikliğin ihlalidir, suçtur. Kişi özgürlüğüne karışmadır.

 

Biz yıllardır laikliği savsata savsata ne olduğunu unuttuk. Bu başımıza çöreklenen din belası bizim yarattığımız bir canavar, onun tepemize çöreklenmesinin sorumlusu hepimizden başka kimse değil.

 

Iste sorun felsefe ile bilim farkinin algilanamamasinda felsefeyi bilim tabanina baglamak yerine (bilimsel felsefe) bilimi felsefe tabanina baglamak( klasik metafizik bilim, sozde bilim, alternatif bilim, ilmi bilim)

 

Oyuzden epistemoloji yerine metafizikten yola cikan hic bir yanasim BILIMSEL DEGILDIR. Temel var ol inan degil; bil olmalidir. Yani metafizik dali degil, epistemoloji dali bilimin temelidir.

 

Bana kimse kalkıp "seni allah kendisine inanmadığın için cezalandıracak" diyemez. Ben onu var ya, tersi dönmüş çuvala çeviririm, öyle bozar, öyle hırpalar, öyle mahvederim ki, gözünün yaşına bile bakmam. Haddini bilsin. Allahıysa kendi allahı. Bana ne onun allahından?

 

Bu allahçıları bu millet şımarta şımarta tepesine çıkardı. Bu artık son bulmalı. Laiklik sağlanmadan dine saygının zerresi gösterilmemeli. Ateizm yoksa, inanç özgürlüğü de yoktur.

Catisma otekilestirme distalama ve ayristirma zaten emeryalizmin ve diktatorun istedigidir. Bu tuzaga dusmeyelim.

[Φ yenilik]

Profesyonel bir tartışmacı değilim. Asla da olmak istemiyorum.

 

Şimdi felsefeyi, ideolojiyi, şunu bunu karıştırmadan, bir kucak, konunun özü için gerekli bulmadığım yazılar yazmadan, söyle bakayım; daha önce şu belirttiğim, aşağıdaki bilimsel çalışma ve sonlandırma süreci yanlış mı, doğru mu?

 

Önce hangisinin yanlış veya doğru olduğunu belirt, daha sonra ben senden detay isteyeyim. Olur mu? Böylece tartışma da kaynamasın.

 

Bilimsel çalışma sırasıyla, gözlem, hipotez, deneyler, teori(kuram, olgu) şeklinde devam ediyor.. İlk iletimde de söylemiştim.

[Φ democrossian]

Allah vardır diyen beni dışlamış olmuyor, toplumu ayrıştırmış olmuyor da ben allah yoktur dediğimde mi dışlama, ayrıştırma yapmış oluyorum? 

 

O onun inancı, bu da benim inancım. Gül hatırı kırılmasın diye "he" mi diyeyim? Allah yoktur. Din yalandır. Bu da benim inancım. O nasıl inancını söylüyorsa, ben de söylüyorum.

 

Bakın, bu toplum "%99 u müslümandır" safsatasıyla bir milim yol alamaz. "Ben müslüman filan değilim" diyenler çoğalmadıkça inanç özgürlüğü olmayacaktır. Bunu söylemek bir insanlık ve yurttaşlık görevi haline gelmiştir.

[∞ evrensel-insan]

Profesyonel bir tartışmacı değilim. Asla da olmak istemiyorum.

 

Şimdi felsefeyi, ideolojiyi, şunu bunu karıştırmadan, bir kucak, konunun özü için gerekli bulmadığım yazılar yazmadan, söyle bakayım; daha önce şu belirttiğim, aşağıdaki bilimsel çalışma ve sonlandırma süreci yanlış mı, doğru mu?

 

Önce hangisinin yanlış veya doğru olduğunu belirt, daha sonra ben senden detay isteyeyim. Olur mu? Böylece tartışma da kaynamasın.

Bilimsel calisma fenomenin gozlemlenmesi ile baslar, bu gozxlem teoriye tasinir bu teori bu gozleme gore bir kac kez test edilir eger her seferinde gozxlme uygun yanit aliniyorsa teori bilimsel temelde bir olgu olur.

