15 Kasım Salı

 

Olaylar

 

1315 - Morgarten Çarpışmasında İsviçreliler Habsburg Hanedanına karşı zafer kazandılar.

1638 - Osmanlı ordusu Bağdat'ı kuşatmaya başladı.

1889 - Brezilya'da monarşi devrildi ve cumhuriyet kuruldu.

1920 - Milletler Cemiyeti'nin ilk toplantısı İsviçre'nin Cenevre şehrinde yapıldı.

1937 - Dersim Harekatı ilk adımı tamamlandı.Dersim İsyanı lideri Seyit Rıza ve 6 arkadaşı Tunceli'de idam edildi.

1942 - İki fiyatlı ekmek satışına başlandı. Memurlar 14, halk 27 kuruştan ekmek alacak.

1956 - Orta Doğu Teknik Üniversitesi kuruldu.

1960 - Nükleer silah taşıyan ilk denizaltı USS George Washington, Güney Carolina Charleston'da suya indirildi.

1967 - Kıbrıs'ta üç Türk köyüne saldırarak işgal eden Rum tedhişçiler, 28 Türk'ü öldürdü, 200'ün üzerinde Türk kayboldu. Olağanüstü toplanan Bakanlar Kurulu, genelkurmay başkanı ve kuvvet komutanları ile durumu değerlendirdi.

1969 - Vaşington D.C.'de çeyrek milyon kişi Vietnam Savaşı'na karşı gösteri yaptı.

1971 - Intel şirketi Dünyanın ilk ticari tek çipli mikroişlemcisi olan 4004'ü satışa sundu.

1975 - İstanbul Devlet Klasik Türk Müziği Korosu kuruldu.

1977 - Türk atleti Veli Ballı, Pakistan'da yapılan Uluslararası Atletizm Yarışmaları'nda Maraton dalında birinci oldu.

1979 - Yunan şilebi Evrenia ile Haydarpaşa mendireği açıklarında çarpışan Rumen tankeri İndependenta'nın infilak etmesi sonucu 51 Rumen denizci öldü.

1983 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilan edildi.

1988 - Başbakan Turgut Özal, Türkiye'nin Filistin Devleti'ni tanıdığını açıkladı.

1995 - Türkiye Millî Futbol Takımı İsveç'le berabere kaldı. Böylece, ilk kez Avrupa Şampiyonası'na katılma hakkı kazanıldı.

2000 - Manisa'da 16 gence işkence iddiasıyla üçüncü kez yargılanan polislere 5 ila 10 yıl arasında ceza verildi. Polisler, ilk iki yargılamada beraat etmişlerdi.

2003- İstanbul'da Neve Şalom Sinagogu ve Beth İsrael Sinagogu'na cumartesi duası sırasında eş zamanlı intihar saldırılarında bulunuldu; 25 kişi öldü.bkn: 2003 İstanbul Saldırıları

2007- Yazar Ahmet Altan'ın genel yayın yönetmenliğinde ve Düşünmek taraf olmaktır sloganı ile yayınlanan günlük Taraf gazetesi yayına başladı.

 

Doğumlar

 

1778 - Giovanni Battista Belzoni, ünlü İtalyan Mısır bilimcisi ve kaşifi

1862 - Gerhart Hauptmann, Alman yazar

1881 - Franklin Pierce Adams, ABD'li çevirmen, şair ve radyocu

1886 - René Guénon, Fransız metafizikçi, yazar

1887 - Georgia O'Keeffe, ABD'li ressam

1891 - Erwin Rommel, Alman general

1896 - Horia Hulubei, Rumen fizikçi (ö. 1972)

1903 - Ercümend Behzad Lâv

1905 - Mantovani, İtalyan asıllı besteci (ö. 1980)

1929 - Ed Asner, ABD'li sinema oyuncusu

1930 - J. G. Ballard, Yazar.

1932 - Petula Clark, İngiliz oyuncu ve şarkıcı

1936 - Wolf Biermann, Eski Doğu Alman muhalifi sosyalist şair, şarkıcı

1937 - Yaphet Kotto, ABD'li sinema oyuncusu

1942 - Yavuz Donat, Türk gazeteci

1942 - Daniel Barenboim, Arjantin asıllı İsrailli orkestra şefi ve piyanist

1944 - Ümit Tokcan, türkücü

1944 - Sinan Cemgil, THKO örgütünün kurucularından

1951 - Beverly D'Angelo, Amerikalı aktris

1963 - Erdal Tosun, Türk oyuncu

1965 - Tuluyhan Uğurlu, Türk piyano vitüözü ve besteci (İstanbul)

1967 - François Ozon, Fransız sinema yönetmeni

1973 - Nalan Tokyürek,Müzisyen

1975 - Nikola Prkačin, Hırvat basketbolcu

1979 - Brooke Haven, Amerikan yıldız

1986 - Sania Mirza, Hintli tenisçi

 

Ölümler

 

1630 - Johannes Kepler, Alman astronom ve matematikçi (d. 1571)

1670 - Jan Amos Comenius, Çek öğretmen, bilim adamı, eğitimci ve yazar (d. 1592)

1787 - Christoph Willibald Gluck, Alman besteci (d. 1714)

1916 - Henryk Sienkiewicz,"Quo Vadis"in yazarı Polonyalı romancı (d. 1846)

1917 - Émile Durkheim, Yahudi kökenli Fransız sosyolog (d. 1858)

1937 - Seyit Rıza, Dersim İsyanı lideri

1946 - Hermann Göring, Nazi Almanyası'nın önemli politikacısı

1954 - Lionel Barrymore, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1878)

1958 - Tyrone Power, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1914)

1959 - Charles Thomson Rees Wilson, İskoçyalı fizikçi.

1976 - Jean Gabin, Fransız sinema oyuncusu (d. 1904)

1993 - Nazife Güran, Türk besteci (d. 1921)

16 Kasım Çarşamba

 

Olaylar

 

1532 - Francisco Pizarro ve adamları İnka İmparatoru Atahualpa'yı esir aldılar.

1849 - Rusya'da bir mahkeme Fyodor Dostoyevski'yi hükümet karşıtı eylemlerinden dolayı ölüm cezasına çarptırdı, bu ceza daha sonra kürek cezasına çevrildi.

1869 - Akdeniz'i Hint Okyanusu'na bağlayan Süveyş Kanalı açıldı.

1907 - Kızılderili Toprakları ve Oklahoma Toprakları olarak anılan bölgeler birleştirilerek Oklahoma adı altında 46. cı eyalet olarak ABD'ye katıldı.

1926 - Hintli şair Tagore İstanbul'a geldi. Tagore, "Yaptığınız inkılaplar yalnız Türkiye İçin değil, bütün Doğu için de parlak bir gelecek hazırlamaktadır" dedi.

1935 - İngiltere'de Muhafazakar Parti seçimleri 432 sandalye alarak kazandı.

1937 - İran ve Irak sınırlarına ulaşacak olan Diyarbakır-Cizre demiryolunun temeli atıldı.

1938 - Atatürk'ün nâşı Dolmabahçe Sarayı'nda katafalka kondu.

1938 - LSD ilk kez olarak İsviçre'nin Basel şehrinde bulunan Sandoz laboratuarlarında İsviçre'li kimyager Dr. Albert Hofmann tarafından sentezlendi.

1942 - Tasvir-i Efkâr gazetesi yayımlanmaya başladı.

1945 - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) kuruldu.

1949 - İsmet İnönü ve Celâl Bayar'a suikast ihbarı yapıldı. Osman Bölükbaşı ve Fuat Arna suikast düzenleyicisi olma iddiasıyla tutuklandılar. İddianın geçersizliği anlaşılınca her ikisi de 21 Kasım günü serbest bırakıldılar.

1967 - Merkezi ABD'de bulunan Uluslararası Şiir Forumu Fazıl Hüsnü Dağlarca'yı yaşayan en büyük Türk şairi seçti.

1975 - Eylül depreminde evsiz kalan Liceliler resmi daireleri işgal etti.

1976 - İki Filistinli gerilla Muhammed Reşit ve Mehdi Muhammed, ömür boyu hapse mahkûm edildi. Reşit ve Muhammed 11 Ağustos 1976'da Yeşilköy havaalanında yolculara ateş açmıştı. Eylem sonrası yakalanan gerillalar, eylemi İsrail'in Uganda baskınının intikamı için yaptıklarını söylemişlerdi.

1979 - Başbakan Süleyman Demirel, "Devraldığımız şey kuyruktur, yokluktur, kan denizidir." dedi.

1986 - Mimar Sedat Hakkı Eldem Ağa Han Mimarlık Ödülü'nü aldı. Eldem'in İstanbul Zeyrek'teki Sosyal Sigortalar Kurumu binası bu ödüle değer görüldü.

1987 - Türkiye'ye gelen Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Sekreteri Nihat Sargın ile Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Nabi Yağcı (Haydar Kutlu) uçaktan iner inmez gözaltına alındılar. Sargın ve Kutlu Türkiye Birleşik Komünist Partisi'ni (TBKP) kurmak amacıyla Türkiye'ye gelmişlerdi.

1988 - Yüksek öğrenim kurumlarında başörtüsünü serbest bırakan düzenleme Meclis'te yasalaştı.

1991 - Bilge Karasu, "Gece" romanıyla, Pegasus Edebiyat Ödülü'nü aldı.

2004 - Günümüzde hala yayın hayatına devam eden tıbbi dizi House (dizi) ilk bölümünü yayınladı.

2009 - TRT Müzik yayına başladı.

 

Doğumlar

 

M.Ö. 42 - Tiberius, Roma İmparatoru

1895 - Paul Hindemith, Alman besteci

1880 - Aleksandr Blok, Rus şair (ö. 1921)

1906 - Henri Charrière, Fransız yazar (ö. 1973)

1922 - José Saramago, Portekizli yazar

1930 - Chinua Achebe, Nijeryalı yazar

1936 - Tijen Par, Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı, üniversite öğretim görevlisi

1938 - Robert Nozick, Amerikalı felsefeci (ö. 2002)

1948 - Robert Lange, İngiliz müzisyen ve yapımcı

1952 - Shigeru Miyamoto, Mario oyununun Japon yapımcısı.

1964 - Diana Krall, Kanadalı caz piyanist ve şarkıcı

1971 - Mustapha Hadji, Faslı futbolcu

1977 - Maggie Gyllenhaal, ABD'li oyuncu

1978 - Çağla Kubat, Türk manken, oyuncu ve sporcu

1995 - Noah Gray-Cabey, ABD'li oyuncu ve müzisyen

 

Ölümler

 

1876 - Kazasker Mustafa İzzet Efendi, Türk hattat, bestekâr, devlet adamı (d. 1801)

1935 - Celal Sahir Erozan, Türk şair

1938 - Abbas Mirza Şerifzade, Azeri oyuncu, yönetmen (d. 1893)

1960 - Clark Gable, Amerikalı aktör (d. 1901)

1973 - Alan Watts, ABD'li filozof

1974 - Ziyaettin Fahri Fındıkoğlu, Türk sosyolog ve halkbilimci

1981 - William Holden, Amerikalı aktör

1981 - Moşe Dayan, İsrailli askeri lider ve siyaset adamı

1989 - Lee Van Cleef, ABD'li aktör (d. 1925)

1990 - Fikret Kolverdi, Türk ressam

1990 - Ege Bagatur, 1973 - 1977 yıllarında Adana Belediye Başkanı

1997 - Saadettin Erbil, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı. Mehmet Ali Erbil'in babası (d. 1925)

2000 - Ahmet Kaya, Protest müzik sanatçısı

2006 - Milton Friedman, Nobel ödüllü ABD'li ekonomist

2007 - İhya Balak, Türk bürokrat

2008 - Erkan Ocaklı, halk müziği sanatçısı.

17 Kasım Perşembe

 

Olaylar

 

1558 - İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth tahta çıktı.

1869 - Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayan Süveyş Kanalı görkemli bir törenle açıldı.

1877 - Rus birlikleri Kars'a saldırdı.

1913 - Panama Kanalı'ndan ilk gemi geçiş yaptı.

1918 - İngilizler, Bakü'yü işgal ettiler.

1922 - Sibirya, Sovyetler Birliği'ne katıldı.

1922 - Son Osmanlı padişahı VI. Mehmet (Vahdettin) İstanbul'u terk etti.

1922 - Abdülmecit halife oldu.

1922 - Şarköy'ün 2,5 yıllık Yunan işgalinden kurtuluşu.

1924 - İlk muhalefet partisi Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kuruldu.

1930 - Serbest Cumhuriyet Fırkası kendini feshetti.

1933 - Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ile ticari ve diplomatik ilişkiler kurmaya başladı.

1963 - Yerel seçimleri Adalet Partisi kazandı.

1967 - TBMM ikinci kez yaptığı gizli oturumda, 18 saat 20 dakika Kıbrıs'taki son gelişmeleri görüştü.

1972 - Türkiye'de ilk kadın partisi olan Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi kuruldu.

1972 - Juan Peron 17 yıllık sürgünden sonra Arjantin'e döndü.

1973 - Atina'da üniversite öğrencileri cunta rejimine karşı ayaklandılar. Askerlerin ateşi sonucu üç öğrenci öldü.

1976 - Türkiye İşçi Partisi'nin davetlisi Şilili sanatçılar sınırdışı edildi.

1977 - Dr. Cahit Karakaş TBMM'nin 13. Başkanı oldu. Görevi 12 Eylül 1980'de sona erdi.

1988 - Azerbaycan'da milli diriliş günü.

1989 - Çekoslovakya'da Kadife Devrimi başladı. Halk mumlar ve anahtarlıklarla şehir meydanlarında toplandı.

1993 - Güney Afrika siyasi liderleri, ırk ayrımına son veren yeni anayasayı kabul ettiler.

1995 - Osman Hamdi Bey'in "Yeşil Türbe" tablosu İngiltere'de 37 milyar liraya satıldı.

1999 - İrlanda'yı yenen Türk Milli Futbol Takımı Avrupa Futbol Şampiyonası finallerine katılma hakkı kazandı.

2006 - 1994 yılında keşfedilen 111 atom numaralı yapay elemente resmen Röntgenyum (Rg) adı verildi.

 

Doğumlar

 

1749 - Nicolas Appert, Fransız (ô. 1841)

1831 - Manuel Antônio de Almeida, Brezilyalı yazar (ö. 1861)

1866 - Voltairine de Cleyre, ABD'li anarşist

1867 - Henri Gouraud, Fransız asker

1901 - Lee Strasberg, ABD'li tiyatro yönetmeni ve aktör (ö. 1982)

1925 - Rock Hudson, ABD'li aktör (ö. 1985)

1942 - Martin Scorsese, ABD'li sinema yönetmeni

1944 - Danny DeVito, ABD'li oyuncu, yönetmen ve yapımcı

1963 - Dylan Walsh, ABD'li aktör

1966 - Jeff Buckley, ABD'li müzisyen, besteci, söz yazarı

1971 - Svetlana Sudak, Belaruslu atlet

1972 - Leonard Roberts, ABD'li aktör

1973 - Bernd Schneider, Alman futbolcu

1987 - Kat DeLuna, Dominik Cumhuriyeti kökenli ABD'li şarkıcı

 

Ölümler

 

375 - I. Valentinianus, Roma İmparatoru

1794 - Jacques François Dugommier,Fransız general.(d. 1738)

1796 - II. Katerina, Rus Çariçesi (d. 1729)

1808 - IV. Mustafa, 29. Osmanlı padişahı

1907 - William Thomson (Lord Kelvin) , İskoçyalı fizikçi

1917 - Auguste Rodin, Düşünen Adam heykeli ile tanınan heykeltraş (d. 1840)

1982 - Suat Taşer, Türk şair yazar, tiyatro oyuncusu ve eleştirmen

1984 - Ercüment Behzat Lav, Türk tiyatro sanatçısı, şair

1993 - Günay Sağun, Türk ressam

2006 - Ferenc Puskás, Macar futbolcu (d. 1927)

18 Kasım Cuma

 

Olaylar

 

1583 - Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşen Cizvitler, St. Benoit mektebini açtılar.

1601 - Tiryaki Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Haçlı ordusunu yenerek Kanije zaferini kazandı.

1912 - İstanbul'da kolera salgını başladı.

1913 - Belkıs Şevket Hanım, tek motorlu üstü açık tayyareye binme cesareti gösteren ilk kadın oldu. Belkıs Hanım İstanbul üzerinde uçarken aşağı attığı kartlarda Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Derneği üyelerine selam yolluyordu.

1927 - Ankara Radyosu yayına başladı.

1928 - Walt Disney'in yarattığı çizgi film Mickey Mouse'un (Miki Maus) ilk gösterimi yapıldı.

1931 - Japonlar, Mançurya'yı işgal ettiler.

1933 - İstanbul Darülfünunu İstanbul Üniversitesi olarak açıldı.

