Tarihte Bugün

[Φ Radya]

18 Ağustos Cumartesi

 

Olaylar

 

1235 - Lozan'da büyük yangın.

1789 - Liège'de (Belçika) ihtilal.

1868 - Fransız astronom Pierre Jules César Janssen helyum elementini keşfetti.

1877 - Asaph Hall, Mars'ın uydusu Phobos'u keşfetti.

1917 - Büyük Selanik yangını: şehrin %30'dan fazlası harab oldu, 70.000 kişi evsiz kaldı.

1920 - ABD'de kadınlara oy hakkı tanındı.

1944 - Yahudiler Fransa'daki toplama kampı Drancy'den kurtuldular.

1950 - Belçika Komünist Partisi başkanı Julien Lahaut, suikast sonucu öldürüldü.

1958 - Vladimir Nabokov'un romanı Lolita ABD'de yayımlandı.

1964 - Türk güreşçiler Tokyo Olimpiyatları'nda 2 altın, 3 gümüş ve 1 bronz madalya kazandılar.

1971 - Vietnam Savaşı: Avustralya ve Yeni Zelanda, askerlerini Vietnam'dan çekme kararı aldılar.

1983 - Alicia kasırgası Texas sahillerini vurdu; 22 kişi öldü.

1989 - Tadeusz Mazowiecki Polonya'da Doğu Avrupa'nın komünist olmayan ilk hükümetinin ilk başbakanı oldu.

1998 - Ekonomik krize düşen Rusya bütün dış borç ödemelerini durdurma kararı aldı.

1998 - Büyük jüriye ifade veren ABD Devlet Başkanı Bill Clinton, Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky ile olan ilişkisini itiraf etti.

1999 - 17 Ağustos Depremi

2007 - Atlas Jet'e ait bir yolcu uçağı kaçırıldı. Hiçbir can ve mal kaybının olmadığı kaçırma eyleminin ABD' yi protesto etmek amacıyla yapıldığı belirlendi. Uçak Antalya Havalimanı'na indirildi.

2008 - Pakistan Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref muhalefet baskısı nedeniyle istifa etti.

 

Doğumlar

 

1933 - Roman Polanski, Polonya asıllı yönetmen

1962 - Felipe Calderón, Meksika Başkanı

1969 - Edward Norton, ABD' li sinema oyuncusu

1980 - Esteban Cambiasso, Arjantinli futbolcu

1980 - Emir Spahić, Boşnak futbolcu

1983 - Kris Boyd, İskoç futbolcu

1984 - Robert Huth, Alman futbolcu

1992 - Frances Bean, Kurt Cobain'in kızı

 

Ölümler

 

330 - Helena, Roma İmparatoru Konstantius Chlorus'un eşi ve I. Konstantin'in annesi (d. yaklaşık. 246/50)

1227 - Cengiz Han, Moğol politikacı ve ordu lideri, kağanı (d. 1162)

1258 - II. Teodor Laskaris, İznik İmparatorluğu imparatoru (d. y. 1221)

1648 - İbrahim (padişah),Osmanlı padişahı (d.1615)

1765 - I. Franz, Kutsal Roma İmparatoru ve Toskana Grandükü (d. 1708)

1850 - Honoré de Balzac, Fransız yazar (d. 1162)

1919 - Joseph E. Seagram, Kanadalı alkollü içki üreticisi (d. 1841)

1940 - Walter Chrysler, Chrysler otomobil şirketinin kurucusu (d. 1875)

1945 - Subhas Chandra Bose, Hindistanlı siyasetçi (d. 1897)

1963 - Clifford Odets, ABD'li oyun yazarı, senarist (d. 1906)

1990 - Grethe Ingmann, Danimarkalı şarkıcı (d. 1938)

1992 - John Sturges, ABD'li film yönetmeni (d. 1911)

1992 - Christopher McCandless, Alaskalı gezgin (d. 1968)

2004 - Elmer Bernstein, ABD'li besteci (d. 1922)

2009 - Nezihe Meriç, Türk yazar (d.1925)

[Φ Radya]

20 Ağustos Pazartesi

 

Olaylar

 

636 - Yarmuk Savaşı: Halid bin Velid komutasındaki Arap güçleri, Suriye ve Filistin'in kontrolünü Bizans İmparatorluğu'ndan aldılar.

917 - Ankiyalus muharebesi: Bulgar Çarı I. Simeon, Trakya'yı Bizanslılardan aldı.

1648 - Lens Savaşı: Otuz Yıl Savaşları'nın sonu.

1828 - Paris'te Gioacchino Rossini'nin Kont Ory operasının ilk temsili.

1833 - ABD'de köleler Nat Turner'in liderliğinde ayaklandı.

1866 - ABD başkanı Andrew Johnson, Amerikan İç Savaşı'nın bittiğini resmen ilan etti.

1914 - I. Dünya Savaşı: Alman birlikleri Brüksel'i işgal etti.

1940 - Sürgündeki Rus devrimci Leon Troçki, Mexico City'de saldırıya uğradı ve ertesi gün öldü.

1941 - Yahudiler için Drancy kampının oluşturulması.

1952 - Napoli'de yapılan Avrupa Güzellik yarışmasında Türkiye güzeli Günseli Başar birinci oldu.

1953 - SSCB, hidrojen bombası denediğini resmen açıkladı.

1955 - Fas'ta Berberi birlikleri 77 Fransızı öldürdü.

1960 - Senegal, Mali Federasyonu'ndan ayrıldı ve bağımsızlığını ilan etti.

1968 - Sovyetler 200.000 asker ve 5.000 tankla Prag'a girdi.

1975 - NASA, Viking 1 adlı uzay aracını Mars'a doğru yola çıkardı.

1977 - NASA Voyager 2'yi fırlattı.

1986 - Oklahoma'da Patrick Sherrill adlı bir postacı, 14 iş arkadaşını öldürdü ve intihar etti.

1988 - Sekiz yıl süren Irak-İran Savaşı ateşkesle sona erdi.

1991 - Estonya, SSCB'den ayrıldı.

1993 - Oslo'da gizli pazarlıklardan sonra, İsrailliler ve Filistinliler arasında antlaşma imzalandı.

1998 - ABD, Afganistan'daki bir El-Kaide kampına ve Hartum'daki bir kimya tesisine Cruise füzesi ile saldırı düzenledi. Saldırıların, 7 Ağustos'ta Kenya ve Zambiya'daki ABD elçiliklerinin bombalanmasına misilleme olduğu belirtildi.

2008 - İspanyol havayollarına ait MD-82 tipi bir yolcu uçağı Madrid Barajas Uluslararası Havalimanı'ndan Kanarya Adaları'na gitmek üzere havalanırken pist dışına çıkarak yandı: 153 kişi öldü, 19 kişi kurtuldu.

2009 - Usain Bolt, 2009 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda 19.19 ile Dünya Rekoru'nu yeniledi.

 

Doğumlar

 

1776 - Bernardo O'Higgins, Güney Amerikalı devrimci (ö. 1842)

1779 - Jöns Jakob Berzelius, İsveçli kimyacı (ö. 1848)

1833 - Benjamin Harrison, ABD' nin 23. başkanı (ö. 1901)

1856 - Jakub Bart Cisinski, Alman yazar (ö. 1909)

1860 - Raymond Poincaré, Fransız devlet adamı (ö. 1934)

1885 - Dino Campana, İtalyan şair (ö. 1932)

1890 - Howard Phillips Lovecraft, ABD'li yazar (ö. 1937)

1901 - Salvatore Quasimodo, İtalyan yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1968)

1913 - Roger Wolcott Sperry, ABD'li nöropsikolog, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1994)

1941 - Slobodan Milošević, Sırbistan devlet başkanı (ö. 2006)

1942 - Isaac Hayes, ABD'li şarkıcı, oyuncu (ö. 2008)

1944 - Rajiv Gandhi, Hindistan başbakanı (ö. 1991)

1948 - Robert Plant, İngiliz müzisyen (Led Zeppelin)

1949 - Nikolas Asimos, Yunan besteci (ö. 1988)

1958 - Füsun Demirel, Türk oyuncu

1962 - James Marsters, ABD'li oyuncu

1965 - İlker İnanoğlu, Türk oyuncu

1966 - Darrell Lance Abbott, Pantera grubunun kurucusu, gitarist (ö. 2004)

1974 - Amy Adams, ABD'li oyuncu

1979 - Şebnem Bozoklu, Türk oyuncu

1992 - Demi Lovato, ABD'li oyuncu ve şarkıcı

 

Ölümler

 

1384 - Geert Groote, Hollandalı vaiz (d. 1340)

1639 - Martin Opitz von Boberfeld, Alman şair (d. 1597)

1811 - Louis Antoine de Bougainville, Fransız amiral ve kâşif (Begonvil bitkisini keşfetti) (d. 1729)

1904 - René Waldeck-Rousseau, Fransız politikacı (d. 1846)

1915 - Paul Ehrlich, Alman bilim insanı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1854)

1917 - Adolf von Baeyer, Alman kimyacı Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1835)

1951 - İzzettin Çalışlar, Türk siyasetçi ve asker (d. 1882)

1961 - Percy Williams Bridgman, ABD'li fizikçi Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1882)

1979 - Ömer Faruk Toprak, Toplumcu-gerçekçi şair, romancı ve öykü yazarı (d. 1920)

1980 - Joe Dassin, ABD'li şarkıcı (d. 1938)

1990 - Ayla Dikmen, Türk Hafif Müziği sanatçısı (d. 1944)

1991 - Nadir Nadi Abalıoğlu, Cumhuriyet gazetesi başyazarı (d. 1908)

2006 - Tuncer Necmioğlu, Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, senarist, tiyatro eleştirmeni (d. 1936)

[Φ Radya]

22 Ağustos Çarşamba

 

Olaylar

 

1543 - Barbaros Hayrettin Paşa'nın Tunus'u fethi

1642 - İngiltere’de iç savaş başladı.

1654 - Jacob Barsimson, gelecekte New York olacak New-Amsterdam’a geldi. O gelecekteki adıyla “ABD”ye yerleşen ilk Yahudi’ydi.

1703 - 3. Ahmet, 2.Mustafa yerine tahta çıkarak Osmanlı İmparatorluğu'nun yeni padişahı oldu.

1780 - Britanyalı James Cook’un gemisi Büyük Britanya’ya döndü.

1791 - Haiti’de kölelerin ilk ayaklanması.

1812 - Ürdün'deki arkeolojik sit alanı Petra’nın keşfi.

1848 - ABD, New Mexico'yu ilhak etti (topraklarına kattı).

1849 - Tarihteki ilk askerî hava hücumu gerçekleşti. Avusturya, İtalya'nın Venedik kentine pilotsuz hava balonları yolladı.

1864 - 12 devlet İlk Cenevre Konvansiyonu'nu imzaladı: Kızılhaç'ın oluşturulması.

1901 - Cadillac Motor Şirketi kuruldu.

1910 - Japonya, Kore’yi ilhak etti.

1941 - Alman ordusu Leningrad'a ulaştı, kuşatma başladı.

1942 - Brezilya, Almanya ve İtalya'ya savaş ilan etti.

1952 - Henri Charrière'nin Kelebek romanına ve filmine de konu olan Fransa'ya ait cezaevi tesisleri tamamen kapatıldı.

1962 - Nükleer güçle çalışan ilk yük ve yolcu gemisi olan NS Savannah açılış yolculuğunu yaptı.

1962 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle'e düzenlenen bir süikast girişimi başarısızlıkla sonuçlandı.

1989 - Neptün gezegeninin ilk halkasının keşfi

1965 - Sadun Boro, yelkenlisiyle yapacağı dünya turuna başladı.

 

Doğumlar

 

M.Ö. 356 - Büyük İskender, Makedonya kralı ve tarihteki en büyük imparatoru

1647 - Denis Papin, Fransız fizikçi ve kaşif (ö. 1712)

1764 - Josef Abel, Avusturyalı ressam (ö. 4 Ekim 1818)

1862 - Claude Debussy, Fransız besteci (ö. 1918)

1902 - Leni Riefenstahl, aktris, sinema yönetmeni ve yapımcısı, fotoğrafçı (ö. 2003)

1904 - Deng Xiaoping, Çin devlet başkanı (ö. 1997)

1908 - Henri Cartier-Bresson, Fransız fotoğrafçı (ö. 2004)

1920 - Ray Bradbury, ABD'li yazar.

1926 - Ümit Yaşar Oğuzcan, Türk şair (ö. 1984)

1942 - Uğur Mumcu, Türk gazeteci, yazar (ö. 1993)

1954 - Veysel Çolak, Türk şair, romancı.

1963 - Tori Amos, ABD'li şarkıcı

1967 - Layne Staley, ABD'li müzisyen

1967 - Adewale Akinnuoye-Agbaje, İngiliz aktör

1975 - Rodrigo Santoro, Brezilyalı aktör

1976 - Aslıhan Yeltekin, haberci ve sunucu.

1978 - Jeff Stinco, Kanadalı müzisyen (Simple Plan)

1984 - Ekin Türkmen, Türk oyuncu ve eski model

 

Ölümler

 

1122 - I. Øystein, Norveç kralı (d. 1088)

1358 - Isabella, İngiltere kralı II. Edward'ın eşi (d. 1295)

1817 - Nakşidil Sultan, Osmanlı padişahı II. Mahmut'un annesi, Valide Sultan ve I. Abdülhamit'in eşi (d. 1768).

1891 - Jan Neruda, Çek yazar (d. 1834)

1929 - Otto Liman von Sanders, Prusyalı asker (d. 1855)

1958 - Roger Martin du Gard, Fransız yazar (d. 1881)

1972 - Orhan Seyfi Orhon, Hecenin Beş Şairi'nden Türk şair (d. 1890)

1978 - Jomo Kenyatta, Kenya'nın ilk başbakanı (d. 1892)

1978 - Ignazio Silone, İtalyan yazar (d. 1900)

1985 - Turgut Uyar, Türk şair (d. 1927)

1986 - Celâl Bayar, Türk siyasetçi (d. 1883)

2000 - Ebul Feyz Elçibey, Azeri siyasetçi (d. 1938)

2004 - Daniel Petrie, Kanadalı film yönetmeni (d. 1920)

[Φ Radya]

23 Ağustos Perşembe

 

Olaylar

 

634 - Halife Ebu Bekir, öldü.

1305 - İskoç şövalye William Wallace, vatana ihanet suçlamasıyla İngiltere Kralı I. Edward tarafından idam edildi.

1514 - Çaldıran Muharebesi

1541 - Fransız kaşif Jacques Cartier, Kanada'nın Quebec şehrine ulaştı.

1799 - Napolyon, Fransa'da iktidarı ele geçirmek üzere Mısır'dan ayrıldı.

1839 - Hong Kong Birleşik Krallık'a bırakıldı.

1866 - Avusturya-Prusya Savaşı, Prag Antlaşması ile sona erdi.

1916 - Bulgar ordusu Sırp ordusunu bozguna uğrattı.

1914 - I. Dünya Savaşı: Japonya, Almanya'ya savaş ilan etti ve Qingdao'yu (Çin) bombaladı.

1921 - Sakarya Meydan Muharebesi

1923 - Lozan Barış Antlaşması, Büyük Millet Meclisi tarafından onaylandı.

1925 - Kastamonu'ya gelen Atatürk, Şapka ve Kıyafet Devrimi'ni başlattı.

1925 - Mustafa Kemal'in ilk heykeli, İstanbul Sarayburnu'na dikildi.

1927 - Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti adındaki anarşistlerin ölüm cezaları elektrikli sandalye ile uygulandı.

1928 - Amasya - Zile Demiryolu (82 km.) hizmete girdi.

1929 - 1929 Hebron saldırısı: Araplar, İngiliz yönetimindeki Filistin'de bir Yahudi yerleşimine saldırdı; 133 Yahudi öldürüldü.

1935 - Nazilli Basma Fabrikası'nın temeli atıldı.

1939 - Rusya ve Almanya Molotov-Ribbentrop saldırmazlık paktı imzaladı.

1940 - II. Dünya Savaşı: Almanlar Londra'yı bombalamaya başladı.

1942 - II. Dünya Savaşı: Stalingrad muharebesi başladı.

1944 - Bir ABD savaş uçağı, İngiltere'nin Freckleton kentinde bir okulun üzerine düştü: 61 kişi öldü.

