Tarihte Bugün

[Φ Radya]

6 Ocak Çarşamba

 

1924. Yazar Hafız İbrahim Efendi İstiklal Mahkemesi tarafından bir sene hapse mahkum edildi. Hafız İbrahim Efendi İslamiyette Ahlak ve Kadınlarda Tesettür adlı broşürde irtica propagandası yapmakla suçlanıyordu.

 

1927. İstanbul liman şirketi ile mavnacılar arasındaki anlaşmazlığa polis müdahale etti. Polislerden dördü yaralandı.Gözaltına alınan 300 mavnacıdan 34'ü tutuklandı.

 

1929. Yugoslavya Kralı Aleksandr parlamentoyu feshetti ve ülkede askeri diktatörlük kurdu.

 

1938. Nazi baskısından kaçan Sigmund Freud Londra'ya gitti.

 

1954. İsmail Ezheri Sudan'ın ilk başbakanı oldu.

 

1955. On iki Ada karasuları sınırının saptanması için Yunanistan ile görüşmelere başlandı.

 

1956. Kanada'da 14 ülkenin katıldığı hava gösterisi yarışmalarında Türkiye birinci oldu.

 

1961. Kurucu Meclis ilk toplantısını yaptı.

 

Aynı gün Milli Birlik Komitesi,147 öğretim üyesinin üniversiteye dönmesi ile ilgili tasarıyı gündeminden çıkardı.

 

1963. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Siirt'te zengin bir petrol damarı buldu.

 

1968. İmar ve İskân Bakanı Haldun Menteşeoğlu konut sorununu dile getirdi. "İstanbul 8 milyona çıkarsa ne yaparız?" dedi.

 

1969. Ortadoğu Teknik Üniversitesi'ni (ODTÜ) ziyaret eden Amerikan Büyükelçisi Robert Komer'in makam otomobili öğrenciler tarafından yakıldı.

 

1971. İstanbul'da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde işten atılan 15 model çıplak olarak protesto gösterisi yaptı.

 

1977. Dev-Genç İstanbul Başkanı Paşa Güven yakalandı. İstanbul Yurtsever Devrimci Gençlik Derneği kapatıldı ve 39 kişi gözaltına alındı.

 

Aynı gün, Metin Erksan'ın İntikam Meleği ( Kadın Hamlet ) filmi gösterime girdi.

 

1980. Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli tutuklandı.

 

Aynı gün adam öldürmekten hükümlü 3 ülkücü mahkûm Yozgat Cezaevi'nden kaçtı.

 

1981. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında gözaltında tutulan 39 kişiden 15'i tutuklandı. Tutuklananlar arasında Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Kemal Nebioğlu da var.

 

1983. Yazar Osman Şahin'in 1,5 yıllık hapis cezası Yargıtay'ca onaylandı. Yazar "Bölücülük" iddiasıyla yargılanmıştı.

 

Aynı gün,10 kişi Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaşlıktan çıkarıldı. Vatandaşlıktan çıkarılanların arasında Yılmaz Güney ve Cem Karaca da vardı.

 

1984. Adalet bakanlığı bir açıklama yaptı; cezaevlerinde 74.946 tutuklu ve hükümlü var.

 

Aynı gün Tunus'ta ekmek fiyatlarının yüzde 125 oranında artması üzerine ayaklanma başladı; 75 kişi öldü, sıkıyönetim ilan edildi.

 

1994. Er, erbaş ve yedek subayların terhisleri, Genelkurmay tarafından 3 ay ertelendi. Sürdürülen operasyonlarda yetişmiş askeri personele ihtiyaç duyulduğu belirtildi.

 

Aynı gün Yüksek Seçim Kurulu, İnterstar televizyonunun yayınını 5 gün süreyle durdurdu. İnterstar siyasi reklam yasağına uymayacağını açıklamıştı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1832. 19. yüzyıl sonlarının en hünerli ve başarılı kitap illüstratörlerinden biri sayılan Fransız baskı ve gravür ustası (Paul-)Gustave Doré.

 

1883. Lübnan kökenli Amerikalı felsefi denemeci, şair ve ressam Halil Cibran.

 

1849. Osmanlı egemenliğine karşı Bulgar ulsual ayaklanmasının kahramanlarından şair Hristo Botev.

 

1850. Karl Marx'ın kapitalist ekonominin tasfiyesi ve iktidarın proletarya tarafından fethi düşüncesini gözden geçirmeye girişen ilk revizyonistlerden Alman sosyalist Eduard Bernstein.

 

1913. 1970-80 arasında Polonya Komünist partisi Genel Sekreteri Edward Gierek.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1972. Siyaset insanı ve diplomat Tevfik Rüştü Aras.

 

1991. Besteci Ahmet Adnan Saygun.

 

1993. Amerikalı cazcı John Birks (Dizzy) Gillespie.

[Φ Radya]

7 Ocak Perşembe

 

1924. Milli Eğitim Bakanlığı yabancı okulların binaları içindeki dini alamet ve işaretlerin kaldırılması için genelge yayımladı.

 

1935. İtalya diktatörü Benito Mussolini ile Fransa dışişleri bakanı Roma'da görüştü. Resmi açıklamaya göre iki ülkenin Afrika'daki çıkarlarıyla ilgili anlaşmalar yapıldı.

 

1942. Hamlet davası sonuçlandı. Muhsin Ertuğrul, Peyami Sefa ve Celaleddin Ezine'ye verilen cezalar ertelendi.

 

1944. Çorap imalatı hakkı Sümerbank'a verildi.

 

1946. Demokrat Parti (DP) resmen kuruldu.

 

1950. Karabük Demir ve Çelik İşletmesi'nde Zeynep adı verilen yüksek fırın hizmete açıldı.

 

Aynı gün Demokrat Parti yeni Seçim Kanunu'yla ilgili bildiri yayınladı:"Önümüzdeki seçimler mutlaka dürüst olmalıdır."

 

1954. Demokrat Parti Genç Demokratlar adında bir gençlik örgütü kurdu.

 

1957. Milli Türk Talebe Birliği "rock and roll" ve "striptiz"in yasaklanmasını istedi.

 

1963. Cibali Tütün Fabrikası'nda 3500 işçi yemek boykotu yaptı.

 

1967. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı bir açıklama yaptı; Türkiye'de 25.000 frengili,10.000 cüzamlı, 750.000 veremli var.

 

1979. Hindistan'da yapılan seçimleri İndira Gandhi'nin Kongre Partisi kazandı.

 

Aynı gün Vietnam birlikleri Kampuçya başkenti Pnom Penh'i ele geçirerek Kızıl Kmer rejimini ve Başkan Pol Pot'u devirdi.

 

1984. Başbakan Turgut Özal ilk basın toplantısını düzenledi.

 

1992. Cemal Süreya Şiir Ödülü Adnan Özer ve Süreyya Berfe'ye verildi.

 

1997. Demokrat Türkiye Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Hüsamettin Cindoruk seçildi.

 

1999. ABD Başkanı Bill Clinton'ın azli istemiyle açılan dava başladı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1851. Rusya'da Narodnik (Halkçı) hareketin ilk liderlerinden devrimci sosyalist, Nikolay Vasilyeviç Çaykovskiy.

 

1906. Pek çok ülkenin deniz kuvvetlerinden büyük bir süpertankerler ve yük gemileri filosuna sahip Yunan armatör Aristotle Sokrates Onassis.

 

1908. Swing döneminin başlıca trompetçilerinden Afrika kökenli Amerikalı caz müzisyeni Henry Allen.

 

1916. Üç kez SSCB, üç kez Avrupa ve dört kez de Olimpiyat şampiyonu Estonyalı satranççı Paul Keres.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1944. İdare hukuku Profesörü Muslihiddin Adil Taylan.

 

1968. Besteci Fahri Kopuz.

 

1984. Fotoğraf ve sinema sanatçısı Baha Gelenbevi.

 

1989. Japonya İmparatoru Hirohito.

 

 

[Φ Radya]

8 Ocak Cuma

 

1916. Müttefik kuvvetleri Osmanlı ordusunun Çanakkale direnişini kıramadılar. Yenilgiye uğrayarak Gelibolu yarımadasından çekilmeye başladılar. Başarısızlığı nedeniyle İngiliz Deniz Kuvvetleri komutanı Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.

 

1918. ABD Başkanı Woodrow Wilson, Temsilciler Meclisi ve Seanato'nun ortak toplantısında Avrupa'da kalıcı barışın sağlanması için kendi adıyla anılacak olan 14 prensibi ortaya attı.

 

1943. Yoksullara ucuz ekmek verilmesine ilişkin kararname yayımlandı.

 

1945. Büyük İskenderun Limanı hizmete açıldı.

 

1946. Celal Bayar Demokrat Parti ( DP) Genel Başkanı oldu.

 

1977. Cumhuriyet Halk Partisi lideri Bülent Ecevit, milletvekillerine yapılan zamlara tepki gösterdi; maaş zammını kabul etmeyeceğini açıkladı.

 

1982. Yılmaz Güney "komünizm propagandası yapmaktan" gıyabında 7,5 yıla mahkum edildi.

 

1984. Başbakan Turgut Özal Türk Parasını Koruma Kanunu'nun herkesin başına bela olduğunu söyledi

 

1986. Henry Miller'in Oğlak Dönencesi adlı romanı, "müstehcen" olduğu gerekçesiyle toplatıldı.

 

Aynı gün 8 sanatçıya Yükseköğrenim Kurulu (YÖK) tarafından "profesörlük" unvanı verildi. Unvan verilen sanatçılar arasında Yıldız Kenter, Hikmet Şimşek ve Nüvit Kodallı da vardı

 

1988.Bülent Ersoy'un sahneye çıkma yasağı kaldırıldı. Operasyonla cins değiştiren Bülent Ersoy'un sahneye çıkmasına Emniyet Genel Müdürlüğü 7 yıldır izin vermiyordu.

 

1991.Hükümetle anlaşan maden işçileri eylemlerine son vererek Zonguldak'a döndüler.

 

1992. Ankara'da bir depoda kilitli tutulan "yasak" kitaplar Kültür Bakanlığı'nda sergilenmeye başladı. Kitaplar ileride oluşturulacak Demokrasi ve İnsan Hakları Müzesi'ne konulacak.

 

1993. Aziz Nesin, "12 Eylül'de 5 deli kuyuya taş attı, 60 milyon insan çıkaramıyor" dedi.

 

 

 

Bugün Doğanlar

 

1823. Charles Darwin'den önce doğal seçme yoluyla türlerin evrimine ilişkin görüşleri ortaya atmasıyla bilinen İngiliz toplum ve doğa bilimci, coğrafyacı ve eleştirmen Alfred Russel Wallace.