1936 - Adolf Hitler ve Benito Mussolini,General Franco'nun İspanya'da kurduğu geçici hükümeti tanıdı.

1937 - Dersim İsyanı bastırıldı.

1940 - Bakanlar Kurulu, hava saldırılarına karşı bütün kent ve kasabalarda geceleri karartma yapılması kararı aldı.

1945 - Doğan Kardeş Sanat Müsamerelerinin ilki Tepebaşı Çocuk Tiyatrosu'nda yapıldı.

1945 - Bulgaristan'da seçimleri Komünist Partisi öncülüğündeki Yurtsever Cephe kazandı.

1951 - Perihan Sanerk, Emniyet Müdürlüğüne yükselen ilk kadın oldu.

1953 - İngiliz yazar ve karükatürist Alan Moore doğdu.

1967 - Türk jetleri Kıbrıs üzerinde alçaktan uçtu. BM Barış Gücü denetimindeki Erenköy bölgesinde Türkler ile Rumlar arasında çıkan çatışma 7 saat sürdü.

1976 - İspanya'da 37 yıllık diktatörlüğün ardından demokrasinin kurulması kararı alındı.

1983 - BM Güvenlik Konseyi, KKTC'yi tanımadı.

1990 - Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) toplandı; Paris Sözleşmesi imzalandı.

1992 - Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu kabul edildi.

1999 - İstanbul'daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Zirvesi'nde, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Hazar geçişli doğal gaz projelerine ilişkin anlaşmalar, ilgili ülkelerin devlet başkanlarınca imzalandı.

2007 - Zasyadko maden felaketi

 

Doğumlar

 

1887 - Hasan Basri Çantay, TBBM 1. Dönem Milletvekili, Kur'an müfessiri (ö. 3 Aralık 1964, İstanbul)

1963 - Kirk Hammett, Metallica'nın gitaristi

1906 - Sir Alec Issigonis, MINI (BMW) kurucusu doğdu.

1943 - Zühtü Bayar, Şâir ve Yazar.

 

Ölümler

 

1830 - Adam Weishaupt, Illuminati'nin kurucusu (d. 1748)

1886 - Chester A. Arthur, ABD' nin 21. başkanı (d. 1830)

1922 - Marcel Proust, Fransız romancı, deneme yazarı ve eleştirmen. (d. 1871)

1952 - Paul Eluard, Fransız şair (d. 1895)

1962 - Niels Bohr, Nobel ödüllü Danimarkalı Fizikçi (d. 1885)

1973 - Zeki Baştımar, Türkiye Komünist partisi yöneticilerinden (d. 1905)

1983 - İsmail Bilen, Laz İsmail diye tanınan Türkiye Komünist Partisi Genel Sekreteri (d. 1902)

1984 - Eşref Üren, Türk ressam

1986 - Gia Carangi,ABD'nin ilk süpermodeli. (d. 1960 )

1989 - Turhan Aytul, Türk gazeteci

1994 - Cab Calloway, ABD'li caz şarkıcısı, orkestra şefi (d. 1907)

2000 - Yıldırım Gürses, Türk besteci ve ses sanatçısı (d. 1939)

2002 - James Coburn, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1928)

2009 - Ömer Lütfi Mete, Gazeteci-yazar (d. 1950)

20 Kasım Pazar

 

Olaylar

 

1910 - Meksika devrimi başladı.

1922 - Lozan Konferansı'nın açılış töreni yapıldı.

1923 - Halk Fırkası Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütünü bünyesine aldı.

1936 - İspanya İç Savaşı'nda faşist ayaklanmaya karşı Cumhuriyetçiler safında mücadele eden anarşist önderlerden Buenaventura Durruti öldürüldü.

1939 - BBC Türkçe Servisi, yayınlarına başladı.

1940 - Macaristan, Mihver Devletleri'ne katıldı.

1943 - İstanbul Teknik Üniversitesi kuruldu.

1945 - II. Dünya Savaşı'ndan sonra Nürnberg duruşmaları başladı.

1947 - II. Elizabeth ile Philip Mountbatten Wesminster Katedrali'nde evlendiler.

1949 - Türk Milli Futbol Takımı, Dünya Kupası grup eleme maçlarının ilkinde Suriye'yi 7-0 yendi.

1953 - Türkiye'deki ilk otomobil mukavemet yarışı İstanbul-Ankara-İzmir-İstanbul güzergâhında yapıldı.

1959 - Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Deklarasyonunu yayınladı.

1959 - Birleşik Krallık, Avusturya, Danimarka, Norveç, Portekiz, İsveç ve İsviçre kısa adı EFTA olan Avrupa Serbest Ticaret Birliği anlaşmasını imzaladılar.

1961 - Türkiye'de ilk koalisyon hükümeti, Başbakan İsmet İnönü tarafından Adalet Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi'ne mensup bakanlarla kuruldu.

1962 - Amerika Birleşik Devletleri Küba ablukasına son verdi.

1975 - İspanya'yı 36 yıl diktatörlükle yöneten General Franco öldü.

1979 - İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi ve Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof.Dr. Ümit Doğanay uğradığı saldırıda öldürüldü.

1984 - Evrende Dünya dışı canlıların varlığını araştıran SETI kuruldu.

1985 - Microsoft Windows 1.0 piyasaya verildi.

1989 - Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi kabul edildi.

1994 - Dünya Halter Şampiyonası'nda Naim Süleymanoğlu 64 kiloda 5 dünya rekoru kırdı ve 3 altın madalya aldı.

1998 - İtalya 12 Kasım'da Roma havaalanında yakalanan PKK lideri Abdullah Öcalan'ı serbest bıraktı.

2003 - El Kaide bağlantılı teröristler İstanbul, Levent'teki HSBC Bankası genel müdürlüğü ve Beyoğlu'ndaki İngiliz Konsolosluğu'na bombalı saldırı düzenledi. En az 30 kişi öldü, 400'den fazla kişi yaralandı.

2009 - Twilight Serisi'nin 2. filmi New Moon (Yeni Ay), vizyona girdi.

 

Doğumlar

 

1858 - Selma Lagerlöf, yazar. (ö. 16 Mart 1940)

1881 - Alexander Fleming

1901 - Nâzım Hikmet Ran (ö. 3 Haziran 1963)

1923 - Güney Afrikalı yazar Nadine Gordimer

1925 - Ağabeyi Amerika Birleşik Devletleri Başkanı John F. Kennedy'nin ardından, bir suikast sonucu hayatını kaybeden eski adalet bakanı Robert F. Kennedy

1928 - Andy Warhol

1940 - Ediz Hun ünlü Türk sinema oyuncusu ve eski Milletvekili'dir

1945 - Emel Sayın, Türk ses sanatçısı

1956 - Bo Derek, ABD'li sinema oyuncusu

1967 - Teoman, Türk müzisyen

1981 - İbrahim Toraman, Türk futbolcu

1986 - Özer Hurmacı, Türk futbolcu

 

Ölümler

 

1829 - Anton Grigoryeviç Rubinstein, Rus bestekâr ve piyanist (d. 1829)

1910 - Lev Nikolayeviç Tolstoy, Rus romancı (d. 9 Eylül 1829)

1918 - John Bauer, İsveçli ressam (d. 4 Haziran 1882)

1947 - Wolfgang Borchert, Alman yazar (d. 1921)

1975 - Francisco Franco, İspanya devlet başkanı (1936-1975) (d. 1892)

1984 - Eşref Üren, Türk ressam (d. 1897)

2003 - Roger Short, Birleşik Krallık'ın İstanbul başkonsolosu

2003 - Kerem Yılmazer, Tiyatro oyuncusu (d. 1945)

2006 - Robert Altman, ABD'li yönetmen (d. 1925)

21 Kasım Pazartesi

 

Olaylar

 

 

1783 - Paris'te, Jean-François Pilâtre de Rozier ve Marquis d'Arlandes sıcak hava balonuyla ilk uçuşu gerçekleştirdiler.

1789 - Kuzey Karolina, ABD'nin 12. eyaleti oldu.

1791 - Albay Napoléon Bonaparte generalliğe terfi ettirildi.

1877 - Edison, fonografı (ses kayıt cihazı) icat ettiğini duyurdu.

1905 - Albert Einstein'ın, enerji ile kütle arasındaki ilişkiyi meşhur E=mc2 denklemi ile ifade ettiği "Cismin ataleti içerdiği enerji miktarına bağlı mıdır?" adlı makalesi "Annalen der Physik" dergisinde yayımlandı.

1919 - Mardin şehrinin kurtuluşu.

1923 - Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa, İsmet Paşa, Kâzım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa, Kazım Paşa, Refet Paşa, Fahrettin Paşa, Cafer Tayyar Paşa ve cephede kahramanlık ve fedakarlık gösteren bazı sivil mebuslara, yeşil-kırmızı şeritli İstiklal Madalyası verilmesi hakkında Başbakanlık Tezkeresi, TBMM'de kabul edildi.

1927 - Samsun-Amasya Demiryolu hattı işletmeye açıldı.

1938 - Atatürk'ün naaşı, törenle Etnografya Müzesi'ndeki geçici istirahatgâhına getirildi.

1952 - ABD, ilk hidrojen bombasını pasifik'te patlattı.

1955 - Türkiye, İran, Irak, Pakistan ve İngiltere'nin katılımıyla Bağdat Paktı kuruldu.

1961 - Kemal Kurdaş ODTÜ Rektörü oldu.

1967 - Kıbrıs nedeniyle Türkiye-Yunanistan gerginliği sürüyor. Yunanistan, "Silahlı bir çatışmadan kaçınarak sorunlarımızı görüşmeler yoluyla çözmeye hazırız" açıklamasını yaptı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cemal Tural, "Kıbrıs'a çıkarız, kimse kaygılanmasın; ancak zaman söyleyemem" dedi. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson, savaştan kaçınılması önerisinde bulundu.

1980 - Las Vegas-Nevada'da bir otelde çıkan yangında 87 kişi öldü, 650'den fazla yaralı var.

1980 - ABD'de tahminen 83 milyon TV izleyicisi, Dallas dizisinde, JR'ı kimin vurduğunu öğrenmek amacıyla televizyonlarının karşısına geçti.

1985 - ABD başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov Cenevre'de buluştu. Zirveden, stratejik nükleer silahların yüzde 50 azaltılması kararı çıktı.

1996 - Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) antlaşması Paris'te imzalandı.

2002 - Prag'taki NATO zirvesi'nde Litvanya, Letonya, Estonya, Bulgaristan, Romanya, Slovakya ve Slovenya'ya, ittifaka katılmaları çağrısı yapıldı.

2002 - Dünya güzellik yarışmasının yapılacağı Nijerya`da bir gazetede Muhammed hakkında yayınlanan yazı yüzünden çıkan çatışmalarda 100 kadar kişi öldü, 500 civarında kişi de yaralandı.

2006 - Erke Dönergeci, Erke Araştırmaları ve Mühendislik A.Ş.'nin geliştirdiğini duyurduğu devridaim makinesinin tanıtımı yapıldı. Firma, 21 Kasım 2006 tarihinde düzenlediği bir basın toplantısıyla Erke Dönergeci'ni "çağın buluşu" adı altında kamuoyuna duyurarak; "...çevreye zarar vermeyen, istenilen güç ve sürati sağlayabilen, doğrudan hareketin elde edilebildiği, yakıt gerektirmeyen bir kuvvet makinesi..." olarak tanımladı, fakat bilimsel ve teknik açıklama yapmadı.

2009 - Çin'in Heilongjiang eyaletinin Hegang şehrindeki bir maden ocağında meydana gelen patlamada 104 kişi öldü. [1]

 

Doğumlar

 

1694 - François Voltaire, Fransız filozof (ö. 1778)

1852 - Francisco Tárrega, İspanyol besteci, gitarist (ö. 1909)

1898 - René Magritte, Belçikalı ressam (ö. 1967)

1917 - Dizzy Gillespie, Trompetçi

1926 - Şükran Güngör, Tiyatrocu, oyuncu

1935 - Fairuz, Lübnanlı şarkıcı

1936 - Ergün Arıkdal, Türkiye’de metapsişik araştırmacı, yazar, Türkiye Metapsişik Tetkikler ve İlmi Araştırmalar Derneği eski başkanı (ö. 1997)

1941 - İdil Biret, Türk piyanist

1945 - Goldie Hawn, ABDli oyuncu

1965 - Björk, İzlandalı şarkıcı

1975 - Erlend Øye, Norveçli müzisyen

1979 - Vincenzo Iaquinta, İtalyan futbolcu

1980 - Angel Long , Britanyalı pornografik oyuncu ve çıplak model

 

Ölümler

 

 

1555 - Georg Agricola, Alman bilim insanı (d. 1490)

1695 - Henry Purcell, Erken Barok dönemi İngiliz bestecisi (d. 1659)

1721 - Antoine Watteau, Fransız ressam (d. 1684)

1811 - Heinrich von Kleist Alman yazar (d. 1777)

1938 - Leopold Godowsky Leh asıllı Amerikalı piyano virtüözü, besteci (d. 1870)

1946 - Sami Karayel, Spor yazarı, gazeteci

1959 - Max Baer, ABD'li boksör (d. 1909)

1963 - Robert Stroud, ABD'li mahkûm (Alkatraz Kuşçusu) (d. 1890)

1977 - Tevfik İnce, Geleneksel tuluat tiyatrosunun son temsilcisi

1996 - Abdus Salam, fizikçi,nobel ödülü alan ilk Pakistanlı (d. 1926)

1999 - Quentin Crisp, Britanyalı yazar, hikâyeci ve aktör (d. 1908)

22 Kasım Salı

 

Olaylar

 

1497 - Portekizli denizci Vasco de Gama Ümit Burnu'na vardı.

1909 - Tıp Fakültesi'ne bağlı Diş Hekimliği bölümü kuruldu.

1922 - Mısır'da Howard Carter, yardımcısı Lord Carnarvon'la birlikte firavun Tutankhamun'un mezarını açtılar.

1925 - Şapka devrimine karşı gösteriler sürüyor. Kayseri'de gösteriler yapıldı.

1928 - Ravel'in Boléro'su ilk kez Paris'te sahnelendi.

1936 - Halit Ziya Uşaklıgil'in son anıları "Saray ve Ötesi", Cumhuriyet gazetesinde yayımlanmaya başlandı.

1943 - Lübnan, Fransa'dan bağımsızlığını kazandı.

1948 - İkinci İktisat Kongresi olan 1948 Türkiye İktisat Kongresi toplandı. Kongrede, devletçilik politikası eleştirildi, özel girişimciliğin teşviki istendi.

1952 - Vatan gazetesi başyazarı Ahmet Emin Yalman silahlı saldırıya uğradı.

1958 - Juilliard Dörtlüsü, besteci Adnan Saygun'un 1. Yaylı Çalgılar Dörtlüsü'nü Washington'da seslendirdi.

1963 - Amerika Birleşik Devletleri başkanı John F. Kennedy Dallas'ta öldürüldü. Aynı gün, yardımcısı Lyndon B. Johnson başkan oldu.

1968 - Türkiye'de ilk kalp nakli yapıldı. Doktor Kemal Beyazıt ve ekibinin gerçekleştirdiği ameliyat sonrası hasta 18 saat yaşayabildi.

1975 - Monarşi İspanya'ya geri döndü; Juan Carlos İspanya kralı oldu.

1979 - Uluslararası Para Fonu, IMF, Türk Lirası'nın yeniden devalüe edilmesini istedi.

1982 - Yazar Tezer Özlü Almanya'da "Malbug Ödülü"nü kazandı.

1984 - Avrupa Konseyi'nde Türkiye'nin dönem başkanlığı tartışıldı. Sonuca varılamayınca, Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu toplantıyı terk etti.

1986 - Mike Tyson 20 yaşında dünyanın en genç ağır sıklet şampiyonu oldu.

1994 - Devlet Opera ve Balesi'nin bütçesinde kesinti yapıldı. Kesintiyi yapan Doğru Yol Partisi, Anavatan Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve Refah Partisi milletvekilleri, "Opera ve bale ne iş yapar, bunları kaç kişi seyrediyor" dediler.

1995 - Tamamı bilgisayar desteği ile oluşturulmuş ilk uzun metrajlı konulu film olan Oyuncak Hikayesi gösterime verildi.

2005 - Angela Merkel, Almanya'nın ilk kadın şansölyesi oldu.

