ORHAN GENCEBAY-CEM KARACA

[Φ Kuzey]

Çoğu entelektüel tarafından bile yanlış yorumlanan bir konu var. Hatta, buğulu sese sahip belgeselcimiz bile aynı yanlışlığa düştüğünde şaşırmıştım.

Orhan Gencebay'ı köyden kente göçün enstrümanlarından biri gibi gösterme yanılgısına artık bir son verilmesi gerekiyor. Orhan Gencebay, her şeyden önce Türk müzik dünyasının gelmiş geçmiş en büyük üstadıdır. Bunu söylediğimde kimilerinden tebessüm, kimilerinden alaysıl karşılıklar gelebilir. Ancak, bu gerçeği kabul etmemiz gerekiyor. Onu sadece arabesk esintiler barındıran yoz müzikle suçlayanlar, hem besteciliği hem icracı yönü hem de müzik bilgisi ve entelektüelliği karşısında genellikle sükuta uğramayı göze almalılar.

Bir defa 70'li yılları tam da o dönemin ruhuyla yaşayan biri olarak şunu söylemeliyim: Orhan Gencebay, köy ya da köyden kente göç motifleri taşıyan ve bunun yanında da dinleyici kesimi olarak o kesime hitap eden biri değildi. Kim buna "öyle değildi" diyebilir. Daha çok, kozmopolit, büyük kentleri içine alan ve bunun yanında kırsalda da, apartmanlarda da, Bağdat Caddesinde de, Çankaya'da da büyük beğeniye sahip bir müzisyendi.

Köyden kente göçün temel motifi Türk Halk Müziği ezgileriydi. "Yarim İstanbul'u mesken mi tuttun"dan tutun "Kışlalar doldu bugün"e kadar uzanan bir yelpazeyi barındırıyordu. Oysa, Orhan Gencebay kentlidir. Bunu bir meziyet diye sunmuyorum. Bu yanılgıyı düzeltmek için söylüyorum.

Orhan Gencebay, birkaç sanatçı ömrüne sığacak ve üretilebilecek onlarca büyülü melodilerle bezenmiş şarkılarıyla bambaşka bir dünyayı yaşatıyordu. Kendi açımdan baktığımda, 70'li yıllardaki melodilerinin çoğunu hâlâ zevkle dinliyorum. Belki 80'li yıllar ve sonrası üretimlerinin çoğundan aynı lezzeti almıyorum ve beğendiğim çok fazla şarkısı olmayabilir; ama, bu, onun Türk müzik dünyasının gelmiş geçmiş en büyük ismi olduğu gerçeğini asla değiştirmez.

Açık hava sinemalarını, Elvis'in melodilerini, İlham gazozlarını, Cem Karacalı, Barış Mançolu şarkıları, anarşi ve heyecan atmosferini yaşamış biri olarak, en azından izlemiş biri olarak bunları söylüyorum.

 

Bir sonraki biyografimiz CEM KARACA olacak.