Ankara - Mamak

[Φ _asi_]

MAMAK

 

 

İç Anadolu Bölgesi'nde, Ankara İline bağlı Mamak İlçesi, doğu ve güneydoğuda Elmadağ, güneybatı ve batıda Çankaya, kuzeyde Altındağ ilçeleri ile çevrilidir. Orta yükseklikteki dalgalı düzlüklerden oluşan ilçe topraklarındaki en önemli yükselti,Ankara metropoliten alanın da en yüksek noktası olan Hüseyin Gazi Dağı’dır.

 

İncesu Deresi ile Hatip,Karanlık ve Bayındır çayları ilçenin akarsulardır. Bayındır barajı ile bu barajın gölünün bir bölümü Mamak sınırlarında kalır.İlçedeki Bayındır Barajı, Bayındır deresi üzerine inşa edilmiş olup, 1965 yılından bu yana su tutulmaya başlanılmıştır. İlçe hudutları içerisinde hatip çayı bulunmaktadır.

 

Yüz ölçümü 161Km2 dir. Denizden yüksekliği 899 m., 2000 yılı genel nüfus sayımına göre 430.606 nüfusa sahiptir.

 

Mamak’ ta ELSA A.Ş.( Elektrik sayaçları Sanayi Ticaret Anonim Şirketi) Makina Kimya Genel Müdürlüğü, KÖSEM ( Küçük Orta Ölçekli Sanyi Eğitim Merkezi) ve Kayaş Kapsül Fabrikası ile Taş Ocakları bulunmaktadır.

 

İlçede kültür hizmetlerini yerine getirmek için şimdiki Belediye Başkanlık Binasının yer aldığı Konservatuar Binası bulunmaktadır. Ayrıca 75. Yıl Cumhuriyet Anfi Tiyatrosu, kültürel faaliyet varlıklarından sayılabilir.Tabiat varlıkları olarak Hatip Çayı, Bayındır Barajı ve önemli 4 mesire yerlerindendir.

 

Ankara’ nın bir bölümünün su ihtiyacını karşılayan Bayındır Barajı ve Baraj Gölü çevresinde oluştulan ağaçlık alan gazino ve çay bahçeleri ilçenin gezilip görülecek yerleridir.

 

 

Tarihçesi

 

Mamak’ın tarihi, Ankara’nın tarihinden ayrı olarak düşünülemez. Ankara’nın da ne zaman kurulduğuna dair de kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak tarihsel buluntulara göre Mamak’ı incelediğimizde şu bilgilere ulaşmaktayız.

 

Kutludüğün, Ortaköy , Gökçeyurt ve Kızılcaköy’de ve çevrelerinde Romalılar Dönemi’ ne ait bazı tarihi eserler bulunmuştur.

 

Avram Galanti, Ankara’nın (bununla beraber Mamak’ın), Anadolu’nun önemli ticaret yollarının geçtiği yerdir. Zaman içerisinde bu yollar büyüyüp gelişmiştir. Doğu’ ya giden yollar, Taviyon’a giden yolar olup, bu yollar Mamak’ tan geçmektedir. Bu yollara ait mesafe taşları Ortaköy civarında bulunmuştur. Bu yollar ve bulunan mesafe taşları Romalılar Dönemi’ne aittir. Çünkü, Roma Yolları Ancyra (Ankara)’ dan geçmekte idi. Bu nedenle diyebiliriz ki; Mamak, Ankara’nın Doğu Kapısı’ dır.

 

Mamak’ın tarihi, Ankara’nın kuruluş tarihi olarak anımsanabilir. Son zamanlarda bölgede yapılan araştırmalar ve bu araştırmalar neticesinde elde edilen bulgular ve izler, kentimizin, insanoğlunun yerleşik düzene geçtiği dönemlerde kurulduğunu göstermektedir.

 

Aslında nereden bakılırsa bakılsın Mamak İlçesi’nin hangi tarihte ve ne zaman kurulduğunun saptanması kolay değildir. Ancak önemli olan çok eski bir geçmişe sahip olmasıdır.

 

Bu bölgede yaşamış insanları, oturdukları yere verdikleri adlardan, tarihe geçmiş ilk adın çok az değişerek ya da hiç değişmeyerek günümüze kadar uzanmış olması da son derece önemlidir.

 

 

MAMAK ADININ KAYNAĞI

 

Aslında Mamak adının nerden geldiği tam olarak bilinmemektedir. Mamak adının nereden geldiğine dair birçok söylemler bulunmaktadır. Bu söylemlere göre;

 

Ansiklopedilerde; askeri ve sivil yerleşim alanlarına Mamak denir. Gerçekten de bakıldığında ilçemizde askeri ve sivil alanların iç içe olduğu görülmektedir.

 

Mahat ve Gömü anlamına gelmektedir. Gömü; toprak altında saklanan değerli şeyler, define, çukur yerlerdir. Mahat ise; tahta seki, sedir veya derinin kıyısını çizmek için çift ağızlı tahtadan yapılmış saraç aracıdır.

 

Anadolu’da köy ve kasaba adı olarak geçer.

 

Yıldırım Beyazıt’ın vakfiyesine göre Mamak Ortaköy’ de bir çiftlik vardı. Bu çiftliğin bütün yönetimi ise ünlü komutan Tahir MAMAK’ a verilmişti.

 

Ankara yakınlarındaki bir köyün adı Mamak’tır. Ahi Mamak diye anılır

 

Ancak, Mamak adı hakkındaki bu söylemler arasında, ilçemizin adının Ortaköy’ deki çiftliği yöneten ünlü komutan Tahir MAMAK’ tan geldiği tezi daha ağır basmaktadır.