20 Mart Cumartesi

 

1792. Paris'te Fransa Milli Meclisi giyotinle idamı onayladı.Adını, mucidi Fransız doktor Joseph Ignace Guillotin'den alan giyotin ölüme mahkum edilen kişilerin kafasını iki direk arasında yukarıdan aşağı kayan bir bıçağın darbesiyle koparmayı sağlıyordu. İlk kez 25 Nisan 1972'de kullanılan giyotin, Fransa Kraliçesi Marie Antoinette'in de başını gövdesinden ayırdı.

 

1906. Rusya'da subaylar Sivastopol kentinde ayaklandı.

 

1918. Türk Kadını Dersanesi açıldı. Dersanede yabancı dil, Türkçe ve Musiki dersleri ile konferanslar verildi.

 

1933. Nazilerin ilk toplama kampı Münih yakınlarında açıldı.

 

1956. Fransa, Tunus'un bağımsızlığını tanıdı. Tunus'un ilk Devlet Başkanı Habib Burgiba oldu.

 

1959. Sanat okulları ve köy enstitüsü mezunlarına yedek subaylık hakkı tanıyan yasa çıktı.

 

Aynı gün, Akis dergisi yazı işleri müdürü Yusuf Ziya Ademhan, Ankara Toplu Basın Mahkemesi'nde 12 ay hapis cezasına mahkum edildi. Dergi bir ay süreyle kapatıldı.

 

1970. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Türk-İş Genel Sekreteri Halil Tunç, polisin üniversitelere girmesine izin verilmemesini istedi.

 

1971. Batman'da miting yapan üç bin köylü "Açız" diye bağırdı.

 

1975. Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi "Milliyetçi Cephe" hükümetini kurdu. Ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi'nin lideri Bülent Ecevit "dört partiden kurulu azınlık hükümeti dünyanın hiçbir yerinde görülmemiştir" dedi.

 

1981. Milli Güvenlik Konseyi vergi cezalarında yüzde 90 indirim yaptı.

 

Aynı gün Arjantin'in eski başkanı İsabel Peron rüşvet suçundan 8 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

 

1984. İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi'nde Abuzer Uğurlu, Yılma Durak ve Zülfikar Yasan'ın yargılanmasına başlandı. Sanıklar hakkında "Abdi İpekçiyi öldürmek ve Mehmet Ali Ağca'nın cezaevinden kaçmasını sağlamak" suçlarından idam cezası istendi.

 

1989. Haliç Camialtı ve İstinye tersanelerinin 3 bin işçisi topluca viziteye çıkarak direniş yaptı.

 

Aynı gün Türk-İş İstanbul'da Çalışan Kadınlar 1. Ulusal Kurultayını düzenledi.

 

1990. Mardin'in Cizre ilçesinde kepenk kapatma eylemi yapıldı. Eylem sırasında çıkan olaylarda 4 kişi öldü. Kepenk kapatma eylemi ertesi gün Nusaybin, İdil, Silopi ve Midyat'a da sıçradı.

 

1995. Türk Silahlı Kuvvetleri 35.000 askerle Kuzey Irak'a en kapsamlı sınır ötesi operasyon başlattı.

 

Aynı gün, Tokyo'da 16 metro istasyonuna içinde zehirli sarin gazı bulunan paketlerin bırakılması sonucu 10 kişi öldü, 4 bin 695 kişi zehirlenerek hastaneye kaldırıldı.

 

1966. İngiltere'de hükümet deli dana hastalığının insanlara da bulaştığı açıklandı. Bu açıklama İngiliz hayvancılığının krize girmesine yol açtı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1770. Alman şair (Johann Christian) Friedrich Hölderlin.

 

1805. İngiltere'nin ilk ülke çapındaki işçi hareketi Çartizm'in sözcülerinden şair Thomas Cooper.

1828. Oyunlarındaki ahlaki çözümlemelerle 19. yüzyıl Avrupa edebiyatına yeni bir soluk getiren ünkü Norveçli yazar Henrik (Johan) Ibsen.

 

1911. Nükleer silahsızlanma çabaları dolayısıyla 1982 Nobel Barı Ödülü'nü İsveçli Alva Myrdal ile paylaşan Meksikalı diplomat Alfonso García Robles.

 

Bugün Ölenler:

 

1727. Yerçekimi yasasını bularak modern fiziğin temellerini atan İngiliz bilim insanı Sir Isaac Newton.

 

1971. Gazeteci ve yazar Falih Rıfkı Atay. kalp krizi sonucu. Cumhuriyet döneminin en etkin gazetecilerinden olan Atay, anılarını "Atatürk'ün Bana Anlattıkları", "Çankaya" ve "Atatürk Ne İdi?" adlı kitaplarda topladı.

 

1977. Gazeteci Orhan Özkırım İstanbul'da.

 

1984. Türkiye'nin Barbara Cartland'ı olarak anılan romancı Kerime Nadir, İstanbul'da.Nadir, Kalp Yarası, Hıçkırık, Seven Ne Yapmaz, Samanyolu, Gönül Hırsızı, Kırık Hayat, Aşk Rüyası gibi romanlara imzasını attı.

21 Mart Pazar

 

1788. ABD'nin Lousina eyaletinin New Orleans kenti yangında tamamen yandı.

 

1851. Çin impataroru Tu Duc bütün Hıristiyan rahiplerin çldürülmesini emretti.

 

1914. Başyazarı Nigar Hanım olan "Kadınlık" adlı dergi haftalık olarak yayınlanmaya başladı.

 

1941. Ankara radyosu yeniden Rumca yayına başladı.

 

1942. Servet-i Fünun şair ve yazarlarından Hüseyin Suat Yalçın İstanbul'da öldü.

 

1952. 950 grostonluk Galatasaray şilebi Karadeniz'de Kefken açıklarında battı, 15 kişilik mürettebattan kurtulan olmadı.

 

1964. Boulanger Müzik Ödülü'nü Türk piyanist İdil Biret kazandı.

 

1978 Rodezya'da Beyaz ırkın egemenliği sona erdi, üç siyah bakan göreve başladı.

 

1980. ABD Başkanı Jimmy Carter ABD Olimpiyat Takımı'na 1980 Moskova Yaz Oyunlarına Afganistan'a Sovyet müdahalesini boykot amacıyla katılmayacaklarını bildirdi.

 

1984. Bir Sovyet denizaltlısı Japonya açıklarında Amerikan zırhlısıyla çarpıştı.

 

1983. Yeni bir İmar Affı Yasası yürürlüğe girdi.

 

1989. Bakanlar Kurulu Karabük ve İskenderun Demir-Çelik fabrikalarında 24.000 işçinin başlayacağı grevi güvenlik gerekçesiyle erteledi.

 

1991. Newroz kutlamalarında birçok il ve ilçede olaylar çıktı.

 

1992. Newroz kutlamaları sırasında Güneydoğuda kadın ve çocukların da aralarında bulunduğu 57 sivil öldü. Cizre ve Şırnak'ta Newroz gösterilerine güvenlik güçlerinin sert müdahalesi uzun süre tartışıldı. Güvenlik güçlerine ait olduğu yazılan bir araçtan bir grup gazeteciye Cizre sokaklarında ateş açıldı. Bu sırada Sabah gazetesi muhabiri İzzet Kezer öldü. Sivil Kürt halkına ateş açıldığını söyleyen Almanya, Türkiye'ye silah sevkıyatını durdurdu.

 

1993. Newroz kutlamaları olaysız geçti. Aynı gün Antalya'da yapılan Türklük Kurultayı adlı kutlamalara Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve Başbakan Süleyman Demirel katıldı.

 

2000. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, gece kulüpleri ve barlarda giderek yaygınlaşan ceket ve masa yakma modasının suç olduğunu ve bundan sonra bu tip davranışlarda bulunanların 15 günden aşağı olmamak üzere hafif hapis cezasıyla cezalandırılacaklarını belirtti.

Bugün Doğanlar:

 

1685. Bütün zamanların en önemli bestecilerinden biri kabul edilen Barok çağı sanatçısı harpiskord ve org icracısı, ve org imalatçısı Johann Sebastian Bach.

1880. 20. yüzyılın en önemli sanat eğitmenlerinden biri olan, doğaçlama tekniği ile yaptığı deneyimlerle ünlü Alman soyut dışavurumculuğunun öncüsü Hans Hofmann.

 

1887. İlk önemi Macar işçi sınıfı yazarı, romancı Lajos Kassák.

1904. 20. yüzyıl Yunan müziğinin en önemli bestecilerinden Nikos Skalkottas.

 

1907. Macar kökenli İsviçreli metal kabartma heykelci Zoltan Kemeny.

1925. 20. yüzyıl avangard tiyatrosunun kurucularından cüretkar Shakespeare uygulamarıyla bilinen yapımcı yönetmen Peter Brook.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1956. İlk kadın milletvekillerinden Satı Kadın. Atatürk, Kurtuluş Savaşı sırasında büyük yararlılıklar gösteren Satı Kadın'la 1934 yılında Kazan köyüne yaptığı gezi sırasında tanışmış ve zekasına hayran kalarak onun, Meclisin 5. çalışma döneminde milletvekili olmasını sağlamıştı.

 

1966. Halk ozanı Aşık Veysel Şatıroğlu akciğer kanserinden. Veysel vasiyeti gereği türküler söylenerek toprağa verildi. Halk şiiri geleneğinde özgün bir yeri olan, ozan her yıl Şarkışla'da düzenlenen şenliklerle anılıyor.

 

1991. Ankara'nın eski belediye başkanlarından Vedat Dalokay ile eşi Kırıkkale yakınlarında meydana gelen trafik kazasında. Dalokay 1973-77 yılları arasında Ankara belediye başkanlığı yapmıştı. Edebiyat alanında da ürünler veren Vedat Dalokay 1980'de Kolo adlı çocuk romanıyla Türk Dil Kurumu Çocuk Yazını Ödülü'nü kazanmıştı.

22 Mart Pazartesi

 

1939 Hatay Fransız egemenliğinden kurtuldu.

 

1941. Refah şilebi bir denizaltı tarafından batırıldı, 168 kişi öldü. Bu saldırıyı hiç bir ülke üstlenmedi, gemiyi kimin batırdığı açıklığa kavuşamadı.

 

19426 ve daha fazla çocuğu olan ailelere ikramiye verilmesi kararlaştırıldı.

 

1943Türkiye ile Amerika arasında karşılıklı radyo yayın servisi açıldı.

 

1954Profesör Nüzhet Gökdoğan 23 Haziran 1954'de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığına seçildi. Gökdoğan ilk kadın dekan.

 

1955. Akis dergisi yazı işleri müdürü Cüneyt Arcayürek 6 ay hapse mahkum oldu.

 

1969. Devrimci Milliyetçi Gençlik Kurultayı İstanbul'da toplandı. Kısa adı FKF olan Fikir Kulüpleri Federasyonu lideri Yusuf Küpeli ile Deniz Gezmiş bir manifesto yayımladılar. "Tam bağımsız ve gerçekten demokratik Türkiye" hedefi için mücadele programını açıkladılar.

 

1973. Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FIJ), 23 Haziran 1973'de Türkiye'de basın özgürlüğünün olmadığını açıkladı, tutuklu gazetecileri serbest bırakılmasını istedi.

 

1974. 1970'li yıllarda Türkiye'de büyük ilgi toplayan "Kaçak" adlı Amerikan televizyon dizisinde "Doktor Kimble" rolünü oynayan Amerikalı sinema oyuncusu David Janssen Turizm Bakanlığı'nın konuğu olarak Türkiye'ye geldi.

 

1975: Milliyetçi Hareket Partisi genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Alparslan Türkeş'in Diyarbakır gezisi sırasında olaylar çıktı; 1 asker, 1 sivil öldü, 46 kişi yaralandı. Türkeş bir yıl sonra aynı gün tekrar Diyarbakır'a gitmek istedi. Tepkiler üzerine gezi iptal edildi.

 

1978. 1971'de İstanbul Maltepe'de Hüseyin Cevahir'i vuran emekli Deniz Yarbayı Cihangir Erdeniz 23 Haziran 1978'de dükkanında öldürüldü.

 

1982. Yurtdışına kaçan Banker Kastelli'nin kasasına el konuldu; 70 banker ve banka yöneticisinin yurtdışına çıkışı yasaklandı.

 

1984.Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Halit Narin işverenlerin hükümetin ekonomi politikasından duyduğu rahatsızlığı Uluslararası Para Fonu'na iletti.

 

1987. Halkevleri mahkeme kararıyla açıldı. Halkevleri'nin faaliyetleri 12 Eylül sonrası Milli Güvenlik Konseyi tarafından durdurulmuş, yöneticileri yargılanmıştı.

