Siyah_Beyaz

Kediciği gören var mı?.. Kafayı uzatmış size bakıyor...

Süper gloria doğru yanıt... Bakalım Ne Kadar Dikkatlisiniz... 10 puan

Inının...Inının... Amanin... Yani gloria bu yapılır mı şimdi bana?... Mutsuz muyum şimdi ben... İlk onu gördüm, sonra İzeli, yok yahu dedim "mutsuz izel" beni temsil etmez... Çok sonraları mucize kelimesinin son iki hecesinin karmaşık hali olduğunu farkettim. Demek ki mucizeler beni temsil ediyor, mucizevi bir tarafımda yok ya hadi neyse... AAaa bir baktım Aşk da var. Aşki durumlar yok ama aşık mı olacağım nedir? Aşık, yaprak, eğitim derken ... Dedim ki iyisi mi ben 4 satırda olsa kendi temsil bulmacamı oluşturayım... ABCDEFGHIİJKLMNOÖPRSŞTQUÜWVYZ KLMGLORİAQOEMERHABAAENASILSINK EEKNMÖERHHJJİYİSİNDİRJKAÖUMARIMN SSMMSEVGİLERMYSSAKHERKESEADKE Saygılar... ...

*** ABD’de finansın kalbinin attığı Wall Street’te başlayan ve tüm ülkeye yayılan “işgal” hareketinde üniversiteli öğrencilerin yüzüne yakın mesafeden biber gazı sıkan polislere internet ortamında da tepkiler sürüyor. .. Bu görüntüler ABD den, '2.11.2011 itibariyle biber gazı sıkan o polislerin açığa alındığı basında yer alıyor... Ya ülkemizde ? Bu görüntülerde Türkiye'mizden...Toplumsal olayları bastırmak için biber gazı kullanan polis elindeki gazı tüketmiş.... .. .. Mayıs 2011 tarihli basında çıkan haberler şöyleydi...

*** Görülen bütün bu eşyaların arasında bir kedicik var üstelik çok da sevimli Kedi nerede?.. Hadi bakalım onu bulup sevebilecek misiniz?.. Hadi Kolay gelsin... Size bir ip ucu: Kediciğin sırtında gri hareler var ve gözlerinin etrafı da siyah...

Fakat gerçek şu ki; bütün bu sözü edilenler, kadın yada erkek adına hangisi olursa olsun, hep lafta kalıyor... Yüzde 10 başarı sağlamak bile çok nadir rastlanan bir durum... Her kesin aradığını ve umduğunu bulması dileklerimle...

Sevgili kovboy sen ne kadar kibar bir insansın... Öncesinde kızıp hemen silahına sarılacağını düşünmüştüm yanılmışım... Bak kendine iyi...

İkincisi alıntılanmış olan, "Radyanın anlattıklarını Birde tersinden ele alarak değerlendirilen..." bir erkeğin bakış açısına göre olanı... *** Evet size katılıyorum... Aynen dediğiniz gibi ...

Kovboy ağzından çıkanı kulağın duyuyor mu kardeş... Bir de kalkmış af edersiniz diyorsun.. - CIK..CIK..CIK! - Galiba sen 'yalnızkovboy'luk tan kafayı yemiş yada biraz fazla çekmişsin... ..... Gerçekte hanımlar bencil falan değil. Sadece işleri başından aşkın. Bolca Mazeretleri var! ONLARIN... (Ev işi, çamaşır, bulaşık, çarşı pazar, yemek...V.s Anne, baba, abi, abla, teyze, amca, dayı, enişte ve sonra da koca dırdırı. Ardından Kafayı yedirten çocuklar gibi örneğin...) ..... Ama SEN, Rauf Sıkıcı yada Raif Bostan'nın yazılarını bolca okuyorsun galiba... Konuya üstü kapalı aynı felsefe ile yaklaşmışsın... Sana son bir laf edeyim kulağına küpe olsun... "Taklit Aslını çok ama çoook gücendirir..." Bu arada ben de fikrimi söyleyeyim... Zar can sıkıcıdır ve ayrıca can yakıcıdır... İnsan tabiatına aykırı ve zararlıdır. Tıpkı taze soğanın zarı gibi.. Fazla uğraşmaya gelmez can sıkar üstelik... Başka şeylerle uğraşmakta yarar var... Ders çalışmak, okula yada işe gitmek gibi... Konusu açıldığında utanıyormuş gibi yapmak hanım kızlar ve bey efendiler için her daim geçer akçedir...

Hangisi ile? Radya'nın yazdığı mı?... Diğeri mi? İlki ise o kovboylarla takılmıyor. İkincisi ise o sahipli bence uzak dur! *** Israrla tanışmak istiyorum dersen özelden mesaj at sana numarasını verebilirim. Yada her gün saat 17:30 da Saat kulesinin önünde beklersen onu hükumet konağından çıkarken görebilirsin. Şapkanı takmayı unutma seni tanısın... Sen bilirsin, güzeli merak eden gülüne ve ceremesine katlanır...

. . . DEMOKRATİK SEÇİM SİSTEMİ VE SİYASAL ÇOĞULCULUK • Siyasi Partiler Yasası'nı demokratikleştireceğiz. • Temsilde adalet ilkesini zedeleyen % 10 seçim barajını kaldırarak, halkın iradesinin parlamentoya yansımasını sağlayacağız. • Seçim yasalarını değiştirerek, liderlerin değil, milletin kendi vekillerini seçebilmesini sağlayacağız. • Siyasi partilerin işleyişinde ve örgüt yapılanmalarında parti içi demokrasinin ve katılımcılığın yaşama geçirilmesini sağlayacağız. • Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin içtihatları ve Venedik Kriterleri uyarınca siyasi partilerin kapatılmasına çok istisnai durumlarda izin vereceğiz. • Bağımsız adayların önüne getirilen yüksek başvuru ücreti engelini kaldıracağız. • Siyasi Partiler Yasası ve Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Yasası'ndaki propaganda yasaklarını kaldıracağız. • Tüm siyasi partilerin adil ve nesnel ölçütlere göre devlet yardımı almasını sağlayacağız. Siyasi partilerin finansmanını şeffaflaştırarak partiler arası haksız rekabet oluşmasını engelleyeceğiz. • Kadınların siyasi partilerde ve siyasette doğrudan ve daha aktif olarak yer alabilmelerinin önündeki engelleri kaldıracak, bu amaçla kadın kotasını yasalaştıracağız. Hedefimiz kotanın üzerinde temsil sağlamak olacaktır. • Gençlerin tüm karar verme süreçlerine katılımını sağlamak için seçilme yaşını 21'e indireceğiz. ÖRGÜTLÜ TOPLUM • Örgütlenme hakkının önündeki tüm engelleri kaldıracak, örgütlü sivil toplumu güçlendireceğiz. • Sivil toplum ve sivil toplum kuruluşlarına yaklaşımımızda: - Devlet güdümünde değil, toplum merkezli; - Kısıtlayıcı değil, destekleyici; - Engelleyici değil, güçlendirici; - Cezalandırıcı değil, yüreklendirici; - Dışlayıcı değil, kapsayıcı olacağız. • Sivil toplumun belde belediyesinden TBMM'ye kadar her kademedeki karar alma mekanizmalarına katılımını anayasal bir hak olarak tanıyacağız. • Dernekler Yasası'nı eşitlikçi ve özgürlükçü bir bakış açısıyla gözden geçirecek, örgütlenme özgürlüğünü kısıtlayan ve zorlaştıran tüm bürokratik engelleri ortadan kaldıracağız. • Örgütlenme kültürünün güçlendirilmesi için sivil toplum eğitimini müfredata ekleyecek, öğrencilerin sosyal sorumluluk projelerinde yer almasını sağlayacağız. • Kamu yararına çalışan sivil toplum kuruluşlarının güçlü ve özerk mali yapıya kavuşturulması için kamu idaresi bütçesinden sağlanan destekleri arttıracağız. • Yerel yönetimlerde oluşturulacak Sivil Toplum Merkezleri'nde kısıtlı kaynaklara sahip ya da yeni kurulmuş sivil toplum kuruluşlarına ortak kullanım mekânları, ofis altyapı olanakları ve sekretarya desteği sağlayacağız. • Kadınların STK'lara katılımını artırmak ve bu kuruluşların yönetiminde etkin rol oynamasını sağlamak için teşvik tedbirleri alacağız. • STK'ların ulusal ve uluslararası kaynaklardan en geniş ölçüde yararlanabilmesi için destek süreçlerini hayata geçireceğiz. FARKLILIKLARA SAYGI VE ÇOĞULCULUK • Toplumsal farklılıkları eşit, çoğulcu ve anayasal yurttaşlık ilkesi ile kucaklayacak ve ayrımcılığın önüne geçeceğiz. • Etnik ve inanç farklılıklarımızı ayrımsız sahiplenecek, gelişmenin, hoşgörünün ve barışın Türkiye'sini kuracağız. • Yurttaşlarımızın kültürel haklarını çoğulculuk anlayışı çerçevesinde güvence altına alacak ve farklı kimliklerin özgürce yaşamasını sağlayacağız. • Toplumsal barışı yüceltecek, önyargıları ortadan kaldıracağız. • Toplumsal dayanışma ve kardeşlik duygularını güçlendireceğiz. • Dili, dini, etnik kökeni, inancı, mezhebi, cinsiyeti, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği, yaşı ve siyasal görüşü ne olursa olsun, herkesin eşit yurttaş olmaktan kaynaklanan tüm haklarını eksiksiz kullanabilmesini sağlayacak, her türlü ayrımcılığa son vereceğiz. • Irk veya etnik köken, din veya inanç, engellilik, yaş ve cinsel yönelim temelindeki ayrımcılıkla ilgili AB müktesebatını hızla iç hukukumuza aktaracağız. • Kültürel haklara saygı içinde toplumsal bütünleşme yaklaşımını benimseyeceğiz. • Toplumsal huzur ve barışın teminatı olan kültürlerarası etkileşim ve paylaşımı sağlayacağız. HER ALANDA KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ • Kadın-erkek eşitliğinin toplumsal yaşamın her alanında fiilen gerçekleştirilmesi için gerekli tüm hukuki ve siyasi adımları atacağız. • Yeni Anayasa'da, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi madde 5'e koşut biçimde, devlete "bir cinsiyetin üstünlüğü ya da aşağılığına ilişkin kültürel kalıpları değiştirme" görevini vereceğiz. • Kamuda ve özel sektörde, üst düzey yönetim kademelerinde, kadın erkek eşitliğini sağlayacak pozitif ayrımcılık uygulamalarını yaygınlaştıracağız. • Kadın temsilinin siyasette, kamusal görevlerde, yargıda, sivil toplumda güçlü biçimde yaşama geçirilmesi için gerekli yasal düzenlemeleri yapacağız. • Eğitimde, çalışma yaşamında, siyasette ve sivil toplum alanında kadına karşı ayrımcılıkla mücadele edeceğiz. • Kadına yönelik şiddetle mücadeleyi bir kamu politikası olarak benimseyecek ve sosyal politikalarımızı bu doğrultuda ele alacağız. Kadına yönelik şiddeti ağır suçlar kapsamına alacak ve ağır biçimde cezalandıracağız. • "Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu" değil "Kadın-Erkek Eşitliği Komisyonu" kuracağız. DOĞU VE GÜNEYDOĞU'DA TAM DEMOKRASİ • Doğu ve Güneydoğu'da baskılara son verecek, toplumsal barışı sağlayacağız. • Kürt yurttaşlarımızın kimliklerini yaşamalarının önündeki engelleri çoğulcu ve özgürlükçü demokrasiyi kurarak aşacağız. • Yasa ile kuracağımız, uluslararası standartlara uygun komisyonlar yoluyla faili meçhulleri aydınlatacak ve kayıpları bulacağız. Sorumluları cezalandırarak halkımızın acılarını dindirecek ve adaleti sağlayacağız. • Talep eden yurttaşlarımıza anadil öğrenimi olanağı sunacağız. • Dersim arşivlerini açacağız. • Geçmişte yaşanan acı ve travmaları hatırlatan isimleri devlet kurumları ve kışlalardan kaldıracağız. • Diyarbakır Cezaevi'ni toplumsal barış için müzeye dönüştüreceğiz. LAİKLİK VE İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ • Laik ve demokratik Cumhuriyet'imizin ilke, değer ve kurumlarına her koşulda sahip çıkacağız. • Din işlerinin siyasetten ayrılmasına özen gösterecek, dinin siyasi sömürü aracı haline getirilmesine son vereceğiz. • Her din, mezhep veya inanç grubundan yurttaşımızın inanç ve ibadet özgürlüğünü güvence altına alacağız. • Yurttaşlarımız arasında dinî inançlar ve mezhepler bakımından ayrım yapılmasını engelleyeceğiz. • Alevi yurttaşlarımızın eşit yurttaşlık talebini her alanda hayata geçireceğiz. • Diyanet İşleri Başkanlığı'nın, tüm inanç ve mezheplerin taleplerine duyarlılık içinde, inanç çoğulculuğunu gözeterek ve eşitlik anlayışıyla yaklaşmasını sağlamak için gerekli düzenlemeleri yapacağız. • Din kültürü ve ahlak bilgisi derslerini zorunlu olmaktan çıkaracak, temel eğitimde ve lisede isteğe bağlı hale getireceğiz. • Din öğretiminin laiklik anlayışı ve öğretim birliği ilkesi çerçevesinde gerçekleştirilmesini sağlayacağız. • Tüm din ve inançların ibadethane açmalarının önündeki engelleri evrensel insan hakları ilkelerine göre kaldıracağız. • Azınlık din mensubu vatandaşlarımıza yönelik din ve inanç temelli ayrımcılık, nefret söylemleri ve nefret suçlarıyla kararlılıkla mücadele edeceğiz. TEMİZ VE İTİBARLI SİYASET • Siyasetin, dolayısıyla da demokrasinin, itibarının zedelenmesine yol açan, siyasilerin toplumsal meşruiyetine darbe vuran yolsuzlukların engellenmesini demokrasinin korunması için önemli bir görev olarak göreceğiz. • Dokunulmazlığın, adi suçlara karşı koruyucu kalkan olmasına son vereceğiz. • Milletvekili dokunulmazlıklarını, kürsü dokunulmazlığı ile sınırlandıracağız. • Mevcut tüm milletvekili dokunulmazlık dosyalarının derhal yargıya intikalini sağlayacağız. • Siyasetin finansmanını şeffaf hale getireceğiz. • Tüccar siyaset anlayışına son vereceğiz. Siyasi Ahlak Yasası'nı çıkaracağız. • Seçimle gelen milletvekilleri ve yöneticilerin mal bildirimlerini internet ortamında kamuoyunun bilgisine sunacağız. • Başbakan ve bakanların, varlıklarının portföy yönetimini görevleri süresince kayyuma devretmesini zorunlu kılacağız. • Hediye niteliğinde mal ve hizmet kabulünde kısıtlamaların kapsamını, Batılı ülkeler standartlarına getireceğiz. • Bir siyasi partiden başka bir siyasi partiye geçişte doğrudan veya dolaylı olarak çıkar sağlayan milletvekillerinin TBMM üyeliği düşmesi için yasal düzenleme yapacağız. • Parti gelir ve giderlerine ilişkin verilerin tam ve doğru olarak kamuoyuna açıklanmasını sağlayacağız. • Siyasi partilerin ve milletvekili adaylarının seçim harcamalarını Batı demokrasileri normlarına göre sınırlayacak ve denetleyeceğiz.