1962 - Almanya'ya çalışmaya gitmek için 78.000'inci kişi başvurdu. 1 Ekim 1961'den bu yana Almanya'ya gönderilen işçi sayısının 7.565'i bulduğu açıklandı.

1971 - Türkiye'den Avrupa ülkeleri ve Avustralya'dan sonra Amerika'ya da işçi gönderilmesine başlandı. İlk kafilede 5 işçi Amerika'ya gitti.

1975 - Laos'ta komünist darbe.

1979 - Sovyet dansçı Alexander Godunov, ABD'ye iltica etti.

1982 - Beşir Cemayel, Lübnan başbakanı seçildi.

1985 - Batı Almanya'nın üst düzey karşı casuslarından Hans Tiedge, Doğu Almanya'ya iltica etti.

1990 - Saddam Hüseyin Kuveyt'teki batılı ülkelerin elçiliklerinin boşaltılmasını istedi.

1990 - Batı Almanya ve Doğu Almanya, 3 Ekim'de birleşeceklerini duyurdular.

1990 - Körfez Krizi Türk turizmine darbe vurdu. Alman Seyahat Acentaları Birliği'nin (DRV) Körfez Krizi nedeniyle bir TV pogramında Türkiye'nin riskli ülke olduğunu öne sürmesi ve turların iptal edilmesini istemesi paniğe yol açtı. Almanya'da 250.000 turistin Türkiye'ye gelmek için reservasyon yaptırmış olduğu kaydedildi. Daha sonra yapılan açıklamada durum düzeltildi ve yanlış anlaşılmanın olduğu söylendi.

1991 - Ermenistan, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti.

1994 - Hakkındaki hapis cezası Yargıtay tarafından onaylanarak kesinleştikten sonra Dışişleri Bakanlığı'nın başvurusu üzerine Üsküp'te yakalanan milli futbolcu Tanju Çolak, Türkiye'ye getirildi. Tanju Çolak, Bayrampaşa Cezaevi'ne konuldu.

2000 - Gulf Air'e ait bir Airbus A320, Bahreyn yakınlarında Basra Körfezi'ne düştü; 143 kişi öldü.

2000 - Merkez üssü Hendek - Akyazı olan 5.8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Hendek ve Akyazı ile çevre illerde binalardan atlayan 60 kişi yaralanarak hastahaneye götürüldü.

2002 - Kemal Derviş, CHP Genel Merkezi'nde düzenlenen bir törenle partiye resmen üye oldu.

2005 - Katrina kasırgası'nın oluşmaya başlaması.

2005 - Pucallpa-Peru'da bir yolcu uçağı düştü: 41 kişi öldü.

2011 - Libya'daki Kaddafi rejimi sona erdi.

 

Doğumlar

 

686 - Charles Martel, Charlemagne'nin dedesi (ö. 741)

1829 - Moritz Benedikt Cantor, Alman matematik tarihçisi (ö. 1920)

1864 - Eleftherios Venizelos, Yunanistan başbakanı (ö.1936)

1908 - Arthur Adamov, Rus asıllı Fransız yazar (ö. 1970)

1910 - Giuseppe Meazza, İtalyan futbolcu (ö. 1979)

1912 - Gene Kelly, ABD'li aktör (ö. 1996)

1921 - Kenneth Arrow, ABD'li ekonomist

1924 - Ephraim Kishon, İsrailli yazar (ö. 2005)

1924 - Robert Solow, ABD'li ekonomist Nobel Ekonomi Ödülü sahibi

1949 - Rick Springfield, Avustralyalı şarkıcı

1952 - Vicky Leandros, Yunan şarkıcı ve politikacı

1963 - Park Chan-wook, Koreli yönetmen

1970 - River Phoenix, ABD'li oyuncu (ö. 1993)

1971 - Demetrio Albertini, İtalyan futbolcu

1975 - Bünyamin Sudaş, Türk Halterci.

1978 - Kobe Bryant, ABD'li basketbolcu

1983 - Marianne Steinbrecher, Brezilyalı voleybolcu

1983 - Onur Bilgin, Türk futbolcu

 

Ölümler

 

634 - Ebu Bekir, İlk İslâm halifesi

1305 - William Wallace, İskoç şövalye (d. 1270)

1806 - Charles-Augustin de Coulomb, Fransız fizikçi (d. 1736)

1926 - Rudolph Valentino, İtalyan oyuncu (d. 1895)

1927 - Nicola Sacco, İtalyan göçmeni ABD'li anarşist (idam) (d. 1891)

1927 - Bartolomeo Vanzetti, İtalyan göçmeni ABD'li anarşist (idam) (d. 1888)

1944 - Abdülmecit(Halife),Son Osmanlı halifesi

1975 - Faruk Gürler, Türkiye'nin 15. Genelkurmay Başkanı (d. 1913)

1982 - Stanford Moore, ABD'li biyokimyacı Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1913)

1989 - R. D. Laing, İskoç psikiyatrist (d. 1927)

1989 - Afif Yesari, Türk gazeteci, yazar (d. 1922)

1997 - John Kendrew, İngiliz biyolog, Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1917)

1998 - Ahmet Hamdi Boyacıoğlu, Türk Hukukçu (d.1920)

2001 - Peter Maas, ABD'li romancı, gazeteci (d. 1929)

2002 - Sami Hazinses, Ermeni asıllı Türk vatandaşı sinema oyuncusu. (d. 1925)

2009 - Yücel Çakmaklı, Türk yönetmen. (d. 1937)

[Φ Radya]

25 Ağustos Cumartesi

 

Olaylar

1758 - Yedi Yıl Savaşları: Prusya Kralı II. Frederick, Rus ordusunu yendi.

1768 - James Cook ilk yolculuğuna başladı.

1825 - Uruguay, Brezilya'dan bağımsızlığını ilan etti.

1830 - Belçika Devrimi başladı.

1928 - Arnavutluk'ta Başkan Ahmet Zogo kendini kral ilan etti.

1933 - İtalya ile Sovyetler Birliği saldırmazlık antlaşması imzaladı.

1933 - Sichuan-Çin'de deprem: 9000 kişi öldü.

1936 - Aralarında Stalin'in eski arkadaşları Grigori Zinovyev ve Leon Kamanev'in de bulunduğu Sovyetler Birliği'nin önde gelen yöneticilerinden 16 kişi kurşuna dizildi.

1940 - Alman savaş uçakları Londra'yı bombalamaya başladı.

1941 - Guderian'ın 2. Panzer Grubu, Desna Nehri'ni geçerek Kiev yönünde taarruzu başlatı. Kiev Muharebesi başlamış oldu.

1944 - Paris, Alman işgalinden kurtuldu.

1954 - Bir askeri uçak Eskişehir üzerinde düştü; pilotla birlikte 10 kişi öldü.

1954 - Volkan dergisi yazarı Nihat Yazar Atatürk'e hakaretten 2 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırıldı.

1965 - Türk Sinematek derneği kuruldu.

1967 - 3 gün süren 1. Olağanüstü Kongrede, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS), Fakir Baykurt'u genel başkan seçti.

1968 - Koç Grubu 'Diners Club' kredi kartı ile alışverişi Türkiye'ye getirdi.

1970 - 18 şeker fabrikasında 21 bin işçi grevde.

1971 - İstanbul'da yayımlanan Fransızca Journal d'Orient gazetesi kapandı. Gazete 54 yıldan beri yayımlanıyordu.

1971 - Özel yüksekokulların devletleştirilmesini öngören tasarı yasalaştı.

1981 - Voyager 2, Satürn'ün yakınından geçti.

1989 - Voyager 2, Neptün'ün yakınından geçti.

1991 - Belarus, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti.

1997 - Kasparov, IBM Deeper Blue 2'ye karşı 2-1 yenildi. Bu bir dünya satranç şampiyonunun bilgisayara yenildiği ilk karşılaşma oldu.

1999 - Kadınların 58, erkeklerin 60 yaşında 7000 gün prim ödeme koşuluyla emekli olabilecekleri yasalaştı.

2000 - UEFA Kupası şampiyonu Galatasaray, Şampiyonlar Ligi Şampiyonu Real Madrid'i 2-1 yenerek Süper Kupa'yı kazandı.

2010 - Çin'de içinde 91 kişinin bulunduğu Henan Havayolları'na ait Brezilya yapımı Ebmraer 190 tipi yolcu uçağı ülkenin kuzeydoğusunda düştü. 43 yolcunun yaşamını yitirdiği kazada 53 yolcu kurtuldu.

 

Doğumlar

1912 - Erich Honecker, Alman politikacı (ö. 1994)

1930 - Sean Connery, İskoç sinema oyuncusu

1944 - Pat Martino, ABD'li caz müzisyeni

1949 - Martin Amis, İngiliz yazar

1958 - Tim Burton, ABD'li film yönetmeni

1966 - Derek Sherinian, ABD'li müzisyen

1967 - Giovanni Perricelli, İtalyan atlet

1967 - Mireya Luis, Kübalı voleybolcu

1968 - Rafet El Roman, Türk şarkıcı

1972 - Gülben Ergen, Popüler müzik sanatçısı ve dizi oyuncusu

1973 - Fatih Akın, Türk film yönetmeni

1974 - Ege Göktuna, Türk Müzisyen, Hukukçu, Akademisyen

1977 - Jonathan Togo,ABD'li aktör

1981 - Rachel Bilson, ABD'li aktris

1987 - Blake Lively,ABD'li kadın sinema oyuncusu

1991 - Aras Bulut İynemli, Türk dizi oyuncusu

 

Ölümler

383 - Gratian, Batı Roma imparatoru (d. 359)

1774 - Niccolò Jommelli, İtalyan besteci (d. 1714)

1822 - William Herschel, Almanya doğumlu İngiliz astronom (d. 1738)

1867 - Michael Faraday, İngiliz bilim insanı (d. 1791)

1900 - Friedrich Nietzsche, Alman filozof (d. 1844)

1904 - Henri Fantin-Latour, Fransız ressam (d. 1836)

1908 - Henri Becquerel, Fransız fizikçi (d. 1852)

1956 - Alfred Kinsey, ABD'li biyolog, entomoloji ve zooloji profesörü (d. 1894)

1963 - Suphi Kaner, Türk sinema oyuncusu, yönetmen, senarist, yapımcı (İntihar) (d. 1933)

1967 - Paul Muni, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda doğmuş ABD'li aktör (d. 1895)

1976 - Eyvind Johnson, Nobel ödüllü İsveçli yazar (d. 1900)

1982 - Abdülbaki Gölpınarlı, edebiyat tarihçisi ve çevirmen (d. 1900)

1984 - Truman Capote, ABD'li yazar (d. 1924)

1992 - Nisa Serezli, Türk sinema, tiyatro ve seslendirme sanatçısı (d. 1924)

2001 - Üzeyir Garih, Türk iş adamı ve yazar (d. 1929)

2001 - Aaliyah, ABD'li şarkıcı, oyuncu (d. 1979)

2006 - Silva Gabudikyan, Ermeni şair (d. 1919)

2006 - Muzaffer Buyrukçu, Türk yazar (d. 1928)

2009 - Edward Kennedy, ABD Massachusetts senatörü, Başkan John F. Kennedy'nin kardeşi (d. 1932)

[Φ Radya]

28 Ağustos Salı

 

Olaylar

 

1521 - Osmanlı ordusu, Belgrad'ı fethetti.

1789 - William Herschel, Satürn'ün yeni ay'ını keşfetti.

1845 - Scientific American dergisinin ilk sayısı yayımlandı.

1898 - Caleb Bradham, ürettiği karbonatlı içeceğin adını "Pepsi-Cola" olarak değiştirdi.

1907 - UPS, James E. Casey tarafından Seattle, Washington'da kuruldu.

1916 - Almanya, Romanya'ya savaş ilan etti.

1916 - İtalya, Almanya'ya savaş ilan etti.

1918 - Bingöl, Solhan kurtuluşu.

1924 - Gürcistan'da muhalefet SSCB'ye karşı isyan başlattı.

1934 - Üsküdar-Kadıköy tramvay hattının ilk denemesi yapıldı.

1952 - Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu.

1954 - Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Savarona yatı ile Yugoslavya'ya gitti.

1963 - Washington, D.C.'de 200.000 kişinin katıldığı insan hakları yürüyüşünde Martin Luther King, Jr., ünlü I have a dream konuşmasını yaptı.

1964 - Ankara'da 20 bin genç ABD Büyükelçiliği'ne yürüdü, Yunanistan Büyükelçiliği taşlandı.

1974 - Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralinde elektrik üretilmeye başlandı.

1979 - Nesrin Olgun, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk kızı oldu.

1987 - Yapımı 20 yılda tamamlanan Kocatepe Camii, Başbakan Turgut Özal tarafından açıldı.

1988 - Almanya'daki Ramstein hava üssünde yapılan havacılık gösterileri sırasında, İtalya Hava Kuvvetleri gösteri takımının üç uçağı havada çarpışarak seyircilerin üzerine düştü; 75 kişi öldü, 346 kişi yaralandı.

1990 - Irak, Kuveyt'i yeni bölgesi ilan etti.

1990 - Illinois'te kasırga: 28 kişi öldü.

1991 - Ukrayna, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti.

1991 - Mikhail Gorbachev, Sovyet Komünist Partisi sekreterliğinden istifa etti.

1995 - Markale Katliamı: 37 kişi öldü, 90 kişi de yaralandı. Bu olay, NATO askeri müdahalesine gerekçe oldu.

1996 - Prens Charles ile Prenses Diana boşandılar.

1999 - 23 Nisan 1999'dan önce işlenmiş suçları kapsayan af yasa tasarısı, TBMM'de kabul edildi.

2001 - Üzeyir Garih'in öldürülmesiyle ilgili aranan İstanbul Hasdal Mekanize Alay Komutanlığı'nda askerliğini yapan er Yener Yermez firar etti.

2003 - Turquality Projesinin hukuki alt yapısını oluşturulmak üzere Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu'nun 2003/3 sayılı "Türk Ürünlerinin Yurt Dışında Markalaşması ve Türk Malı İmajının Oluşturulmasına ilişkin Tebliğ"i yürürlüğe girmiştir.

2006 - PKK bağlantılı bir örgütün üstlendiği uzaktan kumandalı bombalı saldırı sonucu, Antalya'da İlter Avşar (18), İmran Arık (20) ve Baki Baykurt adlı kişiler yaşamını yitirdi.

 

Doğumlar

 

1749 - Johann Wolfgang von Goethe, Alman şair ve oyun yazarı (ö. 1832)

1801 - Antoine Augustin Cournot, Fransız matematikçi (ö. 1877)

1910 - Tjalling Koopmans, Hollandalı ekonomist (ö. 1985)

1916 - Jack Vance, ABD'li yazar

1962 - David Fincher, ABD'li yönetmen

1965 - Shania Twain, Kanadalı şarkıcı

1968 - Billy Boyd, İskoç aktör

1969 - Jack Black, ABD'li oyuncu ve müzisyen

1971 - Todd Eldredge, ABD'li buz patenci

1974 - Halil Altınköprü, Türk Müzisyen

1976 - Cornel Frăsineanu, Romanyalı futbolcu.

1979 - Leonardo Andres Iglesias, Arjantinli futbolcu

1981 - Agata Wróbel, Polonyalı halterci

1982 - LeAnn Rimes, ABD'li şarkıcı

1982 - Thiago Motta, Brezilyalı futbolcu

1987 - Seray Altay, Türk voleybolcu

1990 - Bojan Krkić, İspanyol futbolcu

 

Ölümler

 

388 - Magnus Maximus, Romalı gaspçı (d. 335)

430 - Augustine of Hippo, Kuzey Afrikalı teolog (d. 354)

1645 - Hugo Grotius, Hollandalı filozof, yazar (d. 1583)

1903 - Frederick Law Olmsted, ABD'li mimar (d. 1822)

1943 - III. Boris, Bulgaristan çarı (d. 1894)

1978 - Robert Shaw, İngiliz aktör, yazar (d. 1927)

1985 - Ruth Gordon, ABD'li aktris (D. 1896)

1987 - John Huston, ABD'li yönetmen (d. 1906)

1988 - Eren Eyüboğlu, Türk ressam (d. 1907)

1993 - Ali Avni Çelebi, Türk ressam (d. 1904)

1993 - Edward Palmer Thompson, İngiliz tarihçi (d. 1924)

1999 - Turgut Sunalp, Türk asker ve siyasetçi (d. 1917)

2007 - Antonio Puerta, İspanyol futbolcu (d. 1984)

2008 - İlhan Berk, Türk şair (d. 1918)

[Φ Radya]

29 Ağustos Çarşamba

 

Olaylar

 

1521 - Osmanlı ordusu Belgrad'ı (eski adıyla Nándorfehérvár) fethetti.

