Mantıksal Olabilirlik Olasılığı şeklinde bir kullanım doğru mudur ?

[Φ Canraşit]

"Mantiksal olabilirlik olasiliginin" olmus olmasi" gozlem vermesidir. "olabilir olmasi" da bilimsel bir teori olarak gozlem vereceginin dusunulmesidir. O yuzden yazilani iyi okuyun, iyi anlayin. Bak sana en guzel ornegi soyle vereyim. insanoglu nasil dogar? gozlem veriyor. Ama birisi hala yok topraktan yok ordan burdan derse, iste bu mantiksal olabilirlik olasiligi oldugu ve gozlem verdigi halde inanc yuzunden algilanmaz. Yani inanclar, sirf inanclarina bagliligindan bu olmus ve gozlem vereni bile red ederler. Iste fark budur, bilim ise aciklar.

Efendim, ‘’ Mantıksal Olabilirlik Olasılığı ‘’ diye bir kavram yoktur ve mantıklı düşünen bir insan için anlamsız ve dilbilgisi açısından yanlıştır. ‘’ Mantıksal olarak gerçekleşmiş olma olasılığı ‘’ hem dilbilgisi açısından hem de mantık açısından doğrudur. Şöyle bir önyargısız düşünürseniz ne dediğimi anlayacaksınız eminim.

Size gore oyle olabilir kimse kimseye neye ne anlkam ve icerik verecegini sabit olarak dayatamaz. Kavramlar ve anlam ve icerikleri algi bilgi bilinc temelinde degiskendir. Matematiksel/mantiksal bilgi kendi kavramin i ve anlam ve icerigini yaratir. Cagdasligi algilamaya calisin. O klasik "bu budur/bu degildir" soylem sabitligi 20. yuzyil ile sona ermistir. Abduction ve analoji mantigi farkli bir mantiktir bu konuda baslik var okuyabilirsiniz.

Efendim, Dilbilgisi ve Mantık kuralları bellidir. 21. y.y. da değiştiğini iddia edemezsiniz herhalde.

Bir seyin kurali baskadir, bir seye verilen anlam ve icerik tanim tarif v.s. baskadir. Benim bahsettigim ikincisi. Yani bir kelimeden kimin neyi neden o olarak algiladigi.

Efendim, elbette siz kelime anlam ve içeriklerin göreceliğinden vs. bahsedebilirsiniz ama konu o değil.

 

Kullanageldiğiniz ‘’ Mantıksal olabilirlik olasılığının var olması‘’ veya ‘’ Mantıksal olabilirlik olasılığının olmuş olması ‘’ ifadesi vermek istediğiniz / verdiğinizi zannettiğiniz anlamları içermeyen ifadelerdir.

 

Çünkü, Mantıksal olabilirlik zaten mantıksal olasılık demektir ve yüzdelik sayı ile ( veya 0’dan 1’e kadar ) ifade olunur.

 

Olasılık 1 ( % 100 ) ise, o şey ( olay ) kesin olacak demektir.

 

Olasılık 1’den küçük ( % 0-% 99 ) 0 ila 1 arasında ise, o şey ( olay ) olacak olma noktasında bir kesinlik bulunmaz.

 

Buna göre, olasılığın var olması; olasılığın yalnızca 1 ( % 100 ) olduğunu ifade etmez. 0’dan 1’e tüm ara değerleri ihtiva eder.

 

Kullandığınız ‘’ olabilirlik olasılığı ‘’ ( olabilirlik olabilirliği / olasılılık olasılığı ) ifadesi ise olasılık hesaplama yöntemimizin var olması ve güvenilirliği ile ilgilidir. O şeyin olasılığının / olabilirliğinin bilinebilmesinin bir ölçütüdür.

 

Eğer bir şeyin olasılığını hesaplama araç ve yöntemimiz tam olarak güvenilir ve doğru ise ( olabilirlik olasılığının 1 olması ), ancak o zaman o şeyin olasılığı tam ve doğru biçimde hesaplanabiliniyor demektir. Aksine bir şeyin olasılığını hesaplama araç ve yöntemimiz tam olarak güvenilir ve doğru değil ise ( olabilirlik olasılığının 0 olması ), o zaman o şeyin olasılığı tam ve doğru biçimde hesaplanılamıyor demektir.

 

Kullandığınız ‘’ olabilirlik olasılığının olmuş olması ‘’ veya ‘’ olabilirlik olasılığının var olması ‘’ ifadesine gelirsek, bu ifade, tam olarak, o şeyin olasılığının tam ve doğru biçimde hesaplanabiliniyor olması demek değildir. Olabilirlik olasılığının var olması / olabilirlik olasılığının olmuş olması, olasılığın 1 ( % 100 ) olduğunu ifade etmeyip, 0’dan 1’e tüm ara değerleri ihtiva ettiği için yalnızca hesaplama araç ve yöntemimizin var olması ve güvenilirliği ile ilgili bilgi verir.

 

Dolayısıyla, bu yukarıdaki ifadeler ile vermek istediğiniz anlamın aksine o şey ‘in ( olay ) kesin olacağı anlamına gelmez. Zira bu olasılık 1 dahil 0 -1 arasını anlatır. Ama kesin olması için hesaplama araç ve yöntemimiz güvenilir ve tam olarak doğru ( olabilirlik olasılığı = 1 ( % 100 ) ) ve doğru biçimde hesapladığımız olasılığın yalnız ve yalnız 1 ( % 100 ) olması gerekir.

[∞ evrensel-insan]

Sorun nedir?

 

Mantiksal olabilirlik

 

Olasiligi olmus ve yerine gelmis

 

Olasiligi olabilir ya da olmamis.

[Φ Canraşit]

Olabilirlik olasılığı yalnızca olasılığı tam ve güvenilir biçimde hesap edebilecek araç ve yöntemlerimizin olduğunun ifadesidir.

 

Bu bir şeyin olma olasılığı değildir. Ki bu olasılık da %100 olmadıkça o olay / gözlem vs.ye kesin olacak gözüyle bakamayız. %100 değilse, ancak olma olasılığı vardır, olabilir de olmayabilir de diyebiliriz.

[∞ evrensel-insan]

Olabilirlik olasılığı yalnızca olasılığı tam ve güvenilir biçimde hesap edebilecek araç ve yöntemlerimizin olduğunun ifadesidir.

