Diyarbakır Mutfağı

[Φ _asi_]

DİYARBAKIR YEMEKLERİ

 

İÇLİ KÖFTE

 

Köfte içi hazırlanması:

 

Yağsız kıyma, ufak doğranmış kuru soğan, pul biber, baharat, kara reyhan ve maydanoz iyice kızartılıp pişirilir ve soğumaya bırakılır.

Bulgurun hazırlanışı: Köftelik bulgur ile döğme kırıntısı birbiriyle karıştırılıp biraz tuz ve sıcak su ilave edilir. Yarım saat bırakılır, köftelik hamur haline gelir. Köftelik iyice yoğrulur. Hazırlanan hamur yumurtadan küçük şekilde ayrılır, köfte içi açılır.

 

Pişirilmesi:

İçi açılan köftelere hazırlanan iç doldurulup kapatılır. Kaynatılan suyun içine köfteler bırakılır. Köfteler kaynayan suda haşlanmış olarak su yüzüne çıkarsa pişmiş olur. Daha sonra yumurtalar kırılıp çırpılır ve haşlanmış köfteler yumurtaya batırılıp tavada kızartılır servise hazır hale gelir.

 

 

EKŞİLİ ETLİ DOLMA

 

Dolma içi:

Kuyruk tarafından seçilen yağlı etler küçük küçük doğranır, doğranmış soğan, sivri biber, domates, pirinç, baharat, tuz, pul biber, salça, sıvı yağ ile süzülmüş sumak suyu ile karıştırılıp dolma içi hazırlanır.

Daha sonra haşlanmış lahana ve oyulmuş patlıcan, kabak ve domateslerin içine doldurulup tencereye dizilir. Süzülmüş sumak suyu yeteri kadar ilave edilir, dolmaların dağılmaması için yassı bir taş dolmaların üzerine konur. Kaynayıncaya kadar pişirilir. Ocaktan alınır, tencerenin kapağı 15 dakika kadar açılmaz. Daha sonra servis yapılır.

 

 

LEPİK

 

Malzemeler:

2 su bardağı ince bulgur,

250-300 gram çiğ köftelik kıyma,

sıvı yağ,

tuz.

 

Yapılışı:

İnce bulgur ılık suda ıslatılıp yumuşayana dek yoğrulduktan sonra çiğ köftelik kıyma eklenerek yeniden yoğurulur, az miktarda tuz eklenir sonra elle yuvarlak şekil verilerek üzerine hafifçe bastırılır ve parmak ucuyla fındık büyüklüğünde bir çukur açılır.

Bu çukur iyice pişmesi ve suyunu çekmesi için. Tuzlu suda haşlanır ve sıvı yağda kızartılır.

Köftenin üzerine domates salçalı sos veya yoğurt dökülebilir. Arzuya göre karabiber, pul biber de ekleyebilirsiniz.

 

 

HABENİSK

 

Kırmızı ve kabuklu olan tüm mercimeğin yıkandıktan sonra, tuzla, kısık ateşte iyice haşlanıp, doğranmış bir kuru soğanın tereyağında kavrulup biber ve domates salçası, pul biber ve soğan, kekikle sos hazırlanan bir yemek çeşidi.

 

 

BABAGANUŞ

 

Kullanılacak malzeme (4 kişi için):

1 kilo patlıcan,

250 gram yoğurt,

5 adet iri çarliston cinsi biber,

1 avuç maydanoz,

1 çorba kasığı sadeyağ,

1 kahve kaşığı kırmızı biber,

birkaç diş sarmısak,

yeteri kadar tuz ve su.

 

Yapımı:

Patlıcanlar kuvvetli bir ateşte her yanı kavurulacak bir şekilde pişirilir. Patlıcanlar pişince bunların yanmış olan kabukları bir bıçakla yukarıdan aşağı doğru soyulur. Kabukları temizlenen her patlıcan, içinde limonlu su bulunan bir kaba konur. Beri yanda biberler kömür ateşinde pişirilir, yanmış olan zar gibi kabukları soyulur ve saplarıyla çekirdekleri çıkarılıp atıldıktan sonra yıkanır ve bir kenarda süzülür. Patlıcanların temizlenmesi sona erince bunlar teker teker limonlu sudan çıkarılır, iyice sıkılır ve parçalara bölünerek havana konur. Suyu süzülmüş biberler de parçalara bölünerek bunların arasına serpiştirilir. Yeteri kadar tuz serpildikten sonra havanda iyice dövülerek macun hâline getirilir. Biberlerle patlıcanlar dövülerek macun hâline getirilince bunları dövmeye devam ederken azar azar yoğurdu katıp bunlara yedirmeli. Bu iş tamam olunca karışımı servis tabağına almalı. Yıkandıktan sonra kıyılmış olan maydanozu üstüne serpiştirmeli. Sadeyağla kırmızı biberi bir tavada kızdırdıktan sonra tabaktakilerin üstüne gezdirerek dökmeli ve hemen servis yapmalı.

