Dünya Sıralaması:

Ülke	Top 5	Top 10
USA	1	1
Canada	2	2
United Kingdom	3	3
Australia	4	6
Netherlands	5	5
Sweden	6	7
Switzerland	7	11
Germany	8	4
Japan	9	8
Italy	10	10
Spain	11	9
Taiwan	12	13
Denmark	13	20
Finland	14	15
Austria	15	18
China	16	14
France	17	12
Israel	18	28
Belgium	19	23
Brazil	20	16

Türkiyenin Sıralaması:<!-- end of title --><!-- handover story -->

<!-- top 4000 DATA -->       POZİSYON Dünya Sıralaması Üniversite    Webde görüntü sıralamsı  Üniversite olarak Görünürlük Sıralaması Tez Verma Sıralaması  Burslu Sıralaması             390 Middle East Technical University   271 643 294 213 455 Bogazici University   699 401 501 763 489 Bilkent University   280 731 468 515 754 Istanbul Technical University   555 1,171 573 637 808 Ankara University   884 1,078 1,090 381 846 Hacettepe University   760 1,175 974 684 936 Agean University   966 1,337 822 696 988 Gazi University   1,061 1,394 1,159 459 1081 Sabanci University (Note 36)   1,060 1,570 977 759 1125 University of Anatolia   1,298 1,311 1,479 1,170 1314 Yildiz Technical University   1,910 1,375 1,800 1,160 1318 Cukurova University   1,549 1,732 1,651 649 1428 Istanbul Bilgi University   1,194 1,651 1,243 2,666 1445 Istanbul University   1,030 2,254 1,381 871 1508 Inonu University Malatya   1,108 1,886 2,904 938 1517 Selcuk University   2,212 2,062 1,081 801 1563 Dokuz Eylul University   1,091 2,437 1,118 1,357 1581 Uludag University   1,996 2,099 1,712 810 1586 Koc University   1,420 2,445 1,113 1,103 1810 Baskent University   2,016 2,271 1,349 2,801 1901 Akdeniz University   2,423 2,266 2,326 1,893 1924 Suleyman Demirel University Turkey   2,793 2,432 2,067 1,262 1939 Ondokuz Mayis University   4,015 1,823 2,748 1,127 2004 Erciyes University   1,895 2,878 2,152 1,608 2056 Marmara University   1,574 3,025 1,645 2,417 2204 Trakya University   2,708 2,923 2,761 1,192 2228 Izmir Institute of Technology (Note 48)   2,893 3,065 1,652 1,744 2297 Karadeniz Technical University   2,503 3,233 1,995 1,969 2346 Adnan Menderes University   2,282 3,071 3,157 1,912 2493 Afyon Kocatepe University   4,212 3,138 2,146 1,390 2496 Canakkale Onsekyz Mart University   1,468 3,813 2,460 2,512 2498 Sakarya University   2,154 3,809 1,989 2,090 2540 University of Gaziantep   1,960 3,799 1,728 2,977 2710 Beykent University   4,677 1,634 3,865 5,521 2850 Yeditepe University   2,706 4,467 1,269 2,189 2940 Dogus University   4,307 3,536 2,941 2,204 2973 Fatih University   2,344 4,753 2,287 1,714 2976 Tobb University of Economics and Technology   2,985 4,048 2,560 2,981 2986 Cankaya University   2,667 4,435 2,224 2,509 3049 Cumhuriyet University   3,235 4,841 2,221 902 3144 Kahramanmaras Sutcu Imam University   2,821 4,426 4,415 1,370 3177 Istanbul Kultur University   3,351 4,492 2,295 2,784 3262 University of Mersin   2,081 5,525 2,264 1,715 3268 Dicle University   3,794 5,040 1,940 1,425 3311 Balikesir University   2,626 5,150 2,550 2,242 3411 Galatasaray University   4,113 4,061 3,688 3,399 3470 University of Yuzuncu   2,880 5,215 4,277 934 3549 Eskisehir Osmangazi University   3,134 5,227 2,743 2,617 3571 Ataturk University   2,570 4,327 5,678 3,584 3622 Isik University   2,723 5,209 3,171 3,261

Üniversitelerimiz üzerine çok sözler söyleniyor. İyi görmek isterseniz çok iyi bir noktadalar. Eğer ille de eleştirmek isterseniz, bahane bulacağınız bin tane neden var. İşte bu noktada uluslararası değerlendirme ölçümleri ve reyting sıralamaları gündeme geliyor.

