_asi_

NEHİRLER Bío-Bío Nehri Bío-Bío Nehri, Şili 'de 380 km uzunluğunda bir nehir. Başkent Santiago'nun 500 km güneyindedir. Kaynakları Andlar'daki Icalma ve Galletue gölleridir.San Pedro de la Paz şehrinden geçerek Arauco körfezine akar. Kaynağından, denize döküldüğü yere kadar kıyısında olan büyük şehirler şunlardır: San Pedro de la Paz Concepción La Laja Nacimiento Santa Bárbara Bío Bío 1544 yılında Juan Bautista Pastene tarafından keşfedilir. Nehir uzun süre, İspanyol egemenlik alanı ile Mapuche ve Pehuencheler'e ait bölgeler arasında sınır oluşturmuştur. 1647'de İspanyollar ve Mapucheler Bio Bio'nun sınır olarak kabul edildiği bir barış antlaşması imzalarlar. Ancak bu ispanyollar tarafından sürekli olarak ihlal edilmiş, böylelikle 1655'den itibaren yeniden Mapuche isyanları süre gelmiştir. Bio Bio, burada düşünülen devasa bir baraj sistemine Pehuencheler'in gösterdiği direniş sonucu uluslararası bir üne ulaşmıştır. Yetmişli yıllarının sonundan itibaren Şili enerji şirketi ENDESA 6 büyük baraj inşasını planlamıştır. İlk barajın inşası 1997'de Pangue'de tamamlanmıştır. Barajlar Pehuenche bölgelerini sular altında bırakmış ve balık kaynaklarına zarar vermiştir. Bio Bio alanında kalan tüm çevre barajların inşası ile radikal biçimde değişmiştir. 16 Eylül 2003'de Pehuencheler Şili hükümeti ile toprak kayıplarını tazmin eden bir antlaşma imzalamışlardır. İkinci baraj 2004'te Ralco'da tamamlanır. Denize döküldüğü yerin 22 km'lik kesiminde San Pedro de la Paz şehri bulunur. Lagünler Laguna Grande San Pedro ve Laguna Chica San Pedro yürüyüşçülere görkemli bir doğa sunar. Ayrıca nehir kano ve rafting sporcuları tarafından çok sevilir. Valle del Bio-Bio ve Valle Itata vadileri Şili'nin en güneydeki şarapçılık alanlarını oluşturur. Aconcagua Nehri Aconcagua Nehri (İsp.: Río Aconcagua) Orta Şili'nin Valparaíso Bölgesi'nde bir nehirdir. Aconcagua Nehri Río Juncal ve Río Blanco birleşmesiyle oluşur. 15 km sonra Río Colorado bu nehre ilave olur ve birkaç kilometre sonra Río Putaendo eklenir. Devamında Río Limache gibi bir kaç daha küçük akarsu Aconcagua Nehri'ni besler. 142 km uzunluğundaki nehir, MELİS şehrinde Pasifik Okyanusu'na dökülür. Río Aconcagua Vadisi meyve ve şarapçılık ile çok önemli bir tarımsal ve turistik bölgedir. Lauca Nehri Lauca Nehri (Rio Lauca), Bolivya ve Şili'de bir nehirdir. Rio Lauca, Bolivya'nın ikinci en büyük tuz gölü Salar de Coipasa ile beslenir. Bu göl, Andlar'da 3.680 metre yükseklikte bulunur. Nehir, Şili'de Lauca Milli Parkı içinde son bulur. Rio Lauca, yaklaşık 160 km uzunluğunda olup bunun, % 85'i Bolivya, % 15'i Şili'dedir (Tarapacá Bölgesi). Rio Lauca İhtilafı, Rio Lauca'nın su haklarıyla için bir sınır anlaşmazlığıdır. Bu problem 1962'den beri Şili ve Bolivya arasında süregelen bir durumdur. 1975'de yeni müzakereler başlamış, ancak bu pazarlıklar 1978'de yeniden kesilmiştir. Bolivya'nın Büyük Okyanusa ulaşma talepleri çözülememiştir. Lluta Nehri Lluta Nehri (İsp.Rio Lluta), Kuzey Şili'nin Tarapacá Bölgesi'nde bir nehirdir. Lluta Nehri Orta Andlar'ın bir kesimi olan Nevados de Putre Sıradağları'nda doğar ve Putre şehrinin bir kaç kilometre ilerisinden akar. Atacama Çölü ortasında kıvrılır. Rio Lluta Vadisi, turistler tarafından oldukça sevilen bir bölge olup, çok sayıda kuş türü ve lamaya ev sahipliği yapar. Şili Karayolu 11, nehre paralel olarak gider. Lluta Nehri 167 km sonra Arica'da Büyük Okyanus'a dökülür. Vikipedi

Cerro Torre Cerro Torre, 3.133 Metre yüksekliğinde bir granit dağ. Cerro Torre, Campo de Hielo Sur bölgesinde, Arjantin-Şili sınırında bulunur. Ünlü Torres del Paine Milli Parkı'nın yaklaşık 50 km kuzeyindedir. Cerro Torre'ye tırmanış sıradışı zordur. Bu yüzden Dünya 'nın en zor ve en çok arzulanan zirvelerinden birisi olarak kabul edilir. İlk tırmanış 1959 yılında İtalyan Cesare Maestri ve Avusturyalı Toni Egger tarafından başarılmış, ancak bu tırmanışta Egger ölümcül bir kaza geçirmiştir. Zirve fotoğraflarının kayıtlı olduğu ona ait fotoğraf makinesı kaybolunca, Maestri asla gerçekten zirveye ulaştığını kanıtlayamaz. Bir çok dağcı arkadaşı betimlemelerinden şüphe ettiğinden, Cerro Torre bugüne kadar hala tırmanılmamış kabul edilir. 46 yıl boyunca hiçbir halat tırmanıcısı en yeni teknik araçlarla bile "Maestri-Egger-Rotası"'ından başarılı bir şekilde tekrarlayamaz. Deneme riskine giren 20 den fazla ekspedisyonun dağ tırmanıcıları, güya Maestri'nin yerleştirmiş olduğu çelik kancaların eksikliğini rapor eder. 12-13 Kasım 2005 tarihinde Maestri-Egger-Rotası nihayetinde Alessandro Beltrami, Ermanno Salvaterra ve Rolando Garibotti tarafından "tekrarlanır". Rotanın ismi "El Arca de los Vientos"'dur ve zorluk derecesi ABO ile değerlendirilir. Detaylı bir rapor aşağıdaki linklerdedir (İspanyolca) 11 yıl sonra Maestri, Torre'ye tekrar geri döner. Bu sefer bir kompresör delici yardımıyla dener. 2 Aralık 1970'de zirvenin alt kısmındaki duvara ulaşır. Ancak stabil olmayan karlı zirve mantarına çıkmaktan vazgeçer (burası bir gün rüzgar tarafından süpürülür). Kompresör bugün hala bir halat üstünde zirvenin altında asılı durmaktadır. Alman film yönetmeni Werner Herzog "Schrei aus Stein" (Taştan çığlık) filmini Cerro Torre çevresinde çevirmiştir. Vikipedi

And Dağları And Dağları, Dünya'nın en uzun sıradağlar zinciridir. Güney Amerika'nın bütün batı kıyısı boyunca uzanır. Venezuela'dan başlayıp Kolombiya, Ekvador, Peru, Bolivya üzerinden devam ederek Arjantin ve Şili'nin Patagonya topraklarında sona erer. Kısacası kuzey 465° paralelinden güney 1523 paraleline kadar uzanan 1556 km lik bir sıradağ kütlesidir. Andların en yüksek dağı 6.962 m ile Arjantin ve Şili sınırındaki Aconcagua'dır. And dağlarının yaşı 60 milyon yıl olarak tahmin edilmektedir. Andlar'daki dağlar yaklaşık 3000, 5000 ya da 2000 metredir. Andlar ve asyada Kordilleri, sismik ve volkanik aktiflikler gösteren bölgelerdir. Yeryüzünün en yüksek volkanları bu bölgede bulunur. 6.882 m yükseklikteki Monte Pissis (Arjantin) ve 6.887 m yükseklikte Ojos del Salado (Şili) bunlardan bazılarıdır. And Dağları'nın uçaktan görünümü. Santiago, Şili 'de Güney Andlar And Dağları'nın uydu resimleri Vikipedi

