Uşak Köprüleri

[Φ _asi_]

Uşak'ın Tarihi Köprüleri

 

CILANDIRAS (CEYLANDRAS) KÖPRÜSÜ (KARAHALLI)

 

 

Uşak il merkezine 35 km. uzaklıkta, Karahallı ilçesinde, Banaz Çayı üzerinde bulunan bu köprünün, bazı kaynaklarda MÖ.600 yıllarında Lydia’lılar tarafından yaptırıldığı belirtilmiştir. Bazı kaynaklarda da Roma dönemine ait olduğu yazılmıştır.

Büyük olasılıkla bu köprü yöreden geçen kral yolunun bir parçasıdır.

 

Kayalar üzerine yapılan bu köprü kesme taştandır. Hafifi sivri tek gözlü olan köprü 24 m. uzunluğunda, 1.75 m. genişliğindedir. Bu ölçüler dikkate alınacak olunursa ve tabliye kısmının da çok az oluşundan ötürü köprünün yalnızca yaya geçitlerine ayrıldığı sanılmaktadır.

 

Köprü değişik zamanlarda onarım geçirmiştir. Karahallı Belediyesinin yapmış olduğu onarımla da köprünün tabliyesi betonlaştırılmış ve iki yanına da birer korkuluk yerleştirilmiştir.

 

 

 

TAŞ KÖPRÜ (ULUBEY)

 

Uşak ili Ulubey ilçesinde, kuru bir dere yatağı üzerinde bulunan bu köprünün kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi bilinmemektedir. Yapı üslubundan XVII.-XVIII. yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır.

 

Köprü moloz taştan yapılmış olup, yuvarlak kemerli tek gözden meydana gelmiştir. Köprü iki yönden kemer gözünün orta noktasına kadar yükselmektedir. Köprü üzerinde kesme taştan koruma duvarları yapılmıştır.

Yalnızca yayalara mahsus olan bu köprü günümüzde iyi bir durumdadır.

 

 

BEYLERHAN KÖPRÜSÜ (MERKEZ)

 

Uşak il merkezi, Selendi yolunda, Gediz Nehri üzerinde bulunan bu köprünün kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi bilinmemektedir. Yapı üslubundan Germiyanoğulları

dönemi veya Osmanlı’nın ilk döneminde yapıldığı sanılmaktadır. Köprü h.1309 (1892) yılında Beylerhan Köyü’nden Mıdıkoğlu Sabit Ağa tarafından onarılmıştır. Bunu belirten kitabe de köprünün büyük gözü üzerine yerleştirilmiştir.

Köprü halk arasında Köprübaşı, Sarıkız, Güre ve Beynihan isimleri ile tanınmıştır.

 

Kesme taştan yapılmış olan köprü yuvarlak altı gözden meydana gelmiştir. Bunlardan üç göz büyük, üç göz de küçüktür. Bunlardan büyük gözün su seviyesinden yüksekliği de 7.50 m. dir. Köprünün uzunluğu 60 m. genişliği

3 m. olup, en büyük kemer açıklığı da 10 m. dir.

 

Köprü günümüzde iyi durumda olup, halen kullanılmaktadır.

 

 

 

HACI GEDİK KÖPRÜSÜ (MERKEZ)

 

Uşak il merkezinde, Uşak-Karahallı yolunda, Banaz Çayı üzerinde bulunan bu köprünün kitabesi günümüze gelememiştir. Bazı kaynaklarda Uşaklı Hacı Gedikoğlu Hacı Mustafa Efendi tarafından 1880 yılında yaptırıldığı belirtilmektedir.

 

Köprünün yapımı ile ilgili bir de söylence bulunmaktadır. Araştırmacı Gülgün Tunç’tan öğrenildiğine göre; köprüyü yaptıran Hacı Mustafa Efendi halı ticareti ile uğraşan bir kişi imiş. Bir gün sırtında halı ile köprüden geçerken düşme tehlikesi geçirmiştir.

O anda “Ulu Tanrım beni zengin et de buraya bir köprü yaptırayım” diye dua etmiştir. Aradan yıllar geçmiş Hacı Mustafa Efendi zengin olmuş ve verdiği sözü tutarak bu köprüyü yaptırmıştır.