 

1992 İsrail'de seçim yapıldı. İşçi Partisi lideri Yitzhak Rabin başbakan seçildi.

 

Aynı gün Türkiye'de toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde uzlaşma sağlanamayınca Belediye-İş Sendikası'na bağlı 34 bin işçi bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.

 

1995Kültür Bakanı Ercan Karakaş Olağanüstü Hal ve Çekiç Güç süresini uzatma kararnamesini imzalamadı. Karakaş bakanlık görevinden istifa etti.

 

1996Halkın Demokrasi Partisi'nin (HADEP) 2. Kongresi'nde Türk bayrağı yüzünü poşuyla gizleyen bir genç tarafından indirildi, yerine PKK bayrağı asıldı.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1927"Cabaret", "All that Jazz" filmleriyle tanınan Oscar ödüllü Amerikan yönetmen ve akreograf Bob Fosse 1927'de bugün doğdu.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1959. Besteci Fehmi Tokay.

 

1960. Köy enstitülerinin kuruluş ve çalışma programını hazırlayan İsmail Hakkı Tonguç.

 

1996. Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreau.

 

1998Tarzan filmlerinde Jane'I canlandırmasıyla ünlü İrlandalı kadın oyuncu Maureen "Jane" O'Sullivan.

23 Mart Salı

 

1781. Güneş sisteminin dokuzuncu gezegeni Uranüs keşfedildi.

 

1791. Hollandalı kadın hakları savunucusu Etta Palm "Gerçeğin Dostları Konfederasyonu" olarak bilinen kadın kulüplerini kurdu.

1848. Macaristan Avusturya'dan bağımsızlığını ilan etti.

 

1919. Benito Mussolini İtalya'da Faşist Partiyi kurdu.

 

1931. İlköğrenimin Türk okullarında yapılmasını zorunlu kılan kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Kanunda, "ilk tahsil çağındaki çocukların bu terbiye ve tahsili ecnebi mekteplerinde almaları"nın yanlış ve zararlı olduğu ifade ediliyordu.

 

1933. Alman Milli Meclisi Reichstag Adolf Hitler'e kararnamelerle ülkeyi yönetme yetkisi verdi

1946. Zekeriya ve Sabiha Sertel, Cami Baykut ve Halil Lütfi Dördüncü, elli altı yıl önce bugün, çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı. Daha sonra dava Yargıtayca bozuldu ve gazeteciler serbest bırakıldılar.

 

1949. Büyük Doğu dergisi sahibi Necip Fazıl Kısakürek, kumar oynarken polis tarafından yakalandı.

 

1959. Ankara'da yayınlanan Öncü gazetesi süresiz olarak kapatıldı.

 

1971. Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu liderlerinden Deniz Gezmiş'in arkadaşları Hüseyin İnan ve Mehmet Nakipoğlu yakalandı.

 

1972. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında Türk Ceza Kanunu'nun 146. maddesini ihlal ettikleri ileri sürülerek verilen idam cezalarını onayladı.

 

1974. Hükümet, İmralı adasında gömülü olan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın mezarlarının başka bir yere taşınabilmesine izin verdi.

 

1977. Liselerde okutulan "Felsefeye Başlangıç" adlı kitabın yazarı Prof. Nebahat Küyel, Aleviler'i küçük düşürme iddiasıyla yargılandı.

 

1989. Cizre'nin Yeşilyurt köyünde köylülere dışkı yedirdiği iddia edilen Jandarma Tabur Komutanı Cafer Tayyar Çağlayan hakkında üç yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.

 

1990. Cizre'de binlerce kişi yürüyüş yaptı.

 

1996. Ankara'da öğrenciler harçları protesto eylemi yaptılar. Çıkan olaylar sonrasında Dil Tarih Coğrafya Fakültesi binasına giren polis 127 öğrenciyi gözaltına aldı. Olaylarda 51 polis ve 100 öğrenci yaralandı.

 

Aynı gün Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı Oğuzhan Asiltürk, Türk Silahlı Kuvvetleri'ni din düşmanlığı yapmakla suçladı.

 

2001. NATO, Kosova savaşında "seyreltilmiş uranyum" mermisi kullandığını itiraf etti. Aynı gün, Galatasaray futbol takımı, Avrupa Futbol Birliği, UEFA Kupası çeyrek finalinde deplasmandaki ilk maçta 4-1 yendikleri Mallorca'yı Ali Sami Yen Stadı'nda da yenip, yarı finalist oldu.

 

Bugün Doğanlar:

 

1869. İspanya ve ABD'e karşı Filipinlerin bağımsızlık mücadelesine önderlik eden Emilio Aguinaldo.

1876. Türk milliyetçi hareketinin en önemli aydın ve sözcülerinden sosyologü yazar ve şair Ziya Gökalp.

 

1900. Almanya doğumlu Amerikalı psikoanalizci ve toplum felsefecisi Erich Fromm.

 

1903. Döneminde Yeni Zelanda'nın en tanınmış yazarı olan romancı ve kısa öykücü Frank Sargeson.

 

1910. Raşomon, Yedi Samuray gibi filmleriyle uluslararası üne erişen ilk Japon film yönetmeni Akira Kurosawa.

1924. 1948'den sonra ilk Sosyalist Japon Başbakanı Tomiichi Murayama.

 

 

 

Bugün Ölenler:

 

1842. Fransız yazar Stendhal.

 

1953. Fransız ressam Raoul Dufy.

 

1960. Nurculuk olarak bilinen İslamcı akımın kurucusu Said-i Nursi, Urfa'da. Halilülrahman Camii mezarlığına gömülü kemikleri 27 Mayıs 1960 darbesi sonrasında Isparta yakınlarında bilinmeyen bir yere taşındı.

24 Mart Çarşamba

 

1394. Moğol İmparatoru Timurlenk, tarihin en eski şehirlerinden Diyarbakır'ı işgal etti . 123 yıl sonra sonra, Yavuz Sultan Selim, Çaldıran Meydan Savaşı'nı kazanarak Diyarbakır'ı geri aldı.

 

1929. Ekmek fiyatı, 73 yıl önce bugün 16 kuruş 30 para oldu..

 

1934. İstanbul Maarif Müdürlüğü'nde, Orta Tedrisat Umum Müdürü Hasan Ali Yücel başkanlığında yapılan toplantıda Hususi Mektepler Talimatnamesi tamamlandı.

 

1965. Adana'da meydana gelen hortumda 100 ev yıkıldı, 60 kişi yaralandı.

 

1970. Adana Cezaevi'nde 900 hükümlü ve tutuklu cezaevi yönetimine karşı isyan başlattı. Aynı gün İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin adı Edebiyat ve İnsan Bilimleri Fakültesi olarak değiştirildi.

 

1975. Döviz rezervlerinin azalması üzerine kişi başına 800 dolar olan turistik seyahat dövizi, 600 dolara düşürüldü.

 

1976. Arjantin Devlet Başkanı İsabel Peron, bir darbeyle devrildi.

 

1979. Turgutlu Belediyesi ekonomik darboğazı aşabilmek için otomobil yerine yedi adet mobilet ve beş adet bisiklet aldı.

 

1983. Erken emeklilik yasası, Danışma Meclisi'nde reddedildi.

 

1987. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş , ülkesinin Suudi Arabistan merkezli Rabıta örgütünden önkoşulsuz 627 bin dolar yardım aldığını açıkladı.

 

1988. İran'a ait savaş uçakları, Hakkari'nin Silopi ilçesine bomba attı.

 

1992. İstanbul'da Milli İstihbarat Teşkilatı'na ait servis otobüsü silahla tarandı, iki kişi öldü, dokuz kişi yaralandı.

 

Aynı gün, Başbakan Süleyman Demirel Newroz bayramında çıkan olayların terörü aşan bir gerilla hareketi olduğunu belirterek, bölge halkının yardımcı olmasını istedi.

 

1994. Kartal'da Refah Partisi'nin kahvehane toplantısı tarandı, iki kişi öldü.

 

1999. Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi, Abdullah Öcalan'ın güvenlik açısından Ankara'ya getirilmesinin sakıncalı olduğu gerekçesiyle tutuklu bulunduğu İmralı Adası'nda yargılanmasına karar verdi.

 

2000. Genelkurmay Başkanlığı, Talat Aydemir'in idamıyla sonuçlanan 1963'teki darbe girişimine katılan 1459 Harp Okulu öğrencisinin haklarını 37 yıl sonra iade etti.

Bugün Doğanlar:

 

1834. Arts and Crafts hareketinin öncülerinden İngiliz tasarımcı, şair ve sosyalist düşünür William Morris.

1897. Bütünsel kişilik yapısına dayalı psikoanaliz yöntemiyle tanınan Viyanalı psilkolog Wilhelm Reich.

 

1909. Kısa süre içinde gerçekleştirdikleri soygunlarla Amerikan medyasının ilgi odağı haline gelen soyguncu çift Clyde Barrow ve Bonnie Parker.

1921. 1957-58'de dünya şampiyonluğunu elinde tutan Sovyet satranççı Vasiliy Vasilyeviç Smiyslov.

 

1926. 1997 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İtalyan öncü oyun yazarı, yönetmen Dario Fo.

 

 

 

Bugün Ölenler:

 

1905. "Dünya'dan Ay'a Seyahat", "Denizler Altında 20.000 Fersah", "Kaptan Grant'ın Çocukları" isimli eserlerin ve daha birçok bilimkurgu romanının yazarı Jules Verne..

 

1978. Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz, görevine gitmek üzere otomobiline bindiği sırada uğradığı silahlı saldırıda. 1970'te yılın hukukçusu seçilen Öz'ün cenazesine on binlerce insan katıldı. Daha sonra cinayet zanlısı olarak Milliyetçi Hareket Partili İbrahim Çiftçi yakalandı.

 

1988. Siyasetçi ve hukuk profesörü Turhan Feyzioğlu Ankara'da.

25 Mart Perşembe

1807. İngiltere Parlamentosu köle ticaretini yasakladı.

 

1929. İtalya'da faşist yönetim genel seçimlerde oyların yüzde 99'unu kendilerinin aldıklarını açıkladı.

 

1936. Saatlerin doğru olarak ayarlanabilmesi için İstanbul Rasathanesi'nce hazırlanan iki bildiriyi Bakanlar Kurulu onayladı.

 

1950. Türk Hava Yolları'na ait bir yolcu uçağı Ankara'da düştü, 15 kişi öldü.

 

1951. Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri, solcu öğretmenlerin tasfiyesinin sürdüğünü açıkladı.

 

1957. Roma'da bir araya gelen Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Avrupa Ortak Pazarı'nın kurulmasına ilişkin Roma Antlaşması'nı imzaladı.

 

1959. Necip Fazıl Kısakürek, Büyük Doğu dergisinde yayımlanan "Menderes'in Kalesi" başlıklı yazısında Fuad Köprülü'ye yayın yoluyla hakaret ettiği iddiasıyla açılan davada bir yıl hapse mahkum oldu. Büyük Doğu dergisi de bir ay süreyle kapatıldı.

 

1960. Güney Afrika'da Johannesburg'da tüm siyah politik örgütler feshedildi.

 

1961. Adalet Bakanlığı idam cezalarının cezaevi bahçelerinde infaz olunması hakkında karar aldı.

 

1968. Şair Metin Demirtaş Türk Solu dergisinde yayımlanan "Guevara" adlı şiirinde komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklandı.

 

1972. Cumhuriyet Halk Partisi, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen ve Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından onaylanan idam kararlarının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. İnfaz savcılığı dosyayı Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'na gönderdi. Üç gün sonra Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi idamların infazına karar verdi.

 

1975. Suudi Arabistan Kralı Faysal, yeğeni prens Faysal tarafından Riyad'da öldürüldü.

 

1982. Ankara Sıkıyönetim Savcılığı halkevleri hakkında kapatılma istemiyle dava açtı.

 

Aynı gün tutuklu İsmail Beşikçi, cezaevinden yazdığı bir mektup nedeniyle 10 yıl ceza aldı.

 

1984. Yerel seçimler yapıldı. Anavatan Partisi (ANAP) yüzde 41,5 oy oranı ile 54 ilde belediye başkanlığı aldı. Sosyal Demokrat Parti (SODEP) yüzde 23,4 oy oranı ile ikinci, Doğru Yol Partisi (DYP) yüzde 13,2 oy oranı ile seçimlerden üçüncü parti olarak çıktı. İlk kez seçime katılan Refah Partisi (RP) yüzde 4,4 oy oranıyla sonuncu parti oldu.

 

1986. 14. Strasbourg Film Festivali'nde Muammer Özer'in "Bir Avuç Cennet" ve Ali Özgentürk'ün "Bekçi" isimli filmleri ikinciliği paylaştı.

