Tarihte Bugün

[Misafir birce]

1401- Moğol İmparatoru Timur'un orduları, Bağdat'ı ele geçirdi.

 

9 Temmuz 1872- İbret gazetesi, yazar Namık Kemal'in ''Garaz Marazdır'' başlıklı yazısı nedeniyle kapatıldı; Namık Kemal

 

ise sürgüne gönderildi.

 

9 Temmuz 1932- Türkiye, Milletler Cemiyetine üye oldu.

 

9 Temmuz 1935- Moda Deniz Kulübü, Atatürk'ün de katıldığı törenle açıldı.

 

9 Temmuz 1938 Atatürk, Savarona yatında üç saat süren Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti.

 

(Bu toplantı Atatürk'ün, Bakanlar Kuruluna son kez başkanlık edişiydi.)

 

9 Temmuz 1945 Ormanlar devletin mülkiyetine geçti.

 

9 Temmuz 1946 Ankara Valisi Nevzat Tandoğan intihar etti.

 

9 Temmuz 1949 Çorum vapuru, Galata rıhtımında yandı; 56 kişi dumandan boğularak öldü.

 

9 Temmuz 1952 İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon laboratuvarında, ilk televizyon yayını basın önünde yapıldı.

 

9 Temmuz 1953 Yerli Film Yapanlar Cemiyeti, ilk resmi film yarışmasını düzenledi.

 

9 Temmuz 1957 Aktör Tom Hanks doğdu.

 

9 Temmuz 1961 Anayasa için halk oylaması yapıldı. 1961 Anayasası yüzde 61,5 oranındaki ''evet'' oyuyla kabul edildi.

 

9 Temmuz 1979 Abdi İpekçi cinayetinin sanığı Mehmet Ali Ağca yakalandı.

 

9 Temmuz 1987 Midyat'ın bir mezrasına ve bir köyüne saldıran teröristler 31 kişiyi öldürdü.

 

9 Temmuz 1993 Şair Metin Altıok'un da kaldırıldığı hastanede 52 yaşında ölmesi üzerine Sivas katliamında ölenlerin sayısı

37'ye çıktı.

 

9 Temmuz 1995 Sıcak çatışmanın sona erdiği Irak'ın kuzeyinde Kanimasi,Mergasor ve Barzan bölgelerinde kontrolü ele

 

geçiren Türk askeri birlikleri, 6 teröristi daha öldürdü. Harekâtta öldürülen terörist sayısı 127'ye ulaştı.

 

9 Temmuz 1998 İstanbul'da tarihi Mısır Çarşısı'ndaki patlamada 7 kişi öldü, 110 kişi yaralandı. ''Tüp patlaması mı, terör

 

örgütü bombası mı'' tartışmaları dört yıl sürdü. Sonuçta bilirkişi raporlarıyla tüp patladığına karar verildi.

 

9 Temmuz 2001 Emlakbank, Ziraat Bankasına devredildi.

 

9 Temmuz 2006 Somali'de dinciler başkent Mogadişu'yu ele geçirdi.

 

9 Temmuz 2006 İtalya, Fransa ile yaptığı final maçında dünya kupasının sahibi oldu. Maçtan çok, Fransız futbolcu

 

Zineddin Zidane'ın İtalyan oyuncu Marco Materazzi'ye attığı kafa konuşuldu.

 

9 Temmuz 2008 ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu binası önündeki silahlı saldırıda üç polis şehit oldu, saldırıyı

 

düzenleyen teröristlerden üçü ölü ele geçirildi, biri kaçtı.

[Misafir birce]

1900- Paris Metrosu açıldı.

 

10 Temmuz 1921 Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri başladı.

10 Temmuz 1923 İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu.

10 Temmuz 1933 Sümerbank resmen faaliyete geçti.

 

10 Temmuz 1939 Türk Basın Birliğinin ilk kongresi Ankara'da toplandı.

10 Temmuz 1947 Hindistan'ın ikiye ayrılmasıyla oluşan Pakistan'da genel valiliğe Muhammed Ali Cinnah getirildi.

10 Temmuz 1952 Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) kuruldu.

10 Temmuz 1961 Galatasaraylı milli futbolcu Metin Oktay, İtalya'nın Palermo takımına 660.000 liraya transfer oldu.

10 Temmuz 1962 ABD, kıtalar arası haberleşmeyi sağlayacak Telstar uydusunu uzaya gönderdi.

 

10 Temmuz 1969 Ordu mensuplarına oy hakkı tanındı.

10 Temmuz 1971 Fas ordusunun bazı birlikleri krallık rejimine karşı ihtilal girişiminde bulundu. Ülkede cumhuriyet ilan

edildi.

 

10 Temmuz 1977 Beşiktaşlı eski futbolcu, spor yazarı Şükrü Gülesin öldü.

10 Temmuz 1985 Yeni Zelanda'nın Auckland Limanı'nda bulunan barış örgütü Greenpeace'in ''Rainbow Warrior'' adlı

gemisinde iki patlama oldu; gemi bir saat sonra battı, bir kişi öldü.

 

10 Temmuz 1991 Yazar Orhan Hançerlioğlu 75 yaşında vefat etti.

10 Temmuz 1992 Yazar, edebiyat tarihçisi Cevdet Kudret 85 yaşında öldü.

 

10 Temmuz 1994 Halk müziği sanatçısı Şemsi Yastıman 72 yaşında öldü.

 

10 Temmuz 1995 Siyasetçi, yazar Mehmet Ali Aybar 87 yaşında yaşama gözlerini yumdu.

10 Temmuz 1996 Ses sanatçısı Hamiyet Yüceses 84 yaşında öldü.

10 Temmuz 1996 Türksat uydusu, Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatılarak geçici yörüngesine yerleştirildi.

 

10 Temmuz 2004 Hamit Bayram'ın gözaltındayken kaçırılması olayına karıştıkları gerekçesiyle mahkemeye sevk

edilen eski milletvekili Mustafa Bayram ile gözaltına alınan 7 kişi tutuklanarak cezaevine konuldu.

 

10 Temmuz 2007 Astronomlar, ışığı Dünya'ya 13,5 milyar yılda ulaşan en uzak gök adaları saptadı. Keşif,

Hawai'de Mauna Kea yanardağı tepesinde 4.205 metre rakımda kurulu Keck teleskobun sayesinde yapıldı.

[Misafir birce]

1789- Fransız devrimci Lafayette, ''İnsan Hakları ve Vatandaşlık Hakları Bildirgesi''ni, Devrimci

Milli Meclise sundu.

 

11 Temmuz1921 İngilizler, Suriye'de istenmeyen Faysal'ı Irak'ta kral ilan etti.

 

 

11 Temmuz 1958 İstanbul'da 1930'dan beri birleşik olan valilik ve belediye başkanlığı birbirinden ayrıldı.

 

 

11 Temmuz 1963 Türkiye'de veremle savaşın öncülüğünü yapan Prof. Dr. Tevfik Sağlam 82 yaşında İstanbul'da öldü.

11 Temmuz 1975 Eski Çin'in başkenti Xian'da 2000 yıl öncesinden kalma aslı ile aynı boyda, savaş donanımlı, kilden

 

yapılmış 6000 kişilik ordunun heykelleri bulundu.

 

 

11 Temmuz 1978 Suikasta uğrayan Doç. Dr. Bedrettin Cömert 38 yaşında katledildi.

11 Temmuz 1989 Aktör Laurence Olivier 82 yaşında öldü.

 

 

11 Temmuz 1991 Aktüel dergisi yayımlanmaya başlandı.

 

 

11 Temmuz 2005 Kanser yüzünden uzun süredir tedavi gören NTV Spor Yayınları Koordinatörü Gazeteci Kenan

Onuk vefat etti.

[Misafir birce]

1536- Düşünce ve özgürlük kavramlarının savunucularından Desiderius Erasmus öldü.

 

12 Temmuz 1878 Osmanlı Devleti, Kıbrıs Adası yönetimini İngiltere'ye devretti.

 

12 Temmuz 1923 İstiklal Marşı için Ali Rifat (Çağatay) Bey'in bestelediği eser seçildi. Bu marş yedi yıl okunduktan sonra 1930'da Osman Zeki (Üngör) Bey'in bestesiyle değiştirildi.

 

12 Temmuz 1925 İlk ''antika otomobil'' yarışı Münih'te düzenlendi. Yarışta, dünyanın petrolle çalışan en eski otomobili olan 1886 model Benz'i, yapımcısı Karl Benz kullandı.

 

12 Temmuz 1932 TÜRK DİL KURUMU: Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini ortaya çıkarmayı amaç edinen Türk Dil Kurumu, Cumhurbaşkanı Atatürk'ün isteğiyle ''Türk Dili Tetkik Cemiyeti'' adıyla kuruldu.TDK'nin ilk başkanı Samih Rifat oldu.

 

12 Temmuz 1936 Berlin Olimpiyatları'nda Türkiye'ye ilk olimpiyat madalyasını, güreşte 71 kiloda üçüncü olan Mersinli Ahmet getirdi.

 

12 Temmuz 1944 İstanbul Yüksek Mühendislik Okulunun yeniden düzenlenerek İstanbul Teknik Üniversitesi haline getirilmesini sağlayan kanun kabul edildi.

 

12 Temmuz 1960 Celal Bayar, vatana ihanet suçuyla Yüce Divana sevk edildi.

 

12 Temmuz 1961 Türkiye'nin, Ortak Pazar'a katılma önerisi reddedildi.

 

12 Temmuz 1972 Deniz Kuvvetlerine ait Gölcük Tersanesi'nde yapılan Berk firkateyni donanmaya katıldı.

 

12 Temmuz 1975 Atatürk ile iki yıl evli kalan Latife Uşaklıgil 75 yaşında İstanbul'da öldü.

 

12 Temmuz 1982 Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı katleden Ermeni terörist Hanping Herry Sasunyan, Los Angeles'deki yargılama sonunda altı yıl hapisle cezalandırıldı.

 

12 Temmuz 1993 Arzum Onan, Avrupa Güzellik Kraliçesi seçildi.

 

12 Temmuz 1993 Hülya Avşar, ''Berlin in Berlin'' filmindeki rolüyle Moskova Film Festivali'nde ''En İyi Kadın Oyuncu'' ödülünü kazandı.

 

12 Temmuz 2006 İsrail, iki askerini kaçıran Hizbullah'a karşı savaş başlattı. 34 gün süren savaşta 1200 kişi öldü, 15 bin ev

yıkıldı. BM Güvenlik Konseyi'nin 11 Ağustostaki 1701 sayılı kararı 14 Ağustosta yürürlüğe girdi ve savaş sona erdi. Karar,

 

Lübnan'ın güneyinde çok uluslu güç askerlerinin konuşlandırılmasını öngörüyordu.