Horn Burnu Horn Burnu ya da Boynuz Burnu (İng.: Cape Horn, İsp.: Cabo de Hornos), 55° 59' güney paraleli ve 67° 16' batı meridyeninde bulunan ve Güney Amerika'nın en güney ucu kabul edilen burundur. Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus'u birbirinden ayırır. Burun ilk kez, 29 Ocak 1616'da, Hollandalı denizciler Willem Cornelisz Schouten ve Jakob Le Maire'in bir gezisi sırasında geçilmiştir. Macellan Boğazı'nın, sadece Hollanda Doğu Hindisyan Şirketi gemilerince kullanılmasına izin verildiğinden (Schouten ve Le Maire'nin gemileri rakip Hollanda-Avustarlya Şirketi'ne aitti), bu denizciler Büyük Okyanus'a yeni bir geçiş aramaktaydılar. Buruna Schouten'ın doğum yeri olan ve kuzey Hollanda'da bulunan Hoorn şehrinin adı verilmiştir. Horn Burnu, Ateş Toprakları arşipelindeki Şili'ye ait kayalık ada Isla Hornos üzerinde olup, dolayısıyla kıta Amerika'sının en güney noktası değildir. Bu nokta 260 km daha kuzeydeki Brunswick yarımadasıdır. En güneydeki adalar ise aynı şekilde yine Şili'ye bağlı 100 km daha güneydeki Diego Ramirez Adalarıdır. Horn Burnu, Panama Kanalı'nın 1914 yılındaki inşasına kadar, yelkenli ticari gemiler için Atlantik'ten Büyük Okyanus'a geçerken tek alternatifti. Zira Magellan Boğazı, zorlu hava koşulları ve güçlü akıntıları nedeniyle sadece buharlı gemi geçişlerine imkân tanıyordu. Horn Burnu'un bulunduğu Macellan Boğazı'nın tarihi haritası Vikipedi

Şili Adaları Juan Fernández Adaları Juan Fernández Adaları ya da Juan Fernández Takımadaları; Güney Pasifik'de Şili'ye ait adalar grubudur. Adalar yaklaşık Şili topraklarının 670 km batısında ve yine yaklaşık Valparaíso'nun enleminde bulunur ve aşağıdaki 3 adadan olşur: Robinsón Crusoe, (İsp.. Isla Robinsón Crusoe, önceden Isla Más a Tierra), 96,4 km², grubun üzerinde yerleşim olan tek adası. Ana yerleşim San Juan Bautista, yaklaşık 600 nüfus. Alejandro Selkirk, (İsp. Isla Alejandro Selkirk, önceden Isla Más Afuera), 44,6 km², Isla Robinsón Crusoe'nun 160 kilometre batısında. Santa Clara, 2 km², Isla Robinsón Crusoe'nun bir kaç kilometre güneybatısında Volkanik kökenli adalar yönetimsel olarak Valparaíso Bölgesi'ne bağlıdır. Ateş Toprakları Ateş Toprakları (Tierra del Fuego), Güney Amerika'nın güney ucunda aynı adı taşıyan bir büyük adası da olan adalar topluluğu. Macellan Boğazı'nın ötesinde, 53° ile 56° Güney enlemleri arasında bulunmaktadır. Macellan'ın 1520'de keşfettiği, 19. yüzyılda yerleşilen takımadalar, 1881 yılında Şili ve Arjantin arasında paylaşıldı ve her iki ülkedeki bir eyalete adını verdi. (Ateş Toprakları adı kimi zaman Tiarra del Fuego'nun İsla Grande Adası'nı belirtmek için de kullanılır.) Ushuaia en güneyindeki kara yerleşim yeridir. And Dağları en güneydeki adalarda ve kayalıklarda granitli ve diyoritli yarlarla son bulur; İsla Grande Dağları ise (yüksekliği 2.000 metreyi aşar) büyük başkalaşmalar geçirmiş şistlerdir. Soğuk, nemli ve sisli iklim, sürekli karların sınırını 700 metreye kadar indirir. Patagonya'nın Arjantin'deki bölümünün devamı olan İsla Grande'nin kuzeyini kaplar. Ancak Ateş Toprakları'nın büyük bölümü 500 metreye kadar görülen nemcil bir ormanla örtülüdür. Yüksek kesimlerde turbalıklar uzanır. Güney adalarında sadece cılız çayırlar bulunur. Kara hayvanları yönünden yoksul, deniz hayvanları yönünden çok zengindir (balinalar, yunuslar, morslar, foklar). Ateş Toprakları, toplam 71.500 kilometrakare yüzölcüme sahip olup, yaklaşık nüfusu 140.000 kişidir. Doğudaki Arjantin kısmında 133.000 batıdaki Şili kısmında ise 7.000 kişi yaşar. Kıtanın geneline kıyasla az bir nüfusa sahiptir. Chiloé Ateş toprakları'ndan sonra ülkenin en büyük 2. adasıdır. Los Lagos bölgesinde (Region de los Lagos) olup tek başına bir eyalettir. Ada, kuzeyde 2 km genişliğinde Chacao Kanalı'yla, doğuda 50 km genişliğinde Ancud Körfezi'yle güneydoğuda ise Corcovado Körfezi'yle ana karadan ayrılır. Kuzeyden güneye uzunluğu 190 km, genişliği 50 km, yüzölçümü ise 9322 km²'dir. Chiloe yaklaşık 150.000 kişilik bir nufusa sahiptir. Burada yaşan halka Chilote denir ki, bu halk Mapuche yerli halkının alt kolu olan Hulliche halkından gelir. Adanın doğu ve batı sahili aşağı yukarı aynı decede yüksek ve diktir. İç kısımları tepeliktir ve en yüksek tepesi 600 m'ye ulaşır. İklim ılıman ancak olağanüstü yağışlıdır. Çok sık yağmur yağar (Ancud'da yıllık 2035 mm). Bu yağış bolluğu bitki örtüsünün geliştiri vedaha da çok bereketli toprağa ihtiyaç duymasına sebeb olur. Kaynaklar ilk olarak, 1540 yılında Alfonso de Camargo bir gemiden adanın sahil hattını gördüğünü yazar. Adaya ilk ayak basan ise 8 Kasım 1553 yılında Francisco de Ulloadır. 1559 yılında ise Juan Fernandez Ladrillero yine adaya çıkmış ve adadakilerle irtibat kurmuştur. 1563'de Francisco de Villagra yine Chiloe'de araştırmalar yapmıştır. Doğu kıyısındaki başkent Castro, 12 Şubat 1567'de ispanyol kaptan Martin Ruiz de Gamboa tarafından kurulmuştur. 1608 yılında adaya ulaşan hristiyan misyonerler 1612 de ilk kliseyi kurmuşlardır. 1788'de başkent Ancud olurken Castro bu unvanını kaybetmiştir. 1826 yılında ise Şili bağımsızlık savaşı sırasında Antonio de Quintanilla komutasındaki birlikler, başkent Ancud'u ispanyollardan almış yapılan bir antlaşma ile Chiloe Şili devletine geçmiştir. 1882 yılında yapılan sayımda büyük çoğunluğu Hulliche olan 73.041 kişi sayılmıştır. Bu kişiler yıllarca ispanyol idaresi altında yaşadığından ezilmiş ve misyoner çalışmalar sonucu hristiyanlık dinini benimsemişlerdir. 1912 yılında ada ulaşımını kolaylaştırmak maksadıyla Castro ile Ancud arasında bir demiryolu inşa edilmiştir. 22 Mayıs 1960 yılında 9.0 şiddetinde bir deprem sonucunda Chiloe'de ki birçok şehirde çok ağır hasar oluşmuştur. 2005 yılında adayı ana karaya bağlayan bir asma köprü inşaatına başlanmış olup, bittiğinde 2.6 km ile Güney Amerika'nın en büyük asma köprülerinden biri olacaktır. Chiloe'nin başlıca ekonomik kaynağı turizm, balıkçılık ve tarımdır. Adanın batısındaki Chiloe Milli Parkı ve tahta kliselerinin bazıları UNESCO tarafından Dünya kültür mirası kapsamına alınmıştır. Chonos Takımadaları Chonos Takımadaları ya da Chonos Adalar Denizi (İsp. Archipiélago de los Chonos), Şili'nin güneyinde Aisén Bölgesi'nde bulunan bir adalar grubudur. Chonos Takımadaları, büyük Chiloé adasının 100 km kadar güneyinde başlar Taitao Yarımadası civarında sana erer. Takımadalar, bazılarının hatırı sayılır büyüklüğe sahip olduğu (Örneğin (z. B. Isla Melchor ve Isla Benjamín) bir kaç yüz adadan oluşur. Canal Moraleda ve Estero Elefante kanalları takımadaları ana karadan ayırır. Adalar adını, soyları artık yok olmuş olan Chonos halkından alır. Laguna San Rafael Milli Parkı'ndaki bazı adalar büyük buzullara sahiptir. Bunlar sıklıkla Puerto Aysén yani Puerto Chacabuco'dan gemilerle ziyaret edilir. Takımadaların ortasında doğal koruma alanı Las Guaitecas bulunur. Burada iklim sert ve yağmurludur. Dışarda, Pasifik'de Isla Guamblin Milli Parkı'nın bulunduğu Guamblin Adası yer alır. Ada, Puerto Aguirre'nin 90 Kilometre kuzeydoğusundadır. Milli park 106 km² alanı kaplar ve burada mavi balinalar gözlemlenebilir. Chonos Takımadaları'nın kuzeyinde küçük bir havalanı bulunan Melinka adlı bir yerleşim merkezi vardır. Melinka ve Puerto Aguirre dışında pratikte takımadalarda yerleşim bulunmaz. Lennox, Picton ve Nueva Lennox, Picton ve Nueva Güney Amerika'nın en ucunda Beagle Kanalı üzerindeki adalar grubudur. Üzerinde önceleri, Şili ve Arjantin'in aynı suretle hak iddia ettiği adalar bugün Şili'nin Magallanes y la Antártica Chilena Bölgesi'ne aittir. Adalar, Navarino Adası'nın doğusunda ve Şili ile Arjantin'in yarı yarıya paylaştığı büyük Ateş Toprakları Adası'nın güneyinde bulunurlar. Adaların kıta sahanlığında büyük petrol rezervleri olduğu rivayet edilir. Beagle Kanalı'nın güneyindeki stratejik konumları sebebiyle adalarda Arjantin hak iddia etmiştir ki bu Şili ile ciddi bir ihtilafa sebebiyet vermiştir (Beagle İhtilafı olarak bilinir). Her iki ülke de İngiliz Kraliyeti'nin himayesindeki bir mahkeme kürsüsünün, adaların kime bırakılacağına karar vermesi konusunda uzlaşmaya varmıştır. Mayıs 1977'de Şili ve Arjantin tarafından seçilen hakimler, Hardy C. Dillard (ABD), Gerald Fitzmaurice (Birleşik Krallık), André Gros (Fransa), Charles D. Onyeama (Nijerya), Sture Petrén (İsveç), adaların Şili'ye ait olduğu konusunda karar verirler. Arjantin bu kararı kabul etmeyi reddeder ve ihtilaflı her iki tarafın ilişkileri kritikleşir ve savaşın eşiğine gelinir. 1979 yılında iki ülke Papa'nın meselede arabuluculuk etmesine karar verirler. Papa'nın yine üç adayı Şili'ye vermek yönünde olan teklifi Şili tarafından kabul görür. Arjantin bunu, Falkland Savaşı yenilgisi ardından, 1984 yılındaki referandumun sonrasında kabul eder. Vikipedi