1526 - Kanuni Sultan Süleyman, Macar ordusunu Mohaç'ta büyük bir yenilgiye uğrattı.

1541 - Osmanlı ordusu Macar krallığının başkenti Budin'i ele geçirdi.

1756 - Prusya Kralı II. Frederick, Saksonya'ya saldırdı; Yedi Yıl Savaşları başladı.

1825 - Portekiz, Brezilya'nın bağımsızlığını tanıdı.

1831 - Michael Faraday, elektromanyetik indüksiyonu keşfetti.

1842 - İngiltere ile Çin arasında "Afyon Savaşı"nı sona erdiren Nanking Antlaşması imzalandı.

1855 - Osmanlı'da ilk telgraf görüşmesi yapıldı. İstanbul-Edirne, İstanbul-Şumnu hattının tamamlanmasıyla ilk telgraf Şumnu'dan İstanbul'a gönderildi. Kırım Savaşı'ndan bilgi veren telgrafta, Müttefik askerleri Sivastopol'a girmişlerdir. yazılıydı. Türk birlikleri de müttefikler arasındaydı.

1885 - Gottlieb Daimler ilk motosiklet patentini aldı.

1898 - Goodyear şirketinin kuruluşu.

1907 - Quebec köprüsü inşaası sırasında çöktü: 75 işçi öldü.

1918 - Polonya bağımsızlığını ilan etti.

1924 - Almanya, müttefiklerce hazırlanan Dawes Planı'nı onayladı. Bu plana göre Almanya savaş tazminatı ödeyecek.

1929 - Graf Zeppelin'in hava gemisi, 21 gün süren dünya turunu tamamlayarak Lakehurst'a döndü.

1933 - Almanya'da Yahudiler toplama kamplarına gönderilmeye başlandı.

1938 - Askeri Mahkeme, Nazım Hikmet'i orduyu kışkırttığı gerekçesiyle 28 yıl 4 ay hapis cezasına mahkûm etti.

1947 - ABD'li bilim adamları, nükleer güç için plütonyumu parçalamayı başardılar.

1949 - SSCB ilk atom bombasını Kazakistan'da test etti.

1955 - Kıbrıs Konferansı Londra'da toplandı.

1964 - İzmir Fuarı'nda ABD, SSCB ve Mısır pavyonları tahrip edildi; 80 kişi gözaltına alındı.

1967 - Mısırlı yazar ve Müslüman Kardeşler hareketinin lideri Seyyid Kutub idam edildi.

1988 - Irak ordusunun saldırısından kaçan binlerce Kürt Türkiye sınırına yığıldı.

1994 - Yavuz Özkan'ın yönettiği "Bir Sonbahar Hikayesi" filmi İskenderiye 10. Uluslararası Film Festivali'nde en iyi kadın oyuncu, en iyi erkek oyuncu ve en iyi senaryo ödüllerini aldı.

1996 - Vnukovo havayollarına ait Tupolev Tu-154 tipi bir yolcu uçağı Arktik Spitsbergen adasına düştü: 141 kişi öldü.

1996 - Türkiye İsrail ile ikinci bir askeri anlaşma yaptı.

2003 - Irak'lı Şii liderlerden Ayetullah Seyit Muhammed Bekir el-Hakim, bombalı bir suikast sonucu, Necef'te camii çıkışında öldürüldü.

2005 - Katrina Kasırgası, Louisiana'dan Florida'ya kadar olan bölgede 1836 kişinin ölümüne ve 115 milyar dolar zarara neden oldu.

2009 - Orhaniye olayları

 

Doğumlar

 

1632 - John Locke, İngiliz filozof (ö. 1704)

1809 - Oliver Wendell Holmes, ABD'li yazar (ö. 1894)

1915 - Ingrid Bergman, İsveçli sinema oyuncusu (ö. 1982)

1923 - Richard Attenborough, İngiliz aktör ve yönetmen

1956 - Viv Anderson, İngiliz futbolcu

1958 - Michael Jackson, ABD'li müzisyen (ö. 2009)

1967 - Jiří Růžek, Çek fotoğrafçı

1974 - Muhammet Ali Kurtuluş, Belçikalı futbolcu

1977 - John Hensley, ABD'li oyuncu

1978 - Volkan Arslan, Türk Futbolcu

1993 - Liam Payne, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı

 

Ölümler

 

886 - I. Basileios, Bizans imparatoru (d. 811)

1123 - I. Øystein, Norveç kralı. (d. 1088) -yaklaşık.

1526 - II. Lajos, Macaristan ve Bohemya kralı (savaşta öldü) (d. 1506)

1533 - Atahualpa, Peru'nun son İnka kralı

1904 - V. Murat, Osmanlı padişahı (d. 1840)

1966 - Seyyid Kutup, Mısır'lı yazar ve fikir adamı (d. 1906)

1982 - Ingrid Bergman , İsveçli sinema oyuncusu (d. 1915)

1986 - Celal Bayar, Türk siyasetçi (d. 1883)

1987 - Lee Marvin, ABD'li aktör (d. 1924)

1993 - Oben Güney, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1937)

1995 - Frank Perry, ABD'li film yönetmeni (d. 1930)

2001 - Francisco Rabal (Paco Rabal), İspanyol aktör (d. 1926)

[Φ Radya]

30 Ağustos Perşembe

 

Olaylar

 

MÖ 30 - Eski Mısır'da Kraliçe Kleopatra intihar etti.

1071 - Malazgirt zaferi ile Alparslan'ın komutasındaki Türkler Anadolu'ya girdiler.

1908 - Hicaz Demiryolu açıldı.

1914 - Alman sahil topçu müfrezesi, Çanakkale Boğazı’nın her iki yakasındaki istihkâmlarda göreve başladı. Bu istihkâmların komutasına Alman Amiral Von Usedom atandı.

1922 - Dumlupınar Meydan Muharebesi Türk Ordusu'nun zaferiyle sonuçlandı. Türk Ordusu Yunan Ordusu'nu imha ederek İzmir'e ilerlemeye başladı.

1924 - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Dumlupınar Meydan Muharebesi'nin ikinci yıldönümünde, Dumlupınar'da Meçhul Asker Anıtının temelini attı.

1924 - Türkiye İş Bankası, ilk işlemini yaparak faaliyetlerine başladı. Bankanın kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı.

1925 - Mustafa Kemal Paşa, "Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz. En doğru ve en hakiki tarikat, tarikat-ı medeniyyedir" dedi.

1930 - Ankara-Sivas demiryolu hattı ve Sivas İstasyonu, Başbakan İsmet Paşa'nın konuşmasıyla hizmete açıldı.

1937 - Van Gölü'nde ilk vapur seferi yapıldı.

1937 - Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen'e, 1935'te girdiği Eskişehir Hava Mektebi'nde, tayyareci diploması verildi.

1941 - Alman ordusu 900 gün sürecek Leningrad kuşatmasını başlattı.

1952 - Erzurum'da Aziziye Anıtı açıldı.

1955 - Londra Konferansı'nda Kıbrıs sorunu ele alındı. İngiltere Kıbrıs'ta üçlü bir yönetim önerdi. Yunanistan ise ada halkının geleceğini kendinin belirlemesini istedi. Toplantıya Türkiye'den Dışişleri Bakan Vekili Fatin Rüştü Zorlu katıldı.

1963 - Kremlin ile Beyaz Saray arasında doğrudan görüşmeyi sağlayacak "kırmızı telefon" hattı devreye girdi.

1968 - Sovyet tankları Prag'a girdi.

1971 - İstanbul Televizyonu deneme yayınlarına başladı.

1974 - BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'taki çarpışmalar yüzünden evlerini terk edenlerin güven içinde geri dönmelerine izin verilmesini öngören Fransa, İngiltere, Avusturya ortak karar tasarısını oybirliğiyle kabul etti.

1977 - Milli yüzücü Erdal Acet, Manş Denizi'ni 9 saat 4 dakikada geçti. Bu mesafedeki en iyi 10 derece sıralamasına girdi.

1977 - Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atandı.

1981 - İran Devlet Başkanı Muhammed Ali Recai ve Başbakan Muhammed Cevad Bahomar bombalı saldırı sonucu öldürüldü.

1985 - Uluslararası Af Örgütü BM İnsan Hakları Komisyonu'na bir rapor gönderdi. Raporda, Bulgaristan'da Türk azınlığa karşı girişilen Bulgarlaştırma kampanyasına son verilmesi istendi.

1988 - Irak ordusundan kaçan binlerce Kürt Türkiye sınırına yığılmıştı. Hükümet sınırları açmaya karar verdi. Binlerce Kürt Hakkari'nin Çukurca ve Uludere ilçelerine sığındı.

1992 - Güvenlik güçleri ile İran'dan Türkiye'ye giren 300 kadar PKK militanı çatıştı; 100 militan ve 10 güvenlik görevlisi öldü.

1995 - NATO, Bosnalı Sırplara karşı hava harekatı başlattı. Kararlı Güç Harekatı, İkinci Dünya Savaşı'ndan beri Avrupa'daki en yoğun bombardımanlardan biri oldu.

 

Doğumlar

 

1748 - Jacques-Louis David, Fransız ressam (ö. 1825)

1797 - Mary Shelley, İngiliz yazar (ö. 1851)

1852 - Jacobus Henricus van 't Hoff, Hollandalı Nobel Kimya Ödülü sahibi kimyacı (ö. 1911)

1871 - Ernest Rutherford, İngiliz fizikçi (ö. 1937)

1913 - Richard Stone, İngiliz ekonomist (ö. 1991)

1930 - Warren Buffett, ABD'li girişimci

1937 - Bruce McLaren, Yeni Zelandalı araba yarışçısı (ö. 1970)

1941 - Zafer Kantarcıoğlu, Türk hukukçu

1942 - Zafer Ergin, Türk tiyatro oyuncusu

1951 - Gediminas Kirkilas, Litvanyalı siyasetçi

1954 - Alexander Lukashenko, Belarus devlet başkanı

1958 - Anna Politkovskaya, Rus gazeteci (ö. 2006)

1961 - Yusuf Erbay, Türk bürokrat

1962 - Alexander Litvinenko, Rus KGB üyesi (ö. 2006)

1962 - Zafer Tüzün, Türk futbolcu ve teknik direktör

1963 - Michael Chiklis, ABD'li oyuncu

1963 - Paul Oakenfold, İngiliz DJ

1966 - Zafer Şanlı, Bas gitarist, müzisyen, söz yazarı, besteci, aranjör

1969 - Zafer Çeviker, Simfer'in efsanevi müdürlerinden

1972 - Cameron Diaz, ABD'li oyuncu ve model

1972 - Pavel Nedvěd, Çek futbolcu

1974 - Kemal Tunçeri, Türk basketbolcu

1975 - Marina Anissina, Rus asıllı Fransız buz patenci

1976 - Roque Júnior

1978 - Tuna Yılmaz, Sinema eleştirmeni, yazar.

1982 - Andy Roddick, ABD'li tenisçi

1983 - Jonne Aaron, Finlandiyalı müzisyen

1986 - Zafer Yelen, Türk futbolcu

Ölümler

 

1723 - Anton van Leeuwenhoek, Hollandalı bilim insanı (d. 1632)

1935 - Henri Barbusse, Fransız romancı ve gazeteci (d. 1873)

1935 - Namık İsmail, Türk ressam

1938 - Max Factor, Kozmetik üreticisi (d. 1877)

1940 - J.J. Thomson, İngiliz Nobel Fizik Ödülü sahibi fizikçi (d. 1856)

1993 - Taner Şener, Türk ses sanatçısı

1995 - Fischer Black, ABD'li ekonomist (d. 1938)

1997 - Ernest Wilimowski, Polonyalı-Alman futbolcu (d. 1916)

2000 - Gürdal Tosun, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1967)

2003 - Charles Bronson ABD'li aktör

2005 - Nihat Akçan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen (d. 1926)

2006 - Glenn Ford, ABD'li aktör

2006 - Necip Mahfuz, Mısırlı yazar (d. 1911)

2008 - Gilberto Rincón Gallardo, Meksikalı politikacı

[Φ Radya]

31 Ağustos Cuma

 

Olaylar

 

1868 - Galatasaray Lisesi kuruldu.

1876 - V. Murat tahttan indirildi; yerine kardeşi II. Abdülhamit padişah oldu.

1886 - Charleston-Güney Carolina'da deprem; 100 kişi öldü.

1890 - Brüksel Genel Senedi ile köle ticareti yasaklandı.

1910 - Ankaragücü Spor Klübü kuruldu.

1918 - Vahdettin padişah oldu. O gün, Osmanlı tarihindeki son kılıç kuşanma töreni yapılmış oldu.

1928 - Bertolt Brecht'in Üç Kuruşluk Opera adlı oyununun ilk gösterimi Berlin'de yapıldı.

1930 - Türkiye'de vilayet ve şehremanetinin birleştirilmesine karar verildi. Valiler, aynı zamanda belediye başkanı oldu.

1939 - Almanya’da yaptırılan Batıray denizaltısı denize indirildi.

1966 - Irak ordusu, Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin elindeki Erbil kentini ele geçirdi.

1970 - İzmir'de Akdeniz Oyunları'nın yapılacağı Halkapınar spor tesisleri inşaat sırasında yandı.

1986 - Bir Meksika yolcu uçağı ile küçük bir uçak, Cerritos-California üzerinde havada çarpıştı: uçaklardaki 67 ve yerdeki 15 kişi öldü.

1986 - Karadeniz'de bir Sovyet yolcu gemisi, bir tanker ile çarpışarak battı: 423 kişi öldü.

1988 - Türkiye ile Gürcistan arasında Sarp Sınır Kapısı açıldı.

1988 - Kuzey Irak'tan kaçan Iraklılar, Türkiye sınırlarından geçmeye başladılar.

1991 - Kırgızistan, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti.

1995 - Westwood Studios, Command & Conquer serisinin ilk oyunu olan "Command & Conquer"ı piyasaya sürdü.

1997 - Prenses Diana ile arkadaşı Dodi Al-Fayed, Paris'te bir trafik kazasında öldüler.

1998 - Kuzey Kore ilk uydusunu fırlattı.

1999 - Boeing 737-200 tipi bir yolcu uçağı Buenos Aires'ten kalkışı sırasında düştü; 67 kişi öldü.

2005 - Bağdat'ta bir köprüde meydana gelen izdihamda yaklaşık 1000 kişi öldü.

2010 - Irak Savaşı ABD başkanı Barack Obama'nın konuşmasıyla resmen bitti.

