15 ARALIK

 

1574- II. Sultan Selim öldü.

 

1840- Napolyon Bonapart'ın kalıntıları St. Helene Adası'ndan

Paris'e getirilerek Invalides'e gömüldü.

 

1890- Amerikan yerli kabilelerinden Titan Dakotalarının şefi

''Oturan Boğa'' (Tatanka İyotake), ABD'nin harekete geçirdiği

yerel polis ve askerler tarafından öldürüldü.

 

1934- Bingöl'de 4.9 büyüklüğündeki depremde 12 kişi öldü.

 

1936- Ankara'da 19 Mayıs Stadyumu Başbakan İsmet İnönü'nün

söylevi ile açıldı.

 

1939- ''Rüzgar Gibi Geçti'' filmi ilk kez gösterildi.

 

1941- 769 Rumen Yahudisi yolcusuyla Filistin'e giden Struma

gemisi İstanbul'a geldi. Geminin yolcu indirmesi yasaklandı.

1948- Fransa ilk nükleer reaktörün kuruluş çalışmalarına

başladı.

 

1948- TBMM'de Sivas Kongresi'ne Seçilen Temsil Heyeti

Üyeleriyle TBMM'nin Birinci Döneminde Bulunan Üyelere Vatani

Hizmet Tertibinden Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kabul edildi.

1949- Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün

(UNESCO) İstanbul bürosu açıldı.

 

1954- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı kuruldu.

 

1957- Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Yunanistan'ın Kıbrıs

tezini reddetti.

 

1960- Erzurum'da radyo istasyonu açıldı.

 

1986- Olimpiyat şampiyonu halterci Naim Süleymanoğlu Türk

vatandaşı oldu.

 

1987- Cumhuriyet tarihinde dolar, resmen ilk kez dört haneli

rakama ulaştı. Merkez Bankası Amerikan Dolarının satış kurunu

1.300 liraya yükseltti.

 

1992- TRT'nin kurucularından ve ilk Genel Müdürü Adnan Öztrak

öldü.

 

2000- Bitlis'in Tatvan ilçesi yakınında 6. Zırhlı Tugay

Komutanlığına ait askeri helikopter düştü. Kazada, 2 asker şehit

oldu, 5 asker yaralandı.

 

2000- Afyonkarahisar ve çevresinde büyüklüğü 5.8 olan depremde 6

kişi öldü, 42 kişi yaralandı.

 

2004- Şair ve yazar Şükran Kurdakul 77 yaşında İstanbul'da öldü.

16 Aralık 1988 Sinema ve tiyatro sanatçısı Hüseyin Kutman vefat ettı

 

16 Aralık 1474 Türk astronom ve matematikçi Ali Kuşçu İstanbul'da öldü.

 

16 Aralık 1724 Türkiye'de ilk kitap (Vankulu Lugati) basıldı.

 

16 Aralık 1770 Alman besteci Ludwig Von Beethoven doğdu.

 

16 Aralık 1918 Giresun'da ''Işık'' adlı milli gazete çıkmaya başladı.

 

16 Aralık 1920 Çin'in kuzeybatısındaki Ganzu eyaletinde, 8.6 büyüklüğündeki depremde 100 bin kişi öldü. 16 Aralık 1921 Fransız besteci Camille Saint–Saens vefat ettı

 

16 Aralık 1925 Milletler Cemiyeti Konseyi, daha önce saptanan ''Brüksel hattı''nı,

Türk-Irak sürekli sınırı olarak kabul etti. Bu karar uyarınca Musul Irak'ta

kaldı.

 

16 Aralık 1932 Samsun-Sivas demiryolu hattı işletmeye açıldı.

 

16 Aralık 1949 Ahmet Sukarno Endonezya'nın ilk cumhurbaşkanı oldu.

 

16 Aralık 1956 Basın-Yayın Genel Müdürlüğü, Cumhurbaşkanlığı Katipliği yapan; mizah

yazarı, romancı, gazeteci Ercüment Ekrem Talu 68 yaşında İstanbul'da öldü.

16 Aralık 1969 İstanbul Boğaz Köprüsü 303 milyar liraya ihale edildi.

 

16 Aralık 1982 Barış Derneği Başkanı Mahmut Dikerdem tahliye oldu.

 

16 Aralık 1986 Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.

 

16 Aralık 1996 Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı yeniden açıldı.

 

16 Aralık 1998 IV. Ulusal Yayın Kongresi Ankara'da çalışmalarına başladı.

 

16 Aralık 2002 NATO ile AB arasında, ``NATO-AB Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası Ortak Bildirisi`` ile stratejik işbirliği anlaşmasına varıldı. Uzlaşma, AB`nin, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) çerçevesinde oluşturacağı askeri birimlerin, NATO`nun lojistik, stratejik ve istihbarat alanlarındaki yeteneklerinikullanabilmesine olanak tanıyor.

 

Aynı gün Bosna`daki Sırp cumhuriyetinin eski lideri Bilyana Plavsiç, Lahey`deki uluslararası savaş suçları mahkemesinde yargılanmaya başladı.

 

16 Aralık 2002 Basın Şeref Kartı sahibi Rakım Ziyaoğlu İstanbul'da öldü.

17 ARALIK

 

1273- Mevlana Celaleddini Rumi öldü.

 

1399- Avrupa'ya Moğol istilası başladı.

 

1777- Fransa, Amerika'nın bağımsızlığını kabul etti.

 

1830- Güney Amerikalı direnişçi Simon Bolivar öldü.

 

1903- Wright kardeşler ilk uçuşu gerçekleştirdi.

 

1908- İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet'in ilanından

sonra İttihat ve Terakki Fırkası adını aldı.

 

1918- Fransız askerleri, denizden Mersin'e çıkarma yapmaya

başladı. (Mersin, Tarsus, Adana, Ceyhan, Misis ve Toprakkale

işgal edildi.)

 

1926- Uşak Şeker Fabrikası açıldı.

 

1930- Serbest Cumhuriyet Fırkası kendisini feshetti.

 

1934- Kasım 1934 tarihli Kanun'la ''Kemal'' özadlı Türkiye

Cumhurbaşkanı'na verilen ''Atatürk'' soyadının veya bunun başına

ve sonuna söz konarak yapılan adların hiçbir kimse tarafından öz

ve soyadı olarak alınamayacağına dair Kanun TBMM'de kabul

edildi.

 

1971- Pakistan, Hindistan yenildi ve ateşkes ilan edildi.

 

1981- Kızıl Tugaylar terör örgütü İtalya'daki en yüksek rütbeli

NATO askeri olan General James Dozier'i kaçırdı.

 

1997- İsmail Alptekin başkanlığında Fazilet Partisi kuruldu.

 

2004- AB, Türkiye ile 3 Ekim 2005'te müzakerelere başlama

kararı aldı.

 

2004- Irak'ın Musul kenti yakınlarında uğradıkları silahlı

saldırı sonucu 5 Türk güvenlik görevlisi şehit oldu.

18 ARALIK

1111- İslam düşünürü İmam Gazali öldü.

1482- Gedik Ahmet Paşa, II. Bayezıd tarafından idam

ettirildi.

1865- Amerika Birleşik Devletleri köleliği kaldırdı.

1923- Yunan Kralı Konstantin, oğlu II. George lehine

tahtından feragat ettiğini açıklayarak ülkesini terk

etti.

1929- Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kuruldu.

1955- Türk Milli Futbol Takımı, Portekiz'i 3-1 yendi.

1956- Japonya Birleşmiş Milletlere kabul edildi.

1957- ''Kwai Köprüsü'' (The Bridge on the River Kwai)

filminin ilk gösterimi New York'ta yapıldı.

1969- Yavuz Zırhlısı sökülmek üzere Makine ve Kimya

Endüstrisi Kurumuna satıldı.

1969- İngiltere Parlamentosu cinayet suçlarında ölüm

cezasını kaldırdı.

1970- 41'ler Demokratik Partiyi kurduklarını açıkladılar.

Kurucular arasında Ferruh Bozbeyli, Saadettin Bilgiç,

Talat Asal, Neriman Ağaoğlu, Nilüfer Gürsoy, Mutlu ve

Yüksel Menderes de yer aldı.

1975- Gölcük Tersanesi'nde ilk Türk denizaltısının

yapımına başlandı.

