Arjantin Gölleri

[Φ _asi_]

Arjantin Gölleri

 

Mar Chiquita

 

 

 

Laguna Mar Chiquita (veya Mar de Ansenuza) alan bakımından Arjantin'in en büyük ve Güney Amerika'nın Titikaka Gölü'nden sonra en büyük ikinci gölü. Ayrıca kendinden doğan nehri olmayan yeryüzünün en büyük beşinci gölüdür.

 

Göl, Córdoba Eyaleti'nin kuzeydoğusunda, ülkenin merkezinde yer alır; ancak Santiago del Estero ve Santa Fe eyaletlerinin içine kadar ulaşır. Örneğin göl yaklaşık 1950 yılında, sadece yaklaşık 2.000 km² iken bu makale içinde de görülebilen haritadaki gibi, haritaların çoğunda gölün boyutları çizilir.

 

Göl üç önemli nehir tarafından beslenirse de (Rio Dulce, Rio Suquía ve Río Xanaes) kendinden kaynaklanan bir nehri yoktur. Bu durum, yağış miktarına bağlı olarak gölün alan yayılımının sürekli değişmesine yol açar. Su ile örtülü alan yağış miktarına paralel olarak aşırı şekilde 2.000 ile 10.000 km² arasında gider gelir. Bugün göl alanı 5.770 km² olarak tahmin edilir. 1970'lerde göl çok güçlü bir şekilde genişleyerek (en yüksek seviye 1977) kuzeyde ve doğuda çok geiş bir alanı, yine aynı şekilde güney kıyısında bulunan önemli tatil beldesi Miramar'ın bir kısmını sular altında bırakmıştır.

 

Gölün derinliği çevrenin düz topografik yapısı sebebiyle en fazla 19 m, hatta düşük su seviyesinde 12 m kadardır.

 

Özellikle gölün kuzey yarısında çok sayıda ada bulunur. Fakat genelde çok düz olan bu adalar sıklıkla sular altında kalır.

 

Gölün alan değişiklikleri insanlara özellikle de tarım bakımından çok büyük zahmet getirdiğinden, gölün çevresinde seyrek bir yerleşim vardır. Hemen sahilde sadece iki yerleşim merkezi Miramar ve Playa Grande bulunur. Bölgenin en büyük yerleşim yeri ise gölün doğu sahilinin 5 km doğusundaki Morteros'dur.

 

Suyu tuzlu ve içerdiği yüksek orandaki minerallerin birçok hastalığa iyi gelmesi sebebiyle göl, önemli bir tatil ve tedavi merkezidir. Tuz içeriği su seviyesine bağlı olarak 25 ile 290 g/l arasında değişir. Bugün suyun tuz içeriği yaklaşık 80 g/l olup normal deniz suyu ile karşılaştırılabilecek miktardadır.

 

Bu özelliklerinden dolayı Mar Chiquita, 1940 ile su taşkınının olduğu 1977 yılları arasında uluslararası ziyaretçileri olan bir turistik bölgeydi. Su baskınının ardından turistik faaliyetler hızlı şekilde gerilemiştir. 1992 yılından beri tatil yöresi Miramar'da sahil kordonunun yeniden yapılandırılmasının başlanmasıyla, göl yeniden gelişme yaşamaktadır.

 

Gölün tamamı ve Mar Chiquita'nın kuzeyinde bulunan Río Dulce nehrinin döküldüğü bataklık alanın bir kısmı koruma altındadır. Koruma alanı Refugio de Vida Silvestre, Depresión Salina de los Bañados del Río Dulce y Laguna Mar Chiquita adını taşır. Böylece göl, flora ve fauna olarak özellikle korumaya değer bölgeleri karakterize eden Sitio Hemisférico olarak ilan edilmiştir. Özellikle birçok göçmen kuş türü Patagonya'dan kuzey Arktik bölgeye giderken ya da tam tersi yolda burada konaklarlar. Göl, sürekli olarak burada bulunan ancak değişken şartlara uyum sağlarken (tuz oranı, gölün genişlemesi gibi) problemler yaşayan flamingolara bir habitat olmasıyla da ünlüdür.