 

Doğumlar

 

12 - Caligula, Roma imparatoru (ö. 41)

161 - Commodus, Roma imparatoru (ö. 192)

1569 - Cihangir, Babür imparatoru (ö. 1627)

1663 - Guillaume Amontons, Fransız fizikçi (ö. 1705)

1811 - Theophile Gautier, Fransız şair ve romancı (ö. 1872)

1821 - Hermann von Helmholtz, Alman fizyolog (ö. 1894)

1834 - Amilcare Ponchielli, İtalyan besteci (ö. 1886)

1870 - Maria Montessori, İtalyan eğitimci (ö. 1952)

1897 - Fredric March, ABD'li oyuncu (ö. 1975)

1908 - William Saroyan, ABD'li oyun yazarı ve romancı (ö. 1981)

1915 - Raif Aybar, Türk siyasetçi (ö. 2005)

1917 - Turgut Sunalp, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1999)

1935 - Frank Robinson, ABD'li beyzbolcu

1945 - Van Morrison, Kuzey İrlandalı müzisyen

1948 - Rudolf Schenker, Alman gitarist (Scorpions)

1949 - Richard Gere, ABD'li aktör

1949 - H. David Politzer, Nobel Fizik Ödülü sahibi ABD'li fizikçi

1954 - Robert Koçaryan, Ermenistan ikinci Devlet Başkanı

1955 - Edwin Moses, ABD'li atlet

1970 - Nikola Gruevski, Makedonya başbakanı

1970 - Rania el Abdullah, Ürdün kraliçesi

1786 - Michel-Eugène Chevreul, Fransız kimyager (ö. 1889)

1972 - Chris Tucker, ABD'li oyuncu ve komedyen

1976 - Roque Júnior, Brezilyalı futbolcu

1977 - Jeff Hardy, ABD'li profesyonel güreşçi

1979 - Mickie James, ABD'li profesyonel güreşçi

1979 - Ivan Cvetkov, Bulgar asıllı Hollandalı futbolcu

1982 - José Reina, İspanyol futbolcu

1990 - Oliver Adams, ABD'li aktör

 

Ölümler

 

869 - Buharî, İslam bilgini

1795 - François-André Danican Philidor, Fransız satranççı ve besteci (d. 1726)

1867 - Charles Baudelaire, Fransız şair (d. 1821)

1920 - Wilhelm Wundt, Alman psikolog (d. 1832)

1941 - Marina İvanovna Tsvetayeva, Rus şair (d. 1892)

1963 - Georges Braque, Fransız kübist ressam (d. 1882)

1967 - Ilya Ehrenburg, Sovyet yazar (d. 1891)

1969 - Rocky Marciano, ABD'li boksör (d. 1923)

1971 - Ali Hadi Bara, Türk heykeltraş (d. 1906)

1973 - John Ford, ABD'li film yönetmeni (d. 1894)

1986 - Henry Moore, İngiliz heykeltıraş (d. 1898)

1997 - Diana Frances Spencer, Galler prensesi (d. 1961)

[Φ Radya]

3 Eylül Pazartesi

 

Olaylar

 

1260 - Memlûkler, Moğolları Filistin'de Ayn Calut Savaşında yendi.

1638 - Osmanlı Ordu’su Bağdat Seferi için Veziriazam Tayyar Mehmed Paşa kumandasında Diyarbakır’dan hareket etti.

1683 - Viyana Kuşatması, başarısızlıkla sonuçlandı.

1783 - İngiltere, Paris'de imzalanan anlaşmayla ABD'nin bağımsızlığını tanıdı.

1855 - Nebraska'da 700 ABD askeri Sioux köyüne saldırdı; 100 kızılderiliyi öldürdü.

1869 - İstanbul'da Atlı Tramvay, Konstantin Karopana tarafından çalıştırıldı.

1878 - Thames Nehri'nde bir başka gemiyle çarpışan yolcu gemisi battı; 640 kişi öldü.

1895 - İlk profesyonel futbol maçı yapıldı. Latrobe, Jeanette'i 12-0 yendi

1908 - Türkiye'deki ilk haftalık mizah dergisi Kalem yayımlanmaya başlandı.

1912 - Deniz kuvvetlerine yiyecek sağlamak için, dünyanın ilk konserve fabrikası İngiltere'de açıldı.

1922 - Emet (Kütahya), Ödemiş (İzmir), ve Eşme (Uşak) ilçelerimizin düşman işgalinden kurtuluşu.

1929 - Dow Jones Industrial Average en yüksek değerine ulaştı (381.17).

1933 - Kayseri-Ulukışla hattının tamamlanmasıyla, Karadeniz ile Akdeniz'i birbirine bağlayan demiryolu tamamlandı.

1933 - Yevgeniy Abalakov, SSCB'nin en yüksek zirvesine çıktı: (7495 m).

1935 - Utah'da Malcolm Campbell, bir araba ile erişilebilen en yüksek hıza ulaştı: saatte 304.331 mil.

1939 - Ankara Radyo Gazetesi'nin ilk sayısı çıktı.

1939 - II. Dünya Savaşı başladı: Fransa, Birleşik Krallık, Yeni Zelanda, ve Avustralya, Almanya'ya savaş ilan etti.

1943 - II. Dünya Savaşı sırasında müttefiklerin istilası üzerine İtalya, koşulsuz teslim oldu.

1944 - 2 Eylül'de Belçika'ya giren İngiliz ordusu başkent Brüksel'i Almanlardan geri aldı.

1952 - Türk dağcıları Ağrı Dağı'nın zirvesine ilk kez tırmandılar.

1962 - İran'da deprem: 12.225 kişi öldü; 2776 kişi yaralanırken, 21.310 ev hasar gördü.

1971 - Katar bağımsızlığını ilan etti.

1976 - Viking-2 Mars'a indi.

1983 - Nail Çakırhan, Ağa Han Mimarlık Ödülü'nü aldı.

1986 - Avrupa ülkeleri radyasyon taşıdığı gerekçesiyle Türkiye'den fındık alımını durdurdu.

1988 - Irak ordusundan kaçan binlerce Iraklı Kürt Türkiye sınırlarına yığılmaya devam ediyor. Sığınmacı sayısı 100 bini geçti.

1995 - eBay kuruldu.

1997 - Vietnam havayollarına ait Tupolev TU-134 tipi bir yolcu uçağı Phnom Penh havalimanına yaklaşmakta olduğu sırada düştü: 64 kişi öldü.

2000 - Lübnan'da yapılan seçimi muhalefetin adayı eski Başbakan Refik el-Hariri kazandı. 22 yıldır İsrail'in işgali altında yaşayan Güney Lübnan halkı 30 yıldır ilk kez sandık başına gitti.

2002 - İsrail Yüksek Mahkemesi, Filistinli terör zanlılarının yakınlarının, güvenlik için tehdit olduklarına karar verilmesi durumunda, Batı Şeria ve Gazze Şeridi`nden sürülebileceğine karar verdi.

2004 - Beslan katliamı, çoğunluğu öğretmen ve öğrencilerden oluşan 344 kişinin ölümüyle sonuçlandı.

2005 - İmralı Adası'nda hapis yatan Abdullah Öcalan'a destek amacıyla Güneydoğu'nun birçok il ve ilçesinden 1500 kişi otobüslerle Bursa Gemlik'e hareket etti. Polis otobüslerin Gemlik'e girişlerinin engelleneceğini bildirdi.

2008 - Kıbrıs'ın Kuzey ve Güney ülkelerinin Türk ve Rum liderleri görüşmeleri başlatma kararı aldılar.

 

Doğumlar

 

1859 - Jean Jaures, Fransız sosyalist politikacı (ö. 1914)

1869 - Fritz Pregl, Nobel Kimya Ödülü sahibi Slovenyalı kimyacı (ö. 1930)

1875 - Ferdinand Porsche, Avusturyalı otomotiv mühendisi (ö. 1951)

1900 - Urho Kekkonen, Finli politikacı (ö. 1986)

1931 - Albert DeSalvo, Amerikalı Seri katil (ö. 1973)

1938 - Ryoji Noyori, Nobel Kimya Ödülü sahibi Japon kimyacı

1940 - Eduardo Galeano, Uruguaylı gazeteci

1941 - Sergei Dovlatov, Rus yazar (ö. 1990)

1949 - José Pekerman, Arjantinli futbolcu ve teknik direktör

1953 - Jean-Pierre Jeunet, Fransız film yönetmeni

1965 - Charlie Sheen, ABD'li sinema oyuncusu

1971 - Kiran Desai, Hintli yazar

1974 - Clare Kramer, ABD'li sinema oyuncusu

1984 - David Fiegen, Lüksemburglu atlet

 

Ölümler

 

1634 - Edward Coke, İngiliz hukuçusu (d. 1552)

1651 - Kösem Sultan, Sultan I. Ahmet'in eşi (d. 1590)

1658 - Oliver Cromwell, İngiliz asker ve siyaset adamı (d. 1599)

1729 - Jean Hardouin, Fransız akademisyen (d. 1646)

1883 - İvan Sergeyeviç Turgenyev, Rus romancı, oyun yazarı (d. 1818)

1962 - E. E. Cummings, ABD'li şair (d. 1894)

1987 - Morton Feldman, ABD'li besteci (d. 1926)

1988 - Ferit Melen, Türk siyasetçi (d. 1906)

1991 - Frank Capra, ABD'li sinema yönetmeni (d. 1897)

1997 - Alev Sezer, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1945)

2001 - Pauline Kael, ABD'li film eleştirmeni (d. 1919)

[Φ Radya]

4 Eylül Salı

 

Olaylar

 

476 - Batı Roma İmparatorluğu'nun son hükümdarı Romulus Augustus, kendisini İtalya kralı olarak ilân eden Germen şefi Odoacer tarafından tahttan indirilince Batı Roma İmparatorluğu sona ermişti.

1870 - Fransa'da III. Cumhuriyet ilan edildi.

1885 - "Self-servis" ilk defa New York'ta uygulanmaya başlandı.

1886 - Yaklaşık 30 yıl süren savaşlardan sonra, Apaçi lideri Geronimo, Arizona'da teslim oldu.

1888 - George Eastman, Kodak adını ticarileştirdi ve makaralı film kullanan kamerasının patentini aldı.

1919 - Gazi Mustafa Kemal, Sivas Kongresi'ni açtı.

1922 - Sarıgöl'ün, Yunan işgalinden kurtuluşu.

1922 - Bigadiç'in, Yunan işgalinden kurtuluşu.

1932 - Dünya Barış Konferansı Viyana'da toplandı.

1935 - İstanbul telefon şirketi hükümet adına işletilmeye başlandı.

1939 - Tüm gıda maddelerine ihraç yasağı kondu.

1941 - II. Dünya Savaşı: İlk kez bir ABD gemisi, bir Alman denizaltısının hücumuna uğradı. Geminin adı USS Greer'di.

1944 - II. Dünya Savaşı: müttefikler Brüksel ve Anvers'i ele geçirdi.

1950 - Türkiye'de Hasbi Tembeler olarak bilinen Beetle Bailey çizgi dizisi ilk kez çizgi bant olarak yayımlandı.

1956 - Depolama aygıtı olarak manyetik disk kullanan ilk ticari bilgisayar olan "IBM RAMAC 305" tanıtıldı.

1957 - ABD Yurttaşlık Hakları Hareketi: "Little Rock" Krizi - Arkansas valisi, siyahi öğrencilerin Merkez Lisesi'ne kayıt yaptırmalarına engel olabilmek için Ulusal Muhafızlar'ı göreve çağırdı.

1963 - İsviçre havayollarına ait bir yolcu uçağı Dürrenäsch, İsviçre yakınlarında düştü; 80 kişi öldü.

1964 - Endonezya hükümeti, Beatles tarzı saç kesimini yasakladı.

1970 - Şili'de sosyalist lider Salvador Allende başkan seçildi.

1970 - Erdal İnönü, Ortadoğu Teknik Üniversitesi rektörü oldu.

1971 - Alaska havayollarına ait Boeing 727 tipi bir yolcu uçağı Juneau, Alaska yakınlarında düştü: 111 kişi öldü.

1972 - 1972 Yaz Olimpiyatları: Mark Spitz yüzmede 7. altın madalyasını aldı, böylelikle tek bir Olimpiyat Oyununda 7 madalya birden alan ilk sporcu olarak rekor kırdı.

1975 - Bülent Ecevit'in seçim otobüsü Elazığ'da taşlandı. 50 yaralı, 57 gözaltı.

1981 - Milli Güvenlik Konseyi gözaltı süresinin 90 günden 45 güne inmesini onayladı.

1988 - Bangladeş'te sel: 300 kişi öldü, 20 milyon insan evsiz kaldı.

1991 - Halkın Emek Partisi (HEP), Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) ile anlaşarak seçimlerde işbirliği kararı aldı.

1993 - Demokrasi Partisi (DEP) Milletvekili Mehmet Sincar Batman'da öldürüldü.

1996 - Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) örgütü militanları, Kolombiya'nın Guaviare bölgesindeki askeri bir kampa saldırdı, üç hafta süren çatışmalarda en az 130 kişi öldü.

1996 - Abdi İpekçi cinayetinin sanıklarından Oral Çelik, İsviçre tarafından Türkiye'ye iade edildi. Çelik, 16 Eylül'de 17 yıl aradan sonra çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.

1997 - Kudüs'te çarşı merkezinde üç büyük patlamada 7 kişi öldü, 192 kişi yaralandı. Saldırıyı Hamas örgütü üstlendi.

2008 - Emekli General Osman Pamukoğlu önderliğinde Hak ve Eşitlik Partisi Kuruldu.

 

Doğumlar

 

973 - Birûni, Farsi gökbilimci (ö. 1061 ?)

1768 - François-Auguste-René Chateaubriand, Fransız yazar ve diplomat (ö. 1848)

1824 - Anton Bruckner, Avusturyalı besteci (ö. 1896)

1896 - Antonin Artaud, Fransız oyun yazarı, şair ve tiyatro oyuncusu (ö. 1948)

1901 - Ahmet Kutsi Tecer, Türk şair ve oyun yazarı (ö. 1967)

1906 - Max Delbrück, Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü sahibi Alman biyolog (ö. 1981)

1913 - Kenzo Tange, Japon mimar (ö. 2005)

1934 - Clive Granger, Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Galli ekonomist

1953 - Fatih Terim, Türk spor adamı

1956 - Blackie Lawless, ABD'li müzisyen

1981 - Beyoncé Knowles, ABD'li şarkıcı ve oyuncu

1981 - Lacey Mosley, ABD'li şarkıcı (Flyleaf)

1984 - Camila Bordonaba, Arjantinli oyuncu ve model

 

Ölümler

 

1063 - Tuğrul Bey, Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu (d. 990)

1907 - Edvard Grieg, Norveçli besteci (d. 1843)

1916 - José Echegaray y Eizaguirre, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İspanyol yazar (d. 1832)

1944 - Erich Fellgiebel, Hitler'e karşı yapılan 20 Temmuz suikast girişiminde yer alan Alman general (idam) (d. 1886)

1963 - Robert Schuman, Fransız politikacı (d. 1886)

1965 - Albert Schweitzer, Nobel Barış Ödülü sahibi Alman doktor (d. 1875)

1965 - Mahmut Moralı, Şehir Tiyatroları sanatçısı (d. 1902)

1967 - Ali Mümtaz Arolat, Türk şair (d. 1897)

1985 - Cebrail Allaf, Süryani Kadim Cemaati'nin ruhani lideri

1989 - Georges Simenon, Belçikalı polisiye yazarı (d. 1903)

1990 - Turan Dursun, Türk yazar ve düşünce adamı (d. 1934)

1992 - Fahrelnissa Zeid, Türk ressam (d. 1901)

1997 - Aldo Rossi, İtalyan bir mimar ve tasarımcı (d. 1931)

2003 - Tibor Varga, Macar kemancı (d. 1921)

2006 - Steve Irwin, Avusturyalı belgeselci (d. 1962)

2006 - Giacinto Facchetti, İtalyan futbolcu (d. 1942)

[Φ Radya]

8 Eylül Cumartesi

 

Olaylar

 

1331 - Stefan Dušan kendini Sırp kralı ilan etti.

1380 - Kulikovo muharebesi: Ruslar, Tatar ve Moğol ordularını yendi, ilerlemelerini durdurdu.

1449 - Tumu Kalesi muharebesi: Moğollar Çin imparatorunu esir aldı.

1504 - Michelangelo'nun Davut Heykeli Floransa'da açıldı.

1514 - Orsha muharebesi: Litvanyalılar ve Polonyalılar Rusları yendi.

1529 - Kanuni Sultan Süleyman Budapeşte'yi fethetti.

1609 - Mimar Sedefkar Mehmet Ağa, I. Ahmed'in isteği üzerine, Sultanahmet Külliyesi'nin inşasına başladı. Külliye, 8 yıl sonra tamamlandı ve kullanıma açıldı.

1664 - İngiltere Kralı'nın kardeşi York Dükü Hollanda sömürgesi olan Yeni Amsterdam'ı İngiltere'ye bağladı.Amerika'nın doğusundaki kentin adı dükün ünvanından esinlenerek New York(Yeni York) oldu.

1831 - IV. William Büyük Britanya kralı oldu.

1862 - Osmanlı Devleti ile Büyük Avrupa devletleri arasında İstanbul Protokolü imzalandı.

1888 - Karındeşen Jack ikinci kurbanı olan Annie Chapman'ı öldürdü.

1900 - Galveston, Teksas bölgesinde şiddetli kasırga: yaklaşık 8000 kişi öldü.

1930 - 3M şirketi, şeffaf yapışkan bant'ın satışına başladı.

1934 - Bir yolcu gemisi, New Jersey açıklarında yandı; 135 kişi öldü.

1941 - II. Dünya Savaşı: Alman birliklerinin Leningrad Kuşatması başladı.