 

Doğumlar

 

1819 - George Eliot, İngiliz yazar (ö. 1880)

1869 - André Gide, Fransız yazar (ö. 1951)

1881 - Enver Paşa, Osmanlı Komutanı (ö. 1922)

1890 - Charles de Gaulle, Eski Fransa Cumhurbaşkanı, General (ö. 1970)

1906 - Sait Faik Abasıyanık, Türk yazar (ö. 1954)

1940 - Terry Gilliam, ABD'li film yönetmeni

1967 - Boris Becker, Alman tenisçi

1976 - Torsten Frings, Alman futbolcu

1976 - Ville Valo, Finlandiyalı solist ve gitarist

1976 - Torsten Frings, Alman futbolcu

1977 - Kerem Gönlüm, Türk basketbolcu

1978 - Francis Obikwelu, Nijeryalı atlet

1984 - Scarlett Johansson, ABD'li sinema oyuncusu

 

Ölümler

 

1617 - I. Ahmet, Osmanlı Padişahı (d. 1590)

1916 - Jack London, ABD'li yazar (intihar) (d. 1876)

1948 - Ömer Fahreddin Paşa (Türkkan), Medine Müdafii Gazi

1963 - John F. Kennedy, ABD'nin 35. ci başkanı (d. 1917)

1963 - Aldous Huxley, İngiliz yazar (d. 1894)

1972 - Horia Hulubei, Rumen fizikçi (d. 1896)

1976 - Sevgi Soysal, Türk Yazar (d. 1936)

1980 - Mae West, ABD'li sinema oyuncusu, yazar (d. 1893)

1993 - Anthony Burgess, İngiliz romancı ve eleştirmen (d. 1917)

1994 - Asuman Korad, Tiyatro oyuncusu (d. 1934)

2000 - Emil Zátopek, Çek atlet (d. 1922)

23 Kasım Çarşamba

 

Olaylar

 

1889 - İlk otomatik plâkçalar (jukebox) San Francisco'da bir salonda hizmete girdi.

1925 - Şura-yı Devlet (Danıştay) kanunu kabul edildi.

1928 - İnhisarlar İdaresi (Tekel) rakı imalatına başladı.

1935 - İstanbul-Haliç Şirketi'nin faaliyetine son verildi; vapur hizmetlerini İstanbul Belediyesi üstlendi.

1936 - İstanbul'da tramvay ücretlerine on paralık zam yapılması üzerine, Hüseyin Cahit Yalçın, İstanbul valisi Muhittin Üstündağ'ı mahkemeye verdi.

1936 - Henry R. Luce tarafından yayımlanan Life dergisinin ilk sayısı çıktı.

1938 - Adolf Hitler 5.000 markın üzerinde malı olan yahudilere yüzde 20 oranında vergi koydu.

1942 - Casablanca filminin ilk gösterimi, New York'ta yapıldı.

1946 - Fransız Donanması Vietnam'ın Hai Phong kentini topa tuttu, 6,000 sivil öldü.

1947 - İstanbul İnönü Stadı açıldı. Statta ilk golü Süleyman Seba attı.

1954 - Bedii Faik Dünya gazetesinde, devlet bakanı Mükerrem Sarol'a hakaret ettiği iddiasıyla tutuklandı.

1963 - BBC Televizyonu, dünyanın en uzun süre yayınlanan bilimkurgu televizyon dizisi olan Doctor Who'nun ilk bölümünü yayına verdi.

1964 - Başbakan İsmet İnönü başkanlığında toplanan Milli Güvenlik Kurulu, Türkiye karasularının 6 milden 12 mile çıkarılmasını kararlaştırdı.

1967 - ABD başkanı Johnson'un Kıbrıs özel temsilcisi Cyrus Vance, Kıbrıs krizini görüşmek üzere Ankara'ya geldi. Daha sonra Türkiye'ye gelen BM Genel Sekreteri U-Thant'ın özel temsilcisi Rolz Bennet ile Vance, temaslarından sonuç alamayınca Atina'ya geçtiler.

1968 - Aroma Meyve Suyu fabrikası Bursa'da hizmete açıldı.

1970 - Türkiye'nin Ortak Pazar'a üyeliği için 22 yıllık geçiş dönemi öngören Katma Protokol, Brüksel'de imzalandı.

1971 - Çin Halk Cumhuriyeti temsilcileri, BM ve BM Güvenlik Konseyi toplantılarına ilk defa katıldılar.

1980 - Güney İtalya'da deprem: yaklaşık 4,800 kişi öldü.

1985 - Atina'dan Kahire'ye gitmek üzere havalanan Mısır havayollarına ait bir yolcu uçağı silahlı kişilerce kaçırılarak Malta'ya indi. Mısırlı komandoların kurtarma girişiminde 60 kişi öldü.

1985 - DSP genel başkanlığına Rahşan Ecevit seçildi.

1990 - Tansu Çiller, DYP'den siyasete atıldı.

1996 - Bergama'da siyanürle altın üretimine karşı çıkan köylüler büyük bir gösteri yaptı.

1996 - Etiyopya havayollarına ait bir yolcu uçağı kaçırıldı. Yakıtı biten uçak Hint Okyanusuna düştü: 123 kişi öldü.

2003 - Gürcistan devlet başkanı Eduard Şevardnadze kitlesel protestoların artması üzerine istifa etti.

2003 - Çin'de yapılan Dünya Liseler arası Futbol Şampiyonası'nda Trabzon Lisesi, ev sahibi ülke temsilcisini 1-0 yenerek ilk kez şampiyon oldu.

2008 - Slovakyanın başkenti Bratislava'da her yıl düzenlenen Artistik Buz Pateni Uluslararası Ondrej Nepela Memorial kupası'nda, bayanlarda Tuğba Karademir 2. oldu ve Türkiye'ye bu spor dalında tarihte uluslararası bir yarışmada büyükler kategorisindeki ilk madalyayı kazandırdı.

 

Doğumlar

 

1760 - François-Noël Babeuf, Fransız yazar (ö. 1797)

1804 - Franklin Pierce, ABD'nin 14. başkanı (ö. 1869)

1859 - Billy The Kid, ABD'li hırsız ve katil

1876 - Manuel de Falla, İspanyol besteci (ö. 1946)

1906 - Sait Faik Abasıyanık, Türk öykü yazarı (ö. 1954)

1938 - Herbert Achternbusch, Alman yazar

1959 - Jason Alexander, ABD' li komedyen

1964 - Don Cheadle, ABD' li sinema oyuncusu

1966 - Vincent Cassel, Fransız aktör

1976 - Cüneyt Çakır, Türk futbol hakemi.

1979 - Nihat Kahveci, Türk Futbolcu

1981 - Nick Carle, Avustralyalı futbolcu

1984 - Lucas Grabeel, ABD li oyuncu ve şarkıcı

1992 - Miley Cyrus, ABD' li oyuncu ve şarkıcı

 

Ölümler

 

1682 - Claude Lorrain, Fransız ressam (d. 1604)

1902 - Walter Reed, ABD'li bakteriolog (d. 1851)

1976 - Andre Malraux, Fransız düşünürü, yazar d. (1901)

1979 - Merle Oberon İngiliz sinema oyuncusu (d. 19 Şubat 1911)

1991 - Klaus Kinski, Alman sinema oyuncusu (d. 1926)

1992 - Vasfi Rıza Zobu, Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden sanatçı (d. 1902)

1993 - Ünal Cimit, Seramik sanatçısı

1995 - Louis Malle, Fransız sinema yönetmeni (d. 1932)

1998 - Yavuz Gökmen, Gazeteci

1990 - Roald Dahl, İngiliz Yazar (d. 1916)

2001 - Aşık Hüdai, (asıl adı Sabri Orak). Halk şairi. (d. 1940, Yoğunoluk)

2002 - Roberto Matta, Şilili ressam (d. 1911)

2005 - Carl H. Fischer, ABD'li Bitkibilimci (d. 1907)

2006 - Philippe Noiret, Fransız sinema oyuncusu (d. 1930)

26 Kasım Cumartesi

 

Olaylar

 

1548 - II. Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu, Halep'e girdi.

1812 - I. Napolyon komutasındaki Fransız ordusu, büyük kayba uğrayarak Rusya topraklarını terk etmek zorunda kaldı.

1842 - Notre Dame Üniversitesi (Indiana, ABD) kuruldu.

1922 - Howard Carter ve Lord Carnarvon, Mısır Firavunu Tutankhamun'un mezarına 3000 yıl sonra giren ilk insanlar oldular.

1923 - Posta Kanunu kabul edildi.

1926 - Türkiye'nin ilk şeker fabrikası, Alpullu'da faaliyete geçti.

1934 - Lakap ve ünvanlar kaldırıldı. Kanunla Ağa, hacı, hafız, hoca, molla, efendi, bey, beyefendi, paşa, hanım, hanımefendi, hazretleri gibi lakap ve unvanlar kaldırılıyor; bütün yurttaşlar, kadın erkek, kanun karşısında ve resmi belgelerde yalnız adlarıyla anılır deniliyordu.

1935 - Afyon-Isparta demiryolu açıldı.

1942 - Yugoslavya'da Anti-Faşist Halk Kurtuluş Konseyi kuruldu.

1942 - Sovyet ordusu Stalingrad'da Alman ordusuna karşı saldırıya geçti.

1943 - Tosya ve Ladik'te 7,2 büyüklüğündeki depremde 2824 kişi öldü.

1950 - Türkiye, Kore Savaşı'na katıldı.

1954 - Kapalıçarşı'daki yangında 1394 dükkân harap oldu. Çarşı yanındaki 3 han ve birkaç bina büyük hasar gördü.

1962 - Amerika Türkiye'deki füze üslerini kaldırmaya karar verdi.

1974 - İlk kremalı likör olduğu iddia edilen Baileys piyasaya sürüldü.

1983 - Stanislav Petrov adlı Rus yarbay Rusya'ya ait füze erken uyarı sistemindeki bir hatayı farkederek olası bir nükleer savaşı engelledi.

1991 - Michael Jackson 4.profesyonel müzik albümü olan Dangerous'ı piyasaya sürdü.Albümde ki Black or White şarkısına çektiği klip,çığır açtı.

1993 - Almanya, PKK'yı terör örgütü ilan ederek, bütün yan kuruluşlarıyla birlikte kapattı.

1996 - Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Tansu Çiller, Susurluk kazasından söz ederken, Devlet uğruna kurşun atan da yiyen de şereflidir dedi.

2003 - Concorde yolcu uçağı son uçuşunu gerçekleştirdi.

2008 - Ön ödemeli su sayacının abonelere takılması, Ankara 11. İdare Mahkemesi tarafından, yasaklandı.

 

Doğumlar

 

1847 - Maria Fyodorovna, Rusya'nın imparatoriçesi (ö. 1928)

1857 - Ferdinand de Saussure, dilin yapısı konusundaki görüşleriyle 20. yüzyıl dilbiliminin temellerini atan İsviçreli dilbilimci

1883 - Lou Tellegen, ABD'li sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 1934)

1894 - Norbert Wiener, Sibernetik biliminin kurucusu ABD'li matematikçi

1909 - Eugène Ionesco, Romen kökenli Fransız oyun yazarı

1922 - Charles M. Schulz, Amerikan çizgi-romanı "Snoopy"nin (Peanuts) yaratıcısı karikatürcü (ö. 2000)

1935 - Ayten Erman, Oyuncu

1939 - Tina Turner, Şarkıcı, aktris

1966 - Şenay Gürler, Tiyatro ve sinema oyuncusu

1968 - Haluk Levent, Anadolu rock sanatçısı

1973 - Peter Facinelli, ABD'li sinema oyuncusu

1981 - Aurora Snow, ABD'li ****** oyuncusu.

1987 - Missy Stone, Amerikan yıldız

 

Ölümler

 

1504 - I. Isabel, Kastilya ve Aragon Kraliçesi (d. 1451)

1855 - Adam Mickiewicz, Polonyalı şair (d. 1798)

1936 - Mari Felekyan, tiyatro sanatçısı ve Toto Karaca'nın annesi

1939 - Melek Kobra, tiyatro, sinema ve operet sanatçısı (d. 1915)

1947 - Saffet Arıkan, eski Milli Eğitim bakanlarından, köy enstitülerinin başlangıcı sayılan okulları kuran Türk siyaset adamı ve asker (d. 1888)

1956 - Tommy Dorsey, ABD'li caz müzisyeni, swing orkestrası şefi (d. 1905)

1981 - Max Euwe, Hollandalı dünya satranç şampiyonu (d. 1901)

1986 - Gündüz Ökçün, eski Dışişleri bakanı Profesör (d. 1936)

1990 - Turhan Özek, Klasik Türk Müziği sanatçısı

2002 - Neşet Günal, ressam (d. 1923)

2004 - Philippe de Broca, Fransız sinema yönetmeni (d. 1933)

27 Kasım Pazar

 

Olaylar

 

1526 - Kanuni Sultan Süleyman, Avusturya seferine çıktı.

1909 - Thomas Alva Edison ilk sesli film gösterisini yaptı.

1919 - Bulgaristan, Müttefikler ile barış anlaşması imzaladı.

1923 - Şark Demiryolları grevi sona erdi.

1924 - Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası başkanlığına Kâzım Karabekir Paşa seçildi.

1936 - Millet Meclisi Hatay davasını Milletler Cemiyeti'ne götürmeye karar verdi.

1942 - Alman orduları, Toulon Limanı'na girerken; buradaki Fransız donanması kendini yok etti.

1943 - Amasya, Çorum, Tokat, Ordu ve Kastamonu'da deprem oldu; 4016 kişi öldü, 23.785 ev yıkıldı.

1947 - İstanbul İnönü Stadyumu açıldı.

1948 - İstanbul'da 22 Kasım'da başlayan 1948 Türkiye İktisat Kongresi sona erdi. Kongrede, devletçilik politikası eleştirildi, özel girişimciliğin teşviki istendi.

1950 - Kore'de Kunuri Savaşı başladı.

1967 - Fransa Başbakanı General Charles De Gaulle İngiltere'nin Ortak Pazara girmesini veto etti.

1961 - İstanbul polisi bacağında Moskova yazılı kâğıt bulunan kargayı nezarete aldı.

1967 - ABD Başkanı Johnson'un Kıbrıs Özel Temsilcisi Cyrus Vance, üçüncü kez Ankara'ya gelerek Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil ile görüştükten sonra Türkiye'nin yeni önerilerini götürdü. Yunan cuntasından kesin cevabını vermesi istendi.

1970 - Atatürk Kültür Merkezi (O zamanki adıyla İstanbul Kültür Sarayı), Arthur Miller'ın Cadı Kazanı adlı eseri sahnelenirken yandı. Kullanılamaz hale gelen bina tekrar açılacağı 1978 yılına kadar kapalı kalacaktır.

1976 - CHP, Sosyalist Enternasyonal'e üye olacağını açıkladı.

1978 - PKK, Diyarbakır ilinin Lice ilçesine bağlı Fis köyünde kuruldu.

1981 - Ankara'da 901 öğretim üyesi Yüksek Öğretim Kanunu'na karşı çıktı.

1998 - Aydınlık Türkiye Partisi kuruldu.

1990 - Birleşik Krallık'ta yapılan seçimler sonucu John Major başbakan oldu.

1990 - İlk iki eşcinsel erkeğin evliliğinden doğum gerçekleşti. Alternatif dünya eşcinseller günü olarakta kabul edilir.

1996 - Diyarbakır, Bingöl, Tunceli, Bitlis, Hakkari, Mardin ve Siirt'in kırsal kesimlerinde sürdürülen operasyonlarda 52 PKK'lı öldürüldü, 5'i sağ yakalandı. Çatışmalarda 7 güvenlik görevlisi şehit oldu.

2001 - Hubble Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi dışındaki Osiris adlı bir gezegenin hidrojenden oluşmuş bir atmosfere sahip olduğunu keşfetti. Bu Güneş Sistemi dışında keşfedilmiş ilk atmosferdir.

2002 - BM silah denetçileri, dört yıl aradan sonra Irak`ta yeniden denetimlerine başladılar.

 

Doğumlar

 

1701 - Anders Celsius, Celsius termometresini bulan İsveçli astronom ve fizikçi.

1897 - Vito Genovese, Mafya lideri.

1925 - John Maddox, gazeteci ve bilim adamı.

1921 - Aleksandr Dubçek, Çekoslovakya'nın reformcu komünist lideri.

1932 - Ülkü Adatepe, Atatürk’ün manevi kızı.

1940 - Bruce Lee, aktör.

1942 - Jimi Hendrix, efsanevi gitarist.

1956 - William Fichtner, ABD'li oyuncu

1959 - Gani Müjde, yazar, karikatürist, senarist, yönetmen, sunucu.

1960 - Yuliya Timoşenko, Ukrayna'nın ilk kadın başbakanı.

 

Ölümler

 

1977 - Cemal Yeşil (d. 1900, Bağdat, Osmanlı imparatorluğu), Türk bürokrat.

1780 - Fitnat Hanım, Divan Edebiyatının kadın şairi (d. 1842)

1895 - Alexandre Dumas, fils, Fransız romancı (d. 1824)

1916 - Émile Verhaeren, Belçikalı şair (d. 1855)

1953 - Eugene O'Neill, Nobel ödüllü Amerikalı oyun yazarı (d. 1888)

1985 - Fernand Braudel, Fransız tarihçi (d. 1902)

1988 - John Carradine, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1906)

1994 - Rüştü Şardağ, bestekar, edebiyatçı, gazeteci-yazar (d. 1916)

1995 - Abdullah Yüce, Türk müziği sanatçısı (d. 1920)

1995 - Aziz Çalışlar, çevirmen, araştırmacı, denemeci ve tiyatro yazarı

2002 - John Rawls, Amerikalı filozof (d. 1921)

29 Kasım Salı

 

Olaylar

 

1877 - Thomas Edison, fonograf cihazının tanıtımını yaptı.

