Tek Onermenin Analizi ve Uclu Karsi Onerme

[∞ evrensel-insan]

Tek onermenin, dogal dusunce yapilanisi ve islerliyisindeki analizini veriyorum. Bu analiz; evrensel-insan dusuncesinin, epistemolojik gercekligi, disaridan bakis acisi ve notr algisiyla, kisaca onermenin icinde yer almadan verilecektir.

 

Onermemiz " Ben bir muslumanim." Bu onermenin sekillenisi, yani gorunusu; bir Y uclemidir. Ben/bir/musluman/ Bu uclem, bir/pozitif noktadir.

 

Karakteri ise, ikilem, yani ben ve musluman ve karsitlik, musluman olmanin ic celiskisi (bunu ileride izah edecegim), yani karsitlik ki bu karakter de X dir.

 

Simdi once " ben bir muslumanim" in; karaktersel ic celiskisini ortaya koyalim. Bu onermeyi yapan ile, yine "ben bir muslumanim" diyen, baska birisi; muslumanligin ne oldugu konusunda ayni fikirde olmayabilirler. Bunun en buyuk gostergesi, bu iki kisinin farkli bilgi, birikim, bilinc, gozlem ve deneyimidir. O yuzden de iki musluman, musluman olmayi birbiri ile tartisir, itilafa duser ve biri otekine karsi cikar. Iste bu muslumanligin bir ICCELISKISIDIR.

 

Simdi muslumanlik karsiti onermelere gelelim.

 

"Ben hristiyan/musevi/budist v.s. im" Muslumanliga gore din kabulu temelindeki Karsi A

 

"Ben Ateist/antiteistim" Muslumanliga gore, din temelinde, dine karsi cikan A karsiti.

 

"Ben musluman degilim" Muslumanliga gore, din temelinde, musliman olunmadiginin soylemi, non A

 

"Ben din disiyim" muslumanliga gore, din temelinde, din ile ilgisi olmadigini belirtme, Non A

 

"Ben ateist/musluman ve dindar degilim,", muslumanliga gore, hem din temelinde, hem de din karsitligi temelinde ikisini de olmadigini belirtme, non A

 

Tum bu onermeler, muslumanlik onermesi baz alinarak yapilmistir. Isteyenler, butun ornek olarak verilen onermeleri baz alabilirler.

 

Hatta kendileri de, isterlerse mesela, Turk'e gore bu onermelerin hepsini ortaya koyabilirler.

 

Her zaman bu dortlu onermenin, hangisi baz alinirsa; o pozitif/dogru, digerleri ona gore negatif/yanlistir.

 

Aristo mantiginin, tek; diyalektik mantigin ikili karsitlarina karsilik, epistemolojik gerceklik olarak uclu karsitlik vardir.

 

Aristo mantigin karsiti; bu degilse, odur.

Diyalektik mantik; ya budur, ya odur; ama mutlaka tekidir.

Epistemolojik mantik ise; pozitif bir onermenin, uc farkli karsiti oldugunu ortaya koyar. Onermenin kendisinin de pozitif oldugunu ortaya koyarsak; kendi icinde pozitif olan, ama onermenin pozitifligine gore ve o na karsitliklari temelinde negatif algilanan uclu karsit onerme de; A yi onerme olarak alirsak; counter A, yani karsi A, anti A, yani A karsiti ve non A, yani A olmayandir.

 

A ile Karsi A biribirinin ayni temeldeki rakibi/ihtilaflisi/muttefiki/muhalefetidir.

 

Mesela, din temelinde ki; Islam ile Hristiyanlik gibi.

 

Ya da politika temelindeki AKP ili CHP gibi

 

Ya da milli kokendeki Turk ile Kurd gibi.

 

Bu ornekler cogaltilabilir. Burada algilanacak ve dikkat edilecek konu; ortak bir noktanin, iki farkli karsitligidir.

 

A ile Anti A arasinda da; ayni temeldeki savunu ve red vardir.

 

Mesela teist ile Ateist gibi.-temel tanridir

Milliyetci ile liberal gibi-temel milliyettir.

Komunist ile fasist gibi-temel sistemdir.

 

Bu ornekler de cogaltilabilir. Burada da algilanacak ve dikkat edilecek konu; ortak noktanin bir ucunun savunu, diger ucunun karsi cikis/red edis olusudur.

 

A ile non A arasinda ise; ayni temeli kabullenme ve o temelin disinda olma vardir.

 

Teist ile, non teist gibi.

Politik yanasim ile, non politik, yani plitika icermeyen yanasim gibi.

