On iki yıl süren ‘bin yıllık Reich’!

Halk iradesinin cisimleşmiş hali olmayı başaran Adolf Hitler, “kamusal hayatın bütün yönlerine nüfuz edecek bir devlet” anlayışını dikte etmeyi ve 1919 yılında dünyanın en demokratik anayasalarından (yasaların önünde eşitliği, konuşma, basın, toplanma özgürlüğünü, dinsel hoşgörüyü, mülk sahibi olma hakkını, parasız devlet eğitimi hakkını, hakim teminatını savunarak yurttaşlık haklarını güvence altına alan) Weimar Anayasası’nı nasıl çöpe atabilmişti? Ve Alman halkının, çoğunluk olmalarına karşın demokratik güçleri (liberaller, sosyalistler, sosyal demokratlar ve komünistler) böyle bir yenilgiye nasıl sürüklenmişlerdi? Nazi Almanyası ve Holokost konularında uzmanlaşmış bir modern Avrupa kültürü tarihçisi Klaus P. Fischer, kapsamlı incelemesi Nazi Almanyası: Yeni Bir Tarih’te (Alfa Yayıncılık); Weimar Cumhuriyeti’nin başarısızlığa uğramasının belirleyici bir nedenini de, “onu kurtarmaya yetecek kadar güçlü bir biçimde kendini adamış cumhuriyetçilerin yokluğuna” bağlıyor.

Haberi Haber Kaynağından Oku