1980- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK)

İstanbul davası bin 477 sanıkla başladı.

1983- Erdal İnönü SODEP Genel Başkanı oldu.

1988- Toplumbilimci Prof. Dr. Niyazi Berkes 80 yaşında

öldü.

1996- Peru'da Tupac Amaru gerillaları başkent Lima'daki

Japon Büyükelçiliğini bastı. Gerillalar 500 kişiyi rehin

aldı.

2002- Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Necip

Hablemitoğlu, evinin önünde suikasta kurban gitti.

19 ARALIK

 

1805- Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu Varşova'ya girdi.

 

1918- Bahçe, İslahiye, Hassa, Mamure, Osmaniye (Cebelibereket) işgal edildi.

 

1919- Mustafa Kemal ve Heyeti Temsiliye, Sivas'tan Ankara'ya hareket etti.

 

1920- Milli Mücadele'yi destekleyen ''Antalya'da Anadolu'' gazetesi

yayınlanmaya başladı.

 

1941- II. Dünya Savaşı'nda, İstanbul'da ekmek karneye bağlandı.

 

1948- İzmir Şehir Tiyatrosu ve Sergi Sarayı yandı.

 

1950- Dwight D. Eisenhower, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO)

kuvvetleri komutanlığına atandı.

 

1965- De Gualle, Fransa Cumhurbaşkanlığına yeniden seçildi.

 

1966- Koç grubunca üretilen ilk Türk otomobili ''Anadol'' satışa sunuldu.

 

1966- Yazar, film yapımcısı İhsan İpekçi 67 yaşında öldü.

 

1968- Piyanist İdil Biret, Paris'te dünyanın ünlü beş virtüözü ile konser

verdi.

 

1969- Amerikan 6. Filosu, İzmir'e geldi. Filonun gelişi protesto edildi ve

Amerikalı denizciler tartaklandı.

 

1972- Vatan gazetesinin sahibi Gazeteci Ahmet Emin Yalman, 84 yaşında

İstanbul'da öldü.

 

1984- Çin ve ABD, Hong Kong'un 1997'de Çin'e devredilmesi konusunda anlaştı.

1987- Uluslararası Cumhuriyet Halter Turnuvası'nda Naim Süleymanoğlu ilk kez

milli mayoyu giydi. 60 kiloda koparma (150 kg), silkme (188,5 kg) ve toplamda

(337,5 kg) kendisine ait dünya rekorlarını yeniledi.

 

1992- Somali'de ''Umut Operasyonu'' başlatıldı. Türk Birliği bu harekata

katıldı.

2000- Ölüm orucu ve açlık grevlerinin devam ettiği 20 cezaevine müdahale

edildi. ''Hayata Dönüş'' adı verilen operasyonun ilk gününde, Çanakkale ve

Ümraniye cezaevleri hariç 18 cezaevinde eylem sona erdirildi.

 

2001- Kabil'e en az 3 bin kişiden oluşacak uluslararası güç

konuşlandırılması için BM Güvenlik Konseyi onay verdi.

 

2002- Edebiyatçı Memet Fuat, 77 yaşında öldü.

20 Aralık 1993 Tiyatro ve Sinema Sanatçısı Hulusi Kentmen, 81 yaşında öldü.

 

20 Aralık 1683 II. Viyana Kuşatmasının başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Sadrazam

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, boğularak idam edildi.

 

20 Aralık 1924 ''Kırkkilise''nin adı ''Kırklareli'' olarak değiştirildi.

 

20 Aralık 1938 İlk elektronik televizyon sisteminin patenti alındı.

 

20 Aralık 1942 ErbaaNiksar'da 7.0 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi öldü.

 

20 Aralık 1942 100 metre sürat koşusu rekorunu 1960 ile 1968 arasında elinde tutan siyah Amerikalı atlet, Bob Hayes doğdu.

 

20 Aralık 1955 1954 seçimlerinden sonra DP'den ayrılan bazı milletvekilleri

''Hürriyet Partisi''ni kurdu.

 

20 Aralık 1964 İstanbul Ali Sami Yen Stadı'nın açılışı, faciaya sahne oldu.

Türkiye-Bulgaristan milli maçının başlamasından önce, izdiham sonucu, açık

tribünlerden birinin demir parmaklıkları parçalandı: 83 kişi yaralandı.

 

20 Aralık 1968 ABD'li yazar John Steinbeck öldü.

 

20 Aralık 1970 İstanbul'da kapıcılar yürüyüş yaptı.

 

20 Aralık 2005 Anadolu Ajansı iş yeri hekimi, Yenimahalle 50. Yıl Semt Polikliniği

Dispanseri Başhekimi Dr. Eşref Önder, Aksaray yakınlarında geçirdiği trafik

kazasında 53 yaşında vefat etti.

21 ARALIK

 

1603- Padişah III. Mehmet öldü.

 

1840- Vatan şairi Namık Kemal doğdu.

 

1879- Sovyet lider Stalin doğdu.

 

1918- Padişah Sultan Vahdettin, Meclisi Mebusan'ı feshetti.

 

1925- Sovyet sinema yönetmeni Sergey Ayzenştayn'ın ''Potemkin Zırhlısı''

adlı filmi gösterime girdi.

 

1930- Anadolu Ajansının 1 Mart 1925'te şirketleşmesinden sonra ilk genel

müdürü olan Alaeddin Bey 42 yaşında öldü.

 

1937- İlk uzun, sesli ve renkli çizgi film olan Walt Disney'in

yapımcılığındaki ''Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler''in galası yapıldı.

 

1943- Eski adalet bakanlarından, hukuk ve devrim tarihi profesörlerinden Dr.

Mahmut Esat Bozkurt öldü.

 

1948- Serbest İrlanda bağımsızlığını ilan etti.

 

1958- De Gaulle, Fransa'da 5. Cumhuriyetin başkanı seçildi.

 

1961- Londra'dan Tel Aviv'e giden İngiliz Havayolları British Airways'a ait

yolcu uçağı, Esenboğa Havaalanı'ndan ayrılışından bir dakika sonra düşerek

parçalandı. 26 kişi öldü, 8 kişi yaralandı.

 

1971- TL'nin değeri yeniden belirlendi. 1 dolar 14 lira oldu.

 

1972- Doğu Berlin'de iki Almanya arasında ''Temel Anlaşma'' imzalandı.

1979- Sovyetler Birliği, Afganistan'ı işgal etti.

 

1988- Pan-Am Hava Yolları'na ait Boeing 747 tipi yolcu uçağı, Londra-New

York seferini yaparken, İskoçya'nın Lockerbie kasabası üzerinde infilak etti: 275

kişi öldü.

 

1989- ABD, Panama'yı işgal etti.

 

1991- DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk, 62 yaşında öldü.

 

1991- Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Moldova, Azerbaycan,

Ermenistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan liderleri, bir

araya gelerek Sovyetler Birliği'ne son verdiler.

 

2000- 23 Nisan 1999'a kadar işlenen suçlardan dolayı şartla salıvermeye,

dava ve cezaların ertelenmesine olanak tanıyan yasa, TBMM'de kabul edildi.

22 Aralık 1989 Oyun yazarı Samuel Beckett, Paris'te öldü.

 

22 Aralık 1453 İstanbul Üniversitesi (Darülfünun) kuruldu.

Darülfünun, 1933'te üniversiteye dönüştürüldü.

 

22 Aralık 1574 Padişah III. Murat tahta çıktı.

 

22 Aralık 1829 İlk yolcu taşıyan demir yolu hattı olan ''Baltimore-Ohio Demiryolu'' açıldı.

 

22 Aralık 1895 Halka açık ilk sinema gösterimi, Paris'te, Rennes Sokağı'nda yapıldı. 28 Aralıktan itibaren de Capucines Bulvarı'ndaki Grand Cafe'nin bordum katında düzenli

gösterimler başladı. Sinemaya adını verenler, kaydında ve gösteriminde kullanılan makineyi icat edip ilk filmleri çekenler, Lyonlu Lumiere kardeşlerdi.

 

22 Aralık 1914 Harbiye Nazırı ve Erkanı Harbiye Umumiye Reisi Enver Paşa'nın, Rus işgali altındaki toprakları kurtarmak ve Rusya içlerine ilerlemek amacıyla

planladığı ''Sarıkamış Harekatı'' başladı. Harekat on binlerce askerin ölümüyle sonuçlandı.

