Türk mimarlar, son yıllarda, başka coğrafyaların simgesi olacak nitelikte, başarılı işlere imza atıyor. Yurtdışında uygulanmış veya yarışmalarda derece almış ‘bizim’ projeleri bir araya getirdik.

 

 

BRÜKSEL KRALİYET ANTREPOSU YENİLEMESİ

 

 

Emre Arolat Mimarlık, Brüksel'in kuzeyinde bulunan tarihi Kraliyet Antreposu'nun yenilenmesini üstlenerek, endüstriyel bir yapının günümüzde nasıl kullanılabileceğine örnek nitelikte bir proje hazırlamış. Mimarlar Gonca Çırakoğlu ve Emre Arolat, ''eskiyi yeni gibi göstermek'' yerine, varolan yapıyı koruma ve tarihsel ''iz''leri okutma konsepti üzerinden gitmişler. Tuğla duvarlar üzerindeki yazıların bile temizlenerek göz önüne çıkarıldığı projede, yapısal elemanlar da korunmuş. Kraliyet Deposu'na uygulanan tüm yeni eklemeler ise mevcut dokudan yükseltirilerek veya koparılarak ayrılırken, cam ve metal gibi ''eskiyi'' örtmeyecek malzemeler tercih edilmiş. Yüz yaşını aşkın yapının zemin katı yeme-içme alanları olarak, üstteki dört kat ise kiralık ofisler için düzenlenirken, sanayi döneminin ruhunu yansıtan tren rayları ve galeri boşluğu öne çıkarılmış.

 

 

SHIBUYA DOSTLUK ANITI

 

 

Japonya'nın ''Türk Yılı'' olarak kutladığı 2003'te, mimar Han Tümertekin, Tokyo kentinde bir ''Türk Dostluk Anıtı'' projesine imza attı. Mimar, Tokyo'nun dev ekranlarla kaplı, fazlasıyla hareketli ve gürültülü Shibuya bölgesinde, kentin karmaşası içinde kaybolmayacak bir tasarım oluşturmayı amaçlamış. Kent hızında tüketilemeyecek anıt önerisi olarak da üstü açık, çıplak beton bir silindir tasarlamış. Yapının iç yüzeyi, lale desenli İznik çinileriyle kaplanmış. Japonya'nın yapı ve deprem yönetmeliklerince, boyutu önceden belirlenen ve ağırlığının dört ton olması istenen anıtın, yer altındaki taşıyıcı sistem ızgarasıyla örtüşmesi de ayrı bir ön şart olarak verilmiş. 2 m çapında ve 4 m yüksekliğindeki silindir için, yüklenici firma, birer metrelik dört parça halinde karbon fiber takviyeli prekast beton üreterek, beklenen ağırlığın aşılmamasını sağlamış.

 

 

ANADYR'E KÜLTÜR MERKEZİ

 

 

Erginoğlu & Çalışlar Mimarlık, Rusya'nın en doğusunda yer alan Anadyr kenti için tasarladıkları kültür merkezi projesini, 2003 yılında tamamlamış. Kışları sıcaklığın -50 derecelere düştüğü Anadyr'in iklim şartları, proje tasarımında en belirleyici rolü oynamış. Anadyr Kültür Merkezi'nin programında bulunan müze, gece kulübü, konser salonu ve eğitim merkezi, başlangıçta buz kütlelerini andıran sert hatlara sahip dört blokta tasarlanmış. Ancak, karar proje değerlendirmelerinde tamamen değişikliğe uğramış ve tek bir kütle altında toplanmış. Bu hakim kütlenin ana konsepti konser salonu olarak belirlenirken; diğer fonksiyonların bu birime eklenmesiyle rüzgar yoluyla kar biriktirebilecek birleşim noktaları ortadan kaldırılmış. İklim ve coğrafya dışında çevrede projeyi şekillendirecek kentsel doku karakterlerinin bulunmadığını belirten Hasan Çalışlar ve Kerem Erginoğlu, tamamen tek renk ve doku üzerinden giderek, rüzgar ile biçimlenmiş bir proje ortaya koymuş. Rus-Türk ortak yapımıyla hayata geçirilen çelik strüktür yapının tüm parçaları Gebze'de imal edilmiş; gemilerle önce Vladyvosvok'a, oradan da Anadyr'e taşınmış.