 

1896. Şilili romancı ve kısa öykücü Manuel (Sepúlveda) Rojas.

 

1942. Patlayan kara delikler teorisiyle görelilik teorisi ve kuantum mekaniğinde çığır açan İngiliz teorik fizikçi Stephen W. Hawking.

 

1947. İngiliz şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve sinema oyuncusu David Bowie.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1935. Besteci Rauf Yekta Bey.

 

1954. Sûfi Kemâli Efendi.

 

1961. Dünya şampiyonu güreşçi Yaşar Doğu.

 

1967. Yazar İlhan Tarus.

 

1976. Çin Halk Cumhuriyeti Başkanı Çu En- Lay.

 

1988. Balerin Duygu Baykal.

 

1996. Fransa'nın devlet başkanlarından François Mitterrand.

[Misafir birce]

1792- Osmanlı Devleti ile Rusya arasında beş yıllık savaşın ardından ''Yaş Anlaşması'' imzalandı.

 

9 Ocak 1853 Osmanlı Devleti için ''hasta adam'' tabiri ilk kez Rus Çarı I. Nikola tarafından kullanıldı.

 

9 Ocak 1926 Piyango çekilişinin yalnızca Tayyare Cemiyetine ait olduğuna ilişkin kanun kabul edildi.

 

9 Ocak 1936 Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Atatürk'ün de katıldığı törenle öğrenime başladı.

 

9 Ocak 1937 Josef Stalin'in sürgüne gönderdiği Lev Troçki, Meksika'ya gitti.

 

9 Ocak 1942 Türk Tarih Kurumu Ziya Gökalp'in bütün eserlerinin yayımlanmasına,

 

Türk Dil Kurumu da yeni bir Kuran çevirisine karar verdi.

 

9 Ocak 1955 Devlet Operası sopranosu Leyla Gencer, temsiller vermek üzere İtalya'ya gitti.

 

9 Ocak 1964 Halide Edip Adıvar 80 yaşında İstanbul'da öldü.

 

9 Ocak 1990 Şair Cemal Süreya 59 yaşında İstanbul'da öldü.

 

9 Ocak 1991 Toplu taşım araçlarında sigara içilmesi ve tütün mamullerinin reklamının yapılması yasaklandı.

 

9 Ocak 1996 Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Sabancı, Toyotasa Genel Müdürü Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe,

 

Sabancı Center'da vurularak öldürüldü. Olayı DHKP-C örgütü üstlendi.

 

9 Ocak 1996 Balerin, koreograf Duygu Aykal 45 yaşında öldü.

 

9 Ocak 1996 Evrensel gazetesi muhabiri Metin Göktepe'nin cesedi, Eyüp Spor Salonu'nun yakınındaki arsada bulundu. Gazeteci

 

Göktepe, bir gün önce görevini yaparken gözaltına alınmıştı.Göktepe'nin cenazesi, 11 Ocakta toprağa verildi.

 

9 Ocak 2003 Aile mahkemeleri kuruldu.

 

9 Ocak 2007 Adana'dan Irak'a giden Türk işçileri taşıyan Moldova tescilli uçak, Bağdat'ta piste 200 metre kala yere çakıldı. Kazada

aralarında Türk işçiler ve uçak mürettebatının da bulunduğu 34 kişi öldü, bir kişi yaralı olarak kurtuldu.

 

9 Ocak 2009 Nazım Hikmet'in Türk vatandaşlığından çıkarılmasına ilişkin 1951 yılındaki Bakanlar Kurulu Kararı yürürlükten kaldırıldı.

[Misafir birce]

1863- Dünyanın ilk metrosu olan Londra metrosunun''Metropolitan'' adı verilen ilk hattı açıldı.

 

10 Ocak 1900 Dünya Şampiyonu Pehlivan Kara Ahmet, ''Şampiyonlar Şampiyonu'' unvanını aldı.

 

10 Ocak 1920 Milletler Cemiyeti kuruldu. ABD, Cemiyete katılmadı.

 

10 Ocak 1921- I. İnönü Zaferi: Albay İsmet Bey komutasındaki Türk ordusu, Yunan ordusu ile İnönü'de karşı karşıya geldi.

 

Yunan ordusu yenildi. Zaferin ardından, Albay İsmet Bey,1 Mart 1921'de generalliğe terfi ettirildi; TBMM Hükümetinin

 

uluslararası itibarı da hızla yükseldi.

 

10 Ocak 1926 Alman sinema yönetmeni Fritz Lang'ın ''Metropolis'' adlı filmi gösterime girdi.

 

10 Ocak 1928 Sovyetler Birliği, Troçki'nin sürgüne gönderilmesine karar verdi.

 

10 Ocak 1944 Nuri Demirağ'ın fabrikasında üretilen yolcu uçağının uçuş denemesi Yeşilköy'de yapıldı.

 

10 Ocak 1945 Teşrinievvel, teşrinisani, kanunuevvel ve kanunusani aylarının adları, ekim, kasım, aralık ve ocak olarak değiştirildi.

 

10 Ocak 1947 Demokrat Partinin 1. Kongresi'nde ''Hürriyet Misakı'' kabul edildi.

 

10 Ocak 1961 Basın çalışanlarıyla ilgili 212 sayılı Yasa yürürlüğe girdi.

 

10 Ocak 1968 Atatürk'ün silah arkadaşı, Kurtuluş Savaşı komutanlarından Ali Fuat Cebesoy öldü

 

10 Ocak 1972 Askeri Yargıtay; Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan hakkındaki ölüm cezalarını onayladı.

 

10 Ocak 1982 Ressam Nurullah Berk 76 yaşında öldü.

 

10 Ocak 1984 Kürtaj yasallaştı.

 

10 Ocak 1984 Yazar Reşat Enis Aygen 75 yaşında öldü.

 

10 Ocak 1995 The Marmara Oteli pastanesinin 30 Aralık 1994'te bombalanması sırasında ağır yaralanarak tedavi altına alınan

Cumhuriyet gazetesi sinema eleştirmeni, yazar Onat Kutlar öldü.

 

10 Ocak 1999 Susurluk davası kapsamında aranan HalukKırcı yakalandı.

 

10 Ocak 2000 Emekli Büyükelçi Semih Günver 93 yaşında Ankara'da öldü.

 

10 Ocak 2001 Türk edebiyatının usta kalemlerinden, ünlü şair ve yazar Necati Cumalı 80 yaşında vefat etti.

 

10 Ocak 2006 İran'ın nükleer programı uluslararası krize yol açtı. Tahran yönetimi atom bombası sahibi olmak istediği iddialarını

reddetti ve çalışmaların sivil amaçlı olduğunu açıkladı. Fransa, İngiltere ve Almanya ile ABD'nin İran'a ekonomik ve ticari yaptırım uygulanması talebini Rusya reddetti.

 

10 Ocak 2007 İtalya'nın tanınmış film yapımcısı ve aktris Sophia Loren'in eşi Carlo Ponti 94 yaşında öldü.

 

10 Ocak 2009 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hak-İş Genel Başkanlığı yapan Necati Çelik vefat etti.

[Φ Radya]

11 Ocak Pazartesi

 

1927. Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya arasında Ticaret ve İkamet antlaşmaları imzalandı.

 

1929. Sovyetler Birliği'nde çalışma süresi 7 saate indirildi.

 

Aynı gün Türkiye'de eski yazılı kitapları yeni harflere çevirmek için Dil Encümeni bünyesinde bir komisyon kuruldu.

 

1939. Aydın'da köylüye toprak dağıtıldı.

 

1940. Ankara Konservatuarı Tatbikat Sahnesi oyuncuları ilk oyunlarını sergilediler.

 

1944. İtalya'da 5 kişi vatana ihanetten asıldı. Benito Mussolini'nin damadı Kont Ciano da asılanlar arasındaydı.

 

1946. Arnavutluk'ta Kral Zogo tahtan indirildi; halk cumhuriyeti ilan edildi.

 

1948. Ankara Üniversitesi Senatosu bazı öğretim üyelerini sol eğilimli oldukları için, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ndeki görevlerinden uzaklaştırdı. Görevden alınanlar arasında Pertev Nail Boratav, Niyazi ve Mediha Berkes, Behice Boran, Adnan Cemgil ve Azra Erhat vardı.

 

1962. Peru'da toprak kayması oldu; 3 bin insan öldü.

 

1963. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde komünizmle mücadele amacıyla bir komisyon kuruldu.

 

1969. Singer Fabrikası'nda işçilere polis müdahale etti; 9 polis ve14 işçi yaralandı. Fabrika bir gün önce (10 Ocak'ta) işçiler tarafından işgal edilmişti.

 

Aynı gün Danıştay, Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin bir ay süreyle tatil edilmesi kararını durdurdu.

 

1971. İş Bankası Ankara Emek Şubesi silahlı 4 kişi tarafından soyuldu. İçişleri Bakanlığı bankayı soyanların Deniz Gezmiş ile Yusuf Arslan olduğunu ileri sürdü.

 

1973. İstanbul Türk Demir Döküm fabrikalarında 99 gün süren grev sona erdi.

 

1974. İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmenliğine Muhsin Ertuğrul getirildi. Bir gün önce Vasfi Rıza Zobu bu görevden istifa etmişti.

 

1974. Dünyanın ilk yaşayan altızları Cape Town-Güney Afrika'da doğdu.

 

1975.Kıbrıs Barış Harekatında,484 şehit verildiği açıklandı.

 

1984.Michael Jackson,Thriller adlı albümüyle 8 Grammy ödülü kazandı.

 

1992. Türkiye Gazeteciler Sendikası "işverenin çalışanlara baskı yaparak sendikadan istifaya zorladığı" gerekçesiyle Milliyet gazetesini boykot çağrısı yaptı.

 

1995. 30 Aralık1994'te İstanbul'da The Marmara Oteli'nin pastanesine konulan bombanın patlaması üzerine ağır yaralanan Onat Kutlar tedavi edildiği hastanede 1995'teöldü.

 

Aynı gün Amerikalı matematikçiler "en büyük asal sayı"yı buldu. Kendisi ile 859 bin 433 kez çarpılan 2'den1 çıkarılmasıyla elde edilen bu sayı 258 bin 716 haneli.

