San Francisco

[Φ bitir]

SAN FRANCİSCO

Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinde bir şehir. Batıda Büyük Okyanus, doğ-ğuda San Francisco körfezi ve kuzeyde Golden Gate arasında uzanan dağlık bir yanmada üzerinde kurulmuştur. Gerek Golden Gate ve gerekse San Francisco körfezi, eskiden bu dolaylarda bulunan vadilerin suya gömülmesiden meydana gelmişlerdir. Körfez çevresinde, San Francis-co'ya bağlı çok sayıdaki şehir ve kasaba arasında en önemlileri şunlardır: Doğu kıyısındaki Oakland, Berkeley, San Leandrokörfezin batı kıyısında San Mateo ve Palo Alto. 1936'da yapılan Oakland körfezi köprüsüyle 1937'de yapılan Golden Gate köprüsü, şehri doğuya ve kuzeye bağlar.

San Francisco dolaylan ilk olarak 1542 yılında İspanyol Rodriguez Cadrillo tarafından keşfedilmiştir. 1579 ydında Sir Francis Drake gemiyle Golden Gate'den geçmiş ve körfezi keşfetmiştir. 1775 ydında ise, Juan Manuel Ayala, San Carlos gemisi ile körfez kıyılanna yanaşmış ve karaya ayak basmıştır. 1776'da da Juan Bautista de An-za, buraya bir garnizon kurarak yerleşmiştir. Bölge 1846 yılında Amerika Birleşik Devletlerine bağlanmış ve aym yıl içinde San Francisco adım almıştır. 1848 yılında çevrede altın madenlerinin bulunması, nüfusun hızla çoğalmasına yol açmış; 1860 yılında Pony Express ve 1869 yılında Union Pacific demiryolu hatlanmn kurulması bu artışı daha da hızlandırmıştır. 1914 yılında Panama Kanalı'mn açılması üzerine, Büyük Okyanus'taki limanlarla ticari ilişkiler kurma imkânı doğunca San Francisco limanının trafiği önemli derecede artmıştır.

San Francisco limanının belli başlı ihraç maddeleri, Kaliforniya vadisinin verimli topraklann-da yetişen ürünler, yağlar, madenler ve mamul maddelerdir. İthal maddeleri ise, şeker, kahve, kakao, çay, trokipal meyveler, dokuma iplikleri, kauçuk, suni gübreler ve kerestedir. Körfez kıyı-lanndaki başlıca endüstri dallan Richmond'da petrol antılması, diğer bölgelerde de gemi yapımı, meyve ve sebze konservesi ile başta şekerkamışı olmak üzere çeşitli tropikal besin maddeleri endüstrileridir. Çelik alüminyum mamulleri, kimyevî maddeler, kauçuk, cam, seramik, elektronik, ve elektrik malzemeleri, çimento, dokuma ve giyim eşyası endüstrileri de gelişmiştir. Şehirdeki eğitim ve kültür kuruluştan Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi ve Sanfrancisco Üniversitesi'dir.