 

Bu orneklerde cogaltilabilir. Burada da algilanacak ve dikkat edilecek konu; ortak noktanin bir ucunun savunu, diger ucunun disarida kalisidir. Yani ortada, rekabet te yoktur, karsi cikis/red edis te. Sadece o konunun disinda ve o konuya yasam ve iliskilerde yer vermemek soz konusudur. Konuda yer almamis olmak soz konusudur.

 

Oyuzden, eger herhangibir ideolojik/inancsal dogruyu ortaya koyacaksak; kendimizin ne oldugunu ve neyi dusunce/davranis olarak ortaya koyacagimizi; karsi tarafin algilamasi acisindan, iyi ve bilincli belirlemeliyiz. Bu bilincli belirleme, hem kendimizi ortaya koyabilmeyi, hem karsi tarafin bizi daha iyi algilamasini, hem de her iki tarafin daha saglikli dialogunu saglar.

[∞ evrensel-insan]

Non- Oneki Uzerine

 

Ingilizce de kullanilan, non- on eki basina geldigi kavram ve kelimeyi, disarida birakir, "o kavram ve kelime disi, o kavram ve kelime olmayan, o kavram ve kelime degil" anlam ve icerigindedir.

 

Formel mantikta A=A dir.

 

Diyalektik mantikta, A ve karsiti vardir.

 

Epistemolojik mantik ise, A, A karsiti, Karsi A yi qua felsefesi ile gozlemleyebilen nonA mevcuttur. Buradaki nonA A nin tum kombinasyonlarini (A, A karsiti ve karsi A) qua felsefesi ile non A olarak ortaya koymaktir.

 

Bir ornek verelim, A miz A=teizm olsun. Karsi A teizmin bir cesididir ve dolayisi ile teizmin cesidini ortaya koymak gerekir. O zaman A miz Hristiyanlik teizmi olsun. Iste burada Karsi A da bir teizmdir, ama hristiyanlik degil, mesela museviliktir.

 

Musevilik ve hristiyanlik teizm temelinde birlesirken, farkli teizm felsefeleri olma vasfi ile biribirine karsittir.

 

A=Teizm ise ve teizmin her turlu felsefesini kapsiyorsa (karsi A dahil) o zaman A karsiti, teizmin tamamen karsisinda olmak demektir. Mesela ateizm iste ateizm A karsiti olarak sadece teizme karsi degil, teizmin kendi icindeki farkli her turlu dini felsefesine de karsidir.

 

Peki o zaman non A nedemektir? NonA "Ben A nin tum combinasyonlari disindayim" demektir.

 

Iste buradaki nonteizm, ne teizm, ne onun farkli felsefelerinden biri, ne de teizmin ve onun farkli felsefelerine karsi olma durumunda degildir. Tum bunlarin disindadir.

 

Dogal zihniyeti konu ve kavram olarak ele aldigimizda, A konusu/kavramini tum olasiliklari ile birlikte ortaya koyabilmek, ancak non A ile mumkundur. Yani herhangibir konu, kavram, deger, veri ve tabudaki bir A nin qua felsefesi ile ortaya konumu o ortaya konana non A olarak bakmaktan ve gozlemekten gecer.

 

Peki burada amac nedir?, burada amac dogal zihniyetin konusundaki tum resminin qua felsefesi ile ortaya konumudur. Ama burada olumsuzluk bitmemektedir. Cunku ortaya konulan bir sorundur ve sorun algilansin diye ortaya konmaktadir.

 

Peki o zaman bu non A yi ortaya koyan nedir? Iste bu non A yi ortaya koyan tamamen A disinda kalan (non A da dahil) farkli bir dusunce/dusunme tarzi farkli matematiksel/mantiksal bilgi, farkli ..e gore ve farkli yon ve yontemdir.

 

Evrensel-insan zihniyeti olarak tanimlanan bu farklilik; aslinda sunu demektedir "non A olarak ortayakonan bir sorundur ve bu sorunun ne oldugunu algilayabilmek, non A yi algilayabilmenin disinda, A dan, non A da dahil dogal zihniyet olarak arinmisligi, kurtulmuslugu iceren" demektir.

 

Yani, aslinda non A bir sorundur ve non A sorunu qua felsefesi ile verir. Eger A dan nonu dahil kurtulmak ve arinmak isteniyorsa, farkli bir dusunce/dusunme gelistirmek ve bunu dogal zihniyeti ortaya koymak yerine degil; ayni zamanda ona bir alternatif olarak sunmaktir.