Eski ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ural Akbulut bu konuya oldum olası ilgi duyan isimlerden biri. Rektör Danışmanı Prof. Dr. Bilgehan Ögel de bu gelişmeleri çok yakından izliyor. İşte onlardan gelen bilgi notları:

 

En iyiler kim?

Son iki yıldır, üniversite sıralaması konusunda en kapsamlı çalışma Cybermetrics Lab. tarafından ?Webometrics Ranking of the World Universities? (http://www.webometrics.info/index.html) adı altında gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmada, 15.000 üniversite değerlendirilmekte ve ilk 4.000?i sıralanmaktadır. Çok fazla sayıda üniversitenin değerlendirilmesi dolayısıyla, Webometrics sıralaması, daha önce yapılmış olan ?Jiaotong Üniversitesi? (Çin sıralaması olarak da bilinmekte) ve ?THES-QS? sıralamalarına göre çok daha kapsamlıdır. Üstelik, Webometrics sıralaması ile Çin sıralaması örtüşmekte, ilk 50 üniversite hemen hemen aynı sırada yer almaktadır.

Webometrics sıralaması bir web sayfası tıklanma oranı değildir. Bu incelemede, Google verileri kullanılmakta ve belirli sınıflandırmalar sonrası puanlama yapılmaktadır. Sınıflandırmalar dört ana başlık altında toplanmaktadır:

1) BİLİMSEL İÇERİK: ?Google Scholar? tarafından sergilenen ve o kuruma ait bilimsel yayın sayısı, atıf sayısı ve diğer akademik verilerin boyutu.

2) BİLİMSEL İÇERİKLİ DOSYALAR: ?doc?, ?pdf?, ?ppt? ile biten ve bilimsel formatlı dosyaların boyutu ve sayısı.

3) GÖRÜNÜRLÜK: Kurumun sayfalarına diğer internet sayfalarından verilen bağlantılar.

4) BOYUT: Google, Yahoo, Livesearch gibi arama motorları tarafından taranan sayfaların sayısı.

Kapsamlı Webometrics çalışmasına göre, 2008 yılında ilk 500 üniversite içine 3 Türk üniversitesi girebiliyor. Dünya sıralamasında, ODTÜ 390. olarak birinci sırada yer alırken, Boğaziçi 455., Bilkent ise 489. olmuş. Türkiye?nin ilk 1000 içinde 8 üniversitesi var (Çizelge 1). Bu sayılar ile, dünya üniversiteleri başarı sıralamasında Türkiye 30. sırada yer alarak oldukça önemli bir başarı elde ediyor. Macaristan, İsviçre, Yunanistan gibi Avrupa ülkelerini, dünyada ise Güney Kore, Arjantin, Yeni Zelanda ve Hindistan gibi ülkeleri geride bırakıyor (Çizelge 2). Üniversitelerimizin Avrupa sıralamasına baktığımızda, ODTÜ 166. olarak yine birinci sırada yer alırken, Boğaziçi 200., Bilkent ise 217. sırada bulunuyor. (Dünya ve Avrupa sıralamalarınawww.webometrics. info/top4000.asp vewww.webometrics.info/top500_europe.asp adreslerinden ulaşılabilir.)

Özet olarak, Türk üniversiteleri, yıllar boyunca ihmal edilmelerine, kendilerine ayırılan kısıtlı kaynaklara karşın, araştırma ve eğitim alanında ülkelerini en iyi biçimde temsil etmektedir.

Çizelge 1: Webometrics Ölçümüne göre, Türk Üniversitelerinin Dünya Üniversiteleri İçindeki Sıralaması (İlk 5.000 içinde olanlar).