 

Eger hipotezden yola cikilacaksa, o hipotez gozleme tasinir ve onaylanirsa tutarli olursa ayni yukaridaki islem devam eder. Eger onaylanmaz yani gozlem vermezse hipotez curur, yeni bir hipotez ortaya atilir.

 

Yeterli mi?

[∞ evrensel-insan]

Allah vardır diyen beni dışlamış olmuyor, toplumu ayrıştırmış olmuyor da ben allah yoktur dediğimde mi dışlama, ayrıştırma yapmış oluyorum? 

 

O onun inancı, bu da benim inancım. Gül hatırı kırılmasın diye "he" mi diyeyim? Allah yoktur. Din yalandır. Bu da benim inancım. O nasıl inancını söylüyorsa, ben de söylüyorum.

Burada andlasma uzlasma ortak nokta tek tarafli degil; iki taraflidir iki taraf ta diger tarafin hak ve ozgurlugunu taniyacak ve mudahele etmeyecektir.

[Φ democrossian]

iki taraflidir

 

Benim iletimin altına çatışmayalım ayrışmayalım yazdığında benim yazacağım yanıt belliydi. Karşılıklılık ilkesi o zaman aklına gelse daha şık olurdu. Demek ben çatışmıyor, ayrışmıyormuşum değil mi?

[∞ evrensel-insan]

Benim iletimin altına çatışmayalım ayrışmayalım yazdığında benim yazacağım yanıt belliydi. Karşılıklılık ilkesi o zaman aklına gelse daha şık olurdu. Demek ben çatışmıyor, ayrışmıyormuşum değil mi?

Yaazdiklarindan ben o anlami cikariyoirum. Mesela "Banane ondan" soylemi ayristirmadir.

 

Yalniz senden ricam bu konuyu islam basliginda devam edelim, burada da bilim ve felsefi yontemi devam edelim. Yoksa iki baslik karisiyor.

[Φ democrossian]

Ben bana ne ondan demedim. Bana ne onun allahından dedim. Sahi bana ne? Beni neden ilgilendirsin ki? Olmayan bir şeyle ilgilenmem için bir neden olabilir mi?

 

Felsefe, din ve bilim başlıca üç insanlık kültürü olduğu için, konu konuyu açar. Bu üçü sık sık karşı karşıya gelir çünkü.

[Φ yenilik]

Yeterli mi?

 

Çok bile..

 

Bilimsel calisma fenomenin gozlemlenmesi ile baslar,

 

Fenomenin gözlemlenmesi ile başlar konusunda mutabıkız.

 

bu gozlem teoriye tasinir bu teori bu gozleme gore bir kac kez test edilir eger her seferinde gozlme uygun yanit aliniyorsa teori bilimsel temelde bir olgu olur.

 

Bu ikinci adımda ayrılıyoruz.

 

1. Şemada gözlemi hemen hipotez takip ediyor.

2. Şemada da gözlemi hemen hipotez takip ediyor.

3. Şemada da yine hemen gözlemi hipotez takip ediyor.

 

Beni doğruluyor.

 

Eger hipotezden yola cikilacaksa, o hipotez gozleme tasinir ve onaylanirsa tutarli olursa ayni yukaridaki islem devam eder. Eger onaylanmaz yani gozlem vermezse hipotez curur, yeni bir hipotez ortaya atilir.

 

 

Hipotezden yola çıkılıyor demiyoruz. Son yazımı bile YİNE okumadın. Hipotezin bilimsel ve tutarlılık içermesi için gözlemi başa koyuyoruz.

 

Ve süreç her üç şemada da yine bilimsel teori olarak sonlanıyor.

[Φ democrossian]

Konu dağılmasın deniyor ama "teori kanıtlanırsa yasa olur dediğimde ne olur?" sorusuna yanıt çıkmadı. Hadi ben dedim: Evet, teori kanıtlanırsa yasa olur. 

[Φ yenilik]

Konu dağılmasın deniyor ama "teori kanıtlanırsa yasa olur dediğimde ne olur?" sorusuna yanıt çıkmadı. Hadi ben dedim: Evet, teori kanıtlanırsa yasa olur. 

 

Bilimde kuram veya teori; bir olgunun, sürekli olarak doğrulanmış gözlem ve deneyler baz alınarak yapılan bir açıklamasıdır. -Wiki-

 

Yine burada da CD konusu.