 

Bu bir şeyin olma olasılığı değildir. Ki bu olasılık da %100 olmadıkça o olay / gözlem vs.ye kesin olacak gözüyle bakamayız. %100 değilse, ancak olma olasılığı vardır, olabilir de olmayabilir de diyebiliriz.

Olabilirlik-mantiksal olabilme olanagidir.

Olasilik ise bu olanagin mumkunlugudur.

 

Buradaki olmusluk ise zaten gozlem verendir.

[Φ Canraşit]

Olabilirlik-mantiksal olabilme olanagidir.

Olasilik ise bu olanagin mumkunlugudur.

 

Buradaki olmusluk ise zaten gozlem verendir.

OLABİLİRLİK İLE OLASILIK AYNI ANLAMDADIR. BİRBİRİNDEN BİR FARK YOKTUR.

[∞ evrensel-insan]

OLABİLİRLİK İLE OLASILIK AYNI ANLAMDADIR. BİRBİRİNDEN BİR FARK YOKTUR.

Hayir efendim. Ornek verelim.

 

 

Tanrinin varligi kavramsal ve de aklin yaratimi olarak ve bir fenomen ile ozdeslestirilmis olarak OLABILIR, yalniz tanri'nin fenomen olma OLASILIGI yoktur.

 

olabilirlik-possibility

olasilik-probability

 

Yani birisi mumkunluk, digeri mumkunluge acilim.

[Φ Canraşit]

Efendim, possibility olabilirlik değil, olanaklılık ( mümkünlük ) demektir. Probability ise olasılık, olabilirlik ( muhtemel ) demektir.

[∞ evrensel-insan]

Efendim, possibility olabilirlik değil, olanaklılık ( mümkünlük ) demektir. Probability ise olasılık, olabilirlik ( muhtemel ) demektir.

Yani ayni sey degil.

 

Bak soyle aciklayayim. Tanrinin varligi kavramsal ve fenomenlestirme olarak mumkundur, ama tanrinin gozlem veren bir fenomen olma mumkunlugu yoktur.

 

Umarim ne dedigim anlasilmistir.

 

Yani mantiksal olarak tanrinin fenomen olma ve gozlem verme olanagi yoktur. Boyle bir akilcilik mantiksal degildir.

[Φ Canraşit]

Yani ayni sey degil.

 

Bak soyle aciklayayim. Tanrinin varligi kavramsal ve fenomenlestirme olarak mumkundur, ama tanrinin gozlem veren bir fenomen olma mumkunlugu yoktur.

 

Umarim ne dedigim anlasilmistir.

 

Yani mantiksal olarak tanrinin fenomen olma ve gozlem verme olanagi yoktur. Boyle bir akilcilik mantiksal degildir.

E olasılığı kullanmamışsınız cümle içinde. Hep mümkünlük demişsiniz. Bu neyin kanıtı oldu şimdi ?

[∞ evrensel-insan]

E olasılığı kullanmamışsınız cümle içinde. Hep mümkünlük demişsiniz. Bu neyin kanıtı oldu şimdi ?

Siz daha kolay algilayasiniz diye size ozel yazdim.

 

Onemli olan tanrinin varliginin ...e gore temelindeki hem mumkunlugu hem de mumkunluk disiligidir.

 

Verilmek istenen budur.

[Φ Canraşit]

Bir olayın / durumun / varoluşun olma olasılığını hesaplamak için öncelikle koşullar olanaklı olmalıdır.

 

Olasılık, bu olanaklılığa bağlıdır.

 

Bir olayın / durumun / varoluşun ortaya çıkması / olması belli koşulları gerektirir.

 

Bu koşulların bir araya gelme olanağı hiç yoksa o olay / durum / varoluş gerçekleşmez. Olanaksız olanın olasılığı da 0'dır. 

 

Bu koşulların bir araya gelme olanağı varsa ancak o zaman o olay / durum / varoluşun gerçekleşme olasılığından söz edebiliriz. Bu olasılığı hesaplayabiliriz.

 

Bu olasılık da her zaman kesinlik ifade etmez. Zira, olasılık %0 ila %100 arasında değerler alır. Ancak %100 ise olay kesin olacak demektir.

 

Örnek :

 

Şeffaf olmayan bir torbada 1 kırmızı, bir de beyaz top olsa ve içinden bir tanesini çekersek kırmızı veya beyaz çekme olma olasılığımız %50 dir.

 

Eğer, bu torbada yalnızca 1 adet kırmızı olsaydı, o zaman kırmızı çekme olasılığımız  %100, beyaz çekme olasılığımız %0 olurdu.

 

Bir durumun olasılığını ( kırmızı çekme ) hesaplamamız için gereken koşullar;

 

torbada kırmızı ve/veya beyaz toplar olması,

 

bu torbanın ağzının açılabilir olması ve

 

çekme işlemini yapacak bir adet de insanın olmasıdır.

 

Bu koşulların biraraya gelmesi, olasılık hesaplama olanaklılığı demektir.

 

Ve bu olanaklılığın da olasılığı ancak 1 yada 0'dır. Çünkü bu koşullardan biri dahi yoksa olasılık hesaplanmaz.

 

Neticede, bir olayın / durumun / varoluşun gerçekleşme / olma olasılığından söz edilebilmesi demek bu koşullarında biraraya geldiği kabulüne dayanır.

 

Bu mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığıdır.

 

Diğer taraftan, Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığının olasılığı ya vardır ya da yoktur.

 

Ve Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığının olasılığı varsa da bu Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığı %100 demek olmadığı gibi, bu olasılık %100 olmadıkça da hiçbir zaman o olay kesin olacak diyemeyiz.

 

Tek bir kırmızı topun olduğu torbadan kırmızı topu çekme olasılığımız gibi. 

[∞ evrensel-insan]

Bir kutu var ve icinde de bir kedi var.

 

Bu kutuyu acmadan soruyoruz.

 

Kedi uyuyor mu/uyumuyor mu?

 

Bilebilme sansimiz %50 iken yanilma sansimiz da %50 dir.

 

Diyelim kutuyu actik ve kedinin uyudugunu gorduk. Peki kedi tam biz kutuyu acarken uyudu ise;

 

Ya da kutuyu actik ve kedinin uyumadigini gorduk. Peki kedi tam biz acarken uyasndi ise.