ODTÜ 390, Boğaziçi 455, Bilkent 489, İTÜ 754, Ankara. 808, Hacettepe 846, Ege 936, Gazi 988, Sabancı 1081, Anadolu 1125, Yıldız 1314, Çukurova 1318, İst. Bilgi 1428, İstanbul 1445, İnönü 1508, Selçuk 1517, Dokuzeylül 1563, Uludağ 1581, Koç 1586, Başkent 1810, Akdeniz 1901, S. Demirel 1924, Ondokuz Mayıs 1939, Erciyes 2004, Marmara 2056, Trakya 2204, İzmir Teknoloji 2228, KTÜ 2297, A. Menderes 2346, Kocatepe 2493, Çanakkale 2496, Sakarya 2498, Gaziantep 2540, Beykent 2710, Yeditepe 2850, Doğuş 2940, Fatih 2973, TOOB Ekonomi 2976, Çankaya 2986, Cumhuriyet 3049, Sütçü İmam 3144, İst. Kültür 3177, Mersin 3263, Dicle 3268, Balıkesir 3311, GS 3411, Yüzüncüyıl 3470, Osmangazi 3549, Atatürk 3571, Işık 3622, Abant 3711, Bahçeşehir 3739, Karaelmas 3808, Pamukkale 3820, Muğla 3937, Atılım 3956, Fırat 3975, Celal Bayar 3979, Gebze YT 4265, Harran 4547, Gaziosmanpaşa 4728, GATA 4923

Çizelge 2: İlk 100, ilk 500 ve ilk 1000?e giren üniversite sayısı açısından ülkelerin başarı sıralaması) ((www.webometrics.info/Distribution_by_Country.asp )

1) ABD, 2) KANADA, 3) ALMANYA, 4) İNGİLTERE, 5) HOLLANDA , 28) PORTEKİZ, 29) POLONYA, 30) TÜRKİYE, 31) TAYLAND, 32) GÜNEY KORE, 33) YUNANİSTAN, 34) MACARİSTAN, 36) YENİ ZELANDA, 41) İSVİÇRE, 42) ARJANTİN, 45) HİNDİSTAN

Özetin özeti: Devamı gelecek...

Türk Üniversitelerinin Dünya Sıralamasında Yeri

 

Prof.Dr.Nadir PAKSOY

Sitopatolog, Serbest Hekim, İzmit- Kocaeli

Üniversite ve Toplum

Mart 2008, Cilt 8, Sayı 1

 

 

 

Türk üniversitelerinin dünya üniversiteleri arasındaki yerine ilişkin veriler zaman zaman gündeme yansır. “İlk 500 üniversite arasına” Türk üniversitelerinin niye giremediği sorgulanır. Newsweek'e dayandırılan bir başka haberde ise birkaç üniversitemizin ilk 500'de yer aldığı belirtilir; ancak her iki kaynaktaki göstergelerde uygulanan yöntem ve değerlendirme ölçütleri farklıdır.

 

Bu konuda akademik çevrelerde kabul gören 3 ayrı sıralama sistemi vardır:

 

1- “Dünya Üniversiteleri Akademik Sıralaması”: Çin Halk Cumhuriyeti'nin Şanghay Jiao Tong Üniversitesi tarafından formüle edilen sıralama sistemidir. Değerlendirme ölçütleri; üniversitenin mezunlarından / çalışanlarından Nobel almış olma, Nature ve Science gibi en makbul bilim dergilerinde yayın koşulu ve Science Citation Index'e giren uluslararası makalelerdir. Listenin ilk 200 ve ilk 500'ünde yer almak önemli kabul edilir. Her yılın ağustos ayında liste tazelenir. 2007 Ağustos sıralamasında, ilk 500'e giren tek bir Türk üniversitesi vardır: İstanbul Üniversitesi. İ.Ü anılan listenin 471'inci sırasında yer almaktadır.

 

2- THES-QS adı verilen değerlendirme sistemi: İngiliz The Times gazetesi eğitim bölümü tarafından hazırlanır. Uluslararası hakemli dergilerde (peer review) yer alan öğretim üyesi sayısı ve uluslarası yayınlara ağırlık verilen bir yöntemle hesaplanır. İlk 400 üniversiteyi önemser ve web sitesinde yayınlar. 2007 listesinde ilk 400'ün arasına girmeyi başaran tek bir Türk üniversitesi bulunmaktadır: İstanbul Teknik Üniversitesi. İTÜ listenin 390. sırasında yer almaktadır (Newsweek dergisindeki bir habere atfen geçen aylarda basında yer alan "İlk 500'e giren Türk üniversitelerinin sayısında artış oldu" şeklindeki yazıların temeli THES-QS değerlendirmesidir.400. sıradan sonra ilk 500 arasında bir kaç Türk üniversitesinin daha adı geçmektedir. Ancak THES-QS web sitesinde ilk 400 üniversitenin listesini yayınlamaktadır).

