EVRİM MEKANİZMALARI (1): EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

"Evrimi Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?"

 

***

Başlarken;

 

Evrim Mekanizmaları Yazı dizisin de, Evrim Kuramı'nı anlamak isteyen ve Evrimsel Biyoloji hakkında yorum yapabilmek isteyen herkesin son derece iyi; hatta kendi adından daha iyi bilmesi gereken kavramlar serisidir. Evrim üzerine etkiyen tüm mekanizmaları ayrıntılı bir şekilde, bir yazı dizisi halinde, her yazıda bir mekanizmayı açıklayacak şekilde ve en anlaşılır dille anlatmaya çalışacağız.

 

Bu yazımızda genel tanıtımları yapacağız, sonra sırasıyla mekanizmaları inceleyeceğiz. Eğer ki günlük yaşantınızda Evrim Kuramı, Evrimsel Biyoloji veya bunların diğer bilimler üzerindeki uygulamaları hakkında yorum yapıyorsanız veya daha sağlam temellere dayanarak yorum yapmak istiyorsanız, bu yazı dizimizi tüm ayrıntısıyla okumanızı ve özümsemenizi önemle tavsiye ediyoruz.

 

Ne yazık ki günümüzde bilimsel görüntü altındaki bazı kaynakların bilimsel kavramları bilinçli olarak çarpıtarak bir kavram kargaşası yaratmaya çabalayarak, Evrim'in tek mekanizmasının mutasyonlar olduğu gibi bir yanılgıyı zihinlere yerleştirilmeye çalışılmaktadır.

 

Bunun sebebi çok açıktır: Mutasyonlar, az sonra ve gelecek yazılarımızda değineceğimiz gibi rastlantısallık faktörü en yüksek olan mekanizmadır. Bu sebeple de, insanların akıllarında "Evrim mutasyon demektir." gibi bir imaj oluşursa, "Bakın, 'Evrimciler' her şeyi tesadüf olarak görüyor!" şeklinde duygu sömürüsü ve hileli yönlendirme yapabilmek kolaylaşacaktır.

 

Bu yazı dizisinin bir amacı da, bu yanlışlığa dur demek ve insanların akıllarındaki yanlış anlamaları, bilimsel kavramlar ve gerçeklerle düzeltmektir.

 

Bu bağlamda bilmeniz gereken ilk nokta şudur: Evrim, sadece mutasyonlara bağlı değildir ve hatta mutasyonlar, Evrim üzerinde göreceli olarak küçük bir yüzdeyle etki ederler; mutasyonlardan çok daha önemli, daha doğru tabiriyle çok daha "işlevsel" Evrim Mekanizmaları bulunur.

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

GİRİŞ:

 

Evrim Kuramı dahilinde, günümüze kadar tanımlanmış pek çok Evrim Mekanizması mevcuttur. Bunların sayısı kimi kaynaklarda 15'e kadar çıkabilmektedir. Ancak biz burada, sadece birkaçını göreceğiz.

Çünkü;

*İlk olarak bu mekanizmalardan bazılarının anlatılabilmesi için en azından ‘Genel Biyoloji’ eğitimi alınmış olması gerekir.(unutmayın, Evrim bir "kahve tartışması konusu" değil, bir bilimdir)

*İkinci olarak, biz bazı mekanizmaları, bazı diğer mekanizmalarla birleştirerek veya onların birer alt başlığı olarak anlatarak elimizden geldiğince çok mekanizmayı sizlere sunmaya çalışacağız.

 

 

Evrim Mekanizmaları Ne Demektir?

 

Evrim Mekanizmaları temel olarak, 'Evrim'in gerçekleşmesini tetikleyen ve/veya sağlayan bazı doğal fenomenler olarak tanımlanabilir.' Bu fenomenler, genel olarak, canlılar üzerinde sürekli veya aralıklarla etkiyen doğa yasalarıdır. Bu fenomenlerin etkisi altında, biyolojik türleşme meydana gelir ve Evrim gerçekleşir. (Bknz..türleşme)

 

Bu noktada yeri gelmişken, yazıya devam etmeden, mekanizmaların temel olarak iki açıdan incelenebileceğini söylemekte fayda vardır:

Seçici/Eleyici Mekanizmalar ile Çeşitlilik Mekanizmaları.