Diego Ramirez Adaları Diego Ramirez Adaları, (isp: Islas Diego Ramírez), Horn Burnu'un yaklaşık 100 km güneybatısında bir küçük adalar grubudur. Coğrafi olarak 56° 30' güney paraleli ve 68° 52' batı meridyenleri aralığında olup Şili'ye aittir. İlk olarak Portekizli Bartolomé García de Nodal tarafından 12 Şubat 1619 görülmüşler ve Diego Ramírez de Arellano'nun ismi ile adlandırılmışlardır. Diego Ramírez gezideki geograftır. Adalar 1775 yılındaki Güney Sandwich Adaları'nın keşfine kadar en güneyde olarak bilinen adalardı. Şili donanması, 1951 yılında Gonzalo adası üzerinde bir hava gözlem istasyonu kurmuştur. Antarktika'ya giden gemiler zaman zaman buraya yanaşırlar. Adalar, örneğin aralarında Siyah-Kahve Albatros kuşunun da bulunduğu çok sayıda deniz kuşunun kuluçka yeridir. Vikipedi

Paskalya Adası 2 Ahu'lu kumsal Paskalya Adası, (İspanyolca Isla de Pascua, Rapanui dilinde Rapa Nui) Büyük Okyanus'un güney doğusunda Şili'ye bağlı bir ada. Şili sahillerinden 3700 km, Tahiti'den ise 4000 km uzaktadır. Çok izole kalmış bu ada, üzerinde yaşam olan en yakın yer olan Pitcairn Adası'nın bile 2000 km batısındadır. 2002 yılı itibarıyla 3.791 kişilik nüfusa sahiptir. Konum ve özellikler Doğu Pasifik'de bulunan Paskalya Adası, bir çok pasifik adasının karakteristik geniş sahiline sahip değildir. Sahili dik olarak denizin 3000 metre derinliğine kadar iner. Kumsal çok ender köşelerde (mesela kuzey sahilindeki palmiye ormanının yakınında), kayda değmez nitelikte bulunur. Ada, yüksekliği 13 km olan bir dik üçgen görünümünde olup alanı 162,5 km² dir. Üç adet sönmüş volkandan oluştuğundan, tabiatında volkanik geçmişinin etkileri vardır. Bunlar güneydoğudaki Rano Kao, doğudaki aynı isimli yarımada üzerinde olan Poike ve kuzeydeki Maunga Terevaka'dır. Bu sonuncusu 508 m yüksekliği ile merkezdeki adanın en yüksek noktasıdır. Adanın güneybatısında, üzerinde yaşam olmayan Motu Iti, Motu Kao Kao ve Moto Nui batısında Motu Tautara ve Poike Yarımadası'nın karşısında ise Motu Maroturi isimli adacıklar bulunur. Paskalya Adası'nın iklimi yarı tropiktir, dolayısıyla sıcaktır. Mevsimsel farklılıklar düşük seviyede hissedilir. Bölgesel bir rüzgar sistemi olan Passat Rüzgarları hüküm sürer. Yağışlar ortalama yıllık 1.150 mm dir. Yıllık ısı ortlaması 21 °C olup en soğuk ve yağışlı aylar Temmuz ve Ağustos'dur. Bitki örtüsü Şu an hüküm süren bitki örtüsü, adanın geçmişindeki bitki örtüsüne uymaz. Bu eko sisteme insani müdahalelerin sonucudur. Botanikçi arkeologlar adanın zamanında Jubaea cinsi palmiye ormanları ile kaplı olduğu sonucuna varmışlardır. 9. ila 17 yüzyıllar arası bu ağaçlar sürekli olarak yok edilmişlerdir. Bu zaman içinde yok edilen ağaç sayısının 10 milyondan fazla olduğu tahmin edilmektedir. Palmiye ormanları, sürekli esen rüzgara ve dolayısla kurumaya karşı, adadaki tarımı koruyordu. Bu kayıp, ayrıca erozyonlara bunun sonucundada ada nüfusunda gerilemeye yol açtı. Bugün, eski bitki örtüsünden kalan, Rano Kao krater gölündeki, Totora (Scirpus californicus) isimli bir bitkidir. Bu bitki, adanın eski sahipleri tarafından (mesela ev yapımı gibi) çok amaçlı şekilde kullanılmıştır. Bugün ağırlıklı olarak Paskalya adasında otluk alanlar egemendir. Güneybatının geniş bir alanında yöreye özgü guave çalıları yayılmıştır. Son yıllarda, daha önce adada olmayan hindistan cevizi palmiyeleri türetilmiştir. Ayrıca patates, tatlı patates, şeker kamışı ve çeşitli tropik meyvalar yetiştirilmiştir. Otların üstünde Moailer Ada hayvanları Büyük hayvan olarak sadece at, sığır, koyun, domuz gibi evcil hayvanlar mevcuttur. Adanın eski hayvanlarından Polonezya sıçanı (Rattus concolor), adaya ilk yerleşenlerin yemek amacıyla beraberlerinde getirdikleri bir hayvandı, ayrıca yine bu kişilerle gelen sıçanlar tarafından kovularak buradaki nesli tüketilmiştir. Bunun dışında insanlara zarar verecek ya da hastalık saçacak bir hayvan adada bulunmaz. Büyük Okyanus'na özgü birçok deniz kuşuyla beraber, denizin derinliklerinde de efsanevi dev kalamarların yaşadığı tahmin edilmektedir. Burası için ilginç olan bir canlı türü de ismini Pater Englert'den alan Cypraea englerti adlı bir deniz salyangozudur; bu tür sadece Paskalya ve onun 400 km doğusundaki, üzerinde yaşam olmayan Sala y Gomes adasında görülür. Paskalya Adası'nın keşfi Ada'yı ilk gören Avrupalılar muhtemelen korsan Edward Davis ve adamlarıdır. Davis 1687 yılında Galapagos Adaları'ından gelip, Horn Burnu'na doğru yol alırken, tesadüfen ufukta bu adayı görür ve bunun, var olduğu söylenen Güney Kıtası olduğunu düşünür. Ancak karaya çıkmak mümkün olmaz. Ada bugünkü ismini 1722 yılının Paskalya bayramının arifesinde, ticari amaçlarla gemisiyle buradan geçerken burada karaya çıkan Jakop Roggeveen'den almıştır. Roggeveen ertesi gün Paskalya olduğundan adaya Paasch Eyland (Paskalya Adası) demiştir. Carl Friedrich Behrens'in, katıldığı bir seferden sonra Leipzig'de yayınladığı bir rapor, dikkatleri o zamana kadar çok az tanınan bu adaya yöneltir. Daha sonraki kaşif İspanyol Don Felipe Gonzales, adayı İspanyol Krallığı tabiyetine almıştır. Gonzales 15 Kasım 1770'te adaya inmiş, çeşitli noktalara İapanyol egemenliği adına haçlar yerleştirmiş, adaya San Carlos adını vermiştir. Ancak takip eden yıllarda İspanya, bu işgalle ilgilenmeyip, kayıtsız kalmıştır. İkinci güney seyahati sırasında, 13-17 Mart 1774 tarihleri arasında, James Cook da adayı ziyaret etmiştir. James Cook adadan fazla etkilenmemiş ve seyir defterine "Hiç bir millet, bu adayı araştırma onuruna ulaşmak için savaşmaz. Bu gemi seyahati sırasında bize bu adadan daha az sunacak şeyi olan ada yoktur" diye not düşmüştür. 1786 yılında Fransız kont Jean-François de la Perouse, yelkenle dünyayı dolaşırken, 16. Ludwig'in emriyle adanın haritasını çıkarmak, güney okyanusu halkını araştırmak maksadıyla adaya inmiştir. Avrupalı ada misafirlerinin beraberlerinde adaya hastalık da getirmeleri ada nüfusunun gerilemesine sebeb olmuştur. Tarihin karanlık sayfalarından biri de, Perulu köle tacirlerinin, adaya 1859-1861 yılları arasında seferler düzenlemesi ve yaklaşık 1500 ada sakinini köle olarak çalıştırmak amacıyla beraberlerinde götürmeleri olmuştur. Bu durumlar ve çiçek hastalığı salgını, 1877 yılında ada nüfusunun 111 kişiye kadar düşmesine sebeb olmuştur. 1882 yılında Almanlar da adaya etnolojik incelemeler yapmak gayesiyle gelmişler, örf, adet, yazı, dil gibi tanımlamaları yapmışlardır. Adadaki Moai adı verilen insan heykellerinin 1886 yılında ilk defa fotoğraflarını çeken kişi ise ABD'ye ait Mohican gemisi ile buraya gelen, gemi doktoru William Thomson'dur. Taş heykeller Ahu Tongariki üstünde Moailer Dünyaca ünlü, her turistik kitapta anlatılan taş heykeller Moai diye adlandırılırlar. Pater Sebastian Englert, bu heykellerden 638 tanesini numaralandırmış ve kategorize etmiştir. Esasında bu heykellerin daha önceden 1000 adedin üstünde olduğu tahmin edilmektedir. Çok sayıda araştırmaya rağmen bunların ne amaçla yapıldığı bilinmemektedir. Tam ne zaman yapıldığı da bilinmeyen heykellerin, M.S. 1000 ile 1600 yılları arasında inşa edildiği tahmin edilmektedir. Yine tahminlere göre bu taş heykeller yerlilerin ruhlarla iletişim kuran atalarıdır. Boyları 1 ile 20 m arasında değişen Moailerin en büyüğünün ağırlığı 50 tondur. Adanın doğusundaki Rano Raraku yanardağının tüf ve taşlarından yontulmuştur. Ahu adı verilen platformlar üzerinde yerleşmiş heykeller, bakışları yerleşim bölgesini görecek şekilde yerleştirilmişlerdir. Ahular o kadar güzel işlenmişlerdir ki yontma taş plakalarının arasına bıçak sırtı bile sığmaz. Turizm Paskalya Adası, 1967 yılında ilk yolcu uçağının bu adaya inmesinden beri önemli turistik bir yer haline gelmiştir. Bugün de adaya Şili'den 5 saatlik bir uçuşla ya da Tahiti'den ulaşılır. Santiago'dan haftanın belli günleri ülkenin resmi havayolu şirketi LAN Chile sefer düzenler. Adanın limanı küçük olduğundan buraya düzenli bir feribot seferi yapılmaz. Ada halkının ağırlıklı geçim kaynağı turizmdir. Gelen turistler buradaki pansiyonlarda ya da 3 yıldızlı otellerde konaklarlar. Vikipedi