 

3- Dünya Üniversiteleri Webometrik sıralaması: Bu sıralama İspanya Ulusal Araştırma Konseyi'nin Sibemetrik Laboratuvarı'nda yapılmaktadır. Temel aldığı ölçüt, dünya üniversitelerinin yapmış oldukları her türlü bilimsel çalışmanın (uluslararası /ulusal yayınlar, ders notları,bilimsel toplantı sunumları vb) internet ortamında bilim arenasına aktarılmasıdır. İnternet ortamında paylaşılan bilimsel çalışmalar ve etkinlikler değerlendirmeye alındığından , gelişmekte olan ülkelerin lehine olan bir yöntem olarak kabul görmektedir. Dünyada ,üniversite tanımlamasına uyan 13 bin yüksek öğretim kurumunu değerlendirmeye alan ‘Webometrik Sıralaması', bunlardan 4 bin'ini (%30) internet sitesinde sıralamaya değer bulur (Bkz: Wikipedia'nin Webometrics sayfası).

 

Dünyadaki 13 bin üniversitenin ilk 4 bin'i içinde Türk üniversitelerinin yeri şöyledir:

 

İlk 500'te 2 üniversitemiz yer almaktadır: Bilkent (475) ve ODTÜ (482). İlk 1000'e giren üniversitelerimiz Boğaziçi (525), İTÜ (789), Ankara (852) ve Hacettepe (915)'dir.

 

Webometrics sıralamasında belirtilen 4000 üniversitenin arasındaki diğer Türk üniversiteleri ve sıralamadaki yerleri aşağıda belirtilmiştir:

 

Ege (1002), Anadolu (1068), Gazi (1145), Sabancı (1371), İstanbul (1397), Doğu Akdeniz (1401), İnonü (1412), Yıldız Teknik (1479), Bilgi (1510), Çukurova (1521), Uludağ (1612), Selçuk (1655), Koç (1703), Isparta (1731), Akdeniz (1736), Başkent (1769), Erciyes (1847), Karadeniz Teknik (2103), Marmara (2153), Gaziantep (2157), Trakya (2166), Doğuş (2360), Afyon (2414), Sakarya (2432), K.Maraş (2441), Aydın (2461), Çankaya (2478), Çanakkale (2503), Fatih (2606), Yeditepe (2683), Dicle (2701), Cumhuriyet (2734), Van (2888), Fırat (2901), Balıkesir (2946), Samsun (2953), Mersin (2960), Pamukkale (3003), Galatasaray (3073), Atatürk (3101), Kültür (3153), TOBB (2168), Osmangazi (3203), Abant (3261), Manisa (3295), Zonguldak (3423), Harran (3511), Muğla (3586), Beykent (3626), Atılım (3697), Bahçeşehir (3747), GATA (3846), Maltepe (3965) ve Niğde (3978).

 

Bu yıl yeni kurulanlar dışında, vakıf-devlet 80 kadar üniversitemizin 60'ı ,ilk 4000'lik listede yer almaktadır ;bunların yarıdan fazlası ikinci 2000'lik dilimdedir.

 

Webometrik sıralamada dünyada ilk 10'u, ABD'nin bilinen saygın üniversiteleri (Stanford, MIT, Berkeley, Harvard vb) paylaşmaktadır. Avrupa üniversiteleri arasında ilk 10'nda yer alanlar ve bunların dünya sıralamasındaki konumları şöyledir: Cambridge (21), Oxford (40), Zurih Teknik (41), Helsinki (44), Edinburg (45), Oslo (46), Londra (55), Linkoping-İsveç (62), Trier-Almanya (64) ve Viyana (67).

 

Bu tabloyu, hiçbir yorum getirmeksizin YÖK ve üniversitelerimizin yeniden Türkiye'nin gündemine girdiği şu günlerde, yüksek öğretim ile yetkili/ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşların bilgisine sunmak istedim.

 

Not: Bu yazıya verdiği ilhamdan dolayı Çukurova Üniversitesi'nden Sn Prof Dr İbrahim Ortaç'a teşekkür ederim. İlgilenenler yukarıda aktardığım bilgilere, internet'ten Wikipedia English sayfasını açıp 'ara' kutusuna 'universities ranking' sözcüklerini yazmak suretiyle ulaşabilirler.

.

 

(Wikipedia'daki ilgili sayfadan...)