1913 - Uluslararası Eskrim Federasyonu (FIE, Fédération Internationale d'Escrime), Paris'te kuruldu.

1922 - Howard Carter, Firavun Tutankhamun'un mezarını halkın ziyaretine açtı.

1929 - ABD'li Amiral Richard Byrd Güney Kutbu üzerinde uçan ilk insan oldu.

1935 - İstanbul'da Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası açıldı.

1936 - Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Devrim Tarihi dersleri başladı.

1937 - Hatay'da bağımsız rejim yürürlüğe girdi.

1938 - Dr. Lütfi Kırdar, İstanbul vali ve belediye başkanlığına atandı.

1944 - Arnavutluk Halk Cumhuriyeti kuruldu.

1944 - Mavi Bebek Sendromu adı verilen yenidoğan kalp hastalığını düzeltmek için insan üzerinde ilk cerrahi tedavi Alfred Blalock ve Vivien Thomas adlı cerrahlar tarafından Baltimore, Maryland'deki Johns Hopkins Hastanesi nde gerçekleştirildi.

1945 - Yugoslavya Federal Cumhuriyeti kuruldu.

1947 - Birleşmiş Milletler, Araplar'ın şiddetli muhalefetine karşın, Filistin'in bölünmesini ve bağımsız bir İsrail devleti kurulmasını kararlaştırdı.

1963 - ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, Başkan John F. Kennedy'ye düzenlenen suikasti araştırmak üzere Warren Komisyonu adı verilen bir heyet görevlendirdi.

1967 - Yunanistan, Kıbrıs'ta Türkiye'nin koşullarını kabul edince bunalım giderildi.

1971 - Türkiye Halk Kurtuluş Partisi ve Cephesi (THKP-C) liderlerinden Mahir Çayan, Ziya Yılmaz, Cihan Alptekin, Ulaş Bardakçı ve Ömer Ayna İstanbul Kartal-Maltepe Askeri Cezaevi'nden kaçtılar.

1972 - Şair Can Yücel, "Küba'da Sosyalizm ve İnsanlar" kitabını çevirdiği için verilen 7,5 yıl hapis cezasını çekmek üzere cezaevine girdi.

1974 - Pakistan'da deprem; 4.700 kişi öldü.

1978 - Halkın Tapınağı adlı tarikata üye 913 kişi Guyana ormanlarındaki merkezlerinde zehir içerek topluca intihar etti.

1987 - Yapılan erken genel seçimlerde ANAP 292 milletvekiliyle ikinci kez tek başına iktidar oldu. Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) 99 milletvekili, Doğru Yol Partisi 59 milletvekili çıkardı.

1990 - Kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan Medeni Kanun'un 159. maddesi Anayasa Mahkemesi'nce iptal edildi. İptal kararı 2 Temmuz 1992 tarih ve 21272 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı.

1993 - İstanbul Park Otel'in fazla katlarının yıkımına başlandı. Semt sakinleri ve meslek odalarının hukuk mücadelesi 9 yıl sürmüştü.

1996 - Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi'nde, 1200 Boşnak'ın öldürülmesine karışan bir Hırvat asker 10 yıl hapis cezasına mahkûm oldu.

2002 - Endonezya'da mahkeme, Doğu Timor'un 1999'da Endonezya'dan ayrılması sırasındaki olaylarda insanlığa karşı suç işlemekle suçlanan; iki eski komutan, bir polis şefi ve bir hükümet yetkilisini beraat ettirdi.

 

Doğumlar

 

1787 - Gaetano Donizetti, İtalyan besteci (ö. 1848)

1803 - Christian Andreas Doppler, Avusturyalı fizikçi (ö. 1853)

1832 - Louisa May Alcott, ABD'li yazar (ö. 1888)

1874 - Egas Moniz, Nobel Ödülü sahibi, Portekizli nörolog ve siyasetçi

1902 - Carlo Levi, İtalyan ressam, yazar, doktor, aktivist, antifaşist.

1932 - Jacques Chirac, Fransa eski cumhurbaşkanı

1935 - Nesrin Sipahi, Türk müzisyen

1954 - Joel Coen, ABD' li film yönetmeni

1969 - Pierre van Hooijdonk, Hollandalı futbolcu

1973 - Ryan Giggs, Gallerli futbolcu

1976 - Anna Faris, ABD'li oyuncu

1979 - Gökhan Özen, Türk şarkıcı,oyuncu,söz yazarı ve aranjör

1981 - Souleymane Youla, Gineli futbolcu

 

Ölümler

 

1643 - Claudio Monteverdi, İtalyan besteci (d. 1567)

1694 - Marcello Malpighi, mikroskobik anatominin kurucusu, modern histoloji ve embriyolojinin öncüsü İtalyan hekim (d. 1628)

1846 - İsmâil Dede Efendi (Hammâmîzâde), Türk müziği bestecisi (d. 1778)

1924 - Giacomo Puccini, İtalyan besteci (d. 1858)

1932 - Abdullah Cevdet, Jön Türk hareketinin önderlerinden, düşünür (d. 1869)

1954 - Enrico Fermi, İtalyan fizikçi (d. 1901)

1958 - Necip Celal Antel, Besteci (d. 1908)

1979 - Zeppo Marx, ABD'li sinema oyuncusu ve komedyen (d. 1901)

1980 - Orhan Eyüboğlu, CHP eski genel sekreteri (d. 1918)

1981 - Natalie Wood, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1938)

1985 - Altay Ömer Egesel, Yassıada duruşmalarının başsavcısı

1986 - Cary Grant, İngiliz asıllı ABD'li sinema oyuncusu (d. 1904)

1991 - Ralph Bellamy, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1904)

1998 - Frank Latimore, ABD'li aktör (d. 1925)

2001 - George Harrison,The Beatles grubunun gitaristi (d. 1943)

2002 - Daniel Gélin, Fransız sinema oyuncusu (d. 1921)

2004 - John Drew Barrymore, Amerikalı aktör (d. 14 Haziran 1932)

1 Aralık Perşembe

 

Olaylar

 

1402 - Timur, 57 yıldır Rodos şövalyelerinin hüküm sürdüğü İzmir'i kuşattı.

1640 - Portekiz, İspanya'dan bağımsızlığını ilan etti.

1906 - Dünyanın ilk sinema salonu Paris'te açıldı.

1913 - Ford Motor Company, ilk hareketli montaj hattını başlattı.

1925 - Locarno Antlaşması, Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, Polonya, Belçika ve Çekoslovakya arasında İsviçre'nin Locarno şehrindeki konferansın ardından Londra'da imzalandı.

1928 - Yeni Türk harflerinin kullanımı yürürlüğe girdi. Gazeteler, mecmualar, levha, tabela ve ilanlar yeni harflerle basılmaya başladı.

1928 - II. İktisat Şûrası toplandı.

1928 - Vakit gazetesinin 30 Kasım'da başlattığı Mutlu Çiftler Müsabakası ilgiyle karşılandı.

1928 - Osmanlı borçlarının tasfiyesine ilişkin anlaşma TBMM'de onaylandı.

1931 - İlk sesli Türk filmi "İstanbul Sokaklarında" gösterildi.

1935 - Türk kadınının siyasal haklarını kazanması.

1940 - II. Dünya Savaşı dolayısıyla Türkiye'de geceleri karartma uygulaması başladı.

1943 - Roosevelt, Churchill ve Stalin'in katıldığı Tahran Konferansı sona erdi.

1950 - Türk askerleri, Kore'de Kunuri Zaferi'ni kazandı.

1954 - Adıyaman il oldu.

1954 - Gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın cezaevine girdi.

1955 - Montgomery, Alabama'da (ABD) Rosa Parks adındaki zenci kadın, otobüste yerini beyaz adama vermediği için tutuklandı.

1964 - Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık kurulmasını öngören, 12 Eylül 1963'te imzalanan Ankara Antlaşması yürürlüğe girdi.

1965 - Ereğli'de grizu patlamasında 9 işçi öldü.

1973 - Papua Yeni Gine, Avustralya'dan bağımsızlığını ilan etti.

1980 - Turgut Özal başbakanlık müsteşarlığına atandı.

1980 - Sanat dergisi Gösteri yayımlanmaya başladı.

1981 - Yugoslavya havayollarına ait DC-9 tipi bir yolcu uçağı Korsika'da düştü: 178 kişi öldü.

1986 - Yazar Demir Özlü, hakkında açılan davaya katılmaması gerekçesiyle vatandaşlıktan çıkarıldı.

1987 - Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Dünya AIDS Günü'nü ilk kez duyurdu.

1989 - Doğu Almanya Parlamentosu, komünist partiyi iptal etti.

1990 - Manş Tüneli'nin İngiltere ve Fransa'dan başlayan bölümleri deniz dibinin 40 m altında buluştu.

1991 - Nursultan Nazarbayev oyların %98,7’sini alarak Kazakistan’ın halk tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.

1999 - Burj Al Arab (321 metre yükseklikle dünyanın en yüksek oteli) hizmete açıldı.

2000 - Şili'nin eski diktatörü Augusto Pinochet'nin, iktidarı dönemindeki cinayet ve insan kaçırma suçlarından dolayı tutuklanmasına karar verildi.

2002 - Solcu gerillalara karşı savaşan Kolombiya'daki en büyük sağcı paramiliter grup tek taraflı ateşkes ilan etti.

2007 - TBMM Türk Ordusu'na Kuzey Irak'a sınırötesi operasyon izni verdi.

2004 - Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya, yaş haddinden emekliye ayrıldı.

2008 - Lucas Arts tarafından yapılan Star Wars oyunu için Stargate: Empire at War isminde bir mod çıkmıştır.

 

Doğumlar

 

1761 - Marie Tussaud, Londra'da, balmumundan figürlerin yer aldığı Madame Tussaud Müzesi'nin Fransız asıllı kurucusu (ö. 16 Nisan 1850).

1935 - Woody Allen, ABD'li aktör, yazar ve yönetmen

1940 - Richard Pryor, ABD'li sinema oyuncusu, komedyen, yazar (ö. 2005)

1945 - Bette Midler, ABD'li sinema oyuncusu

1949 - Pablo Escobar, Kolombiyalı uyuşturucu taciri (ö. 1993)

1959 - Candace Bushnell, ABD'li yazar

1967 - Nestor Carbonell, ABD'li oyuncu

1977 - Brad Delson, ABD'li Linkin Park Grubunun gitaristi

 

Ölümler

 

1825 - I. Aleksandr (Rusça: Александр I Павлович), Rus çarı (d. 1777)

1888 - Namık Kemal, Türk şair, siyaset ve fikir insanı

1968 - Dario Moreno, İzmir doğumlu şarkıcı, oyuncu (d. 1921)

1971 - Hüseyin Avni Şanda, Türk gazeteci

1973 - David Ben-Gurion, İsrail'in ilk başbakanı (d. 1886)

1978 - Cengiz Polatkan, Türk gazeteci

1987 - James Baldwin, ABD'li yazar

1994 - Şecaettin Tanyerli, Tango şarkıcısı

1998 - Mazhar Apa, Türk iş adamı, ressam, klişeci ve Apa Ofset’in kurucusu. (d. 1905 )

6 Aralık Salı

 

Olaylar

 

963 - VIII. Leo, Papa seçildi.

1240 - Moğol hükümdarı Batu Han ve emrindeki Altın Ordu, Kiev şehrini fethetti.

1492 - Kristof Kolomb altın araştırmaları yapmak için Santa Domingo adasına vardı.

1768 - Encyclopedia Britannica'nın ilk baskısı yapıldı.

1790 - ABD Kongresi, New York'tan Philadelphia'ya taşındı.

1862 - ABD Başkanı Abraham Lincoln, Minnesota'daki Sioux isyanına katılarak tutuklanan 303 kızılderiliden 39'unun asılmasına karar verdi; idamlar 26 Aralık'ta infaz edildi.

1865 - ABD anayasasına köleliği yasaklayan madde eklendi.

1877 - Washington Post gazetesinin ilk sayısı yayımlandı.

1877 - Thomas Edison ilk ses kaydını gerçekleştirdi.

1917 - Finlandiya, Rusya'dan bağımsızlığını ilan etti.

1917 - Halifax'da (Kanada) bir cephane deposu patladı: 1900'den fazla kişi öldü, şehrin bir kısmı harabeye döndü.

1922 - İnsülin ilk kez Kanada’da bir hastanede hastalar üzerinde denendi.

1922 - Mustafa Kemal, Ankara'da görüştüğü Hakimiyeti Milliye ve Yenigün gazetelerinin muhabirlerine, Halk Fırkası'nı kuracağını açıkladı.

1922 - İrlanda Bağımsız Eyaleti kuruldu.

1937 - Türkiye, 1927’de imzalanan Türkiye-Suriye iyi komşuluk sözleşmesini feshetti.

1938 - Fransa ve Almanya dostluk anlaşması imzaladı.

1940 - Yunanistan, Arnavutluk'ta Premete kentini işgal etti.

1959 - ABD Başkanı General Eisenhower, resmi bir ziyaret için Türkiye'ye geldi.

1971 - Hindistan, Pakistan'dan bağımsızlığını ilan eden Bangladeş Demokratik Cumhuriyeti'ni tanıdığını açıkladı. Pakistan Hindistan'la bütün diplomatik ilişkilerini kesti.

1981 - Kılık kıyafet yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Okullarda başörtüsü ve sakal yasaklandı.

1983 - MGK yönetimi sona erdi. Konsey, çıkardığı son yasayla kendi dönemlerini kötüleyen ya da küçük düşüren her türlü yazılı ve sözlü beyanı yasakladı.

1989 - BBC Televizyon kanalının dünyanın en uzun süredir devam eden bilim kurgu dizisi olan Doctor Who'yu yayından kaldırdı. Bu Doctor Who Klasik Serisinin sonu oldu. 12 Mayıs 1996 yılında televizyon filmi yayına girdi. Günümüz serisi ise 26 Mart 2005 yılında gösterime girdi.

1994 - THY'nin Boeing-737 tipi bir yolcu uçağı Van'da düştü: 56 kişi öldü.

1997 - Antonov tipi bir Rus kargo uçağı, Irkutsk-Sibirya'da evlerine arasına düştü: 67 kişi öldü.

1998 - Hugo Chávez Frías, Venezuellada başkan seçildi.

 

Doğumlar

 

1642 - Johann Christoph Bach, Alman besteci (ö. 1703)

1778 - Joseph Louis Gay-Lussac, Fransız fizikçi ve kimyacı (ö. 1850)

1805 - Jean Eugène Robert-Houdin, Fransız sihirbaz (ö. 1861)

1863 - Charles Martin Hall, ABD'li kimyacı (ö. 1914)

1877 - Paul Bonatz, Alman mimar (ö. 1956)

1890 - Dion Fortune, İngiliz okültist ve yazar

1931 - Zeki Müren, Müzisyen

1942 - Peter Handke, Avusturyalı yazar

1961 - Emin Şenyer, Karagöz sanatçısı

1969 - Hakan Yılmaz, Türk dizi ve film oyuncusu.

1976 - Paola Paggi, İtalyan voleybolcu

 

Ölümler

 

343 - Aziz Nikolas ya da Noel Baba olarak da bilinen ve Antalya'nın Kale ilçesine bağlı Demre beldesinde yaşayan Aya Nikola 65 yaşında öldü.

1889 - Jefferson Davis, ABD'li general ve siyaset adamı (d. 1808)

1892 - Ernst Werner von Siemens, Alman kaşif ve sanayici (d. 1816)

1921 - Said Halim Paşa Osmanlı devlet adamı (d. 1863)

1936 - Leyla Saz Hanım Türk besteci ve yazar (d. 1845)

1961 - Frantz Fanon, Fransız düşünür (d. 1925)

1967 - Cavid Erginsoy, Türk fizikçi ve bilim adamı. (d. 20 Mayıs 1924)

1972 - Adnan Veli Kanık Türk yazar, gazeteci 56 yaşında öldü.

1984 - Viktor Şklovskiy, Rus yazar ve eleştirmen (d. 1883)

1988 - Roy Orbison, ABD'li şarkısı, gitarist ve şarkı sözü yazarı (d. 1936)

1990 - Tunku Abdülrahman, Malezya başbakanı (d. 1903)

2002 - Philip Berrigan, ABD'li barış eylemcisi

7 Aralık Çarşamba

 

 

Olaylar

 

1787 - Delaware, ABD anayasasını onaylayan ilk eyalet oldu.