[Φ Radya]

13 Temmuz Pazartesi

 

1930. İlk Dünya Futbol Şampiyonası Uruguay'da başladı. Uruguay şampiyon oldu.

 

1937. Fransa Hatay'ın bağımsızlığını resmen ilan etti.

 

1938. İstanbul'da yapılan ilk Türk Ankara yolunda düştü.

 

1941. İngiltere ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği karşılıklı yardım antlaşması imzaladı.

 

1943. Sovyetler Birliği Kursk'ta yapılan tank savaşında Almanları bozguna uğrattı.

 

1949. Papa Pius komünizme savaş açtı, Komünist Parti'ye üye olanların aforoz edileceğini söyledi.

 

1959. Trabzon'da bir Amerikan üssü kuruldu.

 

1960. Said-i Nursi'nin mezarı açıldı, kemikleri İsparta civarında bilinmeyen bir yere gömüldü.

 

1961. Türkiye'nin Ortak Pazar'a üyelik başvurusu reddedildi.

 

1962. Güneydoğu sınırındaki köylerin 25 km içeri çekilmesine karar verildi. Karara kaçakçılığın artması ve Irak'taki isyan neden gösterildi.

 

1965. Siyasi Partiler Kanunu kabul edildi.

 

1966. Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan'ın Türkiye - Amerika Birleşik Devletleri ilişkileriyle ilgili gensoru önergesi reddedildi.

 

1971. Profesör Mümtaz Soysal ile yazar Sevgi Mamak cezaevinde evlendi.

 

1976. Yumurtalık savcısını öldürme iddiasıyla yargılanan Yılmaz Güney 19 yıla mahkum edildi.

 

1979. Filistinli 4 gerilla Ankara'da Mısır Büyükelçiliği'ni bastı. Gerillalar 2 gün sonra teslim oldu.

 

1984. Sabri Özün, 100 metre kelebek yarışlarında Balkan Şampiyonu oldu.

 

1992. Profesör İhsan Doğramacı kamuoyunda YÖK diye bilinen Yüksek Öğretim Kurulu başkanlığından istifa etti. YÖK başkanlığına 19 Mayıs Üniversitesi rektörü Mehmet Sağlam atandı.

 

1993. Diyarbakır Ergani çevresindeki kazılarda bulunan 9 bin yıl öncesine ait kumaş parçasının en eski kumaş kalıntısı olduğu açıklandı

 

1995. Isparta, Senirkent ilçesinde sel: 74 ölü.

 

 

Bugün ölenler:

 

1949. Gazeteci Ethem Ruhi Balkan.

 

1959. Besteci, oyun yazarı ve eleştirmen Ekrem Reşit Rey.

 

1986. Öykücü ve romancı Mehmet Seyda.

 

1994. Tiyatro ve sinema sanatçısı Ayfet Feray.

[Misafir birce]

1683- Osmanlı Orduları, Viyana'yı ikinci kez kuşattı.

 

14 Temmuz 1789 Silahlanan Paris halkının, krallık baskısının simgesi olarak gördükleri Bastille Hapishanesi'ni ele geçirmesiyle Fransız Devrimi başladı.

14 Temmuz 1926 Mustafa Kemal Paşa'ya yönelik İzmir Suikastı girişimi gerekçesiyle Ziya Hurşit ve arkadaşları idam edildi.

 

14 Temmuz 1936- Türkiye, olimpiyatlarda ilk altın madalyayı aldı. Yaşar Erkan, Berlin Olimpiyatları'nda güreşte 61 kiloda birinci oldu.

14 Temmuz 1942 Atılay denizaltısı battı; 39 subay ve er şehit oldu.

 

14 Temmuz 1948 Yerli Film Yapanlar Cemiyetince düzenlenen ilk film festivalinde, Şakir Sırmalı'nın yönettiği ''Unutulun Sır''

birinciliğe değer bulundu.

14 Temmuz 1958 Irak'ta General Abdülkerim Kasım yönetimindeki ihtilalci ordu birlikleri, kanlı bir darbeyle yönetimi ele geçirdi. Kral Faysal, Kral Naibi Prens Abdulilah ile Başbakan Nuri Said öldürüldü. Bağdat Paktı Konferansı dolayısıyla Ankara'da bir araya gelen Cumhurbaşkanı Celal Bayar, İran Şahı Pehlevi ve Pakistan Cumhurbaşkanı Mirza, Irak'taki ihtilali görüştüler.

 

14 Temmuz 1960 Eski Konya Valisi Cemil Keleşoğlu, Yassıada'da intihar etti.

14 Temmuz 1966 Meclis, Yassıada mahkumları ile siyasi firarileri affetti.

 

14 Temmuz 1968 İsmail Dümbüllü, İstanbul Açıkhava Tiyatrosu'nda düzenlenen gecede sahneye veda etti.

14 Temmuz 1971 Kültür Bakanlığı kuruldu. İlk bakan Talat S. Halman oldu.

 

14 Temmuz 1971 Atatürk'ün yakın arkadaşı Kılıç Ali vefat etti.

14 Temmuz 1982 Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Turgut Özal, Maliye Bakanı Kaya Erdem ile İmar ve İskan Bakanı Şerif Tüten görevlerinden istifa etti.

 

14 Temmuz 1983 Brüksel Büyükelçiliği İdari Ataşesi Dursun Aksoy katledildi.

14 Temmuz 1987 Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da sekiz ili bünyesinde toplayan Olağanüstü Hal Bölge Valiliği kuruldu.

 

OHAL Valiliğine Diyarbakır Valisi Hayri Kozakçıoğlu atandı.

14 Temmuz 1995 Yazar Bilge Karasu 65 yaşında öldü.

 

14 Temmuz 1997 İstanbul Harbiye Orduevi'ne lav silahıyla ateş açıldı.

14 Temmuz 1997 Anadolu Ajansı muhabiri, Gazeteci Murat Koç trafik kazasında vefat etti.

 

14 Temmuz 2001 Türk basınında ilk kadın foto muhabiri Eleni Küreman, İstanbul'da öldü.

14 Temmuz 2004 Organize suç örgütü elebaşı Alaattin Çakıcı, Avusturya'nın Granz kentinde, eski MİT mensubu Faik Meral adına düzenlenmiş pasaportla yakalandı.

 

14 Temmuz 2004 Tiyatro sanatçısı İsmail Hakkı Sunat (38), gürültü

yüzünden tartıştığı komşusu tarafından tabanca ile öldürüldü.

 

14 Temmuz 2005 Van Cumhuriyet Başsavcılığının kararıyla Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Aşkın'ın evinde Emniyet Müdürlüğü ekiplerince arama yapıldı.

 

14 Temmuz 2008 ''Ergenekon'' soruşturması kapsamında tutuklu bulunan ATO Başkanı Sinan Aygün tahliye edildi

[Φ Radya]

15Temmuz Çarşamba

1908. Fransız biyolog Dr. Alexis Carrel, hayvandan hayvana ilk organ naklini yaptı.

 

 

1912. İngiltere’de, sosyal sağlık sigortası 15 Temmuz 1912'de yürürlüğe girdi.

 

 

1926. Mustafa Kemal'e İzmir'de suikast girişimi iddiasıyla tutuklu Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa (Cebesoy) ve arkadaşları serbest bırakıldı.

 

 

1927. Viyana’da solcular ayaklandı; polis ateş açtı: 89 ölü.

 

 

1929. Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği kuruldu. Birlik Cumhuriyet döneminde kurulan ilk sanatçı topluluğudur.

 

 

1945. Beşiktaş futbol takımı Yunanistan'ın Olimpiyakos takımını İstanbul’da 4-0 yendi.

 

 

1954. İzmir liman işçileri yasağı delerek grev yaptı; 24 işçi gözaltına alındı. İzmir'de 700 liman işçileri bir yıl sonra gene grevde. Bu kez işçiler mahkemeye sevk edildi.

 

 

1958. Amerika Birleşik Devletleri iç savaş süren Lübnan’a asker çıkardı; Lübnan’ın çağrısıyla yapılan çıkarmayı Türkiye olumlu karşıladı.

 

 

1959. Kim dergisi yazı işleri müdürü Şahap Balcıoğlu 16 ay hapse mahkum oldu, dergi bir ay kapatıldı. Gerekçe; Amerikalı gazeteci Eugene Pulliam’ın Türkiye hakkında yazdığı yazıyı yayımlamak..

 

 

1960. Kongo’da iç savaş başladı. Birleşmiş Milletler Kongo’ya asker gönderdi.

 

 

1962. Başbakan İsmet İnönü “Demokrasiye karşı bir hareketin karşısında orduyu daima bulacağından emin oldum” dedi.

 

 

1963. Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu 'de çıktı. Kavel Kablo Fabrikası işçileri 28 Ocak- 4 Mart 1963 günlerinde direnişteydi. Kavel direnişi, yeni yasaların çıkartılmasında önemli bir rol oynadı.

 

15 Temmuz 1968'de; Amerika Birleşik Devletleri’ne ait 6. Filo İstanbul’a geldi. Gemiler limana demirler demirlemez İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencileri Dolmabahçe rıhtımına gelerek 6. Filo’yu protesto ettiler. Teknik Üniversitesi Talebe Birliği Başkanı Harun Karadeniz, “Türkiye’nin tam bağımsız olduğuna inanıyoruz ve onun için de bayrakları yarıya kadar çekiyoruz” dedi.

 

15 Temmuz 1974'de; Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios bir darbeyle devrildi; yerine Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü EOKA üyesi Nikos Sampson getirildi.

 

15 Temmuz 1975'de; Junko Tabel, Everest Dağı’na çıkan ilk kadın dağcı oldu.

 

Ermeni örgütü ASALA Paris Orly Havaalanı’nda 15 Temmuz 1983'de bombalı saldırı düzenledi; ikisi Türk 6 kişi öldü, 63 kişi yaralandı. Aynı gün Los Angeles’ta Ermeni işadamı Victor Galustiyan arabasına konan bombanın patlamasıyla öldü.

 

15 Temmuz 1984'de; Sabri Özün 200 metre kelebekte Balkan yüzme rekoru kırdı.

 

15 Temmuz 1986'da; İstanbul Milliyetçi Hareket Partisi davasında 3 idam, 6 müebbet hapis cezası verildi.

 

 

15 Temmuz 1987'de; Diyarbakır Valisi Hayri Kozakçıoğlu Olağanüstü Hal Bölge valiliğine atandı. Bingöl, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Tunceli, Siirt ve Van illeriyle birlikte, bölgedeki askeri güçler de ek bir kararnameyle Kozakçıoğlu’na bağlandı.

