Ankara Ekonomisi

[Φ _asi_]

EKONOMİ

 

Ankara nüfusunun dörtte üçü hizmet sektöründe çalışmaktadır ve bu sektör ilin gayrisafi hasılasında en büyük paya sahiptir. Bu sektörün bu kadar gelişmesinin nedeni, göçle gelen nüfusa isthidam sağlayacak kadar büyük sanayinin bulunmamasıdır. Ankara il genelinde toprakların %60'ı tarım alanı olarak kullanılmaktadır ve bu oran Türkiye ortalamasının oldukça üzerindedir.[44] 2001 yılı itibariyle Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının Ankara'ya düşen kısmının %45.3'ü ticaretten kaynaklanmaktaydı. 2001 yılında en hızlı gelişen ekonomik sektör yılda %231 ile "banka hizmetleri", en hızlı gerileyen sektör ise "madencilik ve taş ocakçılığı" idi (%-55).

 

İl, Türkiye gayrisafi millî hasıla'sının %9'una sahiptir. Ülkenin toplam vergi gelirlerinin %12'si, bütçe gelirlerinin %12.3'ü buradan toplanır; buna karşılık ilin ülke bütçesinden aldığı pay %6.4'tür. 2006 yılında Ankara'nın bütçe gelirlerine 16,5 milyar TL, bütçe gelirlerine katkısı 21,1 milyar TL olup, bütçeden aldığı pay 11,3 milyar TL'dir.

 

2006 yılında toplam 1.355.000 kişinin istihdam edildiği Ankara'daki işsiz sayısı, 185 bin kişidir ki bu oran olarak %12,1'e denk gelmektedir.[44]

 

Sanayi

 

Ankara ilinde özel sektörün katma değer içindeki payı %85'in üzerindedir. İlin sanayisi başlıca küçük ve orta boy işletmelerden oluşur. Bunların %40'ı, savunma ve taşıt üretimi yapan büyük kuruluşların talep gösterdiği makine ve metal alanında üretim yapmaktadır, bunun ardından gıda ve tekstil sanayileri gelir. Üretim açısından en önemli sektörler, gıda (şeker, un, makarna, süt, içki), taşıt, makine (tarım araçları, taşıt, traktör), savaş, çimento ve dokuma (yünlü dokuma, trikotaj, konfeksiyon) olarak sayılabilir. Ayrıca tarım ilaçları, mobilya, şekercilik ve matbaacılık da önemlidir.Savunma sanayii, yazılım sektörü, elektronik sektöründe Ankara Türkiye'de başta gelir.

 

Ankara Sanayi Odası'na (ASO'ya) kayıtlı yaklaşık 3500 şirketi vardır. Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin 48'ünün ASO'ya bağlı olmasıyla Ankara, 2009 yılında İstanbul'dan sonra Türkiye'nin 2. sırada sanayi merkezi sayılmaktadır.

 

Ankara'daki sanayi üretimin büyük bir kısmı Sincan, Akyurt, Çubuk ve il merkezine yakın olan İvedik ve Ortadoğu Sanayi ve Ticaret Merkezi (OSTİM) Organize Sanayi bölgelerinde gerçekleşmektedir. OSTİM, Türkiye'nin en büyük küçük ve orta boy sanayi üretim alanıdır.

 

2009'da Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi tarafından hazırlanan bir çalışmaya göre, en rekabetçi il Ankara bulunmuştur. Ankara, "Rekabetçilik" endeksini oluşturan alt endeksler arasında insanî sermaye, yaratıcı sermaye ve sosyal sermaye endekslerinde ilk sırada yer almıştır. Özellikle üniversite ve öğretim üyesi sayısının yüksekliği, patent vb. başvurular için başkentin bir merkez niteliği taşıması gibi faktörler Ankara'yı özellikle yaratıcı sermaye endeksinde Türkiye'de birinci yapmaktadır.

 

Tarım, hayvancılık ve ormancılık

 

Ankara topraklarının yaklaşık %50’si tarım için kullanılmaktadır. Önemli tarla ürünleri buğday, arpa, şeker pancarıdır. Diğer önemli ürünler kavun, karpuz, domates, havuç, armut, elma, vişne ve üzümdür.Tarla arazilerinin yaklaşık %24'ü buğday, %23'i arpa, kalanı diğer ürünler yetiştirilmektedir.Polatlı, Türkiye’nin ikinci büyük tahıl ambarı olması dolayısıyla en aktif tahıl borsalarından birine sahiptir.