 

Yukarda defaatlece söylendi. Teori zaten bilimsel bilgidir. Kanıtlanmaya ihtiyacı kalmamıştır. Bilimseldir, yanlışlanabilir. Hipotez değildir.

[∞ evrensel-insan]

Ben bana ne ondan demedim. Bana ne onun allahından dedim. Sahi bana ne? Beni neden ilgilendirsin ki? Olmayan bir şeyle ilgilenmem için bir neden olabilir mi?

 

Felsefe, din ve bilim başlıca üç insanlık kültürü olduğu için, konu konuyu açar. Bu üçü sık sık karşı karşıya gelir çünkü.

Tabi ki diyebilirsin, yalniz bu tip bir soylem Allah'i kendine kisilik ve kimlik degeri yapmis bir inanir/dindar icin iticidir, kizdiricidir. Dolayisiyle senin ne dedigini anlamaya calismak yerine duygusal olarak sana yonelik bir karsitlik savunu catisma hissi alir.

 

Aslinda din felsefenin icindedir bilimin de bir felsefesi vardir. Cunku felsefe insanoglunun kendi beyni arasindeki ile dunyaya bakisi ve kendini ifade edisi ve iliski kurmasidir.

 

Tabi toplumumuzda felsefenin birak onemini ne oldugu ile bilinmezz. Cunku sorgulayan bilgilenmek isteyen v.s. bir toplum degiliz, aksine; bildigimizi sanan degerlerimizi sorgulanmaz kilan kendi dedigimizi karsi tarafa kabul ettirmeye calisan dusunce ve bilgi alis verisi yerine kendi dogrusunu sabitleyen ve kabul ettirmeye calisan bir toplumuz. Kisaca uzlasmagecinme yerine, catisma distalama ve otekilestirmeyi hedef aliriz. Cunku boyle yetistiririz ve bu bilincalti bir davranis seklidir ve farkinda da degiliz.

 

Oyuzden bir seyin bir sey ile iliskisini ya da celiskisini ortaya koyma acisindan hep celiskiye ayristirmaya yoneliriz, birlestirme yerine. Iste toplumumuzun cag disi kalmisliginin birey olamamasinin ve birbiri ile farklari temelinde gecinememesinin temeli de bu.

[∞ evrensel-insan]

Çok bile..

 

 

Fenomenin gözlemlenmesi ile başlar konusunda mutabıkız.

 

 

Bu ikinci adımda ayrılıyoruz.

 

1. Şemada gözlemi hemen hipotez takip ediyor.

2. Şemada da gözlemi hemen hipotez takip ediyor.

3. Şemada da yine hemen gözlemi hipotez takip ediyor.

 

Beni doğruluyor.

Seni dogrulayabilir biliyorsun dogrulama aklin inandigini kendisine gerceklestirmesidir. Iste o yuzden bilimsel degilse zaten yanlislanamaz. Ben de qua felsefesi temelinde sadece yazdiklarina bilimsel ve bilissel temelde yanitlar verecegim. Yani seni yanlislamak icin degil; zaten boyle bir olanak gozlem olarak yok. Evet dedigin dogru. Semada gozlemi hemen hipotez takip ediyor da; bu hipotez neye nasil aciliyor? Teoriye gozleme olguya teoriye variyor mu? Buna bakacagiz. Cunku gozlem ve hipotez felsefede de vardir.

 

Iste bilim ile felsefe farkini bu iki kavramda adini bahsettigim bloga yazdigim yeni baslijkta gayet detayli ve ornekli acikladim.

 

 

Hipotezden yola çıkılıyor demiyoruz. Son yazımı bile YİNE okumadın. Hipotezin bilimsel ve tutarlılık içermesi için gözlemi başa koyuyoruz.

 

Ve süreç her üç şemada da yine bilimsel teori olarak sonlanıyor.

Buraya hipotezin ne oldugunu bir daha alintiliyorum ki takip edebilelim. Mavi kismim calissa sana hem bold hem de renklendirme yapatrdim.

 

"Hipotez (Önerme) Nedir?

Bir gözlemin, bir olayın, bir olgunun ya da bilimsel bir problemin, üzerinde daha fazla inceleme yapılarak test edilmesine olanak veren, öneri niteliğinde açıklama."

