Son dakika: Türk bilim insanı aşı için tarih verdi

[Φ Ümit Ürkmez]

Son dakika: Türk bilim insanı aşı için tarih verdi


Koronavirüse karşı umutlar, ‘BNT162’ aşısında. Aşıyı Pfizer ile birlikte geliştiren şirketin CEO’su Prof. Dr. Uğur Şahin, Amerikan CNN televizyonuna, “Aşı mükemmele yakın. Ekim sonu veya kasım başında onaya hazır hale gelecek” dedi.
Alman merkezli BioNTech CEO’su ve kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin, Amerikan yayın kuruluşu CNN’e, Amerikan ilaç devi Pfizer ile birlikte yürüttükleri aşıda gelinen aşamayı anlattı. Prof. Dr. Şahin geliştirdikleri aşının ekim ortası veya kasım ayı başında yasal onay için hazır olacağını ve ardından aşılamaya başlayabileceklerinden emin olduklarını söyledi. Şahin geliştirdikleri ‘BNT162’ adlı aşının mükemmele yakın olduğunu ve yıl sonuna kadar 100 milyon doz, 2021’de de 1.3 milyar doz sağlamayı planladıklarını belirtti.
ÜLKELER YAKINDA İZİN VERİR
Aşının hem genç yetişkinlerde hem de yaşlılarda antikor tepkilerinin şimdiye kadar en az yan etki ile güçlü olduğunu kanıtladığını iddia eden Prof. Dr. Şahin, şöyle devam etti:
“Güvenli bir ürünümüz olduğuna inanıyorum ve bence bu aşı etkili olacak. Ülkeler acil kullanım için bu aşılara yakında izin verecektir Sık sık ateş görmüyoruz. Aşı denemelerine katılanların yalnızca küçük bir kısmında ateş var. Ayrıca baş ağrısı veya yorgunluk hissi gibi çok daha düşük semptomlar görüyoruz. Bu tür aşılarda görülen semptomlar geçicidir, genellikle bir veya iki gün gözlenir ve sonra kaybolur.”
30 BİN KİŞİDE DENENİYOR



ABD, temmuz ayında, 100 milyon doz COVID-19 aşısı üretmek için Pfizer ile 1.95 milyar dolarlık (16.6 milyar TL) bir anlaşma yaptıklarını duyurmuştu. ABD Başkanı Donald Trump da, koronavirüs aşısının 3 Kasım’da yapılacak ABD başkanlık seçimlerine kadar hazır olacağını söyleyerek bu tarihi vurgulamıştı. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre Pfizer ve BioNTech’in aşısı, dünya çapında yapılan klinik denemelerdeki 34 aşıdan biri. Aşı için piyasaya çıkmadan önceki son aşama olan 30 bin kişilik Faz 3 denemelerine temmuz ayında başlanmıştı.
‘GURBETÇİ’ AİLENİN ÇOCUĞU
Prof. Dr. Uğur Şahin, 19 Eylül 1965 tarihinde İskenderun’da doğdu. Henüz 4 yaşında iken ailesiyle birlikte Almanya’ya göç etti. Ailesi, Köln’de Ford fabrikasında çalıştı. Daha genç yaşlarda bilimsel araştırmalara ve deneylere duyduğu ilgiyle dikkati çekti. Kanser üzerine Alman televizyonunda hazırlanan ‘Ölümsüzlük Öldürücüdür’ programını izleyen Uğur Şahin, 19’uncu yüzyılda modern bağışıklık sistemini bulan ve kansere karşı ilk kez kemoterapiyi geliştiren Paul Ehrlich’i kendisine örnek alarak tıp okumaya karar verdi. Köln Üniversitesi’nde okudu. Profesörünün teklifi üzerine Homburg Saar’daki üniversitede çalışmaya başladı. Kansere karşı araştırmalarla adını duyurdu. Kanserli hücreyle sağlıklı hücreyi birbirinden ayırıp, kanserli hücreyi yok eden bir aşı geliştirdi. Meme, kalın bağırsak, akciğer, pankreas ve prostat kanserinde hastalıklı hücrelere karşı savunmaya geçen antikorlar üzerinde çalışıyor.
EŞİ DE AŞI EKİBİNİN BAŞINDA




Eşi Dr. Özlem Türeci ile birlikte melanom adı verilen cilt kanserine karşı bir aşı üzerinde çalışma yürütüyordu. Dr. Özlem Türeci, firmanın ‘baş tıp görevlisi’ olarak aşının geliştirilmesinde büyük rol oynadı. Prof. Şahin, koronavirüsün yayılması üzerine bu alana yöneldi. Şahin, 1996’da Nobel Tıp Ödülü alan İsviçreli bilim insanı Rolf Zinkernagel ile birlikte çalışırken 2008’de BioNTech şirketini kurdu. BioNTech’te bugün 80 civarında bilim insanı kanser üzerine araştırmalar yapıyor.




Temmuz 2020 değeriyle Prof. Şahin’in ortağı olduğu şirketin değeri 3 milyar Euro (26.4 milyar TL) olarak tahmin ediliyor. Aşının bulunması durumunda şirketin değerinin katlanması bekleniyor. (BERLİN)