 

1996. Evrensel gazetesi muhabiri Metin Göktepe, çok sayıda kişinin katıldığı bir törenle toprağa verildi. Metin Göktepe Ümraniye E Tipi Cezaevi'ndeki olaylarda ölen 3 kişinin cenaze törenlerini izlerken polis tarafından gözaltına alınmış, 9 Ocak günü gözaltına alındığı yerin biraz ötesinde ölü bulunmuştu.

 

1999. Türkiye Cumhuriyeti'nin 56. Hükümeti kuruldu; Demokratik Sol Parti (DSP) azınlık hükümeti. Bülent Ecevit 4. kez başbakan oldu.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1842. Amerikalı yazar ve ruhbilimci William James.

 

1859. 1898-1905 arasında Hindistan Genel Valiliği ve 1919-24 arasında İngiltere Dışişleri Bakanlığı yapan, görevde bulunduğu sürelerde İngiltere dış politikasında belirleyici bir rol oynayan politikacı Lord Curzon.

 

1885. ABD'de yasaların kadınlara eşit hak tanıması talebiyle açılan ilk kampanyanın önderi Alice Paul.

 

1903. "Ağla Sevgili Memleketim" adlı romanıyla ünlenen, ırk ayrımcılığı karşıtı görüşleriyle tanınan Güney Afrika'nın önde gelen yazarlarından Alan Stewart Paton.

 

1907. Başbakanlığı sırasında Fransa'nın Çin Hindi'nden çekilmesini sağlayan sosyalist politikacı, Pierre Mendès-France.

 

 

 

Bugün Ölenler:

 

1556. Şair Fuzûli.

 

1928. İngiliz yazar Thomas Hardy.

 

1937. Gaziantep Milletvekili Nuri Conker.

 

1966. Hindistan Başbakanı Lal Şastri.

 

1983. Karikatürist Şadi Dinççağ.

 

1994. Caz sanatçısı Erol Pekcan.

 

1999. Sinema sanatçısı Öztürk Serengil.

[Misafir birce]

1920- İstanbul'da son ''Osmanlı Meclisi Mebusanı'' açıldı.

 

12 Ocak 1923 Paris'te Pasteur Enstitüsünde tetanosa karşı serum geliştirildi.

 

12 Ocak 1934 Osmanlı devleti ile Sevr Antlaşması'nı imzalayan Yunanistan'ın eski başbakanı Elefterios Venizelos, Atatürk'ü Nobel Barış Ödülü'ne

aday gösterdi.

 

12 Ocak 1944 Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak yaş haddinden emekliye ayrıldı, yerine Kazım Orbay getirildi.

 

12 Ocak 1945 Tasviri Efkar gazetesi sahibi ve başyazarı Velid Ebuzziya İstanbul'da öldü.

 

12 Ocak 1952 ABD yönetimi, Marshall Planı çerçevesinde Türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasını onayladı.

 

12 Ocak 1959 Sovyet uzay aracı Luna, güneş çevresindeki yörüngesine yerleşti. Luna yerçekiminden kurtulan ilk uzay aracı oldu.

 

12 Ocak 1998 Eski başbakan yardımcılarından Sadi Koçaş, İstanbul'da öldü.

 

12 Ocak 2000 Hükümeti oluşturan partilerin genel başkanları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin, idama mahkum edilen terör örgütünün

 

elebaşı Abdullah Öcalan hakkında verdiği ihtiyati tedbir kararına uyulmasını kararlaştırdı.

 

12 Ocak 2006 Mehmet Ali Ağca, 5.5 yıldır hükümlü bulunduğu Kartal Cezaevinden tahliye edildi. Ağca, hakkındaki askerlikle ilgili işlem ve sağlık

 

kontrolünün ardından serbest bırakıldı. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, tahliyenin bütün yönleriyle değerlendirilmesi açısından Yargıtay

 

incelemesine sunulması için yazılı emir yoluna başvuracağını bildirdi.

 

12 Ocak 2006 Hac farizasını yerine getirmek üzere Mekke yakınlarındaki Mina'da bulunanlardan 364'ü çıkan izdiham öldü, yaklaşık 300 yaralandı.

[Φ Radya]

13 Ocak Çarşamba

 

1910 Mustafa Kemal, Selanik Üçüncü Tümen Kurmay Başkanlığı'na atandı.

1920 Sultanahmet Meydanı'nda 150 bin kişinin katılımıyla büyük bir miting yapıldı.

1920 General Milne'in Emriyle İtalyan İşgal Kuvvetleri Kumandanının,Konya'da Çıkmakta Olan "Öğüt" Gazete- sini Kapatarak İdarehanenin Kapısını Mühürletmesi.

1925 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa, Meclis’te Ali Çetinkaya tarafından bir kaza kurşunuyla vuruldu.

1931 Japon Prensi Takamutsu, Türkiye'ye geldi.

1941 'Ulysses' ve 'Dublinliler'in İrlandalı yazarı James Joyce hayatını kaybetti.

1942 İstanbul'da halka ekmek karnelerinin dağıtımına başlandı.

1944 ''Refah faciası'' davası sona erdi. Amiral Mehmet Ali Ülgen ve bütün sanıklar beraat etti.

1952 Hasankale'de 5.8 büyüklüğündeki depremde 133 kişi öldü.

1958 ABD, uzay uydusu Explorer1'i fırlattı.

1966 Hürriyet Gazetesi, ABD Başkanı Lyndon Johnson'un eski Başbakan İsmet İnönü'ye yazdığı mektuba ilişkin, Gazeteci Cüneyt Arcayürek'in haberini yayımladı. Mektup ve İnönü'nün cevabi mektubu, 14 Ocakta Mecliste görüşüldükten sonra, 15 Ocakta kamuoyuna açıklandı.

1972 Ortaklık Anlaşması'nın topluluğa katılacak yeni ülkelerce de kabulünü sağlayacak Türkiye-AET müzakereleri başladı.

1973 Sanat tarihçisi, yazar, eleştirmen Sabahattin Eyüboğlu, 65 yaşında öldü.

1984 Serbest piyasada dolar 347 liraya fırladı. Karaborsa ile resmi kur arasındaki fark 34 liraya yükseldi.

1986 Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın Kuruluşu.

1990 Atatürk Barajı'nda su tutulmaya başlandı.

1993 Irak'a karşı başlatılan ikinci harekata İncirlik Üssü'nden kalkan ''Çekiç Güç'' uçakları da katıldı.

1994 Ekonomide Bunalımın İlk Sinyalleri, Uluslararası Risk Değerlendirme Kuruluşları "Standard And Poor's" ve "Moody's" in, Türkiye'nin Kredi Notunu BBB Artıdan B Eksiye Düşürmesiyle Başladı.

1997 Susurluk soruşturması kapsamında Özel Tim görevlisi polisler Ayhan Çarkın, Oğuz Yorulmaz ve Ercan Ersoy, tutuklanarak cezaevine gönderildi. 14 Ocak'ta ise Sedat Bucak'ın 3 koruma polisi ile şoförü de DGM'ye sevk edildi. Koruma polisi Ömer Kaplan, Savcılık tarafından serbest bırakıldı. 2 polis ile şoför tutuklandı.

1998 Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Refah Partisi'nin Hazine'den aldığı yardıma ihtiyati haciz konulması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkeme, başvuruyu kabul etti.

2005 Diyarbakır Emniyet Müdürü Ali Gaffar Okkan ile 5 polis memuru dahil 13 kişinin öldürülmesi, çok sayıda kişinin yaralanması olaylarına katıldığı iddiasıyla yargılanan terör örgütü

[Φ Radya]

14 Ocak Perşembe

 

1915 Osmanlı'nın kanal seferi.

1920 Mustafa Kemal, Meclis-i Mebusan’ın açılışını kutladı

1923 Londra-New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.

1923 Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım, İzmir’de vefat etti.

1923 Mustafa Kemal, Batı Anadolu'da geziye çıktı.

1938 Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında imzalanan Sadabad Paktı, TBMM'de onaylandı.

1938 Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul edildi

1943 Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles De Gaulle, Casablanca Konferansı'nda bir araya geldiler.

1944 ''Milli Şair'' Mehmet Emin Yurdakul, 75 yaşında öldü.

1953 Josip Broz Tito, Yugoslavya Devlet Başkanı oldu.

1963 Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle, İngiltere'nin Ortak Pazar'a girmesini reddetti.

1964 Meclis, Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.

1970 Milli Mücadele kahramanlarından, Genelkurmay ikinci başkanlarından Orgeneral Asım Gündüz öldü.

1974 Türk-İş Genel Başkanı Seyfi Demirsoy, tedavi gördüğü Londra'da 54 yaşında öldü.

1984 Antalya Gazeteciler Cemiyeti

1987 Vehbi Koç, Uluslararası Ticaret Odası'nca, ''Dünyada Yılın İşadamı'' seçildi.

1990 Eski Milli kaleci, işadamı Sabri Dino, Boğaziçi Köprüsü’nden atlayarak intihar etti.

1994 Türk sinemasının 53 yıllık emektarı Nubar Terziyan, öldü.

1995 İlk kez düzenlenen Uluslararası Nazım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul'da yapılan törenle Lübnanlı şair Adonis'e verildi.

1996 Besteci Onno Tunç, Bursa'dan İstanbul'a gelirken kullandığı tek motorlu uçağın Armutlu Bozburun'da düşmesi sonucu yanındaki Hasan Kanık ile beraber öldü.

1998 Türk Sanat Müziği sanatçısı Safiye Ayla, tedavi gördüğü hastanede vefat etti.

2005 Avrupa Uzay Ajansına (ESA) ait Huygens sondası, Satürn'ün gizemli uydusu Titan'a inişe geçti.

2005 Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti harekatına katılarak, Kabil Çok Uluslu Tugay Komutanlığı görevini 27 Ocakta 6 ay süreyle üstlenecek 28'inci Mekanize Piyade Tugayı için uğurlama töreni düzenlendi.

[Φ Radya]

15 Ocak Cuma

 

1559 İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth taç giydi.

1884 İstanbul Lisesi açıldı. Okulun ilk adı ''Şems-ül Maarif'' idi. 1896'da resmi okullar arasına dahil edildi.

1892 Basketbol kuralları bu oyunun ilk kez ortaya çıktığı Springfield'de yayınlandı.

1902 Nâzım Hikmet, Selanik’te doğdu.

1915 Sarıkamış Şehitler günü.

1919 Mustafa Kemal Paşa, Şişli'deki evinde, Albay İsmet (İnönü) Bey ile ''Anadolu'ya geçmek'' konularını görüştü.

1929 Zenci hakları savunucusu Martin Luther King doğdu.

1932 Samsun'da Mustafa Kemal Paşa'nın Anadolu'ya ayak bastığı yerde dikilen heykel açıldı.

1945 Ressam Sami Yetik öldü.

1949 İmam-hatip kursları açıldı.