 

Aynı gün, işkence yaptığını itiraf eden polis memuru Sedat Caner ile bu itirafları yayımlayan Nokta dergisine dava açıldı.

 

1988. İstanbul'daki Metris Askeri Cezaevi'nden 29 tutuklu ve hükümlü kaçtı.

 

1994. Aydın Ortaklar Öğretmen Lisesi'nde evci çıkan dört kız öğrenciden birinin, emniyet yetkilileri tarafından yakalanarak bekaret kontrolüne gönderilmesi kadınlar tarafından protesto edildi.

 

1999. Sırbistan, NATO'ya savaş ilan edip, Birleşmiş Milletler'e bildirince, NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu. Türkiye, uzun yıllardan sonra ilk kez bir savaşta resmi taraf oldu.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1867. 20. yüzyılın en büyük vitüözlerinden biri kabul edilen İtalyan orkestra şefi Arturo Toscanini.

1881. Başlıca eserlerindeki Macar havasıyla dikkati çeken besteci, etnomüzikolog, piyanist ve eğitmen Béla Bartók. .

 

1921. Oynadığı kadın karakterleri canlandırmadaki sıcaklık ve cesaretiyle bilinen Fransız sinema oyuncusu Simone Signoret.

1934. A20. yüzyıl sonlarının kadın kurtuluş hareketinin önce gelen feminist, siyasal eylemci ve yayıncılarından Gloria Steinem.

 

1947. En önmli İngiliz pop sanatçılarından Sir Elton John.

 

Bugün Ölenler:

 

1918. Fransız besteci Claude deBussy.

 

1976. Yazar Şevket Süreyya Aydemir Ankara'da. Aydemir, Atatürk ve İnönü dönemlerini incelediği "Tek Adam" ve "İkinci Adam" adlı eserleri kendi düşünsel macerasını aktardığı "Suyu Arayan Adam" ve "Toprak Uyanırsa" adlı romanı ile tanınıyor.

 

1980. Fransız eleştirmen Roland Barthes.

26 Mart Perşembe

 

1924. Darülfünun, Hukuk Fakültesi öğrencileri üç günlük boykot ilan ettiler.

 

1931. Ölçüler Kanunu Mecliste kabul edildi. Yeni kanunla, okka, endaze gibi eski ölçülerin yerine kilo, gram, metre, litre gibi uluslararası ölçüler kullanılmaya başladı.

 

1939. 6. milletvekili seçimleri yapıldı. 1935 seçimlerinden sonra oluşan beşinci mecliste 18 kadın vardı. Altıncı meclise ancak 14 kadın seçilebildi.

 

1942. Naziler Yahudileri Polonya'daki Auschwitz kampına götürmeye başladı.

 

1959. Akhisar'da çıkan İbret gazetesinin sahibi ve yazı işleri müdürü Mustafa Deral, yayım yoluyla hakaretten 10 ay hapis cezasına hüküm giydi.

 

1969. Adalet Partisi Malatya Milletvekili Hamit Fendoğlu namı diğer Hamido, partiden ihraç edildi.

 

1971. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, 12 Mart muhtırasıyla istifa eden Süleyman Demirel'in yerine Başbakanlığa atanan Nihat Erim'in yeni kabinesini onayladı. Profesör Türkan Akyol ilk kez bir kadın bakan olarak parlamento dışından hükümet üyesi oldu.

 

1975. Türkiye'ye sığınmak isteyen Iraklı Kürtlere izin verilmedi.

 

1981. Sosyal Güvenlik Eski Bakanı Hilmi İşgüzar ve 15 sanık Yüce Divan'da yargılanmaya başladı. Yüce Divan Hilmi İşgüzar'ı 27 Mart'ta tutukladı.

 

1982. Bir işçi, bir kilo et satın almak için 14 saat çalışmak zorundaydı.

 

1986. Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarına gümrük kapılarında oy kullanma hakkı tanıyan düzenleme Mecliste kabul edildi.

 

1989. Yerel seçimler yapıldı.İstanbul, Ankara, İzmir belediye başkanlıklarını kazanan Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) yüzde 28,7 oy oranıyla birinci, yüzde 25,1 oy oranıyla Doğru Yol Partisi (DYP) ikinci, yüzde 21,8 oy oranıyla Anavatan Partisi (ANAP) üçüncü parti oldu. Refah Partisi (RP) yüzde 9,8, Demokratik Sol Parti (DSP) yüzde 9,0, Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) yüzde 4,1 oy aldı.

 

1994. Yerel seçimlerde Doğru Yol Partisi (DYP) yüzde 21,4 oy oranıyla birinci, Anavatan Partisi (ANAP) yüzde 21 oy oranıyla ikici, Refah Partisi (RP) oy patlaması yaparak yüzde 19,1 oy oranıyla üçüncü parti oldu. İstanbul'daki büyükşehir belediye başkanlığını Refah Partisi'ndan Recep Tayyip Erdoğan, Ankara'da ise yine aynı partiden Melih Gökçek kazandı. Önceki yerel seçimlerin galibi Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) büyük bir seçim yenilgisine uğradı.

 

1995. Aynı gün, Yozgat Sorgun'da özel bir şirkete ait kömür ocağında grizu patlaması sonucu 37 işçi öldü, 10 işçi yaralandı.

 

Bugün Doğanlar:

 

1877. Siyasal düşünceleri yüzünden hapse düştükten sonra hapisane reformu için gösterdiği çabalarla bilinen Amerikalı sosyalist Kate Richards O'Hare Cunningham.

 

1911. Amerikalı oyun yazarı Tennessee Williams.

 

1893. 40 yıl boyunca önderi olduğu İtalyan Komünist Partisini Avrupa'nın en büyük Komünist Partisi yapan devrimci Palmiro Togliatti.

Bugün Ölenler:

 

1827. Alman besteci Ludwig van Beethoven.

 

1892. Amerikalı şair Walt Whitman.

 

1923. Fransız tiyatro oyuncusu Sarah Bernhardt, Paris'te.

 

1987. Ressam ve grafik sanatçısı İhap Hulusi Görey İstanbul'da. Atatürk'ün emriyle Alfabenin kapağındaki Atatürk'ün karatahtanın başında, yanında manevi kızı Ülkü olduğu halde Latin harfleriyle yazı yazarken görüldüğü kompozisyonu çizen İhap Hulusi Kulüp Rakısı etiketi kompozisyonuna, Tekel, Milli Piyango İdaresi afişlerine de imza atmıştı.

 

1995. Türk sinemasının "Küçük Hanımefendi"si Belgin Doruk, İstanbul'da.

27 Mart Cumartesi

 

Dünya Tiyatrolar Günü. 1978 yılından beri 48 ülkede her yıl 27 Mart Uluslararası Tiyatro Enstitüsü'nün ulusal merkezlerinin öncülüğünde kutlanıyor.

 

1950. Bizim Köy'ün yazarı Mahmut Makal tutuklandı. Mahmut Makal, köyün ekonomik ve sosyal yapısını kötü gösterdiği gerekçesiyle, hem Cumhuriyet Halk Partisi hem de Demokrat Parti döneminde çeşitli baskılarla karşılaştı.

 

1955. Dünya Ordulararası Futbol Şampiyonası'nı İtalya'yı 3-2 yenen Türk Ordu Milli Takımı kazandı.

 

1961. Dünya ve Türkiye dergisindeki yazısından dolayı tutuklu bulunan Prof. Ali Fuat Başgil tahliye edildi.

 

1969. Koç Holding'e ait Aygaz tankeri Ege denizinde alabora oldu, 15 kişilik mürettebattan 1 kişi kurtulabildi.

 

1972. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi- Cephesi lideri Mahir Çayan ve arkadaşları Ünye Radar Üssü'nden 3 İngiliz teknisyeni kaçırdı.

 

Aynı gün Yılmaz Güney gözaltına alındı.

 

1974. Türk Yükseltme Cemiyeti'nin adı "Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Derneği" olarak değiştirildi.

 

1976. Dışişleri Bakanı Çağlayangil ile ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger Washington'da Savunma İşbirliği Anlaşması'nı imzaladı. Bu anlaşmaya göre, Türkiye üslere izin verecek, Amerika Birleşik Devletleri de buna karşılık Türkiye'ye 4 yıl için 15 milyar lira verecekti.

 

1977. Kanarya Adaları'nda iki jumbo jetin yerde çarpışması sonucu 574 kişi hayatını kaybetti.

 

1982. İki kişiyi öldürmekten hükümlü sağ görüşlü Fikri Arıkan'ın idam cezası Ankara'da infaz edildi.

 

1986. Hayali mobilya davasından 10 yıldır yargılanan Yahya Demirel tahliye oldu. Yahya Demirel cezaevinden çıkınca ilk iş olarak amcası Süleyman Demirel'i ziyaret edip elini öptü.

 

1991. İstanbul Valiliği memur sendikalarını mühürletti. Bu olayı protesto eden 2000 kişilik memur grubuna polis müdahale etti, 6 kişi yaralandı.

 

1995. ABD Büyükelçiliği Uyuşturucuyla Mücadele Birimi, Özelleştirme Yüksek Kurulu'nu, HAVAŞ ihalesine katılan Kumarhaneler Kralı Ömer Lütfü Topal'ın uyuşturucu bağlantısı olduğu konusunda uyardı.

 

1997. Polisin cep telefonlarını dinlemek üzere 6 santrale dinleme sistemleri yerleştirdiği ileri sürüldü.

 

2000. Alaattin Çakıcı'nın adamları Karagümrük'te, Nuri Ergin'in ağabeyi Nejat Ergin'in başkanlığını yaptığı Öz Karagümrüklüler Derneği yerine Fatih Karagümrük Spor Kulübü Lokali'ni bastı. Olayda hiçbir şeyden haberi olamayan 16 kişi yaralandı.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1824. Kadınların oy hakkı mücadelesinin öncülerinden Amerikalı eylemci Virginia Louisa Minor.

1871. II. Wilhelm döneminin otoriter toplumsal düzenini eleştiren romanlarıyla ünlü Alman yazar Heinrich Mann.

 

1886. Uğradığı suikastın ardından Sovyetler Birliğindeki büyük temizliğin başladığı Komünist önder Sergey Mironoviç Kirov.

1889. Çağdaş Türk edebiyatının önde gelen kalemlerinden, 20. yüzyıl Türk toplumsal yaşamına ilişkin gözlemleriyle dikkati çeken, "Yaban" adlı romanıyla ünlü yazar, romancı, politikacı Yakup Kadri Karaosmanoğlu.

 

1893. Bilgi sosyolojisi kuramıyla bilinen Alman sosyolog Karl Mannheim.

 

1912. 1976-79 arasında İngiltere Başbakanlığı görevinde bulunan İşçi Partisi önderi James Callaghan.

 

1924. Amerikalı caz şarkıcısı ve piyanist Sarah Vaughan.

 

1927. 20. yüzyılın en ünlü çellistlerinden Sovyet orkestra şefi ve piyanist Mstislav Leopoldoviç Rostropoviç.

 

Bugün Ölenler:

 

1944. Türk roman ve hikayeciliğinin kurucularından Halit Ziya Uşaklıgil, İstanbul'da. Başyapıtı olarak kabul edilen Aşk-ı Memnu'da bir "yasak aşk"ı psikolojik boyutlarıyla birlikte romantik, fakat gerçekçi bir biçimde anlatan Uşaklıgil'in "Mai ve Siyah" adlı romanında Fransız gerçekçi yazarlarının etkisi vardı.

 

1987. Ressam Mahmut Cüda İstanbul'da.

28 Mart Pazar

 

1933. Hitler Yahudileri ve Yahudilere ait mağazaları boykot için emir verdi.

 

1939. Madrid General Fransisco Franco'nun faşist güçlerinin eline düştü. İspanya İç Savaşı sona erdi.

 

1944. Adapazarı ve civarında 2,831 kişinin öldüğü büyük bir deprem oldu. Mısır Kralı Faruk deprem felaketzedelerine 1000 Mısır lirası yardımda bulundu.

 

1946. Juan Peron Arjantin Cumhurbaşkanı oldu.

 

1961. Anayasa'nın halkoyuna sunulması hakkındaki kanun kabul edildi.

 

1962. Ekim 1960'da askeri yönetimce görevlerinden uzaklaştırılan 147 öğretim üyesinin görevlerine dönmelerine olanak sağlayan kanun, Millet Meclisi'nde kabul edildi.

 

1963. 22 Mart'ta sağlık nedenleriyle tahliye edilen eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın serbest bırakılması tepkilere yol açınca cezasının ertelenmesine ilişkin karar kaldırıldı

 

1965. Amerika Birleşik Devletleri'nde Alabama'da Martin Luther King'in önderliğinde 25 bin kişi sivil haklar için yürüdü.

