Bilim İnsanları Zamanı Geriye Sarmanın ve Hataları Silmenin Bir Yolunu Keşfetti

Bilim İnsanları Zamanı Geriye Sarmanın ve Hataları Silmenin Bir Yolunu Keşfetti

Bu hikâyeyi okuduğunuzda şunları öğreneceksiniz:

• Fiziksel dünyada zaman tek bir yönde ilerler, ancak kuantum dünyasında işler o kadar basit değildir.

• Araştırmacılar, bir kuantum sisteminde zaman akışını hızlandırmanın, yavaşlatmanın veya tersine çevirmenin mümkün olduğunu keşfettiler.

• Bu tam olarak zaman yolculuğu değil, farklı zaman noktalarından farklı kuantum durumlarına geri dönmek veya bunları uygulamaktır.

Kuantum fiziğinin atom altı evreninde, canlı ve kanlı fiziksel dünyamızda imkansız kabul edilen şeyleri başarabilirsiniz. Süperpozisyon, dolanıklık ve hatta ışınlanma gibi şeyler, işler kuantum olduğunda mümkün görünüyor. Şimdi, Avusturya Bilimler Akademisi (ÖAW) ve Viyana Üniversitesi'nden bilim insanları listeye bir tür zaman yolculuğu ekliyor.

Ön baskı sunucularında ve çeşitli çevrimiçi dergilerde (Optica, arXiv ve Quantum dahil) yayınlanan bir dizi makalede, ÖAW'den Miguel Navascués ve Viyana Üniversitesi'nden Philip Walther de dahil olmak üzere araştırmacılar, bir kuantum sistemi içinde zaman akışının hızlandırılması, yavaşlatılması ve hatta tersine çevrilmesi olasılığını açıklıyor.

Navascués, bu olguyu farklı film izleme deneyimlerine benzetiyor. İspanyolca yayınlanan El País gazetesine verdiği demeçte, "Bir sinema salonunda [klasik fizik], izleyicinin ne istediğine bakılmaksızın bir film baştan sona yansıtılır," dedi. "Ama evde [kuantum dünyasında], filmi kontrol etmek için bir uzaktan kumandamız var. Önceki bir sahneye geri sarabilir veya birkaç sahneyi atlayabiliriz."

Araştırmacılar bunu, tek bir fotonu bir kristalden geçerken "evrimleştirerek" başardılar. "Kuantum anahtarı" adı verilen deneysel bir cihaz kullanarak, tek bir ışık fotonu yolculuğu tamamlamadan önceki durumuna geri döner. Bir bakıma bu, Doc Brown tarzı bir zaman yolculuğundan ziyade, kuantum parçacıklarının durumlarını geri döndürmek veya başka bir şekilde değiştirmekle, ya da Navascués'in 2020'de tanımladığı gibi "zaman çevirisi" ile ilgili.

Ancak bu, televizyonunuzdaki bir geri sarma düğmesi gibi değil çünkü genellikle izleyiciler olayların A noktasından B noktasına nasıl geldiğini görebilirler; sadece hızlandırılmış ve geriye doğru. Ancak kuantum mekaniğinde, bir sistemi sadece gözlemlemek bile değişmesine neden olur ve bu da bir sistemin zaman içindeki ilerleyişini takip etmeyi imkansız hale getirir. Bilim insanlarına göre, bu geri sarma protokolleri, değişikliklerin ne olduğu veya "iç dinamikleri" bilinmeden bile gerçekleştirilebildikleri için hâlâ işe yarıyor.

Ve bu kuantum zaman makinesi yalnızca tek bir yöne gitmiyor; Navascués, evrimsel zamanda ileriye gitmek için de bir yöntem bulduklarını söyledi. El País'e şunları söyledi:

"Bir sistemin bir yılda 10 yıl yaşlanmasını sağlamak için, diğer dokuz yılı bir yerden edinmeniz gerekir. 10 sistemle bir yıl süren bir deneyde, ilk dokuz sistemin her birinden bir yıl çalabilir ve hepsini onuncu sisteme verebilirsiniz. Yıl sonunda, onuncu sistem 10 yıl yaşlanmış olacak; diğer dokuz sistem ise deney başladığı zamanki gibi kalacak."

Ne yazık ki, kuantum dünyasındaki bu bilimkurgusal bulgular, insanları zamanda ileri geri gönderecek şekilde ölçeklendirilemez, çünkü tek bir insan, "yenilenmesi" için akıl almaz miktarda bilgi anlamına gelir; hatta bilim insanları, bunu sadece bir saniyeliğine başarmanın milyonlarca yıl süreceğini tahmin ediyor.

Ancak ÖAW ve Viyana Üniversitesi ekipleri için asıl mesele uzak geleceğe uçmak değil, kuantum işlemcilerin kapasitesini, bir sistemdeki hataları tersine çevirme olasılığıyla donatarak artırma yeteneğidir. Zaten hayatın bir geri alma tuşu olsaydı, onu kullanmaz mıydınız?

Kaynak: PM