 

22 Aralık 1932 Hindistan'daki İngiliz yönetimi, 28 bin mahkumu

serbest bıraktı. Mahkumlar arasında Mahatma Gandhi de vardı.

 

22 Aralık 1938 Bilim adamı Otto Hahn tarafından ilk atom çekirdeği patlatıldı.

 

22 Aralık 1959 Yazar Ziya Şakir, 75 yaşında öldü.

 

22 Aralık 1962 Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu kuruldu.

 

22 Aralık 1974 Erzurum'da çığ altında kalan 6 kayakçı öldü.

 

22 Aralık 1978 Kahramanmaraş olayları başladı. 26 Aralıka kadar

süren olaylarda 111 kişi öldü, 176 kişi yaralandı.

 

22 Aralık 1979 Paris'teki Türk Turizm ve Tanıtma Bürosu Müdürü

Yılmaz Çolpan, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü.

Suikastı Ermeni terör örgütü ASALA üstlendi.

 

22 Aralık 1981 Yazar Hikmet Dizdaroğlu vefat ettı

 

22 Aralık 1992 Futbolcu Tanju Çolak, 9 yıl hapse mahkum edildi.

Çolak, yurda kaçak Mercedes sokmaktan yargılanmaktaydı.

 

22 Aralık 1999 Hükümet Egebank, Yaşarbank, Yurtbank, Sümerbank ve

Esbank'a el koydu.

 

22 Aralık 2002 Afganistan'da Hamid Karzai'nin başkanlığında kurulan geçici yönetim görevine başladı.

 

22 Aralık 2004 Türkiye'nin ilk kadın pilotlarından Nezihe Viranyalı, 79 yaşında vefat etti.

23 ARALIK

 

1872- Vefa Lisesinde eğitime başlandı.

 

1876- I. Meşrutiyet, II. Abdülhamit'in hattı hümayunuyla

ilan edildi. I. Meşrutiyet 13 Şubat 1878'de sona erse de

ülkede ''parlamento'' düşüncesini doğurdu.

 

1888- Ağır depresyon geçiren ressam Vincent Van Gogh,

kulağını kesti.

 

1930- Menemen'deki gerici ayaklanmada yedek subay

öğretmen Kubilay katledildi.

 

1931- Romancı Mehmet Rauf, 56 yaşında öldü.

 

1941- Japonya, Hong Kong'u işgal etti.

 

1963- Rum tedhişçiler, Lefkoşa'da Dr. Binbaşı Nihat

İlhan'ın eşi ve üç çocuğunu katletti.

 

1979- Türk Hava Yollarının Trabzon adlı uçağı Samsun-

Ankara seferini yaparken yoğun sis nedeniyle düştü; 39

kişi öldü.

 

1980- Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli

idama mahkum edildi.

 

1986- 6 yıldır süren Devrimci İşçi Sendikaları

Konfederasyonu davası sona erdi. DİSK kapatıldı. 1477

sanıktan 264'ü için 15 yıla kadar varan hapis cezaları

verildi.

 

1996- Bergama halkı siyanürlü altın aranmasını protesto

amacıyla çıplak yürüyüş yaptı.

24 aralık

 

Osmanlı ve Türk edebiyatının en büyük şairlerinden Tevfik Fikret 1867'de doğdu.

 

Asıl adı Mahmut Tevfik olan Tevfik Fikret, 24 aralık 1867'de İstanbul'da doğdu. Önce Mahmudiye Rüştiyesi, sonra da Mektebi Sultani'de öğrenim gördü. Burada Recaizade Mahmud Ekrem'in öğrencisi oldu.

 

1888'de Galatasaray'ı bitirdikten sonra Hariciye Nezareti İstişare Odası'nda (Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi), katip olarak göreve başladı. Yeterince çalışmadan para aldığı gerekçesiyle buradan ayrıldı.

 

Çeşitli memurluklarda bulundu. 1891'de 'Mirsad' dergisinin açtığı şiir yarışmasında birincilik kazanarak edebiyat çevrelerinin dikkatini çekti. 1892'de Mektebi Sultani'nin ilk bölümüne Türkçe öğretmeni atandı.

 

1894'te 'Malumat' dergisini yayımlamaya başladı. 1895'te hükümetin bütçede kısıntı yapma gerekçesiyle memur maaşlarının yüzde onunu kesmesine tepki olarak Galatasaray'daki görevinden istifa etti ve inzivaya çekildi.

 

1896'da, eski öğretmeni Recaizade Mahmud Ekrem'in aracılığıyla 'Servet-i Fünun' dergisinin yazı işleri müdürlüğüne getirildi. Aynı yıl Robert Kolej'e Türkçe öğretmeni olarak tayin edildi.

 

Sultan Abdülhamid yönetimine muhalif olan Batıcılar, muhalefetlerinde uzun süre başarı sağlayamayınca bu durum onları toplumdan kaçış düşüncelerine sürükledi ve Tevfik Fikret'teki inziva düşüncesini daha da derinleşti.

 

1905'te eşi ve oğlu Haluk'la birlikte Aşiyan'da yaptırdığı eve taşındı. Çok az insanla görüşüyordu. Özgürlük getireceğine inandığı 'İttihat ve Terakki'yi desteklediği bu dönemde 'Sis', 'Sabah Olursa', 'Bir Lahza-i Taahhur' şiirlerini yazdı.

 

 

İşgal altındaki İstanbul için yazdığı 'Sis' isimli şiirinde kente küfürler yağdırıyordu:

"Ey parlaklığın ve ihtişamın beşiği ve mezarı olan,

Doğu'nun öteden beri imrenilen eski kıralıçesi!

Ey kanlı sevişmeleri titremeden, tiksinmeden

sefahate susamış bağrında yaşatan.

Ey Marmara'nın mavi kucaklayışı içinde

sanki ölmüş gibi dalgın uyuyan canlı yığın.

Ey köhne Bizans, ey koca büyüleyici bunak,

ey bin kocadan artakalan bakire...

...

Örtün, ey felaket sahnesi... Örtün artık ey şehir;

Örtün ve sonsuz uyu, ey dünyanın koca kahbesi!"

 

1908'de İkinci Meşrutiyet'in ateşli savunucuları arasına katıldı. Meşrutiyet'ten sonra inzivasından çıktı, eski arkadaşlarıyla barıştı. 'Tanin' gazetesini kurdu. Gazete İttihat ve Terakki'nin yayın organı yapılmak istenince ayrıldı.

 

Yeni yönetimin önerdiği Milli Eğitim Bakanlığı görevini geri çevirdi. Bu göreve getirilen Abdurrahman Şeref'in çağrısıyla, Mektebi Sultani'nin müdürü oldu ve bir süre önce yanmış olan okulun onarımını üstlendi.

 

Bu arada, toplantı salonunu mescitin üstüne yaptırdığı gerekçesiyle ağır eleştirilere uğradı. O günlerde 31 Mart Olayı patlak verdi. Fikret, olayı protesto amacıyla önce kendini okulun kapısına zincirle bağlattı, ertesi gün de istifa etti.

 

Ancak öğrencilerin ve Milli Eğitim Bakanı Nail Bey'in ısrarlarıyla tam yetkili olarak göreve döndü. Sekiz ay sonra, yeni Milli Eğitim Bakanı Emrullah Efendi'yle anlaşamayarak bir daha dönmemek üzere Galatasaray'dan ayrıldı.

 

Darülmuallim ve Darülfünun'daki görevlerinden de istifa etti ve yeniden Aşiyan'a çekildi, İttihat ve Terakki iktidarına muhalif oldu. 1912'de Meclis'in kapatılması üzerine, bu olayı 1878'deki kapatılmaya benzeterek 'Doksan Beşe Doğru'yu yazdı.

 

Bunu 'Han-ı Yağma', 'Sancak- Şerif Huzurunda' gibi şiirler izledi. İttihat ve Terakki'nin fedailerince izlenmeye başlandı. Modern pedagoji ilkelerine uygun bir okul açmak, yeni bir edebiyat dergisi çıkartmak gibi tasarılarını gerçekleştiremedi.

 

O günlerde, ağır şeker hastalığına yakalanmış olduğu anlaşıldı. 1914'te kolu şiştiği için bir ameliyat geçirdi. Tedaviye yanaşmaması sonucunda hastalığı iyice artarak ölümüne neden oldu. 19 ağustos 1915'te İstanbul'da hayatını kaybetti.