 

 

NURİYE TATLISI

 

5 yumurta akı

1 yumurta

Yarım su bardağı su

4 su bardağı un

2 su bardağı iri çekilmiş ceviz

130 gr margarin

1 su bardağı nişasta

1 su bardağı süt

3-4 çorba kaşığı kaymak

Yarım tatlı kaşığı tuz

Şerbet için:

2 su bardağı tozşeker

2 su bardağı su

2 tatlı kaşığı limon suyu

 

1. Şerbeti hazırlamak için; tozşeker ve suyu tencereye alıp 5 dakika kaynatın. Limon suyunu ekleyip 1-2 taşım daha kaynatın. Ateşten alıp soğumaya bırakın.

2. 1 yumurta ve 5 yumurta akını hamur yoğurma kabına alın. Yarım bardak tuzlu su ilave edip kar halini alıncaya kadar çırpın. Unu ilave edip yumuşak bir hamur yoğurun. Hamurdan ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp bezeler hazırlayın. Üzerlerini nemli bir bezle örtüp 30 dakika dinlendirin.

3. Margarini eritip soğutarak yarı donmuş kıvama getirin. 30-35 cm çapındaki bir tepsiyi 1 çorba kaşığı kadar margarinle yağlayın. 2 çorba kaşığı cevizi tatlının üzerine serpmek için ayırın.

4. Bezeleri nişasta serperek çok ince açın. 15 yufkayı aralarına iki yufkada bir yağ sürerek tepsiye yayın. Üzerine cevizi serpin. Kalan yufkaları da aynı şekilde tepsiye yayın. En üstteki yufkayı yağlayın. Önceden ısıtılmış 170 dereceye ayarlı fırında üzeri açık pembe olacak şekilde 25-30 dakika pişirin.

5. Sütü ısıtıp tatlının üzerine gezdirerek dökün. Tepsinin üzerine bir kapak kapatıp 10-15 dakika bekletin. Şerbetin üçte bir kadarını tatlının üzerine dökün. Tekrar kapağını kapatıp şerbeti çekmesini bekleyin. Kalan şerbeti 7-8 dakika daha kaynatıp koyulaştırın ve tatlının üzerine gezdirin. Tatlı soğuyunca dilimleyin. Kaymak ve cevizle süsleyip servis yapın.

 

 

 

MEFTUNE(Bir adı da Pürlezzet)

 

Kullanılacak malzeme (6 kişilik):

1/2 kilo göğüs bölümünden koyun eti,

1+1/2 kilo patlıcan,

1/2 kilo domates,

1 çay kaşığı kırmızı biber,

1 çay kaşığı karabiber,

1 çorba kaşığı tuz,

1/2 demet maydanoz,

2 diş sarmısak,

4 sivri biber,

1+1/2 limon

2 bardak su.

 

Yapımı: Et küçük parçalara ayrılır. Kırmızı biber, karabiber ve tuzla birlikte iyice karıştırılarak ovulur. Etler tencerenin dibine yerleştirildikten sonra üstüne üçer santim boyunda parçalara bölünmüş patlıcanlar yerleştirilir. Domateslerin kabukları soyulur, çekirdekleri çıkarılır ve küçük küçük doğranarak, patlıcanların üzerine yayılır. Onların üzerine de çekirdekleri çıkarılmış ve ince ince kesilmiş sivri biberler konur. En üste ince ince kıyılmış yarım demet maydanoz serpildikten sonra iki bardak su katılır ve tencere hafif bir ateşe oturtulur.

Yemek, salçası suyunu çekinceye kadar pişirilir. Ateşten indirilince tabaklara konur. İki diş ezilmiş sarmısakla birbuçuk limonun suyu iyice karıştırılarak tabakların üzerine azar azar döküldükten sonra servis yapılır.

 

 

 

LEBENİ

 

3 su bardağı yoğurt

1 yumurta

4 su bardağı su

1 su bardağı yarma (aşurelik buğday)

3 çorba kaşığı sıvıyağ

2 çorba kaşığı kuru nane

Tuz

 

1. Yoğurt ve yumurtayı tencereye alıp tuzu ekleyerek iyice çırpın. 4 su bardağı suyu ilave edip karıştırın. Orta ateşte sürekli karıştırarak 15 dakika pişirin. Buğdayı yıkayıp yoğurtlu karışıma ekleyin. Buğday yumuşayıncaya kadar pişirmeye devam edin.