 

1966. Nazım Hikmet'in Dört Hapishaneden adlı kitabı toplatıldı. Aynı gün, Kontenjan Senatörü Cevdet Sunay Türkiye'nin 5. cumhurbaşkanı seçildi.

 

1970. Ege'de şiddetli bir deprem oldu. Kütahya'nın Gediz ilçesinde evlerin yüzde 80'i yıkıldı, 1086 kişi öldü.

 

1974. Ankara'da Cumhuriyet Savcılığı başrolünde Fransız oyuncu Alain Delon'un oynadığı Yasak Duygular adlı filimin gösterimini müstehcen olduğu gerekçesiyle yasakladı.

 

1975. Aralarında Sadettin Bilgiç'in de bulunduğu 9 milletvekili 28 Mart 1975 tarihinde, kurulacak Milliyetçi Cephe hükümetine destek vermek için Ferruh Bozbeyli'nin Demokratik Parti'sinden istifa ettiler.

 

1977. İzmir Buca Cezaevi'nde isyan çıktı, 20 mahkum kaçtı.

 

1980. Kayseri'nin Develi ilçesine bağlı Ayvazhacı köyünde, sel nedeniyle meydana gelen toprak kayması sonucunda 60 kişi öldü.

 

1988. Türkiye'de kendisine ilk kez yapay kalp takılan kişi Halit Şahin öldü.

 

2000. Susurluk davası sanıklarından Özel Tim eski Müdürü İbrahim Şahin geçirdiği trafik kazasında ağır yaralanarak yoğun bakıma alındı.

 

Bugün Doğanlar:

 

1862. 1906-32 arasında 11 kez Fransa Başbakanlığı ve 26 kez bakanlık yapan ve Milletler Cemiyetinin kuruluşu için gösterdiği çabalar dolayısıyla 1926 Nobel Barış Ödülü'nü Alman devlet adamı Gustav Stresemann'la paylaşan Aristide Briand.

1936. Toplumsal değişime olan ilgisini romanlarında dışa vuran ve 1990'da Peru Cumhurbaşkanlığı'na aday olan ünlü yazar (Jorge) Mario (Pedro) .Vargas Llosa.

 

Bugün Ölenler:

 

1941. İngiliz yazar Virginia Woolf Sussex'te evinin yakınında kendisini Ouse Irmağı'na atarak intihar etti. Cesedi bulunamadı. 1882'de Londra'da doğan Woolf hiç okula gitmemiş, evde eğitim görmüş ama yüzyılın edebiyat dehalarından biri olarak kabul edilmişti. En tanınan romanları arasında Mrs. Dalloway, Dalgalar, Deniz Feneri, Orlando ve Kendine Ait Bir Oda sayılabilir.

 

1943. Rus besteci Sergey Rahmaninov.

 

1967. Gazeteci, yazar Ethem İzzet Benice, İstanbul'da.

 

1969. Amerika Birleşik Devletleri eski başkanlarından General Dwight D. Eisenhower.

 

1988. Türkiye'de klasik bale eğitiminin temelini atan Lydia Krassa Arzumanova İstanbul'da. Türkiye'de ilk özel bale okulunu kuran Azeri kökenli Sovyetler Birliği yurttaşı Arzumanova sonradan Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlığına geçerek Leyla Arzuman adını almıştı.

 

1992. Tiyatro sanatçısı Ayberk Çölok.

29 Mart Pazartesi

 

1827. Besteci Ludwig van Beethoven Viyana'da 10 bin kişinin katıldığı bir törenle toprağa verildi.

 

1929. Tütün Amelesi Cemiyeti'ne üye 300 kadar kadın ve erkek tütün işçisi 72 yıl önce bugün İstanbul Beşiktaş'ta olağanüstü bir toplantı yaptı. İş Kanunu'nun bir an önce yürürlüğe konulması, işçiye grev hakkı tanınması, işçi yayınlarına izin verilmesi konularında girişimde bulunmak üzere bir komisyon kuruldu.

 

1936. İstanbul'da yaşayan Almanlar vapurlarla Karadeniz'e açılarak Hitler'e oy verdiler.

 

1940. Türkiye- Suriye dostluk antlaşması imzalandı.

 

1942. Eskişehir'de düzenlenen Büyük İnönü Koşusu'nda Eşref Aydın birinci oldu.

 

1950. Nazım Hikmet Bursa Cezaevi'nde açlık grevine başladı.

 

1951. Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti'nce yayımlanan bildiride son bir yıldır tırmanan "gerici" hareketler protesto edildi.

 

1952. İngiltere'de bastırılan 200 milyon tutarındaki 2,5 ve 10 liralık banknotlar Rize şilebiyle İstanbul'a getirildi.

 

1961. İstanbul'daki 94 polis karakolundan 33'ü kaldırıldı.

 

1962. Küba'da Domuzlar Körfezi çıkartması sanıklarının yargılanmasına başlandı.

 

1966. Leonid Brejnev Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreterliğine getirildi. Göreve geldir gelmez Amerika'nın saldırgan Vietnam siyasetini kınadı.

1967. Fransa ilk nükleer denizaltısını suya indirdi.

 

1968. Türkiye'de ilk böbrek nakli, İstanbul'da Doktor Atıf Taykurt ve ekibi tarafından gerçekleştirildi.

 

1975. Güney Vietnam'ın ikinci büyük şehri olan Da Nang Kuzey Vietnam ordusunun eline geçti.

 

1979. Uganda'da İdi Amin rejimi askeri darbeyle devrildi. İdi Amin kaçtı.

 

1995. Cezayir'de ordu birliklerince aşırı dinci militanlara karşı düzenlenen son dört operasyonda 2500 kişinin öldüğü bildirildi.

 

1997. Tekstilci Josef Behar ve 3 çalışanı İstanbul'da kimliği belirsiz kişilerce öldürüldü.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1824. 19. yüzyıl bilimsel maddeci düşünüşünün önde gelen filozoflarından Alman felsefeci Ludwig Büchner.

 

1826. Karl Marx'ın yakın mesai arkadaşlarından Alman Sosyal Demokrat Partisi kurucusu Wilhelm Liebknecht.

1899. Stalin'in temizliklerinde başrolü üstlenen Sovyet gizli servisinin yöneticisi Lavrenty Pavlovich Beria. .

 

1902. Fransız romancı, denemeci ve oyun yazarı Marcel Aymé

1952. Olimpiyat tarihinde ilk kez üst üste üç kez aynı sıklette altın madalya kazanan Kübalı ağır sıklet boksör Teófilo Stevenson.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1966. Popüler tarihsel roman yazarı Abdullah Ziya Kozanoğlu. Yazar'ın eserleri arasında Kızıltuğ, Atlı Han, Türk Korsanları, Seyit Ali Reis, Battal Gazi Destanı, Kublay Han'ın Gelinisayılabilir.

 

1984. Gazeteci yazar Ömer Sami Coşar ve şair İlhami Bekir Tez İstanbul'da.

 

1985. Fransız ressam Marc Chagall.

30 Mart Salı

 

1951. Kırıkkale'de Kadiri tarikatı üyesi, 18'I kadın 102 kişi ayin yaptıkları gerekçesiyle yakalandı.

 

1961. Fuhuşla Mücadele Tüzüğü çıkarıldı. 130 maddelik tüzükte, seks işçisi kadınlar ve genelevlerin tabi olacakları hükümler ve fuhuşla bulaşan zührevi hastalıklarla mücadele konuları düzenleniyordu.

 

1963. 22 Mart'ta sağlık nedeniyle tahliye edilen ancak daha sonra ceza erteleme kararı kaldırılan eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar açlık grevine başladı.

 

1965. Eski Milli Birlik Komitesi üyeleri, 14'lerden Alpaslan Türkeş, Muzaffer Özdağ, Dündar Taşer, Rıfat Baykal ve Ahmet Er Osman Bölükbaşı'nın lideri olduğu Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'ne (CKMP) katıldılar.

 

1968. Ankara'da yapılan "Milli Şahlanış Mitingi"nde tekbir getirilerek, "Yaşasın ordumuz, islamiyettir yolumuz" sloganı atıldı.

 

1971. Ezanın Türkçe okunması için Senato'ya yasa önerisi verildi.

 

1972. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi - Cephesi (THKP-C) lideri Mahir Çayan ile THKO liderleri, Cihan Alptekin ve Ömer Ayna, THKP-C üyeleri Nihat Yılmaz, Sinan Kazım Özüdoğru, Saffet Alp, Hüdai Arıkan, Ahmet Atasoy, Ertan Saruhan ve Sabahattin Kurt Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde öldürüldüler. Operasyonda Çayan ve arkadaşlarınca üç gün önce kaçırılmış olan Ünye'deki radar üssünde görevli iki İngiliz ve bir Kanadalı teknisyen de öldü. Ertuğrul Kürkçü çatışmadan sağ olarak kurtuldu.

 

1973. Türkiye'den kaçırılan 137 tarihi eser New York Müzesi'nin bodrum katında bulundu. Aynı gün, öğretim üyeleri ücret yetersizliğinden istifa edince 4 yüksek okul kapatıldı.

 

1979. Adalet Partisi (AP) lideri Süleyman Demirel, esnafın kontak ve kepenk kapatma eylemlerine destek vererek "Ne demekmiş vatandaşın kredisi kesilecekmiş, bayilikleri kaldırılacakmış. Müstemleke mi burası," dedi. Esnaflar ise 2 Nisan'da başlayacak olan kontak ve kepenk kapatma eyleminden vazgeçti.

 

1981. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan Washington'da bir suikast girişimi sonucu yaralandı.

 

1982. İstanbul Kasımpaşa'da vyılında bugün çıkan yangında 13 bina yandı, 80 aile açıkta kaldı.

 

1983. Adi suçtan hükümlü Mustafa Başaran ile Hüseyin Üye idam edildi.

 

1985. Amerika'daki Türk lobisi, Özal ile Amerikalı işadamlarını kahvaltıda biraraya getirmesi için eski Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'a 25 bin dolar verdi.

 

1996.Beş yıl önce bugün, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Burhan Özfatura, doğudan göç edenlere İzmir'e girişte vize uygulanmasını istedi.

 

2000.Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Yumurta ve Yumurta Ürünleri Tebliği'ni yayınladı. Buna göre tavuklar, Avrupa standardında yumurtlayacak.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1746. İspanyol ressam Francisco (José) de Goya (y Lucientes)

 

1844. Fransız şair Paul(-Marie) Verlaine.

1853. Rembrandt'tan sonra en büyük Hollandalı ressam olarak kabul edilen dışavurumculuğun öncülerinden Vincent van Gogh.

 

1880. Dublin dış mahallelrini devrim ve savaş arka planında canlandırdığı oyunlarıyla bilinen İrlandalı yazar Sean O'Casey.

1945. 1960lar ve 70'lerin en önemli İngiliz rock müzisyeni ve gitarcılarından Eric Clapton.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1956. Yazar Mithat Cemal Kuntay İstanbul'da. Şiirlerini Türkün Şehnamesinden adlı bir kitapta toplamış olan Kuntay, Üç İstanbul adlı romanında Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünün hikayesini, II. Abdülhamit, II. Meşrutiyet ve Mütareke yıllarının İstanbul'unu anlatmıştı.

 

1957. Ressam ve şair Arif Dino İstanbul'da.

 

1978.Eski Genelkurmay başkanlarından Memduh Tağmaç.

05-Nisan Pazartesi

1925. Şeker fabrikalarının kurulmasına ilişkin kanun çıktı.

 

1930. Hindistan'da 300 millik yürüyüşünü tamamlayan Mahatma Gandhi, Dandi sahiline ulaştı.

 

1951. Amerika Birleşik Devletleri'nde, atom bombası sırlarını Sovyetler Birliği'ne verdikleri iddiasıyla Julius ve Ethel Rosenberg ölüm cezasına çarptırıldı. Yargılama boyunca suçsuzluklarını tekrarlayan Rosenbergler 19 Haziran 1953'de elektrikli sandalyede idam edildiler.

 

1956. Amerikalı sanayici Earl Bunting, Türkiye'yi, "Dolar vermezseniz komünist olurum demeyen memleket," olarak tarif etti.

 

1968. Süleymancılar, Adana müftüsü, daha sonra Kara Ses adıyla tanınan Cemallettin Kaplan'ı ölümle tehdit etti.

 

1971. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C) eylemcilerinin kaçırdığı iş adamı Mete Has 400 bin lira fidye karşılığı serbest bırakıldı.