 

Günün diğer önemli olayları

 

1524: Portekizli kaşif Vasco da Gama öldü.

1638: Padişah IV. Murat, Bağdat'ı ele geçirdi.

1923: Arnavutluk'ta cumhuriyet ilan edildi.

1931: Türkiye'nin ilk sivil havacılık kulübü Aero Kulüp İstanbul'da kuruldu.

1947: Gerilla lideri Markos Vafthiades önderliğindeki yaklaşık 20 bin komünist, Yunanistan'ın kuzeyinde Serbest Yunan Hükümeti'ni ilan etti.

1951: Libya bağımsızlığını ilan etti.

1966: Sovyet araştırma istasyonu 'Luna-13' ay yüzeyine yumuşak iniş yaptı.

1974: Efsanevi müzik topluluğu Beatles dağıldı.

1976: Ticaret ve Sanayi Bakanlığı, zam talebini kabul etmeyince, Türkiye'de Renault otomobil üretimi durduruldu.

1979: Heykeltıraş Şadi Çalık 62 yaşında öldü.

1979: Zeki Ökten'in yönettiği 'Sürü' filmi Belçika Kraliyet Film Arşivi Uluslararası Seçkin Filmler Yarışması'nda Büyük Ödülü kazandı.

1994: Cumhuriyet Halk Partisi ve Sosyal Demokrat Halkçı Parti birleşme kararı aldı.

1995: Erken genel seçim yapıldı. Refah Partisi seçimden birinci parti olarak çıktı, ikinciliği milletvekili sayısı bakımından DYP, oy oranı açısından ANAP aldı.

1998: Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi, Sivas Katliamı Davası'nda 33 kişi hakkındaki idam kararlarını, 'usul eksiklikleri' nedeniyle bozdu. 16 haziran 2000'de Ankara Bir Numaralı DGM, Yargıtay'ın yerel mahkeme kararını iki kez bozduğu davanın üçüncü yargılamasında 33 sanık hakkında idam cezası verdi. 10 mayıs 2001'de Yargıtay, 31 kişinin idam cezasını onadı, iki kişi hakkındaki karar bozuldu.

2003: Ankara'daki Modern Çarşı'da çıkan yangında bir kişi öldü, çarşı kullanılamaz duruma geldi.

25 Aralık 1977 ''Şarlo'' Charlie Chaplin öldü.

 

 

25 Aralık 1522 Rodos, Osmanlı egemenliğine girdi.

 

25 Aralık 1638- Osmanlı orduları Bağdat'a girdi.

 

25 Aralık 1921 Gaziantep düşman işgalinden kurtuldu.

 

25 Aralık 1925 Uluslar arası takvım ve saat kabul edildi

 

25 Aralık 1926 Japonya İmparatoru Yoşito'nun ölümü üzerine oğlu Hirohito imparator oldu.

 

25 Aralık 1936 Şark Demiryolları hükümet tarafından satın alındı.

 

25 Aralık 1950 Türkiye'deki ilk özel galerilerden Maya Sanat Galerisi, İstanbul-Beyoğlu'nda açıldı.

 

25 Aralık 1952 Saidi Nursi'nin yargılanmasına başlandı.

 

25 Aralık 1963 Kıbrıs'ta EOKA, adanın her yanında Türklere karşı

saldırılar düzenledi.

 

25 Aralık 1972 Nikaragua'daki depremde 10 bin kişi öldü.

 

25 Aralık 1973 İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Ankara'da 89

yaşında vefat etti. İnönü, 24 Eylül 1884'te İzmir'de doğdu. Birinci ve İkinci İnönü zaferlerinin kahramanı, Lozan Antlaşması'nda Türkiye'yi temsil eden İsmet İnönü

için 27 Aralıkta TBMM'de tören düzenlendi. İnönü'nün cenazesi, 28 Aralıkta, Harp Okulu öğrencilerinin çektikleri bir top arabasıyla Maltepe Camisi'ne götürüldü. Cenaze namazının ardından kortej eşliğinde Anıtkabir'e gidildi. İnönü'nün tabutu, Atatürk'ün

mozolesinin karşısında oluşturulan mekanda toprağa verildi.

 

25 Aralık 1976 Hacdan dönerken gemilerinin batması sonucu 100

Müslüman öldü.

 

25 Aralık 1985 Türkiye'nin ilk hayali ihracat davası sonuçlandı:

Yahya Demirel 23 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı.

 

25 Aralık 1989 Romanya Devlet Başkanı Nikolay Çavuşesku ve eşi

Elena idam edildi. Çavuşesku çifti olağanüstü bir mahkemede yargılandılar.

 

25 Aralık 1991 Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Gorbaçov istifa

etti.

26 Aralık 1997 Matematikçi Cahit Arf, İstanbul'da öldü.

 

26 Aralık 1890 Antik Truva kentini bulan Alman Hinrich Schliemann Napoli'de öldü.

 

26 Aralık1893 Çinli lider Mao doğdu.

 

26 Aralık 1898 Marie ve Pierre Curie, radyumu keşfettiler.Curie'ler, 1903'de bu buluşlarıyla Nobel Fizik Ödülü aldılar.

 

26 Aralık 1925 Uluslararası takvim ve saat kabul edildi.

 

26 Aralık 1932 Samsun-Sivas demir yolu hattı açıldı.

 

26 Aralık 1934 Menemen'de yaptırılan Kubilay Anıtı açıldı.

 

26 Aralık 1938- Cumhuriyet Halk Partisi olağanüstü kurultayı toplandı. Kurultay İsmet

İnönü'yü değişmez genel başkan seçti.

 

26 Aralık 1981 Eski başbakanlardan Suat Hayri Ürgüplü öldü.

 

26 Aralık 1988 Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, sinema alanındaki çalışmalarından ötürü yönetmen Lütfü Akad'a verildi.

 

26 Aralık 1992 Ankara-Haydarpaşa arasında çalışacak elektrikli tren hizmete sokuldu.

 

26 Aralık 1994 Pir Sultan Abdal'ı anma törenleri sırasında, Sivas'taki Madımak

Oteli'nde bulunan 37 sanatçı ve vatandaşın yanarak ölmesine neden oldukları

gerekçesiyle yargılanan sanıklarla ilgili dava sonuçlandı. Ankara 1 Numaralı DGM,

26 Aralık 26 sanığı 15'er yıl, 60 sanığı 3'er yıl hapis cezasına çarptırdı. 37 sanık ise

beraat etti.

 

26 Aralık 2004 Güney Asya ve Hint Okyanusu tabanında 9.0 şiddetindeki deprem ve

sonrasında oluşan tsunami yüzünden 300 bin dolayında kişi öldü.

 

26 Aralık 2005 Vıncent Schıavellı hayata veda ettı.

27 ARALIK

 

1907- Paris'te II. Jön Türk Kongresi yapıldı. Sonuç bildirisinde, Sultan

Abdülhamit yönetimi eleştirildi.

 

1919- Samsun'da ateşlediği kurtuluş mücadelesinin ardından Erzurum ve Sivas

kongrelerini toplayan Mustafa Kemal Paşa, Heyeti Temsiliye üyeleriyle Sivas'tan

Ankara'ya geldi.

 

1928- İstanbul Belediyesi, eski harflerle yazılı tabelalarını değiştirmeyen

dükkan sahiplerini cezalandırdı.

 

1936- İstiklal Marşı'nın şairi Mehmet Akif Ersoy, 63 yaşında İstanbul'da

öldü.

 

1939- Erzincan'da Richter ölçeğine göre 7.9 büyüklüğünde deprem meydana

geldi: 32 bin 962 kişi öldü, 100 bin kişi yaralandı.

 

1953- Eski başbakanlardan Şükrü Saraçoğlu öldü.

 

1976- Van'da, 24 Kasımdaki depremden sonra, bölgede yardım çalışmaları yapan

askeri helikopter düştü, 4 subay şehit oldu.

 

1977- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanlığı'na

Abdullah Baştürk seçildi.

 

1978- Bağımsızlık savaşında genelkurmay başkanlığı yapan Cezayir Devlet

Başkanı Huari Bumedyen 46 yaşında öldü.