1946 - Bulgaristan'da referandum sonucu monarşi sona erdi.

1951 - San Francisco Barış Antlaşması: 48 BM üyesi ve Japonya arasında resmi barış anlaşması imzalandı.

1952 - Ernest Hemingway'in İhtiyar Adam ve Deniz adlı romanı basıldı.

1954 - SEATO (Güney Asya Paktı) kuruldu.

1974 - ABD Başkanı Gerald Ford, eski başkan Richard Nixon'u Watergate skandalı'ndaki sorumluluğundan dolayı affetti.

1977 - İkinci Milliyetçi Cephe hükümeti Ekonomik İstikrar Önlemleri Paketini açıkladı.

1991 - Makedonya bağımsızlığını ilan etti.

2009 - Trakya'da sel felaketi. 31 Türk vatandaşı öldü.

 

Doğumlar

 

1474 - Ludovico Ariosto, İtalyan şair (ö. 1533)

1779 - IV. Mustafa, Osmanlı padişahı (ö. 1808)

1841 - Antonín Dvořák, Bohemyalı besteci (ö. 1904)

1881 - Refik Saydam, Türkiye Cumhuriyeti'nin 4. başbakanı.(ö. 1942)

1925 - Peter Sellers, İngiliz aktör ve komedyen (ö. 1980)

1937 - Cüneyt Arkın, Türk sinema oyuncusu(Black Murat)

1971 - Martin Freeman, İngiliz aktör

1972 - Ioamnet Quintero, Kübalı yüksek atlamacı

1978 - Alicia Rhodes, Britanyalı kadın ****** yıldızıdır

1988 - Gustav Schäfer, Tokio Hotel'in bateristi

 

Ölümler

 

780 - IV. Leo Hazar, Bizans imparatoru (d. 750)

1894 - Hermann von Helmholtz, Alman fizikçi (d. 1821)

1933 - I. Faysal, Irak Kralı (d. 1883)

1949 - Richard Strauss, Alman besteci (d. 1864)

1965 - Hermann Staudinger, Nobel Kimya Ödülü sahibi Alman kimyager (d. 1881)

1970 - Percy Spencer, mikrodalga fırının mucidi ABD'li mühendis (d. 1894)

1977 - Zero Mostel, ABD'li aktör (Damdaki Kemancı) (d. 1915)

1979 - Jean Seberg, ABD'li oyuncu (d. 1938)

1981 - Hideki Yukawa, Nobel Fizik Ödülü sahibi Japon fizikçi (d. 1907)

1985 - John Franklin Enders, Nobel ödülü almış ABD'li tıp bilimcisi (d. 1887)

1991 - Alex North, Film müzikleri ile tanınmış ABD'li besteci (d. 1910)

2003 - Leni Riefenstahl, Alman film yönetmeni (d. 1902)

2003 - Recep Yazıcıoğlu, Türk kaymakam ve vali (d. 1948)

2008 - Şerif Benekçi, Türk yazar (d. 1950)

1960 - Amy Robsart,Robert Dudley'in eşi (d. 1532)

[Φ Radya]

9 Eylül Pazar

 

Olaylar

 

1543 - Mary Stuart, daha 9 yaşındayken taç giyerek İskoçya Kraliçesi oldu.

1850 - Kaliforniya, 31. eyalet olarak ABD'ne kabul edildi.

1886 - Bern Uluslararası Telif Hakları Konvansiyonu toplandı.

1921 - Sakarya Savaşı'nda Mustafa Kemal Paşa, bazı komutanlarla Yunan birliklerinin mukavemetinin kırıldığı Polatlı'nın kuzeyindeki Zafertepe'ye gelerek, Yunan Ordusunun durumunu inceledi.

1922 - 30 Ağustos Zaferi'nin kazanılmasının ardından Yunan ordularını önüne katan Türk orduları İzmir'e girdi. İzmir'in Kurtuluşu.

1923 - Cumhuriyet Halk Partisi, Mustafa Kemal Atatürk tarafından kuruldu.

1933 - İzmir Enternasyonal Fuarı'nın çekirdeğini oluşturan "9 Eylül Panayırı" ilk defa, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak tarafından açıldı.

1940 - Macar ordusu 87 Romeni ve de 6 Yahudiyi Treznea Katliamı'nda öldürmüştür.

1955 - Türk Hükümeti, 6-7 Eylül olaylarında zarar gören kişi ve kuruluşlara yardım kararı aldı.

1971 - Boğaziçi Üniversitesi'nin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.

1974 - Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralı açıldı.

1974 - 11. Antalya Film Şenliği'nde, Altın Portakal Ödülü'nü Ömer Lütfi Akad'ın Düğün filmi aldı.

1982 - Türkiye'nin Burgaz Konsolosluğu İdari Ataşesi Bora Süelkan, Ermeni kişilerce öldürüldü.

1991 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu yeniden faaliyete geçti.

1992 - İspanya, Katalonya bölgesinin özerkliğini tanıdı.

1993 - İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul etti.

1993 - Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) kuruldu. Aynı gün, atv Yayına başladı.

1995 - Türkiye Güzeli Yeşim Palandüz, Dünya Güzeli seçildi.

2009 - İstanbul'da son 80 yılın en yüksek yağışı yaşandı. Su taşkınları nedeniyle çok sayıda insan yaşamını yitirdi, büyük çapta maddi hasar oluştu.

2011 - Dünya'nın en büyük mozaik müzesi olan Gaziantep'teki Zeugma Mozaik Müzesi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından ziyarete açıldı.

 

Doğumlar

 

1737 - Luigi Galvani, İtalyan fizikçi (ö. 1798)

1778 - Clemens Brentano, Alman yazar (ö. 1842)

1908 - Lev Tolstoy, Rus yazar (ö. 1910)

1869 - Abdullah Cevdet, Osmanlı siyaset adamı ve düşünürü

1908 - Cesare Pavese, İtalyan ozan ve romancı (ö. 1950)

1909 - Arthur Jonath, Alman atlet (ö. 1963)

1928 - Sol LeWitt, ABD'li heykeltraş ve ressam (ö. 2007)

1943 - Tezer Özlü, Türk yazar (ö. 1986)

1966 - Adam Sandler, ABD'li aktör

1967 - Anna Malle, ABD'li ****** yıldızı.(ö. 2006)

1970 - Tülay Günal, Türk oyuncu.

1972 - George Perez, ABD'li aktör

1977 - Fatih Tekke, Türk futbolcu

1978 - Arzu Şahin, Türk halk müziği sanatcısı

1980 - Michelle Williams, ABD'li oyuncu

1982 - Welissa De Souza Gonzaga, Brezilyalı voleybolcu

1986 - İbrahim Kendirci, Türk oyuncu.

1987 - Clayton Snyder, ABD'li oyuncu

1987 - Alexandre Song, Kamerunlu futbolcu

 

Ölümler

 

1000 - I. Olaf, Norveç kralı (d. 960)

1087 - I. William, İngiltere kralı (d. 1028)

1487 - Çengua, Çin imparatoru (d. 1447)

1513 - IV. James, İskoç kralı (d. 1473)

1569 - Pieter Brueghel, Hollandalı ressam (d. 1525)

1891 - Jules Grévy, Fransız devlet adamı (d. 1813)

1898 - Stéphane Mallarmé, Fransız şair (d. 1842)

1901 - Henri de Toulouse-Lautrec, Fransız ressam (d. 1864)

1941 - Hans Spemann, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Alman embriyolog (d. 1869)

1942 - Tuğbay Şevki Savaşcı (d. 1878, Trabzon) İstiklal Savaşı gazisi.

1976 - Mao Zedong, Çin Komunist Partisi kurucusu (d. 1893)

1981 - Jacques Lacan, Fransız psikiyatrist (d. 1901)

1984 - Yılmaz Güney, yönetmen ve sinema oyuncusu (d. 1937)

1985 - Erkan Yücel, Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1944)

1986 - Sırrı Atalay, Türk Siyasetçi, hukukçu (d. 1919)

1997 - Burgess Meredith, ABD'li aktör (d. 1907)

2001 - Ahmet Şah Mesut, Afgan askeri lider (d. 1953)

2006 - Mehmet Emin Aga, İskeçe seçilmiş Müftüsü (Batıtrakya Yunanistan) (d. 1931)

[Φ Radya]

10 Eylül Pazartesi

 

Olaylar

 

1509 - Küçük Kıyamet:1509 Büyük İstanbul Depremi

1855 - Türkiye'de ilk telgraf haberleşmesi başladı.

1920 - İşgal altındaki İstanbul'da ünlü Rum kabadayı Hrisantos polis muavini Muharrem Alkor ve polis Cafer Tayyar tarafından öldürüldü.

1920 - Türkiye Komünist Partisi (TKP), Bakü'de kuruldu.

1934 - Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi.

1940 - Bakanlar Kurulu, Tan, Tasvir-i Efkar ve Haber gazetelerini yedişer gün kapattı.

1942 - İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri Almanya'nın Düsseldorf şehrine 100 bin bomba attı.

1943 - İstanbul Kapalıçarşı'da yangın çıktı; 200'den fazla dükkân yandı.

1943 - Alman askerleri Roma'yı işgal etti.

1962 - Milli Birlik Komitesi 55 toprak ağasını Doğu Anadolu'dan sürmüştü. Meclis, toprak ağalarının köylerine dönüşünü yasalaştırdı.

1965 - Türkiye Hindistan'ın Pakistan'dan çekilmesini istedi ve Pakistan'a silah gönderdi.

1970 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi.

1977 - Oleyis Sendikası Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'ndan (Türk-İş) ayrılarak Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) katıldı.

1979 - Türkiye İşçi Partisi Adana eski il başkanı Avukat Ceyhun Can öldürüldü.

1981 - Picasso'nun Guernica tablosu 40 yıl sonra ABD'den İspanya'ya döndü.

1987 - Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Kasım günü erken genel seçim yapılması kararı aldı. Türkiye 104 seçim bölgesine ayrıldı. En çok milletvekilini İstanbul (45), en az milletvekilini Bilecik (2) ve Hakkari (2) çıkartacaktı.

1987 - Macaristan'ın sınırı açmasıyla, binlerce Doğu Alman vatandaşı ülkelerinden ayrılmaya başladı.

1989 - TBKP oluşumuna muhalif olarak TKP kadrolarından bir grup 10 Eylül Dergisi'ni çıkarmaya başladı.

1994 - Marksist Leninist Komünist Parti (MLKP), kuruldu.

2001 - Taksim Gümüşsuyu caddesindeki polis noktasına DHKP-C terör örgütü tarafından canlı bomba saldırısı düzenlendi. Saldırıda Halil İbrahim Doğan(26) ve Tuncay Karataş (25) isimli polis memurları ile Amanda Rigg (23) isimli Avustralyalı bir turist hayatını kaybetti. 17 polis memuru ile 6 vatandaş saldırı sonucu yaralandı

2004 - Akşama Doğru yayından kaldırıldı.

2008 - İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi CERN'de yüzyılın deneyi olarak bilinen ATLAS deneyi başladı.

2008 - İran'ın merkez üssü Hürmüzgan eyaletine bağlı Bender Abbas kentinin 46 kilometre batısı olan, 7.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

 

Doğumlar

 

1944 - Prof. Dr. M. Şerefettin Canda, Mustafa Kemal Üniversitesi'nin rektörü

1169 - II. Aleksios Komnenos, Bizans imparatoru (ö. 1183)

1659 - Henry Purcell, İngiliz besteci (ö. 1695)

1866 - Jeppe Aakjær, Danimarkalı yazar (ö. 1930)

1892 - Arthur Compton, Nobel Fizik Ödülü sahibi ABD'li fizikçi (ö. 1962)

1897 - Georges Bataille, Fransız sosyolog ve yazar (ö. 1962)

1914 - Robert Wise, ABD'li film yönetmeni (ö. 2005)

1937 - Jared Diamond, ABD'li biyolog, yazar

1938 - Karl Lagerfeld, Alman moda tasarımcısı

1941 - Stephen Jay Gould, ABD'li paleontolog (ö. 2002)

1945 - Jose Feliciano, Porto Riko'lu şarkıcı

1948 - Tony Gatlif, Cezayirli yönetmen

1956 - Ufuk Güldemir, Gazeteci

1960 - Colin Firth, İngiliz oyuncu

1968 - Guy Ritchie, İngiliz yönetmen

1976 - Alexander Zach, Avusturyalı bir politikacı (LİF).

1993 - Yuki Nishino, Japon buz patenci

 

Ölümler

 

M.Ö. 210 - Qin Shi Huang, ilk Çin imparatoru (d. M.Ö. 247)

1797 - Mary Wollstonecraft, İngiliz yazar (d. 1759)

1898 - Elisabeth, Avusturya imparatoriçesi (suikast) (d. 1837)

1854 - Erzurumlu Emrah, Türk halk şairi (d. 1775)

1931 - Dimitri Egorov, Rus matematikçi (d. 1869)

1948 - I. Ferdinand, bağımsız Bulgaristan'ın ilk çarı (d. 1861)

1971 - Pier Angeli, İtalyan aktris (d. 1932)

1976 - Dalton Trumbo, ABD'li romancı, senaryo yazarı (d. 1905)

1979 - Agostinho Neto, Angolalı şair, devlet başkanı (d. 1922)

1983 - Felix Bloch, Nobel Fizik Ödülü sahibi İsviçreli fizikçi (d. 1905)

1994 - Max Morlock, Alman futbolcu (d. 1925)

2007 - Jane Wyman, ABD'li aktris, Ronald Reagan'ın ilk eşi (d. 1917)

[Φ Radya]

12 Eylül Çarşamba

 

Olaylar

 

1937 - Dersim İsyanı'nın lideri Seyit Rıza teslim oldu. Seyit Rıza yargılama sonucu 15 Kasım'da idam edildi.

1940 - Fransa'da 4 genç, 17 bin yıllık resimlerin bulunduğu Lascaux Mağarası'nı keşfetti.

1943 - Almanlar Benito Mussolini'yi hapishaneden kaçırdı.

1953 - Sovyetler Birliği'nde Nikita Kruşçev Komünist Partisi 1. sekreterliğine seçildi.

1956 - 6-7 Eylül Olayları davası başladı.

1959 - Sovyetler Birliği Luna II roketini aya fırlattı.

1963 - Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık antlaşması imzalandı.

1970 - Filistinli gerillalar ABD, İsviçre, İngiltere ve Almanya'ya ait dört uçağı kaçırdılar. Gerillalar uçaklardan üçünü Ürdün çölünde havaya uçurdular; yolcuları rehin aldılar.

1975 - Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu Kıbrıs konusunda Türkiye aleyhine karar verdi.

1977 - 32. Uluslararası Halk Oyunları Yarışması Fransa'nın Dijon kentinde yapıldı.

1980 - 12 Eylül Darbesi gerçekleştirildi.

1996 - Ankara'ın Batıkent semtinde meydana gelen bombalı saldırıda Ankara'nın Beypazarı kütüğüne bağlı Serkan Geniş olay sırasında yaşamını yitirmiştir.

2006 - Diyarbakır'ın Bağlar beldesinde meydana gelen bombalı saldırıda, 8'i çocuk olmak üzere 10 kişi öldü ve 15 kişi yaralandı.

2008 - Metallica'nın 9. stüdyo albümü Death Magnetic piyasaya sürüldü.

2010 - Anayasa değişikliği ile ilgili olarak 2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu yapıldı. Sandıkta sonuç olarak 'evet' kararı çıktı.

 

Doğumlar

 

1882 - Ion Agârbiceanu, Rumen yazar (ö. 1963)

1888 - Maurice Chevalier, Fransız şarkıcı ve sinema oyuncusu

1897 - Irène Joliot-Curie, Fransız bilim insanı (ö. 1956)

1921 - Stanislaw Lem, Polonyalı yazar (ö. 2006)

1943 - Michael Ondaatje, Kanadalı yazar, şair

1949 - Jeremy Cronin, Güney Afrika Komünist Partisi ve Afrika Ulusal Konseyi üyesi devlet adamı, siyasetçi, yazar ve şair

1951 - Bertie Ahern, İrlandalı siyasetçi

1962 - Sunay Akın, Türk şair, yazar, gazeteci, araştırmacı

1965 - Ahmet Mümtaz Taylan, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen.