. . . YENİ VE ÖZGÜRLÜKÇÜ BİR ANAYASA • Hak ve özgürlükleri genişleten ve güvence altına alan yeni ve özgürlükçü bir Anayasa'yı hayata geçireceğiz. • Çağdaş örneklere uygun olarak, yeni Anayasa'yı toplumun tüm kesimlerinin katılımı ve mutabakatıyla hazırlayacağız. Bu amaçla yeni Anayasa'nın yüzde 10 seçim barajı ile yara almamış bir Meclis tarafından hazırlanmasına çalışacağız. • Yeni Anayasa'ya ilişkin tartışmaların özgür bir ortamda yapılmasını sağlamak için ceza ve siyasi partiler mevzuatındaki ifade özgürlüğünü kısıtlayan maddeleri evrensel insan hakları hukukuna uygun hale getireceğiz. • Yeni Anayasa, hukuk devletini, yargı bağımsızlığını, kuvvetler ayrılığını, temel hak ve özgürlükleri ve sosyal devleti güvence altına alan, devletin meşruiyetini insan haklarının korunmasına ve geliştirilmesine dayandıran yeni bir 'toplumsal sözleşme' olacak. • Tüm yurttaşlarımızın demokratik haklarını etkin şekilde kullanabilmesi için eşit, çoğulcu ve anayasal yurttaşlık ilkesini egemen kılacağız. • Yeni Anayasa'nın temel ilkeleri; -Özgürlükçülük ve çoğulculuk, -Eşitlik ve sosyal adalet, -Katılımcılık, -İnsan onurunun ve evrensel insan haklarının önceliği, -İnsan haklarının korunmasının esas, sınırlandırılmasının istisna olması, -Güçlendirilmiş parlamenter sistem, -Kuvvetler ayrılığına dayalı demokratik hukuk devleti, -İktidarın hukuka ve demokrasiye aykırı olarak kullanılmasını engelleyecek denge ve denetleme mekanizmaları, -Silahlı kuvvetlerin sivil iktidar tarafından tam kontrolü, -Her türlü ayrımcılığın yasaklanması, -Uluslararası hukuka saygı, -Kadın-erkek eşitliği olacak. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERE TAM KORUMA • Temel hak ve özgürlükler konusunda taraf olduğumuz tüm uluslararası insan hakları sözleşmeleri ile çağdaş ilke ve kuralları eksiksiz uygulamaya geçireceğiz. • Medeni ve siyasi haklar ile, ekonomik, sosyal ve kültürel hakları bir bütünlük içinde değerlendirecek ve hepsine eşit oranda saygıyı temin edeceğiz. • Tüm bu haklara uyumu denetlemek üzere Birleşmiş Milletler'in standartlarına uygun, yönetiminde insan hakları alanında çalışan sivil toplum örgütlerinin hakim olduğu bir İnsan Hakları Ulusal Denetim Kurumu kuracağız. • İnsanın yaşama hakkına, bedensel bütünlüğüne, maddi ve manevi varlığına yönelik her türlü şiddete, eziyete ve işkenceye, haysiyetinin zedelenmesine kararlılıkla karşı çıkacağız. İşkence ile suçlanan kamu görevlilerinin ivedilikle yargı karşısına çıkmasını ve suçlu bulunanların ciddi cezalar almalarını sağlayacağız. • Başta düşünce, ifade, bilgi alma, örgütlenme özgürlüğü ve özel hayata saygı hakkı olmak üzere tüm bireysel hak ve özgürlükleri teminat altına alacağız. • Çocuk haklarını evrensel ilkeler çerçevesinde güvence altına alacağız. • Başta çalışma hakkı, sendikal haklar, eğitim hakkı, barınma ve konut hakkı, çevre hakkı ve kentli hakkı olmak üzere, tüm sosyal hakları devletin uygulamakla yükümlü olduğu haklar haline getireceğiz. BASKI VE KORKUYA SON • Toplumun genelinde ve özellikle de muhalifler arasında bir korku ve sindirme ortamı yaratma amacı taşıyan ve hükümet tarafından göz yumulan, - Özel yaşamın gizliliğini ihlal eden yasa dışı telefon dinlemelere, - Farklı görüşleri susturmaya yönelik soruşturmalara, - Yurttaşların bireysel tercih ve özgürlüklerini kısıtlayan tüm uygulamalara, - Yasa dışı aramalar ve el koymalara, - Araştırmacı gazeteciler üzerinde uygulanan sansür, hapis cezası, hakaret davaları gibi her türlü baskı girişimlerine, - Henüz basılmamış kitapların imhasına, düşüncenin suç ilan edilmesine, - Medya ve özel sektör üzerinde uygulanan mali dahil her türlü baskıya, - Sivil toplum örgütleri ve sendikalar üzerindeki hukuk dışı ve baskıcı tüm uygulamalara son vereceğiz. • Hak arama özgürlüğünün hukuk çerçevesinde her kademede kullanılabilmesinin önünü açacağız. • Demokratik ve barışçı her türlü tepki ve eylemi meşru hak olarak göreceğiz. Hak arayan işçiler, öğrenciler gibi kesimlere uygulanan aşırı şiddete son vereceğiz. • Arama, gözaltına alma ve tutuklamalarda keyfi uygulamaları önleyeceğiz. Tutukluluğun bir cezalandırma yolu olarak kullanılmasına son verecek, tutukluluk uygulamalarını evrensel normlara uygun hale getireceğiz. • Masumiyet karinesinin korunmasını sağlayacak gerekli ceza usul hukuku tedbirlerinin alınmasını sağlayacağız. ÖZGÜR MEDYA VE İNTERNET • Basın özgürlüğünün önündeki tüm engelleri ve medya üzerindeki her türlü baskıyı ortadan kaldıracağız. • Güçlü, bağımsız, tarafsız ve çoğulcu bir medya yoluyla halkın bilgi edinme hakkından en geniş biçimde yararlanmasına olanak tanıyacağız. • Medyaya yönelik keyfi cezai uygulamalara son vereceğiz. • Medyada tekelleşmeyi önleyeceğiz. • Basın özgürlüğünü zedeleyen medya-ticaret-siyaset ilişkilerini etik kurallar çerçevesinde yeniden düzenleyecek, çıkar bağlarından arındırılmasını sağlayacağız. • Devlet kaynaklarıyla yandaş medya yaratılmasının önüne geçeceğiz. • Basın özgürlüğünün önünde önemli bir engel teşkil eden başbakanın radyo ve televizyon yayınlarını durdurma yetkisini kaldıracağız. • Medya çalışanlarının örgütlenmesinin önündeki yasalardan ve işveren uygulamalarından kaynaklanan engelleri kaldıracağız. • TRT'yi siyasal iktidarlardan bağımsız, idari ve mali açıdan özerk bir kurum haline getireceğiz. • Demokrasinin önemli aktörleri olan yerel medyanın mali ve kurumsal yapılarını güçlendireceğiz. • Bir özgürlükler alanı olması gereken internet üzerindeki aşırı düzenlemeleri kaldıracak ve yasaklayıcı zihniyeti değiştireceğiz. YARGI REFORMU • Hukukun üstünlüğünü tam olarak gerçekleştirecek, yargı bağımsızlığını ve yargıç güvencesini koşulsuz olarak sağlayacağız. Yargıç ve savcıların Adalet Bakanlığı'na idari bağlılığını kaldıracağız. • Yargının memurlaştırılmasına son vereceğiz. • 12 Eylül yönetiminden günümüze yansıyan çarpık hukuk anlayışını, anti-demokratik kurum ve uygulamaları tümüyle tasfiye edeceğiz. • Adil, hızlı ve etkin çalışan bir yargı sistemi ve altyapısını oluşturacağız. Adli kolluğu kuracağız. • Hukuk eğitiminin kalitesini yükseltecek ve uygulamalı ders olanaklarını geliştireceğiz. • Yargıçlık ve savcılık mesleklerine girişte siyasal değil, nesnel ölçütler getireceğiz. • Sınavlarda yürütme organının etkisini kaldıracağız. • Anayasa Mahkemesi'nin yapısını ve yetkilerini kuvvetler ayrılığı ilkesi çerçevesinde yeniden düzenleyeceğiz. TBMM tarafından belirlenen Anayasa Mahkemesi üyelerinin nitelikli çoğunlukla seçilmesini zorunlu kılacağız. • Askeri yargının görev alanını daraltacağız. • Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin yerine getirilen Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri'ni kaldıracağız. • Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nu kaldırıp, yerine Yargıçlar Yüksek Kurulu'nu oluşturacağız. Yeni oluşacak yapıda Adalet Bakanı ve Müsteşarı'nın olmamasını ve yargıç ve savcıların kurulda güvenceli biçimde temsilini sağlayacağız. • Adli Tıp Kurumu'nu siyasi etkiden arındıracak, yeniden yapılandırarak özerk, hızlı, verimli ve nitelikli hale getireceğiz. • Yargıda örgütlenmeyi destekleyeceğiz. • Yargı kararlarını etkisizleştiren ve işlevsizleştiren uygulamalara son vereceğiz. • Yargıya ayrılan kaynakları arttırıp, fiziki koşullarını ve insan gücünü verimli ve etkin kullanacağız. • İnsan onurunu esas alan bir ceza infaz sistemi kuracağız.