 

1979- Özel eğitimli bir Sovyet birliğinin Kabil Havaalanı'nı ele

geçirmesinin ardından, Kabil'deki Afgan hükümeti devrildi. Afganistan Devlet

Başkanı Hafızullah Amin görevinden uzaklaştırıldı ve öldürüldü. 10 yıldan fazla

sürecek iç savaş başladı.

 

1981- Hacettepe Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Bedrettin

Cömert'in katil sanığı Rıfat Yıldırım, Berlin'de yakalandı.

 

1999- Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, ''türbanın yüksek öğretim kurumlarında

serbest sayılan kıyafet kapsamında düşünülemeyeceğine'' karar verdi.

28 Aralık 1908 Sicilya Messina'da 7.5 büyüklüğünde deprem: 70 bin kişi öldü.

 

28 Aralık 1913 Gazeteci ve Yazar Ahmet Mithat Efendi öldü.

 

28 Aralık 1937 "Bolero" adlı bestesiyle tanınan Fransız besteci Maurice Ravel vefat etti

 

28 Aralık 1938 Hasan Ali Yücel, Milli Eğitim Bakanlığı'na getirildi.

 

28 Aralık 1941 Gazeteci yazar Ahmet İhsan Tokgöz öldü.

 

28 Aralık 1960 Yazar Reşat Nuri Güntekin'in ölümünden dört yıl sonra ''Son Sığınak'' adında yeni bir romanı ortaya çıktı.

 

28 Aralık 1967 Kıbrıs Türk toplumu, adada ''Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi''ni kurdu.

 

28 Aralık 1975 Türk-Sovyet işbirliğiyle inşa edilen İskenderun Demir Çelik Tesisleri, Başbakan Süleyman Demirel ve Sovyetler Birliği Başbakanı Kosigin'in de katıldığı törenle açıldı.

 

28 Aralık ABD'li film yönetmeni Sam Peckinpah 1984'de hayata veda ettiler.

 

28 Aralık 1995 Yargıtay, 12 Eylül'den sonra açılan 359 sanıklı Devrimci-Yol davasında verilen kararı onadı.

 

28 Aralık 1996 Erzurum Palandöken'de facia: Çığ düşmesi sonucu 6 çocuk kayakçı öldü.

 

28 Aralık 1996 Hakkında 2 yıl kesinleşmiş hapis cezası bulunan Aczmendi Müslüm Gündüz, müridi olan bir kadın ile İstanbul'da yakalandı.

 

28 Aralık 1997 Ankara Metrosu açıldı.

 

28 Aralık 2004 İKÖ Genel Sekreterliği'ne seçilen Prof. Dr.Ekmeleddin İhsanoğlu, görevi Abdülaziz Belkaziz'den teslim aldı.

29 Aralık 1989 Türkiye'nin ilk kadın avukatı Süreyya Ağaoğlu hayata veda etti.

 

29 Aralık 1921 İsmet Paşa'nın emri altına girmeyi kabul etmeyen Çerkez Ethem,

Kütahya'da Milli Kuvvetlere karşı saldırıya geçti.

 

29 Aralık 1941 NBC, Türkçe radyo yayınına başladı.

 

29 Aralık 1964 Süleyman Demirel, AP'nin ilk genel başkanı Ragıp Gümüşpala'nın ölümü

üzerine, partinin genel başkanı seçildi.

 

29 Aralık 1976 Bursa TOFAŞ Otomobil Fabrikası'nda Murat 131'in üretimine başlandı.

 

29 Aralık 1984 Hindistan'da 31 Ekimde öldürülen Başbakan İndra Gandhi'nin yerine oğlu Rajiv Gandhi geçti.

 

29 Aralık 1987 Hattat ve cilt sanatçısı Prof. Emin Barın, 74 yaşında İstanbul'da

öldü.

 

29 Aralık 1988 Eski bakanlardan Sıtkı Yırcalı vefat ettı

 

29 Aralık 1989 Yazar Vaclav Havel, Çekoslovakya Devlet Başkanı oldu.

 

29 Aralık 1990 1961 yılında işletmeden kaldırılan tramvay, İstiklal Caddesi'nde

çalışmaya başladı.

 

29 Aralık 1992 Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, yazar Yaşar Kemal'e verildi.

 

29 Aralık 1995 Türkiye, Yunanistan'a nota vererek, Kardak kayalıklarının Türkiye'ye

ait olduğunu bildirdi. Kriz, 27 Aralıkta Kardak kayalıklarına oturan bir Türk

teknesinin hangi tarafça kurtarılacağı tartışmasıyla başladı. Türkiye'nin

notasına karşılık, Yunanistan, 10 Ocak 1996'da kayalıkların kendisine ait

olduğunu iddia etti. Karşılıklı bayrak dikilmesinden sonra Yunan sahil güvenlik

botunun Türk Bayrağı'nı kayalıklardan indirerek Yunan Bayrağı çekmesi üzerine,

Türk savaş gemilerinin korumasında Sualtı Taarruz Timleri, 31 Ocak gece yarısı

Kardak'a bitişik bir kayalığa çıktı. ABD'nin de araya girmesiyle, Kardak'tan

Yunan Bayrağı indirildi ve gemiler çekildi.

 

29 Aralık 2005 Van 3. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanan ve 76 gündür tutuklu bulunan

Van 100. Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Aşkın tahliye edildi.

30 ARALIK

 

Yavuz Sultan Selim Han'ın Kudus'ü fethi 1517

Gülhene Askeri Tıp Akademisinin açılışı 1903. Sultan Vahideddin İngilterenin rehberliğini istedi, 1918. Çamlıca TV vericisi hizmete girdi, 1972.

 

1996 - TEKEL ürünlerine yüzde 30 oranında zam yapıldı.

 

1996 - Hindistan'ın Assam eyaletinde bir trene yerleştirilen bombanın patlaması sonucu 300 kişi öldü.

 

1994 - The Marmara Oteli'nin pastanesinde 30 Aralık'ta patlayan bomba, yazar Onat Kutlar ve arkeolog Yasemin Cebenoyan'ın ölümüne neden oldu. Saldırıyı İBDA-C örgütü üstlendi. Ancak soruşturmanın ilerleyen safhalarında güvenlik güçleri, saldırının PKK tarafından gerçekleştirildiğini açıkladı.

 

1993 - İhsan Sabri Çağlayangil vefat etti.

 

1990 - Bakanlar Kurulu, motorlu taşıtlar vergisi ile taşıt alım vergisini yüzde 60 oranında artırdı.

 

1988 - Pan-Am Havayolları'na ait Boeing 747 tipi bir yolcu uçağı, Londra-New York seferini yaparken, İskoçya'da Lockerbie yakınlarında düştü.

 

1983 - Yılın son zammı elektriğe yapıldı.

 

1982 - "Faiz farkı iade fonu" ile ilgili tebliğ yayınlandı.

 

1975 - SSK'daki direnişe katılan bin 248 kişi işten çıkarıldı.

 

1974 - Bakanlar Kurulu, bankaların tasarruf teşvik için verdikleri ikramiyeleri ve dağıtacakları hediyeleri sınırladı.

 

1972 - 100 kw gücünde İstanbul Çamlıca televizyon vericisi yayına başladı.

 

1963 - Rumların saldırılarının durdurulduğu yere, Lefkoşa'nın Türk ve Rum kesimlerini ayıran "Yeşil Hat" çizildi.

 

1931 - Tarım Bakanlığı kuruldu.

 

1924 - Bahriye Vekilliği'ne, İhsan Eryavuz atandı.

 

1922 - Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kuruldu.

 

1921 - Kilis düşman işgalinden kurtuldu.

 

1920 - Mustafa Kemal, Batı Cephesi'ne Çerkez Ethem güçlerinin dağıtılması emrini verdi.

 

1898 - Gülhane Askeri Tıp Okulu açıldı.

 

31 ARALIK

 

1534- Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı

ordusu Bağdat'a girdi.

 

1609- İstanbul'da, Sultanahmet Camii'nin temeli atıldı.

Mimarı Sedefkar Mehmet Ağa olan cami 8 yılda tamamlandı.

1879- Edison, ilk elektrik lambasının kullanımını

gündelik yaşama soktu.

 

1892- Deutche Bank'ın bulunduğu grubun yaptığı demir

yolu Ankara'ya ulaştı.