 

15 bin kamu çalışanı maaş artışlarının düşüklüğünü protesto amacıyla 15 Temmuz 1993'de Meclis’e yürümek istedi.

 

15 Temmuz 1996'da; İstanbul Gültepe Polis Karakolu tarandı. Ardından, polis bir eve operasyon yaptı; kısa adı DHKP-C olan Devrimci Halk Kurtuluş Partisi- Cephesi üyesi olduğu öne sürülen 4 kişi öldürüldü.

 

Aynı gün cezaevindeki baskıları protesto eden bir grubu dağıtan polis gazetecileri de copladı. Olay sonrası, Gazeteciler Cemiyeti’ni basan polis, gazetecileri döverek gözaltına aldı.

 

Avrupa Birliği Komisyonu, 15 Temmuz 1997'de yayımladığı raporda Türkiye’yi tam üyeliğe aday ülkeler arasına almadı. Aynı gün beyin cerrahı Profesör Dr. Gazi Yaşargil’e Dünya Nöroşirurji Birliği’nin onur madalyası verildi.

 

Bugün ölenler: Rus romancı Anton Çehov 96 yıl; asker ve siyasetçi Fahri Belen 26; romancı Esat Mahmut Karakurt 24 yıl önce öldüler.

[Φ Radya]

16 Temmuz Perşembe

1888. Sözleri Paris Komünü'nün yıkılmasından sonra Komüncülerin mücadelesi adına Eugene Pottier tarafından yazılan Enternasyonal, Pierre Degeyter tarafından marş olarak bestelendi.

 

1918. Rus Çarı Nikola ve hanedanın diğer fertleri idam edildi.

 

1947. Rize Çay Fabrikası açıldı.

 

1955: Söke, Aydın ve İzmir'de deprem. 3 kişi öldü, 600 ev yıkıldı, 1000 ev hasar gördü.

 

1958. Ortadoğu'da görev alacak 11 bin Amerika Birleşik Devletleri askerinin İncirlik üssüne indirilmesine başlandı.

 

1964. Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı ( NATO) Ankara ve Atina'yı uyardı: "Türkiye - Yunanistan görüşmeleri başlamazsa askeri yardımlar dondurulur."

 

1965. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Komünizmle Mücadele Derneği fahri başkanlığından ayrıldı. Sonraki gün, Adalet bakanlığı dernekle ilgili soruşturma başlattı.

 

Aynı gün Aşık Veysel'e aylık bağlanması hakkındaki kanun kabul edildi.

 

1971. Kısa adı THKO olan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu liderleri Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan ve arkadaşlarının yargılanması başladı.

 

1977. Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der) İstanbul şubesi bombalandı.

 

1978. Danıştay polis dernekleri Pol-Der ve Pol- Bir'i kapatma kararını durdurdu.

 

1990.Polis kamu çalışanlarının eylemine müdahale etti: onlarca yaralı.

 

1991. Askeri Yargıtay, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, DİSK'in kapatılma kararını kaldırdı; tüm DİSK yöneticileri beraat etti.

 

1997. Türk Silahlı Kuvvetleri'ne casus soktuğu iddia edilen Bülent Orakoğlu tutuklandı.

 

 

2000. İngiliz bilim çevreleri dünyanın yaşayan en yaşlı canlısını buldular: 260 yaşında bir bakteri.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1872. Güney Kutbu'nu keşfeden Norveçli kaşif Roald Amundsen.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1964. Eski başbakanlardan Rauf Orbay. Osmanlı donanmasında Hamidiye kruvazörü komutanlığı yapan Orbay Balkan Savaşı'ndaki başarıları nedeniyle "Hamidiye Kahramanı" ünvanı almıştı.

 

1989. Avusturyalı orkestra şefi Herbert von Karajan.

[Φ Radya]

17 Temmuz Cuma

1879. İstanbul'da tersane işçileri grevde

 

1928. Meksika'da Başkan Alvaro Obregon öldürüldü.

 

1929. Sovyetler Birliği Çin'le diplomatik ilişkilerini kesti.

 

Aynı gün Türkiye'de hükümeti devirme iddiasıyla yargılanan Komünistlerin davası sonuçlandı: Dr. Hikmet (Kıvılcımlı), Hüsamettin (Özdoğu) ve Laz İsmail beyler 4'er yıl 6'şar ay hapse mahkum oldular. 24 sanık çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.

 

1936. İspanya Fas'ında General Fransisco Franco cumhuriyetçi hükümete isyan etti; İspanya iç savaşı başladı.

 

1945. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman, Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill Almanya'nın Potsdam kasabasında bir araya gelerek 2. Dünya savaşı sonrası dünyanın bölüşümünü belirlediler.

 

1947. Büyük Doğu dergisi yazı işleri müdürü Necip Fazıl Kısakürek 6 ay hapis cezasına mahkum oldu.

 

1958. Amerika Birleşik Devletleri'nin Lübnan çıkarmasına ve İncirlik üssüne asker göndermesine karşı çıkan Sovyetler Birliği Türkiye sınırında askeri manevralara başladı.

 

1963. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nun (TÜBİTAK) kuruluş yasası kabul edildi.

 

Aynı gün Helsinki'de yapılan uluslararası atletizm yarışmasında 5000 metrede Muharrem Dalkılıç birinci geldi.

 

1965. Senaryosunu Vedat Türkali'nin yazdığı, Ertem Göreç'in yönettiği "Karanlıkta Uyananlar" filmi 17 Temmuz 1965'de yasaklandı.

 

1968. Üniversite öğrencileri Amerika Birleşik Devletleri'ne ait 6. Filo askerlerini denize attı; Polis İstanbul Teknik Üniversite Yurdu'nu bastı, 53 öğrenci ve 4 polis yaralandı.

 

1972. Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının avukatı Niyazi Ağırnaslı "mahkemelerin manevi şahsiyetini tahkir" suçundan 10 ay hapse mahkum oldu.

 

1974. Başbakan Bülent Ecevit Londra'ya gitti; İngiliz hükümetine Kıbrıs'a ortak müdahalede bulunmayı önerdi.

 

1978. Hayri Kozakçıoğlu İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne atandı.

 

1990. Halkın Emek Partisi (HEP) milletvekilleri İstanbul'dan Diyarbakır'a "Onurlu ve Özgür Yaşam Yürüyüşü"ne başladılar.

 

1992. Slovak Parlamentosu bağımsızlık ilan etti. Çekoslovakya, Çek ve Slovak cumhuriyetleri adıyla iki devlet oldu. Çekoslovakya Devlet Başkanı Vaclav Havel istifa etti.

 

1994. İtalya'yı 3-2 yenen Brezilya futbolda Dünya Kupası'nı dördüncü kez aldı.

 

2000. İran Hükümeti, kız öğrencilerin üniformalarına renkli olabilme serbestisi getirdi.

 

Aynı gün İtalya'da bir tecavüz davasında, tecavüze uğrayan kadın sadece 5 dakika "direndi" diye tecavüzcü suçsuz bulundu.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1487. Şah İsmail. 1501-24 arasında İran'a hükmeden Safevi hanedanının kurucusu, İran'ı Sünnilik'ten Şiiliğe geçirdi.

 

1920. Juan António Samaranch. 1980'den bu yana Uluslar arası Olimpiyat Komitesi başkanlığını yürüten İspanyol işadamı ve diplomat.

 

1934. Kanadalı aktör Donald Sutherland.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1790. Emek-değer teorisine katkılarıyla bilinen İskoçyalı liberal iktisatçı Adam Smith.

 

1912. Fransız matematikçi Henri Poincare

 

1961. Mimar Emin Onat. Modern Türk mimarlığının en büyük ustalarından biri olan Onat'ın yapıtları arasında Çanakkale Anıtı, İstanbul Radyoevi, İstanbul Üniversitesi Fen ve Edebiyet Fakültesi, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi ve İstanbul Adalet Sarayı'nın yanı sıra Orhan Arda ile birlikte tasarladıkları Anıtkabir de var.

 

Aynı gün yazar Vasfi Mahir Kocatürk

 

1967. ABD'nin önde gelen caz üstatlarından John Coltrane.

[Φ Radya]

18 Temmuz Cumartesi

 

1920. İlk Meclisin milletvekilleri "Misak-ı Milli" andı içtiler.

 

1924. Almanya'da Nazi Partisi lideri Adolf Hitler'in Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabı yayımlandı.

 

1932. Türkiye, Cemiyet-i Akvam'a, yani, Milletler Cemiyeti'ne 56. üye olarak kabul edildi.

 

1941. Milli Savunma giderlerini karşılamak üzere tasarruf bonoları çıkarıldı.

 

1951. İngiltere, Türkiye'nin NATO'ya girişine onay verdi.

 

1953. Mısır'da cumhuriyet ilan edildi.

 

1959. Küba'da devrimin önderi Fidel Castro sosyalizme yönelişe direnen Cumhurbaşkanı Urritia'yı görevden uzaklaştırdı.

 

1968. Amerika Birleşik Devletleri'nin 6. Filo askerlerini denize atma iddiasıyla 30 öğrenci tutuklandı. İstanbul Teknik Üniversitesi rektör, dekan ve senato üyeleri tutuklamaları protesto ederek istifa etti.

 

1969. Başbakan Süleyman Demirel, "Birbirimizi yemeyelim. Birbirimizi yiyerek karnımızı doyuramayız," dedi.

 

1971. Profesör Sabahattin Eyüboğlu ve yazar Yaşar Kemal'in eşi Tilda Gökçeli tutuklandı.

 

1972. Çetin Altan, cumhurbaşkanına hakaret gerekçesiyle verilen bir yıllık hapis cezası için cezaevine girdi.

 

1979. Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) Bahçelievler Eğitim Merkezi'nde bomba imal edildiği belirlendi. Milliyetçi Hareket Partisi genel merkezi ve Gençlik Kolları arandı.

 

1980. Fatsa Belediye Başkanı Fikri Sönmez tutuklandı.

 

1981. İrlanda Cumhuriyet Ordusu, IRA taraftarlarının Dublin'deki gösterileri sırasında 120 kişi yaralandı.

 

1986. İnsan Hakları Derneği Ankara'da kuruldu.

