Ispartada Yörük Yaşantısı

[Φ _asi_]

Ispartada Yörük Yaşantısı

 

Yörüklerin yaşadığı Ş.Karaağaç, Y.bademli, Eğirdir ve Aksu İlçeleri'nde halen yaylaya çıkanlar vardır. Ortalama olarak üç ay yaylada kalma döneminde çadırlarda veya varsa yayla evlerinde kalınmaktadır. Çadır kıldan yapılır. Istarlarda dokunan çadırlar beş-altı metre uzunlukta, 1 metre eninde olur. Buna "Kanat" denir. Bir çadır en az beş kanattan oluşur. Bu kanatlar yanyana getirilip dikilir. "Çadırın çatısı" denilen bu kanatların dikilmesinden sonra çepeçevre, otuz kırk santim eninde dokunmuş başka bir parça sıkıca eklenir. Buna "Siğeç" adı verilir. Bundan başka bağların çadırı esnetmemesi için buna benzer bir parça daha çadırın önünden arkaya doğru olmak üzere her direk durumuna göre birer parça daha dikilir. Sonra çadırı toprağa bağlamaya yarayan "bağ iskeleleri"nin ipleri dikilir. Çadırın yan tarafları starda dokunur. Buna "stil" denilir ve "stil çöpü" ile siğeçlerin altına tutturulur.

 

 

Yörük çadırları en az üç direkli olur. Direkler en az iki metre uzunlukta, sağlam ağaçlardan yapılır. Direk sayısı çadır sahibinin zenginliğine göre çoğalır. Direklerin başında ağaçtan yapılan birer şapka bulunur. Bunlara "Çanak" denilir. Çadırı yere bağlayan iplere "Çadır bağı" denilir. Üç direkli çadırın sekiz bağı bulunur. Bunlar sırasıyla şöyledir:

 

Dikdörtgen biçimindeki çadırın ensiz olan yanlarını ortadan bağlayan iki bağa "böğür bağı", arka ortadakine "arka", öndeki bağa da "ön bağ" denir. Geride kalan ve köşelerdekine de "pinti bağı" denilir.

 

 

Çadır kurulurken önce yere serilir. Bağlar, tek tek ve gevşek olarak kazıklara ya da "bastırık" denen ağırlıklara bağlanır. Sonra altına girilir. Direkler çanaklara uydurulur ve kaldırılır. Altından bağlar gerdirilir. Stilleri de stil çöpleri ile takılan çadır kurulmuş olur. Sonra içinin düzeni verilir. İçine kilimler, keçeler döşenir. Çadırın bir köşesi misafirler için güzel eşyalarla donatılır.