 

2005 başında Universidad Nacional de Córdoba, göl alanının değişkenliğini ve bunun nüfus ile ekonomi üzerine etkilerini araştırmak maksadıyla, göl kıyısında bir araştırma merkezi kurmuştur. Göle açılan ve göle kaynak sağlayan Río Dulce Nehri'ndeki sulama faaliyetlerinin büyütülmesinden, bunun sonucunda da Aral Gölü benzeri bir durumla Mar Chiquita'nın yavaş yavaş kurutulmasından korkulmaktadır.

 

 

Argentino Gölü

 

 

 

Argentino Gölü (Lago Argentino) Arjantin'in Patagonya bölgesinde 1.490 km² alana sahip bir göl.

 

Göl'ün kollara ayrılan batı ucu ,Andlar'a kadar uzanır. Dağlardan gelen buzulların uç noktaları birçok yerden göle açılır.

 

Yüksekliği yer yer 50-60 m'yi bulan, dünyaca ünlü Perito Moreno Buzulu, Argentino gölünde kırılır ve burada buzdağları oluşturur.Dağlardan gelen buzul uzantıları bazı yıllar gölü bölümlere ayırır.

 

Göl, Los Glaciares Milli Parkı 'nın (Buzullar milli parkı) bir parçasıdır.

 

Argentino güney 50 ve 51. paralelleri ile batı 72 ve 73. boylamları arasında kalır Gölün doğu kısmı, Pampa ovalarının derinliklerinde kaybolur.

 

Göl kıyısındaki en önemli şehir El Calafate'dir. Buradaki halkın ana geliri, buzulları ziyarete gelen turistler oluşturur.

 

Göl, 1873 yılında buraya gelen denizci Valentin Filberg tarafından keşfedildi. Filberg burasını, 100 yıl önce keşfedilmiş Lago Viedma olarak kabul etti. 15 Şubat 1877 tarihinde buraya araştırmacı ve aynı isimli buzulun isim babası Francisco P. Moreno ve Carlos Moyano geldi. Moreno, bu göle Lago Argentino ismini vermiştir.

 

 

Viedma Gölü

 

Viedma Gölü (Lago Viedma), Arjantin'in Santa Cruz eyâletinde, Şili sınırı yakınında, Los Glaciares Milli Parkı içinde bir buzul gölü. Gölün alanı 1.088 ile 1.600 km² arasında değişir.

 

Viedma, Şili sınırında, And Dağlarında bulunur. Çevresinde Cerro Fitz Roy (3.406 m), Cerro Torre (3.128 m) ve Poincenot (3.076 m) gibi çok sayıda 3000'lik dağlar vardır. Fitz Roy eteklerinde bir yerleşim yeri olan El Chalten bulunur.

 

Viedma Gölü'ne açılan en önemli buzullar, batıda bulunan 575 km²'lik Viedma Buzuludur. Buzul suyu, gölü turkuaz mavisi bir renge boyar. Viedma gölü, güneyindeki Argentino Gölü ile bağlantılıdır. Kuzeyinde ise Lago San Martin (San Martin Gölü) vardır.

 

Viedma Gölü, 1782 yılında ispanyol Antonio de Viedma tarafından, bilimsel gezisi sırasında keşfedilmiştir. Göl ismini bu kişiden alır. Daha sonraki geziler 19.yüzyılın ortalarında yapılmıştır. 1945 yılından beri ise Los Glaciares Milli Park'ı mevcuttur. 1981 yılında bu park UNESCO tarafından dünya kültür mirası olarak ilan edilmiştir. 1977 yılında İngiliz yazar Bruce Chatwin Patagonya seyâhati sırasında bu gölü ziyaret etmiştir.

 

 

 

Vikipedi