Köprü kesme taştan üç gözden meydana gelmiştir. Uzunluğu 26 m. genişliği 4.50 m. dir. Köprünün bir büyük orta ayağı, iki de daha küçük yan ayağı bulunmaktadır. Tabliye kısmı ahşap olup, bunun dışında kalan bütün bölümleri kesme taştandır.

Ahşap tabliye Uşak Valiliği tarafından 1955 yılında beton olarak yenilenmiştir.

 

 

 

BUĞDAYLI KÖPRÜSÜ (Buğday Pazarı Köprüsü) (Merkez)

 

Uşak il merkezinde, şehrin içerisinden akan Dokuzsele Deresi üzerinde bulunan bu köprüyü kitabesinden öğrenildiğine göre Hüseyin Ağa isimli bir kişi 1600 yılında yaptırmıştır.

 

Köprü sarı kesme taştan, iki yuvarlak gözlü olarak yapılmıştır. Uzunluğu 8.50 m. genişliği 4. m. dereden yüksekliği de 2 m. dir.

Köprü günümüzde iyi bir durumdadır.

 

 

 

ÇATALTEPE KÖPRÜSÜ

 

Uşak ili, Uşak-İzmir karayolu üzerinde, Gediz Çayı üzerindeki bu köprünün yapım tarihini belirten bir kitabesi günümüze gelememiştir. Bununla beraber yapı üslubundan Selçuklular döneminde yapıldığı sanılmaktadır. Köprü 1900 yılında yıkılmış ve aynı tarihte Olucak Köyü’nden Hacı Mustafa Oğlu Ahmet Ağa tarafından onarılmıştır. Köprünün büyük gözü çatlamış ve iki yandan demir putrellerle kuvvetlendirilmiştir.

Köprü kesme taştan, üç gözlüdür. Uzunluğu 45 m. eni 3.50 m. dir. Gediz Nehri’nden büyük gözün yüksekliği 7.50 m. dir.

 

 

 

HALI PAZARI KÖPRÜSÜ (Merkez)

 

Uşak il merkezinde Dokuzsele Deresi üzerinde bulunan bu köprünün kitabesi günümüze gelememiştir. Kaynaklarda köprünün 1550 yılında yapıldığına dair bazı notlar bulunmaktadır. Ayrıca Evliya Çelebi de 1671 yılında bu köprüden geçtiğini belirtmiştir.

 

Kesme taştan yapılmış olan köprü tek gözlü olup, uzunluğu 12 m. eni 5 m. dir. Dokuzsele Deresi’nden kilit taşına kadar olan yüksekliği de 2.50 m. dir. Köprü günümüzde iyi durumdadır.

 

 

 

ÇANLI KÖPRÜ (Merkez)

 

Uşak il merkezine 5 km. uzaklıkta, Uşak-Denizli karayolunda, Banaz Çayı’na dökülen Dokuzsele Deresi üzerinde bulunan bu köprüyü, kitabesinden öğrenildiğine göre Sipahsalar Şecaüddin isimli bir kişi h.653 (1255) yılında yaptırmıştır. Köprü büyük olasılıkla Selçuklu döneminde yapılmıştır.

 

Kesme taştan yapılmış olan köprü tek gözlüdür. Uzunluğu 8 m. genişliği 3 m. dere suyundan yüksekliği de 5 m. dir. Köprü günümüzde harap bir durumdadır.

 

 

TABAKHANE KÖPRÜSÜ (Merkez)

 

Uşak il merkezini ikiye bölen ve Dokuzsele Deresi üzerinde bulunan bu köprü eski Tabakhane Semti’ndedir. Köprünün kitabesi günümüze gelememekle beraber 1800 yılında Osmanlı döneminde yapıldığı bilinmektedir.

 

Beyaz kesme taştan yapılan köprü tek gözlü olup, uzunluğu 5.50 m. genişliği de 6 m. dir. Dere üzerinden yüksekliği 2 m. ye yakındır.

Köprü günümüzde kullanılmakta olup, Dokuzsele Deresi üzerinde bundan başka birkaç köprü daha bulunmaktadır.