 

Gozlem-duyusal ve tum insanoglunu kapsiyor mu

 

olay-karmasik cunku olay her yonuy ile subjektiftir. Buradaki tek bilimsellik herkesin kabullenecegi veri vermektir. Mesela "Kazada 5 kisi yaralandi" eger buraya "yaralandi cunku...." dediginde bu subjektif yoruma girer. Olgu ise gozlem veriyordur diye algiliyorum. Cunku kavram kargasasi var. Gecenlerde bir arkadas olguyaa "unsur/sebep" dedi. Ben de olgu oldugunu ancak kav ramina verdigi icerik ve anlamdan algiladim. Ayrica yine gozlem ile yanlislanabilme olanagi var mi? Bilimsel "problem" de muallak. Problem derken ne kast ediliyor. Ya da problem nerde gozlem de olamaz olgu da mi teoride mi tez de mi AKILCI ALGILAMADA mi? Uzerinde inceleme yapilabiliyorsa, ortada bir fenomenin oldugunu varsayiyoruz. Cunku aklin yarattigi bir ideolojik inancsal dogru uzerinde inceleme yapilamaz. diyelim demokrasi de. Cunku gozlem demokrasi olarak tum insanoglunu kapsamaz. Yani ortada AKILSAL algilamanin algilaadigi gozleme demokrasi demesi ya da dememesi var. O yuzden bilimsel "problem" muallakta kaliyor. Cunku problem hakkindaaciklanma yok. Burada "test edilen" nedir? "olanak veren" nedir. Bu olanagin temeli neye dauyaniyor? Ustelik ONERI neyin onerisi?

 

Iste butun bu sorular ve alinacak yanitlar BILIMSEL TEMELDE TUTARLI VE ONAYLANMIS OLMALI. Eger tutarsiz ve curutucu ise, yeni bir hipotez gerekiyor. Yani gozlem temelindeki hipotez bilimsel olarak tutarlilik ve onaylanmislik adina olgu ya da teori olabilecek bir ONERI degil.

 

 

Sonlanmasinin nedeni basligin uc semeda da bilimsel yontem olmasi. Burada kilit nokta, hipotezin bilimsel teori olarak sonuclanmasi icin, yani felsefi degil de; bilimsel hipotez olmasi icin her semada bir ayrinti var "EGER HIPOTEZ TUTARLI/UYGUN ise" sence bu ayrinti neden var ve bir hipotezin tutarliligi veya uygunlugu neye bagli. Iste bu sorunun yaniti semalarda "onaylandi/curutuldu" diye geciyor. Bu da bize yeni bir soru sorduruyor, hipotezi onaylayan ya da curuten nedir?

 

Iste bu iki soruya yani "tutarli/tutarsiz ve onaylandi/curutuldu" vercegin yanit senin algilamanin felsefi mi bilimsel mi oldugunu belirliyecek. Cunku unutma hipotezdeki gozlem, aklin algilamasinin yarattigi bir ideoloji inancin gozlemi olabilir. Yani ideoloji inanc temelinde boyle bir gozlem aldigini kendine dogrulayanin.

 

Peki "tutarli ve onaylandi" temelli teoriye acilan bilimselhipotezi o zaman ne belirliyecek?

 

Bu da ucuncu soru.

 

Buradaki kilit noktalar;

 

Birincisi hipotezin gozlemi DUYUSAL ALGIYAMI DAYANIYOR? Yani tum insanoglunu kapsiyor mu?

 

Ikincisi gozlem tum algiya dayaiyorsa, hipotezdeki bilgiler ile ortusuyor mu?

 

Ucuncusu test olanagi veriyor mu?

 

Aslinda yanitimi gec vermemin nedeni, bloga tam da yazistigimiz konu ve kavramlara detayli ve acik isik tutacagini kendimce dusundugum ustelik her turlu sorunu kokten cozebilecek bir algi ile bir baslik actim.

 

O yuzden bu tip kavram ve konu temelinde detaya girerek yapilan yazismalar bana yeni ufuklar aciyor ve yeni dusunce ve bilgiler temelinde eski dagarcigimi bu yazismalardan aldigim GOZLEMCI ALGILAMA temelinde toparliyor ve yeni bir baslik haline getiriyorum.