 

1983. Cumhuriyet Halk Partisi'nin eski genel başkanı Bülent Ecevit'e nihayet yurtdışına çıkış izni verildi. Böylece, Ecevit Sosyalist Enternasyonal toplantısı için Portekiz'e gidebildi.

 

1984. Cidde-Şam seferini yapan bir yolcu uçağı Suriye uyruklu bir hava korsanı tarafından kaçırılarak Yeşilköy'e indirildi.

 

1987. 12 Eylül 1980'den 1987'ye kadar 14 bin kişinin yurttaşlıktan çıkarıldığı açıklandı. Yurttaşlık haklarını yitirmemek için 26 bin kişiye de yurda dön çağrısı yapıldı.

 

1991. İstanbul'da Irak Konsolosluğu önünde protesto gösterisi yapan gruba binadan ateş açıldı. 2 gösterici öldü.

 

Aynı gün Irak sınırına yığılan 250.000 Kürt sığınmacı Türkiye topraklarına geçti.

 

1993. Başbakan Süleyman Demirel, "Türkiye'ye trilyonu ben getirdim, şimdi de katrilyonu hediye ediyorum" dedi.

 

1994. Türk lirası yüzde 38,8 oranında devalüe edildi.. Dolar 32 bin 53 lira oldu.

 

2000. Leeds United takımı UEFA kupası için Galatasaray'la karşılaşmak üzere İstanbul'da. Galatasaray taraftarları, kız arkadaşlarına laf attığı gerekçesiyle Leeds United taraftarlara saldırdı. Olayda iki İngiliz öldü.

 

Bugün Doğanlar:

 

1588. İngiliz filozof Thomas Hobbes.

 

1900. Amerikalı sinema oyuncusu Spencer Tracy.

 

Bugün Ölenler:

 

1794. Fransız devrimi önderlerinden Georges Jacques Danton, idam edilerek.

 

1994. Amerikalı pop şarıkıcısı, şarkı sözü yazarı ve gitarcı Kurt Cobain, intihar ederek.

 

1976. Tayvan Lideri Çan Kay-şek. Çin'de Mao'nun liderliğindeki Çin Komünist Partisi'ne karşı mücadele etmiş Komünistler kazanınca Tayvan'a kaçarak burada bir sürgün hükümeti kurmuştu.

 

1997. Amerikalı yazar Allen Ginsberg

1600. Divan şairi Baki öldü.

 

1827. İngiliz kimyager John Walker'in icadı olan kibrit İngiltere'de piyasaya sürüldü.

 

1947. Birleşmiş Milletler'e bağlı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kuruldu.

 

1955. Devlet Bakanı Mükerrem Sarol'a hakaretten yargılanan Akis dergisi sahibi ve başyazarı Metin Toker 9 ay hapse mahküm oldu.

 

1960. İsmet İnönü'nün Kayseri'de karşılaştığı engelleme nedeniyle 7 Nisan 1960'da bazı subaylar ordudan istifa etti. Subaylar, istifa dilekçelerinde, "İstisnai haller dışında emniyet ve zabıta kuvvetleri yerine ordunun kullanılması hukuken mümkün olmamasına rağmen, İnönü'nün Kayseri gezisinde, emir ve komuta ettiğim birlikleri bu hukuki sınırlar dışında kullanmaya zorlandım" dediler.

 

1962. İdam edilen eski Başbakan Adnan Menderes'in eşi Berrin Menderes, 1962 yılında bugün Başbakan İsmet İnönü'yle görüştü. İnönü, "Bayan Menderes dertli bir hanım. Dertlerini dinlemek görevim," dedi.

 

1966. Orhan Kemal cezaevinde. Dostları 30. sanat yılı jübilesini yaptı.

 

1967. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Bülent Ecevit 7 Nisan 1967'de Yozgat'ta konuştu: "Özel sektör eliyle kalkınma mümkün değildir. Özel sektör halkın sırtından geçinmeye alışmıştır. Gelip de Yozgat'ta bira fabrikası kurar mı? "

 

1969. İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları "hak yürüyüşü" yaptı.

MHP'nin yan örgütü Ülkü Ocakları Birliğine bağlı "komandolar" Hacettepe Üniversitesi'nde düzenlenen uluslararası doğum kontrol seminerini bastı.

 

1970. İktidardaki Adalet Partisi hükümeti, siyasi görüşleri nedeniyle Almanya'da okuyan bazı öğrencilerin burslarını kesti. Berlin Üniversitesi Rektörü, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'dan durumun düzeltilmesini rica etti.

 

1971. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon, yıl sonuna kadar 100.000 Amerikan askerinin Vietnam'dan çekileceğini açıkladı.

 

1974. Demokratik Parti (DP) Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli, TCK 141. ve 142. maddelerinin af kapsamına almasını kınadı. Cumhuriyet Halk Partili (CHP) ve Milli Selamet Partilileri (MSP) eleştirerek, " Siz komünistleri affetseniz de onlar sizi affetmez" dedi.

 

1976. Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Emin Alpkaya rüşvet aldığı iddiasıyla yargılanmaya başladı.

 

1978. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doçent Server Tanilli silahlı saldırıya uğradı. Aldığı kurşunlardan omuriliği zedelenen Tanilli felç oldu. Server Tanilli 12 Mart darbesi sonrası üniversiteden uzaklaştırılmıştı. Uygarlık Tarihi kitabı nedeniyle yargılanan Tanilli beraat etmiş, üniversiteye dönmüştü. Tanilli, şimdi Fransa'da yaşıyor.

 

1979. Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli'ye silahlı saldırı yapıldı. Ağır yaralanan Belli, kendisini vuran kişinin sağ eylemci Cengiz Ayhan olduğunu söyledi. Saldırıyı, Türkçü İntikam Tugayı'na bağlı Esir Türkleri Kurtarma Ordusu üstlendi.

 

1980. Tiyatro sanatçısı Mehmet Karaca İstanbul'da öldü.

 

1987. Altı yıl süren Milliyetçi Hareket Partisi davası bitti. MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş çete kurmak ve yönetmekten 11 yıl hapse mahkum oldu. Partinin Genel İdare Kurulu'nun tüm üyeleri beraat ederken, 5 kişi idama, 9 kişi ömür boyu hapse, 219 kişi 5-13 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. 150 sanık beraat etti.

 

1991. 12 Mart 1971 askeri müdahalesi sırasında İstanbul'da Ziverbey'deki işkenceli "kontr-gerilla" sorgularını yöneten Emekli Tümgeneral Memduh Ünlütürk 10 yıl önce bugün Dev-Sol örgütü tarafından öldürüldü.

 

1994. Almanya, sivil halka karşı kullanıldığı gerekçesiyle Türkiye'ye silah ambargosu koydu.

 

1995. Kitap imzalamak için Konya'ya giden Aziz Nesin'i taksiciler arabalarına almadı, oteller kabul etmedi.

7 Nisan Çarşamba

 

1827. İngiliz kimyager John Walker'in icadı olan kibrit İngiltere'de piyasaya sürüldü.

 

1947. Birleşmiş Milletler'e bağlı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kuruldu.

 

1955. Devlet Bakanı Mükerrem Sarol'a hakaretten yargılanan Akis dergisi sahibi ve başyazarı Metin Toker 9 ay hapse mahküm oldu.

 

1960. İsmet İnönü'nün Kayseri'de karşılaştığı engelleme nedeniyle 7 Nisan 1960'da bazı subaylar ordudan istifa etti. Subaylar, istifa dilekçelerinde, "İstisnai haller dışında emniyet ve zabıta kuvvetleri yerine ordunun kullanılması hukuken mümkün olmamasına rağmen, İnönü'nün Kayseri gezisinde, emir ve komuta ettiğim birlikleri bu hukuki sınırlar dışında kullanmaya zorlandım" dediler.

 

1962. İdam edilen eski Başbakan Adnan Menderes'in eşi Berrin Menderes, 1962 yılında bugün Başbakan İsmet İnönü'yle görüştü. İnönü, "Bayan Menderes dertli bir hanım. Dertlerini dinlemek görevim," dedi.

 

1963. Yugoslavya Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu.

 

1966. Orhan Kemal cezaevinde. Dostları 30. sanat yılı jübilesini yaptı.

 

1967. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Bülent Ecevit 7 Nisan 1967'de Yozgat'ta konuştu: "Özel sektör eliyle kalkınma mümkün değildir. Özel sektör halkın sırtından geçinmeye alışmıştır. Gelip de Yozgat'ta bira fabrikası kurar mı? "

 

1969. İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları "hak yürüyüşü" yaptı.

MHP'nin yan örgütü Ülkü Ocakları Birliğine bağlı "komandolar" Hacettepe Üniversitesi'nde düzenlenen uluslararası doğum kontrol seminerini bastı.

 

1970. İktidardaki Adalet Partisi hükümeti, siyasi görüşleri nedeniyle Almanya'da okuyan bazı öğrencilerin burslarını kesti. Berlin Üniversitesi Rektörü, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'dan durumun düzeltilmesini rica etti.

 

1971. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon, yıl sonuna kadar 100.000 Amerikan askerinin Vietnam'dan çekileceğini açıkladı.

 

1974. Demokratik Parti (DP) Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli, TCK 141. ve 142. maddelerinin af kapsamına almasını kınadı. Cumhuriyet Halk Partili (CHP) ve Milli Selamet Partilileri (MSP) eleştirerek, " Siz komünistleri affetseniz de onlar sizi affetmez" dedi.

 

1976. Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Emin Alpkaya rüşvet aldığı iddiasıyla yargılanmaya başladı.

 

1978. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doçent Server Tanilli silahlı saldırıya uğradı. Aldığı kurşunlardan omuriliği zedelenen Tanilli felç oldu. Server Tanilli 12 Mart darbesi sonrası üniversiteden uzaklaştırılmıştı. Uygarlık Tarihi kitabı nedeniyle yargılanan Tanilli beraat etmiş, üniversiteye dönmüştü. Tanilli, şimdi Fransa'da yaşıyor.

 

1979. Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli'ye silahlı saldırı yapıldı. Ağır yaralanan Belli, kendisini vuran kişinin sağ eylemci Cengiz Ayhan olduğunu söyledi. Saldırıyı, Türkçü İntikam Tugayı'na bağlı Esir Türkleri Kurtarma Ordusu üstlendi.

 

1987. Altı yıl süren Milliyetçi Hareket Partisi davası bitti. MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş çete kurmak ve yönetmekten 11 yıl hapse mahkum oldu. Partinin Genel İdare Kurulu'nun tüm üyeleri beraat ederken, 5 kişi idama, 9 kişi ömür boyu hapse, 219 kişi 5-13 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. 150 sanık beraat etti.

 

1991. 12 Mart 1971 askeri müdahalesi sırasında İstanbul'da Ziverbey'deki işkenceli "kontr-gerilla" sorgularını yöneten Emekli Tümgeneral Memduh Ünlütürk Dev-Sol örgütü tarafından öldürüldü.

 

1994. Almanya, sivil halka karşı kullanıldığı gerekçesiyle Türkiye'ye silah ambargosu koydu.

 

1995. Kitap imzalamak için Konya'ya giden Aziz Nesin'i taksiciler arabalarına almadı, oteller kabul etmedi.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1770. İngiliz şair William Wordsworth.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1600. Divan şairi Baki öldü.

 

1980. Tiyatro sanatçısı Mehmet Karaca İstanbul'da öldü.

8 Nisan Perşembe

 

1924. Şeriye Mahkemeleri kaldırıldı.

 

1933. Almanya'da ari ırktan olmadığı düşünülen memurlar emekli edildi.

 

1949. Piyanist Feyzi Aslangil konyak içti, beğenmedi. Konyakla ilgili olarak Tekel hakkında konuşunca, "hükümetin manevi şahsiyetini tahkir" iddiasıyla tutuklandı. Aslangil, 52 yıl önce bugün bugün beraat etti.

 

1953. Kenya bağımsızlık hareketinin önderi Jomo Kenyatta Mau Mau ayaklanması gerekçe gösterilerek İngiliz sömürge yönetimince tutuklandı.

 

1955. İstanbul'da hane başına 100 gram kahve dağıtımına başlandı. Kahve alanlar, muhtarların hazırladığı listeleri imzaladı.

 

1956. Başbakan Adnan Menderes , muhalefeti, "Siyasi sapıklık, sahte ihtilalcilik, inkarcılık, adi ve alçak iftiracılık, sahte hürriyetçilik ve tedhişçilik"le suçladı.

 

1960. İstanbul'a 10 saat çamur yağdı .

 

1964. Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu, Başbakan İsmet İnönü'ye Kıbrıs'ta gerilen ilişkiler nedeniyle, bir mesaj gönderdi. Mesajda, Kıbrıs sorununun birlikte çözülmesini önerdi.