1972 - Jason Statham, İngiliz oyuncu

1976 - Maciej Żurawski, Polonyalı futbolcu

1980 - Yao Ming, Çinli basketbolcu

1986 - Emmy Rossum, ABD'li oyuncu ve şarkıcı

 

Ölümler

 

1185 - I. Andronikos Komnenos, Bizans imparatoru (d. 1118)

1612 - IV. Vasili, Rus çarı (d. 1552)

1764 - Jean-Philippe Rameau, Fransız barok besteci (d. 1683)

1919 - Leonid Andreyev, Rus dışavurumcu yazar (d. 1871)

1932 - Ahmet Rasim, Türk gazeteci ve yazar (d. 1865)

1952 - Neil Peart, Kanadalı müzisyen

1977 - Steve Biko, Güney Afrika'da siyah hakları mücadelecisi (d. 1946)

1981 - Eugenio Montale, Nobel ödüllü İtalyan şair (d. 1896)

1992 - Anthony Perkins, ABD'li aktör (d. 1932)

1994 - Tom Ewell, ABD'li aktör (d. 1909)

2003 - Johnny Cash, ABD'li müzisyen (d. 1932)

2004 - Max Abramovitz, ABD’li bir mimar (d. 1908)

2008 - David Foster Wallace, ABD'li roman, deneme ve kısa öykü yazarı (d. 1962)

2010 - Claude Chabrol, Fransız film yönetmeni (d. 1930)

2011 - Andy Whitfield, Avusturalyalı oyuncu (d. 1972)

[Φ Radya]

13 Eylül Perşembe

 

Olaylar

 

MÖ 490 - Maraton Savaşı gerçekleşti.

1521 - Aztek başkenti Tenochtitlan'ın Cortes komutasındaki İspanyollar'ca işgali.

1647 - İtalyan matematikçi ve fizikçi Evangelista Torricelli barometre'yi icat etti.

1788 - Danimarka, İsveç'i işgal etti.

1921 - Sakarya Meydan Muharebesi'nin Türk zaferi ile sona erişi.

1922 - Soma'nın Yunan işgalinden kurtuluşu. Aynı gün Yunanlılar'ca 17 Eylül'e kadar sürecek İzmir Yangını başlatıldı.

1937 - Dersim Harekatı tamamlandı.

1943 - Çan Kay Şek Çin Cumhuriyeti'nin ilk başkanı oldu.

1968 - Arnavutluk Varşova Paktı'ndan ayrıldı.

1980 - Türkiye'de Kenan Evren devlet başkanlığı görevini üstlendi. Milli Güvenlik Konseyi'nden yapılan açıklamada AP genel başkanı Süleyman Demirel, MSP Genel başkanı Necmettin Erbakan ve CHP genel başkanı Bülent Ecevit'in güvence altına alındıkları bildirildi.

2002 - Cezayir'de İslamcı militanlar Kuzey Cezayir yolunda 11 sivili öldürdü.

 

Doğumlar

 

1980 - Tomáš Zápotočný, Çek Futbolcu

1739 - Grigoriy Potyomkin, Rus generali, devlet adamı (ö. 1791)

1876 - Sherwood Anderson, ABD'li yazar (ö. 1941)

1902 - Safiye Ayla, Türk ses sanatçısı, (ö. 1998)

1902 - Roald Dahl, Galli roman, kısa öykü yazarı, (ö. 1990)

1922 - Yma Sumac, Peru asıllı soprano (ö. 2008)

1924 - Süleyman Demirel, Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı

1928 - Diane Foster, Kanadalı atlet

1941 - Ahmet Necdet Sezer, Türkiye'nin 10. Cumhurbaşkanı

1973 - Fabio Cannavaro, İtalyan futbolcu

1977 - Fiona Apple, ABD'li müzisyen

1961 - Dave Mustaine, ABD'li müzisyen

1993 - Niall Horan, One Direction üyesi, İrlandalı şarkıcı, söz yazarı.

 

Ölümler

 

81 - Titus Flavius Vespasianus

1506 - Andrea Mantegna, İtalyan ressam (d. 1431 yaklaşık)

1592 - Michel de Montaigne, Fransız yazar ve düşünür (d. 1533)

1598 - II. Felipe, İspanya kralı (d. 1526)

1872 - Ludwig Andreas Feuerbach, Alman filozof (d. 1804)

1705 - Tökeli İmre, Osmanlı Devletine sığınan Macar Kralı (İzmit'te) (d. 1657)

1894 - Emmanuel Chabrier, Fransız besteci, piyanist (d. 1841)

1928 - Italo Svevo, İtalyan yazar (d. 1861)

1946 - Amon Leopold Göth, II. Dünya Savaşı sırasında Polonya'daki Plaszow Toplama Kampı'nın kumandanı (idam) (d. 1908)

1949 - August Krogh, Nobel ödüllü Danimarkalı zoolog (d. 1874)

1967 - Şerif Muhittin Targan, Türk besteci, ud ve çello virtüözü, portre ressamı (d. 1892)

1977 - Leopold Stokowski, İngiliz orkestra şefi (d. 1882)

1989 - İsmail Rüştü Aksal, Türk siyasetçi, eski bakan (d. 1911)

1991 - Metin Oktay, Türk futbolcu (d. 1936)

1996 - Tupac Amaru Shakur, Hip-Hop Rap sanatçısı (d. 1971)

1998 - Necdet Calp, Halkçı Parti'nin kurucu Genel Başkanı (d. 1922)

2001 - Dorothy McGuire, ABD'li aktris (d. 1916)

2007 - Cem Gürdap, Türk sinema sanatçısı (d. 1955)

[Φ Radya]

14 Eylül Cuma

 

Olaylar

 

1812 - Fransa İmparatoru Napolyon, ordularının başında büyük bir yangının sürdüğü Moskova'ya girdi.

1829 - Ruslar ile Edirne Antlaşması imzalandı.

1867 - Karl Marx'ın yazdığı Kapital'in ilk cildi yayımlandı.

1867 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı William McKinley New York'ta fuar açarken bir anarşist tarafından vuruldu. 12 saat sonra yerine Theodore Roosevelt geçti.

1922 - İzmir'e bağlı Bergama ilçesi düşman işgalinden kurtuldu.

1930 - Son Posta gazetesi sorumlu müdürü Selim Ragıp Bey (Emeç) tutuklandı.

1933 - Türkiye ile Yunanistan Dostluk Antlaşması imzaladı.

1936 - Milli Eğitim Bakanlığı, ilkokullarda okutulacak "Alfabe" kitabını kabul etti. Alfabe'nin yazarları: Murat Özgün ve İlhan Gökçe.

1944 - Radyo istasyonlarının kurulması ve genişletilmesi yasası çıktı.

1954 - Fransa, Profesör Tevfik Remzi Kazancıgil'e Legion d' Honneur nişanı verdi.

1956 - Akis dergisi toplatıldı.

1960 - Irak,İran,Kuveyt,Suudi Arabistan ve Venezüella,OPEC'i kurdu.

1963 - Ömür boyu hapse mahkûm eski Demokrat Parti Milletvekili Zeki Erataman tedavi gördüğü hastaneden kaçtı. Daha sonra Erataman'ın Yunanistan'a iltica ettiği açıklandı.

1969 - Balkan Boks Şampiyonası'nda Seyfi Tatar ile Celal Sandal şampiyon oldu.

1970 - Filistinli gerillalar Ürdün'ün ikinci büyük şehri İrbid'i kontrol altına aldılar.

1971 - Bilim ve Sosyalizm yayınları sahibi Süleyman Ege Lenin'in "Devlet ve İhtilal" kitabı nedeniyle 7,5 yıla mahkûm oldu.

1972 - Aşık Mahsuni başbakana hakaret ettiği iddiasıyla yargılandı.

1974 - Sinema oyuncusu ve yönetmeni Yılmaz Güney, Adana'nın Yumurtalık ilçesi yargıcı Sefa Mutlu'yu öldürdü.

1980 - Sıkıyönetim komutanlıklarınca Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) yöneticilerinin teslim olması istendi.

1980 - Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş teslim oldu ve Uzunada'ya gönderildi.

1986 - Bülent Ecevit "Demokratik Sol Parti (DSP) ile Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) birleşirse eşimle birlikte çeker gideriz" dedi.

1996 - Abdi İpekçi cinayetinin sanıklarından Oral Çelik, tutuklu bulunduğu İsviçre'den kendi isteği ile Türkiye'ye getirildi.

1997 - Van'da gerilim hattına takılan askeri helikopterin düşmesi sonucu 10 asker şehit oldu.

1999 - YÖK Rektörler Komitesi, üniversite yerleşkelerinde, açık ya da kapalı alanlarda baş örtüsünü yasaklayan ortak karar aldı. Kimlik kartındaki fotoğraf, derslikler, laboratuvarlar, sosyal tesis ve spor alanlarında da baş örtüsü yasağı konuldu.

 

Doğumlar

 

786 - Memun, Abbasi halifesi. (ö. 9 Ağustos 833)

1769 - Alexander von Humboldt, Prusyalı doğabilimci ve kâşif (ö. 1859)

1849 - Ivan Pavlov, Rus fizyolog (ö. 1936)

1926 - Michel Butor, Fransız yazar

1928 - Alberto Korda, fotoğrafçı

1965 - Dimitri Medvedev, Rusya devlet başkanı

1977 - Alex de Souza, Brezilya ve Fenerbahçe'nin kaptanlığını yapmış futbolcu

1985 - Aya Ueto, Japon şarkıcı ve oyuncu

1994 - Hailey Anne Nelson, ABD'li oyuncu

1971 - İclal Aydın oyuncu, yazar ve şair

1983 - Amy Jade Winehouse şarkıcı ve şarkı sözü yazarı (ö. 2011)

1986 - Barış Özbek Almanya doğumlu Türk futbolcu.

 

Ölümler

 

23 - Julius Caesar Drusus, İmparator Tiberius'un tek oğlu (zehirlenerek) (d. M.Ö. 13)

775 - V. Konstantin, Bizans İmparatoru (d. 718)

786 - El Hadi, Abbasi halifesi

1146 - İmadeddin Zengi, Büyük Selçuklular'ın Musul ve Halep Atabeyi ve Zengi hanedanının kurucusu (d. 1085)

1321 - Dante Alighieri, İtalyan ozan ve politikacı (d. 1265)

1851 - James Fenimore Cooper, ABD'li yazar (d. 1789)

1901 - William McKinley, ABD'nin 25. başkanı (d. 1843)

1916 - José Echegaray y Eizaguirre, Nobel ödüllü İspanyol yazar (d. 1832)

1927 - Isadora Duncan, ABD'li dansçı (d. 1877)

1936 - Irving Thalberg, ABD'li film yapımcısı (d. 1899)

1982 - Grace Kelly, ABD'li aktris, Monako prensesi (d. 1929)

1999 - Charles Crichton, İngiliz film yönetmeni (d. 1910)

2005 - Robert Wise, ABD'li film yönetmeni, yapımcı (d. 1914)

2009 - Patrick Swayze, ABD'li aktör, dansçı ve şarkı sözü yazarı (d. 1952)

[Φ Radya]

23 Eylül Pazar

 

Olaylar

1821 - Mora İsyanı'nda Gördüş (Tripolis) şehrini ele geçiren Yunanlar 30.000 Türk'ü öldürdüler.

1856 - İzmir-Aydın hattı demiryolu imtiyazı, bir İngiliz şirketine verildi. 1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demiryolu hattının imtiyazı 15 Ekim 1950'de dolacaktı. Ancak genç Cumhuriyetin hükümeti, bu hattı 30 Mayıs 1935'te satın aldı.

1924 - SSCB, Rusya SSC'ne bağlı, Karadeniz kıyısında Tuapse merkezli Şapsığ Ulusal Rayonu kuruldu.

1931 - Ekonomik kriz nedeniyle iki gün kapalı kalan Londra Borsası yeniden açıldı.

1942 - Naziler, Auschwitz'te gazla öldürme katliamlarına başladı.

1947 - Bulgaristan Partisi Lideri Nikola Petkov asıldı.

1954 - Doğu Almanya polisi, 400 kişiyi, ABD ajanı olmak iddiasıyla tutukladı.

1961 - THY'nin Kıbrıs-Adana-Ankara seferini yapan Tay uçağı, Etimesgut Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe'ye çarparak düştü, 28 kişi öldü.

1971 - Altın Koza Film Festivali'nde sonuçlar açıklandı; Yılmaz Güney tüm ödülleri aldı.

1973 - 18 yıl önce iktidardan darbeyle düşürülen Juan Peron, Arjantin'de yeniden devlet başkanı seçildi.

1993 - Michael Jackson Türkiye'de konser verdi.

1996 - Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun, evli erkeğin zinasına ayrıcalık tanıyan maddesini iptal etti.

1997 - Cezayir'de köy baskını: 200 kişiyi öldürüldü, 100 yaralı. Baskını İslamcı radikallerinin yaptığı öne sürüldü.

1999 - Abdullah Öcalan, bir açıklama yaparak, bir grup PKK'linin Türkiye'ye gelip teslim olmasını istedi.

 

Doğumlar

1915 - Clifford Shull, ABD'li fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi (ö. 2001)

1920 - Mickey Rooney, sinema oyuncusu

1926 - John Coltrane, ABD'li caz yorumcusu (ö. 1967)

1932 - Ray Charles, ABD'li şarkıcı (ö. 2004)

1932 - Victor Jara, Şilili sanatçı (ö. 1973)

1938 - Romy Schneider, oyuncu

1943 - Julio Iglesias, İspanyol şarkıcı

1949 - Bruce Springsteen, ABD'li müzisyen

1956 - Paolo Rossi, İtalyan futbolcu

1974 - Matt Hardy, ABD'li profesyonel güreşçi

1980 - Şahin İmranov, Azeri boksör

1990 - Çağatay Ulusoy, Türk manken, oyuncu

1983 - Kolera, Türk rapçi

 

Ölümler

79 - Linus, Papa. Roma'nın Petrustan sonraki ikinci piskoposu (d. ?)

1835 - Vincenzo Bellini, İtalyan besteci (d. 1801)

1870 - Prosper Merimee, Fransız romancı

1939 - Sigmund Freud, Avusturyalı ruhbilimci ve filozof (d. 1856)

1944 - Jakob Schaffner, İsviçreli romancı (d. 1875)

1967 - Ali Sami Boyar, Türk ressam

1969 - Taylan Özgür, THKO kurucularından (d. 1948)

1970 - Bourvil, Fransız aktör, şarkıcı (d. 1917)

1973 - Pablo Neruda, Şilili şair (d. 1904)

1981 - Chief Dan George, Kanadalı aktör, kızılderili reisi (d. 1899)

1987 - Bob Fosse, ABD'li koreograf, film yönetmeni (d. 1927)

2001 - Clifford Shull, ABD'li fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi

2007 - Ali Kemal İskender, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1940).

2009 - Ertuğrul Osman Osmanoğlu, Osmanlı Hanedan Reisi (d. 1912)

[Φ Radya]

27 Eylül Perşembe

 

Olaylar

 

1529 - Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu Viyana'yı kuşatmaya aldı.

1538 - Preveze Zaferi - Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması, Cenevizli Amiral Andrea Doria'nın donanmasıyla Preveze'de savaştı.

1669 - Girit'in Osmanlılarca fethi.

1919 - Merzifon'u işgal eden İngilizler şehri terk etti.

1922 - Yunan kralı I. Konstantin Anadolu yenilgisi sonrası tahtını terk etmek zorunda kaldı.

1930 - Mustafa Kemal Paşa yeni İsmet Paşa hükümeti ile ilgili bir açıklama yaptı; "Eğer İsmet Paşa, hükümet teşkilini kabulden sureti katiyede imtina etseydi (kaçınsaydı), başvekaleti bizzat deruhte etmekten (üstlenmekten) başka çare kalmazdı" dedi.

1940 - Japonya, Almanya ve İtalya'nın askeri paktına katıldı.

1962 - Irak Kürt lideri Molla Mustafa Barzani'den kaçan 1,500 kişilik Bradost aşireti Türkiye'den iltica talebinde bulundu.

1962 - Yemen'de Albay Sallal iktidarı ele geçirdi.

1966 - Sanayi Bakanı Mehmet Turgut, sanayicilerden kapitalizm düşmanlarına savaş açmasını istedi.

1970 - Arap Zirvesi Mısır'da toplandı; Ürdün Kralı Hüseyin ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat ateşkes anlaşması imzaladı.