 

O yuzden basta sana ve diger arkadaslara su yogun yazisma trafigi icin tesekkurler.

 

Baska turlu benim beyin duzeyimin dile getirdigi baskasinin katilimi olmadikca oyle kalacak ve bana da deginilen konu ve kavrama yeni acilimlar ve dusunceler bilgiler ekleme firsati vermeyecek.

 

Yazdigim baslik blog da. Yanlis algilama ama bir roman ya da masal gibi okursan "algilama zorlugu cekecegin" kesin. O yuzden okuyacaksan ve hatta "evrensel-insan'a sorilar" basliginda yanit vereceksen, her cumleyi sindire sindire uzerinde dusunerek okumani ve algilamani oneririm. Zaten eger yanit verirsen o yanittan aldigim gozlenm ile de verilenin ne kadarinin verildigi gibi algilandigini gozlemleyebilirim.

 

Simdi gelelim bu mesajina.

 

Bata sorun benim mavi kismin grey ve islevsiz olmasi, ne bir alinti yapabiliyorum, ne bold yapabiliyorum. Ancak ve dumduz yazabiliyorum sadece. O yuzden yanitlarim senin mesajinin bastan sona kadar gidisati yonunde bir sira izleyecek.

[Φ Canraşit]

Bilimde kuram veya teori; bir olgunun, sürekli olarak doğrulanmış gözlem ve deneyler baz alınarak yapılan bir açıklamasıdır. -Wiki-

 

Yine burada da CD konusu.

 

Yukarda defaatlece söylendi. Teori zaten bilimsel bilgidir. Kanıtlanmaya ihtiyacı kalmamıştır. Bilimseldir, yanlışlanabilir. Hipotez değildir.

 

Evet, çok net ve doğru bir yorum.

 

Bu noktada ilaveten özellikle belirtmek gerekir ki, Olgular bir süreç belirtir.

 

Bir, iki örnek üzerinden toparlarsak ;

 

Serbest Düşme bir olgudur ve Deterministik bir sürece aittir.

 

Bu olgunun açıklanması için bir Hipotez ortaya atılmıştır.

 

Bu hipotez, deney ve gözlemlerle kanıtlanmış olan " Newton'un Klasik Mekanik Teorisi" nin Hipotezidir.

 

Bu teori, Deterministik bir süreci betimlediği için, bu teoriden bir Yasa ( olgunun formülüze edilmiş hali ) çıkmıştır. O da Yerçekimi Yasasıdır. Yalnız dikkat ( !), burada Teori kanıtlanınca Yasa'ya dönüşmemiştir, süreci betimleyen Lineer Matematik  Modelden ( Teoriden ) zamandan bağımsız Yasa çıkarımı yapılmıştır. Yasalar zamandan bağımsızdır.

 

Fakat, bir olgu, mesela Evrim Olgusu, Deterministik değil, Kaotik bir sürece ait bir olgu olduğundan, gözlem ve deneylerle kanıtlanan Evrim Hipotezi, bu olgu ile ilgili tutarlı açıklamalar bütünü olan Evrim Teorisi şeklinde geçerli hale getirilmiştir.

 

Buna rağmen, Evrim Teorisi, Deterministik bir süreçle ilgili bir teori olmadığından, tamamen Kaotik bir süreci betimlediğinden, bu teoriden bir Evrim Yasası çıkmamıştır ve çıkmaz da.

 

Zira, Evrim Teorisi Lineer Denklemlerle ifade edilip, bir Lineer Matematiksel Model ortaya konamaz ve dolayısıyla Mendel Yasasını, Doğal Seleksiyonu, Mutasyonu, Genetik Sürüklenmeyi içerecek şekilde tek bir Yasa çıkarımı da yapılamaz.

 

Bu arada belirtmek gerekir ki, bilindiği gibi her bilimsel teori, gözlemsel yanlışlanabilirliğe de açıktır.

 

Bugün kimsenin Klasik Mekanik Teorisinin açıklayamadığı konulardan haberi olmadığını sanmıyorum.

 

Görecelik Teorisinin farklı gözlemleri ve deneyleri açıklamak için oluşturulduğunu da söylememe gerek yok.