1952 ABD, Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) girişini onayladı.

1964 III. Londra Konferansı toplandı. İngiltere, Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs hükümetleri ile Kıbrıs Türk ve Rum toplumu liderleri katıldı.

1970 Muammer Kaddafi kendini Libya devlet başkanı ilan etti

1973 ABD başkanı Richard Nixon,Kuzey Vietnam'da ki birliklerinin saldırılarını durdurduklarını ve barış görüşmelerinde ilerleme kaydettiklerini açıkladı.

1984 Kıbrıs Türk toplumu liderlerinden Dr. Fazıl Küçük, 78 yaşında Londra'da öldü.

1988 İsrail Askerlerinin Mescid-i Aksa'yı Basması.

1989 Bülent Ecevit, Demokratik Sol Parti (DSP) Genel Başkanlığı'na seçildi.

1994 Uyuşturucu ve silah kaçakçısı 44 yaşındaki Behçet Cantürk, Sapanca'da yol kenarında ölü bulundu.

1996 ''Kumkapı Davası'' sanığı Zeynep Uludağ, 6 yıl 8 ay hapis cezası aldı.

2003 Türkiye idam cezasını kaldıran Avrupa Sözleşmesi'ni imzaladı. Milli Güvenlik Kurulu Kanunu'nda başbakan yardımcıları adalet bakanını da MGK üyeleri arasına dahil eden değişiklik yapıldı.

2004 Elektronik imzanın hukuki ve teknik yönleri ile kullanımını düzenleyen yasa tasarısı kabul edildi.

2005 Filistin lideri Yaser Arafat'ın 11 Kasım 2004'te vefat etmesinin ardından, 9 Ocakta yapılan devlet başkanlığı seçiminde oyların yüzde 62.32'sini alan Mahmud Abbas, göreve başladı. Abbas başbakanlığa Ahmed Kurey'i getirdi.

[Φ Radya]

16 Ocak Cumartesi

 

1547 Rus Çarı ‘Korkunç İvan’ tahta geçti.

1547 Korkunç İvan lakaplı Rus Çarı IV. İvan, tahta geçti.

1595 Padişah III. Murat, 49 yaşında öldü. III. Mehmet tahta çıktı.

1883 Marmara Üniversitesi kuruldu.

1902 Sahneye çıkan ilk Türk kadını olan Bedia Muvahhid, doğdu.

1914 Altay Spor Kulübü kuruldu.

1919 ABD'nin 26'ncı Başkanı Theodore Roosevelt öldü.

1920 Milletler Cemiyeti ilk toplantısını Paris'te yaptı.

1923 Mustafa Kemal, İzmit'te, İstanbul'dan gelen gazetecilere açıklamalarda bulundu.

1925 Sovyet Kominist Partisi Kızıl ordu eski komutanı ve savaş komiseri Leon Troçki, Kominist Parti genel sekreteri Josef Stalin tarafından görevinden alındı.

1928 Cemal Reşit Rey'in ''12 Anadolu Türküsü'' adlı ses ve piyano için yapıtı ilk kez seslendirildi.

1928Doktor Şefik Hüsnü Değmer ve arkadaşlarının Türkiye Kominist Partisi davası başladı.

1928 Sovyetler Birliği’nde, aralarında Troçki’nin de bulunduğu 30 muhalefet lideri Almatı’ya sürüldü.

1933 Modern kültür eleştirileriyle ABD'li aydın ve yazar Susan Sontag doğdu.

1956 Uluslararası Basın Enstitüsü, Türkiye'de basına baskı yapıldığını açıkladı.

1957 Yeni İmar Kanunu yürürlüğe girdi.

1958 Dokuz subayın, ''isyan muharrikliği (kışkırtıcılığı) yapmak ve fesat çıkarmak''tan tutuklandıkları açıklandı. ''Dokuz Subay'' diye anılan olayın sanıklarından Kurmay Binbaşı Samet Kuşçu 2 yıl hapis ve ''ordudan tart'' cezasına çarptırıldı, öteki sanıklar beraat etti.

 

1965 Manisa'nın Karakurt Köyü'nde gericiler ayaklanarak okul öğretmenlerine saldırdı. 23 kişi tutuklandı.

 

1979 İran Şahı Rıza Pehlevi, ülkesini terk ederek, ailesiyle Mısır'ın Assuan kentine gitti.

1983 Türk Hava Yolları'nın ''Afyon'' uçağı Ankara'da düştü: 47 yolcu öldü.

1986 Tezhip sanatçısı Rikkat Kunt, 83 yaşında öldü.

1987 1 Ocak'ta Çin'de Tiananmen Meydanı'nda öğrencilerin başlattığı gösteriler sonunda Komünist Partisi lideri Hu Yaobang istifa etti; yerine Zao Ziyang getirildi.

1991 ABD, Irak'a hava akınları ve füze saldırısını başlattı. ABD yetkilileri, Çöl Fırtınası adını verdikleri operasyona Kuveyt'i kurtarmak için yaptıklarını söyledi.

1996 Avrasya feribotu, 4 silahlı kişi tarafından Trabzon Limanı'nda kaçırıldı. Feribota, Anadolu Feneri açıklarında demir attıran Çeçenistan'a dikkat çekmek isteyen eylemciler, 72 saat sonra güvenlik güçlerine teslim oldular.

1998 Anayasa Mahkemesi, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın "Laiklik Karşıtı Eylemlerin Odağı Haline" Geldiği İddiasıyla 21 Mayıs 1997 Tarihinde Anayasa Mahkemesine Açtığı Davayı Sonuçlandırdı ve Refah Partisi Kapatıldı.

2001 Kongo Devlet Başkanı Laurent Desire Kabila öldürüldü.

[Φ Radya]

17 Ocak Pazar

 

1706 Bilim Adamı Benjamin Franklin doğdu.

1819 Simon Bolivar Kolombiya Cumhuriyeti'ni ilan etti.

1860 Anton Çehov doğdu.

1875 Karaköy-Beyoğlu arasında Tünel hizmete girdi. Tünel dünyanın en eski üçüncü ve en küçük metrosuydu.

1899 Gangster Al Capone doğdu.

1923 Mustafa Kemal Paşa'nın İzmit'te düzenlediği ilk basın toplantısı

1929 Temel Reis (Popoye) çizgi bandı, ilk kez yayımlandı.

1934 Revü yıldızı Josephine Baker, İstanbul’a geldi.

1936 İngiliz Yazar Rudyard Kipling öldü.

1942 Ankara'da Ekmek Vesikaya Bağlandı.

1946 BM Güvenlik Konseyi, ilk toplantısını yaptı.

1954 Edebiyat tarihçisi İsmail Habib Sevük, 62 yaşında öldü.

1955 Nükleer enerjiyle çalışan ilk denizaltı olan, ABD'ye ait ''Nautilus'' suya indirildi.

1957 Menemen'de Kubilay Anıtı'nı yapan heykeltıraş Ratip Aşir Acudoğlu öldü.

1958 Türkiye'de modern psikolojinin kurucusu Ord. Prof. Mustafa Şekip Tunç İstanbul'da öldü.

1960 Yahya Kemal Müzesi açıldı. Müze Fatih Külliyesi'nin Baş Kurşunlu Medresesi'nde bulunuyor.

1961 Kongo Başbakanı Patrice Lumumba öldürüldü.

1964 Londra Konferansı'nda Kıbrıs Türk toplumunu temsil eden Rauf Denktaş konuştu. Rauf Denktaş, federal yönetime gidilmezse, ayrı bir hükümet kuracaklarını açıkladı.

1987 Bülent Ecevit, Siyasi Partiler Kanunu'na aykırı davranmaktan 11 ay 20 gün hapse mahkum edildi. 12 Eylül'den sonra Bülent Ecevit hakkında 80, Süleyman Demirel hakkında 55 dava açıldı.

1971 Ortadoğu Teknik Üniversitesi Rektörü Erdal İnönü'nün evinin önüne dinamit atıldı.

1990 Yazar Aziz Nesin, kendisine "vatan haini" dediği gerekçesiyle Cumhurbaşkanı Kenan Evren aleyhine tazminat davası açtı.

1991 Körfez Savaşı, müttefik uçaklarının Irak ve Kuveyt'teki hedefleri vurmalarıyla başladı.

1993 ABD, Irak Nükleer Tesislerine 45 Cruise Füzesi Atması.

1994 Risk Değerlendirme Kuruluşlarının Kredi Notunu Düşürmesiyle, Serbest Piyasada 9 Bin Lira Olan 1 ABD Doları Hızla Yükselişe Geçerek 17 Bin Lira'nın Üzerine Çıktı.

1994 21 Ocak'ta fırlatılması planlanan ilk Türk uydusu TÜRKSAT-1'i taşıyacak Arien füzesi arızalandı. Fırlatma işlemi 10 gün ertelendi.

1994 Güney Kaliforniya'da 6,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi: 61 kişi öldü, 20 milyar dolar hasar olduğu tahmin ediliyor.

1995 Japonya'nın Osaka-Kobe bölgesinde, 7.2 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi öldü.

1995 Avrupa Parlamentosu, Saharov Ödülü'nü cezaevinde bulunan eski DEP milletvekili Leyla Zana'ya verdi.

1999 Gazeteci Ergun Balcı öldü.

2000 İstanbul'da bir villaya operasyon düzenleyen polisle çıkan çatışmada, terör örgütü Hizbullah'ın elebaşı Hüseyin Velioğlu ölü ele geçirildi. Genişletilen operasyonda, mezar evler ortaya çıkarıldı ve sayıda Hizbullah mensubu yakalandı

2005 Türk sinemasının en önemli karakter oyuncularından Yıldırım Gencer vefat etti.

2005 İstanbul'da 97 şehit asker ailesi ve malul gaziye Cumhurbaşkanlığı ''Devlet Övünç Madalyası ve Beratı'' verildi.

2007 Kuzey Kore'nin nükleer denemesi üzerine Chicago Üniversitesindeki sembolik Kıyamet Günü Saati 11:55'e ayarlandı (12 Kıyamet demektir) Saat soğuk savaş boyunca 18 kez değiştirilmiştir.

 

[Φ Radya]

18 Ocak Pazartesi

1535 İspanyol fatih (Konkistador) Francisco Pizarro Peru'nun başkenti Lima'yı keşfetti.

1778 İngiliz kaşif James Cook, Hawai adalarına ulaştı.

