Robert H. Goddard (1882-1945)

[Φ Legendary]

Genç Robert H. Goddard (1882-1945), Massachusetts’deki evinden parlak, mavi göğe baktığı zamanlar gözlerini bir türlü bu alemden ayıramazdı.Pırıl pırıl hava hep aynı biçimde sürüp gider gibiydi.Ama Robert lisede havanın sürekli olmadığını öğrendi.Yukarılarda bir yerde atmosfer inceliyor ve bitiyor, uzay başlıyordu.

 

Goddard, roket atölyesinde arkadaşlarıyla yaptıkları bir roketi incelerken. görülüyor

 

Acaba yeryuvarlağının çevresindeki bu hava tabakasının kalınlığı ne kadardı? On yedi yaşındaki delikanlı göğe baktığı zamanlar kendi kendine şu soruları soruyordu: Uzay nerede başlıyordu? Elli mil yukarıda mı? İki yüz mil yukarıda mı?

 

1899 yılında bu soruların yanıtlarını kimse bilmiyordu.Robert Goddard, bu bilinmeyen bölgede balonla uçuşlar yapmış insanlar üzerine heyecan verici öyküler okumuştu.Bu insanlar atmosfer konusunda önemli keşiflerde bulunmuşlardı.Keşiflerden biri de, soluk almak için gereksinme duyduğumuz oksijenin yeryüzünden ancak birkaç mil yukarılara kadar çıktığıydı.Oksijen azlığı baloncuların üç, dört milden çok yükselmelerine engel olmuştu.Açık balon sepetleri içinde daha yukarılara uçmak yürekliliğini göstermiş olan bazı kimseler de havasızlıktan boğulmuşlardı.

 

İçlerinde gereç taşıyan hava gözleme balonları insanlı balonlardan daha çok yükselebiliyor; dış havanın balonları şişiren gaz basıncından daha az olduğu noktaya çıkıyordu.O noktalarda balon patlıyor ve yere düşüyordu.Ama hava gözleme balonlarının çıktığı yükseklik de yirmi milden çok değildi.Robert Goddard bundan çok fazla olan yükseklikleri keşfetmeyi hayalediyordu.

 

Genç adam, uzayın eşiğine gereçler göndermenin bir yolu olacağına inanmıştı.Eğer hava fişeklerinin daha büyükleri yapılabilirse, bunların çok büyük yüksekliklere ulaşabileceği üzerine içinde güçlü bir duygu vardı.Bu roketlerin, gereği kadar büyüklükte yapıldıkları zaman, yerçekiminden kurtulabileceklerine inanıyordu.Koleje başlayınca matematik, fizik ve kimya okumaya karar verdi. O zaman uzay konusunda kendisi de ilgi çekici keşiflerde bulunabilecekti.

 

 

Robert Goddard bu yolda ilerledi.Kolejde, hava fişeği düşüncesinin doğru olduğunu öğrendi.Roketler; uçmak için, ya da uçarken kendilerini destekleyecek dış havaya gereksinme duymayan motorlardı.Robert Goddard bu sonuca kendi kendine vardı.Onu yıllarca süren çalışmalardan kurtarabilecek olan Tsiolkovsky’nin kitabı İngilizceye çevrilmemiş, içine kapanık kasaba öğretmeninin yazdıkları kendi ülkesinde bile unutulmuştu.Goddard bu yüzden işe başından işaret vermek ve can kurtarmak için kullanılan yalınç barut roketleriyle işe başladı.

 

Üç yıl sonra ise, roketin havasız bir ortamda işleyebileceğini kanıtlamak için havası alınmış cam bir tank içinde katı yakıtla çalışan bir roketin itiş gücünü ölçmüştü.Onun bu deneyi, roketin ancak atmosferde çalışabileceği düşüncesinin de çürümesine neden olmuştur.

 

Robert Goddard’ın bundan sonraki çalışmaları arasında uçakların ve balonların erişemeyeceği yukarı atmosferde araştırma yapacak ve veri toplayacak roketler geliştirme düşünceleri yer alır.16 Mart 1926 yılında Massachusetts’de gerçekleştirdiği sıvı yakıtla çalışan dünyanın ilk roketi onu unutulmayanlar arasına sokmuştur.Deneyin yapılacağı sabah hava bulutlu ve çok soğuktu.New England tepelerinde hala kar vardı.Goddard ve yardımcıları roketi metal atış rampasına yerleştirip yakıt koyuncaya kadar soğuk iliklerine işledi.

 

Goddard’ın ilk sıvı yakıtlı roketi bugün atış rampalarından fırlatılan gümüş kolanları pek andırmıyordu.Roketin alt yanında huni biçimi başlıklı iki depo vardı.Bu depolara sıvı oksijenle benzin konmuştu.İnce borular benzinle oksijeni roketin burnundaki küçük motora götürüyordu.Bu boruların bir görevi de roket parçalarını bir arada tutmaktı.Roket çirkin görünüşüne karşılık geçmişin barut roketlerinden ileriye doğru dev bir adım meydana getiriyordu.

 

Roket, yüzyıllarca önce Wan Hoo’nun uçan makinesinin ateşlenmesi gibi uzun bir sırığın ucuna bağlanmış bir meşaleyle ateşlendi.Meşale roket motorundaki bir açıklığa tutuldu.Tutulur tutulmaz da korkunç bir gürültüyle roket havaya fırladı.Goddard ve arkadaşları canlarını kurtarmak için dört bir yana dağıldılar.

 

Başlarını arkaya çevirdikleri zaman da roketin ateşten bir kuyruk salıvermiş olduğu halde yükseldiğini gördüler.Roket saman damının az yukarısına kadar yükseldi.Sonra yana döndü.Motor sustu.Roket düştü.Tüm uçuş iki bucuk saniye sürmüş ama bu süre içinde roket saatte ortalama 103 kilometrelik bir hız yapmıştı.Goddard daha büyük daha iyi sıvı yakıtlı bir motor yapmak üzere çalışmalara başladı.

 

Robert Goddard sıvı yakıtlı roketinin önünde görülüyor. Tarih 16 Mart 1926.

 

Üç yıl sonra 1929’da Auburn çiftliğinden başka bir roket yükseldi.Bu roket bir öncekinden yalnız daha büyük değil.Daha da gürültülüydü.Ateşlemenin yeni garip gürültüsü kilometrelerce ötelerde duyuldu.Auburn kasabasının itfaye müdürü gürültü yerine koştu yerde bir roket döküntüsüyle karşılaşınca bunların ormana düşüp çevreye ateşe verebileceğini de hesaba katan bir ileri görüşlülükle genç profesöre bundan sonraki deneyleri için başka bir yer bulmasını öğütledi.

 

İtfaye müdürünün sert konuşması roketi başarılı bir uçuş yapmış olan Goddard bu deneyle roketlerin yukarı doğru bir yol izlemeleri için kontrol altında tutulmaları gerektiğini öğrendi.

 

Kaynakça:

 

Milliyet yayınları-Bilim Dünyası Ansiklopedisi-UZAY-

 

The Time Machine Project © 2005 Cetin BAL