1836 - Martin Van Buren (1782-1862), Amerika Birleşik Devletleri'nin sekizinci başkanı seçildi.

1917 - I. Dünya Savaşı: ABD, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na savaş ilan etti.

1920 - Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası kuruldu.

1921 - Kilis düşman işgalinden kurtuldu.

1923 - İngiltere'de yapılan seçimlerde Muhafazakâr Parti 257, İşçi Partisi 191, Liberal Parti 158 milletvekilliği aldı.

1932 - Muhsin Ertuğrul'un "Bir Millet Uyanıyor" filmi gösterime girdi.

1934 - Türk Kadınlar Birliği, İstanbul'da bir mitingle kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakkını kutladı.

1941 - II. Dünya Savaşı: Kanada; Finlandiya, Macaristan, Romanya, ve Japonya'ya savaş ilan etti.

1941 - Pearl Harbor Saldırısı: Japon uçakları Amerikan deniz üssü Pearl Harbor'u bombaladı. 5 savaş gemisi, 14 gemi, 200 uçak yok edildi, 2400 kişi öldü.

1944 - Reşat Ekrem Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi'nin ilk fasikülü çıktı.

1958 - İstanbul sokaklarında "hula-hoop" çevirmek yasaklandı.

1961 - MGK Başbakan İsmet İnönü'nün başkanlığında ilk toplantısını yaptı.

1972 - Apollo 17, ay görevine doğru yola çıktı.

1975 - Endonezya, Doğu Timor'u işgal etti.

1979 - İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cavit Orhan Tütengil öldürüldü. Olay yerine "Anti Terör Birliği" imzalı bir bildiri bırakıldı.

1983 - İber havayollarına ait bir Boeing-727 ile bir DC-9 yoğun siste Madrid havaalanının pistinde çarpıştı: 93 kişi öldü.

1987 - Paso Robles-Kaliforniya'da bir yolcu uçağı düştü: 43 kişi öldü.

1988 - Ermenistan'da 6,9 şiddetinde bir deprem meydana geldi: 25.000’in üzerinde ölü, 15.000'den fazla yaralı, 400.000 kişi evsiz kaldı.

1996 - TBMM'de harçları protesto etmek için pankart açan öğrencilerin yargılanması sona erdi; gençler toplam 96 yıla mahkûm oldular.

1999 - Düzce,Türkiye'nin 81. ili oldu.

 

2002 - Bangladeş'te dört tiyatroya yapılan bombalı saldırılarda 18 kişi öldü, 200 kişi yaralandı.

2002 - Londra'da 51'incisi yapılan Dünya Güzellik Yarışması'nda Türkiye Güzeli Azra Akın Dünya Güzeli seçildi.

2004 - Hamid Karzai Afganistan devlet başkanlığı görevine başladı.

2009 - Reşadiye katliamı Tokat'ın Reşadiye ilçesi, Sazak köyünde 7 Jandarmanın şehit edildiği pusu gerçekleşti.

 

Doğumlar

 

1598 - Gian Lorenzo Bernini, İtalyan heykeltraş (ö. 1680)

1823 - Leopold Kronecker, Alman matematikçi ve mantık bilimci (ö. 1891)

1838 - Mathias Villiers de l'Isle-Adam, Fransız yazar (ö. 1889)

1909 - Nikola Vaptsarov, Bulgar şair (ö. 1942)

1928 - Noam Chomsky, ABD'li dil bilimci, siyaset bilimci ve yazar

1933 - Oktay Ekşi, Türk gazeteci

1948 - Tom Waits, ABD'li müzisyen

1971 - Chasey Lain, pornografi oyuncusu

1973 - İbrahim Kutluay, Türk Milli Basketbolcusu

1977 - Dominic Howard, İngiliz grup Muse'ın bateristi

1980 - John George Terry, İngiliz futbolcu

1987 - Aaron Carter, ABD'li şarkıcı ve oyuncu

 

Ölümler

 

M.Ö. 43 - Cicero, Romalı politikacı ve yazar (d. M.Ö. 106)

1803 - Küçük Hüseyin Paşa, Osmanlı devlet adamı ve Kaptan-ı Derya (d. 1757

1894 - Süveyş Kanalı’nı hayata geçiren Fransız diplomat Ferdinand de Lesseps

1956 - Reşat Nuri Güntekin, Türk romancı, öykücü ve oyun yazarı (d. 1889)

1967 - Prof.Dr. Cavit Erginsoy, Türk bilim adamı, elektrik mühendisi (d. 1924)

1974 - Mehmed Muhiddin Sevilen (Hayali Küçük Ali), Karagöz oynatıcısı (d.1886)

1975 - Thornton Wilder, ABD'li Pulitzer ödüllü oyun yazarı (d. 1897)

1979 - Cavit Orhan Tütengil, Bilim adamı, yazar (öldürüldü) (d. 1921)

1985 - Robert Graves, İngiliz akademist, şair, ve romancı (d. 1895)

1990 - Joan Bennett, ABD'li aktris (d. 1910)

1993 - Abidin Dino, Ressam (d. 1913)

8 Aralık Perşembe

 

Olaylar

 

1808 - Napolyon Bonaparte komutasındaki Fransız ordusu Madrid'e girdi.

1863 - Santiago (Şili)'de bulunan Iglesia de la Compañía kilisesi çıkan bir yangın sonucu tamamen yandı: 2000'den fazla kişi öldü. Yangın sonrasında buraya bir anıt dikildi.

1868 - İlk ışıklı trafik lambaları Londra'da kullanılmaya başlandı.

1869 - Birinci Vatikan Konsili açıldı.

1886 - ABD'de Samuel Gompers başkanlığında Amerikan Emek Federasyonu kuruldu.

1936 - Nikaragua'da Anastasio Somoza cumhurbaşkanı seçildi.

1941 - Pearl Harbor Saldırısından bir gün sonra ABD Kongresi Japonya'ya savaş ilan etti ve II. Dünya Savaşı'na resmen girmiş oldu.

1942 - Vatan gazetesi, Hitler ve Mihver devletleri aleyhtarı yazılar nedeniyle kapatıldı.

1948 - Birleşmiş Milletler, Güney Kore'nin tanınmasını onayladı.

1953 - Türkiye futbolda İspanya'yı eledi; Dünya Futbol Şampiyonası'na katılmaya hak kazandı.

1953 - DSİ (Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü) kuruldu.

1962 - Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında "Karşılıklı Sağlık Yardımı Anlaşması" imzalandı. Türkiye'nin de katıldığı anlaşmaya göre, kendi ülkesinde tedavisi mümkün olmayan hastaların bakımı, bu imkânlara sahip ülkelerde yapılacak.

1966 - Dünyanın ilk "işçi şirketi" olduğu söylenen Türksan kuruldu. Şirketin kuruluş amacının yurtdışında çalışan Türkiyeli işçilerin tasarruflarını "değerlendirmek" olduğu açıklandı.

1968 - Tokyo Uluslararası Maratonu'nda İsmail Akçay dördüncü oldu.

1972 - Doğan Koloğlu 7,5 yıl hapse mahkûm oldu.

1973 - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk yazar Çetin Altan'ın cezasını affetti. Ancak Altan'ın 2 yıllık cezası af kapsamı dışında kaldı.

1980 - John Lennon New York'ta kaldığı otelin önünde vurularak öldürüldü.

1985 - Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu, kısaltması KESK olan memur sendikaları konfederasyonu kuruldu.

1987 - Ömer Kavur'un yönettiği Anayurt Oteli 9. Nantes 3 Kısa Film Şenliği'nde büyük ödülü aldı.

1987 - İsrail işgali altındaki topraklarda yaşayan Filistinliler, intifada haraketini başlattı.

1987 - ABD Başkanı Ronald Reagan ve SSCB lideri Mihail Gorbaçov, orta menzilli nükleer füzelerin karşılıklı imhası için antlaşma imzaladı.

1991 - Boris Yeltsin ile Ukrayna ve Beyaz Rusya cumhuriyetlerinin devlet başkanları Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) kuruluşunu ilan ettiler.

1992 - TBMM, Somali'ye asker gönderilmesini kararlaştırdı.

1993 - Sabancı Center açıldı.

1994 - Demokrasi Partisi (DEP) davası sonuçlandı. İdamı istenen Hatip Dicle, Orhan Doğan, Leyla Zana, Selim Sadak, Sırrı Sakık ve Mahmut Alınak toplam 89 yıl 6 ay hapse mahkûm oldu. Mahmut Alınak ve Sırrı Sakık cezaevinde yattıkları süreler gözönünde bulundurularak tahliye edildi.

1995 - Eralp Akkoyunlu 1987 yılında çıktığı dünya seyahatini tamamlayarak bunu gerçekleştiren 5. Türk oldu. 6 yıl 7 ay süren bu yolculukta Akkoyunlu, 302 gün seyir yaparak dünyayı dolaştı.

1996 - PKK, rehin tuttuğu 6 askeri, Kuzey Irak'taki Zap kampında Refah Partisi Van Milletvekili Fethullah Erbaş, İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Akın Birdal ve Mazlum-Der İzmir Şube Başkanı Halit Çelik'e teslim etti.

2003 - Erdoğan Teziç, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından YÖK Başkanlığına atandı.

2004 - Ohio eyaletindeki Damageplan konserinde Dimebag Darrell (Darrell Lance Abbott), Nathan Gale adlı bir çılgın tarafından sahnede vuruldu.

2007 - Küresel Isınmaya Hayır Mitingi

 

Doğumlar

 

MÖ 65 - Quintus Horatius Flaccus, Romalı şair (ö. MÖ 8)

1765 - Elias (Eli) Whitney, ABD'li mucit ve sanayici (ö. 1825)

1925 - Sammy Davis Jr., ABD'li oyuncu, dansçı, ve komedyen (ö. 1990)

1925 - Arnaldo Forlani, İtalyan devlet adamı

1926 - Joachim Fest, Alman yazar (ö. 2006)

1930 - Maximilian Schell, Oyuncu, yönetmen

1936 - David Carradine, ABD'li oyuncu

1941 - Randall Harold Cunningham, ABD'li siyasetçi

1943 - Jim Morrison , ABD'li şarkıcı, söz yazarı, besteci ve şairdir (ö. 1971)

1943 - Hakkı Koşar, Türk karateci

1953 - Kim Basinger, ABD'li oyuncu

1954 - Louis de Berniéres, İngiliz yazar

1957 - Phil Collen, Rock müzisyeni (Def Leppard)

1962 - Marty Friedman, ABD'li müzisyen

1966 - Sinead O'Connor, İrlandalı müzisyen

1971 - Abdullah Ercan, Türk futbolcu

1973 - Corey Taylor, slipknot vokalist

1978 - Ian Somerhalder, ABD'li oyuncu

1981 - Azra Akın, Türk manken-model ve oyuncu

1982 - Hamit Altıntop, Türk futbolcu

1982 - Halil Altıntop, Türk futbolcu

1985 - Dwight Howard], Amerikalı basketbolcu

 

Ölümler

 

1796 - Petro Aleksandroviç Rumyantsev, (d 4 Ocak 1725) Çariçe II. Katerina'nın emrinde 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşına kumandanlık etmiş Rus generali

1831 - James Hoban, İrlandalı mimar, Beyaz Saray en önemli eserlerinden biridir

1864 - George Boole, İngiliz matematikçi ve filozof

1894 - Pafnuty Lvovich Chebyshev, (d 16 Mayıs 1821) Rus matematikçidir

1978 - Eski İsrail başbakanı Golda Meir, Kudüs'te 80 yaşında öldü

1980 - John Lennon (The Beatles grubunun kurucusu, rock şarkıcısı) New York'daki evinin önünde akli dengesi bozuk bir hayranı (Mark David Chapman) tarafından vurularak öldürüldü. Lennon 40 yaşındaydı

1983 - Slim Pickens, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1919)

1984 - Semih Sancar, (d. 1911, Erzurum) Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 16. Genelkurmay Başkanı'dı

1990 - Tadeusz Kantor, Polonyalı ressam, asamblaj ressamı, tiyatro yönetmeni. (d. 1925)

2004 - Darrell Lance Abbott (Dimebag Darrell) (Pantera grubunun kurucusu, gitarist) Nathan Gale adında çılgın tarafından sahnede vuruldu. Darrell 38 yaşındaydı

9 Aralık Cuma

 

Olaylar

 

1851 - Montréal'da YMCA'nin Kuzey Amerika'daki ilk şubesi açıldı.

1893 - İstanbul'da günlerce süren soğuk hava yüzünden Haliç dondu.

1905 - Fransa'da din ve devlet işlerini birbirinden ayıran bir yasa kabul edildi.

1917 - Kudüs, İngiliz ordularının işgal etmesiyle Osmanlı Devleti'nin elinden çıktı.

1923 - İstanbul'da, Ağa Han'ın Başbakan İsmet Paşa'ya gönderdiği mektubu yayımlayan gazeteciler tutuklandı.

1925 - Yerli kumaştan elbise giyilmesi kanunu çıktı.

1926 - Darülelhan'da (konservatuvar) Türk müziği öğretimine son verildi.

1928 - Latin harfleriyle ilk mezar taşı dikildi. Avukat Ali Kemal Bey annesi Aliye Hanım'ın mezar taşını Latin harfleriyle yazdırdı.

1938 - Başkent Ankara'nın yeni tren garı hizmete açıldı.

1941 - Çin; Japonya, Almanya ve İtalya'ya savaş ilan etti.

1945 - Fenerbahçe, Yunanistan'ın Enosis takımını 5-1 yendi.

1946 - Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi'nin ikinci aşaması "Doktorlar'ın Duruşmaları" yla başladı. Bu duruşmalarda insanlar üzerinde deneyler yapan Nazi doktorlar yargılandılar.

1949 - Birleşmiş Milletler Kudüs'te yönetimi aldı.

1950 - Harry Gold, II. Dünya Savaşı sırasında atom bombasının sırlarını Sovyetler Birliği'ne verdiği için 30 yıl hapisle cezalandırıldı.

1951 - İstanbul Şişli Camii'nde Evita Peron için mevlüt okundu.

1952 - Tiyatro sanatçıları Ruhi Su, Ulvi Uraz, Aclan Sayılgan, Kemal Bekir Özmanav, Süheyl Terek tutuklandı. Sanatçıların Paris'te faaliyet gösteren İleri Jön Türkler örgütüyle ilişkileri olduğu iddia edildi.

1953 - General Electric şirketi tüm Komünist personelini işten atacağını ilan etti.

1961 - Tanzanya bağımsızlığını kazandı. Julius Nyrere cumhurbaşkanı oldu.

1962 - Tanganika kuruldu.

1963 - Zangibar Sultanlığı bağımsızlığını kazandı.

1965 - Nikolay Podgorni Sovyetler Birliği devlet başkanı oldu.

1967 - Ankara'da üniversite öğrencileri NATO'ya karşı direniş mitingi düzenledi.

1979 - 2 gün önce silahlı saldırı sonucu ölen Prof.Dr. Cavit Orhan Tütengil'in cenazesine katılmak isteyenlerle güvenlik güçleri arasında çatışma çıktı: 1 işçi öldü, 8 kişi yaralandı, 61 kişi de gözaltına alındı.

1987 - Gazze Şeridi'ndeki Cebaliye mülteci kampına İsrail askerleri saldırı düzenledi.

1990 - Solidarność (Bağımsız Özerk İşçi Sendikası "Dayanışma") hareketinin lideri Lech Wałęsa Polonya'da başkanlık seçimlerini kazandı.

1992 - İngiltere Prensi Charles ve Prenses Diana ayrıldıklarını açıkladılar.

1995 - Nazım Hikmet'in "Rüzgâra Karşı Yürüyen Adam" heykeli, Kültür Bakanı Fikri Sağlar’ın da katıldığı törenle Ankara Atatürk Kültür Merkezi bahçesine yerleştirildi.

1999 - Düzce'nin il, Kaynaşlı ve Derince'nin ilçe yapılmasına ilişkin Kanun Hükmünde Kararname, Resmi Gazete'de yayımlandı.

2002 - Endonezya hükümetiyle Aceh'teki ayrılıkçılar arasında 26 yıllık savaşı sona erdiren antlaşma imzalandı.

2002 - ABD'nin ve dünyanın ikinci büyük havacılık şirketi United Airlines konkordato başvurusunda bulundu.

2004 - Kanada Anayasa Mahkemesi, eşcinsel evliliklerin anayasaya uygun olduğu kararını verdi.

 

 

Doğumlar

 

1608 - John Milton, İngiliz şair

1842 - Peter Alexeyevich Kropotkin, Rus yazar, anarşizm kuramcısı

1883 - Aleksandros Papagos, Yunanlı asker ve devlet adamı (ö. 1955)

1895 - Dolores Ibárruri, "La Pasionaria" lakabıyla tanınan İspanyol komünist lider, İspanya İç Savaşı'nda "Geçemeyecekler!" (İspanyolca: ¡No pasarán!) sloganının yaratıcısıdır.