. . . Özgürlükçü Demokrasi Türkiye'de özgürlükçü demokrasinin kurulması için yeni bir toplumsal sözleşmeye, bu ülkede yaşayan herkesin özgürlüklerini alabildiğine genişleten ve hükümetlerin baskıcı politikalarından koruyan yeni bir anayasaya ihtiyaç vardır. Yeni anayasa, özgürlük, eşitlik, sosyal adalet, demokrasi ve laiklik ilkeleri üzerinde yükselmelidir. Anayasada, insan haklarına saygının, devletin meşruiyetinin, toplumsal düzenin ve toplumsal barışın temeli olduğu açıkça belirtilmelidir. Anayasa medeni, siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel tüm insan haklarının bir bütün olduğunu belirtmeli ve hepsini eşit derecede koruma altına almalıdır. Yeni anayasanın hazırlanma süreci büyük önem taşımaktadır. Demokratik anayasa, demokratik yollardan yapılan anayasadır. Demokratik anayasa, toplumun her rengini hem içeriğinde hem de yapılış sürecinde kucaklayan anayasadır. Bu nedenle, yeni anayasa, yüzde onluk seçim barajı gibi bir demokrasi ayıbı ile meşruiyeti zarar görmemiş bir Meclis tarafından hazırlanmalıdır. CHP, seçimlere kalan kısa sürede dahi barajı düşürecek değişikliklerin yapılabileceğine inanmaktadır. Türkiye'de kurulacak özgürlükçü demokrasinin en önemli yapı taşlarından biri parlamenter sistemin güçlendirilmesidir. 12 Eylül rejimi yürütmeyi yasama ve yargı karşısında aşırı güçlü bir konuma getirmiştir. Yasama ve yargı gerekli denetleme ve dengeleme görevlerini yerine getirememektedir. Gündeme getirilen'başkanlık sistemi'gibi öneriler, 12 Eylül'ün bu tasarımını bir adım ileriye götürecek ve tek adam yönetiminin kapısını açacaktır. Yürütmenin yetkilerini daha da artıran, yasamayı etkisizleştiren ve yasama ile yürütme arası çatışma ihtimallerini güçlendiren bu tarz uygulamalar istikrar getirmeyecek, tersine yeni krizlere ortam hazırlayacaktır. CHP, iktidarında Meclis'in temsil kabiliyeti ve yetkileri artırılacak, yürütmenin aşırı yetkileri de sınırlandırılacaktır. Özgürlükçü demokrasinin vazgeçilmez bir diğer koşulu da hukukun üstünlüğünün tesis edilmesidir. Hukukun üstünlüğünün garanti altına alınabilmesi için yargının bağımsızlığının ve tarafsızlığının sağlanması gerekmektedir. Başkanlığını Adalet Bakanı'nın yaptığı, Bakanlık Müsteşarı'nın üyesi olduğu, üyelerinin büyük çoğunluğu Bakanlık'ta hazırlanan listelerle belirlenen bir Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ile yargının bağımsızlığından söz etmek olanaksızlaşmıştır. Yargı üyeleri doğrudan veya dolaylı olarak yürütmenin baskısı altındadırlar. Bu tablo, yargının verdiği tüm kararları tartışmalı hale getirmekte ve toplumsal barışa zarar vermektedir. CHP iktidarında, gerek HSYK'nın oluşumuna dair, gerek hakimlik güvencesinin maddi ve hukuki altyapısına dair gerekli reformlar yapılarak bu tablo değiştirilecek ve yargının bağımsızlığı güvence altına alınacaktır. CHP, halkın oyları ile seçilen parlamentonun ve hükümetin yetkilerinin, hukukun öngördüğü demokratik kural ve kurumlar dışında hiçbir güç tarafından fiilen sınırlandırılmasını kabul etmemiştir, etmeyecektir. CHP, bu kapsamda, silahlı kuvvetlerin siyasete karışmasına karşı çıkmaktadır. Silahlı kuvvetler sivil otoritenin kontrolü altında bulunmalıdır. Bu amaçla CHP, Türkiye için kapsamlı bir sivilleşme programı ile yola çıkmaktadır. CHP iktidarında, Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nun 35. maddesi değiştirilecektir. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kaldırılacaktır. Askerlikte profesyonelliğe önem verilecek ve zorunlu askerlik hizmeti orta vadede herkes için altı aya indirilecektir. Sivilleşme hem siyasete hem topluma hakim kılınacaktır. Özgürlükçü demokraside kişi hak ve özgürlüklerine her koşulda saygı gösterilmelidir. Kişi özgürlüğü ve güvenliği ile bireylerin özel yaşamlarına saygı hakları bu düzenin temelinde yer almaktadır. Türkiye'nin bu haklar bakımından mevcut durumu iç karartıcıdır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) de tespit ettiği üzere Türkiye'de tutuklama kararları sistematik şekilde insan haklarını ihlal etmektedir. Tutuklama kararları hukuken geçerli nedenlere dayanmaktan çok uzaktır. Türkiye uygulaması da göstermektedir ki bu kararların hakimler tarafından alınması her zaman hukuka uygun oldukları anlamına gelmemektedir. Benzer şekilde sıkça ihlal edilen bir diğer hak da kişilerin özel hayatlarına saygı gereğidir. Kanunsuz telefon ve ortam dinlemeleri artık normal hale gelmiştir. Kolluk kuvvetleri bu ihlallerin üzerine gitmemekte ve hatta bazı durumlarda kuşkular kolluk kuvvetlerinin üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bazı hakimlerin, kanunların açık hükümlerine aykırı olarak, toplu dinleme kararları verdikleri görülmektedir. CHP iktidarında, kolluk kuvvetlerinin ve yargının belli bir kesiminin bu hoyratça uygulamalarına son verilecek, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları artık'muhalif olursam tutuklanır mıyım', 'telefonlarım dinlenir mi'korkusu ile yaşamak zorunda kalmayacaktır. Özgürlükçü demokrasilerin bir diğer vazgeçilmezi düşünce, ifade ve düşüncelerini yayma özgürlüğüdür. Türkiye'de 57 gazeteci tutuklu bulunmakta ve bu rakamla Türkiye Çin'in ve İran'ın dahi önüne geçmektedir. Gazeteciler hakkında açılmış, hapis cezası istenen bine yakın dava halen devam etmektedir. Bağımsız kalmaya çalışan medya organları keyfi vergi cezaları ile sindirilmektedir. Daha basılmamış kitaplar dahi sansüre, kovuşturmalara tabi tutulmaktadır. CHP iktidarında düşünce, ifade, ifadeyi yayma, bilgi edinme ve basın özgürlüğünün önündeki tüm engeller kaldırılacaktır. Artık gazeteciler yazılarını yazarken 'başıma bir şey gelir mi'diye korkmak zorunda kalmayacaktır. Anayasası, kuralları, kurumları ne kadar iyi düzenlenmiş olursa olsun hiçbir özgürlükçü demokrasi örgütlü toplumun desteği olmadan ayakta duramaz. Yurttaşların siyasi partiler, sendikalar, meslek örgütleri ve diğer sivil toplum kuruluşları aracılığıyla örgütlenebilmesi, bu örgütlerin fikirlerini özgürce ifade edebilmesi ve siyasi kararların oluşumuna etkin katkıda bulunabilmesi özgürlükçü demokrasinin gerekleridir. Türkiye'de örgütlülüğün önünde hala birçok engel bulunmaktadır. CHP iktidarında hem siyaset hem de sivil toplum alanı demokratikleştirilecektir. Başta Siyasi Partiler Yasası olmak üzere diğer kanunlarda da gerekli değişikler yapılarak, özgürlükçü demokrasinin bu kurumların içinde de hakim olması sağlanacaktır. Tüm sivil toplum kuruluşlarının karar alma süreçlerine katılımları bir siyasi hak, bir anayasal ilke olarak tanınacaktır. Özgürlükçü demokrasinin bir diğer temel ilkesi çoğulculuktur. Siyasi anlamda çoğulculuk, oy oranı ne olursa olsun tüm siyasal grupların örgütlenme ve temsil haklarının tanınmasını sağlar. Dahası, tüm siyasi gruplara adil yarışma şartlarının sağlanması için uygun politik zemini hazırlar. Bununla birlikte, çoğunluğu elinde tutanların, siyasi alanı tekseslileştirmesini engelleyecek kurum ve kuralların uygulanmasını gerekli kılar. Türkiye'de yüzde onluk seçim barajı, geniş tanımlanmış parti yasakları, büyük partileri kayıran devlet yardımları ve bağımsız adaylığı zorlaştıran engeller gibi birçok düzenleme siyasal çoğulculuğa zarar vermektedir. CHP iktidarında siyasi çoğulculuk tam anlamıyla sağlanacaktır. Seçim barajı azami yüzde beş olarak belirlenecektir. Özgürlükçü demokrasilerde çoğulculuk ilkesi toplum için de geçerlidir. Toplumsal farklılıklar hukuk düzeni tarafından tanınmalı ve korunmalıdır. Demokratik toplumun hiçbir üyesi cinsiyeti, etnik kökeni, dini, mezhebi gibi nedenlerle ayrımcılığa uğramamalıdır. Bu anlamda Türkiye'de en çok desteklenmesi gereken grupların başında kadınlar gelmektedir. Kadınlar şiddet, eğitim ve işgücü dışında bırakılma, siyasette yeterli temsil edilmeme gibi birçok sorunla karşı karşıyadır. CHP, kadın-erkek eşitliğinin toplumun her alanında fiilen gerçekleşmesi için çalışacaktır. CHP, bu amaçla, toplumsal hayatın her alanında kadınlar için, kotalar dahil, pozitif ayrımcılık politikalarına başvurulmasını da desteklemektedir. Toplumsal ve siyasal çoğulculuğun önündeki engellerden şikayetçi olan toplum kesimlerinin sorunlarının tam demokrasi anlayışı çerçevesinde çözülmesi, CHP'nin başlıca hedefi olacaktır. Özet olarak CHP Türkiye'ye, her Türkiye Cumhuriyeti yurttaşına daha çok özgürlük daha çok demokrasi sözü vermektedir. CHP, yurttaşlarımızla el ele Türkiye'nin dördüncü büyük değişimini gerçekleştirecektir.