 

Yani her bir etki ya da olusum ya da durum ve sartlkar olmus gibi olabilecek olanin durumunu degistirebilir.

 

Mesela yolda yururken bir cuzdan bulursun. Iste o cuzdani senin bulman bir suru nedene baglidir, ama bir farkli durum o cuzdani sana buldurmayabilir.

 

Diyelim, bir ulkenin bir sehrinin bir caddesinin ve de gunun bir saatinde yuruyorsun. Karnin acikti ve yurudugun cadde de bir cesit dukkana yemek yemek icin girdin. Bir de baktin uzun sure hic gormedigin bir arkadasin masada oturmus yemek yiyor. Sanki aranizda bir bulusma andlasmasi yapmisiniz gibi sizi durum ve sartlar bir araya getirdi.

 

Buna ingilizcede coincidence deniyor. Turkcedeki tesaduf degil.

 

Kisaca inanirlarin hic bir olasiliktaki algiladiklari tesaduf yoktur. Cunku her bitr bir araya gelmis olusum, kendi sartlarini bilinsin bilinmesin bunyesinde tasir.

 

Hic bir sey bulusum da onceden planlanmaz yani bir akilli tasarlayici, palanlayici, programlayici yoktur.

 

Bir sey oyle olmasi gerektigi icin oyle olmuyor, sadece oyle oldugu icin oyle oluyor. Ortada bir gereklilik ya da determinizm yok.

 

Aksi tanriyi bulmaktir.

[Φ Canraşit]

Bir kutu var ve icinde de bir kedi var.

 

Bu kutuyu acmadan soruyoruz.

 

Kedi uyuyor mu/uyumuyor mu?

 

Bilebilme sansimiz %50 iken yanilma sansimiz da %50 dir.

 

Diyelim kutuyu actik ve kedinin uyudugunu gorduk. Peki kedi tam biz kutuyu acarken uyudu ise;

 

Ya da kutuyu actik ve kedinin uyumadigini gorduk. Peki kedi tam biz acarken uyasndi ise.

 

Yani her bir etki ya da olusum ya da durum ve sartlkar olmus gibi olabilecek olanin durumunu degistirebilir.

Meşhur Schrödinger'in Kedisi ama tam olarak böyle değil ama neyse önemli değil.

 

Fakat bu düşünce deneyi atom altı düzeyde geçerli olan Kuantum fiziğinin bir yorumudur. ( Kopenhag Yorumu )

 

Subjektif Determinizmin olamayacağının kanıtıdır ama Objektif Determinizmin olamayacağının kanıtı değildir. Objektif Determinizm de yoktur diyenler İndeterministlerdir.

 

 

Mesela yolda yururken bir cuzdan bulursun. Iste o cuzdani senin bulman bir suru nedene baglidir, ama bir farkli durum o cuzdani sana buldurmayabilir.

 

Diyelim, bir ulkenin bir sehrinin bir caddesinin ve de gunun bir saatinde yuruyorsun. Karnin acikti ve yurudugun cadde de bir cesit dukkana yemek yemek icin girdin. Bir de baktin uzun sure hic gormedigin bir arkadasin masada oturmus yemek yiyor. Sanki aranizda bir bulusma andlasmasi yapmisiniz gibi sizi durum ve sartlar bir araya getirdi.

 

Buna ingilizcede coincidence deniyor. Turkcedeki tesaduf degil.

Bu da Kaos teorisi. Bu da Subjektif Determinizmin olamayacağının kanıtı ama Objektif Determinizmin olamayacağının kanıtı değildir. Objektif Determinizm de yoktur diyenler İndeterministlerdir.

 

 

Kisaca inanirlarin hic bir olasiliktaki algiladiklari tesaduf yoktur. Cunku her bitr bir araya gelmis olusum, kendi sartlarini bilinsin bilinmesin bunyesinde tasir.

Bu iddia " Objektif Determinizm vardır " iddiasıdır.

 

 

Hic bir sey bulusum da onceden planlanmaz yani bir akilli tasarlayici, palanlayici, programlayici yoktur.

" Objektif Determinizm " varsa olabilir ama olmayabilir de.

 

 

Bir sey oyle olmasi gerektigi icin oyle olmuyor, sadece oyle oldugu icin oyle oluyor. Ortada bir gereklilik ya da determinizm yok.

Evet, Subjektif Determinizm yok. Bu kesin. Ama Objektif Determinizmin olup olmadığını bilemiyoruz. Deterministler var diyor, İndeterministler yok diyor. Her ikisi de Felsefi inanç düzeyinde. Bilimsel bir temeli henüz yok.

 

 

Aksi tanriyi bulmaktir.

Yukarıda da dediğim gibi " Objektif Determinizm " varsa olabilir ama olmayabilir de.

 

Şimdi konuya dönersek,

 

“ Mantıksal Olabilirlik Olasılığı “ kullanımının yanlış olmadığı Kaostan destek alınarak savunulamaz. Onu bir söyleyeyim.

 

Çünkü, koşulların bir araya gelmesinin ölçütü olan Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığının olasılığı 0 ile 1 arasında ara değerler alsa bile,

 

bu hal bu kez yine 0 olduğu haldeki gibi Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığını hesaplanamaz hale getireceğinden, yine hiçbir zaman o olay kesin olacak diyemeyiz.

 

Yani, koşulları bilemezsek zaten olasılık hesaplama olanaklılığı da, bir ön görü de yok demektir. ( Atom altı düzey hariç )

 

Piyango toplarının hangi bilet numarasını çıkaracağını bilemeyişimiz bu olasılığı hesaplayamayacağımız gibi.

[∞ evrensel-insan]

Determinizme neye gore ve nasil bir anlam ve icerik verdigine bagli. Fenomende bir determinizm yoktur, ama insanoglu fenomeninde vardir.

 

Inancsal-Bilissel Determinizm-Kararlilik/Belirlilik

Dunya genelinde ingilizce kokenli bir kavram olarak kullanilan determination/determinizm'in Turkce en uygun ve tutarli esanlamlilari; kararlilik ve belirliliktir.

Burada iki turlu yanlis algi vardir. Birinci yanlis algi, ozgur irade ile kararlilik/belirliligin karsi karsiya getirilmesi ve birinin digerine karsi olarak sadece birine indirgenmesidir.

