Alaska

[Φ _asi_]

Alaska

 

 

 

 

 

Alaska, ABD'nin yüz ölçümü en büyük, nüfus yoğunluğu en az olan eyâletidir. Rusya'dan 7,2 milyon dolar karşılığında satın alınarak ABD'ye katılmıştır. Oldukça soğuk bir iklime sahiptir

 

Tarih

 

Alaska'da yaşayan Yerlilerin, günümüzden 15-40 bin yıl önce Bering Kara Köprüsü'nün geçerek Amerika kıtasına yerleşen ilk göçmenlerin soyundan geldiği sanılır. Eskimolar ve Aleutlar ise, bir olasılıkla, Alaska'ya 3-8 bin yıl önce gelen, daha yerleşik Kuzey Kutbu halklarının torunlarıdır.

 

Alaska'daki ilk Avrupalılar, Kodiak Adası'nda bulunan Three Saints (Üç Azizler) Koyu'na 1784'te yerleşen Rus kürk tacirleriydi. Bölge, 1799'dan 1867'ye değin bir Rus-Amerikan şirketi tarafından yönetildi. ABD dışişleri bakanı William H. Seward, bölgenin ABD'ye satılmasını onaylayan belgeyi 1867'de imzaladı. Önemli altın kaynaklarının keşfi 1880'lerde ve 1890'larda çok sayıda Amerikalının Alaska'ya yerleşmesine neden oldu ve ABD Kongresi 1912'de Alaska Toprakları'nı kurdu. II. Dünya Savaşı sırasında Japonların bölgedeki etkinliği Alaska'da savunma tesisleri kurulmasını zorunlu kıldı. Alaska 3 Ocak 1959'da 49. eyâlet olarak ABD'ye katıldı. 1968'de Kuzey Kutbu kıyı ovasında petrol ve doğal gaz yatakları bulunmasıyla daha da gelişti.

 

Alaska dört coğrafî bölgeye ayrılabilir. Bunlar:

 

Güneyde Büyük Okyanus dağ sistemi bölgesi,

Ortadaki ovalar ve yaylalar bölgesi,

Kuzeyde Brooks dağları bölgesi (Kayalık dağların kuzey uzantısı) ve

Kuzey uçta kıyı ovası.

 

İklim

 

Tundra iklimine sahiptir. Tundra bitki örtüsüyle kaplıdır. Çok soğuk ve katı bir havası vardır.

 

Eğitim

 

Alaska'da eğitim şartları daha zordur. Çocuklar okula zor şartlar altında kürk vb. şeyler ile giderler.

 

Doğal Hayat

 

Alaska'nın aşağı yukarı yarısı küçük bitkilerden (dikenler, kara yosunları, çiçekli bitkiler ve çimenler) ve yüksek çalılardan oluşan tundra bitki örtüsüyle kaplıdır. Tundra Batı Alaska ile Alaska'nın kutup bölgesi kesimini bütünüyle kaplar. Eyâletin aşağı yukarı üçte biri ormanlarla kaplıdır. Güney, doğu ve orta - güney kesimlerde daha çok katran ağacı ve ladin karışımı büyük ormanlar, orta kesimlerde ladinler, kayın, akçakavak, ve karaçamlardan oluşan geniş ormanlar ağır basar.

 

Alaska'da birçok yaban hayvanı yaşar. Bunlar arasında, çeşitli ayı türleri özelliklede kahverengi Alas kodiak ayısı, rengeyiği, ayıbalığı, misk sığırı, dağkeçisi vb. sayılabilir.

 

Çok sayıda ırmak alabalığı, sombalığı vb. balıklar bakımından zengin olduğu gibi, kıyılarda kalkan, morina, ringa, karides, midye ve king crab-yengeçler bulunur. Ayrıca, Alaska'nın köpeği meşhurdur.