 

Aynı gün, İstanbul'da Türkiye Milli Talebe Federasyonu Amerikan 6. Filosunu protesto etti. "Bütün ezilmiş uluslar, bir gün ezenleri yok edecektir" yazılı bir çelenk Dolmabahçe'den denize atıldı.

 

1968. Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde öğrenciler rektörlük binasını işgal etti.

 

1970. Ulvi Uraz Tiyatrosu'nun Elazığ'da sahnelediği Nina adlı oyun nedeniyle olaylar çıktı; oyuncular çarşaf giydirilerek kaçırıldı .

İsrail Mısır'ı bombaladı. 30 Mısırlı çocuk öldü.

 

1981. Eski Cumhuriyet Halk Parti Genel Başkanı Bülent Ecevit, Arayış dergisinde yayımlanan "İşkence" başlıklı yazısından ifade verdi.

 

1987.Amerika Birleşik Devletleri'nde Ronald Reagan yönetiminin "İnsan Hakları Raporu"nda Kürtlere geniş yer verilmesi Ankara'da rahatsızlık yarattı. Amerika Birleşik Devletleri uyarıldı.

 

1982. Dokuz yıl önce bugün Uluslararası Atatürk Barış Ödülü'nün Güney Afrikalı lider Nelson Mandela' ya verilmesi kararlaştırıldı. Mandela, Türk hükümetine yönelik insan hakları ihlali suçlamaları nedeniyle ödülü kabul etmedi .

 

1995. 20 Mart'ta Kuzey Irak'ta düzenlenen Çelik Harekatı adlı operasyon,altı yıl önce bugün sona erdi. Operasyon sırasında 369 PKK'lı ve 36 askerin öldüğü açıklandı.

 

1990. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Altan Öymen Diyarbakır'da "Halkla Birlikte Çözüm" toplantısı yaptı. Genel af istedi, Kürtçe TV ve Kürt Enstitüsü kurulmasını önerdi.

 

Bugün Doğanlar:

 

İ. Ö. 563. Budizmin kurucusu Guatama Buda.

 

Bugün Ölenler:

 

1972. İspanyol ressam, kübizmin öncüsü Pablo Picasso 91 yaşında, Paris'te. İspanya İç Savaşı sırasında Paris'te yaşayan Picasso, savaşı savaş muhabiri Dora Maar'dan dinlemişti. En sert, en öfkeli, en etkileyici tablosu böyle ortaya çıktı: Guernica.

10 Nisan Cumartesi

 

1919. Meksikalı devrimci köylü lideri Emiliano Zapata hükümet güçlerince tuzağa düşürülerek öldürüldü.

 

1925. İstanbul'da oynanan milli futbol maçında Türkiye Bulgaristan'ı 2-1 yendi.

 

1926. Binalara numara ve sokaklara isim verilmesine başlandı.

 

1928. İsmet (İnönü) Paşa ve 120 arkadaşının teklifi üzerine "Türkiye Devletinin dini, din-i islamdır" cümlesi Anayasa metninden çıkarıldı. Milletvekilleri ve cumhurbaşkanı yemin ederken "vallahi" yerine "namusum üzerine söz veririm" diyecek.

 

1950. 30 Mart'ta Bursa Cezaevi'nde açlık grevine başlayan Nazım Hikmet, sağlık durumu bozulunca gizlice İstanbul'a getirildi. Şair açlık grevini erteledi.

 

1955. İstanbul'un otobüs ihtiyacı günden güne artıyor. 122 belediye otobüsünden 42'sinin kullanılamaz halde olduğu açıklandı. Bozuk otobüsler yedek parça bulunamadığı için tamir edilemiyor.

 

1958. İstanbul Belediyesi, kadınların uzun süren hamam sefalarının su israfına neden olduğu gerekçesiyle, yıkanma süresini 1 saatle sınırlandırdı. Hamamcılar kararı sevinçle karşıladı.

 

1961. Hamallar Cemiyeti, İstanbul Belediyesi'nin emekli subayları hamal kahyası yapmasını protesto etti.

 

1969. Milliyetçi Parti Lideri Osman Bölükbaşı, "Komünizm Demirel sayesinde gelişti" dedi.

 

1972. İran'da, 7 şiddetinde bir deprem meydan geldi. 5 bin kişinin öldüğü depremde Firuzabat ve Cehrum şehirlerinde binalar yerle bir oldu. Deprem sırasında erkekler tarlada çalıştığından kırsal bölgede ölenlerin çoğu kadınlar ve çocuklar.

 

1974. Genel af yasa önerisi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.

 

1977. Cumhuriyet Halk Partisi lideri Bülent Ecevit "Allahın izniyle iktidara geleceğiz. Komünizm Demirel'le gelir" dedi.

 

1979. Yılmaz Güney'in Ağıt filmi TRT Genel Müdürü Cengiz Taşer'in emriyle yayından kaldırıldı.

 

1982. Eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit bir Norveç gazetesine verdiği demeci nedeniyle Ankara'da gözaltına alındı.

 

1992. Başbakan Süleyman Demirel, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a hakaretten 10 milyon lira tazminat ödemeye mahkum oldu.

 

1997. Emniyet Genel Müdürlüğü telefonların dinlendiğini doğruladı ve "Bu sayede 5, 440 olayı aydınlattık" dedi

 

Aynı gün Birinci Uluslararası Sağırlar Sanat ve Kültür Festivali dört yıl önce bugün İstanbul'da başladı.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1931. Arap şair, düşünür Halil Cibran.

 

1966. İngiliz yazar Evelyn Waugh.

 

Bugün Doğanlar:

 

1932. "Arabistanlı Lawrance", "Dr. Jivago" filmlerinin ünlü oyuncusu Mısır asıllı aktör Omar Şerif.

12 Nisan Pazartesi

 

1861. Amerikan iç savaşı başladı.

 

1945. İktisat Bakanlığı, bütün illerde yurttaşların giyim ihtiyacını için basma ve kaputbezi dağıtılma kararı aldı.

 

1956. İstanbul'da Nalbantlar Kongresi yapıldı. Kongreden sonra üyelere nal mıhı dağıtıldı.

 

1961. Sovyetler Birliği uzaya ilk insanlı uyduyu gönderdi, kozmonot Yuri Alekseyeviç Gagarin uzayda 108 dakika kaldı.

 

1963. Martin Luther King Alabama'da sivil haklar yürüyüşüne öncülük ettiği gerekçesiyle tutuklandı.

 

1968. Danıştay kararıyla oynatılan "Devri Süleyman" oyununu seyreden 200 kadar üniformalı subay oyuncuları ayakta alkışladı. 12 Nisan 1968'de subaylar hakkında soruşturma açıldı.

 

Nazım Hikmet'in "Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim" adlı kitabını yayımladığı için hakkında soruşturma açılan Mehmet Ali Ermiş sorgu sırasında öldü.

 

1969. Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar, "Cumhuriyet Halk Partisi gibi dümen değişikliği değil, düzen değişikliği istiyoruz" dedi.

 

1975. Süleyman Demirel başkanlığındaki 1. Milliyetçi Cephe hükümeti güvenoyu aldı. Oylama sonunda Meclis'te kavga çıktı, tabancalar çekildi. 30 üyeli hükümet Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi'nden oluşuyor.

 

1979. Haydarpaşa Hastanesi Göğüs Cerrahi Kliniği'nde bir hastaya ilk kez yardımcı kalp takıldı.

 

1982. İki gün gözaltında kalan eski Cumhuriyet Halk Partisi genel Başkanı Ecevit serbest Ecevit, bir başka demecinden dolayı tekrar gözaltına alındı.

 

1987. Türkiye'de 6680 sanatçı, yazar, hukukçu ve bilim insanının pasaport alamadığı açıklandı.

 

1989. 15.000 Tekel işçisi İstanbul'da eylem yaptı.

 

1991. Terörle Mücadele Kanunu kabul edildi. Yeni kanuna göre 141, 142 ve 163. maddeler kaldırıldı. Cezaevinde bu maddelerden yatmakta olanlara koşullu af getirildi.

 

Aynı gün, İstanbul genelevi işletmecilerinden Matild Manukyan İstanbul vergi rekortmeni oldu.

 

1995. "Sürgünde Kürt Parlamentosu" Lahey'de kuruldu. Hükümet, Hollanda'ya tepki olarak, Büyükelçi Zeki Çelikkol'u Ankara'ya geri çağırdı.

14 Nisan Çarşamba

 

1865. ABD Cumhurbaşkanı Abraham Lincoln öldürüldü. Güney ve Kuzey arasındaki iç savaşta Güneylilerin teslim olmasından beş gün sonra, Güney sempatizanı tiyatro oyuncusu John Wilkes Booth, Lincoln'ı Washington'daki Ford Tiyatrosu'nda oyun izlerken tabancayla vurdu.

1912. Titanik transatlantiği buzdağına çarptı. Kuzey Atlantik'te gece yarısından önce buzdağına çarpan gemi batmaya başladı.

 

1935. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nden bir grup müzisyen Ankara'ya geldi. Konuk sanatçılar arasında besteci Dimitriy Şostakoviç, kemancı David Oyştrah, piyanist Lev Oborin de yer alıyordu.

 

1944. İngiltere ve ABD, Türkiye'ye nota vererek, Almanya'ya krom ihracının durdurulmasını istedi.

 

1957. Güreşçi Yaşar Doğu Avrupa Şampiyonu oldu. Türk Milli Güreş Takımı Avrupa üçüncülüğü kazandı.

 

1956. Ankara'da oynanan Galatasaray-Vasco da Gama maçında kavga çıktı. Galatasaraylı futbolcu Coşkun rakibi Pingo'ya yumruk attı. Brezilyalı futbolcunun çene kemiği kırıldı.

 

1957. İçişleri Bakanı Namık Gedik, Fener Ortodoks Patriğiyle görüştü. Görüşme sonrası yayımladığı bildiride Patrikhane, "Vatana sadakatle bağlıyız. Kıbrıs siyasi bir meseledir" dedi. Bildiri yetersiz bulundu.

 

1959. 102 üniversite öğrencisi, Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu'na çektikleri telgraflarda "İstanbul'da yüksek tahsilde bulunan Kürt gençleri" imzasını kullandılar. Kürtçülük konusunda derhal yayım yasağı getirildi.

 

1968. Seçim kampanyasını başlatan Cumhuriyet Halk Partisi lideri İsmet İnönü, "Başlıca rakibimiz Türkiye İşçi Partisi'dir" dedi.

 

1971. Başbakan Yardımcısı Atilla Karaosmanoğlu, "Ortak Pazar seviyesine ulaşmamız için 2359 yıl geçmesi gerekiyor" dedi.

 

1978. Samsun sigarası karaborsaya düştü.

 

1979. 3. Balkan Film Festivali İstanbul'da başladı.

 

1980. Bütün dünyada silah tüccarı olarak tanınan Suudi Arabistanlı Adnan Kaşıkçı Başbakan Süleyman Demirel'le görüştü.

 

1981. Ses sanatçısı Bülent Ersoy ameliyatla cinsiyet değiştirdi. İstanbul Emniyet Müdürlüğü şarkıcının sahneye çıkmasını yasakladı. Aynı yasak, bütün eşcinsel sanatçılara uygulandı.

 

Aynı gün, Sosyalist Enternasyonal toplantısına katılmak üzere yurt dışına çıkmak isteyen eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit'e izin verilmedi.

 

1983. Kürtaj Kanunu kabul edildi.

 

1986. ABD, Amerikan yurttaşlarına ve askeri birliklerine karşı "terörist" saldırıları desteklediği gerekçesiyle Libya'ya hava saldırısına girişti.

 

1987. Tek tip öğrenci derneğini hedefleyen Öğrenci Dernekleri tasarısını protesto eylemleri yapıldı. Öğrenciler Ankara'ya doğru yürüyüşe geçtiler. İki gün sonra Anavatan Partisi tasarıyı geri çekmek zorunda kaldı.

 

Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğu'na tam üyelik için başvurdu.

 

1997. Tutuklu bulunan Genel Başkan Murat Bozlak'la birlikte Halkın Demokrasi Partisi'nden (HADEP) 13 yönetici tahliye edildiler.

 

2001. Susurluk sanıklarından eski Terörle Mücadele Daire Başkanı İbrahim Şahin kayıp silahlar nedeniyle 1 yıl hapis cezası aldı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1932. "Psycho" filmindeki performansıyla ünlenen Amerikalı sinema oyuncusu Anthony Perkins.

