Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

Dünyayı Değiştir! Yaşamını da...


Önerilen İletiler

Mark Lynas

 

Bu yazı, Açık Radyo Kitaplığı’ndan Ocak 2009′da yayımlanan Mark Lynas’ın “Karbon Ayak İziniz” adlı kitaba Önsöz olarak yazılmıştır.

 

Küresel ısınmanın nedenleriyle, çözümünün önündeki engeller aynıdır: Fosil yakıt bağımlılığı, tüketim kültürü, endüstriyalizm, büyük şirketler, enerji tüketiminin ve kaynak kullanımının sürekli artması, hız, doğanın insan tarafından giderek daha fazla sömürülmesi, bir bütün olarak kapitalist ekonomi ve bunların giderek daha büyük ölçüde küreselleşmesi. Kısacası küresel ısınma bir sistem sorunu olarak tanımlanabilir. Bu sistem içinde yer alan her bireyin yaşam biçimini ve tüketim alışkanlıklarını da sürekli olarak yeniden üretir ve bundan beslenir.

 

İçinden çıkılması imkânsız gibi görünen bir kısırdöngü... Döngünün bir tarafında bir kişinin karşı çıkarak, mücadele ederek ve tercihlerini değiştirerek sarsamayacağını hissettiği bir uygarlık anlayışı, diğer tarafında ise sadece bireysel seçime bağlıymış gibi görünen ve değiştirilmesi için yapılması gereken şeyler ulaşılmak istenen sonuca etki edemeyecek kadar küçük ve yararsız bulunan yaşam biçimi tercihleri vardır.

Küresel ısınmanın sürmesini ve giderek ağırlaşmasını sağlayan sistem, işte bu kısır döngünün yarattığı çıkmazdan beslenir.

 

Yıllardır iklim değişikliğine karşı atılacak en önemli bireysel adımın, sokağa çıkarak atılan, yürüyüşlerde, eylemlerde, toplumsal muhalefet içinde büyütülen adımlar olduğunu tekrarlayıp duruyoruz. Politik bir mücadele ile tamamlanmadığı sürece, bir ampulü değiştirmek gibi bireysel önlemlerin küresel ısınma gibi insanlığın ve gezegenin ortak geleceğini yok oluşa sürükleyecek büyüklükteki bir felaketi önlemekte yetersiz kalacağını savunuyoruz. Gerçekten de hükümetleri, yerel, ulusal ve küresel iktidar odaklarını politik bir dönüşüme zorlamadıkça; dev petrol, kömür ve otomotiv şirketlerine ve sermayenin sadece daha fazla kâr için dönen çarklarına karşı halkın mücadelesini yükseltmedikçe, uçuruma doğru bu hızlı gidişi durdurmak mümkün görünmüyor.

 

Öte yandan, acaba yaşam biçimi değişiklikleri olarak biraz da küçümsediğimiz bütün bu "tercihlerin" bir başka yanını gözden kaçırıyor olabilir miyiz? Yani dünyayı değiştirdiğimizde, tam da aynı birbirini besleyen döngü nedeniyle yaşam biçimimizin de kaçınılmaz bir şekilde değişeceğini göremiyor olabilir miyiz?

 

İnsanlık, "daha iyi yaşamaktan", daha fazla konfor, daha çok seyahat ve daha yüksek hızdan vazgeçmedikçe, yani bir bütün olarak doğayla ve dünyayla olan ilişkisini değiştirmedikçe, küresel ısınmayı durdurmak için gereken politika değişikliklerinin hayata geçmesi mümkün olmayacaktır. Yaygın olarak kabul gören hedeflere, yani karbondioksit salım düzeylerini radikal bir biçimde düşürme hedefine, mevcut enerji, ulaşım ve sanayi altyapısını bütünüyle dönüştürmedikçe ulaşmak mümkün değildir. Önümüzdeki 30-40 yıl içinde bugünkünden en az %80-90 daha az sera gazı üreten bir küresel sistem yaratmak demek, en somut örnekleriyle uçakla yapılan seyahatlerin, otomobil kullanımının, yapılaşmanın, büyük hayvancılık ve tarım sistemleri dahil her türlü endüstriyel üretimin ve bütün bunları mümkün kılan fosil yakıtlara dayalı enerji üretiminin bir bu kadar küçültülmesi anlamına geliyor. Daha verimli enerji kullanımı ve fosil yakıtların yerine yenilenebilir kaynakların geçirilmesi ise bu kadar kısa bir süre içinde ancak endüstriyel sistemin iyice küçülmesini, hatta bütünüyle durmasını önlemeye yarayacaktır. Yani dünyayı değiştirmek aynı zamanda her birimizin kişisel dünyasını da değiştirecektir.

 

Uzak yerlerde yaptığımız tatillerden ve katıldığımız bilimsel-politik toplantılardan, uzak ülkelerden ve başka kıtalardan gelen yiyeceklerle beslenmekten, kapımızın önüne park ettiğimiz otomobillerden, ışıl ışıl caddeler ve dev alışveriş merkezlerinden, ete dayalı beslenme biçiminden, çıkan yeni modellerle sürekli yenilediğimiz gösterişli elektronik aletlerden, daha fazla atık üretmekten, kısacası daha fazla tüketmenin daha fazla mutluluk getirdiğinin kabul edildiği bir yaşam biçiminden vazgeçmediysek, zaten sera gazı indirim hedeflerine de ulaşamamışız demektir. Yaşam biçiminizi değiştirmeniz, daha az fosil yakıtın ve daha az değerli madenin yeraltından çıkartılması, insanlığın en önemli besin kaynaklarının hayvan yemi olarak kullanılmaması, ormanların ve doğal yaşam alanlarının yok edilmemesi, kısaca insanlığın sade, iddiasız ve az tüketen bir yaşama doğru gerçek bir evrim geçirmesi anlamına gelecektir.

 

Bizi rahatlatan düşünce biçimleri aslında pek de geçerli değildir. İnanmak istediğimizin aksine, biz binmezsek uçaklar kalkmaz, biz satın almazsak yeni modeller üretilemez, biz tüketmezsek market raflarını dolduran ışıltılı mal çeşitliliği ortadan kalkar. Ama tıpkı Marx'ın "bir toplumda egemen olan fikirler egemen sınıfın fikirleridir" dediği gibi, egemen olan (ya da istenen, özlenen, peşinde koşulan) yaşam biçimi de egemen sınıfın yaşam biçimidir. Öyleyse sokaklara çıkarak, yürüyerek, toplumsal mücadeleyi yükselterek zorladığımız politika değişiklikleri, bu egemen fikirlerin ve egemen yaşam biçiminin de yıkılmasını gerektirecektir.

 

Hem küresel ısınmayı durdurarak geleceğimizi kurtarmak, yani dünyayı değiştirmek, hem de her şeyin böylece sürüp gitmesini beklemek çocukça bir hayalden başka bir şey değildir.

 

Çeviri: Neşet Kutluğ

s. 6-12.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.