 

1989. Emlak Bankası'nı dolandırdığı gerekçesiyle Kemal Horzum tutuklandı.

 

1996. Selçuk Parsadan davası başladı. Parsadan'ın dönemin başbakanı Tansu Çiller'i örtülü ödenekten 5,5 milyar lira dolandırdığı iddia ediliyor.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1811. William Makepeace Thackeray. En çok Vanity Fair adlı romanıyla bilinen Napolyon dönemi İngiliz romancısı.

 

1883. Lev Borisoviç Kamenev. Asıl adı Lev Borisoviç Rosenfeld olan Kamanev 1917 devrimi sonrasındaki on yıl boyunca Komünist Partisi ve Bolşevik hükümetin önde gelen liderlerindi. Stalin'le düştüğü anlaşmazlık sonunda "büyük temizlik"te idam edildi.

 

1918. Güney Afrika'nın siyah lideri Nelson Mandela.

 

1922. Thomas S. Kuhn. Bilimsel Devrimlerin Yapısı adlı, 20. yüzyılın en önemli tarih ve felsefe yapıtlarından biri olan eseriyle bilinen Amerikalı bilim tarihçisi.

 

1933. Modern Rus ve Sovyet şiirinin önde gelen temsilcilerinden Yevgeniy Yevtuşenko.

 

 

Bugün Ölenler

 

1817. İngiliz edebiyatının en bilinen yapıtlarından biri olan "Üç Kızkardeş"in kadın yazarı Jane Austen.

 

1965. Gazeteci ve yazar Refik Halit Karay. Eserleri arasında, "İstanbul'un iki yüzü", "Bugünün Saraylısı", "Guguklu Saat" yer alıyor.

[Φ Radya]

19Temmuz Pazar

1926. İzmir Suikastı davasında idama mahkum eski Ankara Valisi Abdülkadir Bey Trakya sınırında yakalandı.

 

1928. Mısır'da Kral Fuat parlamenter yönetime son verdi.

 

1939. Film denetimine ilişkin sansür nizamnamesi yürürlüğe girdi.

 

1943. Müttefikler Roma'ya hava saldırısı yaptı: 1400 ölü.

 

Aynı gün Türkiye'de Varlık Vergisi tahsilatının 19 milyon lirayı geçtiği açıklandı.

 

1949. Laos bağımsızlığını ilan etti.

 

1954. Elvis Presley'in ilk albümü "That's All Right Mama" çıktı.

 

1957. Türkiye- Mısır arasında ticaret anlaşması imzalandı.

 

1958. Nükleer silah taşıyan Amerika Birleşik Devletleri uçakları İncirlik üssüne indi.

 

1960. Milli Birlik Komitesi eski iktidar üyelerinin Yassıada'da yargılanmalarına karar verdi.

 

1968. Savcılık, 6. Filo olayları sonrası, öğrenci yurduna girmesi ve öğrencilerin cop ve sopalarla yaralanması üzerine 19 Temmuz 1968'de polisler hakkında soruşturma başlattı.

 

1974. İspanya'da General Fransisco Franco sağlık gerekçesiyle yönetimi Kral Juan Carlos'a devretti.

 

1979. Sandinist devrimci güçler, Nikaragua'da Managua'ya girdiler.

 

1980. 22. Olimpiyat Oyunları Moskova'da başladı.

 

Aynı gün12 Mart dönemi başbakanı Nihat Erim İstanbul'da öldürüldü.

 

1982. Refah Partisi kuruldu. Ali Türkmen Genel başkanlığa getirildi.

 

Aynı gün Dünya Şairler Kongre'si açıldı.

 

1987. Uluslararası San Francisco Maratonu'nu Mehmet Terzi kazandı. Terzi'nin derecesi 2 saat 14 dakika 7 saniye.

 

1990. "Karun Hazinesi"nin Türkiye'ye iadesi için açılan dava 19 Temmuz 1990'de bitti. New York Federal Mahkemesi Türkiye lehine karar verdi.

 

1993. Kısa adı İSKİ olan İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi Genel Müdürü Ergun Göknel yolsuzluk iddiasıyla 19 Temmuz 1993'de görevden alındı.

 

1996. Kültür Bakanı İsmail Kahraman "Toplumun geniş kesimleri Kırkpınar güreşlerini seviyor. Opera ve Bale için aynı şeyi söylemek mümkün değil" dedi.

 

1997. Türkmenistan'da düzenlenen Dünya Biyoloji Olimpiyatları'nda Aydın Albayrak birinci oldu.

 

2000. Liseli iki kız öğrenciye gözaltında cop ile tecavüz ettiği iddiasıyla yargılanan polis memuru Gürkan İlhan'a Hatay Emniyeti tarafından "üstün başarılı" çalışmaları nedeniyle teşekkür belgesi verildi.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1834. Fransız empresyonist ressam Edgar Degas

 

1905. Edgar (Parks) Snow. Çin Devrimi gerçekleşmeden önce Çin Komünistleri üzerine en önemli haberleri gerçekleştiren Amerikalı gazeteci.

 

1898. Herbert Marcuse. 1968 başkaldırısını gerçekleştiren ABD ve Batı Avrupa gençliğini 20. yüzyıl Batı toplumlarının Marksist eleştiri ve Freudcu psikanaliz yordamıyla eleştirerek etkileyen Alman kökenki ABD'li filozof.

 

Bugün Ölenler:

 

1992. Yazar, gazeteci ve çevirmen Vahdet Gültekin.

[Φ Radya]

20 Temmuz Pazartesi

"Adli tatil başlıyor."

1891. Bulgaristan Sosyal Demokrat İşçi Partisi kuruldu.

 

1923. Meksika'lı devrimci Panço Villa öldürüldü.

 

1931. Mustafa Kemal Paşa "Köylü hepimizin velinimetidir" dedi.

 

1936. Boğazların Türkiye egemenliğine geçişini sağlayan Montreux Sözleşmesi imzalandı.

 

1944. Hitler'e başarısız bir suikast girişimi yapıldı.

 

1951. Ürdün Kralı Abdullah Kudüs'te öldürüldü.

 

Aynı gün İstanbul'da şiddetli yağış 7 kişinin ölümüne, 1000 evin sular altında kalmasına, 2,5 milyon lira maddi zarara yol açtı.

 

1955.Polis Cumhuriyet Halk Partisi İsparta İl Kongresini dağıttı. Genel Sekreter Kasım Gülek kürsüden indirildi.

 

1961. Korgeneral Cemal Madanoğlu , "Senatör olmak için ihtilal yapmadık" dedi. Milli Birlik Komitesi, Madanoğlu'nun istifasını kabul etti.

 

1962. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, "Ordu, kendi sahasına çekilme gayesi içinde" dedi.

 

1971. Anayasa Mahkemesi Türkiye İşçi Partisi'ni (TİP) kapattı.

 

1972. 500 bininci işçi törenle Almanya'ya gönderildi.

 

1974. Türk Silahlı Kuvvetleri Kıbrıs'a hava indirme ve çıkarma harekatına başladı. Başbakan Bülent Ecevit, "Biz aslında savaş için değil, barış için ve yalnız Türklere değil, Rumlara da barış götürmek için adaya gidiyoruz" dedi.

 

1976. İstanbul'da 22 Yayınevi sahibi ve kitap satıcısı gözaltına alındı, 2100 kitaba el konuldu.

 

1977. Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi ikinci Milliyetçi Cephe (MC) hükümeti konusunda anlaştı.

 

1978. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ile Bülent Ecevit hükümeti arasında "toplumsal anlaşma" imzalandı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu DİSK bu anlaşmaya katılmadı, bu tür biçimsel anlaşmaların kağıt üzerinde kalmaya mahkum olduğunu açıkladı.

 

1979. Nikaragua'da Sandinistalar Somoza rejimine son verdiler.

 

1983. 2. Dünya Ermenileri Kongresi Lozan'da başladı.

 

1994. İşçiler ve kamu çalışanları maaş zammını protesto amacıyla bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.

 

1997. Antalya'da 16 saat süren orman yangınında 222 bin ağaç yandı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1785. Osmanlı Sultanı II. Mahmud. 1803-39 arasındaki hükümdarlığı döneminde giriştiği Tanzimat reformlarıyla çığır açan Mahmut, peş peşe uğradığı yenilgilere karşın İmparatorluğun ayakta kalmasını sağlamaya çalıştı.

 

1919. Everest tepesine tırmanmayı başaran ilk dağcı ve kaşif İngiliz Sir Edmund Hillary.

 

1938. ABD'li sinema oyuncusu Natalie Wood.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1937.Telsiz telgrafın mucidi İtalyan fizikçi Guglielmo Marconi.

 

1947. Tiyatro sanatçısı ve yazar Burhanettin Tepsi.

 

1959. Oyun yazarı Musahipzade Celal.

 

1967. Ressam Fikret Mualla.

[Misafir S.e.t.h]

1899- ABD'li yazar Ernest Hemingway doğdu.

1940- Litvanya, Letonya ve Estonya, Sovyetler Birliği'ne katılma

kararı aldı.

1946- Türkiye'de ilk çok partili seçim yapıldı.

1969- Apollo 11 uzay aracı, dört gün sonra Ay'a ulaştı. Neil

Armstrong, Türkiye saati ile 04.56'da Ay'a ayak basan ilk insan oldu.

1974- Türk jet uçakları Yunan gemisinin Baf'a personel ve malzeme

götürdüğünü belirleyerek, dönmeleri için ihtarda bulundu. Yunan

gemileri deniz ve havadan yapılan ihtara uymayarak, Türk donanmasına

ateş etti. Kocatepe Muhribi, yanlışlıkla Türk uçaklarınca batırıldı.

1982- Türkiye'nin Rotterdam Başkonsolosu Kemalettin Demirer'e

suikast girişiminde bulunuldu. Saldırganlardan biri yaralı ele

geçirildi.

1992- Tiyatro ve sinema sanatçısı Yavuzer Çetinkaya 44 yaşında öldü.

1996- Grekoromende Hamza Yerlikaya, Atlanta Olimpiyatları'nda

altın madalya kazandı.

1996- Türk Hava Kuvvetleri, terör örgütü PKK'nın Irak'ın

kuzeyindeki en büyük kamplarından Bote'yi vurdu.

1999- MİT, terör örgütü PKK'nın üçüncü adamı olarak bilinen Cevat

Soysal'ı 18 Temmuzda Moldova'da yakaladıktan sonra Türkiye'ye getirdi.

2000- Çeşme'deki Dünya Lazer Radyal Gençler Şampiyonası'nda

Güray Zümbül, altın madalya kazanarak Türkiye'ye bu daldaki ilk

Dünya şampiyonluğunu getirdi.

2005- Yönetmen, müzik yapımcısı, besteci Hulki Saner 84 yaşında

vefat etti.