Ikinci yanlis algi ise ozgur iradedeki "ozgur" algisindadir. Buradaki "ozgur" algisi liberal temelli degil, free temelli "serbest" anlamindadir.

Buradaki serbestlik, kisinin dusunce ve davranisindaki herhangibir kararinda ve belirliligindeki yanasimin tamamen kendi kendilik bilinci ile olmasi ve kendi disinda baska bir yerden etki zorlama, mudahele v.s. yasamadan yaptigini kendi bilinc ve farkindaliginda yapmasidir. Yani kisi serbest olarak dusunme ve davranma durumundadir ve bunun kararliligini ve belirliligini sergilemektedir.

Iste basta bu sekildeki bir algi kararlilik/belirliligin ozgur irade ile celismedigini aksine; buradaki serbestligin zaten kararlilik ve belirlilik ile ortaya kondugunu gostermektir.

Insanoglu turu biri eger kendilik bilisselligine numenal yeti kullanim ve paylasimi olarak erismemis ise; dogal zihniyetin bunyesinde gosterdigi kararliligi ve belirliligi; gorunurde kendi gosterimi olarak gozlem verse de; geri planda onun beynine degil; onun inancina, ideolojisine ve ozgur irade karsiti indirgemeci bilincaltisartlanmisliginin alisilagelmis dusunce ve davranisina dayandigi algilanir.

Sonucta dogal zihniyetin determinizminde, zaten insanoglu bilinc ve farkindaligi yer almadigindan kisi goruntusu ile ortaya konan determinizm, kisinin ozgur iradesi degil; aksine kendini yonlendiren ve yoneten numenal yeti degerlerinin yonlendirim ve yaptirimidir.

Genelde bu tip kendilik bilisselliginden yoksun, determinizm; metafizigin varliksal ve fizik otesi ve de etigin her turlu numenal yeti degerlerinde ideolojik inanncsal bir dogru olarak yansir.

Nihilizm ile ortaya cikan kendilik bilincinin turselligi icermeyen, ben, bencilik, bencillik, bananecilik ve bireycilik temelli ve ozgur irade icerimli determinizmi ise, sadece egosal, akilci ve duygusal temeldedir. Yani kisi bir yerde kendine kisilik ve kimlik degeri yaptigi numenal yeti veri ve tabularini ya kendince dislamis, ya kendince anlam ve iceriklendirerk, kendiher turlu bireyci cikari adina sahiplenmis ve sabitlemistir.

Tursellikten yoksun bu ben temelli bilinc ve farkindalik bireyci akilciligin egosal ve akilci sadece kendi cikarini gozeten bir tezahurudur.

Burada inancsal determinizm ile mukayese edildiginde birinin ayni deger temelinde degeri, digerinin ayni deger temelinde kendi birinin cikarini dile getirdigini algilayabiliriz.

Buradan da kendilik bilisselliginden yoksun, inancsal determinizm ile tursel bilissellikten yoksun ben bilincinin ayni degeri ya deger ya da birey cikarinda ortaya koydugu gorulur.

Bilissel determinizxm de ise; hem ozgur irade varligi hem kendilik bilisselligi varligi bireyi sosyo-psikolojik temelde ve yasam ve iliskideki karsilikli alis veriste tursel anlam ve icerikte dusunce ve davranisa iter. Buda, bu temeldeki bilisselligin kararliligi inancsal ve bireyci determinizm acisindan noncognitive bir algi verir.

Bilissel determinizmin bir yonu de bilimsel ve bilgisel temeldeki yanasimdir. Hem olgusal gecerliligin gozlemsel yanlislanabilirlige kadar ki determinizmini tasir, hem bu determinizmin yanlislanabilirligi temelinde ozgur iradeyi getirir, hem de gozlemsel yanlislanabilirlige belirliginin gecerliliginin mutlak olmadigi algisini verir.

Inancsal determinizm, kisiyi aklinin ic ve dis savasimina ustelik kendi varligi olmadan koyarken, benci determinizm, kisiyi turune yonelik bir ustunluk egosuna sartlandirir.

Bilissel determinizmin tursel butunlugu ile bilimsel determinizmin gecerlilik ve yanlislanabilirliligi de; numenal insanlasma yolunda hem bireyi ozgur iradeli olarak gelistirir, yeniler; hem de bilimi metafizigin o mutlakci, kesinlikci, tekci, ilkci akilciliginin inancindan korur.

Tum bu aciklamalar isiginda hem determination/determinizmin ozgur iradeye ters dusmedigi, yani "ya o ya oteki" tercih zorlamasini icermedigi; hem de numenal insanlik temelli bilimsel ve tursel determinizmin; inanbcsal ve birsel determinizmin sahipli, sabit, cikarci ve kendilik bilisselligi ve turselligi tasimayan yonunu algilamak ve kisinin kendi devrimci sorgulamasi ile kendine numenal insanligi kazandirmasini saglamasinin onu acilmis olur.

 

[Φ Canraşit]

Determinizme neye gore ve nasil bir anlam ve icerik verdigine bagli. Fenomende bir determinizm yoktur,

Bunu bilmek henüz mümkün değildir. Fenomende bir determinizm yoktur da denemez, vardır da.

 

 

ama insanoglu fenomeninde vardir.

Ama insanoğlu temelinde yoktur denilebilir. Kuantum ve Kaos teorileri bunun ispatıdır.

 

 

Inancsal-Bilissel Determinizm-Kararlilik/Belirlilik

 

Dunya genelinde ingilizce kokenli bir kavram olarak kullanilan determination/determinizm'in Turkce en uygun ve tutarli esanlamlilari; kararlilik ve belirliliktir.

 

Burada iki turlu yanlis algi vardir. Birinci yanlis algi, ozgur irade ile kararlilik/belirliligin karsi karsiya getirilmesi ve birinin digerine karsi olarak sadece birine indirgenmesidir.

 

Ikinci yanlis algi ise ozgur iradedeki "ozgur" algisindadir. Buradaki "ozgur" algisi liberal temelli degil, free temelli "serbest" anlamindadir.

Fenomende Determinizm varsa Özgür İrade hiçbir şekilde olamaz.

 

İnsanoğlu temelinde Determinizm zaten yoktur ( bu şu an için kesindir ).