1973 - Seçim gezisi için Isparta'ya gelen Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit taş ve şişe yağmuruna tutuldu.

1976 - Ankara'da "DGM'ye (Devlet Güvenlik Mahkemeleri) Hayır" mitingi düzenlendi.

1995 - Genelev sahibi vergi rekortmeni Matild Manukyan'ın otomobilinde bir patlama oldu. Manukyan ağır yaralandı, şoförü öldü.

1998 - Google web sitesi açıldı.

2000 - İrlandalı yazar James Joyce'un romanı Ulysses'ten uyarlanan filme İrlanda'da getirilen yasak, 33 yıl aradan sonra kalktı.

 

Doğumlar

 

1722 - Samuel Adams, ABD'li siyasetçi (ö. 1803)

1871 - Grazia Deledda, İtalyan yazar (ö. 1936)

1922 - Arthur Penn, ABD'li yönetmen

1965 - Atze Schröder, Alman oyuncu ve komedyen

1967 - Uche Okechukwu, Eski fenerbahçeli futbolcu

1976 - Francesco Totti, İtalyan futbolcu

1979 - Raul Gonzalez, İspanyol futbolcu

1980 - Anna Artamonova, Rus voleybolcu.

1982 - Lil Wayne, ABD'li şarkıcı, söz yazarı.

1984 - Avril Lavigne, Kanadalı şarkıcı

 

Ölümler

 

1590 - Urbanus VII., 228. Papa (15 Eylül - 27 Eylül 1590)

1700 - Innocentius XII., 242. Papa (12 Temmuz 1691 - 27 Eylül 1700)

1891 - İvan Gonçarov, Rus yazar (d. 1812)

1915 - Remy de Gourmont, Fransız şair ve yazar (d. 1858)

1917 - Edgar Degas, Fransız ressam (d. 1834)

1921 - Engelbert Humperdinck, Geç romantik akımın temsilcisi Alman besteci (d. 1854)

1974 - Feridun Nafiz Uzluk, Türk tıp tarihinin öncü isimlerindendir.

1978 - Orgeneral Muhittin Önür, Türk asker. (d. 1903)

1986 - Cliff Burton, ABD'li müzisyen, gelmiş geçmiş en büyük bass gitarist ve headbanger (d. 1962)

1996 - Muhammed Necibullah, Komünist Demokratik Afganistan Cumhuriyetinin başkanı (d. 1947)

2008 - Alpaslan Dikmen, Galatasaray'ın taraftar grubu ultrAslan'ın kurucusu, genel koordinatörü

2010 - Beklan Algan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, yazar, yönetmen (d. 1933)

[Φ Radya]

28 Eylül Perşembe

 

Olaylar

 

1538 - Preveze Deniz Savaşı kazanıldı.

1540 - Prouskke Tarikatı kuruldu.

1730 - Patrona Halil İsyanı başladı.

1864 - Londra'da Uluslararası İşçi Derneği Birinci Enternasyonal kuruldu.

1920 - Musa Kâzım Karabekir|Kâzım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, doğuda Ermenileri yendi.

1937 - Benito Mussolini ve Adolf Hitler, Berlin'de düzenlenen kitlesel bir gösteride barışa inandıklarını söylediler.

1950 - BM emrine verilen Kore birliği, Türkiye'den yola çıktı. Birlik, önce özel trenlerle İskenderun'a nakledildi; buradan da gemilerle Kore'ye doğru hareket etti.

1955 - Türk Migros İstanbul'da hizmete başladı.

1965 - İstanbul Kız Kulesi Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı'na devredildi.

1968 - Linda Feunda Kerlihchi isimli finlandiyalı eylemci kendisini Tekel Sigara Fabrikası'na zincirledi.

1978 - Sovyetler Birliği Kuzey Kutbu'nda nükleer denemeler yaptığını ilk kez açıkladı.

1982 - Halk arasında Banker Kastelli olarak anılan Abidin Cevher Özden, Tunus'ta yakalandıktan sonra Türkiye'ye getirilerek tutuklandı.

1994 - Estonya feribotu Baltık Denizi'nde battı; 912 kişi öldü.

1995 - Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat ile İsrail başbakanı İzak Rabin, Batı Şeria'nın Filistin yönetimine devri konusunda anlaştılar.

2003 - A Milli Bayan Voleybol Takımımız, tarihinde ilk kez Avrupa 2.'si oldu.

1992 - Avrupa Birliği kuruldu.

 

Doğumlar

 

1681 - Johann Mattheson, Alman besteci (ö. 1764)

1887 - Avery Brundage, ABD'li atlet (ö. 1975)

1923 - Marcello Mastroianni, İtalyan oyuncu (ö. 1996)

1930 - Immanuel Wallerstein, ABD'li sosyolog

1934 - Brigitte Bardot, Fransız oyuncu

1952 - Seyyal Taner, Türk şarkıcı ve oyuncu

1972 - Gwyneth Paltrow, ABD'li oyuncu

1972 - Dita Von Teese, ABD'li model

1975 - Cenk Durmazel, Komedyen, Malt ve Badluck grubunun solisti.

1976 - Fedor Emelianenko, Rus dövüşçü.

1981 - Gül Gölge, Türk TV sunucusu, manken ve oyuncu

1987 - Hilary Duff, ABD'li şarkıcı ve oyuncu

 

Ölümler

 

M.Ö. 48 - Gnaeus Pompeius Magnus, Romalı general ve politik lider (d. M.Ö. 106)

1891 - Herman Melville, ABD'li şair ve yazar (d. 1819)

1895 - Louis Pasteur, Fransız kimya ve biyoloji bilgini (d. 1822)

1953 - Edwin Hubble, ABD'li astronom (d. 1889)

1964 - Harpo Marx, (Marx Kardeşler'in ikincisi) ABD'li aktör, komedyen (d. 1888)

1966 - Andre Breton , Fransız yazar ve şair (d. 1896)

1970 - Cemal Abdülnasır, Mısırlı siyasetçi (d. 1918)

1970 - John dos Passos, ABD'li yazar (d. 1896)

1978 - Papa I. Ioannes Paulus, 33 günle Papalık dönemi en kısa olan 10 papadan biri olmuştu (d. 1912)

1984 - Cihat Baban, eski bakanlardan, gazeteci yazar (d. 1911)

1987 - Sevim Deran, Klasik Türk müziği sanatçısı

1989 - Ferdinand Marcos, Filipinler devlet başkanı (d. 1917)

1991 - Miles Davis, ABD'li müzisyen (d. 1926)

1994 - Harry Saltzman, ABD'li film yapımcısı (d. 1915)

1996 - Muhammed Necibullah, Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanı (d. 1947)

2000 - Pierre Trudeau, Kanada'nın 15. başbakanı (b. 1919)

2003 - Elia Kazan, Kayseri doğumlu, Rum asıllı ABD'li yönetmen ve yazar (d. 1909)

2010 - Ecder Akışık, Türk tiyatro, sinema, seslendirme sanatçısı (d. 1938)

[Φ Radya]

29 Eylül Cumartesi

 

Olaylar

 

1499 - İnebahtı kalesi fethedildi.

1808 - Sened-i İttifak imzalandı.

1887 - İlk gramofon patenti, Alman kâşif Emil Berliner tarafından alındı.

1911 - Trablusgarp topraklarının İtalya'nın eline geçmesiyle sonuçlanan ve İtalya ile Osmanlı Devleti'ni karşı karşıya getiren Trablusgarp Savaşı başladı.

1923 - Filistin'de İngiliz mandası resmen yürürlüğe girdi.

1929 - Muhsin Ertuğrul'un yönettiği Ankara Postası filminin ilk gösterimi, İstanbul'da yapıldı.

1933 - Komünist Enternasyonal genel sekreteri Georgi Dimitrov'un suçlandığı Almanya meclisi Reichstag'ın yakılması soruşturmasında diğer sanık Marinus Van Der Lubbe, yangını çıkardığını itiraf etti.

1937 - Çin'de Japon tehdidine karşı güçler birleştiriliyor; milliyetçi general Çan Kay Şek ile komünist önder Mao Zedong birlikte davranma kararı aldılar.

1939 - Polonya askerleri geri çekildi, Varşova teslim oldu.

1941 - Kiev'de Nazilerin Babi Yar katliamı başladı. İki günde 60.000 kişi öldürüldü.

1960 - Demokrat Parti kapatıldı.

1972 - Milliyet Sanat Dergisi'nin ilk sayısı çıktı.

1984 - Yönetmen Atıf Yılmaz, 1984'de Bir Yudum Sevgi, bir yıl sonra da Dul Bir Kadın adlı filmleriyle iki yıl üst üste Altın Portakal Ödülü'nü aldı.

1992 - Hakkari'nin Şemdinli ilçesi Derecik jandarma karakoluna saldıranlardan 200'ü öldürüldü.

1994 - Eski Adalet Bakanı ANAP'lı Mehmet Topaç, Ankara'daki avukatlık bürosunda, yasadışı Dev-Sol örgütü üyesi oldukları iddia edilen 4 kişinin silâhlı saldırısı sonucu öldü.

1995 - İstanbul Maslak'ta İl Jandarma Alay Komutanlığı giriş kapısı önünde gece nöbeti tutan jandarma erlerine DHKP-C tarafından silahlı saldırı düzenlendi. Tarkan Yağcı ve Serdar Öztürk isimli Jandarma erleri hayatını kaybetti.

2007 - Şırnak ilinin Beytüşşebap ilçesinin Beşağaç köyünde PKK tarafından meydana getirilen minibüs baskınında 13 kişi hayatını kaybetti.

 

Doğumlar

 

1547 - Miguel de Cervantes, İspanyol yazar (ö. 1616)

1571 - Caravaggio, İtalyan ressam (ö. 1610)

1810 - Elizabeth Gaskell, İngiliz romancı (ö. 1865)

1815 - Andreas Achenbach, Alman manzara ressamı

1901 - Enrico Fermi, ABD'li nükleer fizikçi (ö. 1954)

1912 - Michelangelo Antonioni, İtalyan yönetmen (ö. 2007)

1916 - İsmet Kür, Türk öğretmen, yazar

1936 - Bilal İnci, Türk oyuncu (ö. 2005)

1936 - Silvio Berlusconi, İtalyan siyasetçi

1943 - Lech Walesa, Polonya dayanışma hareketi (Solidarity) lideri

1948 - Theo Jörgensmann, Alman müzisyen

1951 - Michelle Bachelet, Şilili politikacı ve devlet başkanı

1971 - Sibel Tüzün, Türk şarkıcı

1973 - Doğan Duru, Redd grubunun solisti, besteci, söz yazarı

1973 - Güneş Duru, Redd grubunun gitaristi, Arkeolog, besteci

1976 - Andriy Şevçenko, Dinamo Kiev'de forma giyen Ukraynalı milli futbolcu.

1979 - Berke Üzrek, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu

1979 - Orhan Ak, Türk futbolcu

1980 - Melih Görgün, Türk oyuncu,bestekar, şarkıcı..

1981 - Şahin Irmak, Türk oyuncu (BKM)

1984 - Per Mertesacker, Alman futbolcu

1988 - Kevin Durant, NBA oyuncusu

 

Ölümler

 

1833 - VII. Fernando, İspanya kralı (d. 1784)

1902 - Émile Zola, Fransız romancı (d. 1840)

1908 - Machado de Assis, Brezilyalı yazar (d. 1839)

1913 - Rudolph Diesel, Dizel motorun mucidi Alman makine mühendisi (d. 1858)

1927 - Arthur Achleitner, Alman yazar (d. 1858)

1930 - Ilya Yefimovich Repin, Rus ressam (d. 1844)

1967 - Carson McCullers, ABD'li yazar (d. 1917)

1973 - W. H. Auden, İngiliz şair (d. 1907)

1997 - Roy Lichtenstein, ABD'li Pop sanatçısı (d. 1923)

2001 - Nguyễn Văn Thiệu, Güney Vietnam devlet başkanı (d. 1923)

2003 - Tuğrul Şavkay, Türk gazeteci (d. 1951)

2007 - Yıldırım Aktuna, Türk nöropsikiyatr, siyasetçi (d. 1930)

2009 - Abdülmelik Fırat, Kürt asıllı Türk siyasetçi (d. 1934)

2010 - Tony Curtis, ABD'li sinema oyuncusu. (d. 1925)

[Φ Radya]

1 Ekim Pazartesi

 

Olaylar

 

M.Ö. 331 – Makedonya kralı Büyük İskender, Pers İmparatoru III. Darius'u Gaugamela Savaşı'nda yenilgiye uğrattı.

1730- Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa, Patrona Halil İsyanı'nı çıkaranların istekleri doğrultusunda Padişah III. Ahmet tarafından boğduruldu.

1788 - Nguyen Hue kendisini Vietnam imparatoru ilan etti.

1827 - İvan Paskeviç komutasındaki Rus ordusu Erivan'a girdi ve Ermenistan'daki yüzyıllık müslüman yönetime son verdi.

1869 - Dünyada ilk kartpostal Avusturya'da basıldı.

1880 - İlk elektrikli ampul fabrikası Thomas Edison tarafından açıldı.

1898 - Çar II. Nikolay yahudilerin büyük Rus şehirlerinin dışına çıkarılmasını emretti.

1908 - Ford, "Model T" otomobilini satışa sundu.

1918 - Beyrut bağımsızlığını ilan etti.

1928 - Sovyetler Birliği, ilk "beş yıllık kalkınma plânını" açıkladı.

1936 - General Franco, İspanya milliyetçi hükümetinin başına geçti.

1940 - Einstein, Amerikan vatandaşı oldu.

1940 - ABD'nin ilk otobanı sayılan Pennsylvania paralı otoyolu trafiğe açıldı.

1942 - Bakanlar Kurulu, eğlence yerlerinin saat 22.00'de kapatılması kararını aldı.

1949 - Ankara Devlet Tiyatrosu kuruldu. Küçük Tiyatro ve Büyük Tiyatro sahneleri açıldı.

1949 - Mao Zedong önderliğinde Çin Halk Cumhuriyeti kuruldu; Mao, Çin Halk Cumhuriyeti'nin ilk başkanı seçildi.

1951 - Hava Harp Okulu açıldı.

1952 - Amerikalı askerler, Güney Kore'de gösteri yapan esir Çinlilere ateş açtı; 52 ölü, 140 yaralı.

1956 - Yazar Eflatun Cem Güney, Andersen Masal Ödülü'nü kazandı.

1960 - Kıbrıs, İngiltere'den bağımsızlığını kazandı.

1963 - Cezayir devlet başkanı Ahmet Bin Bella, ülkede Fransızlara ait tüm toprakların kamulaştırılması emrini verdi.

1972 - Boksör Cemal Kamacı, 63,5 kiloda Avrupa Şampiyonu oldu.

1977 - Brezilya'lı futbol yıldızı Pelé futbolu bıraktı.

1985 - İsrail güçlerinin, Tunus'taki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bürolarına düzenlediği hava saldırısında 68 kişi öldü.

1988 - Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği devlet başkanlığını üstlendi.

1992 - Bitlis'in merkeze bağlı Cevizdalı Köyü'ne saldıran militanlar, aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu 37 kişiyi öldürdü, 20 kişiyi yaraladı, 13 korucuyu kaçırdı.

1992 - Kadınların da harp okullarına alınmasına ilişkin yasa tasarısı TBMM'de kabul edildi.

1995 - Afyon Dinar'da 6,1 büyüklüğündeki depremde 90 kişi öldü, 250 kişi yaralandı.

1998 - PKK'ya destek veren Suriye'ye karşı önce Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Ateş, ardından Başbakan Mesut Yılmaz uyarılarda bulundu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, TBMM'nin yeni yasama yılı açılışındaki konuşmasında: Sabrımız taşmak üzeredir dedi.

2004 - İspanya'da eşcinsel evlilik hakkındaki yasa tasarısı İspanya kabinesi tarafından kabul edildi.

 

Doğumlar

 

1847 - Annie Besant, İngiliz sosyal reformcu, feminist eylemci ve teozof

1904 - Vladimir Horowitz, piyanist

1924 - Jimmy Carter, ABD'nin 39. Başkanı

1930 - Richard Harris, İrlandalı aktör, şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2002)

1935 - Julie Andrews, İngiliz sinema ve müzik sanatçısı

1936 - Stella Stevens, ABD'li aktris

1938 - Tunç Başaran, Türk yönetmen

1940 - Michael Gruber, ABD'li yazar

1943 - Jean-Jacques Annaud, Fransız yönetmen

1946 - Ewa Kłobukowska, Polonyalı atlet

1956 - Andrus Ansip, Estonyalı siyasetçi

1976 - Dora Venter, Macar ****** yıldızı.