1914 - Max Manus, II. Dünya Savaşı'nda Norveçli direnişçi.(ö. 1996)

1915 - Elizabeth Schwarzkopf, Alman opera şarkıcısı

1916 - Adnan Veli Kanık

1916 - Kirk Douglas, ABD'li oyuncu

1926 - Atıf Yılmaz, film yönetmeni

1929 - John Cassavetes, ABD'li film yönetmeni ve oyuncu

1934 - Judi Dench, İngiliz oyuncu

1941 - Mehmet Ali Birand, gazeteci

1948 - Turgay Kıran, Türk iş adamı, eski Galatasaray yöneticisi

1953 - John Malkovich , ABD'li Aktör,Yönetmen ve Yapımcı

1962 - Felicity Huffman, Amerikalı oyuncu

1964 - Paul Landers, Alman müzisyen

1972 - Annalise Braakensiek, Avustralyalı manken ve oyuncu

1972 - Frank Edwin Wright III, Alman baterist diğer adı Tré Cool

1983 - Neslihan Demir Darnel, Türk milli voleybolcu

1990 - Bora Cengiz, Türk tiyatro,sinema ve dizi oyuncusu

1972 - Tre Cool,Gerçek adı Frank Edwin Wright III. ABD'li baterist, gitarist; Green Day, Network ve Foxboro Hot Tubs gruplarının üyesi.

 

Ölümler

 

1886 - Johann Philipp Becker, Alman devrimci (d. 1809)

1916 - Natsume Soseki, Japon romancı (d. 1867)

1920 - Mollie McConnell, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1865)

1957 - Ali İhsan Sabis, Türk asker ve siyasetçi (d. 1882)

1984 - Semih Sancar, Türk asker (d. 1911)

1988 - Radife Erten, Türk bestekâr ve koro şefi

1995 - Sadi Yaver Ataman, Türk folklor ve halk müziği uzmanı, derlemeci (d. 1906)

1997 - Zehra Yıldız, Türk soprano

2005 - György Sándor, Macar piyanist (d. 1912)

10 Aralık Cumartesi

 

Olaylar

 

1774 - Kazak isyanı önderi Pugaçev idam edildi.

1817 - Mississippi, A.B.D. nin 20. eyaleti olarak birliğe katıldı.

1898 - İspanyol-Amerikan savaşı sonrası Küba İspanya’dan bağımsızlığını kazandı.

1863 - Londra metrosu açıldı.

1901 - İlk Nobel ödülleri verildi.

1902 - Mısır'da Nil nehri üzerinde inşa edilen Aswan Barajı hizmete girdi.

1906 - Theodore Roosevelt, Rus-Japon Savaşının sona ermesinde oynadığı arabuluculuk rolünden dolayı, Nobel Barış Ödülü'nü alan ilk Amerikalı oldu.

1923 - İrlandalı şair William Butler Yeats Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

1927 - Fransız filozof Henri Bergson Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

1929 - Alman yazar Thomas Mann Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

1941 - Malaya açıklarında Prince of Wales ve Repulse olmak üzere Kraliyet Donanmasına ait iki zırhlı Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'ne bağlı torpido bombardıman uçakları tarafından batırıldı.

1948 - Birleşmiş Milletler Meclisi, İnsan Hakları Bildirgesini kabul etti. Türkiye İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ne kabul oyu verdi.

1956 - Macaristan'da çatışmalar başladı, sıkıyönetim ilan edildi.

1964 - Martin Luther King Nobel barış Ödülü'nü aldı.

1970 - Rus yazar Aleksandr Soljenitsin Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

1971 - Aralarında Türkiye İşçi Partisi Genel Sekreteri Tarık Ziya Ekinci'nin de bulunduğu 26 sanıklı Devrimci Doğu Kültür Ocakları davasına Diyarbakır'da başlandı.

1975 - Rus bilim insanı Andrey Saharov Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

1977 - Uluslararası Af Örgütü Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

1977 - İstanbul Toptaşı Cezaevi'nden 9 siyasi tutuklu kaçtı.

1978 - Enver Sedat ve Menahem Begin Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

1979 - Rahibe Teresa Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

1979 - Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Gürer Aykal görevinden alınmıştı. 10 Aralık günü bu göreve İsmet Kurt'un atanması üzerine Devlet Opera ve Balesi çalışanları Carmina Burana'nın sahnelenmesine katılmama kararı aldı. Kurt iki gün sonra istifa etti.

1982 - Günaydın gazetesi yayın hayatına başladı.

1983 - Arjantin'de askeri rejim sona erdi; Arjantin'in 8 yıldan sonra ilk sivil başkanı Raul Alfonsin oldu.

1983 - Polonyalı Dayanışma Sendikası lideri Lech Walesa Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

1984 - Güney Afrika'lı Piskopos Desmond Tutu Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

1987 - İnsan Hakları Derneği "Genel Af ve Ölüm Cezalarının Kaldırılması" talepli 130 bin imzalı dilekçeyi Meclis Genel Sekreterliği'ne sundu.

1987 - Sedat Simavi Basın Ödülü Uğur Mumcu'ya verildi.

1988 - Türkiye'de ilk karaciğer nakli ameliyatı yapıldı. Ameliyatı, Ankara Hacettepe Üniversitesi’nden Prof.Dr. Mehmet Haberal gerçekleştirdi.

1988 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in veto ettiği öğrenci affı yasası Meclis'te tekrar kabul edildi. Yasa, üniversitelerde baş örtüsüne izin veriyordu.

1988 - Mısırlı Necip Mahfuz Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

1989 - Aliağa'da çevre şenliği yapıldı.

1993 - Güvenlik kuvvetleri Özgür Gündem gazetesinin İstanbul Kadırga’daki merkezini bastı ve tüm çalışanları gözaltına aldı.

1994 - Yaser Arafat, Şimon Perez ve Yitzhak Rabin Nobel Barış Ödülü’nü aldılar.

1994 - TBMMTV ( Meclis Tv) kuruldu.

2002 - Stanford Üniversitesi insan embriyosu klonlayacağını açıkladı.

2002 - Eski Amerikan Başkanı Jimmy Carter, 1970 lerde Orta Doğu'da sürdürdüğü diplomatik arabuluculuklarından dolayı Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

2002 - Kuzey Kore`den gelen Scud füzeleri taşıyan bir gemi Umman denizinde İspanyol donanması tarafından durduruldu.

2002 - Bangladeş gözaltına aldığı iki Avrupalı gazeteciyi serbest bıraktı.

2003 - İranlı Shirin Ebadi, Nobel Barış Ödülü’nü alan ilk müslüman kadın oldu.

2005 - 10 Aralık Hareketi ilk toplantısını İstanbul Dedeman Oteli'nde gerçekleştirdi.

 

Doğumlar

 

1804 - Carl Gustav Jacob Jacobi, Alman matematikçi (ö. 1851)

1821 - Nikolay Nekrasov, Rus şair ve gazeteci (ö. 1878)

1822 - César Franck, Fransız besteci (ö. 1890)

1830 - Emily Dickinson, ABD'li şair (ö. 1886)

1851 - Melvil Dewey, ABD'li kütüphaneci (ö. 1931)

1870 - Pierre-Felix Louis, Şair

1870 - Adolf Loos, Avusturyalı mimar

1891 - Nelly Sachs, Alman yazar ve şair (ö. 1970)

1923 - Jorge Semprun, İspanyol yazar

1938 - Faruk el Şara, Suriyeli diplomat ve siyasetçi

1948 - Dušan Bajević, Bosnalı futbolcu, teknik direktör

1960 - Kenneth Branagh, İngiliz yönetmen

1973 - Brian Molko, Placebo'nun solisti

1978 - Anna Jesień, Polonyalı atlet

1980 - Sarah Chang, ABD'li keman virtüözü

1985 - Raven-Symoné, Amerikalı aktris - pop şarkıcısı

 

Ölümler

 

1198 - İbn Rüşt, Endülüslü-Arap felsefeci ve hekim (d. 1126)

1603 - William Gilbert, İngiliz hekim ve fizikçi (d. 1544)

1896 - Alfred Nobel, İsveçli kimyager ve mühendis (d. 1833)

1936 - Luigi Pirandello, İtalyan yazar (d. 1867)

1994 - Sâdi Yâver Ataman, Türk müzikolog (d. 1906)

1999 - Franjo Tuđman, Hırvatistan'ın ilk devlet başkanı (d. 1922)

2004 - Eren Uluergüven, Türk tiyatro sanatçısı, reji asistanı (d. 1983)

2005 - Richard Pryor, ABD'li komedyen, artist (d. 1940)

2006 - Augusto Pinochet, Şili diktatörü (d. 1915)

2007 - Erhan Bener, Türk yazar (d. 1929)

11 Aralık Pazar

 

Olaylar

 

1816 - Indiana 19.cu eyalet olarak ABD'ye katıldı.

1901 - İlk masa tenisi turnuvası Birleşik Krallık'ta düzenlendi.

1923 - Mustafa Kemal Paşa’nın Times gazetesinde, "Milli hâkimiyet esasına dayanan ve bilhassa Cumhuriyet idaresine malik bulunan memleketlerde siyasi partilerin mevcudiyeti tabiidir. Türkiye Cumhuriyeti'nde de birbirini denetleyen partilerin doğacağına şüphe yoktur" şeklindeki demeci yayımlandı.

1927 - Doğu illerinde Birinci Genel Müfettişlik kurulmasına karar verildi; müfettişliğe İbrahim Tali Bey (Öngören) atandı.

1928 - İkinci İktisat Şûrası toplandı.

1931 - Westminster Tüzüğü 1931 ile Birleşik Krallık dominyonlarına kendini yönetme hakkı verildi.

1936 - VII. Edward tahttan çekildiğini açıkladı.

1937 - II. İtalya-Habeşistan Savaşı: İtalya Milletler Cemiyeti'nden çekildi.

1941 - Adolf Hitler ve Benito Mussolini’nin açıklamasıyla Almanya ve İtalya, Amerika Birleşik Devletleri'ne savaş ilan etti.

1946 - Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) kuruldu.

1949 - Birleşmiş Milletler, Filistinli mültecilerin kendi topraklarına dönme hakkını kabul etti.

1952 - Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nda ilk uygulama: Telif hakkı Yelpaze mecmuasına ait olan bir resimli romanı yayınlayan Hürriyet gazetesi aleyhine dava açıldı.

1962 - Türkiye'de Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği kuruldu.

1962 - Kanada'da son kez bir mahkuma idam cezası uygulandı.

1964 - Che Guevara, New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda bir konuşma yaptı. Konuşma sırasında binaya dışarıdan havanla ateş edildi, faili bulunamadı.

1971 - İstanbul Televizyonu yayınlarını haftada iki günden dört güne çıkardı.

1972 - Genişletilmiş Komuta Konseyi, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Demokrat Parti'lilerin siyasi haklarının iadesine karşı olduğunu açıkladı.

1976 - Ankara Üniversitesi süresiz kapatıldı.

1976 - İstanbul'da Bebek Maksim Gazinosu yandı.

1977 - Yerel seçimler sonuçları: CHP 715, Adalet Partisi 710, MHP 58, Milli Selamet Partisi 46, Cumhuriyetçi Güven Partisi 7 ve bağımsızlar 171 belediye başkanlığı kazandılar.

1987 - Necatigil Şiir Ödülü Ahmet Oktay'a verildi. Şair ödülü, “Yol Üstünde Semender” adlı yapıtıyla aldı.

1991 - Avrupa Birliği ülkeleri, 1999’un para birliği için son tarih olacağını açıkladı.

1993 - Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği İdare Ataşesi Çağlar Yücel Bağdat'ta aracının içinde uğradığı silahlı saldırı sonucu şehit oldu.

1994 - Tek yanlı olarak bağımsızlığını ilan eden Çeçenistan’a Rusya yüzlerce tank ve askerle girdi.

1994 - Başbakan Tansu Çiller "Ne mutlu Türkiye vatandaşıyım diyene" dedi.

1997 - Susurluk olayı nedeniyle DYP milletvekilleri Mehmet Ağar ve Sedat Bucak'ın dokunulmazlıkları kaldırıldı.

1997 - Kyoto Protokolü imzaya açıldı

1999 - Avrupa Birliği Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi sona erdi. Sonuç belgesinde Türkiye'nin "adaylığı kesinleşti."

2001 - Çin Halk Cumhuriyeti, Dünya Ticaret Örgütü'ne katıldı.

2002 - Amerikan Temsilciler Meclisi ve Senatosu, istihbarat faaliyetlerinin eşgüdümünün daha iyi sağlanabilmesi için iç istihbarat örgütü kurulmasını tavsiye etti.

2004 - İstanbul Modern Sanat Müzesi açıldı.

2009 - Demokratik Toplum Partisi, Anayasa mahkemesi kararıyla kapatıldı.

 

Doğumlar

 

 

1746 - Jacques Charles, Fransız mucit, bilimadamı (ö. 1823)

1803 - Hector Berlioz, Fransız besteci (ö. 1869)

1843 - Robert Koch, Alman kimyager (ö. 1877)

1863 - Annie Jump Cannon, Amerikalı astronom (ö. 1941)

1882 - Fiorello Henry La Guardia, Amerikalı politikacı (ö. 1947)

1882 - Max Born, Alman fizikçi (ö. 1970)

1911 - Necip Mahfuz, Mısırlı yazar (ö. 2006)

1912 - Carlo Ponti, İtalyan film yapımcısı (ö. 2007)

1918 - Alexandr Soljenitsin, Rus romancı (ö. 2008)

1943 - John Forbes Kerry, Amerikalı politikacı (Demokrat Parti)

1974 - Rey Mysterio, Amerikan güreşçisi

1981 - Javier Saviola, Arjantinli futbolcu

1981 - Zacky Vengeance, ABD'li rock müzisyen

 

Ölümler

 

1241 - Ögeday Han, Moğol İmparatoru, Cengiz Han'ın oğlu (d. 1186)

1757 - Colley Cibber, İngiliz tiyatro oyuncusu, yazarı (d. 1671)

1909 - Innokentiy Annensky, Rus şair (d. 1855)

1953 - Sedat Simavi, Türk gazeteci (d. 1896)

1964 - Sam Cooke, ABD'li şarkıcı (d. 1931)

1967 - Asım Us, Türk gazeteci ve siyaset insanı

1975 - Nihal Atsız, Türkçü-Turancı görüşleriyle tanınan yazar (d. 1905)

1987 - Adile Naşit, Türk sinema sanatçısı (d. 1930)

2002 - André Roch, İsviçreli dağcı

2005 - Nihat Aybars, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1916)

2007 - Vitali Hakko, Türk işadamı (d. 1913)

2008 - Bettie Page, ABD'li model (d. 1923)

12 Aralık Pazartesi

 

Olaylar

 

 

627 - Ninova Muharebesi: Bizans İmparatoru Herakleios'un ordusu, Pers İmparatoru II. Hüsrev'in güçlerini yendi.

1870 - Güney Carolina'lı Joseph H. Rainey, ABD kongresine seçilen ilk siyahi oldu.

1900 - Norveç'li Johann Waaler "Kağıt tutacağı"nın ataş patentini aldı.

1901 - İtalyan mucit Guglielmo Marconi, telsiz-telgraf sistemini geliştirdi ve İngiltere'den Atlantik aşırı ilk mesajını gönderdi.

1911 - Hindistan'ın başkenti Kalküta yerine Delhi oldu.

1913 - 1911 yılında Louvre Müzesi'nden çalınıp kaybolan Mona Lisa tablosu Floransa'da bulundu.

1923 - TBMM, 15 Mayıs 1919 ile 1 Kasım 1923 arasında üstün hizmet gösterenlere İstiklal Madalyası verilmesini kararlaştırdı.

1929 - Başbakan İsmet Paşa, "Başlıca hedefimiz milli paramızı kıymetlendirerek altına bağlamaktır" dedi.

1936 - İngiltere Kralı VIII. Edward aşkı tercih etti, tahtını terketti.

1940 - Salvador gemisi Silivri önlerinde battı. Bulgaristan'dan Filistin'e gittiği açıklanan gemideki 352 musevi yolcunun 230'u boğularak öldü.

1941 - II. Dünya Savaşı: İngiltere Bulgaristan'a; Macaristan ve Romanya ABD'ye; Hindistan da Japonya'ya savaş ilan etti.

1948 - Süleyman Demirel, Nazmiye hanım ile evlendi.

1949 - TBMM, Türkiye'nin Avrupa Konseyine katılmasını onayladı.

1956 - Japonya, Birleşmiş Milletler'e üye oldu

1957 - Türkiye, BM’yi uyardı: "Yunanistan tezi kabul edilirse Kıbrıs'ta iç savaş çıkabilir."

1962 - Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar beraat etti. Aybar milli menfaatlere aykırı hareket ettiği iddiasıyla yargılanıyordu.