Robinson Crusoe Adası Robinsón Crusoe Adası (İspanyolca Isla Robinsón Crusoe), Şili'nin Juan Fernández Takımadası'na ait, Büyük Okyanus'un güneyinde, Güney Amerika kıyılarının 674 km batısındaki bir adadır. Adanın ismi 1966 yılında Şili hükümetince Isla Robinsón Crusoe olarak değişitirilinceye kadar Isla Más a Tierra (Karaya daha yakın ada) adını taşıyordu. 1704 yılında İskoç denizci Alexander Selkirk bu adada mahsur kalır ve 4 yıl 4 ay boyunca adada tamamen yalnız olarak yaşar. Yazar Daniel Defoe klasik romanı Robinson Crusoe'da bu hikâyeden esinlenmiştir. Yaklaşık 500 ada sakininin büyük kısmı, San Juan Bautista adlı yerleşim yerinde yaşar ve Istakoz avcılığı ile turizmden geçimini sağlar. Ada halkı birkaç araca, bir uydulu internet bağlantısına sahiptir. Bir çok kez sadece ismi sebebiyle (Robinson Crusoe), yıllık bir kaç yüz turist adayı ziyaret eder. Yanısıra I. Dünya Savaşı sırasında ada önünde batan Alman gemisi SMS Dresden batığı da, dalgıçlık için sevilen bir mekandır. Vikipedi

La Silla Gözlemevi La Silla Gözlemevi Şili'de bulunan 18 teleskoplu bir gözlemevidir. Bu teleskopların 9 tanesi European Southern Observatory (ESO) (Avrupa Güney Gözlemevi) tarafından inşa edilmişlerdir ve gözlemevinde bulunan diğer teleskopların da birçoğuna yine ESO tarafından kumanda edilmektedir. La Silla Gözlemevi, Güney Yarımküredeki en büyük gözlemevlerinden biridir. La Silla dağı 2400 m yüksekliktedir ve Atacama çölü'nün güney ucunda yer almaktadır. La Serena şehrinin 160 km kuzeyinde yer almaktadır. La Silla dağının eski adı Cinchado'ydu ve şeklinden dolayı İspanyolcada anlamı semer olan La Silla adını almıştır. Gözlemevinin bu dağa kurulmasının en önemli nedeni dağın, astronomların baş düşmanı olan toz ve yapay aydınlatmalardan çok uzakta olmasıdır Vikipedi

Büyük Şili Depremi Büyük Şili Depremi, 22 Mayıs 1960 tarihinde tüm zamanların richter skalasıyla ölçülmüş en büyük depremi. UTC saat 9: 11 de deprem richter ölçeği ile 9,5 şiddetine ulaşır ve Şili'yi vurur. Depremin merkez üssü başkent Santiago de Chile'nin yaklaşık 700 km güneyindeki Valdivia şehridir. Deprem Büyük Okyanus'da yayılan tsunamiye sebebiyet verir. 10.000 Kilometre mesafedeki Hilo, Hawaii ve Güney Afrika'nın sahil bölgelerini tahrip eder. Deprem kurbanlarının sayısı 3.000 kişi tahmin edilir. Bu depremin deprem dalgaları yeraltından da yayıldığı için jeofizikçiler için büyük bir anlamı vardır. Bu dalgaların oluşumu ve süresinin ölçülmesi ile yeraltı hakkında bir çok bilgiye ulaşılabilmiştir. Bu depremde bir çan gibi vuran yerin titreşimi, bir hafta ölçülebilir düzeyde sürmüştür. Şili'nin zararları Puerto Saavedra tamamen yıkıldı. Puerto Montt, Binaların %90'ı tahrip oldu. Angol, Binaların %82'si tahrip oldu. Los Angeles, Binaların %70'si tahrip oldu. Talcahuano, Binaların %65'i tahrip oldu Valdivia, Binaların %40'ı tahrip oldu Concepción, 125 ölü, çok sayıda bina tahrip oldu. Tsunaminin yayılışı Vikipedi

Şili Üniversitesi Universidad de Chile (tr. Şili Üniversitesi), merkezi Santiago'da olan Şili'nin en büyük üniversitesidir ve Amerika'nın en eski üniversitelerinden biridir. Üniversitenin kökleri, 19 Ağustos'da Santo Tomás de Aquino adı altında Şili'nin ilk üniversitesi olarak kurulduğu 1622 yılına kadar uzanır. 28 Temmuz 1738 İspanyol Kral Felipe V'in onuruna üniversitenin adı Real Universidad de San Felipe olarak değiştirilir. Halk arasında Casa de Bello (tr.: Bello'nun evi– ilk rektörü, Andrés Bello'dan gelir) olarak da bilinir. Şili İspanyol Krallığı'ndan bağımsızlığını kazandıktan sonra, 17 Nisan 1839'da resmi olarak Universidad de Chile adını alır ve 17 Eylül 1843'de açılır. Bu süre boyunca 5 fakülte kurulmuştur. I. Domeyko, Universidad de Chile rektörü 1867 - 1883

Huerquehue Millî Parkı Huerquehue Milli Parkı, Şili'nin Pucón şehri yakınlarında 125 km² alana sahip bir milli parktır. Çok yaşlı arokarya ağaçlarından oluşan ormanların, dağ göllerinin ve şelalelerin bulunduğu Huerquehue Milli Parkı, ülkenin görülmeye değer yerlerindendir.

