SALİH KİMSELER HAKKINDA AŞIRI GİTMEK

[Φ selef_61]

SALİH KİMSELER HAKKINDA AŞIRI GİTMEK

 

Allah (c.c) şöyle buyuruyor:

«De ki: «Ey kitap ehli! Hakkın dışına çıkarak dininizde aşırı gitmeyin. Daha önce sapmış birçoklarını da saptırmış ve böylece doğru yolu kaybetmiş bir kavmin heva ve heveslerine uymayın.» (Maide: 77)

İbn-i Abbas (r.a):

«Sakın ilahlarınızı bırakmayın. «Ve'd», «Suva», «Yagus», «Yağuk» ve «Nasr» gibi putlarınızdan vazgeçmeyin» dediler.» (Nuh: 23) ayetini zikrettikten sonra şöyle dedi:

«Bu isimler Nuh (a.s)'ın kavmindeki salih kimselerin isimleriydi. Bunlar öldükten sonra bu zatlara bağlı olanlar: «Bunların resimlerini çizersek onlara baktığımızda ibadetlerimizi daha şevkle yaparız» diyerek onların resimlerini yaptılar. Daha sonra heykellerini de yapmaya başladılar. Zamanla dinlerini unutup bu putlara tapmaya başladılar.» (Buhari)

Ömer (r.a) Rasulullah (s.a.s)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

«Hristiyanların Meryem oğlu İsa'yı aşırı övdükleri gibi beni övmekte aşırı gitmeyin. Ben Allah'ın kulu yum. Benim hakkımda: «Allah'ın kulu ve rasulü» deyin.» (Buhari - Müslim)

Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:

«Sakın aşırı gitmeyin. Sizden önceki kavimlerin mahvolmalarının sebebi aşırı gitmeleri olmuştur.»

(Ahmed - Tirmizi - İbn-i Mace)

 

Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:

«Şeriatın dışına çıkarak (Kur'an ve sünnetin dışına çıkarak) ibadet edenler helak oldular.» Ve bunu üç kere tekrarladı. (Müslim)

 

Yukarıdaki ayeti kerimeler ve hadisi şerifler apaçık gösteriyor ki:

- Yeryüzünde şirkin ilk defa çıkışına sebep olan olay salih kimselere layık olduklarından ve hakettiklerinden daha fazla değer verilmesidir.

- Salih insanları sevmek, onlarla dost olmak, onlara Allah'ın koyduğu sınırlar çerçevesinde değer vermek İslam'ın bir gereğidir. Fakat onları aşırı derecede sevmek, onlara Allah'ın bildirdiğinden daha fazla değer vermek insanı şirk uçurumuna sürükleyebilir.

- Salih kimselerin mezarlarını ziyaret ederken ve önce resimlerini daha sonra da heykellerini yapıp bunlara ibadet ederken müşriklerin yegane gayeleri ve hareket noktaları bu salih insanları Allah katında kendilerine şefaatçi olarak kabul etmeleriydi. Yoksa onları ilah olarak görmeleri sözkonusu değildi.

 

 

Müslüman Bir Kimsenin Salihlerin Mezarında

Veya Türbesinde Allah'a İbadet Etmesi Sakıncalıdır:

 

Aişe (r.a) şöyle rivayet eti:

Rasulullah (s.a.s)'in bir hastalığında kadınlarından bazıları Habeş diyarında gördükleri (Mariye denilen bir kiliseden) bahsetmişlerdi. Rasulullah'ın zevcelerinden Ümmü Seleme ve Ümmü Habibe (r.anhuma) vaktiyle Habeşistan'a hicret ettikleri zaman gördükleri bu kilisenin güzelliğini ve içindeki kıymetli resimleri bize anlatıyorlardı. Rasulullah (s.a.s) hemen başını kaldırdı ve:

«Habeşliler öyle kimselerdi ki bunlardan salih bir kişi ölünce hemen onun kabri üzerine mescid yaparlar. Ve o salih kimsenin bir resmini o mescide koyarlar. Bunlar Allah katında halkın en şerlileridir» buyurdu.

