Kastamonu Hanları

[Φ _asi_]

Kastamonu Hanları

 

 

İsmail Bey Hanı (Kurşunlu Hanı) (Merkez)

 

 

Kastamonu il merkezinde Nasrullah Meydanı’nın batısında, Aktarlar Çarşısı’nda bulunan bu hanı, Candaroğlu İsmail Bey 1460 yılında yaptırmıştır.

 

İsmail Bey Hanı’nın dış duvarları moloz taştan, iç duvarları da düzgün kesme taştan yapılmıştır. Kare planlı olan hanın alt katında 14 oda ve ahır, üst katında revaklı bir koridorun çevresinde 29 odası bulunmaktadır. Kare planlı, 19.00x19.00 m. ölçüsündeki orta avlu, 48 payenin birbirine bağlanmış tuğla kemerler ve revaklarla çevrilmiştir. Hanın dışında 11 dükkan bulunmaktadır.

 

Vakıflar Genel Müdürlüğü 1972 yılında restore etmiştir.

 

Deve Hanı (Merkez)

 

Kastamonu İsmail Bey mahallesi, Şeyhinşah Tepesi’ndeki İsmail Bey Külliyesi’nin bir bölümünü oluşturmaktadır. İsmail Bey’in vakfiyesinden öğrenildiğine göre, Candaroğlu İsmail Bey (1443-1460) tarafından XV.yüzyılın ortasında yaptırılmıştır. Bu han Candaroğlu İbrahim Bey tarafından gelir sağlamak amacı ile yapılmıştır.

 

Deve Hanı’nın ön yüzü kesme taştan yan duvarları moloz taştan ve tuğladan yapılmıştır.Hanın giriş kapısı basık kemerlidir. Yapının ön yüzündeki giriş kapısından sonra yüksek tonozlu birer bekçi hücresi ve kare planlı avlusunun yanında da ahırlar bulunmaktadır. Avlunun iki yanda yolcuların kaldığı odalar vardır.

 

Restorasyonu yapılan bu han 1999 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından turizm amaçlı olarak işletilmek üzere özel kuruluşlara tahsis edilmiştir.

 

Urgan Hanı (Aşir Efendi Hanı) (Merkez)

 

Kastamonu il merkezinde Nasrullah Camisi’nin yanında bulunan Urgan Hanı’nın yapımına Reisül Küttab Hacı Mustafa Efendi başlamış, oğlu Aşir Efendi tarafından1748 yılında tamamlanmıştır.

 

Dikdörtgen planlı olan han, kesme ve moloz taştan yapılmıştır. Dikdörtgen planlı bir yapıdır. Avlu çevresinde revakların arkasında odalar sıralanmıştır.Bu odalar başlangıçta ahır olarak yapılmıştır. Hanın ilgi çekici bir girişi bulunmaktadır. Giriş kapısının çevresi ve cephe taş ve tuğla süslemelerle bezenmiştir. Girişin sağ ve solundaki iki ayrı merdivenle üst kata çıkılmaktadır. Üst kat alt katın plan olarak benzeri olup burada da 29 oda bulunmaktadır.

 

Bu hanın banisi olan Reisül Küttab Hacı Mustafa Efendi aynı zamanda Topçuoğlu Mahallesi’ndeki Turşucu Hanı’nı da yaptırmıştır. Ancak bu handan günümüze herhangi bir iz gelememiştir. Hacı Mustafa Efendi Kastamonu’da bir çok onarımlar yaptırmış, bu arada da Nasrullah camisi’ni onarmış, caminin güneyine bir medrese ile bahçesine de bir kütüphane eklemiştir.

 

Yanık Hanı (Kendir Kapanı) (Merkez)

 

Kastamonu belediye Caddesi üzerinde bulunan Yanık Han, Yanıkoğlu Hacı İsmail Ağa tarafından 1730 yılında yaptırılmıştır.

 

Yanık Han dıştan moloz taştan, dikdörtgen planlıdır. Üç katlı bir yapı olan hanın avlusu etrafında zemin ile beraber üç katı da ahşap koridorlar kuşatmaktadır. Bunların arkasına da odalar sıralanmıştır. Hanın iç yapısı bütünüyle ahşaptandır. Yanık Han’ın bir özelliği de güneyindeki giriş kapısı üzerine bir köşk mescidinin yerleştirilmiş oluşudur.

 

Hanönü Hanı (Hanönü)

 

Kastamonu Hanönü ilçesinde bulunan bu hanın kitabesi bulunmadığından ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Bu hanı Chankykoff 1848’de görmüş ve bunun bir kervansaray olduğunu ileri sürmüştür.

 

Han, kesme moloz taş ve tuğladan 20.50x11.00 m. ölçüsünde dikdörtgen planlıdır. Hanın yüksekliği 3.5 m. olup, duvar kalınlığı da 1 m.dir. Hanın 3,5x1,5 m. ölçüsündeki giriş kısmı tamamen yıkılmıştır. Buradan yuvarlak kemerli bir kapı ile içerisine girilen dikdörtgen planlı avlu içerisinde iki sıra halinde dört paye bulunmaktadır. Bu payeler hanın içerisini üç bölüme ayırmıştır. Dört köşe olan bu payelerin alt sıraları kesme taştan üstü de enli tuğladan yapılmıştır. Hanın üst örtüsü içten ayna tonozlarla sağlanmıştır. İç mekanın aydınlatılması mazgal tipi pencerelerle sağlanmıştır. Bununla beraber hanın içerisi oldukça karanlıktır. Günümüze han harap bir durumda gelmiş olmasına rağmen bir çok bölümün orijinalliğinden uzaklaştığı da dikkati çekmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek kütüphane ve müze olarak hizmete açılacaktır.

 

Alem Hanı (Merkez)

 

Kastamonu Çelebi Mahallesi’nde Sinan Bey Camisi vakfından olan Alem Hanı XVI.yüzyılın sonlarında Sinan Bey tarafından yaptırılmıştır.

 

Dikdörtgen planlı olan han, kesme taş ve moloz taştan yapılmıştır. Girişin iki yanındaki ahşap merdivenlerle üst kata çıkılmaktadır. Alt katta avlu çevresinde odalar sıralanmıştır. Üst katta 25 oda bulunmaktadır.

 

Atabey Hanı (Merkez)

 

Kastamonu Akaya Bucağı, Elmayakası Köyü’nde bulunan bu hanı Çobanoğullarından Muzafferüddin Yavlak Aslan yaptırmıştır. Han XIII.yüzyılın ikinci yarısına tarihlendirilmektedir.

Han moloz taştan yapılmış olup, günümüze yalnızca yuvarlak kemerli kapısı gelebilmiştir.