El Tatio Kaynacı El Tatio kaynacı, Şili'nin Atacama Çölü'nde, San Pedro de Atacama köyüne 100 km mesafedeki kaynaç. El Tatio deniz seviyesinden 4320 m yüksekliğinde olup, yeryüzünün en yüksek konumundaki kaynaçdır. Antofagasta Bölgesi diye adlandırılan bölgede, Atacama çölünün batısında bulunur. İsmini çok yakınında bulunan Cerro Tatio Volkan'ından alır. Sıcak su kaynağının oluşturduğu buhar bulutları, özellikle sabahın soğuk saatlerinde bariz bir şekilde yükselirler. Hava yeterince soğuksa buhar 50 metreye kadar yükselir. Bu bölgeye buhar bulutlarını görmek için gidenler, saat sabaha karşı 3.30 civarı San Pedro de Atacama'dan yola çıkıp buharların oluştuğu en ideal saat olan 6.30 civarı buraya ulaşırlar. Sabah saatlerinde güneş yükseldikçe ısı arttığından buhar oluşumu azalır.

Campo de Hielo Sur Campo de Hielo Patagónico Sur (ya da Campos de Hielo Sur), Patagonya'nın devasa büyüklükteki kıtasal buzul bölgesidir. Andlar'ın bir parçası olup hem Şili hem de Arjantin sınırları içinde yer alır. Yaklaşık 350 km uzunlukta olup coğrafi olarak 48º20' S paralelinden 51º30' S paraleline kadar uzanır. Alanı yaklaşık olarak 16.800 km² tutar. Bunun 14.200 km² Şili bölgesinde 2.600 km² ise Arjantin bölgesinde yer alır. İlk araştırmalar, 1943 yılında Şili hükümetinin askeri uçaklarla bölgenin havadan fotoğraflarını çekmesiyle başlamıştır. Daha sonra bölge Federico Reichert ve Alberto de Agostini'nin bilimsel gezileri ile araştırılır. Buna rağmen kenar kısımların büyük bir bölümüne bügüne kadar ulaşılamaıştır. Campo de Hielo Patagónico Sur Güney Amerika 'nın en büyük tatlı su rezervi (donmuş formda) olarak kabul edilir. Der Campo de Hielo Patagónico Sur devasa kara buzullarını barındırır: Pío XI Buzulu, 1.265 km² Viedma Buzulu, 978 km² Upsala Buzulu, 902 km² Perito Moreno Buzulu, 258 km² Balmaceda Buzulu Serrano Buzulu Geike Buzulu Grey Buzulu J. Montt-Buzulu Campo de Hielo Patagónico Sur 'da bir sıra milli parkda mevcuttur Torres del Paine, Şili Bernardo O'Higgins, Şili Los Glaciares, Arjantin

Bernardo O'Higgins Bernardo O’Higgins Riquelme (20 Ağustos 1778 Chillán, Şili- 24 Ekim 1842, Lima, Peru) asker ve Şili'nin bağımsızlık savaşcısıdır. 1817-1823 yılları arasınada Şili'nin ilk Director Supremo 'sudur. Hayatı Concepción'nun o zamanki belediye başkanı Ambrosio O’Higgins'in evlilik dışı oğlu olarak Chillán'da dünyaya gelir. Daha sonra babası Şili valisi ve Peru valisi olur. Annesi Isabel Riquelme Chillán'da tanınmış bir kişidir. İlk yıllarında annesinin ailesinin yanında yaşar. Babası, finansal açıdan onu desteklese ve eğitimi ile ilgilense de ilişkisi mesafelidir. O zamanlar İspanyol hükümet memurlarının yerli kadınlarla evlenmesi yasaktır. Ambrosio O’Higgins, Peru valisi olduğunda eğitimini tamamlaması Bernardo’yu Londra’ya gönderir. O’Higgins, mesela Venezuellalı Francisco de Miranda gibi Güney Amerika’nın bağımsızlık savaşçılarının çevresine girer. Lautaro mason locasına katılır. Bağımsızlık savaşı 1810 'da Şili’nin bağımsızlık savaşçılarına katılmıştır. 1813'de hareketin savaş kanadının komutanlığına getirilir. 1814'de Rancagua Muharebesi'nde yenilir ve Arjantin'e kaçmak zorunda kalır. Şili'de Reconquista devrine girilir. 1817 General José de San Martín ile Andlar'dan yürüyüşe geçerek İspanyolları Chacabuco Muharebesi'nde yener. Kaybedilen Cancha Rayada Muharebesi'nde 1818 yılında kolundan yaralanır. Maipú Muharebesi 5 Nisan 1818 tarihinde Şili bağımsızlık savaşçılarına nihai galibiyeti getirir. Muzaffer José de San Martín milli bir hükümet kurar. Bununla birlikte Şili devlet başkanlığını Bernardo O’Higgins’in lehine reddeder. Director Supremo O'Higgins, Ülkenin aristokrasisi tarafından bağımsız Şili’nin ilk lideri olarak tanınır ve diktatör yetkileri ile donatılarak Director Supremo ünvanı verilir. Makamına 16 Şubat 1817'de çıkar. 12 Şubat 1818'de Şili bağımsız olur. Hükümetinin altı yılı içinde askeri akedemi kurar ve yeni bir Şili Bayrağı yürürlüğe koyar. Dış politikada San Martin’in başarısız olan Peru'daki diğer akınlarını destekler. Bu askeri mağlubiyetler ile radikal ve liberal refaormları (arsitokrasinin kaldırılması, arazi sahipleri ve kilisenin güçlerindeki sınırlamalar) büyük toprak sahiplerini ve muhafazakarları kızdırır. 28 Ocak 1823'de indirilir. O’Higgins sürgün olarak Peru'ya gider ve 1842’de Lima'da ölür. 1869 bedeni Şili’ye nakledilir. 1979'dan beri mezarı Santiago'da, başkanlık sarayı La Moneda önündeki Altar de la Patria-Mozolesi'nde bulunur. Türkiye'deki Anıtı Ankara'daki Aşağı Ayrancı semtinde bulunan Şili Meydanı'nda kendisine ait bir anıt bulunmaktadır. Bernardo O'Higgins anıtı

Lauca Millî Parkı Lauca Milli Parkı (İsp. Parque Nacional Lauca), Şili'nin en kuzeydeki milli parkı olup, UNESCO'nun biyosfer doğal koruma alanıdır. Tarapacá Bölgesi'nde bulunan Putre'nin 12 km batısnda, Bolivya sınırındadır. Milli parka And Dağları şekil vermiş olup, yüksekliği 6300 metreyi bulan devasa dağlar ve volkanlar parkı çevreler. Çoğu altıbinlik olan çok sayıda volkan göze çarpar. Parinacota Volkanı, 6342 m Pomerape Volkanı 6286 m Guallatire Volkanı 6071 m Cerro Acotango 6052 m Coğrafya ve iklim Lauca Milli Parkı'nın alanı 1370 km² olup, 1965 yılında düzenlenerek açılmıştır.İdare nerkezi Parinacota 'dadır. Sınırlarından Río Lauca ve Río Lluta nehirleri geçer. Gündüz sıcaklığı 5–20°C arasında ve görece elverişlidir. Buna karşın geceleri, -15°C dereceye kadar düşen ısısıyla, sıklıkla çok soğuktur. Yüksek kesimlerinde kuru tundra bölgeleri bulunmakla beraber daha nemli bölgeler de vardır. Volkanların yakınında, 4520 m yükseklikte Lago Chungará bulunur. 21 km² civarında alana sahip göl, Dünya'nın en yüksek konumundaki göllerinden biridir. Turizm Jurasi'de termal sıcak su kaynakları ziyaret edilebilir ve yerli köyü Parinacota' 'da, yörenin ilk sakinlerinin kültürü üzerine bilgi edinilebilir. Diğer etkinlikler, tırmanış ve balık avlama turlarıdır. Park, Şili orman makamı CONAF tarafından idare edilir. Parkın güneyinde, 4245 metre yükseklikte termal kaynakları olan, büyük tuz gölü Salar de Surire bulunur. Burada flamingolar, vicuñalar ve lamalar gözlemlenebilir. Monumento Natural Salar de Surire (Salar de Surire Doğal Anıtı) 1983 'te düzenlenmiş olup, 175 km² bir alanı kapsar. Milli park, mesela içlerinde guanakolar, and kondorları, pumalar ve vizcachalar gibi canlıların olduğu, zengin bir hayvan dünyası sunar. 130 civarında çeşitli tür, milli parkta 2800 m ile 4000 m arasında yaşar. Park ziyaretçilerinin, vücutta şikayetlere sebebiyet verebilen, sıra dışı yükseklik ve az oksijen konusunda bilinçli ve tedbirli olmaları gerekir. Alpakalar