(Buhari-Müslim)

 

Aişe (r.a) şöyle rivayet etti:

Rasulullah (s.a.s) ahirete göçme sebebi olan hastalığında: «Allah yahudi ve hristiyanlara lanet etsin. Bunlar rasullerinin kabirlerini birer mescid edindiler.» buyurmuştu. Bundan dolayı böyle bir endişe olmasaydı sahabeler Rasulullah'ın kabrini yükseltirlerdi. Fakat ben mescid edinilmesinden korkarım.»

(Buhari-Müslim)

 

Cündüp b. Abdullah (r.a) dedi ki: Rasulullah (s.a.s)' in vefatından beş gün önce şöyle dediğini duydum:

«Sizden bir halilim (çok fazla sevdiğim) olmasından Allah'a sığınırım. Allah, İbrahim'i halil edindiği gibi beni de kendine halil edindi. Şayet ümmetimden birini halil edinecek olsaydım Ebu Bekir'i halil edinirdim. Sizden önceki kavimler rasullerinin kabirlerini mescid ediniyorlardı. Sakın kabirleri mescid edinmeyin. Sizi böyle yapmaktan men ederim.» (Müslim)

 

İbn-i Mesud (r.a), Rasulullah (s.a.s)'in şöyle buyurduğunu rivayet etti:

«İnsanların en şerlileri, kıyamet koptuğu zaman hayatta bulunanlar ve kabirleri mescid haline getirenlerdir.»

(Ahmed ve Ebu Hatim sahih senedle rivayet etti.)

- Rasulullah (s.a.s), hayatının son zamanlarında kabirlerin mescid edinilmesini yasakladı. Ve vefatı esnasında da böyle yapanları lanetledi. Mezarların üzerine mescid inşa edilmese bile onun yanında namaz kılmak kabri mescid edinmek demektir. Çünkü her namaz kılınabilen yer mescid sayılır.

Rasulullah (s.a.s) bu konuda şöyle buyuruyor:

«Yeryüzü benim için tümüyle temiz bir mescid kılındı.»

(Buhari - Müslim)

Ebu Said el-Hudri (r.a)'den Rasulullah (s.a.s)'in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:

«Yeryüzü mezarlık ve hamamlar dışında tümüyle mesciddir.»

(Ebu Davud - Tirmizi - Nesei -İbn-i Mace - Ahmed sahih senedle rivayet ettiler)

 

Kabirlerin üzerine mescid inşa etmek veya yanında namaz kılmak şirke sebep olabileceğinden Allah rızası için yapılsa bile bütün alimlerin ittifakıyla haramdır.

Kabirlerin yanında yapılan şeyler üç türlüdür:

1 - Helal ve meşru olan şeyler.

2 - Haram ve şirke sebep olabilecek şeyler.

3 - Büyük şirke götüren şeyler.

 

Kabirlerin Yanında Yapılması Meşru Ve Helal Olan Şeyler: Belli bir mezar tayin etmemek ve özellikle bir mezar için yolculuğa çıkmamak şartıyla herhangi bir kabrin yanında ölümü düşünmek ve ibret almak maksadıyla Rasulullah'ın sünnetine uygun olarak kabirleri ziyaret etmek helal ve sevaptır.

 

Haram Olan Ve Şirke Sebep Olabilecek Olan Şeyler: Mezarlara el sürmek, kabirde yatanların yüzü suyu hürmetine Allah'tan birşey istemek, kabrin yanında namaz kılmak, onların üzerine bina inşa etmek, kabirleri aydınlatmak büyük şirke sebep olabileceği için haramdır.

 

Büyük Şirke Götüren Şeyler: Kabirde yatanlardan yardım istemek, onlardan medet ummak, dünya ve ahiretle ilgili şeyler istemek insanı İslam dininden çıkaran büyük şirklerdendir.

