Yalçın Tura (1934-? )

 

Yalçın Tura (1934-? )

 

Geleneksel sanat müziğimizin olanaklarına önem veren Tura, bu alandaki müzik-bilim çalışmalarının yanı sıra, çağdaş bir anlayışla, yarattığı yapıtlarında geleneksel verileri ustalıkla değerlendirmiştir.

 

Küçük yaşta keman ve piyano dersleri almaya başlayan Yalçın Tura, Galatasaray Lisesi nde öğrenim yaptığı yıllarda, Seyfettin Asal ile keman, daha sonra Demirhan Altuğ ve Cemal Reşit Rey ile teori ve armoni çalışmış, 1954 yılında liseyi bitirince müzik öğrenimini sürdürmüş ve aynı zamanda İstanbul Üniversitesi felsefe bölümünü tamamlamıştır. 1955 yılından başlayarak 1970 li yılların sonlarına değin, profesyonel bir besteci olarak, 50 yi aşkın film ve televizyon müziği, 10 dolayında tiyatro müziği yazan Tura, SACEM in Türkiye icra kurulunda da yer almıştır.

 

İstanbul Teknik Üniversitesi ne bağlı Devlet Türk Müziği Konservatuarında öğretim üyeliği ve müzikoloji bölümü başkanlığı yapmıştır.

 

Yalçın Tura nın 1980 e değin yazdığı yapıtlar ağarlıklı olarak sahne ve film müzikleri olduğu için, konuya ilişkin müzik lerini çeşitli tekniklerden yararlanarak kurgulamıştır. Bu dönemde kullandığı teknikler arasında Türk makamları, tonal armoni, caz armonisi ve bir ölçüde popüler yaklaşımın bulunduğu söylenebilir. Ürettiği müziğin amaçlarını kendisi şöyle özetlemiştir: Kişisel bir ezgi çizgisi ve onun yapısının gerektirdiği rafine bir armoni; ele alınan materyalin çeşitli yönlerinin işlendiği karmaşık bir kontrpuan; canlı ritmik yapı ve renkli orkestrasyon .

 

Yazdığı yapıtlarla bu amaçlara ulaşan bestecinin aldığı ödüller şöyle sıralanabilir:

 

1) Gazeteciler Sinema Armağanı, 1958.

 

2) 1970 1971 TRT Müzik Ödülleri nden 13 ödül.

 

3) SACEM in Genç Senfonicileri Özendirme Ödülü , 1980.

 

4) Türk Milli Kültür Vakfı TV Armağanı, 1984.

 

5) Altın Portakal En İyi Film Müziği , 1984.

 

Başlıca Yapıtları

 

Bale

 

* Yaratılış, 1987-88

 

Şan ve Orkestra

 

* Üç Şiir-Oflazoğlu'nun Şiirleri (mezzo-soprano, karma koro, orkestra)

* Şeyh Galip'e Saygı (soprano, tenor, solo, koro ve orkestra için kantat), 1972-75

* Niyaz Mısr'nin İlahileri (Koro, solistler ve orkestra için kantat), 1978

* Dies Irae (Karma Koro, org ve orkestra), 1997

 

Orkestra

 

* Dans Suiti, 1956

* Orkestra Suiti, 1958

* Adagio, (Yaylı çalgılar), 1960

* Birinci Senfoni, 1966

* 4.Senfoni (T.C.Kültür Bakanlığı tarafından ısmarlanmıştır)

* Enginlerden Yücelerden (Yaylı Çalgılar), 1976

* Üçüncü Suit, 1976

* Şah Murat Suiti, 1981

* Oda Senfonisi, 1992

* Toccata, 1996

 

Solo Çalgı ve Orkestra

 

* Viyolonsel Konçertosu, 1956

* Oyun Havaları, 1959-1972-1993

* Keman Konçertosu, 1965-1972-1993

* Viyola Konçertosu, 1997

 

Oda Müziği

 

* Süit (İngiliz kornosu ve viyola), 1951

* Surname (flüt, alto obua, keman, viyolonsel, vurmalı çalgılar), 1959

* Caz Süiti, 1962

* Burletta, 1963

* Yaylı Çalgılar Kuarteti, 1968

* Hüseyni Saz Semaisi (ney, klasik kemençe, tambur), 1972

* Tulum Havası (üç obua), 1972

* Keman ve Piyano için Balad, 1972

* Duo (Arkadaşlık kitabı, iki farklı çalgı), 1977

* Üç Vals (keman ve piyano), 1991

* Concertino (Kemançe ve beş barok çalgı)