. . . Terör, güvenlik ve huzur GÜVENLİ VE HUZURLU BİR TÜRKİYE • Terörle etkili bir mücadele yapacak, sınırlarımızın güvenliğini, ülkemizin barış ve huzurunu mutlaka sağlayacağız. • Dış ilişkilerimizde ülkelerin teröre karşı aldıkları tutumu önemle göz önünde bulunduracak, ticari ve ekonomik işbirliklerini buna göre belirleyeceğiz. • Terörle mücadelede, başta NATO Antlaşması ve BM'nin terörle mücadele sözleşmeleri olmak üzere, uluslararası sözleşmelerde Türkiye'ye tanınan hakları sonuna kadar kullanacak, başka ülkelerin de bu çerçevedeki yasal yükümlülüklerini uluslararası düzeyde vurgulayacağız. • Terörün yurt içi ve yurt dışı finans kaynaklarını saptayacak ve kaynak aktarımını önleyeceğiz. • Ülkemizin çeşitli bölgelerinde teröre karşı etkili koruma önlemleri alacak ve bu amaçla STK'lar ve tüm ilgili kuruluşlarla yakın işbirliği ve eşgüdüm sağlayacağız. • Terörden zarar gören yurttaşlarımızın mağduriyetini giderecek her türlü önlemi alacağız. TOPLUMLA İŞBİRLİĞİ İÇİNDE YENİ GÜVENLİK SİSTEMİ • Vatandaşa ve topluma güveni esas alarak, vatandaşın da devlete güvenmesi ve kamu otoritesinin tam tesisini temin edecek bir yenilenme sağlayacağız. • Terörle mücadelede sadece "silahlı mücadele" anlayışı yerine, devletin tüm organlarının, halkın ve medyanın desteğiyle bütüncül mücadele anlayışı ve iradesini egemen kılacağız. • Tüm kamu hizmetlerinde, devlet ile halk arasında 24 saat sürekli iletişim ve etkileşim sağlayacağız. GÜVENLİK PERSONELİNE DAHA FAZLA HAK • Polise, etkin görev için her türlü olanağı sağlayacağız. Polisin özlük haklarını ve çalışma koşullarını iyileştireceğiz. • Polisin zor görevini sürdürebilmesi için daha etkili psikolojik destek sağlayacağız. • Emniyet Teşkilatı'nın görevini en etkin şekilde yapabilmesi için gerekli ortamı oluşturacak, tüm idari, mali ve teknik koşulları sağlayacağız. • Emniyet Teşkilatı'nı her türlü siyasal yapılanmanın dışında tutacak, çıkar ilişkilerinden, örgütlü kuşatmalardan arındıracağız. • Asker, jandarma ve polis şehitlerimizin ailelerine, gazilerimize sahip çıkacağız. • Şehitlerimizin ailelerinin ve gazilerimizin hayat boyu sağlıklı ve güvenli yaşamalarını, çocuklarının her kademedeki eğitimlerinin güvencesini oluşturacak mali ve kurumsal düzenlemeleri gerçekleştireceğiz.

. . . Kültür-Sanat KÜLTÜR VE SANATA ÖZGÜRLÜK • Kültürel etkinlikler ve sanatta uygulanan keyfi yasaklara ve sansüre son vereceğiz. • Çağdaş sanat anlayışı çerçevesinde sanatın özgürleşmesinin önündeki tüm yasal engelleri kaldırmak amacıyla Sanat Yasası oluşturacağız. • Devlet bünyesindeki sanat kurumlarının özerkliğini koruyacak, siyasi amaçlar için kullanılmalarına engel olacağız. • Geniş̧ katılım ile Türkiye'nin kültüre ilişkin gelecek hedeflerinin belirleneceği bir kültür strateji belgesi oluşturacağız. SANAT VE SANATÇI İÇİN • Sanat emekçilerinin sigorta primlerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ödenmesini sağlayacağız. • Patent ve fikri mülkiyetle ilgili mevzuatı çağdaş bir yapıya kavuşturacağız. • Telif Haklarını koruyacak, korsan ürünlerle etkin bir mücadele için gerekli yasal düzenlemeleri yapacağız. • Kültür ve sanat alanındaki vergileri asgari düzeye çekeceğiz. • Bütün sanatçılarımızı sosyal güvenceye kavuşturacağız. • Sanatçıların sendikal örgütlenmesini teşvik edeceğiz. • Devlet bünyesinde çalışan tüm sanatçılarımızın özlük haklarını ve çalışma koşullarını iyileştireceğiz. • Özel sanat projelerini ve alternatif sanat dallarını destekleyecek ve teşvik edeceğiz. • Geleneksel sanatları ve sanatçılarımızı güçlendirmek için gerekli maddi ve manevi desteği sağlayacağız. • Sanat kurumlarının yönetimini ağırlıklı olarak sanatçılara bırakacağız. • Türk Edebiyatı'nın yurt dışında gelişmesi amacıyla yazarlarımıza ücretsiz çeviri ve tanıtım desteği vereceğiz. • Bağımsız sanatçıların gösterilerinin halka ulaşmasını sağlayacağız. HERKES İÇİN KÜLTÜR VE SANAT • Eğitimde kültür ve sanata daha geniş yer verecek, okullarda bu tip etkinliklere daha çok kaynak ayrılmasını sağlayacağız. • Sanata özel yeteneği olan çocukları erken yaşlarda tespit ederek, yeteneklerini geliştirmeleri için en ileri düzeyde eğitim olanakları sağlayacağız. • Tüm il ve ilçe merkezlerimizde, sanatın her dalıyla ilgilenenlerin buluşma yeri haline gelecek Kültür-Sanat Evleri açacağız. • Yurttaşlarımızı kültür ve sanatla buluşturmak için gezici tiyatroları, sergi ve konserleri daha geniş kitlelere ulaştıracak destekler sağlayacağız. • Büyük kentlerimizde çekim merkezi olacak, her türlü donanım ve bilişim altyapısına sahip, modern kütüphaneler oluşturacağız. • Her kesimden tüm yurttaşlarımızı okumaya teşvik etmek amacıyla gezici kütüphaneleri yaygınlaştıracak ve zenginleştireceğiz. KÜLTÜREL MİRASIMIZ • Ülkemizdeki tarihsel, kültürel ve doğal birikimin gelecek kuşaklara aktarılması için kurumsal bir arşiv ve koruma sistemi oluşturacağız. • Ülkemizden yasa dışı yollarla çıkarılmış kültür varlıklarını geri kazanmak için uluslararası düzeyde hukuki girişimlerde bulunacağız. • 12 Eylül rejiminin çiğnediği Atatürk'ün vasiyetine sahip çıkacak, Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumu'nu yeniden hayata geçireceğiz. MÜZELERİMİZE SAHİP ÇIKACAĞIZ • Çağdaş müzeciliği geliştirecek, kültürel mirasın ait olduğu coğrafyada korunması ilkesini uygulayacağız. • Sanal müze çalışmalarına hız vereceğiz. • Özel müzeciliğin gelişmesi için teşvik ve altyapı olanakları sunacağız. • Yaşanmış acı olayların unutulmaması için Madımak Oteli'ni Hoşgörü Müzesi'ne, Diyarbakır Cezaevi'ni Barış Müzesi'ne dönüştüreceğiz. SAHNE SANATLARI VE SİNEMAYA ÖZEL DESTEK • Türk sinema endüstrisinin geliştirilmesi için teşvik ve vergi kolaylığı sağlayacağız. • Sinema ve tiyatro gişe gelirleri üzerindeki vergileri indireceğiz. • Türk sinemasının dünya pazarındaki rekabet gücünü artırmak için gerekli desteği sağlayacağız. • Türkiye'de tiyatro ve sinema salonu bulunmayan illerde gerekli altyapı çalışmalarını teşvik ya da doğrudan yatırımla gerçekleştireceğiz.

. . . S p o r HERKES İÇİN SPOR • Sporda kadın ve erkeklere fırsat eşitliği sağlayacağız. • Mevcut spor uygulamalarını gençlerimizin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde geliştireceğiz. • Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da sporu teşvik etmek için özel projeler geliştireceğiz. • Yeterli sayıda spor tesisini engelliler tarafından da kullanılabilir hâle getireceğiz. • Kamuya ait spor tesislerini halka açacak, bunların okullar, amatör spor kulüpleri ve yurttaşlar tarafından verimli kullanımını sağlayacağız. • Çalışan yurttaşlarımıza spor yapma ortamı sağlanması amacıyla kamu ve özel işletmelerin spor tesisleri yapmasını destekleyeceğiz. • Avrupa'nın birçok ülkesinden geride kalmış̧ olan lisanslı sporcu sayımızı artıracağız. • Her semtte mutlaka spor alanları ve yeşil alanlar yapacağız. • Gerekli teknik donanıma sahip spor ve sağlık uzmanlarını istihdam edecek, "Sporcu Eğitimi-Sağlık ve Performans Merkezleri" oluşturacağız. GENÇ YETENEKLERE TAM DESTEK • Yetenekli çocuk ve gençlerimizi keşfedecek ve aktif spora yönlendireceğiz. • Ülke genelinde düzenli olarak "sportif yetenek taraması" yapacak, sporcu profili veri tabanı oluşturacağız. • Gelecek vaat eden sporcularımıza sosyal güvenceyi de içerecek şekilde maddi destek vereceğiz. • Başarılı sporcu gençlerimizin eğitim hayatları ile profesyonel spor kariyerlerini birlikte sürdürebilmeleri için gerekli ortamı oluşturacağız. • Eğitim sisteminde yapılacak düzenlemelerle öğrencilerin amatör sporların her türüne katılımını kolaylaştırıcı ve özendirici koşullar oluşturacağız. • Genel spor liseleri yerine, branşa dayalı spor liseleri kurarak yetenekli sporcuların doğru eğitimi almasını sağlayacağız. • Devşirme sporculara bağımlı spor politikasını değiştirecek, kendi öz değerlerimize yöneleceğiz. SPOR GELİRLERİNDE ADALET • Milli sporcularımızla ilgili ödül yönetmeliğini değiştirerek kamu vicdanının yaralanmasının önüne geçecek ve ödüllerin eşitlik ilkesi temelinde dağıtılmasını sağlayacağız. • Yasal bahis gelirlerinden bütün kulüplerimize eşit düzeyde pay vereceğiz. • Sponsorluk Yasası'nı günümüze uygun bir yapıya kavuşturarak kulüp ve sporcularımızın gelirlerini artıracağız. ULUSLARARASI TURNUVALAR VE TANITIM • Ülkemizde olimpiyat oyunlarının düzenlenmesi için gerçekçi bir hedef tarih belirleyecek, buna uygun bir stratejik eylem planı uygulamaya koyacağız. • Dünya standartlarında spor tesisleri kurarak spor turizmini geliştirecek ve ülke tanıtımına katkı sağlayacağız. HAK TEMELLİ YASAL DÜZENLEME • Federasyonların hepsinin tam özerk bir yapıya kavuşmasını sağlayarak sporun siyasallaşmasının önüne geçeceğiz. • Sporda şiddetin önlenmesine yönelik gerekli yasa ve yönetmelikleri tüm tarafların katılımı ile çıkaracak, bu konuda toplumsal projeler geliştireceğiz. • Spor emekçilerinin sosyal güvence ve sendikal haklardan etkin şekilde faydalanması için gerekli koşulları sağlayacağız.

