Beylerbeyi Hamamı

[Φ _asi_]

BEYLERBEYİ HAMAMI

 

Saray içine giden yol üzerinde, Saraçhane köprüsü yakınında bulunmaktadır. Rumeli beylerbeyi Yusuf Sinaneddin Paşa tarafından 1429 (H .832) tarihinde cami ve imareti ile birlikte yaptırılmıştır.

 

 

Uzun bir zaman harap kalan hamam, Ekmekçizade Ahmet Paşa tarafından tamir ettirilmiştir. XIX. asrın sonlarına kadar faaliyetini devam ettiren hamam Balkan harbinden sonra terk edilerek soyunmalıkları ortadan kalkmış ve sıcaklık kısımları tamamen harabe haline gelmiştir.

 

XV. yüzyıl mimarisinin karakteristik özelliklerini gösteren dış cephelerde iki ve üç sıralı tuğla hatıllar arasında kesme taşlar kullanılarak duvarlara renkli bir görünüş kazandırılmıştır. Diğer yapılarda görülen dikey konulmuş tuğlalar burada değişik olarak her arada ikişer tanedir. Fakat bazı kısımlarda da tek tuğla kullanılmış olması ve tek tuğla kullanılan kısımlar daha çok üst taraflarda bulunması, tamir gördüğünü göstermektedir.

 

 

Batı cephede kesme taş kaplamalı soğukluk giriş kapıları büyükçe ve kenarları pahalı bir niş içine alınarak, kapıların üzerileri Bursa kemeri şeklinde tezyin edilmiştir. Plan taksimatında boyuna uzanan ve bütünü büyük bir dikdörtgen teşkil eden hamamın erkekler ve kadınlar kısmı soyunmalıklarının yan yana olduğu ve gene yan yana iki kanıdan aynı düzeydeki soğukluğa girildiği görülür.

 

Ortada yan yana üç küçük kubbenin ve iki başta beşik tonozların örttüğü uzun bir dikdörtgen teşkil eden soğukluğun kuzey kapısından erkekler kısmına açılan koridora sağ taraftan ise kadınlar kısmına geçilmektedir. Kadınlar kısmı sıcaklığı çok küçük olup merkezi büyük bir kubbe ile örtülüdür. Güney yönde beşik tonozlu bir eyvan büyük bir kemerle sıcaklığa birleşmektedir.

 

Batı kenar üzerindeki ikinci kapıdan yarısı kubbe ile, diğer yarısı ise tonoz örtülü yerden erkekler soğukluğuna geçilir. Soğukluğun kuzey kenarı yarım silindirik bir nişle genişlemekte ve bu niş üzeri dilimli yarım kubbe ile örtülmüş bulunmaktadır. Batı kenarda gene küçük bir niş bulunmakta ve bununda üzeri yarım kubbe ile örtülmüştür.

 

Erkekler kısmı sıcaklığı, ortada büyük bir kubbenin örttüğü merkezi bir hacim ile, bunun dört kenarında çapraz tonoz örtülü ve büyük birer kemerle orta kısma birleşen haç planda dört eyvan şemasını meydana getirmektedir. Dört köşede bulunan kubbeli köşe hücreleri sıcaklık planını tamamlamaktadır. Külhan ve sıcak su sarnıcı bütün kuzey kenar boyunca uzanmaktadır.