 

Buna karşılık, insanoğlu temelinde Determinizm olmaması bile Özgür İradenin var olduğu anlamına gelmez. Çünkü fenomende Determinizm olabilir ve biz bunu henüz bilemiyoruz.

 

 

Insanoglu turu biri eger kendilik bilisselligine numenal yeti kullanim ve paylasimi olarak erismemis ise; dogal zihniyetin bunyesinde gosterdigi kararliligi ve belirliligi; gorunurde kendi gosterimi olarak gozlem verse de; geri planda onun beynine degil; onun inancina, ideolojisine ve ozgur irade karsiti indirgemeci bilincaltisartlanmisliginin alisilagelmis dusunce ve davranisina dayandigi algilanir.

 

Sonucta dogal zihniyetin determinizminde, zaten insanoglu bilinc ve farkindaligi yer almadigindan kisi goruntusu ile ortaya konan determinizm, kisinin ozgur iradesi degil; aksine kendini yonlendiren ve yoneten numenal yeti degerlerinin yonlendirim ve yaptirimidir.

 

Genelde bu tip kendilik bilisselliginden yoksun, determinizm; metafizigin varliksal ve fizik otesi ve de etigin her turlu numenal yeti degerlerinde ideolojik inanncsal bir dogru olarak yansir.

 

Nihilizm ile ortaya cikan kendilik bilincinin turselligi icermeyen, ben, bencilik, bencillik, bananecilik ve bireycilik temelli ve ozgur irade icerimli determinizmi ise, sadece egosal, akilci ve duygusal temeldedir. Yani kisi bir yerde kendine kisilik ve kimlik degeri yaptigi numenal yeti veri ve tabularini ya kendince dislamis, ya kendince anlam ve iceriklendirerk, kendiher turlu bireyci cikari adina sahiplenmis ve sabitlemistir.

 

Tursellikten yoksun bu ben temelli bilinc ve farkindalik bireyci akilciligin egosal ve akilci sadece kendi cikarini gozeten bir tezahurudur.

 

Burada inancsal determinizm ile mukayese edildiginde birinin ayni deger temelinde degeri, digerinin ayni deger temelinde kendi birinin cikarini dile getirdigini algilayabiliriz.

 

Buradan da kendilik bilisselliginden yoksun, inancsal determinizm ile tursel bilissellikten yoksun ben bilincinin ayni degeri ya deger ya da birey cikarinda ortaya koydugu gorulur.

 

Bilissel determinizxm de ise; hem ozgur irade varligi hem kendilik bilisselligi varligi bireyi sosyo-psikolojik temelde ve yasam ve iliskideki karsilikli alis veriste tursel anlam ve icerikte dusunce ve davranisa iter. Buda, bu temeldeki bilisselligin kararliligi inancsal ve bireyci determinizm acisindan noncognitive bir algi verir.

 

Bilissel determinizmin bir yonu de bilimsel ve bilgisel temeldeki yanasimdir. Hem olgusal gecerliligin gozlemsel yanlislanabilirlige kadar ki determinizmini tasir, hem bu determinizmin yanlislanabilirligi temelinde ozgur iradeyi getirir, hem de gozlemsel yanlislanabilirlige belirliginin gecerliliginin mutlak olmadigi algisini verir.

 

Inancsal determinizm, kisiyi aklinin ic ve dis savasimina ustelik kendi varligi olmadan koyarken, benci determinizm, kisiyi turune yonelik bir ustunluk egosuna sartlandirir.

 

Bilissel determinizmin tursel butunlugu ile bilimsel determinizmin gecerlilik ve yanlislanabilirliligi de; numenal insanlasma yolunda hem bireyi ozgur iradeli olarak gelistirir, yeniler; hem de bilimi metafizigin o mutlakci, kesinlikci, tekci, ilkci akilciliginin inancindan korur.

 

Tum bu aciklamalar isiginda hem determination/determinizmin ozgur iradeye ters dusmedigi, yani "ya o ya oteki" tercih zorlamasini icermedigi; hem de numenal insanlik temelli bilimsel ve tursel determinizmin; inanbcsal ve birsel determinizmin sahipli, sabit, cikarci ve kendilik bilisselligi ve turselligi tasimayan yonunu algilamak ve kisinin kendi devrimci sorgulamasi ile kendine numenal insanligi kazandirmasini saglamasinin onu acilmis olur.

Düşünce eken davranış biçer, davranış eken alışkanlık eker, alışkanlık eken huy eker, huy eken kader eker.

 

Bu düşünce ister inanç temelinde üretilmiş olsun, ister nihilizm, isterse de insansal “ subjektif determinizm “in olmadığı bilinci temelinde üretilmiş olsun, FENOMENDE DETERMİNİZM VAR İSE, özgür irade diye bir şey kalmaz. Bu kişinin kendi kendini kandırmasından başka bir şey olmaz.

 

Fenomende Determinizm gerçekten yok ise, yalnız işte o zaman gerçek anlamda Özgür iradeden söz edebiliriz.

 

Şu an bunu bilemediğimiz için bu konuda ( özgür irade var mı, yok mu ? ) söylenecek bir şey yoktur.

 

Konuya dönersek, insanoğlu temelinde Determinizm ( subjektif determinizm )'in olmaması, " Mantıksal Olabilirlik olasılığı " şeklinde bir kullanımı anlamlı yapmaz. Yukarıda iki önceki iletimde bunu izah ettim.

[∞ evrensel-insan]

 

Bunu bilmek henüz mümkün değildir. Fenomende bir determinizm yoktur da denemez, vardır da.

 

Benim bahsettigim canli temelli olan fenomen degil; mesela evren, doga, dunya v.s.

 
 

 

Ama insanoğlu temelinde yoktur denilebilir. Kuantum ve Kaos teorileri bunun ispatıdır.

 

Determinizm beynin yetisi olan zihinsel bir olgudur ve bu nedenden insanoglunda vardir.

 
 

 

Fenomende Determinizm varsa Özgür İrade hiçbir şekilde olamaz.

 

Insanoglu fenomeninde hem determinizm hem de serbest irade vardir.
 

 

İnsanoğlu temelinde Determinizm zaten yoktur ( bu şu an için kesindir ).