2007- Pakistan'dan, 1954'te İzmir Hayvanat Bahçesi'ne getirilen

fil Pak Bahadır (59), eklemleri ve ayaklarındaki enfeksiyon nedeniyle

anestezi altında ameliyat edilirken öldü.

2008- Savaş suçlusu Sırp lider Radovan Karadziç, Sırbistan'ın başkenti

Belgrad'da sahte kimlikle yakalandı. BM'nin Uluslararası Yugoslavya Ağır

Ceza Mahkemesine teslim edilen Karadziç hakkında, başta soykırım olmak

üzere 11 ayrı dava bulunuyor.

[Φ Radya]

22 Temmuz Çarşamba

1913. Sırbistan 2. Balkan savaşından topraklarını genişleterek çıktı. Bükreş Anlaşması ile Osmanlı 1. Balkan savaşında yitirdiği Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı.

 

1917. Rus çarının tahttan indirilmesiyle kurulan geçici hükümette Aleksandr Kerenskiy başbakan oldu.

 

1948. 16 yaşından küçük çocukların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması yasaklandı.

 

1949. Türkiye'nin ilk ampul fabrikasının temeli İstanbul atıldı.

 

1953. 10 gemili Amerika Birleşik Devletleri filosu İstanbul'a geldi.

 

1955. İsmail Hami Danişmend "1703-1924 Açıklamalı Osmanlı Tarihi Kronolojisi" adlı eserinde Atatürk'e hiç yer vermemişti. Milli Türk Talebe Birliği protesto amacıyla kitabın kapağını yaktı.

 

1956. Akis dergisinin son sayısı toplatıldı.

 

1961. Kuzey Irak'tan 1500 Türkmen Türkiye'ye sığındı.

 

1965. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi genel idare kurulu Alpaslan Türkeş'i sorguya çekti. Türkeş'in partiyi kendi amaçlarına alet ettiği gerekçesiyle ihracı isteniyordu.

 

1967. Adapazarı'nda Richter ölçeğine göre 7,5 şiddetinde deprem oldu. Deprem tüm Marmara, Ege ve İç Anadolu'da da hissedildi. 89 kişi öldü, 400'ü aşkın kişi yaralandı, 795 ev tamamen, 2220 ev kısmen yıkıldı.

 

1971. Edebiyatçı Azra Erhat ve Vedat Günyol tutuklandı.

 

1974. Türkiye Birleşmiş Milletler'in Kıbrıs için yaptığı ateşkes çağrısını kabul etti.

 

1980. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) eski başkanı, Maden-İş Genel Başkanı Kemal Türkler öldürüldü.

 

1981. Mehmet Ali Ağca Roma'da ömür boyu hapse mahkum edildi.

 

1991. Anayasa Mahkemesi, sol görüşlü mahkumları da şartlı tahliye kapsamına aldı, Türkiye Birleşik Komünist Partisi'ni kapattı.

 

2000. Belçika'da mahkumların her ay eşleri ya da sevgilileriyle en az 2 saat süreyle cinsel ilişkiye girmelerine izin verildi.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1822 . Avusturyalı genetik bilimci Johann Mendel.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1987. Eski sağlık bakanı, İstanbul valisi ve belediye başkanı Ordinaryüs Profesör Doktor Fahrettin Kerim Gökay.

 

Aynı gün Gazeteci yazar Örsan Öymen.

 

1992. Operet, tiyatro ve sinema sanatçısı Toto Karaca. Sanatçı bir dönemin çarliston kraliçesi olarak ün yapmıştı.

[Φ Radya]

23 Temmuz Perşembe

 

1888. Enternasyonal, ilk kez Fransa'nın Lille şehrinde işçiler tarafından söylendi.

 

1909. Gazeteci Hasan Fehmi, İttihat ve Terakki aleyhindeki yazıları Serbesti Gazetesi'nde yayınlandıktan sonra vuruldu.

 

1919. Erzurum Kongresi başladı. Mustafa Kemal Erzurum Kongresi'ne başkan seçildi.

 

1939. Hatay'da yönetim Türk hükümetine devredildi.

 

1948. İstanbul Cezaevi'nde çıkan isyan mahkumların üzerine ateş açılarak bastırıldı:1 ölü, 20 yaralı.

 

1952. Mısır'da General Muhammed Necip askeri darbe yaptı.

 

1953. Vicdan ve Toplanma Hürriyetinin Korunması Kanunu çıktı. Bu kanunla, dinin siyasal amaçlar için kullanılmasının önlenmesi amaçlanıyordu.

 

1960. Türk Edebiyatçılar Birliği olağanüstü toplantı yaptı. Toplantıda Peyami Safa, Samet Ağaoğlu ve Faruk Nafız Çamlıbel, 27 Mayıs'tan önce baskı rejimi taraftarı oldukları gerekçesiyle birlikten çıkarıldılar.

 

1968. Konya'da İslamcı bir grup, Öğretmenler Lokali'ni, Yeni Konya gazetesini, Türkiye İşçi Parti merkezini tahrip etti; 16 kişi tutuklandı.

 

1970. Bursa Cezaevi'nde ayaklanma: Savcı 4 saat rehin tutuldu.

 

1971. Yılmaz Güney'in Umut filmi Fransa'daki Grenoble Festivali'nde Büyük Jüri Ödülü'nü aldı. Filmi, izin almadan yurtdışına gönderdiği için Güney hakkında dava açılmıştı.

 

Manisa ve Buca cezaevlerindeki üç idam mahkumu için cellat bulunamadı.

 

1980. Maden-İş Genel Başkanı Kemal Türkler'in öldürülmesini protesto eden Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu DİSK üyesi işçiler tüm yurtta üretimi durdurdu.

 

1981. Devlet Başkanı Kenan Evren, ilkokul, ortaokul ve liselere zorunlu din dersi konulacağını açıkladı.

 

1984. Olimpiyat Oyunları Los Angeles'ta başladı.

 

1990. Polis İstanbul Küçükarmutlu'da operasyon yaptı: 4 yaralı.

 

1995. Anayasa değişikliklerinin bir bölümü Meclis'te kabul edildi. 12 Eylül yöneticilerini koruyan maddelere ilişkin değişiklik önergeleri reddedildi.

 

1996. İstanbul Bayrampaşa Cezaevi'nde Altan Berdan Kerimgiller ölüm orucunun 65. gününde öldü. 262 hükümlünün ölüm orucunu sürdürdüğü, toplu ölümlerin başlayabileceği belirtildi.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1925. Şair Arif Damar.

Bulurdu beni / Irakta en / Ötede ta / Bulurdu beni / Çıkılan bir dağdı bana uzanan yol açılan kapı / Çocuklar hani mutlu hani saklanır analarından odalarda / saklanırdım / Bulurdu beni

 

 

Bugün Ölenler:

 

1941. İlk kadın tiyatro sanatçımız Afife Jale.

 

1948. Sessiz film devrinin büyük ustası, "Bir Ulusun Doğuşu" filminin yaratıcısı Amerikan film yönetmeni D. W. Grffith.

 

1951. II. Dünya savaşından sonra ihanetle suçlanan Fransız devlet adamı Mareşal Petain, 95 yaşında hapishanedeyken.

 

1967. Şair, yazar ve eğitimci Ahmet Kutsi Tecer.

 

1972. Yazar Suat Derviş. "Fosforlu Cevriye" ve "Ankara Mahpusu" romanları Derviş'in eserleri arasında.

 

1989. Ressam Cevat Dereli.

 

1991. Hafif müzik sanatçısı Ertan Anapa.

 

2000. Sunucu ve gazeteci Cenk Koray.

[Φ Radya]

24 Temmuz Cuma

 

1923.Türkiye'nin bugünkü sınırlarını çizen ve Ankara'nın Türkiye'nin meşru hükümeti olarak uluslar arası alanda tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması imzalandı.

 

1936. İspanya hükümeti iç savaş nedeniyle dünyadan yardım istedi.

 

Muhlis Sabahattin'in Ayşe opereti İstanbul'da sahnelendi.

 

1940. Milli Savunma Bakanlığı bütçesine 64 milyon lira ek ödenek kondu.

 

1950. Gazeteciler Cemiyeti sansürün kaldırıldığı 24 Temmuz'u Basın Bayramı ilan etti.

 

1952. Merzifon ve Akşehir'de sel: 77 ev yıkıldı, 500 büyükbaş hayvan öldü, tarım alanları sular altında kaldı.

 

1955. Ekrem Koçak 800 metrede Akdeniz Oyunları rekoru kırarak birinci oldu.

 

1958. Türkiye'nin Kıbrıs'a asker gönderme önerisini İngiltere reddetti.

 

1959. Irak'ta 1000 kadar Kerkük Türkmeni'nin katledildiği açıklandı.

 

1960. gazete sahipleri ve yazı işleri müdürleri basının kendi kendini denetlemesini sağlayacak Basın Ahlak Yasası'nı imzaladı.

 

Devlet Başkanı ve Başbakan Cemal Gürsel Adalet partisi Genel Başkanı Ragıp Gümüşpala'ya bir uyarı gönderdi : "Sizin hüsnüniyetinizin ardında memlekette ne vahim ne tehlikeli bir oyun oynandığını fark etmediğinizi kabul edemiyorum."

 

1963. Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu çıktı.

 

1967. Dokunulmazlığı kaldırılan Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan iptal için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

 

Aynı gün 11 Mayıs'ta greve giden ve haklarını almak için Ankara'ya yürüyüşe geçen Manisalı 90 temizlik işçisi 930 kilometre kat ederek Ankara'ya vardı.

 

1968. Polisin İstanbul Teknik Üniversitesi Yurdu'nu bastığı sırada dövdüğü gençlerden Hukuk Fakültesi öğrencisi Vedat Demircioğlu sekiz gün komada kaldıktan sonra 24 Temmuz 1968'de öldü.

 

1974. Yunanistan'da yedi yıldır süren cunta yönetimi sona erdi ; sürgündeki Konstantin Karamanlis hükümeti kurmak üzere geri döndü.

 

1978. Salihli Cezaevi'nde mahkumlar ayaklandı; müdür öldürüldü, savcı rehin alındı. Aynı gün Yargıtay, yasaların faşistçe hazırlandığını ve bunların kaldırılması için mücadele vermek gerektiğini söylemenin suç olmadığına karar verdi.

 

1986. İstanbul Kartal'da tren kazası: 9 ölü, 18 yaralı.