 

Yani anlatacağımız mekanizmalardan bir kısmı canlıları "seçer" (Richard Dawkins'in deyimiyle "kayırır") ya da "eler"ken, bir takım mekanizmanın etkisi altında seçilim gerçekleşmez ancak popülasyon içerisindeki çeşitlilik miktarında değişim (artış veya azalış) olur.

 

Bizim bu yazı dizisinde işleyeceğimiz Evrim Mekanizmaları arasında şunları sayabiliriz:

Doğal Seçilim, Yapay Seçilim, Cinsel Seçilim, Akraba Seçilimi,

Gen Akışı (Göç), Genetik Sürüklenme, Mutasyonlar, Crossing-Over (Gen Değişimi),

Transpozonlar, Plazmidler, Yatay Gen Transferi ve Virüsler.

 

Bunların haricinde ikincil (minör) mekanizmalardan da bahsedilebilir: (yukarıda değindiğimiz ve bazı kaynaklarca Evrim Mekanizmaları içerisinde sayılan olgular);

Gen Düzenlemeleri, Alternatif Birleşme (Alternative Splicing), Epigenetik,

Crossing-Over (veya genel olarak Eşeyli Üreme), Yatay Gen Transferi,

Endosimbiyotik Gen Transferi, Rekombinasyon, vb.

 

Biz bu yazı dizimizde, ağırlıklı olarak temel mekanizmalar olmak üzere, bunların hemen hepsinden bahsedeceğiz.

 

Doğal Seçilim, Yapay Seçilim, Cinsel Seçilim ve Akraba Seçilimi, Evrim'in Seçici/Eleyici Mekanizmaları arasında yer almaktadır.

Gen Akışı ve Mutasyonlar, bizim "Çeşitlilik Mekanizmaları" olarak tanımlayacağımız grupta yer alır.

Genetik Sürüklenme ise, duruma göre ikisine de dahil edilmekle birlikte, bir nevi Çeşitlilik Mekanizması sayılabilir. Bu kavramlara çok takılmaya gerek yok, önemli olan ne olduklarını özümseyebilmektir.

 

Şimdi, bu temel mekanizmalara genel bir bakış atmakta ve en azından genel hatlarıyla ne olduklarını anlamakta fayda var:

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

Doğal Seçilim:

 

Doğal Seçilim, belki de herkesin artık ezbere bildiği ve muhtemelen de canlılar üzerinde en vahşi ve ciddi biçimde etkiyen mekanizmadır. Yine de, genellikle günlük kullanıma en çok yerleşmiş veya en iyi bildiğimizi düşündüğümüz kavramlarda en ciddi eksiklerimiz olabileceği düşünülürse, bu konuyu bilimsel bir biçimde okumakta fayda vardır.

 

Doğal Seçilim, bir popülasyon dahilindeki genetik ve fenotipik varyasyon (çeşitlilik) içerisinde, yaşanılan ortama (habitata) en çok uyum sağlayabilme potansiyeline sahip canlıların potansiyel olarak var olması ve bunların, değişen ortam koşulları dahilinde aktif olarak bu ortamlara uyum sağlamaları sonucunda, fenotipik yapısından dolayı habitata uyum sağlayamayanlara göre yaşam mücadelesinde daha başarılı olabilmeleri ve bunun sonucunda daha fazla ve kolay üreyerek kendilerindeki göreceli "avantaj" sağlayan genleri yavrularına aktarma şanslarını arttırmalarına bağlı olarak popülasyonların sürekli olarak daha uyum sağlayan bireylerin bulunduğu bir yapıya doğru evrimleşmesini sağlayan mekanizmadır.

 

Bu karmaşık cümleyi, basite indirgersek: Doğada, yaşadıkları ortama en uyum sağlamışların hayatta kalmaları ve üremeleri sonucu kendilerindeki avantajlı genleri yavrularına aktarabilmelerine 'Doğal Seçilim' denir.

