Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kronolojisi

[Φ GeceKuşu]

ATATÜRK ve TÜRKİYE CUMHURİYETİ KRONOLOJİSİ

1881 – 1953

 

 

............1881: Selanik'te doğdu.

 

............1893: Askeri Rüştiye'ye girdi ve Kemal adını aldı.

 

............1895: Selanik Askeri Rüştiyesi'ni bitirdi, Manastır Askeri İdadisi'ne girdi.

 

13.03. 1899: İstanbul Harp Okulu Piyade sınıfına girdi.

 

............1902: Harp Akademisi'ne girdi ve burada gazete çıkardı.

 

11.01. 1905: Harp Akademisi'ni Yüzbaşı olarak bitirdi, Şam'a 5. Ordu'nun 30. Süvari Alayı'nda staj yapmak için atandı.

 

-- .10. 1906: Şam'da Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'ni kurdu. Şam'da topçu stajını yaptı ve Kolağası oldu

 

23.07. 1908: Meşrutiyet'in ilan edilmesi için çalışmaları.

 

31.03. 1909: 31 Mart ihtilalinde Hareket Ordusu Kurmay Subayı olarak çalıştı.

 

13.11. 1911: Mustafa Kemal, İstanbul'a Genelkurmay'a naklen atandı.

 

27.11. 1911: Mustafa Kemal, Binbaşılığa yükseldi.

 

09.01. 1912: Mustafa Kemal, Trablusgarp'ta Tobruk saldırısını yönetti.

 

27.10. 1913: Mustafa Kemal, Sofya Ateşemiliterliği'ne atandı.

 

01.03. 1914: Mustafa Kemal, Yarbaylığa yükseltildi.

 

02.02. 1915: Mustafa Kemal, Tekirdağı'nda 19. Tümeni kurdu.

 

25.02. 1915: Mustafa Kemal'in Maydos'a gidişi.

 

25.04. 1915: Mustafa Kemal, Arıburnu'nda İtilaf Devletleri'ne karşı koydu.

 

01.06. 1915: Mustafa Kemal'in Albaylığa yükselişi.

 

09.08. 1915: Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığı'na atandı.

 

10.08. 1915: Mustafa Kemal, Anafartalar'dan düşmanı geri attı.

 

01.04. 1916: Mustafa Kemal'in Tuğgeneralliğe yükselişi.

 

06.08. 1916: Mustafa Kemal, Bitlis ve Muş'u düşman elinden kurtardı.

 

20.11. 1917: Mustafa Kemal, memleketin ve ordunun durumunu açıklayan raporunu yazdı.

 

-- .10. 1917: Mustafa Kemal, İstanbul'a döndü.

 

26.10. 1918: Mustafa Kemal, Halep'in kuzeyinde bugünkü sınırlarımız üzerinde düşman saldırılarını durdurdu.

 

30.10. 1918: Mondros Mütarekesi'nin imzalanması.

 

31.10. 1918: Mustafa Kemal'in Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı'na atanması.

 

13.11. 1918: Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı'nın kaldırılması ve Mustafa Kemal'in İstanbul'a dönüşü.

 

30.04. 1919: Mustafa Kemal'in Erzurum'da bulunan 9. Ordu Müfettişliği'ne atanması.

 

15.05. 1919: İzmir'e Yunan'lıların asker çıkarması.

 

16.05. 1919: Mustafa Kemal, Bandırma vapuruyla İstanbul'dan ayrıldı.

 

19.05. 1919: Mustafa Kemal, Samsun'a çıktı.

 

15.06. 1919: Mustafa Kemal, 3. Ordu Müfettişi ünvanını aldı.

 

21.06. 1919: Mustafa Kemal, Ulusal Güçleri Sivas Kongresi'ne çağırdı.

 

8-9.07.1919: Mustafa Kemal, askerlikten çekildi. (Saat: 20:50)

 

23.07. 1919: Mustafa Kemal'in başkanlığı altında Erzurum Kongresi'nin toplanması.

 

07.08. 1919: Erzurum Kongresi'nin bir Temsil Kurulu seçerek dağılması.

 

04.11. 1919: Mustafa Kemal'in başkanlığı altında Sivas Kongresi'nin toplanması ve 11 Eylül'de sona ermesi.

 

11.11. 1919: Mustafa Kemal, Anadolu ve Rumeli Müdafaayı Hukuk Cemiyeti Heyet Temsiliyesi Başkanlığı'na saçildi.

 

22.10. 1919: Amasya Protokolü'nün imzalanması.

 

07.11. 1919: Mustafa Kemal, Erzurum'dan milletvekili seçildi.

 

27.12. 1919: Mustafa Kemal, Heyeti Temsiliye'yle birlikte Ankara'ya geldi.