 

1991. Cumhurbaşkanı Turgut Özal kamu işçilerine yapılan yüzde 142 zammı yüksek buldu; Başbakan Mesut Yılmaz'ı eleştirdi.

 

1992. İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün Cağaloğlu'ndaki binasına roketli saldırı düzenlendi. Saldırıyı Devrimci- Sol örgütü üstlendi.

 

1996. Ölüm orucunun 66. gününde Bayrampaşa Cezaevi'nde İlginç Özkeskin öldü. Adalet Bakanı Şevket Kazan "Eylemi sona erdirmezlerse mevcut haklarını da alırım" dedi.

 

2000. Çetin Emeç'i öldürmekten yargılanan İslami Hareket Örgütü yöneticisi İrfan Çağrıcı ve 4 arkadaşı idama mahkum edildi.

 

Aynı gün İsrail Başbakanı Ehud Barak eğer İsrail- Filistin barışı sağlanacaksa Gazze Şeridi'ndeki tüm Yahudi mahallelerini boşaltmaya hazır olduklarını söyledi.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1793. Güney Amerika'nın İspanya'dan bağımsızlığını kazanmasına önderlik eden Simon Bolivar.

 

1802. "Monte Cristo Kontu" eseriyle ünlü Fransız yazar Alexander Dumas Pere.

 

Bugün Ölenler:

 

1941. Hattat Kamil Akdik

 

1980. İngiliz aktör Peter Sellers.

 

1990. Tiyatro ve sinema oyuncusu, film yönetmeni Agah Hün. Sanatçı sinemaya 1953'de ilk renkli Türk filmi olan Halıcı Kız'la geçmişti.

[Φ Radya]

25 Temmuz Cumatesi

1814. Robert Stevenson'un yaptığı lokomotif çalıştırıldı.

1931. Cumhuriyet döneminin ilk basın yasası olan Matbuat Kanunu kabul edildi. Yeni kanun "hilafet", "saltanat", "anarşizm", "komünizm" yanlısı yayınlara ilk kez açık yasak getiriyor, hükümete de "ülke çıkarlarına ters düşme" durumunda yayınları "geçici kapatma" yetkisi tanıyordu. Basın üzerinde denetimi arttıran bu yasaya karşı çıkan tek milletvekili, gazeteci Hakkı Tarık Bey (Us) oldu.

 

1933. Lev Troçki sığınmacı olarak İstanbul, Heybeliada'dan Fransa'ya gitti.

 

1934. Avusturya başbakanı Englebert Dollfuss ülkesindeki Naziler tarafından Viyana'da öldürüldü.

 

1936. Adolf Hitler İtalya'nın Habeşistan'ı ilhakını tanıdı.

 

1941. Bozkurt dergisi yeniden kapatıldı. Aşırı Türkçü bulunan dergide ırk unsuru Türkleri birleştiren en önemli etken olarak görülüyordu.

 

1943. Benito Mussolini'nin iktidardan düşürülmesiyle faşizm İtalya'da yasadışı ilan edildi.

 

1950. Bakanlar Kurulu 25 Temmuz 1950'de Kore'ye 4 bin 500 kişilik bir askeri birlik göndermeye karar verdi.

 

1951. Atatürk Kanunu 25 Temmuz 1951'de Meclis'te kabul edildi. Amaç, Atatürk devrimlerini korumak, Atatürk heykel ve anıtlarına saldırıların önüne geçmek.

 

1957. Askeri bir uçak Bursa'da düştü: 15 ölü, 19 yaralı.

 

1958. Sovyetler Birliği Türkiye'ye bir nota verdi; Türkiye'nin Irak'a girmesi kötü sonuçlar doğurur.

 

1959. Türkiye Kerkük Türkmenleri için Irak'tan teminat istedi.

 

1962. Maliye Bakanı Ferit Melen, "Türkiye'siz bir Avrupa siyasi ve iktisadi birliği kuvvetli bir birlik olamaz" dedi. Aynı gün İzmir'de temizlik işçileri yarım gün iş bıraktılar.

 

1967. Anayasa Mahkemesi sosyalizmin Anayasa'ya aykırı olmadığına karar verdi.

 

1968. 25 Temmuz 1968'de; İstanbul'da polis öğrencilere müdahale etti; 30 öğrenci ve 20 polis yaralı.

 

1973. Türkiye Barolar Birliği Genel Başkanı Profesör Faruk Erem Üniversite özerkliğinin gasp edildiği gerekçesiyle öğretim üyeliğinden istifa etti.

 

1975. Türkiye İncirlik dışındaki bütün Amerikan üslerine el koydu.

 

1978. Dünyanın ilk tüp bebeği Louise Brown İngiltere'de doğdu.

 

1979. Adalet partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel "Evhama gerek yok. Milliyetçi Hareket Parti'sini kullanacak kadar kötü adam değilim" dedi.

 

1984. Gencay Gürün İstanbul Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmenliğine atandı.

 

1990. Kısa adı HEP olan Halkın Emek Partisi milletvekillerinin İstanbul'dan Diyarbakır'a "Onurlu ve özgür yaşam" yürüyüşü Diyarbakır'da 10 bin kişinin katıldığı mitingle tamamlandı.

 

1992. Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesut Barzani ve Kürdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani'ye diplomatik Türk pasaportu verildiği açıklandı. Aynı gün Türkiye'de Atatürk Barajı'nın iki ünitesi açıldı.

 

1994. Ürdün Kralı Hüseyin ile İsrail Başbakanı Yitzak Rabin savaş durumunu sona erdiren deklarasyonu imzaladılar.

 

Aynı gün, Gelibolu Yarımadası'nda 2000 hektarlık orman alanı yandı.

 

1995. İstanbul Kumkapı'daki bir lokantada yemek yiyen 4 kadın yan masadaki erkeklerin tacizine uğradı. Kadınların kendilerini savunma girişimi tartışmaya yol açtı. Zeynep Uludağ'ın yan masadaki 3 erkekten İsmail Kızılkaya'yı bıçaklayarak öldürdüğü açıklandı.

 

Aynı gün, Gümüşhane Barosu Başkanı Ali Günday türbanlı iki kadın avukatı barodan attırdığı gerekçesiyle öldürüldü.

 

1996. Cezaevlerinde süren ölüm orucunun 67. gününde Hüseyin Demircioğlu, Ali Ayata ve Müjdat Yanat öldüler. 5 bin kişi İstanbul Sultanahmet'te Adalet Bakanlığı'nı protesto etti.

 

2000. Bir Concorde uçağı Paris'ten kalkıştan kısa bir süre sonra düştü; 100 yolcu ve 9 mürettebattan kurtulan olmadı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1905. Elias B. Canetti. Eserleriyle kalabalıkların duygularını, iktidarın yol açtığı ruhsal bozuklukları ve toplumla çatışma içindeki bireye ışık tutan Bulgar yazar 1981'de Nobel Edebiyat Ödülünün de sahibi.

 

1894. Gavrilo Princip. Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Francis Ferdinand'I öldüren Sırp milliyetçisi.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1974. Oyun yazarı İsmet Küntay. Yazar, "403. Kilometre", "Evler Evler" , "Tozlu Çizmeler oyunlarıyla" tanınmıştı. İsmet Küntay Tiyatro Ödülü her yıl 25 Temmuz'da veriliyor.

 

1987. Gazeteci ve karikatürist Hüseyin Hulki Onaran. Onaran Akbaba, Varlık, Doğan Kardeş , Akşam ve Cumhuriyet gazetelerinde çalışmıştı.

[Φ Radya]

26 Temmuz Pazar

1927. Mustafa Kemal Lozan Antlaşması'nın 4. yıl dönümünde, "Türk milleti için siyasi bir zafer teşkil eden bu antlaşmanın Osmanlı tarihinde emsali yoktur" dedi.

 

1930. Başyazarlığını Selim Ragıp Bey'in (Emeç) yaptığı Son Posta gazetesi İstanbul'da yayımlanmaya başladı.

 

1933. Adolf Hitler görme, duyma gibi sorunları olan engelli Almanların kısırlaştırılacağını açıkladı.

 

1945. İngiltere'de Sir Winston Churchill seçimleri kaybetti; İngiltere tarihinde ilk kez İşçi Partisi iktidara geldi: Clement Attlee başbakan oldu.

 

1951. Şair Nazım Hikmet vatandaşlıktan çıkarıldı.

 

1953. Moncada Kışlası baskınıyla Küba Devrimi başladı. Devrimcilerin lideri Fidel Castro tutuklandı.

 

1956. Mısır cumhurbaşkanı Cemal Abdül Nasır Süveyş Kanalı'nı millileştirdi.

 

1963. Yugoslavya, Üsküp'te deprem: 1000 ölü, 100 000 insan sokakta.

 

1967. Tunceli Pülümür'de Richter ölçeğine göre 6 şiddetinde deprem: 95 ölü, 127 yaralı.

 

1974. Kıbrıs için ateşkes görüşmelerine Dışişleri Bakanı Turan Güneş katıldı. Güneş, "Ateşkes belli haklarımızı kullanmamamız manasına gelmez" dedi.

 

Aynı gün Ege Üniversitesi'nden yardımcı doçent Nebahat Koru türbanla derse girdiği için ceza aldı. Türban tartışması yeniden başladı.

 

1987. Yunanistan'da aşırı sıcaklar nedeniyle 700'ünden fazla insan öldü. Hükümet olağanüstü hal ilan etti.

 

1991. Asgari ücret brüt 801 bin, net 503 bin lira oldu.

 

1995. Manisa Valiliği kırmızı ışıkta geçen yayaların akli dengelerinin kontrol edilmesine karar verdi.

 

1996. Ölüm orucunun 68. gününde Tahsin Yılmaz ve Ayşe İdil Erkmen öldüler. Adalet Bakanı Şevket Kazan ölümler için "örgüt infazı" dedi.

 

2000. Kısa adı RTÜK olan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu İstanbul'da yayın yapan Özgür Radyo'ya 365 gün kapatma cezası verdi.

 

Aynı gün İtalya'da 32 kent ve kasaba belediyesi çağdaş kentin öldürücü temposuna karşı bir araya gelerek yavaş kent projesini başlattı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1856. İrlanda asıllı gazeteci, müzik eleştirmeni ve oyun yazarı George Bernard Shaw.

 

1928. "2001 Uzay macerası", "Full Metall Jacket" filmlerinin yaratıcısı film yönetmeni Stanley Kubrick.

 

1943. "Rolling Stones" müzik topluluğu kurucularından Mick Jagger.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1952. Arjantin Başkanı Juan Peron'un eşi Eva Peron.

 

1978. Besteci ve orkestra şefi Ferit Alnar. En çok seslendirilen eserleri: "İki Dans", "Violonsel Konçertosu", "Kanun ve Yaylı Sazlar Orkestrası için Konçerto".