 

Bu mekanizma sayesinde, aynı doğada, aynı ortama uyum sağlayamamışlar ölürler veya üreyemezler. Bunun sonucunda da "elenmiş" olurlar.

 

Burada çok önemli bir nokta vardır: Bilimde, 'doğal seçilim fenotipe etkir' şeklinde açıklanan bir ilke...

Ancak öncelikle şunu anlamak gerekir: Bildiğiniz üzere her canlı, anne ve babasından birer set gen alır (toplamda bir çift gen setine sahip olur) ve bu genler ona tüm fenotipik özelliklerini(*1) ve çok daha fazlasını verir. Yani gelişim sırasında ve sonucunda, genetik olarak aldığı ve belki de mutasyonlara uğrayan, değişimler geçiren gen seti, canlının fenotipini (fiziksel görünüşünü) meydana getirir.

 

Doğal Seçilim, (Bencil Gen Kuramı'nı bir yana bırakırsak) genlerle pek fazla ilgilenmez .

Doğal Seçilim, bir doğa yasasıdır; dolayısıyla "ilgilenmek", burada metafor olarak kullanılmıştır;

Normalde Doğal Seçilim, bir özelliği "seçmez".

Doğal Seçilim Yasası dahilinde, bu genler tarafından belirlenen çeşitli fenotipler, yaşam ve üreme mücadelesi verirler. Bu mücadelede, bünyesinde bulunduğu canlıyı en başarılı kılan genler, Doğal Seçilim'in fenotiplere göre "eleme yapması" sebebiyle bir nevi dolaylı yoldan seçilirler.

 

Bu canlılar, daha başarılı olduklarından daha fazla üreyebilirler ve bu sayede bu avantajlı genler kalıtılabilir. Burada bir diğer önemli nokta şudur: bu süreçte meydana gelen ve genetik olmayan; ancak canlının fenotipini etkileyen modifikasyonlar da Doğal Seçilim karşısında canlının başarısını etkileyebilir. Elbette ki bu modifikasyonların sonuçları yavrulara aktarılmaz; ancak bireysel başarı üzerinde etkisi olduğu açıktır. (buna yazı dizimizde yeri geldiğinde değineceğiz.)

 

Sonuç olarak; Nesillerce etkiyen Doğal Seçilim sayesinde ve Türleşme biçimleri etkisinde Evrim gerçekleşir.

 

***

(*1) Fenotipik özellik veya biyolojik özellik; bir canlı organizmanın fenotipik karakterinin kalıtılan, doğal çevre tarafından belirlenen veya her ikisinin bir kombinasyonu olabilen değişik bir varyantı.^[1] Örneğin, göz rengi bir karakter veya bir niteliğin soyut tanımlanması olurken mavi, ela ve kahverengi ise somut özelliklerdir.Fenotipik özellik, açık ve gözlemlenebilir bir özellik olup ölçülebilir bir şekilde bir genin ifadesidir. Fenotipik özelliğe dair başka bir örnek saç rengidir. Saç renkleri buna dair genlerin kontrolü altında olup bu genler bütün bir saç rengi genotipini oluştururlar.

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

Yapay Seçilim

 

Yapay Seçilim, aslında belki de Doğal Seçilim'den önce ele alınmalıdır; çünkü günümüzde insanlar (özellikle de çiftçiler, besi hayvancılığıyla, saf kan hayvan üretimiyle, vs. uğraşanlar), aktif olarak Yapay Seçilim'i kullanmaktadırlar ve bu yüzden sonuçlarına aşinadırlar. Charles Robert Darwin de, Türlerin Kökeni'nde, konuya Yapay Seçilim ile girer; çünkü onun zamanında bilim kitlesinin çok ciddi bir kısmı bitki ve hayvanlarda, özellikle de kuşlarda Yapay Seçilim'i uygulamakta ancak uyguladıkları fenomenin etkilerini tam olarak bilmemekte ya da umursamamaktaydı. Onlar için, sonuçların istedikleri gibi olması yeterliydi. Üstelik Darwin, Doğal Seçilim'i o zamana kadar bu kadar ayrıntılı anlatacak ve bir yasa şeklinde ortaya koyacak ilk kişi olacağı göz önüne alındığında neden kitabına bu şekilde başladığını anlamak gayet kolay olacaktır.