. . . Çevre ve doğa koruma • Çevre talanına 'dur' diyeceğiz. • Ulusal mirasımız olan doğal zenginlikleri, biyolojik çeşitliliği, su havzalarını ve ormanları koruma altına alacağız. • Ekolojik dengeyi gözeterek, yaban yaşam, bitki ve hayvan türlerinin yaşama ortamlarının korunmasına özel önem vereceğiz. • Kentlerimizin kimliğini oluşturan, doğal ve arkeolojik sit alanlarının imar rantlarına kurban edilmesini engelleyecek, bu alanların korunarak kullanılması ve gelecek nesillere aktarılması için finansman destekleri sağlayacağız. • Çevre hukukunu taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler, AB müktesebatı ve ulusal ihtiyaçlar doğrultusunda güncelleyeceğiz. • AB ve uluslararası hibe ve kredilerinin çevre projelerinde etkin ve amacına uygun kullanılmasını sağlayacağız. • Çevre politikalarımızın oluşturulması ve uygulanmasında bu konuda çalışmalar yürüten STK ve üniversitelerle birlikte çalışacağız. • Çevre ve doğa koruma bilincinin arttırılmasını ulusal eğitim sistemimizin parçası haline getireceğiz. HAYVAN HAKLARI • Hayvanları korumayı kabahatler kanunu kapsamından çıkarıp ceza kanunu kapsamına alacağız. Hayvanlara kötü muamele edenlerin yargılanmasını sağlayacağız. • Tüm şehirlerde mağdur, güçten düşmüş, yaşlı, trafik kazası geçirmiş bütün hayvanlara da hizmet eden hayvan bakımevleri açacağız. • 3285 sayılı yasa gereği , "Şüphe" halinde dahi hayvanların belediyelerce toplu itlafına son verip, bunun yerine tüm hayvanları kayıt altına alacak ve sokak kedileri ve köpeklerini kısırlaştıracağız. • Hayvan satan yeni mağazalar açılmasına izin vermeyecek, mevcut mağazaları sıkı denetime tabi tutacağız.

. . . U l a ş t ı r m a ETKİN ULAŞTIRMA YÖNETİMİ VE PLANLAMA • Büyüme ve kalkınmayı destekleyen hızlı, güvenli ve ekonomik bir ulaştırma sistemi kuracağız. • Ulaştırmada kaynakların ve ulaşım potansiyelimizin etkin kullanımını sağlayacak, çağdaş bir yapılanmayı gerçekleştireceğiz. • Kara, deniz, hava ve demiryolu ulaşım ağlarında dengeli, etkin ve verimli bir planlama, eşgüdüm ve yönlendirmeyi gerçekleştireceğiz. • Ulusal Ulaşım Master Planı'nı, toplumsal ve ekonomik önceliklerimize, günümüzün ihtiyaçlarına, çağdaş ulaşım sistemlerine göre yeniden belirleyeceğiz. • Ulaştırma alt sektörlerinin birbirlerini tamamlayıcı ve destekleyici olmalarını sağlayacağız. • Ulaştırma altyapılarını modernleştirecek, taşıma sistemlerinin kurallı bir rekabet içinde gelişmesini destekleyeceğiz. KARAYOLLARINDA ULUSLARARASI STANDARTLAR • Karayolu şebekesini uluslararası standartlara kavuşturacağız. Karayollarında satıh kalitesini yükseltecek, ulaşım güvenliğini arttıracağız. • Her köye ve beldeye, her mevsim güvenli ulaşımı sağlayacak karayolu ağını ve hizmet altyapısını oluşturacağız. • Karayolları güvenliğini arttıracak, "Hedef Sıfır Can Kaybı" programıyla bu yarayı ortadan kaldıracağız. DENİZYOLLARININ ETKİN DEĞERLENDİRİLMESİ • Denizyolundaki ulaşım olanaklarından azami düzeyde faydalanacağız. • Türk Deniz Ticaret Filosu'nun taşıma kapasitesini arttıracağız. • Türk armatörlerin yabancı bayrakta çalıştırmakta olduğu gemileri, yeniden Türk Bayrağına kazandırmak için gerekli düzenlemeleri yapacak ve yabancı bayrağa kaçışı önleyeceğiz. • Komşu ülkelere gönderilmek üzere Türk limanlarına gelen transit yükler için liman ücretleri, sağlık rüsumları ve fener ücretlerini % 50 indirimli uygulayarak, sınıra yakın limanlarla sınır bölgesi arasında yük hareketini ve bölge halkının bundan faydalanmasını sağlayacağız. DEMİRYOLLARI ATILIMI • Demiryollarında başta hızlı tren hatları olmak üzere altyapı yatırımlarına ağırlık verecek ve taşımacılıkta demiryollarının payını önemli ölçüde artıracağız. • Tüm önemli limanlarımızın demiryolu bağlantılarını projelendireceğiz. • Demiryolları yatırımlarının planlanmasında Türkiye'yi uluslararası bir lojistik hedefi haline getireceğiz. KENT İÇİ ULAŞIMDA RAYLI SİSTEMLER VE ÇEVRE DOSTU ÇÖZÜMLER • Kentlerimizde hızlı, ucuz, ve kolay ulaşım için önceliği raylı sistem ve toplu taşımaya vereceğiz. • Büyük kent merkezlerinde metro ve raylı ulaşım ağını hızla genişleteceğiz. • Orta ölçekli kentlerimiz için toplu taşımaya tahsisli yol gibi alternatifler geliştireceğiz. • Raylı sistemlerin elektro-mekanik donanımlarının ülkemizde üretilmesini sağlayacağız. • Kent merkezlerinde yaya ve bisiklet ağırlıklı ulaşım çözümlerini, toplu taşım sistemleriyle entegre bir şekilde uygulamaya koyacak, keyfi uygulamalar yerine bilimsel veriler ışığında planlama yapacağız. TÜRKİYE LOJİSTİK ÜSSÜ OLACAK • Büyük üretim ve tüketim merkezlerinde lojistik merkezleri oluşturacağız. Bu merkezlerde, denizyolu, demiryolu ve karayolu alt sektörlerini etkin ve dengeli bir yapı içerisinde buluşturacağız. • Ülkemizi Avrupa ve Asya'nın aktarma ve dağıtım üssü haline getireceğiz.

. . . S a ğ l ı k PARASI OLANA DEĞİL, HERKESE KALİTELİ SAĞLIK HİZMETİ... • Zamanında, yeterli ve kaliteli sağlık hizmetine ulaşabilme, temel insan hakkıdır. Sağlık hizmetlerinin tüm yurttaşlarımız için kolay ulaşılabilir, nitelikli ve eşit olmasını sağlayacağız. • Herkesin, yalnızca hastalık ya da sakatlık durumunda değil, süreklilik içinde bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklı olarak, sağlıklı çevre ve koşullarda yaşamasını sağlayacağız. • Erken tanı hizmetlerinin bütün yurttaşlarımıza yaşadıkları yerlere en yakın noktada sunulmasını sağlayacağız. • Sağlık kurumlarında rehin kalma ya da senet imzalama gibi insan onurunu kırıcı uygulamaları sona erdireceğiz. • Sağlıklı bir nesil için okullarda çocuklarımıza yönelik beslenme yardımı programını hayata geçireceğiz. • Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin, yurttaşlarımızın her yerde kolayca ulaşabileceği muayenehane ve özel sağlık kuruluşlarından da alınmasını sağlayacak, koruyucu diş hekimliği hizmetlerini tüm bölgelerimizde yaygınlaştıracağız. SAĞLIK HİZMETLERİNDE HERKESE FIRSAT EŞİTLİĞİ • Koruyucu ve birinci basamak sağlık hizmetlerini, yurttaşlarımızın yaşadığı yerlere en yakın noktaya, yeterli ve nitelikli sağlık personeli aracılığı ile ulaştıracağız. • Yoksulluk ile sağlık hizmetleri arasındaki en temel bağı oluşturan beslenme, barınma ve hijyen koşulları gibi koruyucu sağlık hizmetlerine öncelik vereceğiz; bulaşıcı ve salgın hastalıkları Avrupa ülkeleri düzeyinde kontrol altına alacağız. • Yoksul yurttaşlarımızdan katkı payı almayacağız. • Sağlık hizmetlerine ulaşımda hem nitelik hem de nicelik itibarıyla önemli bölgesel dengesizlikleri gidereceğiz. SAĞLIK PERSONELİ HAKLARINI EKSİKSİZ ALACAK • Sağlık hizmetinin sunumundaki taşeronlaşmaya son vereceğiz. • Halen uygulanmakta olan performans uygulamasına son verecek, "ekip hizmeti" ve "hizmet çıktılarının ölçülmesi" esaslarına dayanan, yerleşim yerindeki bütün sağlık çalışanlarını kapsayan, makul, tatmin edici ve adil bir ücret politikası oluşturacağız. • Yeterli sayıda ve nitelikli hekim ve sağlık personeli olmasını sağlayacağız. Sağlık personelinin eğitiminde kaliteden taviz vermeyeceğiz. Hekim sayısını artırmak uğruna tıp fakültelerinin kadrolarını artırma ve yeni fakülteler açma politikasına son vereceğiz. • Sağlıkta insan gücü ve hizmet dağılımındaki bölgelerarası eşitsizlikleri gidereceğiz. • Mahrumiyet bölgesinde çalışan hekim ve sağlık personeline ek gelir ve diğer sosyal olanakları sağlayacağız. • Sağlıkta mecburi hizmet yerine özendirici yöntemlerle hizmeti daha etkin ve verimli kılacağız. • İyi yetişmiş hekimlerin yanı sıra, biyomedikal mühendislerinin, medikal fizikçilerin, akademik personelin öğretim ve eğitimlerini eksiksiz olarak sağlayacağız. • Sağlık çalışanlarının sürekli hizmet içi eğitim alarak dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmesini sağlayacağız. SAĞLIK ALTYAPISINI İYİLEŞTİRECEĞİZ • Sağlık alanını altyapısı güçlü, yeterli ve nitelikli insan gücüne sahip, halkın tercih ettiği, koruyucu, evde ve ayakta tedavi hizmetlerinin bir arada sunulduğu, hasta sevki ve hastaların izlenmesi konusunda eşgüdüm içinde hizmet veren bir yapıya kavuşturacağız. • Hasta bilgi sistemleri, tıbbi cihazlarla ilgili yazılım ve ağırlıklı bilgi/görüntü işleme ve bilişim sistemlerinin üretilmesini ve geliştirilmesini sağlayacağız. • Tıp teknolojisinde AR-GE programlarında üniversite-sanayi-devlet arası, üniversiteler ve disiplinler arası dayanışma ve işbirliğinin destekleyerek, etkin bir teknopark sistemini yaygınlaştıracağız. • Geliştirilen yeni teknoloji, fikir ve ürünlerin ulusal ve uluslararası patent ve lisans haklarının elde edilmesini ve korunmasını kolaylaştıracak ve yaygınlaştıracağız. • Koruyucu sağlık hizmetlerinin sürekliliğinin sağlanabilmesi için ekip hizmeti anlayışı ile hekim, ebe, hemşire ve sağlık memuru eksikliğini gidereceğiz. • Bütçeden ve ulusal gelirden sağlığa ayrılan payı artıracağız. Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği gibi genel bütçenin % 10'unu sağlık hizmetlerine ayıracağız. • İkinci ve üçüncü basamaktaki hizmet ve eğitim hastanelerini mali ve idari yönden özerk kılacak, akademik ve eğitim faaliyetleri bakımından bölgesindeki Tıp Fakültesi ile eşgüdüm ve işbirliği içinde olmasını destekleyeceğiz. • Tıp hukukunu çağdaş norm ve standartlara ulaştıracağız. Hasta haklarını etkinleştirecek, tedavileri esnasında zarar görenlere yönelik bir fon oluşturacağız. KURUMSAL DÜZENLEME • Sağlık sektörünü yüksek rantlardan, kural dışılıklardan ve yolsuzluklardan arındırarak, bütünüyle kurala dayalı, şeffaf bir sektör haline getireceğiz. • Sağlık Bakanlığı'nı yeniden yapılandırılacağız. Bakanlık içinde, sağlık programları hazırlayacak, uygulanmasını izleyecek ve bunlara finansman sağlayacak "Sağlık Programları Genel Müdürlüğü" birimini oluşturacağız. • Bu programların uygulanması için, "temel sağlık hizmetleri", "yataklı tedavi kurumları", "sağlık insan gücü", "tıbbi teknoloji ve eczacılık" alanlarında uygulayıcı genel müdürlükler oluşturacağız. • Sağlık Bakanlığı merkezindeki yoğun yetkilerin taşraya daha fazla devrini sağlayacağız. Sağlık Bakanlığı'nın taşra teşkilatını koruyacak ve güçlendireceğiz. • Birinci basamak hizmetlerini, geliştirilmiş olanaklara sahip olacak ve belirli bir bölgede yaşayan halkın sağlığından sorumlu olacak Aile Sağlığı Merkezleri tarafından sunacağız. • Aile Sağlığı Merkezlerinde kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile etkili tanı ve tedavi olanaklarını sağlayacağız. • Kent tipi Aile Sağlığı Merkezleri modeli oluşturacak, kentlerde bu merkezlerde uzman hekimlerin çalışmasını sağlayacağız. Büyük tip Aile Sağlığı Merkezlerinde diş hekimleri, laboratuar uzmanları ve diğer uzmanların da olmasını sağlayacağız. • Hastanelerin daha az sayıda hastaya, ama daha nitelikli hizmet veren kuruluşlar haline gelmesini sağlayacağız. ULUSAL İLAÇ SANAYİ • Bilinçli ilaç tüketimi için ilgili meslek odalarıyla işbirliği yaparak gerekli denetimi sağlayacağız. İlaçta reklam ve promosyonları sınırlandıracağız. • Ulusal ilaç, aşı ve tıbbi araç-gereç üretimine destek verecek, bu alanlarda ürün geliştirme ve hammadde üretimini destekleyeceğiz. Eşdeğer ilaç uygulamasını etkin hale getireceğiz. • Tıbbi malzeme üretiminde rekabet şartlarını oluşturarak, yerli üreticileri yabancı üreticilerle rekabet edebilir hale getireceğiz. Yerli üretim artışı sayesinde sağlık hizmeti maliyetlerinin azaltılmasını sağlayacağız. • Tıbbi cihaz gereksiniminin en küçük sağlık birimden en büyük hastaneye kadar tüm sağlık kuruluşlarınca uzun vadeli planlanmasını destekleyecek, bu alanda neye, ne zaman, nerede gereksinim olduğunun bilinmesini sağlayacağız. KADINLAR VE ÇOCUKLAR • Kadınlarımızın sağlık hizmetlerine erişiminin artmasına özel önem vereceğiz. • Aile planlaması eğitim ve hizmetlerini ücretsiz olarak ihtiyacı bulunan her yurttaşa sunacağız. Bütün ailelerin istedikleri sayıda çocuk sahibi olmasını destekleyeceğiz. • Tüm doğumların sağlık personeli yardımıyla ve güven içinde yapılmasını sağlayacağız. • Çok yüksek düzeyde olan ana, bebek ve çocuk ölüm oranlarını Avrupa ülkeleri düzeyine çekmek için, başta sağlık personeli ile doğum ve yenidoğan bakımı olmak üzere, gerekli her türlü altyapıyı oluşturacağız. Yoksul aileler için gebe, lohusa, bebek ve çocuklara gıda yardımı ve ücretsiz ilaç temini yapacağız. • Özellikle kırsal kesimde ve kentlerdeki yoksul semtlerde yurttaşlarımızın cinsel sağlık ile lohusa ve bebek sağlığı konularında bilinçlendirilmesi için çalışmalar yürüteceğiz. • Sağlık taramalarına başta çocuklar ve kadınlar olmak üzere süreklilik kazandıracak, çocuklara ücretsiz periyodik aşılama kampanyasında % 100'lük gerçekleşme oranına hızla ulaşacağız. • Başta bebek, çocuk ve emzikliler olmak üzere bütün yurttaşlarımızın yeterli ve dengeli beslenebilmesini, güvenli gıdaya erişebilmesini sağlayacağız. • Kamu veya özel tüm büyük boy tesis ve işletmelerde birinci basamak sağlık hizmeti sağlayabilecek ünite, kreş ve emzirme odası olanakları sağlayacağız.