1976 - Ümit Karan, Türk futbolcu

1979 - Walewska Moreira de Oliveira, Brezilyalı voleybolcu

1981 - Júlio Baptista, Brezilyalı futbolcu

 

Ölümler

 

1684 - Pierre Corneille, Fransız oyun yazarı (d. 1606)

1901 - Abdurrahman Han, Afgan emiri (d. 1844)

1929 - Antoine Bourdelle, Fransız heykeltıraş (d. 1861)

1947 - Olive Borden, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1906)

1950 - Ali Faik Ozansoy, Türk şair (d. 1875)

1957 - Mustafa Abdülhalik Renda, TBMM eski başkanı (d. 1881)

1982 - Mehmet Ali Kâğıtçı, Türkiye'de kâğıt sanayisinin kurucusu. (d. 1899, Heybeliada, İstanbul),

2004 - Richard Avedon, ABD'li fotoğrafçı (d. 1923)

2008 - Tanju Duru, müzisyen, besteci, Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi. (d. 1963)

[Φ Radya]

2 Ekim Salı

 

Olaylar

 

1187 - Selahaddin Eyyubi, Kudüs'ü zaptederek 88 yıllık Haçlı işgaline son verdi.

1870 - Roma, İtalya'nın başkenti oldu.

1923 - Son işgal birlikleri İstanbul'dan ayrıldı.

1924 - Milletler Cemiyeti'nin 47 üyesi zorunlu tahkim protokolünü imzaladı.

1935 - İtalyan ordusu Etiyopya'ya girdi.

1941 - II. Dünya Savaşı: Almanlar Rusya'ya karşı Tayfun Harekâtı (veya Moskova Meydan Muharebesi) adını verdikleri genel bir taarruzu başlattılar.

1948 - Basın Birliği basında 50 yılını dolduran 96 yazar için bir jübile düzenledi.

1950 - Charles M. Schulz'un çizdiği Peanuts adlı bant karikatür ilk kez yayımlandı.

1953 - Batı Almanya[ NATO'ya kabul edildi.

1957 - ODTÜ'nün temeli atıldı.

1958 - Fransız kolonisi Gine, bağımsızlığını ilan etti.

1966 - Vicente Calderón Stadı açıldı.

1968 - Meksika'da üniversite işgali. Meksika güvenlik güçlerinin müdahalesi üzerine yüzden fazla öğrenci öldü.

1969 - Yargıtay, 6 öğrenci örgütünü siyasetle uğraştıkları gerekçesiyle kapattı.

1969 - Doğan Avcıoğlu liderliğinde Devrim gazetesini yayımlanmaya başladı.

1970 - Ankara'da, Merkezi Antlaşma Örgütü (CENTO) binasına bomba atıldı.

1974 - Eski Milli Birlik Komitesi üyesi General Cemal Madanoğlu ve arkadaşları beraat ettiler.

1975 - ABD, Türkiye'ye konulan silah ambargosunu kısmen kaldırdı.

1978 - Milliyetçi Hareket Partisi sıkıyönetim ilan edilmesini istedi.

1980 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK)avukatlarından Ahmet Veziroğlu ölü bulundu. Bursa Emniyet Müdürlüğü, Veziroğlu'nun Emniyet binasından atlayarak intihar ettiğini iddia etti.

1984 - 12 Eylül 1980 sonrası ilk grev Tuzla'da iki tersanede başladı.

1989 - TRT 3 ve GAP TV resmen yayına başladı.

1990 - Çin havayollarına ait bir Boeing 737 kaçırıldı, Guangzhou havaalanına indikten sonra iki uçağa çarptı; 132 kişi öldü.

1992 - Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Muavenet Muhribi’ne isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü.

1996 - Peru havayollarına ait bir Boeing 757, Lima'dan kalktıktan hemen sonra Büyük Okyanus'a düştü; 70 kişi öldü.

1999 - II.Çeçen Rus Savaşının başlangıcı, Rusya, 1997'de imzalanan barış anlaşmasını ihlal ederek, Çeçenistan'ı yeniden işgal etti.

2001 - Swissair iflas etti.

2007 - Dünya "Nonviolence Şiddetten Kaçınma" Günü 15 Haziran 2007'de BM Genel Kurulu oybirliği ile 2 Ekim gününü "Dünya Şiddete Hayır Günü-İnternational Day of Non-Violence" olarak ilan etti.

 

Doğumlar

 

971 - Gazneli Mahmut, Gazne Devleti'nin hükümdarı (ö. 1030)

1616 - Andreas Gryphius, Alman şair (ö. 1664)

1847 - Paul von Hindenburg, Alman asker ve politikacı (ö. 1934)

1869 - Mahatma Gandi, Hindistan'ın bağımsızlık lideri (ö. 1948)

1904 - Graham Greene, İngiliz romancı (ö. 1991)

1910 - Cahit Sıtkı Tarancı, Türk şair (ö. 1956)

1935 - Omar Sivori, Arjantinli futbolcu (ö. 2005)

1951 - Sting, İngiliz müzisyen

1966 - Yokozuna, WWF güreşçisi (ölüm: 2000)

1972 - Halis Karataş, Türk binici.

1974 - Michelle Krusiec, ABD'li sinema oyuncusu

1976 - Cemal Hünal, Türk aktör.

1978 - Ayumi Hamasaki, Japon müzisyen

1982 - Esra Gümüş, Türk voleybolcu.

1985 - Çağlar Birinci, Türk Futbolcu

 

Ölümler

 

M.Ö. 322 - Aristo, Antik Yunan filozofu (d. M.Ö. 384)

1803 - Samuel Adams, ABD'li siyasetçi (d. 1722)

1865 - Karl Klaus von der Decken, Alman kaşif (d. 1834)

1920 - Max Bruch, Alman besteci ve orkestra şefi (d. 1838)

1927 - Svante Arrhenius, İsveçli kimyacı (d. 1859)

1953 - Reşat Şemsettin Sirer, Türk siyasetçi (d. 1903)

1963 - Refet Bele, Türk asker (d. 1881)

1968 - Marcel Duchamp, Fransız sanatçı (d. 1887)

1973 - Cemal Sahir Kehribarcıoğlu, Türk besteci ve operet sanatçısı

1985 - Rock Hudson, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1925)

1989 - Yalın Tolga, Türk tiyatro sanatçısı

1991 - I. Dimitrios Papadopulos, Fener Rum Ortodoks Patriği

1993 - William Berger, Avusturyalı sinema oyuncusu (d. 1928)

1998 - Gene Autry, ABD'li şarkıcı ve aktör (b. 1907)

1999 - Heinz G. Konsalik, Alman romancı (d. 1921)

[Φ Radya]

3 Ekim Çarşamba

 

Olaylar

 

1716 - Nevşehirli Damat İbrahim Paşa sadrazam oldu.

1793 - Fransa'da Devrim Mahkemesinin kararı gereği Olympe de Gouges devrim karşıtlığı suçundan giyotine vuruldu.

1922 - Mudanya Mütarekesi başladı.

 

1926 - Atatürk'ün ilk heykeli İstanbul Sarayburnu'na dikildi.

1932 - Irak bağımsız bir devlet oldu.

1952 - İngiltere ilk atom bombası denemesini Monte Bello adasında gerçekleştirdi.

1953 - Çanakkale açıklarında İsveç Bandıralı Naboland gemisiyle çarpışan, 81 denizcinin öldüğü Dumlupınar denizaltısı ile ilgili dava sonuçlandı: Naboland kaptanı 6 ay ağır hapse mahkûm edildi, Dumlupınar komutanı yüzbaşı Sabri Çelebioğlu beraat etti.

1960 - Yüksek Adalet Divanı Yassıada'da çalışmalarına başladı.

1966 - İstanbul Kadıköy’deki son tramvay hattı kaldırıldı.

1967 - Kuzey Vietnam Amerika Birleşik Devletleri'nin barış görüşmeleri önerisini reddetti.

1969 - “Edirne” adlı belgesel film Uluslararası Turistik Filmler Festivali'nde altın madalya kazandı. Filmi, Yapı ve Kredi Bankası hazırlatmıştı.

1971 - SSCB ile ABD arasında kısa adı SALT olan Stratejik Silahları Sınırlama Antlaşması imzalandı.

1980 - Eski başbakanlardan Nihat Erim'i öldürenlerin (19 Temmuz 1980) yakalandığı açıklandı.

1981 - Belfast'ta, İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) tutuklularının yaptığı açlık grevi bitti. Açlık grevi 7 ay sürmüş ve 10 IRA üyesi ölmüştü.

1984 - Devrimci-Yol davasında yargılanan ve idam cezasına çarptırılan Hıdır Aslan ve İlyas Has'ın cezası Meclis'te onaylandı.

1990 - Doğu ve Batı Almanya birleşti.

1994 - II. Nükleer Karşıtı Kongre İstanbul'da toplandı.

1997 - Avrasya feribotunu kaçırmaktan mahkûm Muhammed Emin Tokcan ile Viskhan Abdurrahmanov firar etti.

2005 - Avrupa Birliği ile Türkiye arasında üyelik müzakereleri başladı.

2006 - THY'nin Tiran - İstanbul seferini yapan Boeing 737-400 tipi tarifeli uçağı Hakan Ekinci adlı hava korsanı tarafından kaçırıldı.

2008 - Aktütün Karakolu'na saldırı

 

Doğumlar

 

1875 - Ferdinand Porsche, Avusturya asıllı otomotiv mühendisi (ö. 1951)

1889 - Carl von Ossietzky, Alman yazar (ö. 1938)

1895 - Sergey Yesenin, Rus şair (ö. 1925)

1897 - Louis Aragon, Fransız yazar (ö. 1982)

1900 - Thomas Wolfe (ö. 1938)

1901 - Hilmi Ziya Ülken, Türk felsefeci ve sosyolog (ö. 1974)

1941 - Chubby Checker, ABD'li şarkıcı

1954 - Stevie Ray Vaughan, ABD'li blues gitaristi (ö. 1990)

1964 - Clive Owen, İngiliz oyuncu

1969 - Gwen Stefani, ABD'li şarkıcı

1973 - Lena Headey, İngiliz sinema oyuncusu

1978 - Claudio Pizarro, Perulu futbolcu

1978 - Gerald Asamoah, Alman futbolcu

1979 - Efe Yılmaz, maNga adlı Türk rock müzik grubun DJ'i

1981 - Zlatan İbrahimoviç, İsveçli futbolcu

1981 - Andreas Isaksson, İsveçli futbolcu

1984 - Ashlee Simpson, ABD'li şarkıcı

1972 - Kevin Scott Richardson, Backstreet Boys grubu eski üyesi

 

Ölümler

 

1649 - Giovanni Diodati, Cenevreli Protestan ilâhiyatçı (d. 1575)

1896 - William Morris, İngiliz yazar ve şair (d. 1834)

1929 - Gustav Stresemann, Nobel barış ödülü sahibi, Alman Weimar Cumhuriyeti şansölyesi (d. 1878)

1940 - Muhittin Akyüz, Türk asker, diplomat, siyasetçi (d. 1870)

1967 - Woody Guthrie, ABD'li folk müzik şarkıcısı (d. 1912)

1969 - Skip James, ABD'li Delta blues şarkıcısı, gitaristi, piyanisti ve şarkı sözü yazarı (d. 1902)

1987 - Jean Anouilh, Fransız oyun yazarı (d. 1910)

1993 - Mahmut Şerafettin Dikerdem, Türk diplomat ve yazar (d. 1916)

1998 - Roddy McDowall, İngiliz aktör (d. 1928)

2004 - Janet Leigh, ABD'li aktris (d. 1927)

2005 - Nurettin Ersin, 18. Genelkurmay Başkanı (d. 1918)

[Φ Radya]

5 Ekim Cuma

 

Olaylar

1864 - Hindistan'daki Kalküta şehrinde siklon: 60,000 ölü.

1892 - Dalton Kardeşler öldürüldü.

1896 - Avusturya gazetesi Wiener Presse, Alman fizikçi Wilhelm Roentgen'in yeni bir radyasyon çeşidi (bugünkü bilinen adıyla x ray) bulduğunu açıkladı.

1908 - Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.

1908 - Avusturya imparatorunun ilhak notasını imzalamasıyla Bosna-Hersek, Osmanlı toprağı olmaktan çıktı.

1911- İtalyan kuvvetleri Gelibolu'yu işgal etti.

1925- İlk Cumhuriyet Altını İstanbul Darphanesinde basıldı. İlk para Mustafa Kemal Paşa'ya gönderildi.

1926- İstanbul Boğazı'nda trenler için vapur seferleri başlatıldı.

1930 - Dünyanın en büyük hava gemisi R.101 havada patladı: 44 kişi öldü.

1931- Başbakan İsmet İnönü ile Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın Yunanistan'ı ziyaretleri sırasında, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu.

1934 - İspanya'da iç savaş başladı.

1947 - Atina'da yapılan Akdeniz Atletizm Yarışmaları'nda Türkiye birinci oldu.

1953 - Türkiye, BM Güvenlik Konseyi'ne 40 oyla üye seçildi.

1958 - Fransa'da 5.ci Cumhuriyet ilan edilmiş Charles de Gaulle ilk cumhurbaşkanı olmuştu.

1962 - Beatles'ın ilk hit şarkısı Love me do piyasaya çıktı.

1970 - Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu.

1979- İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş, bir aşk skandalı sonucu hükümetten istifa etti.

1979- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat, Ankara'ya geldi; FKÖ temsilciliği açıldı.

1988 - Şili'de Pinochet rejimine karşı referandum yapıldı.

1989 - Dalai Lama, Nobel Barış Ödülü'nü aldı.

1991 - İlk linux sürümü Linux 0.02 Linus Torvalds tarafından duyuruldu.

1997- Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En iyi film ödülünü, Ferzan Özpetek'in yönettiği Hamam filmi aldı.

1999 - Muğla'nın Marmaris İlçesinde richter ölçeğine göre 6.2 büyüklüğünde ki depremde 100'e yakın kişi yaralandı.

2000 - Belgrad'da kitlesel gösteriler sonucu Slobodan Milošević Sırbistan başkanlığından istifa etmek zorunda kaldı.

 

Doğumlar

1547 - Miguel de Cervantes, Don Kişot romanının yazarı

1713 - Denis Diderot, Fransız yazar ve filozof

1781 - Bernhard Bolzano, Çek filozof ve matematikçi (ö 1848)

1830 - Chester A. Arthur, ABD' nin 21. başkanı (ö. 1886)

1887 - René Cassin, Fransız hukukçu (ö. 1976)

1908 - Mehmet Ali Aybar Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) eski lideri ve Sosyalist Devrim Partisi'nin (SDP) kurucu genel başkanı. (ö.1995)

1923 - Philip Berrigan, ABD'li barış eylemcisi, anarşist papaz (ö. 2002)

1936 - Vaclav Havel, Çek oyun yazarı ve cumhurbaşkanı

1958 - Neil deGrasse Tyson, ABD'li astrofizikçi

1975 - Kate Winslet, İngiliz oyuncu

1976 - Ceyhun Yılmaz, Türk şair, komedyen ve radyo-tv programcısı

1988 - Bahar Kızıl, Türk şarkıcı.

Ölümler

578 - II. Justin, Bizans imparatoru (d. 520~)

1056 - III. Heinrich, Kutsal Roma İmparatoru (d. 1017)

1285 - III. Philippe, Fransa kralı (d. 1245)

1647 - Evangelista Torricelli, İtalyan fizik ve matematik bilgini (d. 1608)

1657 - Katip Çelebi, Osmanlı bilgini (d. 1608)

1791 - Grigoriy Potyomkin, Rus generali, devlet adamı (d. 1739)

1880 - Jacques Offenbach, Fransız besteci (d. 1819)

1892 - Albert Aurier, Fransız yazar (d. 1865)

1981 - Gloria Grahame, ABD'li aktris (d. 1923)

1996 - Fehmi Ege, Türk tango müziği bestecisi (d. 1902)

2011 - Steve Jobs, ABD'li bilgisayar girişimci ve mucit (d. 1955)