 

20.03. 1920: İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından ele geçirilmesi, Mustafa Kemal'in protestosu, Ankara'da yeni bir Millet Meclisi toplama girişimi.

 

18.03. 1920: İstanbul'da Meclis-i Mebusan'ın son toplantısı.

 

19.03. 1920: Mustafa Kemal tarafından Ankara'da üstün yetkiyi taşıyan bir Millet Meclisi toplanması hakkında illere duyuruda bulunulması.

 

23.04. 1920: Mustafa Kemal, Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni açtı.

 

24.04. 1920: Mustafa Kemal, Büyük Millet Meclisi Başkanı seçildi.

 

05.05. 1920: Mustafa Kemal'in başkanlığında ilk Hükümet'in toplantısı.

 

11.05. 1920: Mustafa Kemal, İstanbul Hükümeti tarafından ölüm cezasına çarptırıldı.

 

24.05. 1920: Mustafa Kemal'in cezası Padişah tarafından onaylandı.

 

10.08. 1920: Osmanlı İmparatorluğu delegeleriyle İtilaf Devletleri arasında Sevr Antlaşması'nın imzalanması.

 

09.01. 1920: Birinci İnönü Savaşı Başladı.

 

10.01. 1920: Birinci İnönü Zaferi.

 

20.01. 1921: İlk Teşkilat-ı Esasiye (Anayasa) Kanunu'nun esas maddelerinin kabulü.

 

30.03. 1921: İkinci İnönü Savaşı Başladı.

 

01.04. 1921: İkinci İnönü Zaferi.

 

10.05. 1921: Mustafa Kemal tarafından Büyük Millet Meclisi'nde Anadola ve Rumeli Müdafaai Hukuk Grubu'nun kurulması,

Mustafa Kemal'in Grup Başkanlığı'na seçilmesi.

 

05.08. 1921: Mustafa Kemal'e Başkumandanlık görevinin verilmesi.

 

22.08. 1921: Mustafa Kemal'in yönetiminde Sakarya Meydan Savaşı'nın başlaması.

 

13.09. 1921: Sakarya Meydan Savaşı'nın kazanılması.

 

19.09. 1921: Mustafa Kemal'e Mareşallik rütbesinin verilmesi ve Mustafa Kemal'in Gazi ünvanını alması.

 

26.08. 1922: Gazi Mustafa Kemal'in Kocatepe'den Büyük Taarruz'u yönetmesi.

 

30.08. 1922: Gazi Mustafa Kemal'in Dumlupınar Başkumandanlık Meydan Savaşı'nı kazanması.

 

01.09. 1922: Gazi Mustafa Kemal'in: "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir, İleri !" emrini vermesi.

 

09.09. 1922: Türk Ordusu'nun İzmir'e girmesi.

 

10.09. 1922: Gazi Mustafa Kemal'in İzmir'e gelişi.

 

11.10. 1922: Mudanya Mütarekesi'nin imzalanması.

 

01.11. 1922: Gazi Mustafa Kemal'in önerisi üzerine saltanatın kaldırılması.

 

17.11. 1922: Vahdettin'in bir İngiliz harp gemisiyle İstanbul'dan kaçması.

 

29.01. 1923: Gazi Mustafa Kemal'in Latife Hanım'la evlenmesi.

 

24.07. 1923: Lozan Antlaşması'nın imzalanması.

 

09.08. 1923: Gazi Mustafa Kemal'in Halk Fırkası'nı kurması.

 

11.08. 1923: Gazi Mustafa Kemal'in 2. Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na seçilmesi.

 

29.10. 1923: Cumhuriyet'in ilan edilmesi.

 

29.10. 1923: Gazi Mustafa Kemal'in ilk Cumhurbaşkanı olması.

 

01.03. 1924: Gazi Mustafa Kemal'in Büyük Millet Meclisi'nde Halifeliği kaldırması ve öğretimin birleştirilmesi hakkında açış nutkunu söylemesi.

 

03.03. 1924: Hilafetin kaldırılması, öğrenimin birleştirilmesi,

Şer'iyeve Evkaf Vekaletiyle (Bakanlığıyla), Erkanıharbiyei Umumiye Vekaletinin kaldırılması hakkındaki yasaların Büyük Millet Meclisi'nce kabul edilmesi.

 

20.04. 1924: Türkiye Cumhuriyeti Teşkilatı Esasiye (Anayasa) Kanunu'nun kabul edilmesi.

 

17.02. 1925: Aşarın kaldırılması.

 

24.08. 1925: Gazi Mustafa Kemal'in ilk defa Kastamonu'da şapka giymesi.

 

25.11. 1925: Şapka Kanunu'nun Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilmesi.

 

30.11. 1925: Tekkelerin kapatılması hakkındaki kanunun kabulü.