 

Bugün Ölenler:

 

1759. Alman besteci George Friederich Handel.

 

1930. Rus şair Vladimir Mayakovskiy.

 

1986. Feminizmin öncülerinden Fransız yazar Simone de Beauvoir ( okunuşu: Simon dö Bövuar).

15 Nisan Perşembe

 

1865. Bir gün önce suikastte tabancayla vurulan ABD Cumhurbaşkanı Abraham Lincoln öldü.

1929. İstanbul'da terzilik mektebi açıldı.

 

Ankara Etnografya Müzesi'nde Birinci Genç Ressamlar Sergisi açıldı. Nurullah (Berk), Cevat (Dereli), Refik Fazıl (Epikman) gibi sanatçıların eserleri sergilendi.

 

1933. Ankara-İstanbul tarifeli uçak seferleri başladı. Hükümet, aynı gün, Samsun-Çarşamba demiryolu hattını satın aldı.

 

1945. Zeytinyağının karneyle satılmasına karar verildi.

 

1946 . Şair Necip Fazıl Kısakürek , Sümerbank'a hakaret ettiği gerekçesiyle üç buçuk ay hapis, 115 lira para cezasına çarptırıldı.

 

1956. Türkiye milli takımı Macaristan'ı serbest güreşte 8-0 yendi.

 

1967. New York ve San Fransisco'da, 200 bin kişi Vietnam Savaşı'nı protesto etti.

 

1969.İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları ve çalışanları greve gitti.

 

1970. İlk elektronik hesap makinesini Japonlar buldu.

 

1972. 136 yaşındaki Mehmet İnce ilk kez hastalandı.

 

1973. Duruşmalara başörtülü giren kadın avukatın Ankara Barosu'ndan kaydı silindi.

 

1978. Koşucu Veli Ballı, Hollanda'da yapılan 9. Uluslararası Westland Maratonunda birinci oldu.

 

1981. İstanbul'da, Dr. Rahmi Duman'ın 15 yaşındaki oğlu Hakan Duman, kısa adı THKO olan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu eylemcileri tarafından kaçırıldı.

 

Aynı gün 58 TÖB-DER yöneticisi öğretmen hakkında dava açıldı.

80 sanıklı Türkiye İşçi Partisi davası İstanbul'da başladı.

 

1982. 64 idam istemli ve 689 sanıklı Yeni Çeltek Devrimci Yol davası Amasya'da başladı.

 

1980. Fransız düşünür ve yazar Jean Paul Sartre öldü.

 

1983. İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı vatandaşlıktan çıkarılan Yılmaz Güney ve Cem Karaca'ya ait her türlü eserin basım, yayım, dağıtım ve bulundurulmasını yasakladı .

 

1986. Başbakan Turgut Özal hükümeti, IMF ve Dünya Bankası'na Türkiye'nin büyüme hızının düşeceği güvencesi verdi.

 

1989. Radikal Yeşiller çevre kirliliğinde büyük rol oynayan "pet şişe"ye karşı bir kampanya başlattı.

 

1994. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin seçim sonrası ilk toplantısı, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Fatiha okumasıyla başladı.

 

1997. Resim ve seramik sanatçısı Seniye Fenmen'i kaybettik.

 

2000. Siyanürlü altına karşı çıkan Bergamalı köylülere, "Yaşadıkları çevreyi korumak için onurlu başkaldırıları" nedeniyle Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) tarafından özel ödül verildi.

 

Bugün Doğanlar:

 

1452. Rönesans'ın öncülerinden İtalyan, ressam, mimar, bilimci, mucit Leonardo da Vinci.

 

1858. Fransız sosyolog Emile Durkheim.

 

Bugün Ölenler:

 

1980. Fransız düşünür, yazar, varoluşçuluk akımının öncüsü Jean-Paul Sartre.

 

1986. Fransız yazar Jean Genet.

 

1990. Efsanevi sinema oyuncusu Greta Garbo öldü.

 

1998. Kamboçya'nın eski lideri Pol Pot, Kızıl Kmer tarafından çarptırıldığı müebbet hapis cezasını çekerken.

16 Nisan Cuma

 

1917. Bolşevik lider Lenin sürgünde bulunduğu İsviçre'den Rusya'ya döndü ve Sosyalist Devrim'in başlatılması çağrısında bulundu.

 

1924. Savaş sırasında düşmana yardımcı olanlara af çıktı.

 

1925. Tanin gazetesi süresiz kapatıldı.

 

1941. İkinci Dünya savaşı sırasında 500 Alman uçağı Londra'yı bütün gece bombaladı.

 

1959. Ankara Üniversitesi'nde okuyan bir grup genç Said-i Nursi'ye "Ankara Üniversitesi Nur Talebeleri" imzasıyla Şeker Bayramı tebriği gönderdiler.

 

1968. Türkiye İşçi Partisi (TİP) yöneticileri Rıza Kuas ve Prof. Sadun Aren hakkında Akdeniz Ülkeleri İlerici ve Anti emperyalist Partiler Konferansı'na katıldıkları için soruşturma açıldı. 3 yıl sonra aynı gün Türkiye İşçi Partisi yönetimine "Kürtçülük"iddiasıyla dava açıldı.

 

1973. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C) davası başladı. 256 sanıktan 10'u için idam istendi.

 

1974. Eski Demokrat Partililere siyasal hakları geri verildi.

 

1975. Başkent Pnom Pen'in düşüşüyle, Kamboçya Kızıl Kmerlerin kontrolüne girdi.

 

1982. Eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit, Sıkıyönetim Askeri Mahkemesince tutuklandı.

 

1984. Kültür ve Turizm Bakanı Mükerrem Taşçıoğlu, "Çıplak denize girmek isteyen turist Türkiye'ye gelmesin" dedi.

 

Orhan Pamuk "Sessiz Ev" adlı eseriyle Madaralı Roman Ödülü'nü aldı.

 

Roche (Roş) ilaç fabrikasında işlerine son verilen işçiler, 16 Nisan 1984'de İsviçre Konsolosluğu önünde protesto gösterisi yaptılar.

 

1994. Kamuoyunda "RTÜK Yasası" diye bilinen Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkındaki Kanun" Meclis'de kabul edildi.

 

1995. Güney Afrika Cumhuriyeti ağır insan hakları ihlalleri olduğu gerekçesiyle Türkiye'ye silah ambargosu koydu. Ambargo 16 Nisan 1997'de kaldırıldı.

 

1999. Harvard Üniversitesi Tansu Çiller'e, fahri doktorluk verilmediğini açıkladı,

 

1988. israil komandoları Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) askeri komutanı Ebu Cihad'ı Tunus'ta öldürdü.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1884. Fransız romancı Anatole France.

 

1889. Şarlo adıyla ünlü, sinemanın yaratıcılarından, komedyen, yazar, besteci, film yönetmeni ve yapımcı Charles Chaplin.

 

1921. Oscar ödülü sahibi ABD'li sinema oyuncusu Peter Ustinov

 

Bugün ölenler:

 

1828. İspanyol ressam Francisco Goya.

17 Nisan Cumartesi

 

1924. İtalya'da genel seçimleri Benito Mussolini'nin Faşist Parti'si kazandı.

 

1925. Tanin gazetesi sahibi ve başyazarı Hüseyin Cahit Bey (Yalçın) tutuklandı.

 

1940. Köy Enstitüleri'nin kurulması yasalaştı.

 

1941 II. Dünya Savaşı'nda Yugoslavya Nazi Almanyası'na teslim oldu.

 

1953. Ev kiralarına yüzde 100, dükkan kiralarına yüzde 150 zam yapıldı.

 

1961. Sosyalist Küba'nın kuzeybatısındaki Domuzlar Körfezi'ne çıkartma yapan Amerika Birleşik Devletleri'nce silahlandırılmış eski düzen yanlısı Kübalı mülteciler etkisiz hale getirildi.

 

1969 Çekoslovakya'nın "liberal" başbakanı Aleksandr Dubçek Sovyet askeri müdahalesinin ardından istifa etti. Yerine Gustav Husak atandı.

 

1970. 1895'de inşa edilen tarihi Tepebaşı Tiyatrosu yandı.

 

1972. Amerika Birleşik Devletleri'nde, Nixon yönetiminin 1972 seçimlerinde siyasal rakiplerini yasadışı dinleme faaliyetleri açığa çıkarıldı. "Watergate" adıyla anılan olaya adı karışan üç danışman ve bir savcı 28 yıl önce bugün istifa etti.

 

1974. Sol yayınlarından çıkan "Halk Savaşı, Halk Ordusu" adlı kitapta komünizm propagandası yapıldığı iddiasıyla yayınevi yönetmeni Muzaffer Erdost 7,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

 

Aynı gün Madaralı Roman Ödülü'nü "Demirciler Çarşısı Cinayeti" adlı eseriyle Yaşar Kemal aldı.

 

1976. İstanbul Barosu'nun, "Kan Dökmeye Son" mitingine 1000 kadar avukat katıldı.

 

1992. Devrimci-Sol örgütüne yönelik operasyonlarda 6'sı kadın 11 kişi öldürüldü. Öldürülenler arasında örgütün Merkez Komite üyesi Sinan Kukul ve lideri Dursun Karataş'ın eşi Sabahat Karataş da bulunuyordu.

 

1993. Türkiye Cumhuriyeti'nin sekizinci Cumhurbaşkanı Turgut Özal geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi.

 

2000. İçişleri Bakanı Sadettin Tantan, "Bodrum'da da gece saat 24.00'ten sonra müzik susacak," dedi. Turizmciler açıklamayı öfkeyle karşıladı.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1894. Stalin'den sonra SSCB'nin liderliğine geçen Nikita Kruşçev.

 

1916. Srilanka'nın kadın başbakanı Sirimavo Bandaranaika.

 

Bugün ölenler:

 

1981. Klasik Türk müziği bestecisi Şekip Ayhan Özışık.

 

1790. Amerikalı yazar, özgürlük savaşçısı, bilim insanı, ve diplomat Benjamin Franklin.

18 Nisan Pazar

 

1906. San Fransisco kenti 7.7 şiddetindeki 50 saniye süren deprem ve onu izleyen yangınlarla yok oldu. 28 bin bina yıkıldı 500 kadar insan hayatını kaybetti, 100 bin insan evsiz kaldı.

 

1935. 12. Uluslararası Kadın Kongresi Yıldız Sarayı'nda başladı.

 

1942. II. Dünya Savaşı'nda Amerikan uçakları Tokyo'yu ilk kez bombaladı.

 

1947. Mehmet Ali Aybar'ın çıkardığı Zincirli Hürriyet gazetesinin İzmir'deki matbaası bir grup öğrenci tarafından tahrip edildi.

 

1954. Albay Cemal Abdülnasır Mısır'da krallığı darbeyle devirerek iktidarı ele geçirdi.

 

1956. İstanbul bakkalları Migros'a karşı "Türk Kileri" kurmaya karar verdi.

 

1958. Yüzbaşı Nail Gönenli, Fransa'nın Nice (Nis) kentinde yapılan Ordulararası Binicilik Dünya Şampiyonası'nda birinci oldu.

 

1966. Avustralyalı 4500 asker Amerika Birleşik Devletleri yanında savaşmak üzere Vietnam'a gönderildi.

 

1971. Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) istediği 250 bin TL fidye ödenince daha once kaçırdığı Dr. Rahmi Duman'ın oğlu Hakan Duman'I serbest bıraktı.

 

1974. İtalya'da Kızıl Tugaylar örgütü savcı Mario Sossi'yi kaçırdı.

 

1976. Cumhuriyet Halk Partisi 1976 "Özgürlük ve Barış" mitingi düzenledi.

 

1977. İstanbul Emniyet Müdürlüğü Ekipler amiri Sadettin Tantan, Nükhet Duru, Ali Poyrazoğlu ve Korhan Abay'ı oynadıkları müzikalde komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle sorguya çekti.

 

1978. Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu'nun öldürülmesini protesto eden Milliyetçi Hareket Partili ve Milli Selamet Partili grupların çıkardığı olaylarda Malatya'da solcu ve alevilere ait birçok işyeri ve ev tahrip edildi. Birçok kişi yaralandı.

 

1983. Lübnan'daki ABD askeri varlığını protesto etmek amacıyla Beyrut'taki ABD elçiliğine düzenlenen intihar saldırısında bombacının da aralarında bulunduğu 63 kişi hayatını kaybetti. Elçilik binası tamamen yıkıldı. Ölenlerin 17'si Amerikalı.

 

1988. İstanbul Valiliği sendikaların 1 Mayıs İşçi bayramı kutlama başvurusunu olağanüstü hal uygulaması gerekçesiyle reddetti.

 

1989. Türkiye'nin ilk tüp bebeği, İzmir'de doğdu. Bebeğe Ece adı verildi.

 

Çin Halk Cumuriyeti'nde binlerce öğrenci daha geniş demokrasi talebiyle sokaklara döküldü.