. . . E ğ i t i m EĞİTİM DÜZEYİ YÜKSELECEK • Bir yandan okumaz yazmaz yetişkinlerimizi okur yazar kılmaya çalışırken, öte yandan okumaz yazmazlığın kaynağını kurutmak için, okul öncesi eğitim ve ilköğretime devam etmeyen çocuk, okur yazar olmayan genç ve yetişkin bırakmayacağız. • Yaşam boyu öğrenme anlayışıyla, çocuk, genç ve yetişkinlerimizin her kademedeki öğrenme fırsatlarını genişleterek eğitim sisteminden daha uzun süre faydalanmalarını ve daha nitelikli eğitim almalarını sağlayacağız. • Okulöncesi eğitime erişim fırsatlarını öncelikle en çok ihtiyaç duyan gruplara yaygınlaştıracağız. • Her kademede öğrenci başına yapılan kamu eğitim harcamalarını artıracağız. • 18 yaşına kadar tüm çocuk ve gençlerimizi zorunlu eğitim kapsamında tutacağız. OKULÖNCESİ EĞİTİM • Okulöncesi eğitim için Aile Sigortası kapsamındaki ailelere "çocuk eğitim desteği" verecek ve bu aileler için okulöncesi eğitimi ücretsiz duruma getireceğiz. • Okulöncesi eğitimde 4-5 yaşı zorunlu duruma getireceğiz. • Eğitim bilimciler ve pedagogların katılımıyla, okul öncesi eğitim için bir müfredat çalışması başlatacağız. • Okulöncesi eğitim öğretmenliğine, yalnızca tanımlanmış standartlara uygun öğretmen adaylarını atayacağız. • Tüm okulöncesi eğitim kurumlarında tam gün eğitim yaparak, annelerin istihdama geçişlerine fırsat hazırlayacağız. İLKÖĞRETİM: HİÇBİR ÇOCUK AÇMADAN SOLMAYA BIRAKILMAYACAK • İlköğretim programlarını, Türk ulusal eğitiminin genel amaçları doğrultusunda yeniden gözden geçirecek ve Atatürk ilke ve devrimlerine bağlı, demokratik ve laik değerleri benimsemiş, insan hak ve özgürlüklerine saygılı yurttaş yetiştirme işlevini ön plana çıkaracağız. • İlköğretimde ana ilkemiz "Eve en yakın okul, en iyi okuldur." Bu bağlamda, taşımalı eğitimi asgari düzeye indireceğiz. • Yatılı İlköğretim Bölge Okulları'nın (YİBO) yönetim ve öğretim ortamlarını hızla iyileştirecek; ancak bu okullardaki öğrenci sayıları ve kapasitelerini giderek azaltacağız. • İlköğretime, alan dışı ve tanımlanmış standartlara uygun olmayan öğretmen ataması yapmayacağız. ORTAÖĞRETİMDE PROGRAM TÜRÜNE DAYALI YAPILANMA • Türk eğitim sistemini ayrımlaşmış okul yapısından kurtarmak amacıyla, ortaöğretimde, "okul türleri"ne dayalı yapılanma yerine "program türleri"ni esas alan bir yapılanmaya geçeceğiz. • Tüm liseleri eşit olanaklara sahip kılacağız. • Ortaöğretimde "genel ortaöğretim" ve "mesleki-teknik ortaöğretim" ana yapılarını korumakla birlikte, her aşamada yatay geçişleri açık tutacak ve isteyen her öğrencinin, ortaöğretim aşamasında "mesleki beceri" elde ederek hayata atılmasını sağlayacağız. KIRSAL KESİMDE ORTAÖĞRETİME DEVAM ETMEYEN KIZ ÇOCUĞUMUZ KALMAYACAK • Kırsal kesimdeki çocukların ortaöğretime erişimini arttırmak amacıyla, ortaöğretim kurumlarının bulunduğu yörelerde "pansiyon" yapımına hız vereceğiz. • Ortaöğretimde cinsiyet eşitsizliğin ortadan kaldırılmasını sağlamak üzere, bunlardan bir bölümünü "kız yatılı ortaöğretim okulu" olarak tasarlayacağız. • Kırsal kesimdeki çocukların ortaöğretime katılımlarını artırmak amacıyla bu bölgelerde taşımalı eğitim uygulamasını yaygınlaştıracağız. EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİ • Sosyal devlet ilkesinin bir gereği olarak, ilerleyen çocuklarımız kadar geride kalan çocuklarımızla da ilgili olacağız, onları daha yukarılara çıkarmaya çalışacağız. • Hiçbir çocuğumuzu, sahipsiz bırakmayacağız ve hepsini, meslek edindirme programlarımızla beceri sahibi yaparak yaşama yönlendireceğiz. • Zorunlu eğitim yaşında olup ilköğretime hiç devam etmemiş ya da ara sınıflardan ayrılmış çocuklarımız için telafi eğitimi programlarını yaygınlaştıracağız. • Tüm eğitim kademelerinde, eğitim olanaklarının okullara dağılımında ulusal standartlara dayalı ve eşitlikçi bir uygulamaya gideceğiz. • Özel eğitime muhtaç çocuklarımız ve gençlerimizin örgün ve yaygın eğitim fırsatlarını genişletecek ve daha geniş kitlelere ulaşacağız. • İkili eğitimi ortadan kaldıracak, tüm eğitim kademelerinde "tam gün" eğitime geçeceğiz. • Kalabalık gruplarda yürütülen "birleştirilmiş sınıf" uygulamalarına son vereceğiz. • Çocuklarımızın uluslararası başarı belirleme testindeki (PISA) ortalama puanlarını OECD ülkeleri ortalamalarının üzerine çıkaracağız. Temel yeterlik düzeyinin altındaki çocuk oranımızı %15'in altına düşüreceğiz. "ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİ NE İSE OKUL DA O'DUR" • Okul yöneticiliği için en iyi adayların bulunması, bunların yetiştirilmesi ve sürekli gelişimleri için gerekli önlemleri alacağız. Okul yöneticiliği (ve eğitim denetçiliği) için yüksek lisans ve doktora düzeyinde öğrenim görmeyi özendireceğiz. • Ortaöğretimde öğretmen eğitimi ve atamalarında standartların düşürülmesini durdurup, öğretmen eğitiminde daha yüksek standartlar getireceğiz. • Eğitimin tüm kademelerinde öğretmenlik için yüksek lisans ve doktora derecelerini özendireceğiz. • Öğretmen ihtiyaçlarının belirlenmesinde OECD normlarını esas alacağız. Kısa vadede bu normlara dayalı eğitim ve insan gücü planlamasına geçeceğiz. • İhtiyaç projeksiyonuyla ek öğretmen ihtiyacını belirleyecek ve atanamamış öğretmen adayları için büyük bir istihdam fırsatı yaratacağız. • Öğretmen istihdamında "sözleşmeli öğretmen" uygulamasından vazgeçeceğiz. • "Ücretli öğretmen" uygulamasına son verecek, bu açıkları uygun öğretmen adayları ve kadrolu atamayla gidereceğiz. • Halk eğitim merkezi ve mesleki eğitim merkezlerindeki eğitimci kadrolarını yeniden gözden geçirecek, bu kurumlara, öncelikle mesleki ve teknik eğitim öğretmenliği diplomalarına sahip öğretmen adaylarını atayacağız. SINAVLARIN ÖĞRENCİLERİ ESİR ALMASINA FIRSAT VERMEYECEĞİZ • SBS sınavını kaldıracak, ilköğretim okullarını daha sağlıklı bir işleyişe kavuşturacağız. • Öğrencilerimizin okuduğunu anlama, fen bilimleri, sosyal bilimler, matematik gibi derslere dayalı temel becerilerinin geliştirilmesini sağlayacağız. • Zamanı etkili kullanma, bedenini koruma, başkalarının duygularını anlama, sağlıklı iletişim kurma gibi temel yaşam becerilerinin geliştirilmesi için okul programlarını zenginleştirici ve destekleyici çalışmalar yapacağız. • Üniversite sınav sistemini aşamalı olarak kaldıracağız. Gençlerin ortaöğretim başarılarını tam olarak yansıtabilecekleri, sonucundan ailelerin ve gençlerin emin olabilecekleri güvenilir bir yüksek öğretime geçiş sürecini yeniden oluşturacağız. • ÖSYS sistemini yeniden yapılandırma ve geliştirme çabaları uygulamaya geçene kadar alınacak acil önlemler şunlar olacaktır: - Sınavlara giren öğrencilerimize ve bina sınav sorumluları ve gözetmenlere güveneceğiz. Aşırı güvenlik önlemleri yerine nitelikli test geliştirme, değerlendirme ve yerleştirme konularına odaklanacağız. - Katsayı uygulamalarını ve ortaöğretim başarı puanı hesaplarını kaldırarak öğrencilerin ortak dersler kapsamında yerleşmesini sağlayacağız. - Ulusal eğitim sisteminin bir parçası olan ve hükümet kararlarıyla öğrencilerin girmesi zorunlu olan sınavlardan (SBS, ÖSS, KPSS) sınav ücreti almayacağız. - Çok başlı sınav organizasyonuna son vererek, özerk yapıya sahip ulusal bir test merkezi kuracağız. • Yeni test merkezinde, kâğıt kalem testlerinin yanı sıra, hızla "bireye özgü testler"in geliştirilmesi çalışmasını başlatacağız. ÖZERK VE EVRENSEL DEĞERLERE SAHİP ÜNİVERSİTELER • Yüksek Öğretim Kurumu'nu (YÖK) kaldıracağız. • Üniversitelerimiz susmayacak. Üniversitelerin, düşünen ve düşüncelerini özgürce ifade eden, toplumsal sorumluluk sahibi kurumlara dönüşmesini sağlayacağız . • Üniversitelere bilimsel, idari ve mali özerklik sağlayarak torba bütçe uygulamasıyla akademik araştırmayı ve öğretimde etkinliği teşvik edeceğiz. • Üniversitelerimizin öğretim, araştırma ve toplumsal hizmetlerini evrensel standartlara göre yürütmesini sağlayacak idari düzenlemeleri gerçekleştireceğiz. • Üniversite öğrencilerimizin etik değerlere sahip, nitelikli, liderlik özellikleriyle donanmış olarak mezun olabilmeleri için gerekli koşulları sağlayacağız. Sürekli eğitimi mezuniyet sonrası öğrenciler için cazip hale getireceğiz. • Üniversitelerimizin sanayi ile yakın işbirliğine girmesini özendirecek; bilimsel yenilik için her türlü sanayi kolunun, üniversiteye ve öğretim üyelerinin araştırmaları ile ilgili uygun koşullarda çalışabilmeleri için yatırım yapmasını teşvik edeceğiz. BİLGİ ARAYAN VE ARAŞTIRAN ÜNİVERSİTELER • Bilimsel araştırma kültürünü üniversitelerimizin öncelikli kuruluş amaçlarından biri yapmak için gerekli tüm düzenlemeleri yapacağız. • Bilimsel araştırmalara sınırsız özgürlük getireceğiz. • Üniversitelerimize bilimsel araştırmalar için her türlü kaynağı sağlayacağız. Özellikle, devlet üniversitelerinde görev yapan öğretim üyelerimizin maaşlarını ve özlük haklarını Avrupa Birliği standartlarına getireceğiz. • Yurt içinde bilimsel araştırmaları destekleyen kuruluşlara (DPT, TÜBİTAK, vb.) ülke bütçesinden daha fazla pay ayıracak ve bu desteklere ulaşılmasını kolaylaştıracağız. Bu fonlardan özellikle araştırma merkezlerinin yararlanmasını özendireceğiz. DÜNYACA TANINAN ÜNİVERSİTELER • AR-GE çalışmalarını destekleyip bilimsel yayınları özendirerek dört yılın sonunda; en az 3 tanesi dünya sıralamasında ilk 200'de olmak üzere 10 üniversitemizin ilk 500'e girmesini sağlayacağız. • Avrupa Birliği'ne üye ülkelerdeki üniversitelerle kurulacak ortak programlara destek vererek AB'ye tam üye olma sürecinde üniversitelerimizin öncü rol almasını sağlayacağız. • Üniversite öğrencilerimizin ve öğretim üyelerimizin uluslararası değişim programlarından yararlanmasını kolaylaştıracağız. • Uluslararası araştırma projeleri ile hem öğretim üyelerimizin hem de üniversite öğrencilerimizin, başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere, farklı ülkelerde yürütecekleri faaliyetlere doğrudan mali ve idari destek vereceğiz. • Üniversitelerimizin yüksek lisans ve özellikle doktora ağırlıklı programlara daha fazla ağırlık vermelerini özendirecek olanakları sağlayacağız. Disiplinlerarası araştırma merkezlerini ve enstitüleri özendirecek teşvikler sunacağız. ÜNİVERSİTELERDE ÖĞRENCİ ODAKLI ÖĞRETİM • Üniversite harçlarını kaldıracak ve en geç iki yıl içinde yurt sorununu tümüyle çözeceğiz. Yurtlarda, öğrencilerimizin sağlıklı ve güvenli bir ortamda teknolojik araçlardan faydalanmasını sağlayacağız. • Öğrencilerimizin üniversite yönetiminde daha etkili şekilde temsilini sağlayacak yasal düzenlemeleri yapacağız. • Üniversite öğrencilerimize düşük faizli Yüksek Eğitim Yaşam Desteği Kredisi vereceğiz. Kredi geri ödemesinde mali koşullar dikkate alınarak gerekli esnekliği göstereceğiz. • Açık Öğretim programlarından yararlanma maliyetlerini düşüreceğiz. Ayrıca internete dayalı uzaktan öğrenme yöntemleri ile derece ve mesleki sertifika programları oluşturacağız.