Bosque de Fray Jorge Millî Parkı Bosque de Fray Jorge Milli Parkı (İsp. Parque Nacional Bosque de Fray Jorge) Şili'nin Coquimbo Bölgesi'nde UNESCO'nun bir doğal koruma alanıdır. Millî park La Serena şehrinin 100 km günyinde, hemen Pasifik kıyısında, Ovalle şehrinin yaklaşık 30 km batısında yer alır. Río Limarí Nehri yaklaşık 10 km güneyden Pasifik'e açılır. Park 100 km²'lik bir alanı kapsar. Milli Park sahip olduğu Puslu ormanları (hydrophil ormanlar) ile ünlüdür. Sahil pusu dağ yamaçlarına tutunarak, esasen çöl olan bir çevrede subtropik bitki örtüsü yaratır. Milli Park'ın tipik bitkileri şunlardır: Peru biber ağacı, Schinus latifolius Azara celastrina Lithraea caustica Porlieria chilensis Aextoxicon punctatum Sarmienta scandens Griselinia scandens Parkta, degu, çinçilla, tilki gibi çok sayıda küçük hayvan yaşar. Ormanlarda tinamu (Nothoprocta perdicaria), Sturnella loyca gibi çok çeşitli kuş türü bulunur. Bosque de Fray Jorge Milli Parkı 1943 yılında tesis edilmiş olup, Şili'nin orman kurumu CONAF'ın idaresi altındadır. UNESCO 1977 yılında burasını biyosfer koruma alanı olarak ilan etmiştir. Milli Park'ın yanında iki park daha,Talinay- ve Punta del Viento-Park biyosfer koruma alanıdır.

Rancagua O'Higgins Anıtı Rancagua, Şili'de bir şehirdir. 212.696 nüfusa sahip (2005) olan şehir Región del Libertador General Bernardo O'Higgins'in başkentidir. Rancagua, Río Cachapoal kıyısında bulunan bereketli ovada bulunur. Rakımı 517 m olup, başkent Santiago'nın 87 km kadar güneyindedir. İnkalar Rancagua yakınlarında Copequén adında bir yerde yerleşmişlerdir. Bu yerleşim Cuzco'daki İnkaların boyunduruğunda bulunuyordu. Daha ilk zamanlarda Konquistador Alonso de Córdova, Rancagua'da glysi ve diğer el işlerinin üretimine başlar. 1580'de Rancagua doktirni ile bir şehir oluşturulmasına karar verilir. İlk başta bir kilise kurulur ve daha sonra aynı yerde bir kathedral yapılır. 1625'e kadar İspanyol yerleşimcilerin sayısı hızla artar. 1687 yılında Alonso de Córdova'nın bir varisi ölür ve burasının 152 eski sakini arazi hakkını alır. 1711 yılında İspanyollar şehirde küçük bir askeri üs kurar. 1743'de Juan Francisco de Arrechea Santa Cruz şehrini örnek alarak sistemli bir planlama ve şehir bölgesinin düzenlenmesine başlar. Vali José Antonio Manso de Velasco, 5 Ekim 1743'de şehri kurar. Resmi olarak şehir hakları ise 29 Temmuz 1749'da verilir. Rancagua Muharebesi'nde İspanyollar 1 Ekim - 2 Ekim 1814 ratihlerinde, Bernardo O'Higgins ve José Miguel Carrera'yı burada mağlup ederler. 1861'de şehir Santiago ile bir demiryolu bağlantısına kavuşur. 1875 yılında şehrin nüfusu 4051 kişi olmuştur. Yüksek oaranda magnezyum ve potasyum içeren sıcak termal kaynaklat Termas de Cauquenes görülecek yerlerdendir. Lago Rapel şehrin yaklaşık 90 km batısında bulunur ve devasa baraj gölü 80 km² civarındadır. Burası önemli bir sayfiye yeridir. Rancagua bölgesi, tarımsal olarak etkin bölgedir. Başlıca olarak Şarap üzümü, elma, ayçiçeği, tütün, domates ve mısır dikilir. Şehrin yakınlarında bakır-, gümüş,- ve altın madenleri bulunur. Sewell'deki bakır madeni 'El Teniente' Şili'deki en büyük yeraltı bakır madenidir. Rancagua, Panamerican Karayolu üzerinde bulunur. Rancagua bölgesel idare binası

Puerto Varas Puerto Varas, Şili'nin güneyinde Los Lagos Bölgesi'nde (Region X), yaklaşık 33.000 nüfuslu bir şehirdir. Puerto Montt'un yaklaşık 20 km kuzeyinde bulunur. Puerto Varas Llanquihue Gölü'nün güney kıyısında yer alır. 560 kilometrekare civarı alanıyla bu göl Şili'nin en büyük ikinci gölüdür. Puerto Varas'dan gölün kuzeydoğusuna bakıldığında 2652 metre yükseklikteki görkemli Volcán Osorno görülür. Ortalama ısı derecesi yazın 14°C, kışın 6°C civarındadır. 1552'de Pedro de Valdivia Llanquihue Gölü'ne ulaşır. 1846'dan itibaren Alman göçmenler göl çevresinde yerleşirler. Puerto Varas 27 Temmuz 1854'te kurulur ve 30 Ekim 1897'de şehir haklarını elde eder. Turizm Puerto Varas'ın en önemli unsurudur. Liman, balıkçılık ve tarım ekonomide aynı şekilde önemli rol oynarlar. Şehir hemen Panamerikan kenarında elverişli bir konumda olup, ekonomi merkezi Puerto Montt'a kolay ulaşılır. Şehir, Llanquihue Gölü çevresi ve Osorno ile Calbuco yanardağları gezileri için elverişli bir çıkış noktasıdır. Şehrin göl kıyısı alanındaki gezilerde çok sayıda gül bahçesinden geçildiğinden Puerto Varas, "güller şehri" olarak da tanımlanır. Şehirde kuruluş zamanından kalma çok sayıda tarihi binalarla kuvvetli bir Alman etkisi hissedilir. En bilindik görülmeye değer yeri "Alman Kilisesi" ahşap konstrüksiyon olup, Almanya Schwarzwald'da bulunan bir kiliseden esinlenilmiştir. Çevre olta balıkçıları, yelkenciler, biniciler, dağcılar ve kanocular için zengin imkânlar sunar. Şehrin kendisine ait bir casinosu vardır, gastronomik açıdan çok çeşit sunar.

Puerto Natales Puerto Natales, Şili 'nin Magallanes y la Antártica Chilena Bölgesi'nde (XII. Region) 19.000 nüfuslu bir şehir. Liman şehri olan Puerto Natales Última Esperanza eyaletinin de başkentidir. Punta Arenas'ın 250 km kuzeyinde, Ultima Esperanza Fiyortu 'nun kyısında yer alır. 1911 yılında kurulmuştur. Şehirin bir havaalanı ve limanı vardır. Puerto Natales, Torres del Paine ve Bernardo O'Higgins Milli Parkı gezileri ve aynı zamanda Ateş Toprakları ile Patagonya turları için başlangıç üssü konumundadır. Turistler ayrıca Punta Arenas'da Otway-Bay'de bulunan penguen kolonisini ziyaret edebilirler. Ayrıca Serrano, Balmaceda ve Grey buzulları turlarıda turistler için ilginçdir. Puerto Natales çevresini ilk olarak Juan Fernández Ladrillero, 1557'de Magellan Boğazı'na giderken araştırmıştır.Kawéskar ve Aonikenk, bölgenin ilk sahibi yerli kavimleridir. 18. ve 19 yy içinde birçok Alman ve İngiliz göçmen buraya göç etmiştir. Bölge koyun yetiştiriciliği maksadıyla kullanılmış olup, Puerto Natales Tarih Müzesi ziyaretçilere bu konularda bilgi verir.

