Beyniniz Neyi Göreceğinizi Seçerek Size Onu Görmenize İzin Verir

[™ Admin]

Beyniniz Neyi Göreceğinizi Seçerek Size Onu Görmenize İzin Verir

Farkındalığımızın altında, beyin, geri kalanların önceliğini düşürerek belirli türden uyaranların otomatik olarak dikkatimizi çekmesine izin verir.

Bir balıkkartalı, nehrin akıntısının hareketi gibi rahatsız edici duyusal bilgilerin ortasında bile alçakgönüllü bir alabalığa odaklanabilir. Bu yetenek, kısmen beyne fiziksel olarak bağlanmış otomatik filtreleme mekanizmalarından kaynaklanmaktadır.

Quanta kısa süre önce dikkatimizi ilgi uyandırıcılara odaklamamıza izin veren filtreleme mekanizmalarını bildirdi - bu, yakındaki bir sohbeti dinlemek için bir odadaki müziği ayarlamamıza veya bir arama yaparken kalabalığın içindeki yeşil, mavi ve sarıları göz ardı etmemize izin veren arkadaşım kırmızı giyiyor. Daha alakalı sinyalleri vurgulamak için bazı duyusal verilerin bastırılmasını içeren bu tür bir işleme, bir hedef tarafından yönetilir.

Ancak diğer süreçler, bu farkındalık düzeyinin çok altında işliyor, beynin bizim istemeden, hatta bilmeden beynin öncelik verdiği bilgileri filtreliyor. Bu gibi durumlarda, odak noktamız bir hedefe değil, uyarıcıların parlaklık veya hareket gibi belirli özelliklerine (önemli olduğunu düşünmek zorunda olduğumuz görünüşte sıkı sıkıya bağlı olduğumuz özellikler) yönlendirilir. Rochester Üniversitesi'nden sinirbilimci Duje Tadin, "Evrimsel açıdan mantıklı," dedi. "Hareket eden bir şey varsa, hayatta kalmanız için genellikle oldukça önemlidir."

Bilim adamları uzun zamandır duyusal işlememizin yabancı girdileri otomatik olarak elemek zorunda olduğunu biliyorlardı - aksi takdirde, dünyayı yaşadığımız gibi deneyimleyemezdik. Örneğin çevremize baktığımızda, algılanan görüş alanımız sabit kalır veya bakışlarımızla düzgün bir şekilde hareket eder. Ancak göz aynı zamanda sürekli olarak küçük hareketler veya seğirmeler yapar; görsel sistemimiz arka plandaki titreşimi gördüklerimizden çıkarmak zorundadır.

Maryland’deki Ulusal Sağlık Enstitüleri’nde Ulusal Göz Enstitüsü’nde nörobilimci Richard Krauzlis, "Otomatik baskılayıcı mekanizmalar… beynin geniş alanları aracılığıyla gerçekleşir," dedi. "Temelde her yerde."

Ve otomatik arka plan çıkarma, ilginç ve beklenmedik şekillerde de ortaya çıkabilir. Tadin ve meslektaşlarının 2003 yılında yaptıkları mantık dışı bir bulguyu ele alalım: Küçük nesnelerin hareketlerini algılamada iyiyiz, ancak bu nesneler basitçe büyütülürse, hareketlerini algılamayı çok daha zor buluyoruz.

Son zamanlarda Nature Communications'da, Tadin’in ekibi bunun neden olduğuna dair kışkırtıcı bir açıklama sundu: Beyin, bizim için daha önemli olan ve daha küçük olma eğiliminde olan nesnelerin tespitine öncelik veriyor. Bir sonraki yemeği için avlanan bir şahin için, bir tarlada aniden fırlayan bir fare, etrafındaki çimlerin ve ağaçların sallanma hareketinden daha önemlidir. Sonuç olarak Tadin ve ekibi, beynin arka planın hareketi hakkındaki bilgileri bastırdığını keşfetti - ve bir yan etki olarak, daha büyük nesnelerin hareketlerini algılamada daha fazla güçlük çekiyor, çünkü onları da bir tür arka plan olarak görüyor.

Ekip, bu fikri daha yaşlı yetişkinlerde yapılan bir eğitim deneyiyle de doğruladı. Diğer araştırmacılar daha önce yaşlıların küçük bir nesnenin hareketini ve daha büyük bir nesnenin hareketini ne kadar iyi gözlemledikleri arasında çok fazla fark olmadığını bildirmişlerdi. Bu nedenle Tadin ve meslektaşları, yaşlı insanların hareketli bir zemine karşı hareket eden küçük nesneleri tespit etmede sorun yaşayacağını tahmin ettiler ve buldukları da tam olarak buydu. Yine de, birkaç haftalık eğitimle denekler bu hareketi tanımada çok daha iyi hale geldi.

Yine de, araştırmacıların keşfettiği gibi, eğitim, deneklerin küçük hareketli nesneleri algılama becerisini aslında geliştirmedi; tek başına ölçüldüğünde, bu beceri değişmemişti. Bunun yerine, performans artışları daha az dikkatleri dağıldıkları için gerçekleşti: Daha büyük arka plan nesnelerinin hareketlerini tespit etmede daha da kötüleştiler. Tadin, "Bir anlamda, beyinleri sadece beş hafta önce işleyebildiği bilgileri attı" dedi.

Bu sonuçların vurguladığı şey, daha büyük hareketli nesnelere olan duyarlılığımızın daha düşük olduğu, "çünkü beynimizin bu arka planlara karşı daha küçük hareket eden nesneleri daha fazla öne çıkarmak için kullandığı strateji" olduğunu ekledi.

Beynin hedefe yönelik dikkat süreçlerinde kullandığı stratejinin aynısıdır (farklı bir mekanizma tarafından yürütülür): Daha alakalı girdilerin öne çıkması için dikkat dağıtıcı veya daha az yararlı olan bilgilerden kurtulur.

Tadin, "Dikkat, görevini yerine getirmeden önce, zaten birçok bilgi budanmış durumda." Dedi. Hareket algısı için, bu budamanın çok hızlı yapılması gerektiğinden otomatik olarak gerçekleşmesi gerekir. "Dikkat, aynı şeyi çok daha akıllıca ve daha esnek yollarla yapabilir, ancak o kadar da zahmetsizce değil."

Birlikte, bu süreçler - hem otomatik aşağıdan yukarıya hem de daha bilinçli yukarıdan aşağıya olanlar - beynin çevresinin iç temsilini oluşturur. Princeton Üniversitesi'nde bilişsel bir sinirbilimci olan Ian Fiebelkorn'un dikkat kaynaklarının nereye hedeflenmesi gerektiğini belirleyen zirveleri ve vadileri olan bir “öncelikli harita” olarak bahsettiği şey budur. Öğrenme ve eğitim yoluyla, yukarıdan aşağıya hedeflerin, bir uyarıcının göze çarpan özelliklerini temsil eden "zirveleri büyütmek veya bastırmak için bu haritayı manipüle etmeye" devam ettiğini söyledi.

Kaynak: Pocket Worthy