1963 - Kenya, İngiltere'den bağımsızlığını ilan etti.

1966 - Yönetmen Metin Erksan'ın Fakir Baykurt'un romanından sinemaya uyarladığı Yılanların Öcü adlı film, Tunus'ta düzenlenen Kartaca Film Festivali'nde altın madalya kazandı.

1968 - Silahlı Kuvvetler içinde oluşturulduğu ileri sürülen Milli Devrim Ordusu adlı gizli bir örgütle ilişkileri olduğu iddiasıyla 5 tabii senatörün (Sezai Okan, Şükran Özkaya, Mucip Ataklı, Ekrem Acuner ve Suphi Karaman) dokunulmazlığı kaldırıldı.

1979 - Rodezya'nın adı Zimbabwe olarak değişti.

1979 - Güney Kore'de askeri darbe meydana geldi.

1990 - Arnavutluk'da yeni partilerin kurulmasına izin verildi.

1990 - Erdal İnönü ile Süleyman Demirel buluştu, ortak bildiri imzalayarak erken seçim istediler.

1991 - Endonezya'daki depremde 1500 kişi öldü.

1994 - Fikri Sağlar Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) genel sekreterliğinden istifa etti. Sağlar, terörle mücadele yasa tasarısının yasalaşmaması nedeniyle istifa ettiğini açıkladı.

1996 - Saddam Hüseyin'in oğlu Uday Hüseyin bir suikast girişiminde ciddi şekilde yaralandı.

1997 - Recep Tayyip Erdoğan davet üzerine gittiği Siirt’te, miting sırasında Ziya Gökalp'in 1912 yılında Balkan Savaşı için yazdığı Asker Duası'nın değiştirilmiş bir versiyonu ile; orduyu öven dizeyi söylemeden yerine "Minareler süngü/ Kubbeler miğfer/ Camiler kışlamız/ Müminler asker," mısralarını eklediği için Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanmaya başlandı. Yargılama sonucu Türk Ceza Kanunu’nun 312/2 maddesinden “Halkı din ve ırk farkı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek” suçunu işlediği gerekçesiyle dört ay hapis cezasına çarptırıldı bu cezasını 24 Temmuz 1999 günü tamamladı.

2000 - ABD Anayasa Mahkemesi, Florida'da oyların yeniden sayımı işlemini durdurdu ve seçimleri Cumhuriyetçi aday George W. Bush'un kazandığını açıkladı.

2000 - Etiyopya ile Eritre arasında 2 yıl süren savaşa son veren barış anlaşması Cezayir'de imzalandı.

2002 - AB'nin genişlemeyi ele aldığı Kopenhag zirvesinde, AB dönem başkanı Danimarka Başbakanı Anders Rasmussen, Kopenhag kriterlerini yerine getirdiğine karar verilirse 2004 Aralık ayında Türkiye ile müzakerelere başlama kararının değerlendirileceğini bildirdi.

2003 - Azerbaycan devlet başkanı Haydar Aliyev kalp yetmezliği hastalığından dolayı uzun süredir tedavi gördüğü Ankara GATA'da 83 yaşında öldü.

2004 - Fatih Akın'ın filmi Duvara Karşı, Avrupa Sinema Akademisi'nce verilen 2004 Avrupa En İyi Film Ödülünü kazandı.

2009 - 12 Aralık 2009 tarihinde Ümit Boyner TÜSİAD'ın yeni başkanı seçilerek, TÜSİAD'ın tarihindeki ikinci kadın başkanı oldu.

 

Doğumlar

 

 

1786 - Carl Maria von Weber, Alman besteci

1799 - Karl Briullov, Rus ressam (ö. 1852)

1821 - Gustave Flaubert, Fransız romancı

1863 - Edvard Munch, Norveçli ressam

1893 - Abbas Mirza Şerifzade, Azeri oyuncu, yönetmen (ö. 1938)

1915 - Frank Sinatra, ABD'li aktör ve şarkıcı

1916 - Cemil Meriç Türk yazar ve düşünür

1928 - Cengiz Aytmatov, Kırgız yazar

1929 - John Osborne, İngiliz oyun yazarı, senarist, ve politik aktivist (ö. 24 Aralık 1994)

1942 - Fatma Girik, Türk oyuncu

1947 - Hülya Koçyiğit, Türk oyuncu

1949 - Bill Nighy, İngiliz oyuncu

1966 - Maurizio Gaudino, Alman futbolcu

1970 - Erkan Petekkaya, Türk oyuncu

1978 - Yelena Pavlova, Kazak voleybolcu

1979 - Engin Bayrak, Yugoslav kökenli Türk besteci, yazar, müzisyen.

1980 - Berkant Göktan , Türk millî futbolcu.

1983 - Gulzhan Issanova, Kazak sporcu

1984 - Daniel Agger, futbolcu

 

Ölümler

 

1851 - Joel Roberts Poinsett ABD'li siyasetçi, psikiyatrist ve bitki bilimci (d. 1779)

1935 - Necip Asım Yazıksız, Türk siyasetçi (d. 1861)

1939 - Douglas Fairbanks, ABD'li aktör (d. 1883)

1942 - Haydar Rifat Yorulmaz, Türk avukat, yazar, çevirmen

1959 - Ali Rıza Artunkal, Türk asker ve politikacı (d. 1883)

1963 - Yasujirō Ozu, Japon film yönetmeni (d. 1903)

1975 - Nihal Atsız, Türk yazar (d. 1905)

1977 - Oğuz Atay, Türk yazar (d. 1934)

1980 - Erdal Eren, Devrimci (d. 25 Eylül 1964)

1985 - Anne Baxter, ABD'li aktris (d. 1923)

1988 - Zeki Faik Sezer, Türk ressam

1997 - Zehra Yıldız, Opera sanatçısı

2003 - Haydar Aliyev, Azeri devlet adamı (d. 1923)

2006 - Peter Boyle, ABD'li aktör (d. 1935)

2008 - Van Johnson, ABD'li aktör (d. 1916)

2008 - Tasos Papadopulos, eski Kıbrıs Cumhuriyeti devlet başkanı ve siyasetçi (d. 1934)

13 Aralık Salı

 

Olaylar

 

1522 - Osmanlı padişahı I. Süleyman, Rodos'un teslimini istedi.

1642 - Hollandalı denizci Abel Tasman, Yeni Zelanda`yı keşfetti.

1754 - Osmanlı padişahı III. Osman'ın saltanatı başladı

1789 - Fransa'da Ulusal Muhafız Birliği (National Guard) kuruldu.

1805 - Sırp İsyanları ve Kara Yorgi'nin önderliği altında Sırpların Belgrad'ı ele geçirmesi.

1877 - 2. Meclis-i Mebusan çalışmalarına başladı.

1903 - İtalyan asıllı ABD’li dondurma satıcısı Italo Marcioni, ilk dondurma külahının patentini aldı.

1914 - Mesudiye zırhlısı, Çanakkale'de bir İngiliz denizaltısı tarafından batırıldı.

1937 - Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri, Çin Cumhuriyeti'nin başkenti Nankin'i ele geçirdi.

1937 - İlk seloteyp satışa sunuldu.

1939 - Kriegsmarine cep zırhlısı Admiral Graf Spee ile Kraliyet Donanması kruvazörleri HMS Exeter, HMS Ajax ve HMS Achilles arasında Río de la Plata Muharebesi başladı.

1942 - Çorum'da deprem: 25 kişi öldü, 589 ev yıkıldı.

1943 - İkinci Basın Kongresi, Ankara'da toplandı.

1945 - Filarmoni Derneği İstanbul'da ilk konserini verdi.

1949 - İsrail Kudüs'ü başkent ilan etti. Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra, Eski Kent ve Doğu Kudüs Ürdün'de, Batı Kudüs de İsrail'de kaldı. Kent, BM kararlarına göre uluslararası kent ilan edilmişti.

1957 - İran'da deprem: 2 bin kişi öldü.

1959 - Başpiskopos Makarios bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığına seçildi

1960 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle'ün Cezayir ziyareti olaylı geçti. Fransız milliyetçilerinin çıkardığı olaylarda 123 kişi öldü.

1960 - Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Yeni Gün ve Öncü gazetelerini 3 gün süreyle kapattı.

1967 - Yunanistan Kralı Konstantin'in cuntaya karşı darbe girişimi başarısız oldu. Albaylar Cuntası iktidarı devam etti. Kral ülkesini terk etmek zorunda kaldı.

1969 - Kamaz otomobil fabrikasının temeli atıldı.

1974 - Malta'da cumhuriyet ilan edildi.

1978 - Hollanda'da bir mahalle, kendisini "bağımsız devlet" ilan etti.

1980 - 17 yasındaki TDKO üyesi Erdal Eren idam edildi.KAWA örgütü genel sekreteri Hüseyin ASLAN ve 15 arkadaşı SURİYE sınır kasabası kamışlıda katledildiler.

1981 - Polonya'da General Wojciech Witold Jaruzelski sıkıyönetim ilan etti, 14 bin sendikalı işçi tutuklandı.

1983 - 45. Türkiye Cumhuriyeti Hükümet 1. Özal Hükümeti (13 Aralık 1983 - 21 Aralık 1987) göreve başladı.

1986 - Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu Halterci Naim Süleymanoğlu Türkiye’ye iltica etti

1995 - Avrupa Parlamentosu, Türkiye ile imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasını onayladı.

1996 - Kofi Annan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri seçildi.

1998 - İtalya'da düzenlenen 5. Avrupa Kros Şampiyonası'nda Türk Genç Bayan Milli Takımı şampiyon oldu.

2002 - Avrupa Birliği Genişlemesi AB,10 yeni devletin 1 Mayıs 2004'ten itibaren üye olacağını açıkladı.

2003 - ABD askeri güçleri devrik Irak devlet başkanı Saddam Hüseyin'i Irak'ta saklandığı yerde yakaladı.

2004 - Şili'nin eski diktatörü Augusto Pinochet'nin, 1970 ve 1980'li yıllardaki Akbaba Operasyonu sırasında suç işlediği gerekçesiyle evinde gözetim altında tutulmasına ve hakkında yeni dava açılmasına karar verildi.

2005 - TMSF'nin satışa çıkardığı Telsim, 4 milyar 550 milyon dolarla dünyanın en büyük mobil telekomünikasyon operatörlerinden olan İngiltere'den Vodafone'un şirketi Vodafone Telekomünikasyon A.Ş'ye ihale edildi.

2006 - Dünya Rakı Günü kutlanmaya başlandı.

2007 - Galatasaray'ın İstanbul Aslantepe'ye inşa edeceği Ali Sami Yen Stadyumu'nun temeli atıldı.

 

Doğumlar

 

 

1521 - Papa Sixtus V

1533 - Eric XIV, İsveç Kralı

1553 - Henry IV,Fransa Kralı

1640 - Robert Plot, İngiliz Naturalist

1662 - Francesco Bianchini, İtalyan filozof ve biliminsanı

1678 - Yongzheng, Çin imparatoru

1724 - Franz Aepinus, Alman biliminsanı

1784 - Louis, Avusturya Arşidükü

1797 - Heinrich Heine, Alman romantik şair ve yazar

1816 - Ernst Werner von Siemens, Alman mühendis,mucit ve sanayici

1902 - Talcott Parsons, ABD'li sosyolog

1919 - Hans-Joachim Marseille, Luftwaffe pilotu

1935 – Türkan Saylan, doktor ve yazar

1949 - Tarık Akan, Türk sinema sanatçısı

1967 - Jamie Foxx, Amerikalı erkek sinema oyuncusu

1969 - Tony Curran; Glasgow, İskoçya doğumlu aktör

1973 - Emre Aşık, Türk futbolcusu

1975 - Bahar Mert, Türk voleybolcu

1978 - Okan Yalabık, Türk sinema, dizi ve tv oyuncusu.

1980 - Tülin Şahin, Türk top-model

1981 - Amy Lee, Efsanevi ABD'li rock grubu Evanescence'ın vokalist ve bestecisi

1989 - Taylor Swift, ABD'li country şarkıcısı

 

Ölümler

 

1048 - El-Birûni, Türk kökenli olduğu da ileri sürülen Farslı matematikçi (d. 973)

1466 - Donatello, Floransalı heykeltraş (d. 1386)

1565 - Conrad Gesner, İsviçre'li doğabilimci (d. 1516)

1721 - Alexander Selkirk, ıssız bir adada 4 yıl geçiren ve Robinson Crusoe romanına ilham olan İskoç denizci (d. 1676)

1754 - I. Mahmut, Osmanlı padişahı (d. 1696)

1927 - Nadir Bey, Türk matematikçi

1935 - Victor Grignard, Fransız kimyager, Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1871)

1945 - Cezmi Or, Türk atlet (d. 1921)

1945 - Selim Nüzhet Gerçek, Türk gazeteci

1955 - Gaetano Donizetti, Nobel Ödülü sahibi, Portekizli nörolog ve siyasetçi

1961 - Grandma Moses, ABD'li ressam (d. 1860)

1966 - Ahilya Moshos, T.B.M.M. 9. Dönem de DP İstanbul milletvekili olarak Meclise giren 4 gayrimüslimden biri olan Rum asıllı Türk avukat ve siyasetçidir.

1974 - Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk romancı, gazeteci, siyaset adamı (d. 1889)

1974 - John Godolphin Bennett, İngiliz asker (d. 1897)

1977 - Oğuz Atay, Türk öykücü ve romancı (d. 1934)

1979 - Behçet Necatigil, Türk şair ve yazar (d. 1916)

1980 - Erdal Eren, TDKP üyesi ve lise öğrencisi

2001 - Chuck Schuldiner, gitarist ve solist

2002 - Zal Yanovski, gitarist

2003 - Fadva Tukan, Filistinli şair

14 Aralık Çarşamba

 

 

Olaylar

 

 

1819 - Alabama, ABD'nin 22. eyaleti oldu.

1900 - Bilim adamı Max Planck, kuantum teorisini Berlin Fizik Birliği'ne sundu.

1911 - Norveçli Roald Amundsen Güney Kutbu'na ulaştı.

1927 - Çin'de Çan Kay-Şek kuvvetleri Kanton'daki komünist ayaklanmayı bastırdı.

1936 - Ankara 19 Mayıs Stadı açıldı.

1936 - İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi kuruldu.

1939 - Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti üyeliğinden çıkarıldı.

1954 - Kıbrıs sorunu Birleşmiş Milletler'de görüşüldü. Türk delegesi Selim Sarper, "Kıbrıs, Türk sahillerinden 40 mil ötededir. Yunanistan'a 600 mil mesafede olan bu ada Yunanistan'ın olamaz" dedi.

1955 - Arnavutluk, Avusturya, Bulgaristan, Kamboçya, Seylan (şimdiki Sri Lanka), Finlandiya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Ürdün, Laos, Libya, Nepal, Portekiz, Romanya ve İspanya Birleşmiş Milletler Örgütü'ne dahil edildiler.

1959 - Başpiskopos Makarios Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı oldu.

1960 - Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) kuruldu. 9 Ortak Pazar üyesi ile Avrupa Serbest Ticaret Birliği EFTA'ya üye 7 ülke, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada tarafından kuruldu. Türkiye de anlaşmayı imzaladı.

1960 - İstanbul Boğazı'nda Yunan ve Yugoslav tankerleri çarpıştı; 52 kişi öldü.

1962 - NASA'nın Mariner-2 adlı uzay aracı Venüs gezegeninin yakınından geçti. Mariner-2 dünyaya Venüs hakkında bilgi yolladı.

1977 - Tunç Okan'ın yönettiği “Otobüs” filmi gösterime girdi.

1977 – CHP'li Aytekin Kotil İstanbul Belediye Başkanı oldu.

1981 - İsrail, Suriye kontrolündeki Golan Tepeleri'ni ilhak etti.

1983 - İstanbulVaniköy'deki 100 yıllık Hasan Birinci Yalısı çıkan yangında tamamen yandı.

1989 - Şili'de ilk demokratik seçimler yapıldı.

1990 - Polonyalı futbolcu Koseçki 2 milyon dolara Galatasaray'a transfer oldu; bu rakam Türkiye'de o güne kadar ödenen en yüksek transfer ücretiydi.

1994 - Demokrasi Partisi (DEP) avukatlarından Av. Faik Candan öldürülmüş olarak bulundu.

1995 - Savaşın tarafları Alia İzzetbegoviç (Bosna), Slobodan Milošević (Sırbistan), ve Franjo Tuđman (Hırvatistan) arasında Dayton Antlaşması Dayton, Ohio'da (ABD) imzalandı. Eski Yugoslavya'da son üç yıldır süren savaş sona erdi.

1996 - Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) Ankara'da düzenlediği "Demokratik devlet, halk için bütçe" mitingine 100.000 kişi katıldı.

1999 - Fransa'dan Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı Türkiye'ye getirildi.