 

Kisaca ozetlersek, insanoglunun her turlu bilgisi yapilandirilmis olarak yapilandiran yapi ve isleyisi ile bir sorundur. Iste bu sorundan kurtulmak ve arinmak (bilincine ve farkina varmak degil) ancak, bu yapilandirilmisligin yapi ve isleyisinden kurtulmak ve arinmak ile mumkundur.

 

Iste bu mumkunluk sadece ve sadece numenal yeti mumkunlugudur. Fenomen olarak goruntu veren insanoglunun, bir fenomen olarak bundan kurtulmasi ve arinmasi, utopyadan baska bir sey degildir.

 

Iste o yuzden "ayaklari yere basan" bir fenomenin, burada yapmasi gereken; kendine ve baskasina zarar vermeyecek sekilde ve her turlu farkin farkini algilayacak bilecek ve farkina varacak sekilde ve her turlu farkin hak ve ozgurlugunu kendi farki da dahil algilayacak sekilde ve bu farklari kendi farki da dahil, birarada beraberce ve bir tur butunlugu bunyesinde yasatacak sekilde algilamasi gerekir.

 

Iste bu algi birin tursel algisidir. Bi, ancak bu algi ve bunun getirdigi her turlu numenal duzey temelinde hem yasamini yasar, hem de baskalarinin kendinden farkli yasamina olanak tanir.

 

Gunumuz dunyasinda ve numenal yeti duzeyinde, bunun aksi; ya utopizm, yada dogal zihniyete baskalarina kendi farkini empoze etme, zorlama, mudahele etme v.s. anlaminda bireyci akilciliktir.

 

Bu bir cesit "kendini herkesten ve herseyden guclu/ustun/farkli v.s. gorme" ve "benim dogrum icin bana hersey mubah ve mesru" demektir.

 

Iste su an bu yukaridaki cumle, emperyalist zihniyet olarak dogal zihniyetin, bireyci akilciliginin son duragidir. Bu durakta kalmamak, ya da bilincli ve farkinda olarak bu duraga ugramamak ve utopist olmamak isteniyorsa, farkli dusunce ve dusunmenin, non A olarak A yi qua felsefesi ile ortaya koymasi yaninda, bu ortaya konan her turlu A cesidinin de birin kisilik kimlik degeri olarak hak ve ozgurlugunu tanimasi gerekir.

 

Kisaca, hic bir konu ve kavramda otekilestirme yoktur, "biz" in "biz disi" ortaya koyumu, bizin her farkinin algisi hak ve ozgurlugu ve bizi ben olarak yasamak ve bizi bir ve her turlu ayrimci yapan degerlerden de ben olarak kurtulmak ve arinmak.

 

Konu hem insanoglunu fenomenal algilamak, hem insanoglunun bunyesindeki fenomenal savasimi durdurmak, hem insanoglunun numenal yetisini insanlasstirmak ve numenal yetinin, fenomeni yonlendirdigini algilamak adina, birin birsel varligi, tursel varligi bilinc ve farkindaligi ve insanoglunun ortaya koydugu her turlu insandisi ve insanlikdisi deger, veri ve tabunun fenomenal degil de, numenal oldugunu algilamak adina ve herturlu verilecek mucadelenin once mucadeleyi verenin kendinden basliyarak, numenal insanlasma devrimi olacagina ve bu devrimi kendinde yaparken, iliskilerinde de yansitacagina baglidir.

 

Insanoglunun gunumuze kadar olan en buyuk sorunu, her turlu ortaya koyumunu varliksal olarak yapmasi ve algilamasi, kendi varligini ortaya koydugu diger varliklarin da gerisine cekmesi ve ortaya koyan olarak kendisini algilayamamasidir.

 

Cunku insanoglu, hem ortaya koyan, hem ortaya konan hem de ortaya koyumu belirleyen ve belirten konumundadir. Iste dogal zihniyetin dusunmesi ve dusunce sekli, bunu sadece ortaya konan olarak algilar ve kendi turu ortaya konanlardan da ayirt edemez. Cunku ortaya koyma ve ortaya koyum isini kendi yaptigi halde, ya kendi fenomenine ya da baska fenomene ya da numenal icerik verdigi bir insanoglu disi guce vermistir.

 

21. yuzyil, insanoglu tarihinde ilk defa bunun algilanmasi, bilinc ve farkindaligi cikmasi yuzyilidir. Tabi cagi yakalamak isteyen kendi bir ve tur varliginin bilinc ve farkindligina numenal olarak ulasmak isteyen beyinler icin.

 

Yoksa, fenomenler arasi savas devam edip gidecek ve sorun hep fenomende aranacaktir. Taki numenal yeti varligi, bilinc ve farkindaliga cikana kadar.