Buna karşılık, insanoğlu temelinde Determinizm olmaması bile Özgür İradenin var olduğu anlamına gelmez. Çünkü fenomende Determinizm olabilir ve biz bunu henüz bilemiyoruz.

 

Siz indirgemeci ve monizm olarak serbest irade ile determinizm ortakliginin "ya bir/ya oteki" yanilgisina dusuyorsunuz.

 
 

 

Düşünce eken davranış biçer, davranış eken alışkanlık eker, alışkanlık eken huy eker, huy eken kader eker.

Bu düşünce ister inanç temelinde üretilmiş olsun, ister nihilizm, isterse de insansal “ subjektif determinizm “in olmadığı bilinci temelinde üretilmiş olsun, FENOMENDE DETERMİNİZM VAR İSE, özgür irade diye bir şey kalmaz. Bu kişinin kendi kendini kandırmasından başka bir şey olmaz.

 

Ayni hata, burada bahsedilen insanoglu fenomeni yani fenomenonumenal kavramsal. fizikososyo-psikolojik ve neurokimyasal.
 

 

Fenomende Determinizm gerçekten yok ise, yalnız işte o zaman gerçek anlamda Özgür iradeden söz edebiliriz.

 

Burada bahsedilen fenomen biyofenomendir. abiyofenomende zaten her ikisi de yoktur. Yani evren doga dunya v.s.
 

 

Şu an bunu bilemediğimiz için bu konuda ( özgür irade var mı, yok mu ? ) söylenecek bir şey yoktur.

Konuya dönersek, insanoğlu temelinde Determinizm ( subjektif determinizm )'in olmaması, " Mantıksal Olabilirlik olasılığı " şeklinde bir kullanımı anlamlı yapmaz. Yukarıda iki önceki iletimde bunu izah ettim.

 

Özgür irade, kişinin eylemlerini, arzu, niyet ve amaçlarına göre kontrol altında tutabilme ve belirleme gücüdür. Kişinin belli eylem ya da eylemleri gerçekleştirmede ser­gilediği kararlılık; belli bir durum karşısın­da, gerçekleştirilecek olan eylemi, herhangi bir dış zorlama ya da zorunluluk olmaksı­zın, kararlaştırma ve uygulama gücü; eyle­me neden olan eylemi başlatabilen yetidir.

 

Birey bilinci almis bir insanoglunda, hem determinizm hem de serbest irade vardir. Buradaki serbest irade, yukarida aciklanmistir. Determinizm ise bu serbest irasdenin azim kararlilik inat gereklilik v.s. sekilde determine olmus temelinde uygulanmasi icindir.

[∞ evrensel-insan]

 

Meşhur Schrödinger'in Kedisi ama tam olarak böyle değil ama neyse önemli değil.

 

Yukaridaki ornek bana aittir. Bir yerden copya ya da alinti degildir.
 

 

Fakat bu düşünce deneyi atom altı düzeyde geçerli olan Kuantum fiziğinin bir yorumudur. ( Kopenhag Yorumu )

Subjektif Determinizmin olamayacağının kanıtıdır ama Objektif Determinizmin olamayacağının kanıtı değildir. Objektif Determinizm de yoktur diyenler İndeterministlerdir.

 

Bu da Kaos teorisi. Bu da Subjektif Determinizmin olamayacağının kanıtı ama Objektif Determinizmin olamayacağının kanıtı değildir. Objektif Determinizm de yoktur diyenler İndeterministlerdir.

 

Bu iddia " Objektif Determinizm vardır " iddiasıdır.

 

" Objektif Determinizm " varsa olabilir ama olmayabilir de.

 

Evet, Subjektif Determinizm yok. Bu kesin. Ama Objektif Determinizmin olup olmadığını bilemiyoruz. Deterministler var diyor, İndeterministler yok diyor. Her ikisi de Felsefi inanç düzeyinde. Bilimsel bir temeli henüz yok.

 

Yukarıda da dediğim gibi " Objektif Determinizm " varsa olabilir ama olmayabilir de.

 

Aksine insanoglunda olan determinizm, objektif degil; subjektiftir. Yani beyninin zihinsel yetisinden gelir. Objektif determinizm ise mumkun degildir, cunku determinizm soyut icerir. Dogada, evrende dunyada soyut sadece onun parcalarindadir, kendilerinde degildir. Doganin evrenin dunyanin determinist oldugunu savunmak onlara zihniyet yuklemek ve onlari tanri akilli tasarimci yapmaktir.
 

 

Şimdi konuya dönersek,

“ Mantıksal Olabilirlik Olasılığı “ kullanımının yanlış olmadığı Kaostan destek alınarak savunulamaz. Onu bir söyleyeyim.

Çünkü, koşulların bir araya gelmesinin ölçütü olan Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığının olasılığı 0 ile 1 arasında ara değerler alsa bile,

bu hal bu kez yine 0 olduğu haldeki gibi Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığını hesaplanamaz hale getireceğinden, yine hiçbir zaman o olay kesin olacak diyemeyiz.

Yani, koşulları bilemezsek zaten olasılık hesaplama olanaklılığı da, bir ön görü de yok demektir. ( Atom altı düzey hariç )

Piyango toplarının hangi bilet numarasını çıkaracağını bilemeyişimiz bu olasılığı hesaplayamayacağımız gibi.

 

Benim buradaki degerlendirmem gozlem temelindedir. Yani bir sey gozlem vermiyorsa, onun mantiksal olabilirlik olasiligidir. Zaten gozlem veriyorsa, bu olasilik yerine gelmistir.

[Φ Canraşit]

Yukaridaki ornek bana aittir. Bir yerden copya ya da alinti degildir.

O zaman hemen soralım:

 

Kedi, kutunun kapağı açıldığı anda neden uyusun ? 

[Φ Canraşit]

Özgür irade, kişinin eylemlerini, arzu, niyet ve amaçlarına göre kontrol altında tutabilme ve belirleme gücüdür. Kişinin belli eylem ya da eylemleri gerçekleştirmede ser­gilediği kararlılık; belli bir durum karşısın­da, gerçekleştirilecek olan eylemi, herhangi bir dış zorlama ya da zorunluluk olmaksı­zın, kararlaştırma ve uygulama gücü; eyle­me neden olan eylemi başlatabilen yetidir.