. . . Gün ışığında yönetim ÇAĞDAŞ KAMU YÖNETİMİ • Kamu yönetiminin çağdaşlaşmasında AB müktesebatını yol haritası olarak kabul edeceğiz. • Kamu yönetiminin başta basın ve yayın kuruluşları olmak üzere sivil toplum ve meslek kuruluşları tarafından denetimini özendirecek, kamu denetimini bağımsızlaştıracak ve uluslararası standartlara uygun hale getireceğiz. • Tüm kamu kuruluşlarının birbirleriyle bağlantısı ve uyumunu sağlayacak e-devlet altyapısını geliştirecek, bu hizmetin etkin kullanımını sağlayacağız. • Zorunlu haller dışında internet ve telefon üzerinden hizmet verecek, yurttaşın imzasına veya beyanına ihtiyaç olması halinde gezici ekiplerle yurttaşın ikametgahına hizmet götüreceğiz. • Kamu yönetiminde yandaşlık ve keyfiliğe son vereceğiz. • Bürokraside liyakati ön plana çıkaracağız. Kişisel ilişkiler ve dini, etnik siyasal bağlantıları esas alan atama sistemine son vereceğiz. ŞEFFAFLIK VE HESAP VEREBİLİRLİK • Yolsuzluklarla etkin mücadele için kamuda şeffaflaşmayı sağlayacağız. • Yurttaşların karar verme sürecinin her kademesinde bilgi sahibi olmasını ve kamu görevlilerden hesap sorabilmesini sağlayacağız. • Bilgi paylaşımı ve katılımın sağlanması için gelişen teknolojinin tüm olanaklarını kullanacağız. • Bilgi edinme kanununu yenileyecek, keyfi istisnaları kaldıracak ve bilgiyi açıklayan kurumla gizlilik kararını veren kurumu farklılaştıracağız. • Bilgi edinme ve etik kurullarında kamu görevlilerinin azınlıkta sivil toplum temsilcilerinin çoğunlukta olmasını sağlayacağız. • Kamu kurumlarının elektronik ortamda oluşturduğu bilgilerin güvenliğini en kısa sürede sağlayacağız. • Hesap verebilirliğin önündeki en önemli engel olan bürokrat ve siyasetçi dokunulmazlıklarını kaldıracak, kamusal işlerde ticari sır kavramını daraltacağız. • Başta bakanlar, milletvekilleri ve yerel yöneticiler olmak üzere tüm kamu yöneticilerinin güncel mal bildirimlerini internet ortamında kamuoyunun bilgisine sunmasını zorunlu kılacağız. • Kamu yönetiminde vatandaşın beyanını esas alacağız. • Başta vergi olmak üzere düzenleyici mevzuatı basitleştirecek, her pozisyondaki kamu görevlisinin yetki ve sorumluluklarını açık bir şekilde belirleyeceğiz. ETKİN DENETİM • Yasama, yürütme ve yargının yolsuzluk ve kuralsızlıklarla etkin mücadelesinin önündeki engelleri kaldıracağız. • Parlamentoda, başkanlığını muhalefetin yapacağı Kesin Hesap Komisyonu'nu kuracağız. • Denetim sisteminin önleyici, düzeltici ve yönlendirici olmasını sağlayacağız. • Kamu yönetiminde rüşvet ve suistimal suçu işleyenlerin süratle yargılanıp cezalandırılmalarını sağlayacağız. • Başta medya ve sivil toplum örgütleri olmak üzere sivil denetimi etkinleştireceğiz. • Yürütmenin tüm işlem ve eylemlerini yargı denetimine tâbi tutacağız. Bu alanda istisnaları ortadan kaldıracak yargı organlarının verdiği kararların tam olarak uygulamasını sağlayacağız. • Rüşvet ve yolsuzluk suçlarının cezasını arttıracak, bu suçlarda zaman aşımını kaldıracağız. • Sayıştay'ı yeniden yapılandıracak, yetkilerini genişleterek etkinlik kazanmasını sağlayacağız. • Bağış toplama yetkisi olan ve kamu kaynağı kullanan vakıf ve dernekleri mutlaka denetleyeceğiz. • Uluslararası antlaşmaların ihalelerde denetim yolunu kapatmak için kullanılmasını engelleyecek yasal düzenlemeler yapacağız. KAMU İHALE SİSTEMİ REFORMU • Kamu İhale Yasası'nı AB standartları temelinde yeniden düzenleyeceğiz. • Kamu ihale ve alımlarını şeffaf hale getirecek, adil rekabete açık tutacağız. • Kamu ihalelerinde tüm şirketlere eşit davranacak, hiçbir kişi veya kuruma ayrıcalık tanımayacağız. • Enerji, telekomünikasyon ve ulaştırma dahil olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarını ihale kanunu kapsamına alacağız. • Yolsuzlukların kaynağı haline gelen ve toplam kamu alımlarının % 30'una ulaşan rekabete kapalı istisnai alım yöntemlerinin amacına uygun kullanılmasını sağlayacağız • Kamu alımlarında elektronik ihale sistemini hızla uygulamaya geçireceğiz. • Kamu ihale sisteminde yapılacak değişikliklerle her yıl kamu alımlarında en az % 10 (yaklaşık 12 Milyar TL) tasarruf sağlayacağız. • Özelleştirme ihalelerinin öncesindeki ve sonrasındaki uygulamaları birlikte değerlendiren bir yaklaşımla tüm özelleştirme işlemlerini şeffaflaştıracağız DÜRÜST YEREL YÖNETİMLER • Yerel yönetimlerin ihale, imar değişikliği veya rant oluşumuna neden olacak işlem ve kararlarını sivil toplum örgütlerine açık süreçlerde almasını ve gerektiğinde yerel referandum seçeneğine başvurmasını zorunlu kılacağız. • Belediye iktisadi teşebbüslerinin faaliyetlerini şeffaflaştıracak ve bu kurumların etkin denetimini sağlayacağız • Kamu kuruluşlarının ve özellikle belediyelerin, kendileri ile doğrudan veya dolaylı çıkar ilişkisi olan özel ve tüzel kişilerden bağış almalarını yasaklayacağız. ADİL PİYASALAR • Rekabet Kurumu'nun işleyişine etkinlik kazandıracağız. • Piyasalarda hakim durumun kötüye kullanılmasına engel olacağız. • Sermaye Piyasası Kurulu Yasası'nı küçük yatırımcıların yararı ve güvenliği için yeniden düzenleyeceğiz. • İMKB'de ve sermaye piyasalarında manipülasyon ortamının oluşmasına kesinlikle izin vermeyeceğiz. YOLSUZLUK İDDİALARI SORUŞTURULACAK • Değerinin altında özelleştirildiği ve özelleştirme sonrası haksız kazanç sağlandığı şüphesi oluşan işletmeleri; • Rekabete kapalı pazarlık usulü ihalelerle düzenli olarak belirli şirketlere verilen kamu ihalelerini; • TOKİ'nin yasal dayanak olmaksızın gerçekleştirdiği arsa karşılığı konut yapım işlerini; • İhale yapmamak için uluslararası anlaşma yöntemiyle yapılan enerji anlaşmalarını; • Belirli şirketlere kaynak aktarma amacı taşıyan tek gecelik gümrük düzenlemelerini; • Kömür ve gıda yardımları sırasında gerçekleştirilen ihale işlemlerini; • Büyükşehir belediyelerinden belirli medya gruplarına kaynak aktarma amacı taşıyan ihaleleri; • Altın ve akaryakıt kaçakçılığı iddialarını mercek altına alacağız.

