VENEZÜELLADA YAKILAN ATEŞ.....

Yüzyılın ilk devrimi Venezüella

Venezüella bu yüzyılın ilk devrimini yapan insanların ülkesi. Zor koşullara ve tüm baskılara rağmen Venezüella, kararlı ve mücadeleci Hugo Chavez'in yönetiminde müthiş bir değişim sürecinden geçiyor. Bu değişime ben de tanık oldum

Barrio adı verilen gecekondu semtleriyle dolu tepelerin ortasında gökdelenlerle dolu bir çanak gibi duruyor başkent Caracas. Avilla Dağı'ndan bakınca şehrin üst sınıfının neden yoksullardan ve onların lideri olan Hugo Chavez'den "Maymuna benziyor" diyecek kadar nefret ettiğini ve korktuğunu anlayabilirsiniz. Çünkü tepelerden inen milyonlarca yoksul bir gün şehri ele geçirmeye kalksalar...

Kalkmışlardı da zaten. Tarih: 27 şubat 1989. Açlar şehrin merkezine inip bütün dükkanları yağmaladılar. 2 bin kişinin öldürüldüğü gün şehrin ve ülkenin kaderi değişti. Albay Chavez kışlasında taraftarlarıyla planlarını yaptı ve 1992'de iki darbe girişimi başarısız olunca hapse atıldı. Afla çıktıktan sonra başlattığı görkemli siyasi kampanya sayesinde, o güne dek nüfus kaydı bile olmayan yoksullar ilk kez oy kullandılar ve ezici bir farkla Chavez'i ülkenin lideri yaptılar. Ulusal ve uluslararası siyasi ve ekonomik baskılar arasında, 1999'dan beri çalışan Chavez, 1980'lerden beri hızla bozulan toplumsal zenginlik paylaşımını eşitlemeye kararlıydı. Okuma yazma seferberlikleri, Küba'dan petrol karşılığı ülkeye barrio'larda çalışmak için davet edilen

17 bin doktor, ucuz gıda, bedava ilaç kampanyaları, yoksulluk yüzünden eğitimini yarım bırakanlar için eğitim seferberliği... Çok geçmedi, ülkenin üst sınıfının ve IMF'nin asabı ülkenin petrol zenginliğinin sosyal fonlara aktarılmasıyla bozuldu.

"YILLARCA BEKLEDİK SIRA BİZDE!"

"Herkes sosyal kampanyalara ne kadar para aktardığımızı merak ediyor. Ben de merak ediyorum, her yıl yolsuzluklarda eriyen 40 milyar doların nereye gittiğini niye kimse merak etmiyordu bugüne kadar? Zenginler kendi dev paylarının azalmasına kızıyorlar."

Barrio'larda doğmuş, iktisat eğitimi almış Yüzbaşı Romel Rangel böyle diyor. O şimdi sivil bir yönetici. Ülkenin petrol tekeli olan PDVSA'da sosyal fonları yönetiyor: "Evet barrio'lara çok para aktarıyoruz. Çünkü şimdiye kadar onlar hiç pay almadı. Ben yıllarca sıranın onlara gelmesini bekledim. Şimdi sıra onlarda!"

Beklediğini söylerken bu ülkenin bir gizine dikkat çekiyor aslında. Bu gizi, Venezüella Merkez Üniversitesi'nden tarih profesörü Margarita Maya Lopez açıklıyor: "Bu ülke, 1989'daki isyandan sonra 20 yıl sivilleri bekledi. Siviller bir şey yapmayınca isyanı askerler başlattı."

Askerler devrim yapabilir mi? Bir devrimi askerler yapınca artık o devrim olur mu? Hele askeri darbelerle ünlü Latin Amerika'da! Profesör Lopez cevaplıyor:

"Venezüella ordusu, diğer Latin Amerika ordularından farklıdır. Hepsi yoksul ailelerin çocuklarıdır. Bir gelenek olarak üst sınıfa mesafelidirler. Bu insanlar yıllarca üst sınıfın nasıl dejenere olduğunu izleyip hafta sonları yoksul evlerine döndüler. Üstelik sivillerle birlikte eğitim aldıkları için üniversitelerdeki sol harekete yakındılar."

TELEVİZYON OLANLARI GÖSTERMİYOR!

Peki askerler ne yaptılar? Son 20 yıldır kimsenin girmediği yoksul barrio'lara girdiler. "Nucleo" adı verilen kooperatif merkezli komünler kurulmasını sağladılar. Mahalleler kendi yeteneklerine göre, terk edilmiş fabrikalarda kooperatif kurup üretime başladılar. Yoksullar için 3 bin okul, bedava hizmet veren binlerce klinik, meslek eğitim kursları kurdular, okullarda süt ve yemek kampanyası başlattılar. Kırsal alanda 1 milyon hektarın üzerinde kullanılmayan araziyi topraksız köylülere dağıttılar. Çin'in gönderdiği traktörleri bu köylülere verdiler.

Bütün bunları niye bilmiyoruz biz?

"Bizi terörist gibi gösteriyorlar" diyor Jorge Botero. Botero yedi Latin Amerika ülkesinin Chavez önderliğinde kurduğu "Latin CNN'I" dedikleri, Caracas merkezli Telesur kanalının haber müdürü. Venezüella'da, Latin Amerika'da yaşananları bütün dünyaya anlatacaklarını söylüyor ve ekliyor: "El Cezire ile de işbirliği anlaşması yaptık. Dünyayı, dünyaya gerçekten anlatacağız."