 

1921- Mustafa Kemal, Çerkez Ethem güçlerinin dağıtılması

için Batı Cephesi Komutanlığı'na talimat verdi.

 

1961- Eski DP'li bakanlardan ve Yassıada'da mahkum

edilenlerden Tevfik İleri, Ankara'da 50 yaşında öldü.

 

1977- Cumhuriyet tarihinde ilk kez gensoruyla hükümet

düşürüldü. 218 güvenoyuna karşılık 228 güvensizlik

oyuyla İkinci MC iktidarı devrildi.

 

1983- Yazar Sevim Burak, 52 yaşında öldü.

 

1994- Heykeltıraş, ressam Haluk Tezonar 52 yaşında öldü.

 

1998- Danıştay, Sincan'da düzenlenen ''Kudüs

Gecesi''nin ardından İçişleri Bakanlığınca görevden

alınan ve yargılama sonucunda 4 yıl 7 ay ağır hapis

cezasına çarptırılan eski Sincan Belediye Başkanı Bekir

Yıldız'ın belediye başkanlığını düşürdü.

1 OCAK

 

630- Hazreti Muhammed, hazırladığı ordu ile Mekke'ye

girdi.

1788- Londra'nın en eski gazetesi The Times yayımlanmaya

başladı.

1891- Penaltı, İngiltere Ligi'ndeki Stoke City-

Notts maçındaki tartışmalar üzerine kural kitabına girdi.

1923- Türkiye'nin ilk futbol federasyonu olan ''Türkiye

İdman Cemiyetleri İttifakı'' kuruldu.

1929- Millet Mektepleri açıldı. Millet Mekteplerinin

kurucusu Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati öldü.

1936- İzmir'de ''Kültür Park''ın temeli atıldı.

1937- Şark Demiryolları, Türk yönetimince işletilmeye

başlandı.

1945- Fransa, BM'ye alındı.

1967- ''Anadol'' marka otomobil piyasaya sürüldü.

1980- Edebiyat tarihçisi, eğitimci ve yazar Mustafa Nihat

Özön öldü.

1985- Katma Değer Vergisi (KDV) yürürlüğe girdi.

1989- Trafikte ''ceza puanı'' uygulaması başlatıldı.

1992- Şehir içi yollarda sürücüler ve ön koltukta

oturanlara emniyet kemeri takma zorunluluğu getirildi.

1995- Diyarbakır'ın Kulp ilçesine bağlı Hamzalı köyüne

saldıran terör örgütü PKK mensupları, 7'si çocuk 19

kişiyi katletti. Teröristlerden biri öldürüldü.

1996- AB ile Gümrük Birliği yürürlüğe girdi.

1997- Irak'ın kuzeyindeki Sinath bölgesinde 30 Aralık

1996'da başlatılan operasyonlarda ölü ele geçirilen

terörist sayısı 72'ye yükseldi.

1999- Avrupa para birimi ''euro'' kullanıma girdi.

2002- Türk Medeni Kanunu ile Türk Medeni Kanununun

Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanun yürürlüğe

girdi. Koca, ''evin reisliği''ni kaybetti.

2005- Türk Lirası'ndan (TL) 6 sıfır atıldı. Yeni Türk

Lirası (YTL) tedavüle girdi.

2006- Rus Gazprom şirketi fiyatta bir anlaşmazlık üzerine

Ukrayna'ya gazı kesti. 24 Ekim'de yapılan anlaşma,

Avrupalı alıcıları da etkileyebilecek yeni bir ''gaz

savaşı'' riskini ortadan kaldırdı.

2 OCAK

 

1905- Rus-Japon savaşında Çin'deki Rus üssü Port Arthur,

Japon deniz kuvvetlerine teslim oldu. Rus

İmparatorluğu'nu çöküşe götüren ve 1905 devriminin

kapısını açan yenilgiler dizisi başladı.

1935- Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi.

1968- Dr. Barnard, Güney Afrika'da Cape Town'da ikinci

kalp nakli ameliyatını gerçekleştirdi.

1975- Türkiye radyoları; TRT 1, TRT 2 ve TRT 3 adıyla,

üç koldan yayın yapmaya başladı.

1975- Charlie Chaplin'e (Şarlo), İngiltere'de ''Sir''

unvanı verildi.

1977- Nazım Hikmet'in oğlu Memet Andaç, babalık davası

açtı.

1979- Türk ve Amerikan arkeologların 5 yıl süren ortak

çalışmalarıyla dünyanın ilk İslam batığı Ege Denizi'nde

bulundu.

1980- Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, Genelkurmay Başkanı

Orgeneral Kenan Evren ve kuvvet komutanlarının 27 Aralık

1979'da kendisine verdikleri ve siyasi partilerin

liderlerini uyaran mektubu açıkladı. Korutürk, Süleyman

Demirel ve Bülent Ecevit ile görüştü.

1981- ''Masalları'' ile bilinen yazar Eflatun Cem Güney

85 yaşında İstanbul'da öldü.

1985- ABD, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür

Örgütü'nden (UNESCO) resmen ayrıldı.

1992- Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde çığ düşmesi sonucu

20 kişi öldü, 15 kişi yaralandı.

1993- Mehmetçik Somali'de: Türk Silahlı Kuvvetleri,

BM'nin çağrısı üzerine 43 yıl aradan sonra ikinci kez

bir yabancı ülkenin topraklarına ayak bastı.

2001- İstanbul 1 Numaralı DGM Hakimliği, Egebank

soruşturması kapsamında İnterbank'ın eski sahibi Cavit

Çağlar hakkında gıyabi tutuklama kararı verdi. (Türk

İnterpolü, 5 Ocakta Çağlar hakkında kırmızı bülten

hazırladı.)

2003- Kopenhag kriterlere ile Anayasa'ya uyum

çerçevesinde bazı yasalarda değişiklik öngören tasarı

TBMM'de kabul edildi.

Yasaya göre, siyasi partilerin kapatılması davalarında

5/3 çoğunluk aranacak. İşkence ve kötü muamele

suçlarından verilen cezalar para cezasına

çevrilemeyecek. Anayasa Mahkemesi, siyasi partinin

devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar

verebilecek. Cemaat vakıfları mülk edinebilecek.

Gazeteciler haber kaynaklarını açıklamaya

zorlanamayacak.

3 Ocak

 

 

 

1924. Mısır'da Luksor'daki tapınakta Tutankamon'un taş lahdi bulundu.

 

1925. İtalya'da Benitto Musolini bütün yetkileri elinde topladı.

 

1928. Nikaraqua'da Augusto Cesare Sandino önderliğindeki yurtseverler ayaklandı. Amerika 1000'den fazla deniz piyadesini savaşmak üzere gönderdi.

 

1930. Mustafa Kemal Paşa yılında bugün Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'ne ilk üye olarak kaydedildi.

 

1941. Diyanet İşleri Başkanlığı kurban derileri ve bağırsaklarının Türk Hava Kurumu'na bağışlanmasına ilişkin fetva verdi.

 

1945. Türkiye Japonya ile her türlü ilişkisini kesti.

 

1950. Türk-Amerikan Kadınlar Derneği kuruldu.

 

1952. Erzurum ve Hasankale'de deprem oldu; 69 kişi öldü, 299 kişi yaralandı.

 

1953. Samuel Beckett'in oyunu Godo'yu Beklerken günü Paris'te sahnelenmeye başladı.

 

1957. Bütçe komisyonunda liselere de din dersi konulması istendi.

 

1961. Amerika Birleşik Devletleri Küba ile ilişkilerini kesti.

 

Aynı gün Basın İlan Kurumu kuruldu, Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanunu kabul edildi.

 

Aynı gün bağımsız bir "Kürt devleti" kurmayı istemekle suçlanan 49 kişinin yargılanmasına Ankara'da başlandı.

 

1963. Ataç dergisinde çıkan bir çevirisi nedeniyle Adnan Bend ve derginin yazı işleri müdürü Afşar Timuçin tutuklandı.

 

1973. Petrol Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.

 

1976. Uluslararası Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi yürürlüğe girdi. Türkiye sözleşmeyi 15 Ağustos 2000'de imzaladı

 

1977. Beylerbeyi'deki tarihi Halil Paşa yalısı yandı.

 

1978. Hindistan'da İndra Gandhi Kongre Partisi'nden çıkartıldı.

 

1983. Diyarbakır'da 7 katlı, 28 daireli bir apartman çöktü, enkaz altından 83 ceset çıkarıldı.

 

1986. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) hisse senetleri alım satımı başladı.