 

Günümüzde ise herkesin Doğal Seçilim'in üç aşağı beş yukarı ne demek istediğini bildiği düşünüldüğünde, sıranın pek de önemli olmadığı anlaşılabilecektir. Zaten artık biliyoruz ki, bu mekanizmaların hiçbirini diğerlerinden ayırmak mümkün değildir, bu yasalar, canlılar üzerinde bir bütün olarak işlerler ve canlıların değişimini, yani evrimini sağlarlar.

 

Yapay Seçilim temel olarak; Bir canlının, bir başka canlıyı, belirli ve çıkarları/istekleri dahilindeki bir özelliğinden ötürü sürekli "kayırarak" ve aynı popülasyon dahilindeki bazı bireylerin zayıf özelliklerinden dolayı üremesine engel olarak, doğada meydana gelen seçilimi, yapay yollarla tekrar etmesidir.

 

Yani Yapay Seçilim, yapay olarak gerçekleşen bir seçilim türüdür.

Bunun en güzel örneği, köpeklerdir. İnsanoğlu, kendi istekleri ve emelleri doğrultusunda, belirli özellikteki vahşi kurtların (uysallık, güçlülük, sevimlilik, vs.) kendi aralarında çiftleşmelerine izin vermiş ve istediği özellikleri taşımayanların üremesine engel olmuştur. Bu sayede insan türü, kurtlar üzerinde yönlü bir seçilim uygulamıştır. Günümüzdeki tüm köpekler, kurtların bu şekilde yapay seçilim aracılığıyla türleştirilmesi sonucu oluşmuştur. (Konuya, yeri geldiğinde ayrıntısıyla değineceğiz.)

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

Cinsel Seçilim (Rastgele Olmayan Çiftleşme)

 

Doğada, pek çoğumuzun bildiği üzere, cinsel çift-biçimli (sexual dimorphism) olan canlıların hemen hemen tamamında çok ciddi bir cinsel seçilim vardır. Yani dişiler erkekleri, erkekler de dişileri belirli özellikleri dahilinde seçmektedirler. Örneğin kuşlarda, güzel ötüş, parlak renkler, en güzel yuva yapmak gibi özellikler seçici olmaktayken; insan türünde zeka, çalışkanlık, iyi huyluluk gibi faktörler seçim sebebi olabilmektedir.

 

Bu noktada unutulmaması gereken en önemli nokta, şahsi yaşam amaçlarınız ne olursa olsun (müzik, kitap, sanat, eğlence özgürlük, din, vb.), biyolojik ve dolayısıyla bilimsel olarak esas olan iki temel yaşam amacınız olduğudur: "Hayatta kalmak" ve "Üremek".

 

Bunlardan doğrudan doğruya ikincisini etkileyen Cinsel Seçilim, Evrim'in işlerliğindeki en önemli unsurlardan biridir.

 

(Yaşam amaçlarımızdan "hayatta kalmak" olgusunu ise "Doğal Seçilim" etkiler, bu sebeple bu iki seçilim tipi birbirine hep yakın olarak anılırlar).

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

Gen Akışı (Göçler)

 

Evrim'i tetikleyen en önemli mekanizmalardan biri, (*1) popülasyonlar arası gen akışıdır.

Çünkü bu, sürekli bir çeşitlilik sağlar ve Doğal Seçilim ile Cinsel Seçilim'in işleyebilmesi için malzeme yaratır.

 

Gen akışı temel olarak; henüz aralarında türleşme gerçekleşmemiş, yani aynı türlere mensup ancak normal olarak birlikte yaşamayan bireylerin, yaşam alanlarının birbirine yakın olmasından ötürü birbirleriyle üremeleridir.

 

Öte yandan, bir popülasyona ait bireylerin, popülasyonu çeşitli sebeplerden dolayı terk ederek ya da popülasyondan zorunlu olarak ayrılarak gitmesi de gen akışı kapsamında incelenebilir.