. . . Nitelikli kamu hizmetleri, gün ışığında yönetim Kamusal hizmetler, sosyal refah, kalkınma ve adaletin sağlanması ve yurttaşların yaşam kalitesinin artması için yaşamsal öneme sahiptir. Sosyal politikaların etkin şekilde yurttaşlara ulaşması, özellikle muhtaç ve kırılgan kesimlerin güçlendirilmesi, ailenin korunması, kişisel sorumluluğun teşvik edilmesi ve bağımsızlığın sağlanması, insani kalkınmayı güçlendiren önemli etmenlerdir. Eğitim ve sağlık gibi temel hizmetler, hak temelinde tüm yurttaşlara sağlanmalıdır. Bir ülkenin çağdaşlaşması, sosyal olarak gelişmesi, yurttaşlarının özgür, donanımlı ve mutlu bireyler olarak yaşaması, kamu hizmetlerinin yurttaşlara en etkin şekilde ulaştırılmasına bağlıdır. Kamusal hizmetler, yurttaşların hayatlarını olabilecek en verimli şekilde yaşamalarını, aynı zamanda onları tek başına mücadele etmekte zorlanacakları riskler ve tehlikelerden de korumayı amaçlar. Sosyal demokrat bir siyasi parti olan CHP için en temel amaçlardan biri, halka nitelikli ve kapsamlı hizmetler sunmaktır. Halka sunulacak hizmetlerin önemli bir kısmını sağlamada kamu kesimi öncelikli rol oynadığından dolayı, bu hizmetlerin en etkin şekilde yurttaşlara ulaştırılması, CHP'nin temel önceliklerindendir. CHP, çağdaş bir sosyal hizmet anlayışıyla, geleceğe yönelik yatırımlar ve yeni düzenlemelerle, tüm Türkiye genelinde sosyal hizmetleri etkin ve yaygın bir şekilde yurttaşlara ulaştırmayı hedeflemektedir. Yurttaşlık hakkı olan eğitim, sağlık ve asgari sosyal güvenlik gibi temel hizmetleri ayrımsız olarak tüm yurttaşlara sunmak ve kamu hizmetlerine erişimde bölgeler arası farklılıkları gidermek, CHP'nin en önemli önceliğidir. Bunun da ötesinde, CHP'nin kamusal hizmet anlayışı, farklı toplum kesimlerinin farklı ihtiyaçları göz önüne alınarak tasarlanmış, en yüksek standartlara sahip hizmetlerin, yeni bir örgütlenme modeli çerçevesinde yurttaşlara sunulmasını esas almaktadır. CHP'nin öncelikli hedefi, kapsamlı ve çağdaş bir eğitim reformu gerçekleştirerek, bilgi çağının gereklerine uygun, çağdaş, laik, demokratik yepyeni bir eğitim sistemi kurmaktır. Eğitimin ekonomik ve toplumsal dönüşümdeki önemi, başarılı ülke deneyimlerinde açık bir şekilde görülmektedir. Bu çerçevede, ekonomik ve toplumsal dönüşümlerin gerçekleştirilmesi için, eğitim politikaları bilimsel, sevgi, hoşgörü ve barışa dayalı, gündelik siyasetin çekişmelerinden uzak ve kurumsal bir şekilde oluşturulmalıdır. CHP, eğitim sisteminin eşitlikçi bir yapıda oluşturulması, çocuk, genç ve yetişkin tüm yurttaşlara fırsat eşitliği sunacak ve önlerini açacak şekilde temellendirilmesi, eğitim kurumlarının Atatürk ilke ve devrimlerine bağlı, demokratik ve laik değerleri benimsemiş, insan hak ve özgürlüklerine saygılı yurttaş yetiştirme işlevini yerine getirmesi konusunda kararlıdır. Türkiye'deki sağlık hizmetlerinin bugünkü düzeyi, yapısı ve nitelikleri AB ülkelerinin çok gerisinde ve Türkiye'nin gelişmişlik düzeyi ve potansiyeline sahip bir ülke için açıkça yetersizdir. Kurumsal yapıda süregelen kargaşa önemli bir sorun kaynağıdır. Aynı zamanda, sağlık sektörü önemli rantçı yapıların, kural dışılıkların, yolsuzlukların yol açtığı ekonomik ve sosyal zararlarla karşı karşıyadır. Sağlık, insanın en yaşamsal ihtiyacı, sosyal ve ekonomik politikaların en temel unsurudur. Çağdaş sosyal demokrasi sağlığı temel bir hak olarak görür ve bilgi ekonomisinin gelişmesiyle birlikte yeni boyutlar kazanıp pahalılaşan sağlık hizmetlerini kaliteli, sürdürülebilir ve hakça bir biçimde sağlamayı amaçlar. Sağlıkla bağlantılı sosyal hedefler bağlamında, yoksulluğun azaltılması, bölgesel hizmet dağılımının hakkaniyete uygun hale getirilmesi, eğitim ve sosyal altyapılarda ve bilişim ve iletişim teknolojileri alanında atılımlar yapılması, kadınların sağlık hizmetlerinden eşit bir biçimde yararlanması CHP'nin öncelikli hedefleridir. CHP, büyüme ve kalkınmayı destekleyen, hızlı, güvenli ve ekonomik bir ulaştırma sistemi kurarak tüm yurttaşların hizmetine eşit fırsatlarla sunmak konusunda kararlıdır. CHP'nin ulaştırmada temel önceliği, kaynakların ve ulaşım potansiyelimizin etkin kullanımını sağlamak ve çağdaş bir yapılanmayı gerçekleştirmektir. Böylece, kara, deniz, hava ve demiryolu ulaşım ağlarında dengeli, etkin ve verimli bir planlama, eşgüdüm ve yönlendirme sağlanacaktır. Çevre hakkı evrensel bir insan hakkıdır. Temiz hava, temiz su ve yeşil çevre gibi haklardan oluşan Çevre Hakkının sağlanması, CHP'nin temel önceliklerinden biridir. CHP her insanın doğal ve sağlıklı yaşama hakkını savunur. Çevrenin korunması ticari kaygılara kurban edilemez. CHP, çevrenin korunmasını yalnızca bugünün vatandaşlarının hakkı değil aynı zamanda gelecek kuşaklara da bir borç olarak görmektedir. Bu amaçla doğa ve çevrenin korunmasına yönelik hizmetleri etkin bir şekilde yaygınlaştırmayı hedeflemektedir. CHP, spor politikalarını eşitlik ilkesi üzerinde şekillendirmektedir. Mevcut spor uygulamalarını tüm yurttaşların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde geliştirmek, daha az fırsata sahip toplumsal kesimlere ve bölgelere tüm spor hizmetlerini ulaştırmak, her semtte spor alanları ve yeşil alanlar oluşturmak, CHP'nin temel öncelikleridir. Toplumsal kalkınma, aydınlanma ve çağdaşlaşma için kültür ve sanatın özgürleşmesi, desteklenmesi ve toplumun bütün kesimlerine yaygınlaşması gerekir. Bu anlayışla CHP, kültürel etkinlikler ve sanatta uygulanan keyfi yasaklara ve sansüre son verilmesi gerektiğini, kültür ve sanatın toplumun tüm kesimlere ulaştırılmasını savunmaktadır. CHP, ülkemizin barış ve huzurunu mutlaka sağlamayı hedeflemektedir. Yurttaşlarımıza ve topluma güveni esas alarak ve vatandaşın da devlete güvenmesi ve kamu otoritesinin tam tesisini temin edecek bir yenilenme sağlayarak, CHP, terörle mücadelede sadece "silahlı mücadele" anlayışı yerine, devletin tüm organlarının, halkın ve medyanın desteğiyle bütüncül mücadele anlayışı ve iradesini egemen kılacaktır. CHP, gelecek nesillere bırakabileceğimiz yaşanabilir bir dünya için, kamu, özel sektör ve sivil toplumu ortak çözümler üretilmesine, sürdürülebilir kalkınma ve sosyal adaletin sağlanmasına yönlendiren sosyal sorumluluk anlayışını her alanda yaygınlaştırmayı hedeflemektedir. Özellikle eğitim, sağlık ve çevre konularında gönüllülük esasını temel alan kurumsal sosyal sorumluluk projeleri, CHP iktidarında desteklenecektir. CHP, "gün ışığında yönetim" anlayışını kamu yönetiminde egemen kılmayı hedeflemektedir. Gelir dağılımını bozan ve halkımızı yoksullaştıran kötü yönetimi, israfı, yolsuzluğu ve ayrımcılığı gün ışığında yönetim anlayışıyla ortadan kaldırmak, bu sayede zenginliğimizi artırıp, bu zenginliği hakça bölüşmek, CHP'nin temel önceliklerindendir. CHP, adalet, doğruluk, dürüstlük, tarafsızlık ve sorumluluk gibi etik değerleri kamu yönetiminin temeli haline getirecektir. Uluslararası standartları ve AB müktesebatını ülkemiz kamu yönetiminin çağdaşlaşmasında yol haritası olarak kabul edecektir. Demokrasiler, kamusal kararlara etkin bir biçimde katılan, toplumsal sorunlara duyarlı, iktidarların işlem ve harcamalarından hesap soran, tam ve doğru bilgilendirilmiş yurttaşların omuzlarında yükselir. CHP'nin kamu yönetiminde demokratikleşme, saydamlık ve iyi yönetimin uygulanması amacıyla ortaya koyduğu ilkelerin ortak adı, "gün ışığında yönetim" anlayışıdır. Bu anlayış ekonomik ve sosyal kalkınmanın ön koşuludur.