2. Tavada sıvıyağı kızdırıp naneyi kavurun. Çorbanın üzerine naneli sos gezdirip sıcak olarak servis yapın.

 

 

KABURGA DOLMASI

 

1 su bardağı pirinç

1 çay bardağı iri çekilmiş badem

2 çorba kaşığı tereyağı

1 su bardağı su

2 çay kaşığı pulbiber

1 çorba kaşığı reyhan veya fesleğen

1 demet ince kıyılmış maydanoz

Tuz, karabiber

 

Kaburga malzemesi:

 

1.5 kg kuzu kaburga (ön kol)

Yarım çorba kaşığı

biber salçası

1 çay kaşığı karabiber

 

1. Pirinci yıkayıp süzün. Tencerede tereyağını eritip pirinç ve bademi kavurun. Karışımın yarısını bir kaba alıp ayırın. Kalan karışıma 1 su bardağı su ekleyip pirinçler yumuşayıncaya kadar pişirin. Pilav soğuyunca pulbiber, tuz, karabiber, maydanoz, reyhan ve ayırdığınız pirinçli karışımı ekleyip karıştırın.

2. Kaburgayı iç pilavla doldurup sağlam bir iplikle dikin. Kaburga dolmasını büyük bir metal süzgece yerleştirin ve uygun bir kapakla kapatın. Süzgeci, içinde su bulunan büyük bir tencerenin üzerine yerleştirin (suyun süzgece değmemesine dikkat edin.) Buharda 3 saat pişirin.

3. Biber salçasına karabiber ve çok az su ekleyip karıştırın. Kaburga dolmasını fırın tepsisine alıp salçayı üzerine sürün. 190-200 derece ısıtılmış fırında üzeri kızarıncaya kadar yaklaşık 20 dakika pişirip. Servis yapın.

 

 

BOSTANA

 

3 domates

1 demet maydanoz

5 dal taze soğan

4 sivri biber

1 soğan

Yarım limon suyu

1 tatlı kaşığı kırmızı tozbiber

1 çorba kaşığı kuru nane

2 çorba kaşığı sıvıyağ

Tuz

1. Domatesin kabuklarını soyun. Maydanozu yıkayıp kurulayın. Soğanın kabuklarını soyun. Taze soğanları temizleyin. Biberlerin sap ve çekirdeklerini çıkarın.

2. Hazırladığınız sebzelerin hepsini incecik kıyıp salata tabağına alın ve harmanlayın. Limon suyu, kırmızı tozbiber, kuru nane, tuz ve zeytinyağı ekleyip karıştırın.

 

 

DUVAKLIPİLAV

 

Tavuk 1/2 adet 750 gram

Su 4 su bardağı 800 gram

Tuz 3 1/2 tatlı kaşığı 21 gram

Pirinç 2 su bardağı 360 gram

Çamfıstığı 2 yemek kaşığı 20 gram

Badem 1/3 su bardağı 40 gram

Margarin 6 yemek kaşığı 60 gram

Kuşüzümü 2 yemek kaşığı 20 gram

Kara biber 2 tatlı kaşığı 4 gram

Un 1 1/3 su bardağı 150 gram

Yumurta 1 adet 50 gram

Sıvı yağ 1/2 yemek kaşığı 5 gram

 

Yapılışı

 

Tavuğu yıka, 1 su bardağı su ve 1 tatlı kaşığı tuz ile kısık ateşte yaklaşık 35 dakika pişir, kemiklerini ayır, etini küçük parçalara böl. Pirinci yıka, süz. Çamfıstığı ve kabukları soyulmuş bademi 5 yemek kaşığı margarinle pembeleşinceye değin kavur, pirinci kat, birkaç kez çevir. Tavuk suyuna sıcak su ekleyerek ölçüyü 4 su bardağına tamamla, 2 tatlı kaşığı tuz ile birlikte pirince ekle, karıştır, kuşüzümünü serp. Önce orta, sonra kısık ateşte suyunu çekene değin 15-20 dakika pişir, kara biberi serp, üzerine peçete koyup 20 dakika dinlendir. Unu bir kaba ele, kalan tuzu kat karıştır, ortasını aç, yumurtayı kır, sıvı yağ ve 1 1/2 yemek kaşığı suyu ekleyerek hamur yap ve 1 milimetre kalınlıkta aç. 20-25 santimetre çapında tabanı yuvarlak bir tencereyi 1 yemek kaşığı margarinle yağla, açılan hamuru tencereye yerleştir (hamurun kenarları tencereden sarkmalıdır). Hamurun üstüne bir kat pilav, bir kat tavuk etini sıkıca yerleştir. Sarkan hamurla üzerini kapat. Önceden ısıtılmış orta sıcaklıktaki fırında hafif pembeleşinceye değin yaklaşık 15 dakika pişir. Yuvarlak bir servis tabağına ters çevir, dilimle.