 

Bir durumda, daha önceden popülasyonda bulunmayan genler popülasyona girebilirken, diğer durumda popülasyon içerisinde var olan genlerden bir kısmı, bireylerle birlikte popülasyonu terk etmektedir. Bu da çeşitliliği etkilemektedir.

 

***

(*1) Popülasyon: Belirli bir bölgede yaşayan aynı türe ait bireyler topluluğudur.

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

Genetik Sürüklenme

 

Genetik Sürüklenme, belirli özellikleri temsil eden genlerin (alellerin(*1)) frekanslarının, rastlantısal olarak değişmesi demektir. Genetik Sürüklenme sayesinde bir popülasyondaki belirli genler tamamen yok olabileceği gibi, tamamen avantajlı konuma gelerek baskın ve sık frekanslı hale de gelebilirler.

 

Genetik Sürüklenme, en çok dar popülasyonlar üzerinde etkilidir ve daha önceden Allopatrik ve Peripatrik Türleşme'de açıkladığımız gibi, sürüden ayrılan ya da zorla bölünen ufak grupların üzerindeki türleşme etkisini açıklayan fenomendir.

 

Bu konu, anlaşılması güç olmakla birlikte, düzgün modellendiğinde son derece kolay bir şekilde anlaşılabilir.

 

***

(*1)Alel, bir genin değişik biçimlerine genetikte verilen ad. Genelde gen ve alel birbirine karıştırılır. Her ikisi de, belirli bir özelliğin kalıtsal faktörünü ifade eder. Genlerde aynı karakteristik özelliği kodlayan fakat farklı kodlar taşıdığı için farklı özelliklerin ortaya çıkmasını sağlayan genlerden her biri aleldir.

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

Mutasyon

 

Mutasyonlar, Evrim Mekanizmaları arasında en meşhur olanıdır. Etrafımızda, sürekli olarak radyoaktif dalgalar bulunmaktadır ve bunlar sürekli olarak hücrelerimize nüfuz ederek genetik materyalimiz ve diğer tüm atomlarımız üzerinde etkide bulunmaktadır.

(DNA'nın da sıradan bir atomlar topluluğu olduğunu unutmayın).

 

Temel olarak bir mutasyon; radyoaktif ışınımlar, mutajenler(*1) veya DNA'nın normal işleyişi sırasındaki işlevsel hataların etkisi altında bir molekülün veya atomun elektronik yapısının değişmesiyle, kimyasal özelliklerinin değişmesi ve bunun sonucunda bağ kurduğu atomların cinslerinin farklılaşmasıdır.

 

Dolayısıyla, örneğin, normal olarak bir A molekülüne B, C ve D molekülleri tutunabilirken, örneğin radyoaktif ışınım etkisi sonucunda A molekülünün kimyasal yapısı değişebilir ve bunun sonucunda oluşan yeni molekül B, C, X, Y ve Z gibi yepyeni moleküllere de tutunabilmeye başlar. Kimi durumda ise molekülün yapısı değişmese bile, genetik dizilimin sıralanışı yeri geldiğinde açıklayacağımız sebeplerle ve yöntemlerle değişebilir. Bunların tümüne mutasyon denir.

 

Mutasyonların rastlantısallığının temelinde yatan noktalardan biri, radyoaktif ışınımların geliş açı ve şiddetlerinin tamamen rastlantısal olmasıdır.

 

Siz şu anda evinizde oturup, bilgisayarda veya dergiden bu yazıyı okurken, etrafınızdaki elektronik aletlerden rastlantısal bir şekilde radyasyon yayılmaktadır ve bedeninize her açıdan girmektedir. Bunlardan hangisinin genetik değişim yaratıp yaratmayacağı ise tesadüfidir. Benzer şekilde, aynen otururken, sadece bilgisayardan değil, uzaydan da sürekli olarak radyasyon gelmekte ve genetik yapınız üzerine etkili olabilmektedir (ancak olmak zorunda değildir). Sürekli olarak alınan radyasyon, bedende, rastgele bazı moleküllerde, rastlantısal değişimlere sebep olur.