 

Birey bilinci almis bir insanoglunda, hem determinizm hem de serbest irade vardir. Buradaki serbest irade, yukarida aciklanmistir. Determinizm ise bu serbest irasdenin azim kararlilik inat gereklilik v.s. sekilde determine olmus temelinde uygulanmasi icindir.

  

Ya iç zorlama ve zorunluluklar?

 

Geçmiş olaylar ve buna bağlı nörokimyasal yapılanmalar, genetik vs. ( algı ve gözlem veren nöron kimyasına konu olan nöronlar ve karmaşık bağlantı yapısında ) Deteminizm varsa ( aynen gezegenler arası kaotik belirlenimsizlik ( subjektif determinizm ) olmasının, insan algı ve gözleminden bağımsız objektif determinizmin olmayacağı anlamına gelmediği gibi ),

 

eğer FENOMENDE objektif olarak ( insandan bağımsız ) determinizm varsa,

 

düşünce ister inanç temelinde üretilmiş olsun, ister nihilizm, isterse de insansal “ subjektif determinizm “in olmadığı bilinci temelinde üretilmiş olsun, özgür irade diye bir şey KALMAZ. Bu kişinin kendi kendini kandırmasından başka bir şey olmaz.

[Φ Canraşit]

Benim buradaki degerlendirmem gozlem temelindedir. Yani bir sey gozlem vermiyorsa, onun mantiksal olabilirlik olasiligidir. Zaten gozlem veriyorsa, bu olasilik yerine gelmistir.

İnsanoğlu temelinde Determinizm ( subjektif determinizm )'in olmaması ( ki yoktur ), " Mantıksal Olabilirlik olasılığı " şeklinde bir kullanımı anlamlı yapmaz.

 

Çünkü, koşulları bilemezsek, belirleyemezsek ( gözlem yetersiz kalıyor ise ) zaten olasılık hesaplama olanaklılığı (Mantıksal Olabilirlik olasılığı ) da, bir ön görü de yok demektir. ( Atom altı düzey hariç )

 

Bir öngörünün mümkün olamıyor olması ise, Mantıksal olarak gerçekleşme / olma olasılığını ( Mantıksal Olabilirlik ) hesaplanamaz hale getireceğinden, hiçbir zaman o olay kesin olacak diyemeyiz.

[∞ evrensel-insan]

O zaman hemen soralım:

 

Kedi, kutunun kapağı açıldığı anda neden uyusun ? 

Kutu kapaginin sesi ninin gibi gelemez mi, ya da korktugu icin gozlerini kapamis olamaz mi?

 

Bir hareket iki turlu etki eder, hem sindirir hem de uyandirir.

[∞ evrensel-insan]

 

Ya iç zorlama ve zorunluluklar?

 

Bilincalti zorlamasindan mi bahsediyorsun?

 

Zorunluluklar kacirtan etkenlerdir. Yani "korku/endise" verir ve istenilenin yapilmasi onlenir.
 

 

Geçmiş olaylar ve buna bağlı nörokimyasal yapılanmalar, genetik vs. ( algı ve gözlem veren nöron kimyasına konu olan nöronlar ve karmaşık bağlantı yapısında ) Deteminizm varsa ( aynen gezegenler arası kaotik belirlenimsizlik ( subjektif determinizm ) olmasının, insan algı ve gözleminden bağımsız objektif determinizmin olmayacağı anlamına gelmediği gibi ),
 

eğer FENOMENDE objektif olarak ( insandan bağımsız ) determinizm varsa,

 

Hayir insanoglu disinda hic bir fenomende determinizm henuz insanoglu bilimsel algisina gore yok. Var saymak; fenomene akil ve teleoloji yuklemektir. Zaten metafizik/varliksal bakis acisiu determinizmden kurtulamaz. Yani varliga determinizm yukler.
 

 

düşünce ister inanç temelinde üretilmiş olsun, ister nihilizm, isterse de insansal “ subjektif determinizm “in olmadığı bilinci temelinde üretilmiş olsun, özgür irade diye bir şey KALMAZ. Bu kişinin kendi kendini kandırmasından başka bir şey olmaz.

 

Dedigim gibi insanoglu varligi bilincsizligi zaten birey bilincini ve onun kendi kendine aldigi karari algilayamaz. Cunku insanoglunu maddeye mala metaya ve mulke indirger.

 

Iste determinizm ile serbest irade arasindaki celiski de burdan dogar. Bunlari insanoglunda arayacagina ya yok sayar ya da baska fenomenlerde var sayar.

 

Isin ilginci maddecilerin yok saydigini inanirlar var sayar ustelik bunu tanrilarina verirler. Digeri zaten tanrilarinda oldugundan kendilerinde yoktur.

 

Iste varliksal ortak akilciligin iki farkli temelinin vardigi zit sonuc.

[Φ Canraşit]

hic bir fenomende determinizm henuz insanoglu bilimsel algisina gore yok.

O halde Numen=Fenomen oluyor. Bu Metafizik bir iddia değil mi ?

 

 

Dedigim gibi insanoglu varligi bilincsizligi zaten birey bilincini ve onun kendi kendine aldigi karari algilayamaz. Cunku insanoglunu maddeye mala metaya ve mulke indirger.

 

Iste determinizm ile serbest irade arasindaki celiski de burdan dogar. Bunlari insanoglunda arayacagina ya yok sayar ya da baska fenomenlerde var sayar.

 

Isin ilginci maddecilerin yok saydigini inanirlar var sayar ustelik bunu tanrilarina verirler. Digeri zaten tanrilarinda oldugundan kendilerinde yoktur.

 

Iste varliksal ortak akilciligin iki farkli temelinin vardigi zit sonuc.

Bilinç, düşünce beynin bir fonksiyonu değil midir ?

 

Beyin de bir madde değil midir ?

 

Maddede ( algı ve gözlem veren nöron kimyasına konu olan nöronlar ve karmaşık bağlantı yapısında ) determinizm yoksa ( yukarıdaki iddia ), maddenin fonksiyonu olan düşüncede neden determinizm olsun ?

 

Bu durumda düşüncede Determinizm ancak inançsal / ideolojik doğrusu olanlar için söz konusu olabilir. Bu da serbest iradeye terstir.

 

Maddede ( algı ve gözlem veren nöron kimyasına konu olan nöronlar ve karmaşık bağlantı yapısında ) determinizm varsa, maddenin fonksiyonu olan düşüncede de determinizm olur.