 

1990. İbrahim Balaban'ın "Göç" adlı tablosu 45 milyona TL satıldı; bu yaşayan bir Türkiyeli ressamın eserine ödenen en yüksek fiyat oldu.

 

1991. Türkiye'de yüzbinlerce işçi 1 günlük işe gitmeme eylemi yaptı. Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) eylem için soruşturma başlattı.

 

1993. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Boris Yeltsin stratejik nükleer silahlarda indirimi öngören START-2 anlaşmasını imzaladılar.

 

1997. Demokratik Kitle Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Şerafettin Elçi seçildi.

3 OCAK

 

1521- Martin Luther, Roma Katolik Kilisesi tarafından

aforoz edildi.

 

1876- Divan şairi Şeyh Galip öldü.

 

1925- İtalya'da Benitto Mussolini, bütün yetkileri elinde

topladı.

 

1941- Diyanet İşleri Başkanlığı, kurban derileri ve

bağırsaklarının Türk Hava Kurumuna bağışlanmasına ilişkin

görüş açıkladı.

 

1945- TBMM, Japonya ile ilişkilerini kesmeye karar verdi.

1952- Erzurum ve Hasankale'de deprem: 69 kişi öldü, 299

kişi yaralandı.

 

1953- Samuel Beckett'in oyunu ''Godot'yu Beklerken''

Paris'te sahnelenmeye başlandı.

 

1963- Türk halk müziği sanatçısı, araştırmacı ve

derlemeci Muzaffer Sarısözen, 65 yaşında öldü.

 

1977- Beylerbeyi'deki tarihi Halil Paşa Yalısı yandı.

 

1978- Hindistan'da İndra Gandhi Kongre Partisinden

çıkarıldı.

 

1983- Diyarbakır'da 7 katlı, 28 daireli bir apartman

çöktü; enkazdan 83 ceset çıkarıldı.

 

1986- İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında hisse

senetleri alım satımı başladı.

 

1993- ABD Başkanı George Bush ve Rusya Federasyonu Devlet

Başkanı Boris Yeltsin, stratejik nükleer silahlarda

indirimi öngören START-2 anlaşmasını imzaladılar.

 

2002- Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan kadınların

''streç, kot ve benzeri'' dışında pantolonları

giyebilmelerine olanak tanındı. (Kadın memurlar 7 Aralık

2001'de pantolon giyebilmek için ülke genelinde eylemler

yapmıştı.)

 

2004- Mısır'ın özel hava yolu şirketi Flash Air'e ait

Boeing 737 tipi yolcu uçağı Kızıldeniz'e düştü: 148 kişi

öldü.

 

2005- Antakya Gazeteciler Cemiyetinin kurucu başkanı

Sabahattin Ezer, 84 yaşında öldü.

2005- Eski bakanlardan Faruk Sükan, 84 yaşında vefat

etti.

 

2006- Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr.

Yücel Aşkın, tedavi gördüğü hastaneden taburcu edildi.

 

2006- Konya'da yürütülen organize suç örgütü operasyonu

kapsamında, Endüstri Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali

Altunbaş'ın da aralarında bulunduğu 30 kişi gözaltına

alındı.

4 Ocak 1785 Özellikle çocuklar için Alman halk şarkı ve masallarını derleyerek folklor bilimine öncülük eden Alman, Jacob Ludwig Carl ve Wilhelm Grimm kardeşler dogdu

 

4 Ocak 1809 Görme engellilerce yaygın olarak kullanılan ve kendi adıyla anılan baskı ve yazı tekniğini icat eden Fransız eğitimci Louis Braille dogdu.

 

4 Ocak 1927 Şair ve yazar Süleyman Nazif vefat etti.

 

4 Ocak 1932 Hindistan'da Mahatma Gandhi tutuklandı.

 

4 Ocak 1942 Ünlü İngiliz jazz-rock müzisyeni John McLaughlin doğdu.

 

4 Ocak 1948 Burma bağımsızlığını ilan etti.

 

4 Ocak 1951 Komünist birlikler Kore'de Seul'u işgal etti.

 

4 Ocak 1954 Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Kayseri'de Türkiye'nin ilk İşçi Bankasını

açtı.

 

4 Ocak 1960 Albert Camus, 46 yaşında trafik kazasında öldü.

 

4 Ocak 1962 ABD Başkanı John F. Kennedy, Güney Vietnam'a daha fazla asker

göndereceklerini açıkladı.

 

4 Ocak 1965 Şair T. S. Eliot öldü.

 

4 Ocak 1967 490 kilometre uzunluğundaki Batman-İskenderun petrol boru hattı

hizmete açıldı.

 

4 Ocak 1976 Çanakkale'de antik Truva kentinin bulunduğu yere 12 metre

yüksekliğinde ''Truva Atı'' yapıldı.

 

4 Ocak 1979 Anadolu Ekspresi ile Boğaziçi Ekspresi, Sincan yakınlarında çarpıştı.

Kazada 19 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.

 

4 Ocak 1986 Yazar Chirstopher Isherwood vefat etti.

 

4 Ocak 1991 36 gündür grevde olan binlerce maden işçisi, Zonguldak'tan Ankara'ya

yürüyüş başlattı. 5 gün süren yürüyüş, görüşmelerin yeniden başlaması üzerine, 9

Ocakta Bolu'nun Mengen ilçesi yakınlarında sona erdirildi.

 

4 Ocak 1996 Ümraniye E Tipi Cezaevinde çıkan olaylarda 3 kişi öldü, 67 kişi

yaralandı.

 

4 Ocak 2002 Prodüktör yazar Julia Phillips hayata veda etti.

 

4 Ocak 2004 Afganistan'da büyük meclis Loya Jirga yeni anayasayı kabul etti.

 

4 Ocak 2004 Gürcistan'da ''Kadife devrimin'' öncülerinden Mikhail Saakaşvili,

Eduard Şevardnadze'nin yerine devlet başkanı seçildi.

 

4 Ocak 2006 İsrail Başbakanı Ariel Şaron, beyin kanaması geçirdi ve komaya girdi.

Yeni parti Kadima'nın 28 Marttaki seçim zaferinden sonra Ehud Olmert, İşçi

Partisi lideri Amir Peretz ile yeni hükümeti kurdu ve başbakan oldu.

5 OCAK

1895- Fransa'nın askeri sırlarını Almanya'ya vermekten mahkum edilen Yahudi

kökenli Fransız subay Alfred Dreyfus'un rütbeleri söküldü. ''Dreyfus Olayı''

olarak bilinen adli skandal başladı.

 

1921- Çerkez Ethem ve kardeşleri, işgal kuvvetlerine sığındılar.

1929- Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolları ile Haydarpaşa Garı

devletleştirildi.

 

1953- Türk karikatürünün ustalarından Ramiz Gökçe, 53 yaşında öldü.

1968- Çekoslovakya Komünist Partisi liderliğine Alexander Dubçek getirildi.

Dubçek, reformcu kişiliğiyle tanınıyordu.

 

1981- Atatürk'ün doğumunun 100. yıl dönümü kutlamaları, ''1981 Atatürk

Yılı'' adıyla başladı.

 

1983- Türkiye Yazarlar Sendikasının 17 yöneticisi ve 1 üyesi hakkında açılan

davaya, 1 Numaralı Ankara Sıkıyönetim Mahkemesinde başlandı. 1985'te sona eren ve

tüm sanıkları beraat eden davada Aziz Nesin, Bekir Yıldız ve Asım Bezirci gibi

yazarlar yargılanmıştı.

 

1987- 1986 mayıs ve haziran çay sürgünlerinde radyasyon bulundu; 56 bin ton

çay imha edildi.

 

1993- Avrupa Konseyince her yıl verilen ''Yılın Müzesi'' ödülünü İstanbul

Arkeoloji Müzeleri aldı.

 

1997- Sabancı suikastı sanıklarından Mustafa Duyar, Şam'da Türk

Büyükelçiliğine teslim oldu.

 

1997- Rusya, barış anlaşması uyarınca Çeçenistan'daki son askerlerini de

geri çekti.

 

1999- Adalet Bakanlığı, bir genelgeyle bekaret kontrolünü yasakladı.