Los Angeles Los Angeles şehir meydanı Los Angeles (İsp. Melekler), Şili'de bir şehir. Nüfusu 125.431 kişi olup (2005) Bío-Bío Bölgesi'nde yer alır. Coğrafya ve iklim Şehir yaklaşık olarak, Chillán'ın 110 km ve Bio-Bio Eyaleti'nin başkenti Concepción'un 130 km güneyinde bulunur. Yazları çok sıcak geçerken, geceler görece serindir. Şehrin güneyinden itibaren Şili'nin daha çok yağmur alan bölgeleri başlar. Tarihçe Los Angeles 20 Mart 1739 tarihinde Vali José Manso de Velasco tarafından Mapuchelere karşı kale olarak kurulur. Bio-Bio Nehri, uzun süre ispanyolların egemenlik alanıyla Mapucheler arasında sınır oluşturmuştur. 1960 yılındaki Valdivia Depremi'nde şehrin %70'i hasara uğramıştır. Görülmeğe değer yerler Treking severler tarafından tercih edilen bir bölgedir. Çevredeki en önemli unsur 30 - 40 m yükseklikteki Salto del Laja şelalesidir. Andlar'a buradan turlar düzenlenir. 2895 metre yükseklikte Antuco Volkanı şehrin yaklaşık 90 km doğusundadır. Burada kış mevsiminde kullanılan basit kayak pistleri bulunur. Bio-bio Nehri ve milli park Laguna del Laja, bir çok gezi imkânı sunar. 116 km² alana sahip milli park, servi ormanları ile kaplıdır. Burada vizcacha (bir Chinchilla türü), kondor ve puma gibi pek çok hayvan türü bulunur. Şehirde Museo de la Alta Frontera isminde Mapuche tarihi ve onların ispanyol yerleşimleri ile yaptığı savaş ile ilgili bir müze vardır. Los Angeles'in kendisi özel bir turistik alan olmayıp, ancak çevreye yapılan seyahatlerin çıkış noktasıdır. Los Angeles yakınlarındaki Salto del Laja, (Laja Şelalesi)

Chuquicamata Chuquicamata, Şili 'nin kuzeyinde, Atacama Çölü 'nde bir şehir. Calama şehrine yaklaşık 15 km uzaklıktadır. Yeryüzündeki, insanlar tarafından açılan en büyük suni çukur olan Dünya'nın en büyük bakır madeni ile ünlüdür. DÜNYANIN EN BÜYÜK BAKIR MADENİ CHUQUİCAMATA Tarihçe Bölgede, ispanyolların gelmesinden çok önce yerleşim vardır. Chuquicamata kelimesi Aymara dilinde gelip, kökeni yörenin ilk sakinlerine dayanır. Şili, topraklardaki resmi kontrolünü, Güherçile savaşı ve takip eden antlaşmalarla sağlar. Ancak bakır rezervleri daha sonraları keşfedilir. Maden 1912'de ABD firması Guggenheim Bros. madenin mülkiyetine alır. Bir yıl sonrasında ilk çalışmalar başlatılır ve 1915 ilkbaharında Chuquicamata, elektroliz kazanımlı bakırın üretimine başlar. 1923 'de Guggenheim Bros. madeni Anaconda Copper Mining Company'ye devreder. 11 Temmuz 1971'daki anayasa reforumu ile bakır üretimi devletleştirilir. O zamandan beri maden devlet kuruluşu Codelco'ya aittir. Günlük 180.000 ton % 1.5 0ranında bakır içerikli kayaçtan, yaklaşık 2.500 ton yüksek kaliteli bakır elde edilir. Şu sıralar maden yıllık 600.000 ton bakır arz eder. Maden yaklaşık 4.300 m uzunluğunda, 3.000 m genişliğinde 850 m drinliğindedir.Bu yaklaşık 13 km² bir alana ve teorik olarak hacimsel 11km³'e denk gelir. Gelecek yıllarda madenin 1,3 km ye kadar derinleştirilmesi planlanmaktadır. Statik problemler ve tam madenden geçen tektonik yer hareketleri, daha büyük bir derinliğe engel teşkil eder. İnsan ve çevreye etkileri Yaklaşık 22.000 işçi madende çalışır. Maden, muhtemelen yakında Chuquicamata şehir bölgesine ulaşacakdır. Bakır kazanımı sırasında ortaya çıkan toz, birçok hastalığın sebebidir ( tipik akciğer hastalıkları, astım ve birkaç kanser çeşidi). Şili, uluslararası çevre antlaşmalarının içinde buluduğundan, insanların sağlık risklerinin azaltılması için, bölge sakinlerinin 2007 yılına kadar Calama şehrine yerleştirilmesi gerekmektedir. Eğer 2012 yılına kadar yüzeydeki bakır tükenirse, üretime yer altında devam edilecektir. Bakır üretimi yöredeki çevre kirliğine en büyük etkendir. Arsenik ve diğer zehirli kimyasalları içeren atık sular, on yıllar boyunca hemen çöle boşaltılmış ve tabiata bulaşmıştır. Çölde su yetersiz derecede mevcut olduğundan ve çok pahalı bir şekilde tedarik edildiğinden, günümüzde bu atık suyun bir bölümü yeniden işlenir ve kazanılır.

Calama Calama, Şili'nin Antofagasta Bölgesi'nde bir şehir. Nüfusu 140.700 kişidir (2004). Coğrafya Bir çöl şehri olana Calama, Arica'nın 600 km güneyinde Atacama Çölü'nün bir ara platosunda yer alır. Şehrin, yıllık 0 mm yağış ortalamasıyla dünyanın en kurak yeri olduğu belirtilir. Buna uygun olarak pratikte, şehrin çevresinde hiçbir bitki örtüsü gelişmemiştir. Tarihçe Şehrin daha önce Chiu-Chiu olan adı 1840'ta Calama olarak değiştirilir. O zamanlar Bolivya'ya ait olan şehir, Güherçile Savaşı'nda 23 Mart 1879 tarihindeki Şili birliklerince fethinden itibaren Şili'ye ait olur. 1886 yılında şehir demiryolu bağlantısına kavuşur. Yakınlarındaki Chuquicamata bakır madeninde oluşan çevre problemleri nedeniyle 1 Ocak 2003 tarihi itibariyle Chuquicamata'da kimsenin yaşamasına izin verilmediğinden, Calama çok hızlı bir büyüme yaşamaktadır. Görülmeye değer yerler Calama tam anlamıyla turistik bir şehir değildir. Görkemli bakır madenine geziler düzenlenir. Buradan, güneyde bulunan Salar de Atacama'ya ya da Bolivya'ya seyahat mümkündür. Ekonomi ve ulaşım Nüfusunun büyük çoğunluğu ekonomik bakımdan, Yeryüzü'nün en büyük bakır madeni olan Chuquicamata'ya bağlıdır. Bolivya'ya haftalık tren seferi vardır. Bunun dışında şehir bir havaalanına sahiptir. Ülkenin diğer bölgelerine sayısız otobüs seferi ile ulaşılabilir. Calama şehrinin girişi