 

Kişinin serbest iradeye sahip olabilmesi ancak bu determinizmi kırmak için ekstra enerji harcaması ile mümkün olabilir. ( geçmiş yaşantı ve deneyimlerinden, inançsal / ideolojik doğrularından etkilenmeden düşünebilmek )

 

Fakat çıkış noktası da determinedir. Kişinin serbest düşünceye geçme kararı da bir zorunlukuk olduğundan serbest iradeye terstir. Ondan sonrası belki...

[∞ evrensel-insan]

 

O halde Numen=Fenomen oluyor. Bu Metafizik bir iddia değil mi ?

 

Illa biri oteki olmak zorunda mi, bu bir uclem. Fenomen numen ve kavram. Kavramda ya neumenofenomal, ya da fenomenonumenal.

 
 

 

Bilinç, düşünce beynin bir fonksiyonu değil midir ?

 

Evet, beynin fonksiyonel yetileri.
 

 

Beyin de bir madde değil midir ?

 

Beyin gozlem veren bir fenomendir. Fenomenin varliksal  ne oldugunun yaniti bilimsel degildir. Sadece ideolojik inancsal temel farklasri tartismasidir. Ustelik bu tartismadaki uc temel oge de yani madde dusunce ve kavram; insanoglunda bir aradadir.
 

 

Maddede ( algı ve gözlem veren nöron kimyasına konu olan nöronlar ve karmaşık bağlantı yapısında ) determinizm yoksa ( yukarıdaki iddia ), maddenin fonksiyonu olan düşüncede neden determinizm olsun ?

 

Cunku soyutlar beynin fonksiyonal yetisinin urunudur. Determinizm de soyuttur. Soyle aciklayayim. Insanoglu vucudu algiladigi determinizmi beyninin fonksiyonel yetileri temelinde uygular. Yani vucut hareketini beynin yetileri belirler. Burada somut organsal hareketlerden bahsetmiyorum. Dusunce ve davrasnistan bahsediyorum.
 

 

Bu durumda düşüncede Determinizm ancak inançsal / ideolojik doğrusu olanlar için söz konusu olabilir. Bu da serbest iradeye terstir.

 

Neden, determinizm serbest iradenin bir kararligi azimliligi uygulama arzusu olarak yansir. Tabi birey bilinci ile. Buradaki irade ozgur degil; serbesttir, freewill. 
 

 

Maddede ( algı ve gözlem veren nöron kimyasına konu olan nöronlar ve karmaşık bağlantı yapısında ) determinizm varsa, maddenin fonksiyonu olan düşüncede de determinizm olur.

 

Determinizm fizikte degil; beynin fonksiyonal kavramsal algisindadir.
 

 

Kişinin serbest iradeye sahip olabilmesi ancak bu determinizmi kırmak için ekstra enerji harcaması ile mümkün olabilir. ( geçmiş yaşantı ve deneyimlerinden, inançsal / ideolojik doğrularından etkilenmeden düşünebilmek )

 

Aynen mesela serbest dusunce, freethinking.
 

 

Fakat çıkış noktası da determinedir. Kişinin serbest düşünceye geçme kararı da bir zorunlukuk olduğundan serbest iradeye terstir. Ondan sonrası belki...

 

Ortada bir zorunluluk yoktur. Kisinin kendince aldigi gereklilik karari vardir. Gereklilik te ihtiyac olarak uygulamaya tasinir..

[Φ Canraşit]

Illa biri oteki olmak zorunda mi, bu bir uclem. Fenomen numen ve kavram. Kavramda ya neumenofenomal, ya da fenomenonumenal.

Varlıktan bahsediyorsak, evet, varlığın bilgisinden bahsediyorsak, hayır.

 

“ hic bir fenomende determinizm henuz insanoglu bilimsel algisina gore yok. “ demek, konu objektif determinizmden buraya geldiği için ( bağlamı unutmamak ), Fenomen = Numen demektir. Bu da Metafizik bir iddia olur sadece.

 

 

Determinizm fizikte degil; beynin fonksiyonal kavramsal algisindadir.

Beynin fonksiyonal kavramsal algisi, fizik kaynaklıdır. Fizik ötesi değil.

 

 

Cunku soyutlar beynin fonksiyonal yetisinin urunudur. Determinizm de soyuttur. Soyle aciklayayim. Insanoglu vucudu algiladigi determinizmi beyninin fonksiyonel yetileri temelinde uygular. Yani vucut hareketini beynin yetileri belirler. Burada somut organsal hareketlerden bahsetmiyorum. Dusunce ve davrasnistan bahsediyorum.

Soyutu ( düşünce, davranış ) belirleyen somut ( beyin fenomeni ) olduğuna göre, fenomende ( beyin ) determinizm yoksa, normalde düşünce, davranışta da determinizm olmaz.

 

Bu halde, Determinizm olduğu algısı, inançsal / ideolojik doğrulardan kaynaklanıyor demektir.sadece. Fenomende ( beyin ) determinizm yoksa, düşünce, davranışda da yok demektir.

 

 

Ortada bir zorunluluk yoktur. Kisinin kendince aldigi gereklilik karari vardir. Gereklilik te ihtiyac olarak uygulamaya tasinir..

Kisinin kendince aldigi gereklilik karari da geçmiş yaşantı ve deneyimlerinden, inançsal / ideolojik doğrularından etkilenmeden oluşturulan bir karar olamaz. Dolayısıyla, Maddede ( algı ve gözlem veren nöron kimyasına konu olan nöronlar ve karmaşık bağlantı yapısında ) determinizm varsa, maddenin fonksiyonu olan düşüncede de determinizm olduğu için bu kararın çıkış noktası da determinedir. Serbest iradeye terstir.

 

Her iki halde ( Fenomende ( beyin ) determinizm yoksa da varsa da ), geçmiş yaşantı ve deneyimlerinden, inançsal / ideolojik doğrularından etkilendikçe düşünce, davranışda determinizm olur, vardır. Serbest irade kalmaz.

 

Her iki halde ( Fenomende ( beyin ) determinizm yoksa da varsa da ), geçmiş yaşantı ve deneyimlerinden, inançsal / ideolojik doğrularından etkilenmedikçe düşünce, davranışda determinizm kalmaz. Serbest irade başlar.