1896 - X-ışınları cihazı ilk kez New York'ta halka tanıtıldı. "X" adı, ne tür bir ışın olduğunun bilinmeyişini simgeliyordu.

1886 Kadınlar, Şukufezar dergisinde ''saçı uzun aklı kısa'' deyimine karşı mücadele başlattı.

1903 Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Theodore Roosevelt'in Birleşik Krallık Kralı VII. Edward'a gönderdiği radyo mesajı, Birleşik Devletlerden radyo ile yapılan ilk okyanus aşırı iletişim olmuştur.

1910 Çırağan Sarayı yandı. Saray 1865'te Sultan Abdülaziz tarafından inşa ettirilmişti.

1919 I. Dünya Savaşı'nda yenik düşen devletlerle anlaşmalar yapmak üzere, İtilaf Devletleri temsilcilerinin oluşturduğu ''Paris Barış Konferansı'' açıldı. Avrupa'nın haritası yeniden çizildi.

1924 İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği Kongresi toplandı.

1927 Lozan Antlaşması, Amerikan Senatosu tarafından reddedildi

1928 Çerkez Hacı Sami çetesinden 3 kişi Eminönü Meydanı'nda idam edildi. Bu kişiler Atatürk'e suikast iddiasıyla idama mahkum edilmişlerdi.

1931 Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği ''Türkiye Güzellik Kraliçesi'' yarışmasını, Naşide Saffet Hanım kazandı.

1940 Milli Koruma Kanunu kabul edildi.

1943 Sovyetler, Leningrad'da hüküm süren Nazi kuşatmasını kırdıklarını açıkladı

1944 ‘Trak’ adlı yolcu vapuru, Çanakkale’den Bandırma’ya girerken kayalara bindirerek battı; 24 kişi öldü.

1946 Madame Butterfly Operası, Ankara'da sahnelendi.

1947 İstanbul'da Muallimler Birliği kuruldu.

1951 Vietnam Kurtuluş Cephesi gerillaları Hanoi'den geri çekildi; şehir Fransız'ların eline geçti.

1954 Yabancı sermaye teşvik kanunu'nun kabulü.

1956 Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan, vefat etti.

1966 Ankara Cezaevi'nde af isteyen mahkumlar isyan etti. İstanbul Üsküdar Toptaşı Cezaevi'nde 260 mahkum açlık grevine başladı.

1982 Tarihçi Prof. Dr. Enver Ziya Karal, 76 yaşında öldü.

1989 Kıbrıslı işadamı Asil Nadir, Günaydın gazetesinden sonra Gelişim Yayınları'nı da satın aldı.

1991 Hükümet, TBMM'den gerektiğinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışında görevlendirilmesi ve yabancı askerlerin Türkiye'de bulundurulması konusunda yetki aldı.

1992 Klasik Türk müziği bestecisi Yesari Asım Arsoy, 92 yaşında İstanbul'da öldü.

1993 ABD Uçakları, Kuzey Irak'taki Askeri Hedefleri Bombaladı.İncirlik Üssü'nden Kalkan ABD Uçaklarının Kuzey Irak'ta Son İki Günde İki Savaş Uçağını Düşürmesinin, İki Füze Radar İstasyonu İle,Bir Uçaksavar Bataryasını Bombalaması.

1996 Türk pop müziğinin ünlü bestecisi ve aranjörü Onno Tunç, kendi kullandığı uçağın düşmesi sonucu hayatını kaybetti.

2005 Sinemanın karakter oyuncusu Yıldırım Gencer, vefat etti.

[Φ Radya]

19 Ocak Salı

 

1736 Buhar makinesinin mucidi ve güç birimine adı verilen James Watt, İskoçya'da dünyaya geldi.

1809 ABD'li yazar Edgar Allan Poe doğdu.

1917 Galiçya zaferi.

.

1945 Türkiye'de Deutsche Bank ve Deutsche Orient Bank faaliyetlerini durdurdu ve tasfiye hazırlıklarına başladı.

1950 Çin önderi Mao Zedong, Ho Şi Minh'in önderliğindeki Kuzey Vietnam'ı tanıdı.

1960 İsveç'in Başkenti Stockholm'den Ankara'ya gelen İskandinav Havayolları'na (SAS) ait yolcu uçağı Esenboğa Havaalanı yakınlarında düştü, 42 kişi öldü.

1966 Hindistan'da Nehru'nun kızı İndra Gandhi, başbakan oldu.

1969 Prag'da Jan Palach adındaki öğrenci, Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan üç gün sonra öldü. Prag'da protesto gösterileri düzenlendi.

1970 ‘Beyaz Kelebekler’ müzik topluluğunun üç elemanı, Adapazarı yakınlarında geçirdikleri trafik kazası sonrası yaşamlarını kaybettiler.

1975 Arkeolog Arif Müfit Mansel, İstanbul'da vefat etti.

1978 Sinema sanatçısı Feridun Çölgeçen öldü.

1982 Siyaset tarihçisi ve yazar Profesör Ahmet Şükrü Esmer vefat etti.

1984 Güneydoğdu’da 66 okul, öğretmensizlik nedeniyle kapandı.

1996 Avrasya feribotunu kaçıran Çeçen eylemciler teslim oldu.

1998 Kenan Şeranoğlu adlı kişi, Titan Saadet Zinciri adı altında 30 bin kişiden 8.6 trilyon lira topladı. 15 Haziran'da, Şeranoğlu ile aralarında babasının da bulunduğu 7 sanık ''dolandırıcılık''tan çeşitli hapis cezalarına mahkum edildi.

2000 Türk sanat müziği şarkıcısı Sevim Çağlayan, İstanbul'da öldü.

2001 Selçuk Deve Güreşleri

2004 Kazancı Bedih adıyla bilinen Gazelhan Bedih Yoluk, soba zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybetti.

2005 ''Türkler: Bin Yılın Yolculuğu 600-1600'' sergisi, Londra'daki Royal Academy of Arts'ta (Kraliyet Sanat Akademisi) açıldı.

[Φ Radya]

20 Ocak Çarşamba

 

1793 Fransa Kralı XVI. Louis giyotinle idam edildi.

1895 Darülaceze'nin Kuruluşu.

1918 Midilli Kruvazörü, İmroz açıklarındaki mayınlara çarparak battı.

1918 Gazi Ahmet Muhtar Paşa öldü.

1920 Ünlü İtalyan film yönetmeni Federico Fellini, Rimini'de doğdu.

1921 TBMM'nin oluşumunun ardından, 23 maddelik ilk anayasa ''Teşkilatı Esasiye'' kabul edildi.

1923 Trabzon Mebusu Ali Şükrü Bey Tarafından Ankara'da "Tan"Adıyla Günlük Bir Gazetenin Yayıma Başlaması.

1936 Sinemaların esas filmle beraber bir de ''öğretici film'' göstermek zorunda olduğuna ilişkin yasa çıktı.

1936 Ankara'da Endüstri Kongresi toplandı. Toplantıda İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı esasları kabul edildi.

1947 Fransa'da Charles De Gaulle, politikadan çekildiğini açıkladı ve görevinden istifa etti.

1949 Gazeteci, yazar Burhan Cahit Morkaya öldü.

1953 General Einsenhower, ABD Başkanı seçildi.

1956 Varlık dergisi Roman Armağanı'nı, Yaşar Kemal, ''İnce Memed'' romanıyla kazandı.

1957 Şair Ziya Osman Saba, 47 yaşında öldü.

1961 Londra Konferansı'nda Kıbrıslı Rumlar, federal yönetim tezini reddetti. Bunun üzerine Kıbrıs Türk toplumu temsilcileri konferanstan çekildi.

1989 Samsunspor kafilesi, Malatyaspor ile yapacağı lig maçına giderken kaza geçirdi, 3 kişi öldü.

1989 Asil Nadir, Günaydın gazetesi, Gelişim Yayınları'ndan sonra Güneş gazetesini de satın aldı.

1992 Flash TV yayın hayatına başladı.

1993 Ünlü Amerikalı aktris Audrey Hepburn, öldü.

1993 Bill Clinton, ABD Başkanlık Görevini Resmen Devraldı.

1994 Devlet Sanatçısı Bedia Muvahhit, 97 yaşında İstanbul'da vefat etti.

1995 Yeraltı dünyasından Dündar Kılıç'ın kızı ve Alaattin Çakıcı'nın eski eşi Uğur Kılıç, Uludağ'da öldürüldü.

2000 Yargıtay, Gazeteci Metin Göktepe'yi gözaltında öldürdükleri gerekçesiyle 7 yıl 6'şar ay ağır hapis cezasına çarptırılan 6 sanık polisten 5'inin cezasını onadı, sanıklardan Emniyet Amiri Seydi Battal Köse'nin cezasını ise esastan bozdu.

2003 MERNİS hizmete girdi.

[Φ Radya]

21 Ocak Perşembe

 

1522 Rodos fethedildi.

1774 Padişah III. Mustafa öldü. I. Abdülhamit tahta çıktı.

1793 Fransa Kralı XVI. Louis giyotinle idam edildi.

1924 Sovyet Devrimi'nin mimarı Viladimir İliç Uliyanof Lenin öldü.

1924 1917 Sovyet Devrimi’nin mimarı Viladimir İliç Uliyanof Lenin öldü.

1946 İş ve İşçi Bulma Kurumu'nun Kuruluşu.

1951 Ankara'ya, Kore'den ilk hasta ve yaralı kafilesi geldi.

1952 Milli Savunma Bakanlığı, Kore'de 34 subay, 46 astsubay ve 1252 erin şehit olduğunu açıkladı.

1958 Lefkoşa'da taksim lehine gösteri yapan Kıbrıslı Türk gençlerine İngiliz askerleri müdahale etti; bir genç ağır yaralandı, altı kişi tutuklandı.

1961 Saraçhane Tiyatrosu açıldı. İlk olarak Cevat Fehmi Başkut'un ''Hacıyatmaz'' oyunu sahnelendi.

1972 Cidde'deki Hac seferinden dönen ''Marmara'' uçağı 5 kişilik mürettebatıyla düştü. Hostes Hülya Maviler yanarak öldü, diğerleri yaralı olarak kurtarıldı.

1983 Yazar Kemal Bilbaşar, 73 yaşında öldü.

1985 Yazar Oktay Arayıcı, 49 yaşında öldü.

1985 1983'ten beri süren Yazarlar Sendikası davasında; sanıklar beraat etti.