 

 

BARIŞA ADANMIŞ PİRAMİT

 

 

Kazakistan, 2004 yılında, başkenti Atsana'da barışa adanmış bir piramit yaptırmak üzere harekete geçmiş. Barındırdığı 100 etnik topluluk, 40 farklı din ve inancı bir çatı altında toplamak isteğiyle ''Palace of Piece'' (Barış Sarayı) projesi için davetli bir yarışma düzenlemiş. Yarışma sonucunda, Tabanlıoğlu Mimarlık, diğer finalist İngiliz mimarlık ofisi Foster&Partners'la, projeyi ortak olarak üstlenmiş. Programı zaman içinde değişen proje, kültür müzesi, üniversite ve kütüphane fonksiyonlarına 1500 kişilik opera salonunu da ekleyerek tamamlanmış ve temeli atılmış. 2006'da bitirilmesi düşünülen ''Barış Sarayı'' için Tabanlıoğlu Mimarlık, bir ekibini Londra'da bulunan Foster & Partners'a yollamış, onların ekibini de kendi ofisinde projeye dahil etmiş. Murat Tabanlıoğlu, ''Bizim için bu projenin en büyük avantajı yabancı bir firmanın çalışma biçimini yakından görmekti'', diye belirtiyor. Dışardan mücevher gibi algılanmasını istedikleri piramitin iç çözümünde teraslamalar yapılarak, mekanlar arası akıcılık sağlanmış.

 

 

VIRGINIA'DA BİR ''GECEKONDU''

 

 

Mimar Gökhan Avcıoğlu, New York'ta sürdürdüğü üretimlerinin sonuncusunda Türkiye'den bir konuyu, 'gecekondu'yu ele alarak, onu Kuzey Amerika'daki ekonomik konut edinme yöntemleri için yorumlamış. ABD'nin Virginia kentinde yaşayan bir aile için tasarlanan prefabrik konut, ''bir gecede inşa edilen''den yola çıkarak, yeni teknolojilerle hızlı ve ucuz konut edinme yöntemlerine bakıyor. Neredeyse tamamı fabrikada hazırlanıp, dört parça halinde arsaya getirilen ve burada montajı yapılan birimler, modülerliği sayesinde, bir yatak odalı, tek katlı ya da üç yatak odalı, iki katlı olabiliyor. Yapı kullanışlılığının sağlanmasının yanısıra, ''ev'' duygusunu verebilmesi için kullanıcının istekleri doğrultusunda modifiye edilebiliyor. Birimlerin iç ve cephe düzenlemeleri kullanıcının değişiklikler yapabilmesi için serbest bırakılıyor. Pencerelerin ve elektrik tasarrufu sağlayacak güneş panellerinin düzenleri kişiye göre değişebiliyor. Gökhan Avcıoğlu'na göre, GAD Architecture'ın Virginia için hazırladığı proje, bölgesel malzeme seçimleri ile değişebilen aynı büyüklükte bir yapının, farklı kültürlerden kullanıcılara göre nasıl yorumlanabileceğini görmek açısından da önem

 

 

 

ROMANYA'YA BİR SİMGE YAPI

 

 

Mimarlar Tatsuya Yamamoto ve Gökhan Aktan Altuğ'un 1995'te kurdukları Tago Mimarlık, şu sıralar Romanya'da inşa edilecek ''Tender Tower'' projesi üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Romanyalı Tender Holding'in talebi üzerine tasarımına 2002 yılında başlanan ''Tender Tower'', Timşora kentinde bulunan büyük bir yerleşim projesinin parçası. Ana fonksiyonu ofis yapısı olarak belirlenen projenin içinde kongre merkezleri ve 6 katlı otopark dahil olmak üzere çeşitli servis birimleri bulunuyor. Tago Mimarlık, yapının formunu, müşterilerinin Timşora kentine bir ''simge yapı'' kazandırma isteğini göz önünde bulundurarak belirlemiş. 60 ofis ve 6 otopark katına sahip olan 65.000 m2'lik proje, çelik konstrüksiyon sistemiyle hayata geçirilecek.