[∞ evrensel-insan]

Konu dağılmasın deniyor ama "teori kanıtlanırsa yasa olur dediğimde ne olur?" sorusuna yanıt çıkmadı. Hadi ben dedim: Evet, teori kanıtlanırsa yasa olur. 

Ben yanitladim. Eger geriye donuk bir arastima yapip kendi orijinakl mesajini bulursan, benim yanitimi da hemen altinda bulursun.

[Φ Canraşit]

Bata sorun benim mavi kismin grey ve islevsiz olmasi, ne bir alinti yapabiliyorum, ne bold yapabiliyorum. Ancak ve dumduz yazabiliyorum sadece. O yuzden yanitlarim senin mesajinin bastan sona kadar gidisati yonunde bir sira izleyecek. 

 

Sol üstteki kutucuğa basılınca, özellikler aktif hale geliyor.

[∞ evrensel-insan]

Konu dağılmasın deniyor ama "teori kanıtlanırsa yasa olur dediğimde ne olur?" sorusuna yanıt çıkmadı. Hadi ben dedim: Evet, teori kanıtlanırsa yasa olur. 

Yanitimi buldum, burda;

 

"Ne dendigi fark etmez. Fark eden gecerliliginin tartisilmaz olmasi ve yanlislanabilir olmasi, yanlislandiktan sonra yenilenmesi ve yanlislanabilirliginin de gozleme dayanmasidir. Yani bu daimi degisken bir surectir. Gecerli iken herkesi baglar, yanlislaninca da tedaulden kalkar.

 

Keske etikte de dogruda da her turlu ideolojide inancta ve izmde de sistem ve duzende de boyle olsa, yani felsefede. Iste o zaman felsefe bilime ve evrensel hukuka insan haklarina ve de hak ve ozgurluklere bagli olur. Bu da cok seslilik ve her bir dusuncenin kendini dile getirme hakkidir.

 

Yoksa dogmalasir, ideolojilesir, inancsallasir ve zamanla cag disi kalir tutuculasir, gericilesir, eskir, yasamdan kalkar."-e.i.-

[∞ evrensel-insan]

Bilimde kuram veya teori; bir olgunun, sürekli olarak doğrulanmış gözlem ve deneyler baz alınarak yapılan bir açıklamasıdır. -Wiki-

 

Yine burada da CD konusu.

 

Yukarda defaatlece söylendi. Teori zaten bilimsel bilgidir. Kanıtlanmaya ihtiyacı kalmamıştır. Bilimseldir, yanlışlanabilir. Hipotez değildir.

Buradaki yanit gene klasik bilimsel. Cunku GOZLEMSEL YANLISLANABILIRLIGIN teoriyi gecersiz kilacagindan bahsetmemis. Yukaridaki alinti da teori, mutlak sorgulanmaz degismez v.s. gibi algilanabilir. Bilimselligin sihhati adina yanlislanabilirlik ile gecerliligi her zaman katmak lazim. Yukaridaki klasik bilimtan iminda ikisi de yok. O yuzden ispat ve de ksinlik uzerine verilmis bir tanim ve temeli epistemolojik degil; metafizik yani ispata dayali, degisime degil.

[∞ evrensel-insan]

Evet, çok net ve doğru bir yorum.

 

Bunoktada ilaveten özellikle belirtmek gerekir ki, Olgular bir süreç belirtir.

 

Bir, iki örnek üzerinden toparlarsak ;

 

Serbest Düşme bir olgudur ve Deterministik bir sürece aittir.

 

Bu olgunun açıklanması için bir Hipotez ortaya atılmıştır.

 

Bu hipotez, deney ve gözlemlerle kanıtlanmış olan " Newton'un Klasik Mekanik Teorisi" nin Hipotezidir.

 

Bu teori, Deterministik bir süreci betimlediği için, bu teoriden bir Yasa ( olgunun formülüze edilmiş hali ) çıkmıştır. O da Yerçekimi Yasasıdır. Yalnız dikkat ( !), burada Teori kanıtlanınca Yasa'ya dönüşmemiştir, süreci betimleyen Lineer Matematik  Modelden ( Teoriden ) zamandan bağımsız Yasa çıkarımı yapılmıştır. Yasalar zamandan bağımsızdır.