 

1986. Oyun yazarı Sadık Şendil. "Yedi Kocalı Hürmüz", Şendil'in eseri.

[Φ Radya]

27 Temmuz Pazartesi

 

1794. Fransız Devrimi’nin Jacobin önderlerinden Maximilien Robespierre iktidardan düşürüldü ve Fransa Milli Meclisi’nce tutuklanarak hapishaneye gönderildi.

 

1926.İzmir Suikastı sanıklarından Kara Kemal yakalanmak üzereyken intihar etti.

 

1941. Japonya Çinhindi'ni işgal etti.

 

1953. Kore Savaşı Panmunjan'da imzalanan ateş kes anlaşmasıyla sona erdi. Savaş sırasında 2 milyondan fazla insan öldüğü tahmin ediliyor. .

 

1954. Mısır cumhurbaşkanı Cemal Abdül Nasır ile İngiltere anlaştı; 65 bin İngiliz askeri Süveyş Kanalı'nı terk edecek.

 

1955. Ulus gazetesi yazarlarından Bülent Ecevit Cumhurbaşkanı Celal Bayar'a hakaret ettiği gerekçesiyle sorgulandı.

 

1971. Türkiye- Ortak Pazar Geçici Ticaret Anlaşması imzalandı.

 

1976. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit'i New York'ta öldürmek isteyen Kıbrıslı Rum Stavros Skopetrides silahını ateşleyemeden yakalandı.

 

1979. Zonguldak ve Mersin'de yağ bulamayan ev kadınları gösteri yaptı.

 

1980. Balgat katliamı nedeniyle idama mahkum edilen sağ görüşlü Mustafa Pehlivanoğlu ile İsa Armağan Ankara Mamak askeri cezaevinden firar ettiler.

 

1983. Ermeni militanlar Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği'ni bastı. Büyükelçilik maslahatgüzarının eşi öldü. Aynı gün Paris'teki Ermeni Kültür Merkezi bombalandı.

 

1993. Genel Kurmay Başkanı Doğan Güreş'in görev süresinin 1 yıl uzatılmasına karar verildi.

 

1995. Sakarya- Pamukova'daki mühimmat bölüğünde yangın çıktı, cephanelik havaya uçtu. 15 bin nüfuslu ilçe boşaltıldı.

 

1996. Ölüm oruçlarının 69. gününde Yemliha Kaya, Osman Akgün, Hicabi Küçük ve Hayati Can öldüler. Yaşar Kemal, Zülfü Livaneli ve Eşber Yağmurdereli'nin arabuluculuğuyla eylem bitti. 20 Mayıs 1996'da başlayan eylemde 12 kişi öldü.

 

2000. Suriye'nin yeni Devlet Başkanı Beşar Esat ülkesindeki siyasi mahkumların geri kalan cezalarını affettiğini açıkladı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1824. Kamelyalı Kadın'ın yaratıcısı Fransız oyun yazarı Alexander Dumas Fils.

 

 

 

Bugün ölenler:

 

1946. Amerikalı romancı ve ozan Gertrude Stein.

 

1970. Portekiz diktatörü Antonio Salazar.

 

1978. Tanınmış Milli Piyango Bayii Nimet abla Nimet Özden.

 

1980. Devrik İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi.

[Misafir birce]

1832 - İbrahim Paşa komutasındaki Mısır ordusu, Osmanlı ordusunu yenilgiye uğrattı.

 

29 Temmuz 1856 Robert Schumann, Alman besteci (d. 1810) vefat etti.

 

29 Temmuz 1921 Adolf Hitler, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin başkanı oldu.

 

29 Temmuz 1948 Yaz Olimpiyatları: II. Dünya Savaşı nedeniyle 12 yıldır yapılamayan olimpiyatlar Londra'da başladı.

 

29 Temmuz 1958 NASA kuruldu.

 

29 Temmuz 1960 Hasan Saka, Eski başbakanlardan (d. 1886) vefat etti

 

29 Temmuz 1967 Veneyuela'nın başkenti Caracas kentinde deprem oldu, yaklaşık 500 kişi öldü.

29 Temmuz 1979 Herbert Marcuse, Alman asıllı ABD'li felsefeci (d. 1898) vefat etti

 

29 Temmuz 1981 Büyük Britanya’da Galler Prensi Charles, Lady Diana ile evlendi.

29 Temmuz 1983 David Niven, İngiliz sinema oyuncusu (d. 1910) vefat etti

 

29 Temmuz 1987 Margaret Thatcher ile François Mitterrand, Manş Tüneli'nin inşasına ilişkin anlaşmayı imzaladılar.

 

29 Temmuz 1989 Iran devlet başkanlığı seçimlerini Haşimi Rafsancani kazandı.

 

29 Temmuz 1999 Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk kez bir başkan görev başındayken ceza aldı. Başkan Bill Clinton yalan ifade vermek

 

suçundan 90 bin dolar ödemeye mahkum edildi.

 

 

...29 Temmuz 2009 Turkish-media.com Forum Yenilendi

 

[Misafir birce]

1784- ''Ansiklopedi''nin kurucusu Fransız edebiyatçı, filozof Denis Diderot, Paris'te öldü.

 

30 Temmuz 1896 Alman İmparatorluğunun kurucusu ve ilk Şansölyesi Otto Von Bismarck öldü.

 

30 Temmuz 1908- Aralarında Cemal ve Talat paşalar ile Cavit Bey'in de bulunduğu

 

Selanik İttihat ve Terakki Cemiyeti sorumluları İstanbul'a geldi.

 

30 Temmuz 1922 Başkomutan Mustafa Kemal, Genelkurmay Başkanı Fevzi ve Garp Cephesi Komutanı İsmet paşalar, Akşehir'de ''Büyük

 

Taarruz''un ayrıntılarını görüştü.

 

30 Temmuz 1930 Montevideo'da yapılan ilk Dünya Futbol Şampiyonası'nı Uruguay Milli Takımı kazandı.

 

30 Temmuz 1953 Demiryolları, devlet işletmesi haline getirildi.

 

 

 

...30 Temmuz 1990 Sinema sanatçısı Hüseyin Peyda vefat etti.

 

 

 

 

30 Temmuz 1992 Grekoromende 62 kiloda Akif Pirim, Barselona Olimpiyatları'nda şampiyon oldu.

 

30 Temmuz 1995 Çeçenistan ve Rusya arasındaki savaşa son veren bir dizi anlaşma Grozni'de imzalandı.

 

30 Temmuz 2006 Türkiye'de kadın haklarının önde gelen savunucularından Gazeteci yazar Duygu Asena, yaşama veda etti.

 

30 Temmuz 2007 İsveçli yönetmen İngmar Bergman 89 yaşında öldü.

 

30 Temmuz 2008 Anayasa Mahkemesi, AK Parti'nin kapatılması istemiyle açılan davayı karara bağladı. Anayasa Mahkemesinin 6 üyesi partinin

 

''kapatılması'', 5 üye ise ''kapatılmaması'' yönünde oy kullandı. Anayasa'da kapatma için aranan nitelikli çoğunluk olan 7 üyenin oyuna

 

ulaşılamadı. Ancak Yüksek Mahkeme, AK Parti'nin 2008'de aldığı Hazine yardımından 1/2 oranında yoksun bırakılmasına karar verdi.

 

30 Temmuz 2008 İzmir'de ''Gediz'', Gaziantep'te ''Gazikent'' adıyla iki vakıf üniversitesi kurulmasına ilişkin tasarı, TBMM Genel Kurulunda kabul

 

edilerek yasalaştı.

 

30 Temmuz 2008 TBMM Başkanı Köksal Toptan, ''TBMM Onur Ödülü''nü törenle tarihçi Prof. Dr. Halil İnalcık'a verdi

[Φ Radya]

31 Temmuz Cuma

1914. Demokratik sosyalizmin kurucularından Jean Jaures öldürüldü.

 

1932. Almanya'da 230 milletvekilliği alan Naziler birinci parti oldu.Sosyal demokratlar 133, komünistler 89 milletvekili çıkardılar.

 

Aynı gün Türkiye Güzeli Keriman Halis Belçika'da Dünya Güzellik Kraliçesi seçildi.

 

1945. "Sosyal demokrat" ve "Günizm" adlı partileri kurmak isteyenlerin başvurusu reddedildi.

 

1949. Veliefendi Hipodromu'nda seyirciler at yarışlarına hile karıştığı iddiasıyla hakem kulesini ve tribünleri yaktı.

 

1952. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) kuruldu. Türk-İş Türkiye'nin ilk sendikal konfederasyonudur.

 

Üreticiler, ilan edilen üzüm, incir, fındık ve pamuk fiyatlarından memnuniyetleri nedeniyle Başbakan Adnan Menderes'e teşekkür telgrafları çektiler.

 

1959. Türkiye Avrupa Ekonomik Topluluğu'na (AET) üyelik için resmen başvurdu.

 

Kısa adı ETA olan Bask Yurdu ve Özgürlüğü örgütü de aynı gün kuruldu.

 

1962. Paris'te "Türkiye'ye Yardım Kulübü" kuruldu. Dokuz ülkeli konsorsiyum Ortak Pazar ve Avrupa Yatırım Bankası ile işbirliği yapacak.

 

1964. Amerika Birleşik Devletleri uydusu Ranger 7, Ay yüzeyinin yakından çekilmiş fotoğraflarını yolladı.

 

1965. Alpaslan Türkeş Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi genel başkanlığına seçildi. Aynı gün, İngiliz televizyonunda sigara reklamları yasaklandı.

 

1966. Chicago, New York ve Cleveland'da ırkçı gösterilere polis müdahale etti. Sonuç: 6 ölü, 84 yaralı.

 

1969. Türkiye'de bira sanayiinin gelişmesi nedeniyle Emniyet Müdürlüğü birayı alkollü içki saymamaya karar verdi.

 

1971. Amerikalı astronotlar Davit Scott ve James Irvin ay yüzeyinde 4 tekerlekli bir araçla gezdiler. Aynı gün, ekonomik nedenlerle Yeni Gazete ile Yeni İstanbul gazeteleri yayın durdurma kararı aldılar.

 

1972. 154 sanıklı Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu (Dev-Genç) davası İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi'nde başladı.

 

1980. Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği İdari Ataşesi Galip Özmen ile kızı Neslihan Atina'da silahlı saldırı sonucu öldürüldü.

 

1983. Sosyal Demokrasi Partisi'nin (SODEP) veto edilen eski genel başkanı Erdal İnönü SODEP'ten milletvekili adayı olacağını açıkladı.