2000 - 18 cezaevinde, 865 tutuklu ve hükümlünün başlattığı ve 20 Kasım'da ölüm orucuna dönüştürülen açlık grevini sona erdirmek üzere harekete geçen arabulucu heyet grevin sona ermesi için girişimlerde bulundu. Heyetin tutuklu temsilcileriyle yürüttüğü görüşmeler sonuç alınamadan sona erdi.

2002 - DYP 7. olağan büyük kongresi'nde, Elazığ milletvekili Mehmet Ağar, Genel Başkan seçildi.

2002 - Irak`taki BM silah denetçileri şefi Hans Blix, Irak`tan geçmişte ve şu anda kimyasal, biyolojik ve balistik füze programlarıyla ilgili çalışan bilim adamlarının listesini istedi.

 

Doğumlar

 

1503 - Nostradamus, Fransız astrolog ve fizikçi

1546 - Tycho Brahe, Danimarkalı astrolog (ö. 1546)

1864 - Frank Campeau, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1943)

1870 - Karl Renner, Avusturya devlet başkanı (ö. 1950)

1883 - Morihei Ueshiba, Aikidonun kurucusu (ö. 1969)

1887 - Xul Solar, Arjantinli ressam ve heykeltraş (ö. 1963)

1895 - VI. George, Birleşik Krallık hükümdarı (ö. 1952)

1915 - Raşid Behbudov, Azeri oyuncu, şarkıcı (ö. 1988)

1946 - Oral Çalışlar, Türk gazeteci, köşe yazarı

1951 - Nükhet Ruacan, Caz sanatçısı (ö. 2007)

1976 - Santiago Ezquerro, İspanyol futbolcu

1978 - Patty Schnyder, İsviçreli tenis oyuncusu

1979 - Michael Owen, İngiliz futbolcu

1980 - Didier Zokora, Fildişi Sahilli futbolcu

1982 - Steve Sidwell, İngiliz futbolcu

1988 - Vanessa Hudgens , ABD'li şarkıcı ve aktrist

 

Ölümler

 

1476 - III. Vlad (Kazıklı Voyvoda) Eflak beyliği prensi (d. 1431)

1788 - Carl Philipp Emanuel Bach, Alman besteci (d. 1714)

1799 - George Washington,ABD'nin kurucusu ve ilk başkanı (d. 1732)

1873 - Louis Agassiz, ABD'li zoolog, glasiyolog ve jeolog (d. 1807)

1925 - Süleyman Sırrı Bey, Nafia Vekilliği (Bayındırlık Bakanı) yapmış Türk siyasetçi (d. 1874)

1963 - Dinah Washington, ABD'li blues ve caz şarkıcısı (d. 1924)

1984 - Vicente Aleixandre, İspanyol yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1898)

1989 - Andrey Saharov, Nobel ödüllü Rus fizikçi (d. 1921)

1990 - Friedrich Dürrenmatt, İsviçreli yazar, oyun yazarı ve ressam (d. 1921)

1993 - Myrna Loy, ABD'li aktris (d. 1905)

1995 - Gülay Uğurata, Türk piyanist, müzisyen (d. 1940)

2003 - İrfan Özbakır, Bestekar, udi

2005 - Rodney William Whitaker , (d 12 Haziran 1931) (Trevanian müstear adlı) ABD'li yazar

2006 - Ahmet Ertegün,Atlantic Records kurucusu (d. 1929)

15 Aralık Perşembe

 

Olaylar

 

1256 - İran'da bulunan haşhaşîlerin Alamut kalesi, Hülagû Han ordusu tarafından yok edildi.

1574 - III. Murat 12. Osmanlı padişahı olarak tahta çıktı.

1840 - Napolyon Bonapart'ın naaşı, St. Helene Adası'ndan Paris'e getirilerek Invalides'e gömüldü.

 

 

 

1890 - Amerikan yerli kabilelerinden Titan Dakotaları'nın şefi Oturan Boğa (Tatanka Iyotake), ABD'nin harekete geçirdiği yerel polis ve askerler tarafından öldürüldü.

1893 - Wilhelm Ludwig Thomsen, Danimarka Kraliyet İlimler Akademisinde sunduğu bildiriyle Orhun alfabesini çözdüğünü ve Orhun Kitabeleri'ni okuduğunu bilim dünyasına açıkladı.

1923 - Türkiye - Macaristan dostluk antlaşması İstanbul’da imzalandı

1934 - Bingöl'de 4.9 büyüklüğündeki depremde 12 kişi öldü.

1936 - Ankara'da 19 Mayıs Stadyumu, Başbakan İsmet İnönü'nün söylevi ile açıldı.

1939 - Rüzgar Gibi Geçti filmi Atlanta'da (ABD) gösterime girdi.

1941 - 769 Rumen Yahudisi yolcusuyla Filistin'e giden Struma gemisi, İstanbul'a geldi. Geminin yolcu indirmesi yasaklandı.

1948 - TBMM'de Sivas Kongresi'ne seçilen Temsil Heyeti üyeleriyle TBMM'nin birinci döneminde bulunan üyelere vatan-ı hizmet tertibinden aylık bağlanması hakkında kanun kabul edildi.

1948 - Fransa ilk nükleer reaktörün kuruluş çalışmalarına başladı.

1949 - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)'nün İstanbul bürosu açıldı.

1954 - Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) kuruldu.

1957 - Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Yunanistan'ın Kıbrıs tezini reddetti.

1958 - Adalet Bakanı Esat Budakoğlu, 4 yıl içinde basın suçundan 238 gazetecinin mahkûm olduğunu açıkladı.

1960 - Erzurum'da radyo istasyonu açıldı.

1960 - I. Baudouin kraliçe Fabiola adını alan Fabiola de Mora y Aragón ile evlendi. Evlilik töreni Brüksel'deki Saint-Michel-et-Gudule katedralinde yapıldı ve Belçika'da ilk kez olmak üzere televizyonda yayınlandı.

1970 - Sovyet uzay sondası Venera 7 Venüs gezegenine ulaştı ve etrafında 23 dakika dolanarak Dünya'ya bilgi gönderdi.

1970 - Polonya'da işçiler ayaklandı.

1972 - Yaşar Kemal, pasaport verilmediği için uluslararası bir toplantıya gidemedi. Tepkiler üzerine, yazara 15 gün sonra pasaport verildi.

1986 - Olimpiyat şampiyonu halterci Naim Süleymanoğlu, Türk vatandaşı oldu.

1987 - Cumhuriyet tarihinde dolar, resmen ilk kez dört haneli rakama ulaştı. Merkez Bankası Amerikan Dolarının satış kurunu 1.300 liraya yükseltti.

1989 - Romanya'da, devlet başkanı Nicolay Çavuşesku'nun devrilmesine kadar gidecek olan halk ayaklanması başladı.

1990 - Kırgızistan bağımsızlığını ilan etti.

1996 - Türkiye tarihinin o güne kadarki en büyük ikramiyesi bir Sayısal Loto talihlisine çıktı: 211 milyar lira.

2000 - Bitlis'in Tatvan ilçesi yakınında 6. Zırhlı Tugay Komutanlığına ait askeri helikopter düştü. Kazada 2 asker şehit oldu, 5 asker yaralandı.

2000 - Afyonkarahisar ve çevresinde büyüklüğü 5.8 olan depremde 6 kişi öldü, 42 kişi yaralandı.

2000 - Çernobil reaktör kazasının ardından nükleer santralin çalışması durduruldu.

 

Doğumlar

 

37 - Neron, Roma imparatoru (ö. 68)

130 - Lucius Verus, Roma imparatoru (ö. 169)

1832 - Alexandre Gustave Eiffel, Eiffel Kulesi’nin yaratıcısı, Fransız mühendis

1852 - Henri Becquerel, Fransız nobel ödüllü (1903) fizikçi

1859 - Ludwik Lejzer Zamenhof, göz doktoru, filolog ve dünyada en çok kullanılan yapay dil olan Esperanto'nun yaratıcısıdır.

1882 - Fernando Tambroni, (ö 18 Şubat 1963) İtalyan Hristiyan-Demokrat politikacı ve 1960 yılının dört ayı süresince İtalya Başbakanı

1907 - Oscar Niemeyer, Brezilyalı ünlü bir mimar

1913 - Roger Gaudry, Kanadalı bilimadamı (ö. 2001)

1918 - Ahmet Ben Bella, Cezayir bağımsızlık savaşı lideri

1920 - Ahmet Tarık Tekçe, sinema oyuncusu (ö. 4 Ekim 1964).

1924 - Ruhi Sarıalp, Olimpiyatlarda Üç adım atlamada mücadele etmiş Türk atletidir

1971 - Necati Şaşmaz,Kurtlar Vadisi dizisinin başrol oyuncusu.

1977 - Mehmet Aurelio, Brezilya asıllı Türk futbolcu

1979 - Adam Brody, ABD'li aktör.

1980 - Alexandra Stevenson, ABD'li profesyonel tenis oyuncusu.

1982 - Matias Emilio Delgado Arjantinli futbolcu

1984 - Véronique Mang, Fransız atlet

 

Ölümler

 

1072 - Alp Arslan, Selçuklu hükümdarı (d. 1029)

1574 - II. Selim, Osmanlı padişahı (d. 1524)

1675 - Johannes Vermeer (ya da Jan Vermeer); Hollandalı bir ressam (d. 31 Ekim 1632)

1890 - Oturan Boğa (Yerli dilinde: Tatanka Iyotake); (d. 1831), ABD ordularına karşı savaşan son Yerli kabile şefi

1925 - Süleyman Sırrı Bey Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk iki ve dördüncü hükümetlerinde Nafia Vekilliği (Bayındırlık Bakanlığı) yapmış siyasetçi (d. 1874)

1944 - Glenn Miller, ABD'li caz müzisyeni (d. 1904)

1958 - Wolfgang Pauli, Avusturyalı nobel ödüllü (1900) fizikçi

1962 - Charles Laughton, İngiliz oyuncu (d. 1 Temmuz, 1899)

1966 - Walt Disney, ABD'li çizgi film animatörü, film yapımcısı (1901)

1974 - Anatole Litvak, Ukrayna doğumlu uluslararası film yönetmeni ve yapımcısı (d. 1902)

1989 - Ali Şen, sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1918)

1989 - Andrey Saharov, Sovyet nükleer fizikçi, insan hakları savunucusu ve Nobel Barış ödülü sahibi (d. 1921)

1991 - Vasili Zaytsev, Sovyet keskin nişancı.(d. 1915)

1992 - Adnan Öztrak, TRT'nin kurucularından ve ilk genel müdürü (d. 1915)

2004 - Şükran Kurdakul, Türk şair ve yazar (d. 1927)

2010 - Nijat Özön, Türk dilci, sinema tarihçisi ve çevirmen (d. 1927)

21 Aralık Çarşamba

 

Olaylar

 

1918 - Osmanlı padişahı Vahdettin, Meclis-i Mebusan'ı feshetti.

1925 - Sovyet sinema yönetmeni Sergey Ayzenştayn'ın Potemkin Zırhlısı adlı filmi gösterime girdi.

1937 - İlk uzun, sesli ve renkli çizgi film olan ve Walt Disney'in yapımcılığındaki Pamuk Prenses ve Yedi Cücelerin galası yapıldı.

1948 - İrlanda bağımsızlığını ilan etti.

1953 - Türk-Fransız Ticaret Antlaşması imzalandı; anlaşma hükümlerine göre Fransa, Türkiye'ye 100 milyon lira tutarında kredi açacak.

1958 - De Gaulle, Fransa'da 5. Cumhuriyetin başkanı seçildi.

1959 - İlk İlhan İskender Tiyatro Armağanı'nı Nedret Güvenç ve Ulvi Uraz aldı.

1959 - Kim dergisi bir ay süreyle kapatıldı. Kim'in sahibi ve yazı işleri müdürü Şahap Balcıoğlu'na 16 ay hapis cezası verildi.

1961 - Londra'dan Tel Aviv'e giden İngiliz Havayolları British Airways'a ait yolcu uçağı, Esenboğa Havaalanı'ndan ayrılışından bir dakika sonra düşerek parçalandı: 26 ölü, 8 yaralı.

1963 - Kıbrıs ta 21 Aralık Olayları Kanlı Noel.Kıbrıs Katliamı.

1964 - İngiliz parlamentosu cinayet suçu için verilen ölüm cezasını kaldırdı.

 

1968 - Apollo 8 ay yörüngesindeki görevleri için fırlatıldı.

1969 - Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar istifa etti, yerine Şaban Yıldız seçildi.

1971 - TL'nin değeri yeniden belirlendi: 1 dolar = 14 lira.

1971 - Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine Avusturyalı diplomat Kurt Waldheim seçildi.

1972 - Doğu Berlin'de iki Almanya arasında Temel Anlaşma imzalandı.

1973 - İstanbul'da Hacı Bekir'in Kadıköy, Karaköy, Beyoğlu ve Eminönü işyerlerinde grev başladı.

1978 - Kahramanmaraş'ta sağcılar iki sol görüşlü öğretmeni öldürdü.

1979 - Sovyetler Birliği, Afganistan'ı işgal etti.

1985 - Konya Genelevi'nde çalışan kadınlar kendilerini teşhir etmeleri yasaklanınca greve gittiler.

1986 - Şanghay'da toplanan 50 bin öğrenci demokrasi istedi.

1987 - İkinci Turgut Özal hükümeti kuruldu. Özal hükümeti Cumhuriyet döneminin 46. hükümeti.

1988 - Pan American World Airways'a ait Boeing 747 tipi yolcu uçağı, Londra-New York seferini yaparken, İskoçya'nın Lockerbie kasabası üzerinde infilak etti: 21 ülkeden 270 kişi öldü (yerde bulunan 11 kişi dahil).

1989 - ABD, Panama'yı işgal etti.

1990 - Lice Kaymakamlığına baskıları şikayet etmek için giden köylülere ateş açıldı, 1 kadın ve 1 çocuk öldü.

1991 - Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Moldova, Azerbaycan, Ermenistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan liderleri, bir araya gelerek Sovyetler Birliği'ne son verdiler ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nu (BDT) (Commonwealth of Independent States) kurduklarını açıkladılar.

1995 - Beytüllahim şehrinin kontrolü İsrail'den Filistin'e geçti.

1999 - Hakkında iki gıyabi tutuklama kararı bulunan Şişli eski belediye başkanı Gülay Aslıtürk Londra'da yakalandı.

2005 - İngiltere'de aynı cinsler arasında evlilik yasallaştı. Elton John ve hayat arkadaşı David Furnish bu yasadan ilk yararlanan çift oldu.

2012 - Mayalar'a göre Dünya'nın sonu.

 

Bilim

 

1898 - Pierre Curie ve Marie Curie radyoaktif radyum elementini keşfettiler.

 

Doğumlar

 

1773 - Robert Brown, İskoç botanikçi (ö. 1858)

1840 - Namık Kemal, Türk şair (ö. 1888)

1879 - Joseph Stalin, Sovyet Lider (ö. 1953)

1896 - Konstantin Rokosovski, Sovyet asker ve devlet adamı (ö. 1968)

1917 - Heinrich Böll, Alman yazar (ö. 1985)

1937 - Jane Fonda, ABD'li aktris

1940 - Frank Zappa, ABD'li müzisyen (ö. 1993)

1947 - Paco de Lucia, İspanyol müzisyen

1948 - Samuel L. Jackson, ABD'li aktör

1966 - Kiefer Sutherland, ABD'li aktör

1969 - Julie Delpy, Fransız oyuncu ve müzisyen

1984 - Jackson Rathbone, ABD'li aktör

 

Ölümler

 

1375 - Giovanni Boccaccio, İtalyan yazar ve şair (d. 1313)

1603 - III. Mehmet, Osmanlı padişahı (d. 1566)

1824 - James Parkinson, İngiliz hekim, jeolog, paleontolog, ve politik eylemci (d. 1755)

1863 - Giuseppe Gioacchino Belli, Romalı Şair (d. 1791)

1882 - Francesco Hayez, İtalyan ressam (d. 1791)

1935 - Kurt Tucholsky, Alman gazeteci ve yazar (d. 1890)

1940 - F. Scott Fitzgerald, İrlanda asıllı ABD'li yazar (d. 1896)

1943 - Mahmut Esat Bozkurt, akademisyen, devlet adamı (d. 1892)

1945 - George S. Patton, II. Dünya Savaşı'nda ABD ordusu generali (d. 1885)

1991 - Abdullah Baştürk, DİSK Genel Başkanı (d. 1929)

2006 - Saparmurat Türkmenbaşı, Türkmenistan devlet başakanı (d. 1940)

gittiiim geldiiiim bizim radya

tarihte bugün yazıyor hala

 

ailecek severek okuyoruz

gittiiim geldiiiim bizim radya

tarihte bugün yazıyor hala

 

ailecek severek okuyoruz

 

Beni izlemeye devam edin...

 

Teşekkür ederim Rua ..)