Sizin İçin

 

Sizin için, insan kardeşlerim,

Her şey sizin için;

Gece de sizin için, gündüz de;

Gündüz gün ışığı, gece ay ışığı;

Ay ışığında yapraklar;

Yapraklarda merak;

Yapraklarda akıl;

Gün ışığında binbir yeşil;

Sarılar da sizi için, pembeler de;

Tenin avuca değişi,

Sıcaklığı,

Yumuşaklığı;

Yatıştaki rahatlık;

Merhabalar sizin için;

Sizin için limanda sallanan direkler;

Günlerin isimleri,

Ayların isimleri,

Kayıkların boyaları sizin için;

Sizin için postacının ayağı,

Testicinin eli;

Alınlardan akan ter,

Cephelerde harcanan kurşun;

Sizin için mezarlar, mezar taşları,

Hapishanaler, kelepçeler, idam cezaları;

Sizin için;

Her şey sizin için.

Orhan VELI KANIK 13 Nisan 1914’te Istanbul’da doğdu. 14 Kasım 1950’de yine Istanbul’da

 

yaşamını yitirdi.

 

Cumhurbaşkanlığı Armoni Orkestrası şefi Veli Kanık'ın oğlu. Galatasaray Lisesi'nde başladığı eğitimini, babasının tayini

 

nedeniyle Ankara'da tamamladı. 1933'te Ankara Gazi Lisesi'nden mezun oldu. Bir süre Istanbul Üniversitesi

 

Edebiyat .

 

Ankara’da belediyenin açtığı bir çukura düşüp yaralandı. 4 gün sonra Istanbul'da bir dostunun evinde rahatsızlandı.

 

Kaldırıldığı Cerrahpaşa Hastanesi'nde beyin Fakültesi Felsefe Bölümü'ne devam etti. Bitirmeden ayrıldı. 1936'da Ankara'da

 

PTT Genel Müdürlüğü'nde çalıþtı. 1945'te Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'na girdi. 1947'de bu görevden

 

ayrılıp

 

yaşamını yaar lık ve çevirmenlikle kazanmaya başladı. Mehmet Ali Aybar'ın çıkardığı "Hür" ve "Zincirli Hürriyet"

 

gazetelrinde eleştiriler, 1948'de Ulus gazetesinde "Yolcu Notlari" başlığıyla yazılar yazdı. 1 Ocak 1949’da

 

yayınlamaya

 

başladığı "Yaprak"dergisini 15 Haziran 1950’ye de 28 sayı çıkardı kanaması sonucu yaşamını yitirdi.

 

Rumelihisarı'ndaki Aşiyan Mezarlığı'nda toprağa verildi. 1 Şubat 1951'de anısına tek sayfalık "Son Yaprak" isimli bir degi

 

çıkarıldı.

 

 

Ilk şiirleri 1936'da Varlık dergisinde yayınlandı. Aruzu çok iyi bilen, hece şiirinin özelliklerini kavramış, çocukluk anılarını,

 

aşk, özlem temalarını, uç bir duyarlılığa götüren genç bir şair olarak tanındı.Ahmet Muhip Dıranas, Ahmet Hamdi Tanpınar

 

ve Fransız simgeci şairlerden izler taşıyan ölçü ve uyağın çok iyi kullanıldığı, muzik öğelerinin belirgin olduğu şiirler yazdı.

 

Asıl ününü çocukluk arkadaşları Oktay Rifat ve Melih Cevdet Anday'la birlikte 1941'de yayınladıkları "Garip" isimli kitabın

 

adını taşıyan şiir akımını başlatarak kazandı. Garip'in Orhan Veli'nin yazdığı önsözünde, "hece ölcüsü ve uyağın şiiri

 

yozlaştırdığı" savunuluyor, "şiirin insanın beş duyusuna değil, beynine seslenen bir söz sanatı olduğu" belirtiliyordu.

 

"Şiire, egemen sınıfların beğenilerinin sonucu yerleşen kalıplaşmış öğeler kaldırılmalı, şairaneliğe son verilmeli ve şiir

 

toplumun çoğunluğuna seslenmeliydi. Bu amaç da ancak yeni yollar ve yeni araçlarla gerçekleştirilebilirdi." Orhan Veli ve

 

arkadaşlarının Türk edebiyatında " Birinci Yeni" diye de adlandırılan bu çıkışları, şiirdeki sözcük hiyerarşisini ve parıltılı

 

sözcüklerin egemenliğini yıktı. Sokaktaki insanı ön plana çıkardı, biçim şiirin kalıbıyken kendisi haline geldi.

 

Yaprakdergisi döneminde şiirde yeni eğilimler içine giren Orhan Veli, şaşırtıcılıktan, yadırgatıcılıktan uzaklaşırken,

 

duygular, yaşama sevinci, gündelik yaşamın ve sokaktaki insanların sorunlarına ağırlık vermeye başladı. Durmadan

 

araştırmalar yaparak, yeni denemelerle şiirini sürekli ileri götürmeye çalıştı. Moliere Gogol Satre gibi yazarlardan çeviriler

 

yaptı, eleştiri ve öyküler yazdı. Nasrettin Hoca fıklarını şiirleştirip "Nasrettin Hoca Hikayeleri" kitabında topladı.

Orhan Veli Kanık'tan Mısralar