 

Şan ve Piyano

 

* Vatanım (ses ve piyano için beş parça)

 

Solo Çalgı

 

* Beş Kısa Parça (piyano), 1952

* Süit (ud)

* Sonat (piyano), 1959

* Dalgaların Oyunu (kanun veya arp), 1977

* Sonat (keman ve piyano için), 1998

* Sonat (viyola ve piyano), 2000

 

Koro

 

* Koro Parçaları, 1967

* Çocuklar ve Gençler için Müzik, 1967-69

* Yeniden Eski Mahabbetleri Tecdid İdelüm (Nedim'in Şiirleri Üzerine Üç Parça; karma, eşliksiz koro), 1976

 

Film Müziği

 

* Namus Düşmanı, 1956

* Zümrüt, 1956

* Binnaz, 1959

* Kalpaklılar, 1959

* Sensiz Yıllar, 1960

* Dolandırıcılar Şahı, 1960

* İstanbul'da Aşk Başkadır, 1960

* Otobüs Yolcuları, 1961

* Allah Cezanı Versin Osman Bey, 1961

* Sessiz Harp, 1961

* Kızıl Vazo, 1962

* Yılanların Öcü, 1962

* Taş Bebek, 1962

* İki Çalgıcının Seyehati, 1962

* İkimize Bir Dünya, 1962

* Cengiz Han'ın Hazineleri, 1962

* Seni Kaybedersem, 1963

* Beş Kardeştiler, 1963

* Battı Balık, 1963

* Keşanlı Ali Destanı, 1964

* Umutsuzlar, 1971

* Mahpus, 1971

* Cemo, 1972

* Toprak Ana, 1972

* Dönüş, 1972

* Sokaklarda Bir Kız, 1972

* Asiye Nasıl Kurtulur?, 1972

* Utanç, 1972

* Kızgın Toprak, 1973

* Azap, 1973

* Bırakın Yaşayalım, 1973

* Kuma, 1974

* Ağrı Dağı Efsanesi, 1975

* Oğul, 1975

* Açlık, 1975

* Bir Yudum Sevgi, 1985

* Dağınık Yatak, 1985

* Sen de Gitme, 1996

 

Sahne Müziği

 

* Keşanlı Ali Destanı (Haldun Taner'in oyunu), 1964

* Eşegin Gölgesi (Haldun Taner'in oyunu), 1965

* Nafile Dünya (Oktay Arayıcı'nın oyunu), 1971

* Saya Gezme (çocuk operası), 1982

* Sevmek Nedir? (Melodram), 1993-94

 

TV Film Müziği

 

* Seyahatname, 1974

* Aşk-ı Memnu, 1975

* Denizin Kanı, 1980

* Dördüncü Murat, 1981

* Saya Gezmek, 1982

* Tohum ve Toprak, 1983

* Küçük Ağa, 1984

* Aliş ile Zeynep, 1985

* Hasan ile Şirin, 1985

* Kırık Hayatlar, 1985

* Kuruluş, 1987-89

* Sen de Gitme, 1996

 

Geleneksel Türk Müziği

 

* Hüseyni Peşrevi (Düyek)

* Mahur Peşrevi (Evsat)

* Mahur Saz Semaisi

* Irak Saz Semaisi

 

Kitapları

 

Kitab-ı İlmü’l Musiki ala Vechi’l Hurufat (Kantemiroğlu’ndan kuram bölümü) Armoni, Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Koruma Derneği, İst. 1977 Türk Musıkisinin Meseleleri, 1988 - İnceleme ve Gerçeği Araştırma (Abdülbaki Nasır Dede'nin Tetkik ü Tahkiki'inin eski yazıdan ve Osmanlıcadan yeni yazıya ve bugünkü Türkçe'ye aktarımı), Tura yayınları, İst. 1997 - Form Bilgisi (Türk Müziği formları ders notları) Tura yayınları, İst. 1997 Çok büyük emek mahsulü olan Yalçın Tura'nın Kantemiroğlu Edvarı neşrinde bazı tenkit edilen noktalar bilimsel araştırma yöntemleri açısından önemsizdir.

 

Çağdaş Türk Bestecileri

vikipedi