1990 Adnan Oktar ve ''müridi'' oldukları öne sürülen 66 erkek ve 68 kadın gözaltına alındı.

1996 Filistin'de ilk kez yapılan devlet başkanlığı seçiminde, Yaser Arafat devlet başkanı seçildi.

1997 Atatürkçü Düşünce Derneği, Başbakan Necmettin Erbakan hakkında konutta verdiği yemek daveti nedeniyle suç duyurusunda bulundu.

[Φ Radya]

22 Ocak Cuma

 

1517 Yavuz Sultan Selim'in Ridaniye Seferi. Osmanlı ordusu, Ridaniye Savaşı'nda Memluk ordularını yendi. Bu savaşın ardından, halifelik Osmanlılar'a geçti.

1561 İngiliz devlet adamı, filozof Francis Bacon doğdu.

1842 Baytar Mektebi(Veteriner Fakültesi)'nin Açılışı.

1901 Britanya Kraliçesi Victoria 82 yaşında öldü.

1905 Birinci Rus devrimi başladı. Çar birliklerinin Kışlık Saraya dilekçe vermek için yürüyüşe geçen işçilere ateş açmaları ve ''Kanlı Pazar'' diye anılan günde, 500 işçiyi öldürmeleri üzerine ayaklanmalar başgösterdi.

1932 İlk Türkçe Kuran, Hafız Yaşar (Okur) tarafından Yerebatan Camisi'nde okundu.

1938 Yalova'da ''Termal Oteli'' açıldı.

1949 Çin'de Mao Zedung, Kızıl Ordu ile Pekin'e girdi.

1972 Brüksel Antlaşması imzalandı. Antlaşma; İngiltere, İrlanda, Danimarka ve Norveç'in, 1 Ocak 1973'ten itibaren Avrupa Ekonomik Topluluğu'na (AET) üye olmalarını öngörüyordu.

1975 Brifing Dergisi yayına başladı.

1987 Yüksek Sağlık Şurası, tüp bebek uygulamasının Türkiye'de de başlatılmasını kararlaştırdı.

1989 Moskova’da düzenlenen ‘Uluslararası Güzellik Yarışması’nda, Meltem Hakarar birinci seçildi.

1989 Sovyetler Birliği'nde ilk kez ''Uluslararası Güzellik Yarışması'' düzenlendi. Yarışmada Türkiye'yi temsil eden Meltem Hakarar birinci seçildi.

1992 İstanbul’da doğalgazın evlere dağıtımına başlandı.

1996 Şair Ercüment Uçarı, İstanbul'da öldü.

1996 Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) kuruldu. Partinin genel başkanlığına Doç. Dr. Ufuk Uras seçildi.

2000 Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi, DYP Şanlıurfa Milletvekili Fevzi Şıhanlıoğlu'nun ölümü ile ilgili davada, MHP Milletvekili Cahit Tekelioğlu'nu 2 yıl 9 ay 10 gün ağır hapse mahkum etti. MHP Milletvekili Mehmet Kundakçı beraat etti

[Φ Radya]

23 Ocak Cumartesi

 

1556 - Tarihin en yüksek ölü sayısına sahip depremi, Çin'in Shaanxi eyaletinde meydana geldi: yaklaşık 830,000 kişi ölü.

1719 - Roma İmparatorluğu bünyesinde Lihtenştayn Prensliği oluşturuldu.

1793 - Rusya ve Prusya, Polonya'yı bölüştü.

1849 - Elizabeth Blackwell, tıp diploması alan ilk kadın oldu.

1870 - Montana'da Amerika Birleşik Devletleri ordusu, çoğunluğu kadın ve çocuk olmak üzere 173 kızılderiliyi öldürdü.

1896 - Fizikçi Wilhelm Conrad Röntgen, kendi adı verilen cihazı buldu.

1911 - Kamil Paşa hükümeti İttihat ve Terakki Cemiyeti mensuplarınca devrildi. Bab-ı Ali Baskını diye anılan darbeyle Sadrazam istifa ettirildi ve yerine Mahmut Şevket Paşa getirildi.

1913 - Kamil Paşa hükümeti, İttihat ve Terakki yanlılarınca devrildi, yerine Mahmut Şevket Paşa getirildi.

1922 - İstanbul'da iki sokağa Piyer Loti ve Klodfarer adları verildi.

1925 - Şili'de hükümet bir askeri darbeyle devrildi.

1941 - I. Türk Karikatür Sergisi, İstanbul'da açıldı.

1957 - TBMM, Ankara'da Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin kurulmasını kabul etti.

1959 - Vatan Partisi'nin kurucularına ilişkin dava başladı. Hikmet Kıvılcımlı ile 47 kişi, komünizm propagandası yapmakla suçlandı. Savcı sanıklar için 5 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istedi.

 

 

 

1960 - İsviçreli mühendis Jacques Piccard ve ABDli denizci teğmen Don Walsh, Trieste batiskapı içinde Challenger çukuruna (derinlik: 10.915 m) inerek yeni bir deniz altı rekoru kırdılar.

1961 - Dolandırıcılık olaylarıyla ünlenen Sülün Osman, Zeytinburnu'nda kumar oynarken yakalandı.

1968 - Amerika Birleşik Devletleri Pueblo haber alma gemisi Kuzey Kore'de ele geçirildi. Mürettebat casuslukla suçlanarak tutuklandı.

1971 - Emekliler Ankara'da Emekli Sandığı binasını işgal etti.

1973 - Vietnam'da ateşkes ilan edildi.

1974 - İsrail askerleri Süveyş Kanalı'nın batısından çekilmeye başladı.

1975 - Vatan Mühendislik ve Mimarlık Yüksek Okulu faşistler tarafından basıldı. Kerim Yaman adlı öğrenci öldürüldü.

1977 - Alex Haley'nin romanından uyarlanan mini-TV dizisi "Kökler" Amerika Birleşik Devletleri'nde gösterime girdi.

1978 - Türkiye 1. Kömür Kongresi Zonguldak'ta yapıldı.

1986 - "Video ve Sinema Eserleri Yasası" Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Yasa; video, sinema, müzik eserlerini çoğaltma, dağıtma ve yayma haklarını yeniden düzenliyor.

1989 - Tacikistan'da deprem meydana geldi; 1000'in üstünde insan öldü.

1990 - Kızıl Ordu 41 yıl sonra Macaristan'dan ayrıldı.

1994 - Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel "Kürt Devleti olgusuna hazırlıklı olmalıyız" dedi.

1995 - Posta gazetesi ve Yeni Şafak gazetesi, yayın hayatına başladılar.

1997 - Madeleine Albright ilk kadın Amerika Birleşik Devletleri dışişleri bakanı oldu.

2005 - Viktor Yuşçenko Ukrayna devlet başkanlığı görevine başladı.

2006 - Kartal Cumhuriyet Başsavcılığı, Mehmet Ali Ağca hakkında yeni bir müddetname hazırlayarak, 18 Ocak 2010'da tahliye edilmesini kararlaştırdı.

2006 - Sırbistan-Karadağ'da başkent Podgoriça'nın 15 kilometre kuzeydoğusundaki Bioçe köyü yakınında yolcu treninin raydan çıkması sonucu en az 48 kişi öldü, 198 kişi yaralandı.

2006 - Ankara'da İstanbul Yolu üzerinde meydana gelen kaza sonucunda Dışişleri Bakanlığı personeli 8 kişi yaşamını yitirdi.

2007 - Hrant Dink'in cenazesi, İstanbul'da toprağa verildi. Cenaze töreninde açılan Hepimiz Hrant'ız ve Hepimiz Ermeniyiz yazılı pankartlar tartışmalara neden oldu.

2007 - Yapımına 16 yıl önce başlanan ve yaklaşık 1 milyar dolara mal olan Bolu Dağı Tüneli'nin İstanbul'a gidiş yönü, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Romano Prodi tarafından açıldı.

2008 - Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis, Türkiye'ye tarihi ziyarette bulundu. Türkiye'yi 49 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk Yunanistan Başbakanı olan Karamanlis, Türk-Yunan ilişkilerinin tamamen uyumlaştırılmasının temel hedef olduğunu söyledi.

2008 - Prof. Dr. Ayşe Işıl Karakaş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) Türkiye'nin yeni yargıcı olarak seçildi.

Doğumlar

 

* 1783 - Stendhal (Marie-Henri Beyle), Fransız edebiyatçısı, Kırmızı ve Siyah ve Parma Manastırı adlı romanlarıyla ünlü.

* 1832 - Édouard Manet, gerçekçilikten izlenimciliğe geçişin öncülerinden Fransız ressam.

* 1840 - Ernst Abbe, Alman fizikçi ve sanayici (ö. 1905)

* 1891 - Antonio Gramsci, İtalyan Komünist Partisi'nin kurucusu, İtalya ve dünya komünizmini düşünceleriyle etkilemeyi sürdüren düşünür.

* 1897 - Subhas Chandra Bose, Hindistanlı siyasetçi.

* 1898 - Sergei Eisenstein, Rus sinema yönetmeni

* 1899 - Humphrey Bogart, ABD'li oyuncu

* 1920 - Gottfried Böhm, Almanya kökenli bir mimar

* 1948 - Anita Pointer, ABD'li şarkıcı

* 1957 - Caroline, Monako prensesi

* 1967 - Naim Süleymanoğlu, Türk halterci

* 1971 - Engin Günaydın, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu.

* 1984 - Arjen Robben, Hollandalı futbolcu

Ölümler

 

* 1875 - Charles Kingsley, İngiliz yazar (d. 1819)

* 1905 - Yedi Sekiz Hasan Paşa, Osmanlı paşası (d. 1831)

* 1931 - Anna Pavlovna Pavlova, Rus balerin (d. 1881)

* 1956 - Alexander Korda, Macar asıllı İngiliz yönetmen ve yapımcı

* 1976 - Paul Robeson, Amerikalı aktör, şarkıcı ve zenci hakları savunucusu

* 1989 - Salvador Dali, İspanyol sürrealist ressam

* 2002 - Peggy Lee, Amerikalı pop şarkıcısı

* 2005 - Johnny Carson, Amerikalı komedyen, yayıncı

* 2005 - Atilla Özkırımlı, Edebiyat tarihçisi, yazar

[Φ Radya]

24 Ocak Pazar

 

1921 Çerkez Ethem'in güçleri dağıtıldı.

1921 Ankara-Sivas demiryolunun inşasına ilişkin yasa TBMM'de kabul edildi. Hattın inşası 1930 yılında tamamlandı.

1946 BM, Uluslararası Atom Enerjisi Komisyonu'nu kurdu.

1946 Cumhuriyet Halk Partisi Sanat Ödülü'nü ''35 Yaş'' şiiriyle Cahit Sıtkı Tarancı kazandı.

1955 Zonguldak'ta, Ereğli Kömür İşletmelerine bağlı Gelik ocağındaki grizu patlamasında 52 madenci öldü, 19 madenci yaralandı.