Concepcion Concepcion, Şili'de 220.000 nüfuslu bir şehir (2004 itibariyle) Başkent Santiago ve Valparaiso ile beraber ülkenin en önemli üç şehrinden biridir. Santiago'dan sonra ülkenin ikinci önemli ekonomi merkezidir. Coğrafya Concepcion, Santiago'nun 500 km güneyinde, bu kısmında 1.8 km genişliğine ulaşan ve şehrin yakınlarında Büyük Okyanus'a dökülen Bío-Bío Nehri'nin kıyısında yer alır. Liman şehri ve donanma üssü olan Talcahuano ile komşudur. Bu iki şehir arasında Carriel Sur Havaalanı bulunur. Concepcion ve başkent Santiago arasında günlük tren bağlantısı mevcuttur. Tarihçe Concepcion, 1550 yılnda Pedro de Valdivia tarafından, bugün komşusu olan liman şehri Penco 'nun yerinde kuruldu. şehir birçok defa Mapuche saldırılarına uğrayarak yıkıldı. 1751'deki kuvvetli bir deprem sonucu yıkılnca, şehir 1754'te iç kısımlara taşınır. 20 Şubat 1835 tarihindeki 8.5 şiddetindeki çok güçlü bir deprem sonucu tüm şehir yıkılır. Charles Darwin enkaz altındaki şehri ziyaret eder. Bu depremi, 1839 ve 1960 yıllarında takip eden iki büyük deprem de, şehri bir kez daha yıkar ve çok sayıda kurban alır. (Bkz;Büyük Şili Depremi) Bu zamandan beri de, büyük zararlardan kaçınmak ve depremlerde dayanmasını sağlamak maksadıyla, binalar alçak olarak ve çelik-beton teknolojisiyle inşa edilir. 1818 yılında Concepcion'da Şili'nin bağımsızlığı ilan edilir. 1882 şehrin nüfuzu 19.000 dir. !995 yılından itibaren, giderek büyüyen konut ihtiyacını karşılayabilmek için giderek artan sayıda gökdelenler oluşur. Şehrin genişlemesine olanak vermeyen alan darlığı ve yükselen arsa fiyatları, bu yapılaşmayı zorunlu kılmaktadır. Eğitim ve kültür Concepción iki tane üniversiteye sahiptir. 1919 yılında, uluslararası çok iyi bir üne de sahipUniversidad de Concepción kurulur. 1958 yılında ikinci bir üniversite olan, ismini Bío-Bío Bölgesi'nden, daha doğrusu şehrin kıysına kurulduğu Bio-Bio nehrinden alan Universidad del Bío-Bío kurulur. Concepcion'da birçok uluslararası okul vardır (örn. Alman Okulu, İngiliz Okulu, Fransız Okulu). Ayrıca sinema olarak ve konserlerde de kullanılan bir tiyatro da mevcuttur. Hualpén'de 1900 lü yılların yaşam kültürünü gösteren bir müze vardır. Universidad de Concepción neredeyse tek başına tüm şehrin külürel yaşamını şekillendirir. Burada düzenli olarak, ülkenin bütün bölgelerinden müzisyenlerin katıldığı Jazz konserleri, küçük film festivalleri, dans programları ve diğer kültürel olaylar bulunur. Bunların dışında üniversite arazisinde sanat galerisi bulunur. Şehirde birinci ligde oynayan bir futbol klubü ve bir basketbol takımı vardır. Ekonomi Concepcion, çevredeki verimli topraklarda yetişen tarım ürünleri için bir ticari merkezdir. şehir ekonomisi için önemli unsurlar, temel gıda maddelerinin işlemesi, demir-çelik endüstrisi ile petrol, kimya ve ahşap işleme endüstrileridir. Concepcion, Panamerikan karayoluna 82 km mesafededir.

Arica Arica, Şili'nin kuzeyinde Tarapacá Bölgesi'nde bir şehir. Güherçile Savaşı sırasında bu şehri kaybeden komşu Peru ile bir bağlantı noktasıdır. Arica, 186.000 nüfusa sahiptir. Coğrafya Arica, Şili'nin en kuzeydeki şehri olup Peru sınırından sadece birkaç kilometre uzakta, Pasifik kıyısındadır. Başkent Santiago ile arasındaki mesafe 2051 kilometredir. Şehir, Río Lluta ve Río San José de Azapa nehirlerinin denize döküldükleri ağız kenarında bulunur. Şehirde çöl iklimi hüküm sürer. Yıl içinde sıcaklık 19 °C civarında oynar. Pratikte hiç yağmur yağmaz. Su, yeşil parklar için Andlar'dan temin edilir ve nehir vadilerinde yayılmış tarım alanına imkân kılar. Tarihçe Arica'nın vadisinde, daha M.Ö. 8000 yıllarında, M.Ö 2000 yılına kadar Chinchorro halkı yaşamıştır. 1450'den itibaren İnkalar kuzey Şili'yi istila eder. Diego de Almagro 1536'da Arica çevresindeki bölgeye ulaşır. Lucas Martínez Vegazo 25 Nisan 1540 tarihinde Arica'yı kurar. Şehir ve İspanyol filosu, 16. yüzyılın sonlarında İngiliz korsanlarının tehditi altında kalır. 5 Kasım 1580'de İngiliz korsan Bartholomew Sharp 140 adamla şehre saldırır. Ancak Arica İspanyollar tarafından çok yüksek kayıplara rağmen savunulur. Bunu, 9 Şubat 1581'de 92 adamla korsan John Watling'in başka bir saldırısı takip eder. Watling bu saldırıda ölür. 16 Ağustos 1868'de Arica bir tsunami sonucu büyük bir yıkıma uğrar. Bu yıkımda 25.000 kişi hayatını kaybeder. 9 Mayıs 1877'deki bir sonraki depremde, şehirde 5 kişi ölür. Arica, Güney Amerika'daki bsğımsızlık savaşlarından sonra önce Peru^ya aitti. Atacama Çölü'ndeki zengin güherçile rezervlerinin keşfinden sonra Peru, Bolivya ve Şili arasında Güherçile Savaşı meydana geldi. Ağır muharebelerden sonra 7 Haziran 1880'in sabah saatlerinde Şilililer, Arica ve Morro'daki o zamana kadar Peruluların kontrolünde bulunan kaleyi feth ederler. Savaşın bitiminde 1883 yılında, Arica Şili'nin ülke sınırları içine dahil olur. Buna rağmen Arica ve 60 km kuzayde kalan Peru şehri Tacna 1929 yılına kadar tartışmalı bölge içinde kalırlar. Görülmeye değer yerleri Şehrin gümrük binası Gustave Eiffel tarafından tasarlanmıştır. Aynı şekilde 1875 yılında Plaza Colón 'da (Colón Meydanı) kurulan kilise San Marcos da bir çelik konstrüksiyondur. Şehir turizme açık bir şehir olup, birkaç plaja sahiptir. Ancak şehir daha çok çevreye yapılacak gezilere uygundur. Mesela Andlar'a Putre şehrine, Lauca Milli Parkı'na veya İnka yerleşimlerine. Morro de Arica 'da (260 m) bütün şehir üzerinde güzel bir manzarayı elde etmek mümkündür. Yukarıda Pasifiğe bakan bir İsa heykeli bulunur. Tepe, Güherçile Savaşı sırasında sembolik bir karaktere sahip olmuştur. Yukarıdan, şehrin küçük yat limanlı yarımadası Isla del Alacrán görülür. San Miguel de Azapa'da arkeoloji müzesi Museo Arqueológico San Miguel de Azapa vardır. Burada ağırlıklı olarak çok eski Chinchorro-kültürü söz konusudur. Yakınlardaki mezarlık dünyanın en eskisi olarak tanımlanır. Mezarlar koloniyal zamanda hala daha korunmuş durumdayken insanlar Chincorro-Kültürü esnasında gömülmüşlerdir. Zeytin ve sebze yetiştirmeciliğinin şekil verdiği Río San José de Azapa'nın (San José de Azapa Nehri) bulunduğu vadi Valle de Azapa mükemmel yürüyüş imkânları sunar. Yukarı kısmında küçük bir köy olan Ausipar bulunur. Ayrıca Valle de Lluta'ta (Lluta Vadisi)çok ilginiç geoglyph ve petroglyphleri (insanlar tarafından karaya çizilmiş şekilller) görmek mümkündür. Arica'nın yaklaşık 25 km güneyinde Panamerikan Karayolu yakınlarında, çölün ortasında, Tutelares diye adlandırılan heykeltraş Juan Diaz Fleming'e ait modern devasa heykeller bulunur. Bunlar And halklarının kökenini ve ay ile güneşin kozmik ilişkilerini sembolize eder. Ekonomi Nehir vadisi Valle de Azapa, çok kollu sulama sistemiyle, geniş alanlı ve tüm yıla yayılan meyve ve sebze özellikle de zeytin yetiştirme imkânı sunar. Bir çok tarımsal ürün Terminal Agropecuario 'da pazarlanır. Arica, Şili mineralleri için önemli bir limandır. 1953'de şehir serbest ticaret bölgesi statüsünü almıştır. 1970'li yıllara kadar burada çalışan endüstriler-özellikle otomobil endüstrisi- devletçe teşvik edilmiştir. Ticaretin yanında turizm şehrin en önemli gelir kaynaklarından biridir. Plajları, durumları iyi Bolivyalılar ve güney bölgelerindeki Şilililer için, uygun su sıcaklığı sebebiyle çekicidir. Arica Panamerikan Karayolu kıyısında bulunur. Şehrin kuzeyinde Aeropuerto Internacional Chacalluta isimli havaalanı bulunur Arica ile Peru şehri Tacna arasında bir demiryolu bağlantısı 1855'deb beri işletmededir. Bolivya'nın başkenti La Paz ile de bir demiryolu bağlantısı vardır. Bununla birlikte işletici şirket müflis durumdadır (Ocak 2006).