Felsefenin Analitik ve Sentetik İşlevi nedir?

Felsefenin Analitik ve Sentetik İşlevi:

Felsefi düşüncenin bir diğer özelliği, onun “Çözümleyici” ve “sistemleştirici", "Kurucu” yani (analitik) ve (sentetik) işlevidir.

Felsefi düşüncenin "analitik" yani “Çözümleyici işlevi" denilince kastedilen;

Kişinin kendisinin de içinde bulunduğu ve bir parçasını teşkil ettiği dünyayı anlamak ve kavramak için kendisine sunulan her türlü bilgi, deney, algı ve sezgi sonuçlarından oluşan malzemeyi kendi bilgi, deney, algı ve sezgi yeteneklerine göre yeniden düşünmesi, analiz etmesi, aydınlığa kavuşturması işlevidir.

Ancak "felsefi düşünce" yalnızca bununla yetinmez;

Dünyayı parçalanmış ve parçalarına ayrılmış bir halde bırakmaz. Buna paralel olan bir diğer düşünme fiili ile bu üzerinde düşünülmüş, çözümlenmiş ve aydınlığa kavuşturulmuş malzemeden veya verilerden hareketle dünyayı yeniden inşa eder, kurar, bir birlik ve bütünlüğe kavuşturur.

Bu da felsefenin "sentetik" veya "sistemleştirici işlevi" dir.

“Hume' gibi filozofların, “Sofist" lerin yani "Bilgici"lerin felsefesi, “Çözümleyici işlev" alanında daha üstün duruma geçmelerine karşılık,

“Platon', 'Aristoteles', 'İbn-i Sina', 'Hegel” gibi filozoflar, dünyayı bütün parçalarıyla uyumlu bir bütünlük içinde bir yapı olarak yeniden kuran "sistemci filozoflar" olarak kabul edilebilirler..

Kaynak: Prof. Dr. Ahmet Arslan - Felsefeye Giriş Kitabı