Türk doktordan tıp dünyasında çığır açacak buluş

Türk doktordan tıp dünyasında çığır açacak buluş

Çalışmalarını ABD’deki Yale Üniversitesinde sürdüren Prof. Dr. Murat Günel tarafından yapılan araştırmayla,

beyin kanamalarına yol açan anevrizmaya neden olan 3 gen bulundu.

Araştırma sayesinde, anevrizma oluşma riski yüksek hastalar basit bir kan

testiyle tespit edilerek, beyin kanamaları önlenebilecek.

Yale Üniversitesi Beyin Cerrahisi Damar Hastalıkları (Nörovasküler) Bilim

Dalı Başkanı ve Beyin Genetiği Programı Direktörü Prof Dr. Murat Günel’in, aynı

üniversiteden Dr. Richard Lifton ve Türk doktorlar Kaya Bilgüvar, Yaşar Bayrı ve

Zülfikar Arlıer ile birlikte yürüttüğü 15 yıllık araştırmanın sonuçları, dünyanın

en büyük tıp dergilerinden biri olan Nature Genetics’te yayınlandı.

Araştırmada, Hollanda’nın yanı sıra, dünyada anevrizmaya bağlı beyin

kanamalarının en çok görüldüğü Finlandiya ve Japonya’dan toplanan 10 binin

üzerinde kan örneğinden elde edilen genetik materyal (DNA) kullanıldı. Bunların

yaklaşık 2 bin 200’ü anevrizma hastalarından, 8 bini de sağlıklı, anevrizması

olmayan insanlardan toplandı.

Araştırmada ilk olarak, Avrupalı hastaların kanlarındaki (DNA) 300 bin

değişik bölgeye bakıldı. Sonuçta, 3 bölgedeki değişikliklerin anevrizma riskini

tüm dünya toplumlarında artırdığı belirlendi.

Araştırma sayesinde, basit bir kan testiyle beyin kanaması olmadan

anevrizma oluşma riski yüksek hastaların tespit edilebileceği bildirildi.

Bu kişiler belirlenince, MR Anjiyo ve KT Anjiyo gibi radyolojik

tetkiklerle takip edilebilecek. Oluşumu belirlenebildiği takdirde de anevrizma,

patlamadan önce cerrahi veya damar içi yöntemler kullanılarak tedavi

edilebilecek.

-ANEVRİZMA OLUŞMASININ NEDENLERİ-

Günel, bu araştırma sayesinde ortaya çıkarılan 3 genin tespitiyle, söz

konusu hastalığın oluşum nedenlerinin de anlaşılmaya başlandığını bildirdi.

Araştırmayla, hiç beklenmedik bir şekilde, her 3 genin de damarlardaki

bozukluğu tamir eden kök hücreleri etkilediğinin belirlendiğini anlatan Günel,

"Bu genlerdeki bozukluklar, beyin damarlarının sertleşerek erken yaşlarda bile

yaşlanmalarına yol açıyor. Bu erken yaşlanmaya bağlı olarak da anevrizmalar

ortaya çıkıyor ve zamanla patlayarak beyin kanamalarına ve felçlere sebep

oluyor" şeklinde konuştu.

Günel, uzun vadedeki hedefinin, bu sonuçlara bağlı olarak yeni tedaviler

geliştirerek, anevrizmaları kanamadan teşhis edip yeni yöntemler kullanarak

hastaları iyileştirmek olduğunu söyledi.

-TÜRKİYE’DE ANEVRİZMA HASTALIĞI-

Günel’in verdiği bilgiye göre, anevrizmaların toplumda görülme riski

yaşla artıyor.

ABD’de yapılan araştırmalara göre, hastalık 60 yaşında toplumun yüzde 5

gibi büyük bir kısmını etkileyebiliyor.

Türkiye gibi sigaranın çok içildiği ve yüksek tansiyonun sık görüldüğü

toplumlarda, bu oran yüzde 5’in üzerine bile çıkabiliyor. Ancak, Türkiye’de bu

konuda yapılan bir araştırma olmadığı için, tam bir sayı verilemiyor.

Sadece Türkler’de etkin genlerin varlığının mümkün olduğunu, ancak,

Türkiye’de böyle bir araştırma yapılmadığı için bunun var olup olmadığının henüz

bilinmediğine dikkati çeken Murat Günel, "Bu yüzden böyle bir araştırmanın

Türkiye’de de yapılarak, Türkler’e özgü bu genlerin saptanması halinde, gereken

önlemlerin alınması çok önemli" diye konuştu.