Venezüella'daki hiçbir özel televizyon kanalının Chavez'e karşı yapılan darbeyi protesto eden 10 milyon insan sokağa döküldüğünde tek bir haber bile yapmadığı düşünülürse iletişimin Venezüella açısından ne demek olduğu anlaşılabilir.

"DEVRİMİ BİZ YAPTIK,BİZ ANLATIRIZ!"

"Korkuyor musun?" diye soruyor rehberim Leonardo. Neden korkmam gerektiğini taksi şoförü bizi barrio'nun kıyısında arabasından indirince anlıyorum. Bu şehirde barrio'da yaşamıyorsan barrio'ya girmezsin. Taksicinin, barrio'ya yaklaşırken ikide bir fotoğraf makinesini saklamamı istemesi de bundan: "Eğer o makineyi görürlerse bu sokaktan üç çıplak insan olarak çıkarız!"

Oysa dar dehlizlerden tepelere çıktığımızda bizi karşılayan kırklı yaşlarındaki Alicia Cortez, lideri olduğu barrio'da dolaşırken tam tersini anlatıyor:

"Biz suçlu değil, yoksuluz. Şimdi hükümet bu barrio'dan neler yaptığımızı anlatmak üzere temsilci istiyor bizden. Biz temsil edilmeye değil, katılmaya inanıyoruz. Kimsenin bizim yaşadıklarımızı bizim adımıza anlatmaya hakkı yok! Bu devrimi biz yaptık, biz anlatırız. Sizi o yüzden kabul ettik."

Cortez bir yandan bütün şehrin korktuğu o sokakları gezdirirken bize bir yandan da anlatıyor:

"Yoksulların hayatı değiştirebileceğine inanan ailelerle birlikte biz bu barrio'larda 20 yıldır çalışıyoruz. Kutsal günlerde düzenlediğimiz yemekli eğlencelerle insanları beraber çalışmaya ikna ediyoruz. Bu, sadece Chavez'in yaptığı bir şey değil. Bu bütün halkın beraber yaptığı bir devrim."

Genç Francesco kolumuzdan tutup bir inşaatın tepesine çıkarıyor bizi, tepede sıvasız bir odaya. İçeride bir bilgisayar ve bir mikrofon. Burası, Caracas'taki 200 korsan komün radyosundan biri. Francesco bantlarla tutturulmuş mikrofonu gösterip "Bizim hakkımızda bize yalanlar söyleyen medya imparatorluğunu böyle çökerteceğiz" diyor. Üç-beş yıl öncesine kadar küçük çocukların bile ellerinde silahlarla bu sokaklarda koştuğunu anlatıyor ve ekliyor: "Biz silahlarımızı bıraktık. Dünyayı ve bu ülkeyi silahsız değiştireceğiz!"

KADINLARIN AŞKI: Başkan!

Venezüella'nın Chavez ile kurduğu ilişki, bir aşk ve nefret ilişkisi. Daha ziyade üst sınıftan çocukların okuduğu Venezüella Merkez Üniversitesi'ndeki öğrenci liderleri onun bir diktatör olduğunu söylerken, Venezüella'yı İspanyol sömürgesinden kurtaran Bolivar'ın adıyla kurulan yeni üniversitenin öğrencileri ona neredeyse aşık olduklarını anlatıyorlar. Merkez Üniversitesi Rektörü Tania Navvaro onun "her şeyi bildiği gibi yapan bir adam" olduğunu söylerken, sokaktaki çöpçüler Chavez'in azizler katında bir kurtarıcı olduğunu anlatıyor size. Ama bir gerçek var ki kimse reddedemiyor. Chavez kadınları seviyor, kadınlar da onu! "Yeni anayasamız 20'nci yüzyılda kadın hakları için mücadele etmiş bütün kadınların hayallerinin yazılı halidir" diyor devlete bağlı kadın enstitüsü INAMUJER'in başkanı Maria Leon.

CHAVEZ NE YAPTIı?

Hugo Chavez'in derdi, dünyanın beşinci büyük petrol rezervine sahip ülkesinde yoksulluğun yok edilmesi. 1999'da iktidara geldiğinden beri, ABD ile işbirliği yapan ülkenin üst sınıfı tarafından darbe girişimlerine, meşruiyetini sorgulayan referandumlara, CIA'nin suikast girişimlerine maruz kaldı. Çareyi Latin Amerika'yı örgütlemekte buldu. ABD'nin serbest ticaret projesinin karşısına Latin Amerika liderleriyle bir olup "ahlaklı ve eşit ticareti" öneren ALBA projesini dikti. Yetinmedi, İran ve Çin ile bir araya gelip dünyanın bahtsız güney yarımküresini Bush imparatorluğuna karşı birleştirdi. Papaya, kimsenin dokunamadığı Japon imparatoruna koşup sarılacak kadar "tuhaf" bir diplomasi yürütse de çeşitli manevralarla doların değerini uluslararası piyasalarda düşmesini sağlayacak kadar, bütün bunları ABD'nin burnunun dibinde yapacak kadar kararlı ve mücadeleci. Yabancı yatırımlar ülkesinden kaçarken kendi halkına inanan, bütün bunları yaparken kişi başına düşen milli geliri, halkıyla birlikte artıran bir adam.