ZARDOZ

[Φ sedat sencan]

Eskiden sinemada bir film izledikten sonra kendimce birtakım notlar alırdım.

O zamanlar video oynatıcısı yeni yeni piyasaya çıkıyordu.Ama çok pahalı idi.

Dolayısı ile yeni çevrilmiş bir film seyretmenin tek çaresi sinemaya gitmekti.

Şimdi yazdığım bu notların hiçbir önemi kalmadı.

Gene de bir tanesini paylaşmak istiyorum.

********** ********** ********** **********

Zardoz,yönetmenliğini 1974 yılında John Boorman’ın yaptığı bir filmdir.

Başrolünde Sean Connery oynamıştı.

Olaylar,dünyamızın geleceğinde yer alıyor.İnsanlar başlıca iki grupta toplanmıştır.

İlk grupta yer alan kişiler hem sayıca diğerlerinden azdırlar,hem de üst sınıftandırlar.

En önemli özellikleri ise,ölümsüzlüğü keşfetmiş olmalarıdır.

Yaşadıkları bölgeyi Vortex olarak adlandırıyorlar.

Tahrip edilmesi olanaksız olan bir çeşit cam duvar ile kendilerini tecrit etmişlerdir.

********** ********** ********** **********

İkinci gruptaki insanlar ise kalabalık olup birinci gruptakilere oranla daha ilkeldirler.

Bu grup arasından seçilmiş olan bazı kişiler Vortex’tekilerin polisleridir.

Zed (Sean Connery) bu polislerden biridir.(Not:Polis kelimesini ben kullandım.Filmdeki ismi başkaydı)

Filmde çok büyük boyutta,insan yüzlü maske şeklinde ve her türlü uçuşu yapabilen taş bir cisim görürüz.

Daha çok halkın bölgesinde dolaşır,Tanrı olarak kabul edilir.Bu,Zardoz’dur.

********** ********** ********** **********

Tabii ki Zardoz Tanrı değildir.Üst sınıftan Arthur Frayn tarafından kontrol edilmektedir.

Bu kişi herkes tarafından sihirbaz olarak kabul edilmiştir.

Onun kontrol ettiği Zardoz’un görevi aşağı sınıf halkı denetim altına almak,düzeni sağlamaktır.

Gerektiğinde insan öldürecek şekilde silahla donatılmıştır.

İnsanlar onun kendiliğinden hareket ettiğine,suçluları cezalandırdığına inanmaktadır.

********** ********** ********** **********

Zed bir gün kütüphaneye gider ve kitap okumaya başlar.

Bir ara eline ‘Wizard of Oz’ (Oz’un Büyücüsü) adlı kitabı alır.

Bir süre sonra parmaklarıyla w,i,o ve f harflerini kapatır.

Parmaklarıyla kapattıktan sonra açıkta kalan harflerden oluşan kelimenin Zardoz olduğunu görür.

Zed böylece taş yapının hiçbir tanrısal özelliğinin bulunmadığını ,Arthur Frayn’ın da sahtekar olduğunu anlar.

********** ********** ********** **********

Zed fırsatını bulduğu anda Zardoz’un içine girip Arthur Frayn’ı öldürür.

Filmi izledikçe sonradan anlıyoruz ki Zed’i kütüphaneye gitmesi için teşvik eden Arthur Frayn’ın kendisidir.

Oluşmasında katkı sahibi olduğu üst sınıf insanların düzeninden memnun olmadığının farkına varmıştır.

Zed derhal Vortex’e girer. Arthur Frayn’ın ölümünden sonra artık orada disiplin kalmamıştır.

Üst sınıftaki insanlar ölümsüzlüğün kendilerine mutluluk getirmediğini anlamışlardır.

********** ********** ********** **********

Son zamanlarda çekilen bilimkurgu filmlerindeki teknik zenginliği Zardoz’da bulamayız.

Öyle ki olaylar ileriki yıllarda mı yoksa orta çağda mı geçiyor,arada bir fark yok gibidir.

Seyirciye sanki yapımcılar para harcamaktan kaçınmışlar gibi geliyor.

Ancak siyaset ve felsefeye dayalı diyaloglar oldukça yoğun.

********** ********** ********** **********

Yönetmen John Boorman’ın Vortex’teki üst sınıfı perdeye yansıtmasını başarılı bulmuştum.

Sonsuz yaşam süresinin getirdiği bunalım gerektiği gibi aktarılıyor.

Onların ruhsal sıkıntılarına nasıl bir çözüm bulunacağı seyirciyi meraka sürüklüyor.

Bu çözümü Zed getirecektir.

Bir ölümlü ile karşılaşmak Vortex’e ait insanlar için aradıkları cevaptır.

Şimdi toplumda ortaya çıkan anarşi ve şiddet kişilerde ölüm arzusu yaratmıştır.

Herkes kendisinin öldürülmesi için her çareye başvurmakta hatta yalvarmaktadır.

********** ********** ********** **********

Zardoz bilimkurgu sinemasında iz bırakmış bir film değildir.

Yukarıda da yazdığım gibi görsel zenginliği yoktur.

Ama konusu ve iletmek istediği mesajlar bana ilginç gelmişti.

Gelecekteki toplumları bazı konularda uyarmak istiyor gibiydi.