1958 Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu İstanbul'un eski belediye başkanı ve Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cemil Topuzlu, İstanbul'da 90 yaşında öldü.

1959 İstanbul Küçükyalı'da Neşe Sineması çöktü; 37 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.

1961 Yassıada duruşmalarında Başsavcı Altay Ömer Egesel, Adnan Menderes'in idamını istedi.

1962 Yazar, şair Ahmet Hamdi Tanpınar 61 yaşında öldü.

1963 Çatalca'da kara saplanan trenle ilgili haber yapmak için 23 Ocak'ta gazetelerinden ayrılan Hürriyet gazetesi yazarı Yüksel Kasapbaşı ile foto muhabiri Abidin Behpur ve aracın sürücüsü Yüksel Öztürk'ün donmuş cesetleri, Çatalca yakınlarında bulundu.

1965 Yirminci Yüzyıla Damgasını Vuran İngiliz siyasetçi Winston Churchill'in Ölümü.

1980 Başbakan Süleyman Demirel başkanlığındaki hükümetçe alınan ve ''24 Ocak Kararları'' olarak bilinen ekonomik istikrar programı kamuoyuna açıklandı.

1993 Milliyetçi Çalışma Partisi, adını Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirdi.

1993 Gazeteci, Yazar Uğur Mumcu, Ankara'da Uğradığı Bombalı Suikast Sonucu Hayatını Kaybetti. Suikasti, İslami Kurtuluş Örgütü Üstlendi.

1994 Türkiye'nin ilk haberleşme uydusu TÜRKSAT-1A, fırlatıldıktan 12 dakika 12 saniye sonra okyanusa düştü.

2001 Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan, 4 koruması ve şoförü, silahlı saldırıda şehit edildi.

[Φ Radya]

25 Ocak Pazartesi

 

"Uluslararası Gümrük Günü"

 

1872. Hasköy Tersanesi işçileri greve çıktı.

 

1939. Celal Bayar hükümeti istifa etti.Yeni hükümet Refik Saydam başkanlığında kuruldu.

 

1941. Ankara radyosu Sırpça yayına başladı.

 

1949. İsrail'de seçimler yapıldı; İşçi Partisi kazandı.

 

1950. Amerika'da eski bürokrat Alger Hiss, hiç bir kanıt bulunmaksızın, komünist casus olduğu gerekçesiyle, 5 yıl ağır hapis cezasına mahkûm edildi.

 

1952. Milli Eğitim Bakanlığı bir genelge yayımladı;1952-1953 öğrenim yılından itibaren lise eğitimi 4 yıla çıkarılacak.

 

Özelleştirme devam ediyor; aynı gün Gümrük ve Tekel Bakanı Sıtkı Yırcalı kibrit tekelinin kalktığını açıkladı; özel sektör kibrit üretebilecek.

 

1954. Ankara'da sıcaklık -30 dereceye düştü; okullar tatil edildi.

 

1958. İstanbul'da 25 kişi, komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle tutuklandı. Tutuklananların arasında Doktor Hikmet Kıvılcımlı da bulunuyordu.

 

1966. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu Türkiye'nin dikkatini çekti; enflasyon hızla artıyor.

 

1968. Türk Ordu Futbol Takımı dünya şampiyonu oldu.

 

1971. Uganda'da askeri darbe oldu. İdi Amin iktidarı ele geçirdi.

 

1973. Başbakan Ferit Melen "İşkence yalandır" dedi. Bülent Ecevit bunun bir yalan olduğunu söyleyince Cumhuriyetçi Güven Partililerin (CGP) saldırısına uğradı.

 

1974. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile Milli Selamet Partisi (MSP) hükümet ortaklığı protokolü imzaladı.

 

1980. Başbakan Süleyman Demirel'in azınlık hükümetinin görevde olduğu 73 günde politik nedenlerle 497 kişinin öldürüldüğü, 779 kişinin yaralandığı ve 72 soygun olayının yaşanmış olduğu açıklandı.

 

1987. "Muhteşem Süleyman Sergisi" Washington'da Ulusal Sanat Müzesi'nde açıldı. Sergi 30 milyon dolara sigortalandı.

 

1988. Türkiye Birleşmiş Milletler (BM) İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi'ni imzaladı.

 

1991. Bakanlar Kurulu, Kürtçe konuşma ve şarkı söylemeyi serbest bıraktı.

 

1997. Yaşar Kemal Uluslararası Nonino Ödülü'nü İtalya'da düzenlenen bir törenle aldı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1874. İngiliz romancı, oyun ve kısa öykü yazarı W. Somerset Maugham.

 

1938. Rus tiyatro oyuncusu, şarkı sözü yazarı ve halk şarkıcısı Vladimir Semyonoviç Viysotskiy.

 

1933. Ferdinand Marcos'un diktatörlüğü ardından Filipinler'de demokratik yönetimin kurulması için çaba gösteren kadın siyasetçi Corazon Aquino.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1990. Amerikalı sinema oyuncusu Ava Gardner.

[Φ Radya]

26 Ocak Salı

 

1905. Güney Afrika Pretoria'da 3,106 karat değerindeki dünyanın en büyük elması bulundu. Elmasa "Cullinan" adı verildi. 9 parçaya bölünen elmastan elde edilen "Afrika'nın Büyük Yıldızı" adındaki 530.2 karatlık 74 yüzlü dünyanın en büyük pırlantası Britanya tacına yerleştirildi.

 

1921. İstanbul Tramvay işçileri greve çıktı.

 

1924. Vladimir İlyiç Lenin'in onuruna Petrograd'ın adı Leningrad olarak değiştirildi.

 

1950. Hindistan anayasası kabul edildi. Dünyanın en kalabalık demokrasisi kuruldu.

 

1931. Kızıl İstanbul gazetesi hakkında soruşturma açıldı.

 

Aynı gün Hindistan'da Mahatma Gandhi serbest bırakıldı.

 

1948. Milli Korunma Mahkemeleri kaldırıldı.

 

1950. Hindistan'da cumhuriyet ilan edildi.

 

1958. Klasik müzik bestecisi Bülent Arel'in Beş Sonnet adlı yapıtı ilk kez seslendirildi.

 

1959. Bağdat Paktı Konseyi Karaçi'de toplandı. Toplantıya, Türkiye adına Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu katıldı.

 

Aynı gün Ankara Telgraf gazetesinin sahibi ve yazı işleri müdürü Fethi Giray Ankara Cezaevi'ne girdi. Fethi Giray 17 gün hapis cezasına çarptırılmıştı.

 

1963. Hürriyet gazetesi muhabiri Yüksel Kasapbaşı, foto muhabiri Abidin Behpur ve şoför Yüksel Öztürk göreve giderken donarak öldüler.

 

1966. İstanbul'un çeşitli semtlerinde "köylü pazarları" kurulması çalışmalarına başladı. Amaç, halkın daha ucuz sebze ve meyve yiyebilmesi idi.

 

1969. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş İstanbul İl Gençlik Kongresi'nde "Hareket başladı" dedi.

 

1970. Necmettin Erbakan ve 17 arkadaşı Milli Nizam Partisi'ni kurdu.

 

1972. Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idam dosyası Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne gönderildi.

 

1973. Fikir suçundan cezaevinde bulunan Çetin Altan, Doğan Koloğlu, Alpay Kabacalı, İrfan Derman ve Yaşar Kemal yargılandı.

 

1974. Bülent Ecevit başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)- Milli Selamet Partisi (MSP) koalisyonu hükümeti göreve başladı.

 

Aynı gün Türk Hava Yolları'nın Van adlı yolcu uçağı İzmir Cumaovası Havaalanı'nda pistin100 metre uzağında yere çakıldı; 63 kişi öldü.

 

1978. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Feyyaz Berker ve Yönetim Kurulu üyesi Rahmi Koç Türk Ceza Kanunu'nun (TCK)141.,142. ve163. maddelerinin kaldırılmasını istediler.

 

1979. Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Pol-Der, Pol-Bir, Pol-Ens ve Tem-Der'in çalışmalarını durdurdu.

 

1984. Türkiye İşçi Partisi davası sonuçlandı;102 kişi çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.

 

1992. 12 Eylül'den sonra ilk kez memur eylemi düzenlendi. İstanbul'daki eyleme 5 bin memur katıldı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1804. Sanayi devriminin toplumsal sorunlarını gazete yazı dizilerinde ilk ortaya koyan Fransız yazar, romancı Eugène Sue.

 

1904. İnsan hakları konusunda gösterdiği çabalarla 1974 Nobel Barış Ödlüne değer görülen İrlandalı devlet adamı Seán MacBride.

 

1918. 1989'da darbeyle devrilerek idam edilen eski Romanya lideri Nicolae Causescu.

 

1925. Amerikalı sinema oyuncusu ve yönetmeni Paul Newman.

 

1927. Amerikalı siyah sahne ve sinema oyuncusu Eartha Kitt.

 

1944. 1970-72 arasında gizli örgüt üyesi olmakla suçlandığı davalardaki savunmasıyla ünlenen Amerikalı siyah kadın devrimci Angela Davis.

 

 

 

Bugün Ölenler:

 

1823. Çiçek aşısını bulan İngiliz hekim Edward Jenner.

 

1948. Türkiye Büyük Millet Meclis'i Başkanı, emekli General Kâzım Karabekir.

 

1973. Amerikalı sinema oyuncusu Edward G. Robinson.

[Φ Radya]

27 Ocak Çarşamba

 

1923. Almanya'da Nazi Partisi'nin ilk kongresi toplandı. Toplantıda konuşan Adolf Hitler, Versailles Antlaşması'nın iptal edilmesini istedi.

 

1926. İskoç buluşçu John Logie Baird, Londra'da ilk gerçek televizyon yayınını yaptı. İletişim ve eğlence dünyasında yeni bir çığır açıldı.

 

1934. Fransa'da Camille Chautemps istifa etti, yeni hükümeti Edouard Daladier kurdu.

 

Aynı gün İpek Film Stüdyosu senaryo yarışması açtı.

 

1940. Milli Koruma Kanunu Resmi Gazete'de yayınlandı.

 

1943. Varlık Vergisini ödemeyen mükellefler, borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" için çalışma kamplarına gönderildi. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile Aşkale'ye doğru yola çıktı.