 

Universities. The main worldwide list of 4000 universities build from a catalogue of over 15000 institutions is also offered as regional lists:

 

* North America

* Europe

o Eastern Europe

o Spain

* Asia

o South East Asia

o Indian Subcontinent

* Middle East

* Africa

o North Africa + Middle East

* Latin America

o Iberoamerica

* Oceania

* BRIC

 

- Research Institutes. Top 1000 from a catalogue of over 5000 are published

 

- Research Councils. Individual data for CNRS, CNR, CSIC, Max Planck, Fraunhofer CSIRO and NIH

 

Top 50 universities in the January 2008 Ranking

Türkiye’nin en iyi üniversiteleri hangileri?

 

Üniversite sayısı sürekli artıyor. Peki ya kalite? İşte asıl önemli olan o! Bu konuda dünyanın pek çok ülkesinde farklı kriterlere göre sıralamalar yapılıyor. Genelde de yayın sayısı dikkate alınıyor. Ama önemli olan başka kriterler de var. Ve kriter sayısı ne kadar artarsa sıralamanın güvenirliği de o kadar artıyor.

 

ODTÜ eski Rektörü Prof. Dr. Ural Akbulut ve arkadaşları, daha önce de bu yönde bir çalışma yapmış ve bu gazetemizde yayımlandığında, büyük yankı uyandırmıştı. Şimdi kriter sayısını artırarak son durumu saptadılar.

 

Tablolar hazırlanırken, aşağıdaki 9 kriter esas alındı ve bu sıralamada her kriter için listenin en üstündeki üniversiteye 100 puan, diğerlerine de aynı oranda giderek azalan puanlar verildi.

 

Daha önceki sıralamalarda eski yeni üniversite ayrımı yapılmasına karşın, tıp fakülteleri olan, olmayan diye bir ayrım yapılmamış, bu da tıbbı olan üniversiteler lehine bir durum yaratmıştı. Şimdi o da dikkate alındı. İşte yeni kriterler, bilgi alınan kaynaklar ve 2 farklı kategoride üniversitelerin performans listeleri.

 

1) Toplam yayın sayısı (araştırma)-YÖK (2008 yılı için yayımlandı)

2) Kişi başına düşen yayın sayısı (araştırma)-YÖK (2008 yılı için yayımlandı)

3) 2000-2008 arasında çıkan yayınlara 2008’de yapılmış toplam atıf sayısı (araştırma)-ISI

4) 2000-2008 arasında çıkan yayınlara 2008’de yapılmış kişi başına düşen atıf sayısı (araştırma)-ISI ve YÖK

5) 2000-2008 arası yapılan toplam yayın konferans ve atıf sayısı (araştırma) Google Scholar (GS)

6) 2000-2008 arasında öğretim üyesi başına düşen yayın, tebliğ ve atıf sayısı (araştırma)-GS ve YÖK

7) Toplam doktora öğrencisi sayısı (eğitim-araştırma)-ÖSYM

8) Doktora öğrencilerinin toplam öğrenciye oranı (eğitim-araştırma)-ÖSYM

9) Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı (eğitim)-YÖK ve ÖSYM

 

Kimler hazırladı?

 

Prof. Akbulut, listelerin 6 ayda bir yenileneceğini ve sürekli geliştirileceğini belirterek, kriterler konusunda şu bilgileri verdi:

 

“Toplam yayın sayısının sayıca büyük üniversitelerin lehine olduğu düşünülebilir. Ancak o kurumlar da dünya bilimine ülkemiz adına daha çok katkı yapmaktadır ve bu katkıları nedeniyle puan almalıdır. Kişi başına yayın ise, sayıca küçük olsa bile kişi başına üretkenliği fazla olan üniversitelerin bu başarılarının değerlendirilmesi ve motivasyon için gereklidir. Böylece bir yandan büyük üniversiteler toplam üretkenlikten dolayı yüksek puan alırken küçük kurumlar da verimleri yüksek ise fazla puan alabilirler. Performansın sürekliliği 5 ve 6 ile güncelliği ise 1 ve 2 ile ölçülmektedir.”

 

Bu çalışmada ayrıca şu isimler yer aldı:

 

Prof. Dr. Nusret Aras, Prof. Dr. Tunçalp Özgen, Prof. Dr. Engin Ataç, Prof. Dr. Ülkü Bayındır, Prof. Dr. Attila Aşkar, Prof. Dr. Yaşar Sütbeyaz ve Prof. Dr. Bilgehan Ögel, Nergis Gürel, Rafet Çevik, Başak Öztürk

 

 

Kaynak : Eğitim-Bir-Sen

 

Saygılar sunarım.