gıybet malayani________---

Mâlâ yanî (kişiyi ilgilendirmeyen, dünya ve ahiret hayatına faydası olmayan) konuşmalar ve gıybet (insanı arkasından çekiştirmek, duyunca hoşuna gitmeyecek şeyleri gıyabında söylemek) caiz değildir, bunları meneden, kötü sonuçlarını açıklayan ayetler ve hadisler vardır. Ancak bu iki kavramın çerçevesini belirlerken aşırıya kaçmamak ve yanlışa düşmemek gerekir. Gıybetin istisnaları vardır; mesela müslümanları bir kimsenin zararından korumak için onun arkasından konuşmak, kötü yönlerini açıklamak caizdir. Mâlâ yanî de ancak dünya ve ahirete faydası olmayacak sözleri söylemekle gerçekleşir; aile içinde sohbet etmek, şakalaşmak, dozunda eğlenmek, dışarıda ve içerde olup bitenleri konuşmak, konular üzerinde değerlendirmeler yapmak, gerektiğinde tartışmak (müzakere etmek) yararlıdır, caizdir ve yasaklanan konuşmalar çerçevesine girmez. Bizim dinde, başkaların yerine koyamayacağımız ve herkes için örnek olan rehberimiz Sevgili Peygamberimizdir (s.a.); o her gün ikindi namazından sonra, bazan akşamla yatsı arasında eşlerinin bulunduğu yere gelir, onların hal ve hatırını sorar, ihtiyaçlarını dinler, bunlar dışında günlük işler üzerine ve diğer konularda onlarla konuşur, sohbet ederdi.

Hem karı-koca arasında hem de ebeveyn ile çocuklar arasında sevgiye dayanan sıcak ve samimi bir diyalog olmalıdır. İnsan duygu ve düşüncelerini birileriyle paylaşmaya muhtaçtır; karı koca ve çocuklar aralarında bunları paylaşamıyorlarsa ortada bir problem var demektir; yani paylaşmanın dünya ve belki ahiret hayatına faydası vardır, paylaşmamanın, bu ihtiyacı tatmin etmemenin de zararı vardır. Ebeveyn çocuklarını eğitmekle yükümlüdürler, eğitmenin çok önemli bir aracı da konuşmadır. Konuşmaya baştan sınır koymak onu engeller, en önemli eğitim aracının elden çıkmasına sebep olur. Evin üyeleri doğru yanlış, iyi kötü, lüzumlu lüzumsuz konuşabilmelidirler; bunları kırıp dökmeden iyiye yöneltmenin usulü vardır, ama bu usulü uygulayabilmek için de konuşmak gerekir.

Soruda kendisinden söz edilen aile reisi iyi niyetli ve sorumluluk duygusu fazlaca gelişmiş birisi olabilir, ama tuttuğu yol yanlıştır, yağmurdan kaçarken doluya tutulabilir, aile bireylerinin kendisinden kopmasına, içe kapanmalarına ve belki de hoşlanmayacağı kimselerle diyalog kurmalarına sebep olabilir. İşte bunlar, ileride düzeltilebilecek bazı yanlış ve yersiz konuşmalardan daha zararlıdır.

hayrettin karaman_____

islamda kusur bulmaya şartlanmış arkadaşlarımızın, böylesine mühim bir sosyal yaraya yine İSLAM'ın getirdiği çözüm için neden bir görüşleri yok acaba?