 

2004- AK Parti Grup Yönetimi, TBMM kulisinde bulunan Mareşal üniformalı

Atatürk resminin kaldırılarak yerine sivil bir Atatürk fotoğrafı asılması

önerisinde bulunan

Adıyaman Milletvekili Fehmi Hüsrev Kutlu'nun, Grup Disiplin Kuruluna sevkine

karar verdi.

 

2004- TL'den 6 sıfır atacak yasa tasarısı TBMM'ye sunuldu.

 

2005- Gazeteciler Federasyonunun adı, ''Türkiye Gazeteciler Federasyonu''

olarak değiştirildi.

 

2006- Kapıkule Sınır Kapısı'ndaki rüşvet ve irtikap suçlamasıyla 55 gümrük

memuru ve 19 polisin tutuklandığı olayla ilgili soruşturma kapsamında, aralarında

gümrük başmüdürü, gümrük başmüdür yardımcıları ve gümrük

müdürlerinin de bulunduğu 12 kişi hakkında daha ''irtikaba sebebiyet''

iddiasıyla soruşturma başlatıldı.

6 Ocak 1838 Samuel Morse kendi geliştirdiği Morse alfabesini ilan etti.

 

6 Ocak 1852 Louise Braille Paris’te vefat etti.

 

6 Ocak 1921 I. İnönü Muharebesi yapıldı ve zafer kazanıldı

 

6 Ocak 1921 Yunanlılar, Eskişehir'e doğru ilerlemeye başladı.

 

6 Ocak 1954 İsmail Ezheri Sudan'ın ilk başbakanı oldu.

 

6 Ocak 1955 On iki Ada karasuları sınırının saptanması için Yunanistan ile görüşmelere başlandı.

 

6 Ocak 1956 Kanada'da 14 ülkenin katıldığı hava gösterisi yarışmalarında Türkiye birinci oldu.

 

6 Ocak 1959 Dilbilimci Baha Toven 78 yaşında öldü.

 

6 Ocak 1960 Mersin Petrol Tasfiyehanesi'nin (ATAŞ) temeli atıldı.

6 Ocak 1961 Sümerbank çeşitli mamullerinde yüzde 3 ile 18 oranında indirim yaptı.

 

6 Ocak 1961 Diyarbakır'ın 43 kilometre kuzeydoğusunda açılan petrol araştırma kuyusunda bin 757 metrede 38.9 gravitide petrol bulundu.

 

6 Ocak 1961 Kurucu Meclis, Ankara'da açıldı

 

6 Ocak 1963 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Siirt'te zengin bir petrol damarı buldu.

 

6 Ocak 1967 Vietnam savaşı başladı.

 

6 Ocak 1969 ABD Büyükelçisi Komer'in otomobili ODTÜ'de yakıldı.

 

6 Ocak 1971 İstanbul'da Devlet Güzel Sanatlar Akademisinde işten atılan 15 model,

çıplak olarak protesto gösterisi yaptı.

 

6 Ocak 1972 Siyaset insanı ve diplomat Tevfik Rüştü Aras vefat etti

 

6 Ocak 1975 Aliağa ve İPRAŞ'taki grevler Bakanlar Kurulu tarafından bir ay süreyle ertelendi

 

6 Ocak 1975 Maliye Bakanlığı'nca yayınlanan tebliğde yurda izinli gelen işçilerin traktör getirebilecekleri bildirildi.

 

6 Ocak 1979 TRT İstanbul Çocuk Korosu kuruldu.

 

6 Ocak 1979 3 Türk vatandaşı, Düsseldorf'ta 30 milyonluk eroinle yakalandı.

 

6 Ocak 1979 İPRAŞ Rafinerisi'ne ham petrol boşaltırken, 2 bin 500 ton petrolün denize dökülmesine neden olan Liberya tankerine mahkeme kararıyla haciz kondu ve tankerin hareketi yasaklandı.

 

6 Ocak 1984 TV kanallarının büyük bir kısmı renkli oldu.

 

6 Ocak 1984 Türk Parasını Koruma Kanunu'nda yapılan bir değişiklikle döviz taşımak suç olmaktan çıktı.

 

6 Ocak 1991 Besteci Ahmet Adnan Saygun vefat etti.

 

6 Ocak 1993 Amerikalı cazcı John Birks (Dizzy) Gillespie hayata veda etti.

 

6 Ocak 1993 Balet Rudolf Nureyev öldü.

 

6 Ocak 1996 Küçük ve orta ölçekli (KOBİ) işletmelerin bir araya gelerek ihracata yönelmelerini teşvik için sektörel dış ticaret şirketlerinin kuruluş şartları kolaylaştırıldı.

 

6 Ocak 1998 Anayasa Mahkemesi Başkanlığına Ahmet Necdet Sezer seçildi.

 

6 Ocak 2001 Sibirya'da eşi benzeri görülmedik soğuk hava dalgasında sıcaklık sıfırın altında 50 dereceye kadar düştü.

 

6 Ocak 2001 Eti Holding ile Şeker Fabrikaları, Çelbor ve MKEK'in bazı işletmeleri özelleştirme kapsamına alındı.

 

6 Ocak 2005 Afyon ilinin adı Afyonkarahisar olarak değiştirildi.

7 Ocak

 

 

 

 

1924. Milli Eğitim Bakanlığı yabancı okulların binaları içindeki dini alamet ve işaretlerin kaldırılması için genelge yayımladı.

 

1935. İtalya diktatörü Benito Mussolini ile Fransa dışişleri bakanı Roma'da görüştü. Resmi açıklamaya göre iki ülkenin Afrika'daki çıkarlarıyla ilgili anlaşmalar yapıldı.

 

1942. Hamlet davası sonuçlandı. Muhsin Ertuğrul, Peyami Sefa ve Celaleddin Ezine'ye verilen cezalar ertelendi.

 

1944. Çorap imalatı hakkı Sümerbank'a verildi.

 

1946. Demokrat Parti (DP) resmen kuruldu.

 

1950. Karabük Demir ve Çelik İşletmesi'nde Zeynep adı verilen yüksek fırın hizmete açıldı.

 

Aynı gün Demokrat Parti yeni Seçim Kanunu'yla ilgili bildiri yayınladı:"Önümüzdeki seçimler mutlaka dürüst olmalıdır."

 

1954. Demokrat Parti Genç Demokratlar adında bir gençlik örgütü kurdu.

 

1957. Milli Türk Talebe Birliği "rock and roll" ve "striptiz"in yasaklanmasını istedi.

 

1963. Cibali Tütün Fabrikası'nda 3500 işçi yemek boykotu yaptı.

 

1967. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı bir açıklama yaptı; Türkiye'de 25.000 frengili,10.000 cüzamlı, 750.000 veremli var.

 

1979. Hindistan'da yapılan seçimleri İndira Gandhi'nin Kongre Partisi kazandı.

 

Aynı gün Vietnam birlikleri Kampuçya başkenti Pnom Penh'i ele geçirerek Kızıl Kmer rejimini ve Başkan Pol Pot'u devirdi.

 

1984. Başbakan Turgut Özal ilk basın toplantısını düzenledi.

 

1992. Cemal Süreya Şiir Ödülü Adnan Özer ve Süreyya Berfe'ye verildi.

 

1997. Demokrat Türkiye Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Hüsamettin Cindoruk seçildi.

 

1999. ABD Başkanı Bill Clinton'ın azli istemiyle açılan dava başladı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1851. Rusya'da Narodnik (Halkçı) hareketin ilk liderlerinden devrimci sosyalist, Nikolay Vasilyeviç Çaykovskiy.

 

1906. Pek çok ülkenin deniz kuvvetlerinden büyük bir süpertankerler ve yük gemileri filosuna sahip Yunan armatör Aristotle Sokrates Onassis.

 

1908. Swing döneminin başlıca trompetçilerinden Afrika kökenli Amerikalı caz müzisyeni Henry Allen.

 

1916. Üç kez SSCB, üç kez Avrupa ve dört kez de Olimpiyat şampiyonu Estonyalı satranççı Paul Keres.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1944. İdare hukuku Profesörü Muslihiddin Adil Taylan.

 

1968. Besteci Fahri Kopuz.

 

1984. Fotoğraf ve sinema sanatçısı Baha Gelenbevi.

 

1989. Japonya İmparatoru Hirohito.