 

1945. Auschwitz toplama kampı Sovyetler tarafından ele geçirildi; 5 bin tutuklunun bulunduğu ve çoğunun hastalık ve açlıktan ölmek üzere olduğu bildirildi.

 

1947. Okullar dışında, din eğitimi yapılmasına izin verildi. Okul dışı din eğitimi hükümetin gözetiminde yapılacak.

 

1954. Millet Partisi kapatıldı; din esasına dayanan ve amacını gizleyen bir parti olduğu iddia edildi, yöneticileri de birer gün hapis ve 250'şer kuruş para cezasına çarptırıldı.

 

Aynı gün köy enstitüleri ile ilk öğretmen okullarını "ilk öğretmen okulları" adı altında birleştiren yasa Meclis'te kabul edildi.

 

1958. Kıbrıs'ta 10 bin Türk "taksim" lehinde gösteri yaptı. İngiliz askerleri topluluğun üzerine zırhlı araçlarla yürüdü, yaralananlar oldu.

 

1965. Ord. Prof. Ali Fuat Başgil'in 5 yıl hapsi istendi. Ali Fuat Başgil İsviçre'de Fransızca olarak 27 Mayıs Askeri İhtilali adlı bir kitap yayınlamıştı.

 

1967. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar.

 

1969. Teksif Sendikasına bağlı 5 fabrikada daha grev başladı. 7915 işçi işi bıraktı.

 

Aynı gün İstanbul Aksaray'daki Küçük Opera Tiyatrosu tamamen yandı.

 

1971. Türkiye İşçi Partisi Amasya İl Başkanı Şerafettin Atalay öldürüldü.

 

1972. Süleyman Demirel, "Rejimi değiştirme gayreti siyasi suç değildir" dedi.

 

1984. Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi hakkındaki ölüm cezası kararı yargıtayca bozuldu. Altı yıldır tutuklu bulunan İbrahim Çiftçi tahliye edildi.

 

1988. Server Tanilli'nin Nasıl Bir Demokrasi istiyoruz adlı kitabı toplatıldı.

1991. Somali diktatörü Muhammed Siyad Barre isyancıların başkent Mogadişu'yu ele geçirmesi üzerine ülkeden kaçtı.

 

1994. İçişleri Bakanı Nahit Menteşe İstanbul Kumkapı Polis Karakolu'nda gözaltına alınan Vakkas Dost isimli vatandaşın polis memuru Nurettin Öztürk tarafından dövülerek öldürüldüğünü açıkladı.

 

Aynı gün Özgür Gündem gazetesinin Ankara temsilciliğinde patlama oldu. Gazetenin Ankara Haber Merkezi'ne de molotof kokteyli atıldı.

 

1995. Eylül 1994'ten beri Paris'te cezaevinde bulunan Dev-Sol lideri Dursun Karataş 1995'te serbest bırakıldı. Dursun Karataş sahte kimlikle Fransa'ya giriş yaparken tutuklanmıştı.

 

Aynı gün Çocuk Hakları Sözleşmesi Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi.

 

1996. Bodrum açıklarındaki Kardak kayalıklarına Yunan ve Türk gazetecilerin ayrı ayrı bayrak dikmeleri Türkiye ile Yunanistan arasında gerilim yarattı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

 

1756. Viyana Klasik Okulu'nun Haydn ve Beethoven'le birlikte önde gelen temsilcilerinden Avusturyalı besteci Wolfgang Amadeus Mozart.

 

1832. Özellikle Alis Harikalar Diyarında adlı eseriyle bilinen İngiliz romancı, fotoğrafçı, mantıkçı ve matematikçi Lewis Carroll.

 

1910. Yugoslav Marksizminin kurucusu, devrimci siyaset adamı Edvard Kardelj.

 

1932. Üç Olimpiyatta altın madalya kazanan ve 10 kez dünya şampiyonu olan Sovyet jimnastikçi Boris Anfiyanoviç Şahlin.

 

1934. Fransa'nın ilk kadın başbakanı Edith Cresson.

 

1944. Katolik ve Protestanları bir araya getiren Barış İnsanları Örgütü'nün kurucusu ve 1976 Nobel Barış Ödülü'nün Betty Williams'la birlikte sahibi olan İrlandalı sosyal hizmet uzmanı Mairéad Corrigan-Maguire.

 

 

 

Bugün Ölenler:

 

1635. Şair Nef'i.

 

1939. Eski Paris büyükelçisi Salih Münir Paşa.

 

1978. Sinema oyuncusu Uğur Güçlü.

[Φ Radya]

28 Ocak Perşembe

 

1918. Lev Troçki Sovyetler Birliği'nde Kızıl Ordu'yu kurmaya başladı.

 

1920. Osmanlı Meclis_i Mebusanının gayri resmi oturumunda Misak-ı Milli (Ulusal And) oybirliği ile kabul edildi.

 

1921. Albert Einstein evrenin ölçülebileceğini öne sürdü. Bilim dünyasında bir tartışma başlattı.

 

1923. İçişleri bakanlığı İzmit ilinin adının Kocaeli olarak değiştirdi.

 

1925. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası İstanbul şubesi açıldı.

 

1929. İstanbul'da bir otomobil montaj fabrikası kurmak için Ford şirketi ile Maliye Vekaleti arasında imzalanan anlaşma Meclis'te kabul edildi.

 

1932. Japonlar Şanghay'ı işgal etti.

 

1939. İstanbul Tramvay Şirketi 1.570.000 liraya devletçe satın alındı.

 

1956. Personel Kanunu açıklandı; en yüksek maaş 2 bin lira olacak.

 

1957. Danıştay'a ilk kez iki kadın üye seçildi: Nezahat Martı ve Şükran Esmerer.

 

1959. Çukurova'da sel oldu. 200 bin portakal ağacı sel altında kaldı, bir mensucat fabrikasını sel bastı. Zararın 5 milyon TL olduğu tahmin ediliyor. Bölgede yiyecek sıkıntısı başladı.

 

1963. İstanbul'da İstinye'deki Kavel Kablo Fabrikası'nda çalışan 170 işçi oturma grevi yaptı. İşçiler sendikalaşma nedeniyle işten çıkarılan dört arkadaşlarının işe geri alınmasını istiyorlardı.

 

1971. İzmir'de gençler Amerikan 6. Filo'sunu protesto ettiler; 20 genç gözaltına alındı.

 

1975. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit, "Olayların baş sorumlusu Milliyetçi Cephe'dir" dedi.

 

1982. Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan öldürüldü; saldırıyı "Ermeni Katliamı Adalet Komandoları" örgütü üstlendi.

 

Aynı gün, idam hükümlü firari sağ eylemci İsa Armağan İran'da tutuklandı.

 

1983. Ermeni militan Levon Ekmekçiyan Ankara Kapalı Cezaevi'nde idam edildi. Levon Ekmekçiyan dokuz kişinin öldüğü Esenboğa baskınını gerçekleştirmekten yargılanmıştı.

 

1986. Sakıp Sabancı, Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği TÜSİAD) başkanlığına seçildi.

 

Aynı gün Amerikan uzay mekiği Challanger kalktıktan 72 saniye sonra patladı; mekikte bulunan 7 kişi öldü.

 

1987. Türkiye, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komisyonu'na kişisel başvuru hakkını çekince koyarak kabul ettiğini açıkladı.

 

1992. Anayasa Mahkemesi Türkiye Birleşik Komünist Partisi'ni kapattı.

 

1993. Genelkurmay Başkanlığı, "darbe devrinin" kapandığını açıkladı.

 

1994. Türk savaş uçakları PKK'nın (Kürdistan İşçi Partisi) Kuzey Irak'taki Zeli kampını bombaladı.

 

1997. Güney Afrika'da ırkçı yönetim döneminde görevli dört polis devrimci öğrenci lideri Stephen Biko'yu 1977'de öldürdüklerini resmen itiraf etti.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1717. Başlattığı idari ve askeri reformlarla Osmanlı İmparatorluğunun gerilemesini durdurmaya çaba gösteren Osmanlı Sultanı III. Mustafa.

 

1825. Risorgimento döneminin sol kanat lideri ve üç kez İtalya Başbakanı olan Benedetto Cairoli.

 

1840. 1871 Paris Komünü'ne katıldığı için sürgüne gönderilen Fransız devrimci yayıncı ve siyasetçi Édouard-Marie Vaillant.

 

1853. Küba'nın İspanya'ya karşı verdiği bağımsızlık savaşında yaşamını kaybeden ve bütün Latin Amerika'nın özgürlük simgesi olan devrimci şair ve yazar José Julián Martí.

 

1872. Sosyal Demokrat Parti önderlerinden Alman sosyalist teorisyen Otto Braun.

 

1873. 20. yüzyılın ilk yarısında Fransız edebiyatında tarzıyla çığır açan kadın romancı Colette (Sidonie-Gabrielle).

 

1875. Mikrotonal müziğin öncülerinden Meksikalı besteci Julián Carrillo.

 

1897. Devrim sonrası Rusya'da özgün tarzıyla dikkat çeken romancı ve oyun yazarı Valentin Petroviç Katayev.

 

1906. Yunanistan Komünist Partisi kurucularından ve iç savaşta Demokratik Ordu komutanlarından Markos Vafiades.

 

1929. İsveç kökenli, Amerikalı pop-art heykelci Claes Oldenburg.

 

1935. Portekiz sömürgeciliğine karşı mücadeleden esinlenen yapıtlarıyla tanınan Angolalı şair, dramaturg ve romancı Maria Eugenia Lima.

 

1938. 1964 ve 1968 Olimpiyatlarında süper ağır sıklet şampiyonu ve 17 dünya rekoru sahibi Sovyet halterci Leonid İvanoviç Jabotinskiy.

 

1948. Sovyet kökenli Amerikalı dansçı Mikhail Barişnikov.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1939. İrlandalı şair, yazar 1923 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi William Butler Yeats.

 

1953. Şair Neyzen Tevfik Kolaylı.

 

1981. Şair Özdemir Asaf.

 

1989. Tiyatro sanatçısı Gürbüz Bora.

 

2001. Tabu konularda yaptığı yayınlarla tanınan yayıncı ve yazar, insan hakları savunucusu Ayşenur Zarakolu.

[Φ Janset]

Sevgili Radya,

Burada da güzel bilgileri paylaşmanı görebilmek ne güzel.

[Φ Radya]

Sevgili Radya,

Burada da güzel bilgileri paylaşmanı görebilmek ne güzel.

 

Teşekkür ederim sevgili Janset,seni de burada görmek çok güzel...

 

Hoşgeldin aramıza...