 

26.12. 1925: Uluslararası takvim ve saatin kabulü.

 

17.02. 1926: Türk Medeni Kanunu'nun kabulü.

 

01.07. 1927: Gazi Mustafa Kemal'in Cumhurbaşkanı sıfatı ile ilk kez İstanbul'a gitmesi.

 

(15-20).10.1927: Gazi Mustafa Kemal'in Cumhuriyet Halk Partisi 2. Kurultayı'nda tarihi Büyük Nutku'nu okunması.

 

01.10. 1927: Gazi Mustafa Kemal'in 2. Kez Cumhurbaşkanlığı'na seçilmesi.

 

09.08. 1928: Gazi Mustafa Kemal'in Sarayburnu'nda Türk harfleri hakkındaki nutkunu söylemesi.

 

03 10. 1928: Türk Harfleri Kanunu'nun Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilmesi.

 

15.04. 1931: Gazi Mustafa Kemal tarafından Türk Tarih Kurumu'nun kurulması.

 

04.04. 1931: Gazi Mustafa Kemal'in 3.kez Cumhurbaşkanlığı'na seçilmesi.

 

12.07. 1932: Gazi Mustafa Kemal tarafından Türk Dil Kurumu'nun kurulması.

 

29.10. 1933: Gazi Mustafa Kemal'in Cumhuriyet'in 10. Yıldönümünde tarihi nutkunu söylemesi.

 

24.10. 1934: Gazi Mustafa Kemal'e Büyük Millet Meclisi tarafından ATATÜRK soyadının verilmesi kanununun kabul edilmesi.

 

01.03. 1935: Atatürk'ün 4. kez Cumhurbaşkanlığı'na seçilmesi.

 

01.05. 1937: Atatürk'ün çiftliklerini Hazine'ye ve taşınamaz mallarını da Ankara Belediyesi'ne bağışlaması.

 

31.03. 1938: Atatürk'ün hastalığı hakkında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği'nin ilk resmi duyurusu.

 

15.09. 1938: Atatürk'ün vasiyetnamesini yazması.

 

16.10. 1938: Atatürk'ün hastalık durumu hakkında günlük resmi duyuruların yayınına başlanması.

 

10.10. 1938: Atatürk'ün ölümü. (Perşembe, saat: 09.05)

 

11.10. 1938: Atatürk'ün ölümü üzerine İstanbul Şehir Meclisi'nin olağanüstü toplantı yapması.

Saraydaki Cumhurbaşkanlığı forsunun indirilerek yerine yarıya kadar indirilmiş Türk Bayrağı'nın çekilmesi.

 

12.10. 1938: Atatürk'ün ölümü dolayısıyla, Yüksek Öğretim gençliğinin Üniversite Konferans Salonu'nda toplanması.

 

13.10. 1938: Gençliğin Taksim Cumhuriyet Anıtı önünde toplanarak Atatürk'ün kurduğu Cumhuriyet'i koruyacaklarına ant içmeleri.

 

14.10. 1938: Büyük Millet Meclisi çok hazin bir toplantı yaptı.

 

15.10. 1938: Hükümet Atatürk'ün Ankara'da ebedi istirahat yerine konulacağı 21 Kasım 1938 tarihini ulusal yas günü olarak duyurdu.

 

16.10. 1938: İstanbul'lular Atatürk'ün Dolmabahçe Sarayı Muayede Salonu'ndaki katafalkı önünde,

sabahın ilk saatlerinden gecenin son saatlerine kadar saygı ve üzüntü içinde son görevlerini yaptılar.

 

19.10. 1938: Büyük bir törenle, Atatürk'ün Dolmabahçe'den alınan yüce cenazesi, önce Sarayburnu'na, oradan Zafer torpidosuyla Yavuz zırhlısına götürüldü.

Yavuz zırhlısıyla İzmit'e kadar götürülen tabut, oradan Ankara'ya yolcu edildi.

 

20.10. 1938: Atatürk'ün sevgili naşı Ankara'ya ulaştı ve Ankara'da Büyük Millet Meclisi önündeki katafalka konuldu. Ankara'lılar da son görevlerini saygıyla yaptılar.

 

21.10. 1938: Atatürk'ün cenazesinin Etnoğrafya Müzesi'ndeki Geçici Kabre konulması.

 

25.10. 1938: Atatürk'ün vasiyetnamesinin açılması.

 

26.12. 1938: Atatürk'ün "Ebedi Şef" sanıyla anılmasının kabul edilmesi.

 

04.10. 1953: Atatürk'ün Geçici Kabri'nin açılması.

 

10.10. 1953: Atatürk'ün cenazesinin Anıt-Kabir'e nakledilmesi.

 

***

__________________