 

İstatistiki olarak, her gün vücudunuzdaki farklı hücrelerin, farklı genetik materyallerinde 1 milyondan fazla mutasyon meydana gelir. Ancak bunların büyük bir kısmı DNA'daki tamir mekanizmalarıyla tamir edilir, bir kısmı da somatik hücrelerde (üreme hücreleri haricindeki tüm hücreler) meydana geldiğinden Evrim açısından bir anlam ifade etmez.

 

Ancak üreme hücrelerinde ve (*2) zigotik ile embriyonik dönemde meydana gelen mutasyonlar, Evrim açısından çok ciddi varyasyonlar (çeşitlilik) yaratır. İşte mutasyonların Evrim üzerindeki tek etkisi budur ve abartılacak bir tarafı da yoktur. (özellikle de Doğal Seçilim ve Cinsel Seçilim gibi kat be kat önemli ve işlevsel açıdan etkin mekanizmalar mevcutken.)

 

***

(*1) Mutajen, biyolojide canlı organizmaların DNA veya RNA gibi hücresel bilgi ve yönetim zincirlerinin moleküler yapısını değiştirerek söz konusu organizmanın doğal olarak beklenen seviyenin çok üzerinde mutasyona uğramasına sebep olan fiziksel veya kimyasal etmenlerdir. Nükleer radyasyon sonucu oluşan gama ve güneşten yayılan UV ışınımlar en bilinen doğal mutajenlerdendir.

 

(*2) Zigot, biri anneden (oosit), biri babadan (sperm) gelen iki eşey hücresinin birleşmesi sonucu oluşan hücre.

Zigotun, arka arkaya mitoz bölünme geçirip hücre sayısının artmasına embriyo denir.

 

***

[Φ GeceKuşu]

EVRİM MEKANİZMALARI: EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?

'Evrim'i Tetikleyen Mekanizmalar Nelerdir?'

 

***

İkincil (Minör) Mekanizmalar

 

İlgili yazımızda da değineceğimiz gibi, ne yazık ki günümüzde insanlar yanlış yönlendirmeler ve bilimi bilim insanlarından öğrenmek yerine bilimsel gerçeklerin çarpıtıldığı kaynaklardan öğrenmeyi yeğleyen insanlar yüzünden Evrim'e, daha doğrusu doğaya tür içerisinde çeşitlilik sağlayan tek mekanizmanın Mutasyonlar olduğu sanılmaktadır.

 

Bu gerçekten çok ciddi bir yanılgı ve Evrim'in anlaşılmasının önündeki en büyük engellerden biridir. Çünkü buna bağlı olarak, "mutasyonların rastlantısal olmasından ötürü, Evrim'in de rastlantısal olması gerektiğine dair zihinlerde kasıtlı bir yanılgı oluşturulmaktadır."

 

Ne var ki doğada çeşitliliği sağlayan ve seçici Evrim Mekanizmaları'nın bu çeşitlilik arasında eleme yaptığı pek çok ikincil mekanizma vardır. Bu mekanizmalar, sürekli olarak popülasyonlar içerisinde genetik değişimler yaratmakta, bu değişimlerin fenotip üzerinde etkileri ise doğa karşısında Evrim sınavına tabi tutulmaktadır. Başarılı olanlar yavrularına bu modifiye edilmiş genleri aktarabilmekte, başarısız olanlar ise elenmektedir.

 

***

Biz, "EVRİM MEKANİZMALARI : EVRİM NASIL GERÇEKLEŞİR?" yazı dizimizin içerisinde bu mekanizmaların da özelliklerine ve Evrim için önemine değinerek, sizlerin de muhtemelen sandığı gibi mutasyonların Evrim'in tek materyal üretici mekanizması olmadığını göstereceğiz...

 

Bu yazımızda, temel Evrim Mekanizmaları'na genel ve yüzeysel açıklamalar getirdik. Önümüzdeki yazılarda, tek tek bunları izah ederek ayrıntısına gireceğiz ve bu sayede, Evrim'in nasıl işlediğini öğrenmemiz son derece kolaylaşacaktır diye düşünüyoruz.

 

***