 

Fakat, bir olgu, mesela Evrim Olgusu, Deterministik değil, Kaotik bir sürece ait bir olgu olduğundan, gözlem ve deneylerle kanıtlanan Evrim Hipotezi, bu olgu ile ilgili tutarlı açıklamalar bütünü olan Evrim Teorisi şeklinde geçerli hale getirilmiştir.

 

Buna rağmen, Evrim Teorisi, Deterministik bir süreçle ilgili bir teori olmadığından, tamamen Kaotik bir süreci betimlediğinden, bu teoriden bir Evrim Yasası çıkmamıştır ve çıkmaz da.

 

Zira, Evrim Teorisi Lineer Denklemlerle ifade edilip, bir Lineer Matematiksel Model ortaya konamaz ve dolayısıyla Mendel Yasasını, Doğal Seleksiyonu, Mutasyonu, Genetik Sürüklenmeyi içerecek şekilde tek bir Yasa çıkarımı da yapılamaz.

Olgu sadece surec belirmez. Mesela bilgi cesidi olarak fiziksel, sosyal ya da matematiksel/mantiksal olabilir. Ayrica olgusal gecerlilik gozlemsel yanlislanabilirlik bir teorinin cag disi kalmasini eskimesini dogmalasmasini onler.

[∞ evrensel-insan]

Sol üstteki kutucuğa basılınca, özellikler aktif hale geliyor.

Cizimsel/sekilsel gosterebilir misin?

 

Eger sen de benim gibi bilgisayar "ozurlu" degilsen!

 

Calisti bu her zaman gecerli mi yani olgusal gecerliligi var mi?

[Φ Canraşit]

Olgu sadece surec belirmez. 

 

Olgu, bilimsel verilere dayalı, kanıtlanabilir özellikteki bilgidir. Olgu; nesnel ve irade dışı olumlardır ve sık sık olay ile karıştırılır.

• Tarafsızdır,
• Nesneldir,
• Yoruma açık değildir,
• İstenç (irade) dışıdır,
• Bir süreç belirtir,
• Herkes tarafından kabul edilmiştir.

( tr.wikipedia )

[∞ evrensel-insan]

Sol üstteki kutucuğa basılınca, özellikler aktif hale geliyor.

Bir de bana hayrina su ayni mesajdan coklu alinti yapmayi gostersen:

 

Cunku ben alintiya basinca butun alinti bir kutu icinde cikiyor ve ben kutuyu alinti olarak bolemiyorum.

 

Ya qute seklinde ayni kutu icine yaziyorum, ya da kutu disina yazmak durumunda kaliyorum.

 

Ayni kutuya yazinca alinti ile benim yazdigim karisiyor, kutu disina yazinca da hangi cumlenin yazinin hangi kismina yonelik yazildigi anlasilamiyor ve kargasa cikiyor. Bazan kutu icinde benimkini bold yapiyorum, o da mavi kisim aktif ise.

[∞ evrensel-insan]

 

Olgu, bilimsel verilere dayalı, kanıtlanabilir özellikteki bilgidir. Olgu; nesnel ve irade dışı olumlardır ve sık sık olay ile karıştırılır.

• Tarafsızdır,
• Nesneldir,
• Yoruma açık değildir,
• İstenç (irade) dışıdır,
• Bir süreç belirtir,
• Herkes tarafından kabul edilmiştir.

( tr.wikipedia )

 

Buradaki surec aciklama gerektirir cunku bu tanim felsefenin metafizigini temel alan tanimdir. Mesela somut olarak ornek ver ve sureci goster.

 

Olay surec gosterir, dogrudur da olgunun buradaki sureci acaba benim "gecerlilik" temelinde mi alinmis, yanmi gozlem ile yanlislanana kadar.

 

Ornegi ben vereyim.

 

"Bir ucgenin ic acilari toplami 180 derecedir" cumlesinde surec nerde.

 

Ya da "ipana bilimsel olarak kanitlanmis en iyi dis macunudur" cumlesinde surec nerde?

 

Benim tahminim burada "gecerlilik sureci" n den bahsediyor. yani gozlem ile yanlislanana kadar.