Böyle yapan kişi ister doğrudan doğruya ölülerden istesin, ister onları vasıta tayin ederek Allah'tan istesin farketmez kafir olur.

Allah (c.c) Kur'an-ı Kerim'de müşriklerin taptıkları putlar hakkında şöyle dediklerini bizlere bildiriyor:

«Biz onlara bizi Allah'a yaklaştırsınlar diye ibadet ediyoruz» derler.»

(Zümer: 3)

«Bunlar Allah katında şefaatçilerimizdir» derler» (Yunus: 18)

 

Önemli Bir Kaide: Büyük ve küçük şirki ayırdedebilmek için şu iki kaideyi çok iyi bilmemiz gerekir:

- Allah (c.c)'nun yalnız kendisine yapılmasını emrettiği herhangi bir inanç, söz veya amelin, Allah'tan başkasına yapılması büyük şirktir ve insanı İslam'dan çıkarır.

- İbadet seviyesine çıkmayan fakat büyük şirke sebep olabilecek herhangi bir istek, amel veya söz Allah'tan başkasına yapıldığında küçük şirktir.

Büyük ve küçük şirk bu şekilde açıklandıktan sonra daha önceki meseleler ve gelecek konular daha iyi anlaşılacaktır.

 

Salih Kişilerin Kabirlerine Aşırı Davranışlar Onları Putlaştırır:

 

Rasulullah (s.a.s) şöyle demiştir:

«Allah'ım! Benim kabrimin tapılan bir put haline gelmesine müsaade etme. Allah'ın gazabı rasullerinin kabrini mescid edinenlere şiddetli olur.»

(Malik - Ahmed)

İbn-i Abbas (r.a) şöyle demiştir:

«Rasulullah (s.a.s) kabir ziyaret eden kadınlara, kabirleri mescid yapanlara, ibadet edilen yer haline getirenlere, orada mum yakanlara lanet etti.»

(Ebu Davud - Nesei - Tirmizi - İbn-i Mace sahih senedle rivayet ettiler.)

 

Ebu Hureyre'den Rasulullah (s.a.s)'in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:

«Evlerinizi kabir yapmayınız. Benim kabrimi de merasim yeri haline getirmeyiniz. Siz, bana salat ve selam gönderiniz. Nerede olursanız olunuz sizin salatınız bana erişir.

(Ebu Davud, sahih senedle)

 

Bu hadisi şeriflerden anlıyoruz ki:

-Kabirler üzerine bina yapmak ve yanlarında namaz kılmak, onlar için mum yakmak büyük haramdır.

- Belli bir mezar tayin etmeksizin ve özellikle de bir mezarı ziyaret için yola çıkmamak şartıyla, ölümü düşünmek ve ibret almak gayesiyle erkeklerin kabir ziyareti yapmaları sünnettir. Fakat -ne olursa olsun- kadınların kabirleri ziyaret etmeleri alimlerin çoğunluğuna göre caiz değidir.

- Özellikle Rasulullah (s.a.s)'in mezarını ziyaret etmek için yolculuk yapmak alimlerin çoğu tarafından caiz görülmemiştir. Fakat Mescid-i Nebevi'ye namaz kılmak için gidip oradan da kendisine selam vermek gayesiyle Rasulullah (s.a.s)'in mezarını ziyaret etmeyi -orada beklememek şartıyla- bazı alimler caiz görmüşler, bazıları böyle yapılsa da cevaz vermemişlerdir.

- Mezarlara karşı durarak Allah'a dua etmek -ki Rasulullah (s.a.s)'in mezarı dahi olsa- kesinlikle haramdır.

- Rasulullah (s.a.s)'e selam iletmek ve salavat getirmek için onun kabrinin yanına kadar gitmemiz şart değildir. Nerede olursak olalım, bizim selam ve salavatımız Allah tarafından Rasulullah (s.a.s)'e duyurulur.