 

1986. Bazı Sosyal Demokrat Halkçı Partililer hakkında Kürtçe konuştukları gerekçesiyle soruşturma açıldı.

 

1987. Askeri cezaevi ve tutukevlerindeki baskıları protesto için tutuklu ve hükümlülerin açlık grevleri devam ediyor. Tutuklu ve hükümlü aileleri Adalet Bakanlığı önünde oturma eylemi başlattı.

 

1990. Bakkallar ve Bayiler Federasyonu kola boykotundan sonra yabancı içki ve sigara satmama kararı aldı.

 

1986. Gazete promosyonlarına kısıtlama getiren yasa tasarısı Meclis'te kabul edildi.

 

1998. Dünya Gençleri'nin Bergama Buluşması gerçekleşti ; 25 ülkeden yaklaşık 2 bin genç bir araya geldi.

 

2000. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer , 9 Eylül Üniversitesi Rektörlüğü'ne Emin Atıcı'yı atadı. Atıcı Yüksek Öğrenim Kurulu listesinde üçüncü sıradaydı.

 

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1912. Monetarist ekonominin kurucusu Milton Friedman.

 

 

Bugün Ölenler:

 

1986. Besteci ve piyanist Franz Lizst.

 

1990. Sinema oyuncusu Hüseyin Peyda.

[Φ Radya]

1 Ağustos Cumartesi

 

1571. Lala Mustafa Paşa Venedik Cumhuriyetine ait Kıbrıs adasını zapt etti.

 

1929. Yunanistan'da genel grev

 

1933. İstanbul Üniversitesi kuruldu.

 

1936. Adolf Hitler Berlin Olimpiyatları'nı açtı.

 

1942. Almanlar Stalingrad'dan Krasnodar'a uzanan demiryolunu kapattılar.

 

1947. İstanbul Türk Musikisi Yüksek Sanatkarlar Cemiyeti kuruldu.

 

1950. Türkiye Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'na (NATO) başvurdu.

 

1951. Yabancı Sermaye Yatırımlarını Teşvik Kanunu çıktı.

 

1957. Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü (EOKA) Kıbrıs Türklerine karşı bir bildiri yayımladı. Bildiri, adanın taksimi durumunda Türk-Yunan savaşı çıkacağını ileri sürdü.

 

1958. Karikatürist Nehar Tüblek, uluslararası "Altın Hurma" ödülünü kazandı.

 

1969. Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar, "Türkiye'de sosyalizm, geniş halk kitlelerinin bilinçlenmesi ve seçim yoluyla iktidara gelmeleri sonucunda kurulacaktır" dedi.

 

Aynı gün, İstanbul'da işçiler Türk Demir Döküm Fabrikasını işgal etti.

 

1971. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), kuruldu. Derneğin "Türkiye'nin demokratik ve planlı yoldan kalkınması ve Batı uygarlık seviyesine ulaşmaya hizmet amacıyla kurulduğu" açıklandı.

 

Aynı gün Çetin Altan gıyabında 1,5 yıl hapse mahkum oldu.

 

1975. Aralarında Sovyetler Birliği'nin de bulunduğu 35 ülke Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (OSCE) Helsinki Zirvesi'nde, Helsinki Nihai Senedi olarak anılan insan hakları sözleşmesini imzaladı.

 

1980. Siyasi nedenlerle10 ilde 24 kişi öldürüldü.

 

1987. Ayetullah Humeyni'nin çağrısıyla Amerika Birleşik Devletleri'ni protesto eden İranlı hacılarla Arabistan polisi çatıştı, 402 kişi öldü.

 

1989. Açlık grevinin 35. gününde Eskişehir Özel Tip Cezaevi'nden 312 tutuklu ve hükümlü Nazilli ve Aydın cezaevlerine nakledildiler. Nakilde 2 tutuklu öldü, 4 tutuklu yaralandı.

 

 

Bugün Doğanlar:

 

1744. Jean Baptiste Pierre Antoine de Monet Chevalier de Lamarck. Darwin teorisi tarafından çürütülen, sonradan kazanılmış özelliklerin kuşaktan kuşağa geçemeyeceği düşüncesini biyolojiye yerleştirmesiyle tanınan Lamarkizmin kurucusu Fransız biyolog.

 

1819. Herman Melville. Başyapıtı Moby Dick (1851) ile ünlü, deniz romanlarıyla tanınan Amerikalı kısa öykü yazarı.

 

Bugün Ölenler:

 

1982. Gazeteci yazar Kemal Zeki Gençosman.

[Φ Radya]

2 Ağustos Pazar

 

1491. 509 yıl önce Museviler din değiştirmedikleri için İspanya'yı terke zorlandılar. Musevilerin büyük bir kısmı Kemal Reis'in kadırgaları ile İstanbul'a geldiler ve Osmanlı topraklarına kabul edildiler.

 

1865. Lewis Carroll'un yazdığı Alice Harikalar Diyarı'nda ilk kez basıldı.

 

1926. Bozkurt gemisi ile Fransız Lotus gemisi Ege Denizi açıklarında çarpıştı; Bozkurt gemisi battı, 8 kişi öldü.

 

1937. İzmir'de bir petrol deposunda yangın: 17 işçi yandı.

 

1939. Adalet Bakanlığı halk önünde idam yapılmayacağına dair bir genelge yayımladı.

 

1944. Meclis Almanya ile siyasi ve iktisadi ilişkileri kesti.

 

1955. Zonguldak'ta sel: 3 ölü, 560 ev ve dükkan sular altında.

 

1961. Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları 1. Kurultay'ı toplandı. Türkiye'nin ilk siyasi gençlik kurultayı.

 

1967. Anayasa Mahkemesi Çetin Altan'ın dokunulmazlığını kaldırma kararını iptal etti.

 

1969. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Bülent Ecevit, "İlericilik-gericilik tartışması dinsel değil, ekonomik bir çekişmedir" dedi.

 

1975. İstanbul Taksim'deki Sheraton Oteli açıldı. Açılışı Başbakan Süleyman Demirel yaptı.

 

1979. Renault ve Tofaş fabrikalarında parça yokluğundan üretim durdu. Aynı gün Devrimci İşçi Sendikaları Genel Başkanı Fehmi Işıklar Diyarbakır'da tutuklandı.

 

1980. İtalya'da Bologna istasyonunda bomba patladı; 84 kişi öldü. Eylemi sağcı Devrim Birlikleri örgütü üstlendi.

 

1987. Türkiye'de kan kanserli bir hastaya ilk kemik iliği nakli yapıldı.

 

1990. Irak Kuveyt'i işgal etti.

 

1997. Cizre'de, bir düğünde bir korucunun el bombası patlayınca diğer korucular sağa sola ateş ettiler: 9 ölü, 57 yaralı. Yetkililer olayın kaza değil, kişisel öç amaçlı olduğunu açıkladı.

 

 

 

Bugün doğanlar:

 

1924. Siyah Amerikalı yazar James Baldwin.

 

1932. "Arabistanlı Lawrance" filmiyle üne kavuşan İrlandalı aktör Peter O'toole.

 

 

Bugün ölenler:

 

1921. Dünyaca ünlü tenor Enrico Caruso.

 

1930. Tiyatrocu, komedyen Ahmet Fehim Efendi.

 

1976. "Metropolis" filminin yaratıcısı Alman yönetmen Fritz Lang.

 

1999. Eski Hva Kuvvetleri Komutanı ve İçişleri Bakanı İrfan Özaydınlı.

[Φ Radya]

3 Ağustos Pazartesi

 

201. Cannae savaşında Annibal büyük Roma ordusunu yendi.

 

1492. Cenovalı Kristof Kolomb, İspanya'dan 3 gemi ile yola çıktı. 63 gün sonra, 12 Ekim günü Hindistan'a vardığını zannederek Amerika Kıtası'na ayak bastı.

 

1878. La Scala Opera binası Milano'da açıldı.

 

1924. Üzerinde "Türkiye Cumhuriyeti" yazılı madeni 10 kuruşluk paralar tedavüle çıktı.

 

1936. Siyah atlet Jese Owens üç gün içinde Berlin olimpiyatlarında 4 dalda altın madalya kazanarak Hitler'in ari ırk teorisine büyük bir darbe vurdu.

 

1948. Serbest Güreş Milli Takımı Londra Olimpiyatları'nda birinci oldu.

 

1949. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Çin Halk Cumhuriyeti'nin Birleşmiş Milletlere girme isteğini reddetti.

 

1950. İstanbul Radyosu' klasik Türk müziği yayın oranı yüzde 39'dan yüzde 46'ya çıkartıldı.

 

1955. Samuel Beckett'in oyunu "Godot'yu Beklerken" ilk kez Londra'da sahnelendi.

 

1960. 235 general ve amiral emekliye sevk edildi. Emekliye sevk edilenler arasında Genelkurmay başkanı Ragıp Gümüşpala da vardı. Aynı gün Genelkurmay başkanlığına Cevdet Sunay getirildi.

 

1966. Çorum Belediye Başkanını protesto etmek için çıplak ayakla yürüyen işçiler Ankara'ya ulaştı.

 

1968. İstanbul'da "Komünizmle Savaş" mitingi yapıldı.

 

1971. Yargıtay, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu, THKO üyesi Ömer Ayna'nın 36 yıllık mahkumiyetini bozdu.

 

1972. Yazar Sevgi Soysal orduya hakaret suçundan 10 ay ağır hapse mahkum oldu.

 

1979. Savcı Doğan Öz'ü öldürmekten yargılanan ülkücü İbrahim Çiftçi idama mahkum edildi.

 

1990. Harb-İş Sendikası üyesi 4 bin işçi 26 Amerikan işyerinde greve başladı.

 

1995. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, TOBB'un hazırlattığı "Doğu Raporu" açıklandı. Raporu, TOBB başkanlık Danışmanı Prof. Dr. Doğu Ergil hazırlamıştı.

 

1996. 1922'de Tacikistan'da çarpışırken ölen Enver Paşa'nın naşı İstanbul'a getirildi.

 

1999. PKK lideri Abdullah Öcalan, dağdaki militanlara silahlı mücadeleye son verme, barış için çalışma çağrısı yaptı.

 

Bugün Doğanlar:

 

1924."Exodus", "Topaz", "7. Mahkeme" gibi kitaplarıyla ünlü Amerikalı yazar Leon Uris ..

 

Bugün Ölenler:

 

1924. "Karanlığın Yüreği", "Lord Jim" gibi kitaplarıyla tanınan Polonya doğumlu yazar Joseph Conrad.

 

1977. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios.