“Atasözü ve Deyimler Sözlüğü”nde Argo tartışması

Türk Dil Kurumu’nun (TDK) internet sitesinde bulunan “Atasözü ve Deyimler Sözlüğü”nde yer alan bazı ifadeler tepki çekti. Her yaştan öğrencilerin ve yurttaşların kullanımına açık olan sözlükte argo deyimler ‘atasözü’ diye verilmiş.

 

Posta Gazetesi'nden Nedim Şener, bugün köşesine tepki çeken sözleri taşıdı. Örneğin “S.... et”, S..... gitmek” açık olarak verilirken bu ifadelere “deyim” denilmiş. Yine “El s..... gerdeğe girilmez” deyim olarak sözlükte yerini buluyor. Özellikle g... kelimesinin içinde bulunduğu birçok argo cümle atasözü olarak verilmiş.

 

İşte o cümleler ve anlamları:

Açık g... herkes tükürür

Anlamı: Utanç verici, iğrendirici davranışları herkes ayıplar, tiksinti ile karşılar.

Ak g... (don, bacak) kara g... (don, bacak) kara geçit başında (hamamda) belli olur

Anlamı: Bir iddiadaki doğruluk ancak deney veya sınav sonucunda belli olur

Alışmadık g.... don durmaz

Anlamı: Bir kimse alışmadığı, sıkıcı bir duruma kendini kolay kolay uyduramaz, ondan bir an önce kurtulmaya çalışır

Bıldır yediği hurmalar, bu yıl g..... tırmalar

Anlamı: Aradan bir yıl geçmiş, davranışının karşılığını şimdi görüyor, yaptığının acısı bugün çıkıyor.

Değirmi yurt tutmaya değirmi g.. ister

Anlamı: Bir yerde, bir işte tutunup başarı kazanabilmek için sebatla çalışmak gerektir.

Garip itin kuyruğu bacağı arasında (g.... kısık) gerek (olur)

Anlamı: Sığıntı durumunda olan kişi, yabancı bir yerde hiçbir şeye karışmamalı, sessiz, kendi hâlinde yaşamalıdır

G.... güvenen borazancıbaşı

Anlamı: Başarabileceğinize eminseniz büyük işlere girişiniz.

İtin g.... sokmak

Anlamı: Rezil etmek.

Kedi g..... görmüş, “Yaram var” demiş

Anlamı: Bazı insanlar hiç olmayacak bir şeyi kendisine dert edinir.

El s..... gerdeğe girilmez

Anlamı: Başkasının olanaklarına güvenip gelecek için girişimler tasarlanmaz.

S..... et!

Anlamı: 1) “Aldırma, önem verme!” anlamında kullanılan bir söz;

2) “Kov, defet!” anlamında kullanılan bir söz.

S..... gitmek

Anlamı: Başını alıp gitmek. Normal şartlarda bir internet sitesinde yer aldığında kapatma gerekçesi sayılan bu ifadelerin devletin resmi kuruluşu olan TDK’nın sözlüğünde yer almasına tek kelimeyle rezalet denir. Bu cümleler o sözlükten çıkarılmalı. Çünkü bunlar atasözü değil argo deyimlerdir.

 

Hürriyet