 

1992. Kürt Enstitüsü İstanbul'da düzenlenen törenle açıldı.

 

1993. İstanbul Uluslararası 12. Film Festivali'nde İtalyan yönetmen Daniele Segre'nin Beyaz Güvercin Manila adlı filmi, Altın Lale Ödülünü aldı. İki Kadın, yılın Türk Filmi ve Yavuz Özkan da yılın yönetmeni seçildi.

 

1996. Meclis Araştırma Komisyonu'nun, gazeteci Metin Göktepe'nin gözaltında öldürülmesiyle ilgili olarak dönemin İstanbul Emniyet Vekili Orhan Taşanlar'ın ifadesini almasına izin verilmediği belirlendi.

 

1999. Genel ve yerel seçimler yapıldı. Demokratik Sol Parti 136, Milliyetçi Hareket Partisi 129, Fazilet Partisi 111, Anavatan Partisi 86, Doğru Yol Partisi 85 milletvekili kazandılar. 3 de bağımsız milletvekili seçildi. Cumhuriyet Halk Partisi, Özgürlük ve Dayanışma Partisi, Halkın Demokrasi Partisi ve Emeğin Partisi yüzde onluk barajı aşamadı.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1882. Filadelfiya Orkestrası şefi Leopold Stokowski.

1918. Amerikalı Besteci, gitarcı Tony Mottola.

 

Bugün Ölenler:

 

1924. Yunanistan'ın Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazanmasına verdiği moral ve edebi destekle de tanınan İngiliz şair Lord Byron.

 

1955. Görelilik (relativity) kuramını geliştirerek modern fizikte devrim yaratan ABD'li bilimci Albert Einstein (1955).

 

1988. Şair, roman ve oyun yazarı Oktay Rifat.

 

"Bütün yapraklarım açarsa kork

Çünkü yalnızlığım ben

Çünkü yoksulluğum ben

Tepeden tırnağa..."

19 Nisan Pazartesi

 

1775. Amerikan Devrimi başladı. Sömürgeci İngiliz birlikleri ile bağımsızlık savaşçıları Massachussets eyaletinin Lexington kentinde devrimin ilk çatışmasına girdiler.

 

1925. Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim'in Milli Bayram olması yasalaştı.

 

1947. Atlet Şevki Koru, 50. Boston Maratonu'nda yedinci oldu.

 

1943. Nazilerce istila edilen Polonya başkenti Varşova'daki Yahudilere yönelik temizlik harekatına karşı, Varşova Gettosu Ayaklanması başladı.

1948. Amerika Birleşik Devletleri, yeni bir atom silahını Marshall adasında denedi.

 

1953. Napoli'deki Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda Türk milli takımı 6. oldu.

 

1961. 27 Mayıs'tan sonra ilk basın mahkumiyeti. Ahmet Emin Yalman 25 lira ağır para cezasına çarptırıldı.

 

1965. Fener Patrikhanesi başta olmak üzere, bütün azınlık kurumlarının denetlenmesine karar verildi.

 

1966. 79 gündür devam eden Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası grevi "halk sağlığını tehlikeye düşürdüğü" gerekçesiyle bir ay ertelendi.

 

1969. Şair Nazım Hikmet'in oğlu Mehmet Hikmet Ran 32 yıl önce bugün Türkiye'ye gelmek için müracaat etti.

 

Milliyetçi Hareket Partisi Lideri Alparslan Türkeş, "Doğum kontrolü suikasttır" dedi.

 

1980. Şarkıcı Ajda Pekkan, Eurovision Şarkı Yarışması'nda Şanar Yurdatapan'ın düzenlediği "Petrol" adlı şarkıyla 16 yarışmacı arasında 15. oldu.

 

1983. Başrolünü Cüneyt Arkın'ın oynadığı "Yıkılmayan Adam" adlı filmi hakkında komünizm propagandası iddiasıyla dava açıldı.

 

1984. Avni Dilligil Tiyatro Ödülü'nü Dostlar Tiyatrosu "Galile Galile" oyunuyla aldı. Yıldız Kenter "en iyi kadın oyuncu", Müşfik Kenter "en iyi erkek oyuncu" seçildi.

 

1995. ABD'nin Oklahoma kentinde bir resmi binaya koyulan bombanın patlaması sonucunda 100'den fazla kişi hayatını kaybetti. Bombayı eski bir asker olan 28 yaşındaki Timothy McVeigh'in yerleştirdiği ortaya çıkarıldı.

 

Bugün Doğanlar:

 

1943. Amerikalı caz şarkıcısı Eve Graham.

 

Bugün Ölenler:

 

1882. Evrim teorisinin yaratıcısı, İngiliz biyolog Charles Darwin.

 

1964. Doktor Hafız Cemal 99 yaşında. "Lokman Hekim" adıyla anılan Dr. Hafız Cemal ömrünce halk sağlığı için çalışmış, gazetelerde sürekli makaleler yazmış, sağlık dergileri çıkartmıştı.

 

1982. Şair, öykücü ve oyun yazarı Sabahattin Kudret Aksal. Pek çok edebiyat ödülünün sahibi olan Aksal'ın en tanınmış yapıtları arasında "Gazoz Ağacı" ve "Yaralı Hayvan" da var.

 

1999. Mizah yazarı ve karikatürist Tekin Aral . Tekin Aral Ağabeyi Oğuz Aral ile birlikte Türkiye'nin en çok okunan ve tirajları günlük gazetelerinkini geçen Gırgır ve Fırt dergilerini çıkartmış, yeni bir karikatürcüler kuşağının doğuşuna katkıda bulunmuştu.

20 Nisan Salı

 

1841. İlk dedektif romanı "Morg Sokağı Cinayeti" yayımlandı. Edgar Allen Poe'nun Graham's Lady's and Gentleman's Dergisi'nde yayımlanan eseri Parisli Bay C. Auguste Dupin'in seri cinayetleri ortaya çıkarmadaki çözümleyici zekasını betimliyordu. Sonraları ün kazanan Şerlok Holmes öykülerinde olduğu gibi burada da olaylar kahramanın mesai arkadaşının ağzından anlatılıyordu.

 

1902. Marie ve Pierre Curie Paris'teki laboratuarlarında radyoaktif radyum tuzlarını ayrıştırmayı başardılar.

 

1939. Nazi lider Adolf Hitler doğum günü kutlaması için Almanya'ya gelen Türk heyetini kabul etti. Heyette Ali Fuat Cebesoy, Falih Rıfkı Atay, Orgeneral Asım Gündüz, Yunus Nadi vardı.

 

1942. Kız öğrencilerin ipek çorap, topuklu ayakkabı ve kısa etek giymesi ve saçlarını kıvırması yasaklandı. Aynı gün Anadolu Ajansı'nda çalışan Yahudilerin işlerine son verildi.

 

1962. Dolandırıcılığı ile ünlü "Sülün Osman" cezaevinde "alınteri ile yaşamak" konulu bir konferans verdi.

 

1965. John Steinbeck'in Bitmeyen Kavga adlı romanın Türkçe çevirisi toplatıldı.

 

1970. ABD Başkanı Richard Nixon "savaşı Vietnalaştırma süreci" kapsamında Vietnam'dan 150 bin kişilik bir Amerikan gücünün daha geri çekileceğini açıkladı.

 

1973. Cumhuriyet Halk Partisi cumhuriyetin 50. yılı nedeniyle hazırladığı genel af teklifini Meclis'e verdi.

 

1978. Kore Hava Yolları uçağı Sovyetler Birliği üzerinde uçarken inişe zorlandı. Murmansk'ın 300 km doğusunda donmuş bir göle yapılan zorunlu iniş sırasında iki kişi öldü ve pek çok kişi yaralandı.

 

Aynı gün, Kızıl Tugaylar örgütü 16 Mart'ta kaçırdıkları İtalya'nın eski başbakanı Aldo Moro'yu tutuklu arkadaşlarının serbest bırakılmaması halinde öldüreceklerini bildirdi.

 

1979. Bayındırlık Bakanı Şerafettin Elçi'nin "Ben Kürdüm, Doğu'da Kürtler vardır" demesi Ankara'da sorun yarattı.

 

1984. "Kürt devleti kurma" girişiminde bulundukları iddiasıyla yargılanan Nurettin Yılmaz ile Şerafettin Elçi beraat etti.

 

1992. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın Kürtçe televizyon önerisine Başbakan Süleyman Demirel ve Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) yetkilileri karşı çıktı.

 

1995. Yaşam koşullarını protesto eden kamu çalışanları bütün Türkiye'de iş bıraktılar.

 

2000. Galatasaray İngiltere'de oynanan arşılaşmada Leeds United futbol takımıyla 2-2 berabere kalarak UEFA Kupası'nda finale çıkan Türkiye'nin ilk takımı oldu.

 

Bugün Doğanlar:

 

1889. ABD'li komedyen Harold Lloyd.

 

1889. Nazi Almanyası'nın lideri Adolf Hitler.

 

1893. İspanyol sürrealist ressam Joan Miro.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1998. Meksikalı yazar Octavio Paz.

21 Nisan Çarşamba

 

1927. İstanbul'da son üç buçuk ayda 180 kişinin intihar ettiği açıklandı.

 

1939. Hatay, Türk gümrük tarifesine dahil oldu.

 

1953. Birleşmiş Milletlere ve Kore'ye ait savaş esirlerinin değiş tokuş edilmesi konusunda anlaşmaya varıldı; Türkiye kökenli 7 asker geri alındı.

 

1954. Nice Konkurhipikleri'nde Yüzbaşı Salih Koç, Başak adlı atıyla şampiyon oldu.

 

1957. İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları'nın başına Muhsin Ertuğrul getirildi.

 

1964. Fener Rum Patriği Vekili Emilyanos ve Metropolit Canavaris Türk uyruğundan çıkarılarak sınır dışı edildi. Yunanistan, Kıbrıs'taki askeri birliğini, Birleşmiş Milletler Barış Gücü emrine vermeyi kabul etti.

 

1966. İstanbul Teknik Üniversitesi gününe katılan Başbakan Demirel'i yuhalayan öğrenciler Adalet Partililer tarafından taşlandı.

 

1967. Yunanistan'da askeri darbe. Yorgo Papadopulos komutasında ABD tarafından desteklenen "Albaylar Cuntası" yönetime el koydu.

 

1975. Nobel ilaç fabrikasında, 6'sı kadın 10 işçi ölüm orucuna başladı.

 

Aynı gün Merkez Bankası'ndaki net döviz rezervlerinin tükendiği açıklandı.

 

1978. Malatya'da içme suyuna zehir karıştırıldığına ilişkin asılsız söylentinin Milliyetçi Hareket Partisi il başkanına ait özel hastaneden çıktığı anlaşıldı.

 

1980. Sağmalcılar Cezaevi'ndeki 23 tutuklu , cezaevi aracından kaçtı.

 

1981. Uluslararası Af Örgütü heyeti, eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit'le görüştü.

 

1982. Boğaz'dan geçişte kılavuz kaptan alma zorunluluğu getirildi.

 

1983. Budapeşte'de yapılan Avrupa Serbest Güreş Şampiyonası'nda, Reşit Karabacak 82 kiloda şampiyon oldu, 11 yıl aradan sonra, Türkiye'ye altın madalya kazandırdı.

 

1984. İşkence yaparak bir öğrencinin ölümüne neden olan iki polis, İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi tarafından 6'şar yıl 8'er ay hapis cezasına çarptırıldı.

 

1989. Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) liderleri Haydar Kutlu ve Nihat Sargın'ın Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nde görülen davasında, duruşmayı izlemeye gelenler, polis tarafından cop ve tekmeyle dağıtıldı.

 

1990. Anayasa Mahkemesi hükümeti uyardı. Çok sayıda kanun hükmünde kararname çıkartılmasının parlamentonun işlerliğini engelleyebileceği bildirdi.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1816. İngiliz yazar Charlotte Bronte.

 

1828. Fransız tarihçi Hippolyte Taine.

 

Bugün Ölenler:

 

1900. "Tom Sawyer", "Huckleberry Finn" adlı öykülerin yazarı Amerikalı yazar Mark Twain öldü.

 

1946. Amerikalı matematikçi ve iktisatçı John Maynard Keynes.

 

1973. Yazar Kemal Tahir. Sanatçı "Yorgun Savaşçı" adlı romanıyla kitabıyla Yunus Nadi, "Devlet Ana" kitabıyla Türk Dil Kurumu ödüllerini almıştı.

 

 

1927. İstanbul'da son üç buçuk ayda 180 kişinin intihar ettiği açıklandı.

 

şu an ki rakamı çok merak ettim...