 

 

KEŞKEK

 

Malzemeler

Kalın Bulgur

Taze Kemikli Et

2 Kaşık Domates Salçası

2 Adet soğan

1 Fincan Kuru Nohut

 

Yapılışı

 

Bu yemek te tandırda yavaş ateş ile pişirilen bir yemektir(düdüklü tenceredede yapılır evlerde). Tandır yakılır ve iyice kızan tandırın içine ; Salça, kıyılmış kuru soğan, kemikli et ve nohut bir çömleğe koyarak konulur ve 2 saat kaynatılarak pişirilir. Daha sonra bulgurlar ilave edilerek bir-iki saat daha pişirilir. Sıcak sıcak servis yapılır.

 

 

 

HILLORİK

 

Malzemeler

1 kg köftelik kıyma

2 su bardağı ince bulgur

2 adet yumurta

2 orta boy soğan

Maydanoz

Tuz,karabiber,pulbiber,kimyon

1 Yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı margarin

1 yemek kaşığı salça

 

Köftelerin hazırlanışı:

Kıyma, yumurta, bulgur, 1 adet rendelenmiş soğanı ve baharatlar 1 fincan su ile karıştırılıp yoğurulur. Bulgur ile kıyma kıvamına geldiğinde misket şeklinde yuvarlanır. Köftelerin dağılmaması için bir yemek kaşığı un harca ilave edilir.

 

Pişirme:

Yağ ile soğan bir tencerede soğan pembeleşinceye kadar kavrulur. salçası ilave edilir. Su konur ve kaynatılır. Su kaynayınca hazırlanan köfteler suya atılır ve 20 dakika orta ateşte pişirilir.

 

 

 

REVANİ

 

Malzemeler ; 8 kişi için Yapılışı ; Önce şekerle suyu kaynatıp kestirme kıvamına gelince 2-3 damla limonsuyu damlatarak ateşten alıp soğumaya bırakın.

 

Diğer tarafta yumurtaları şeker ve yoğurt ile çırpıp, geri kalan malzemeyi ekleyin. Kek kıvamında bir hamur elde edin.

Yağlanmış tepsiye dökerek 180-200º Cda önceden ısıtılmış fırında kızartın. Fırından çıkarınca revani fazla soğumadan şerbetini döküp, çekmesini bekleyin. Biraz soğuyunca dilimleyerek servis yapın. Üzerine hindistan cevizi serpebilirsiniz.

 

6 kahve fincanı Toz Şeker

4 kahve fincanı Yoğurt

7 kahve fincanı Un

4 adet Yumurta

1 kahve fincanı İrmik

1 kahve fincanı Sıvı Yağ

1 Kabartma Tozu (ya da karbonat)

20 kadar ağartılmış badem

1 fiske tuz

ŞURUBU İÇİN

5 su bardağı Toz Şeker

5 su bardağı Su

2-3 damla Limon Suyu

Bu gibi tatlılarda pişen madde sıcak, şurup soğuk olmalıdır. Eğer pişen madde soğuk ise, o zaman şurubu sıcak dökülmelidir.

 

 

 

KİBE MUMBAR

 

Malzemesi:

500 gr pirinç 500 gr kıyma Nane Karabiber Domates salçası 500 gr bumbar(koyun) Tuz

 

Tarif:

Malzemelerin hepsi karıştırılır bumbarlar tersyüz edilip yıkanır tekrar düze çevrilir. Hazırlanan malzeme temizlenmiş bumbarın içine ters yüz edilerek doldurulur. Duldurulmuş bumbarlar tuzla iyice ovularak bol suyla yıkanır. Üstüne bol su koyup yaklaşık iki veya ikibuçuk saat haşlanır. Haşlanan bumbarlara ayrı bir kapta sos hazırlanır. Sos: Bir kaşık yağ bir tatlı kaşığı nane bir tatlı kaşığı salça konup kavrulur ve haşlamış olduğumuz bumbarın üzerine dökülerek servis yapılır.