 

Ankara rakım ve mera özellikleri açısından, küçükbaş hayvancılığa daha elverişlidir. Hayvancılık eskiden il ekonomisinde önemliyken gittikçe gerilemektedir.İlde koyun (ak ve karaman cinsi) ve sığır beslenir. Tavuk yetiştiriciliği de önemli boyuttadır.Ankara keçisi olarak bilinen tiftik keçisi sayısı 1970'lerdeki sayılarının onda birinin altındadır ve günümüzde koruma amaçlı olarak bunların yetiştiricilerine ücret verilmektedir.

 

Ankara orman varlığı bakımından pek zengin değildir. 2007 verilerine göre ilin %13'ü ormanlarla kaplı olup, yüzölçümünün %7'sini bozuk ormanlar, %6'sını ise normal ormanlar oluşturmaktadır.Kayda değer bir ormancılık üretimi yoktur, ama Türkiye çapında önemli düzeyde bir ağaç işleri sektörü (mobilyacılık, döşemcilik, vd.) gelişmiştir.

 

Enerji

 

Nallıhan'da Çayırhan Termik Santrali linyit (634 MW güçlü), Esenboğa termik santrali ise fuel oil (54 MW) yakararak enerji üretirler. Ayrıca, Sarıyar Barajı (160 MW), Hirfanlı Barajı (128 MW) ve Kesikköprü Barajı (76 MW) hidrolelektrik enerji üretir.

 

Madencilik

 

Ankara, Türkiye'nin madencilik potansiyeli fazla olan illerindendir. İlin Beypazarı ve Nallıhan ilçelerinde Türkiye'nin en önemli linyit yataklarından bazıları bulunur. Tuz Gölü çevresinde önemli petrol yatakları olduğu tahmin edilmektedir ve bu yönde araştırmalar yapılmaktadır. Ayrıca Tuz Gölü ve çevresinde tuz çıkarımı yapılır. Türkiye'de İzmir'deki Çamaltı Tuzlası'ndan sonra en büyük tuz çıkarımı, Tuz Gölü ve çevresinden yapılmaktadır.

 

 

İle bağlı Güdül ilçesi'nde turistik değer taşıyan mağaralar.İlde ayrıca, Beypazarı ve Kızılcahamam çevresinde Sodacılık gelişmiştir.

 

Su kaynakları

 

Hidroelektrik enerji sağlayan barajların yanı sıra, Ankara'da içme suyu ve sulama suyu sağlayan barajlar da bulunmaktadır. Bunlardan Çubuk-1 Barajı, Çubuk-2 Barajı, Bayındır Barajı, Kesikköprü Barajı ve Çamlıdere Barajı içme suyu sağlar, Asartepe Barajı sulama suyu sağlar, Kurtboğazı Barajı ise hem içme hem sulama suyu sağlar. Bunlardan Bayındır barajı Ankara'nın %70'inin içme suyu ihtiyacını karşılar. Başkentin su ihtiyacını karşılamaya yetmediği için Kızılırmak nehrinden su getirilmesi ve yeni baraj inşaat projeleri görüşülmektedir.

 

Turizm

 

Denizi olmayan, bu nedenle de deniz turizminden mahrum olan Ankara'da, başta kültür turizmi olmak üzere, kent merkezi ve çevresinde kongre turizmi, Elmadağ çevresinde kış turizmi, Kızılcahamam, Ayaş, Çubuk ve Haymana çevresinde kaplıca turizmi ile Güdül'deki Tuluntaş Mağarası'da mağara turizmi gerçekleştirilmektedir. Anıtkabir başta olmak üzere birçok müze ve anıt ile Beypazarı ve Kızılcahamam'daki tarihi evler yurtiçi turizmine katkıda bulunmaktadır.

 

Ankara'ya 2001 yılında yaklaşık 208.000 yabancı giriş yapmıştır. Aylara dağıtıldığında en çok turist yaklaşık 40.000 kişiyle temmuz ayında, en az turist yaklaşık 9000 kişiyle kasım ayında gelmiştir.

 

2003 yılında ise sadece Esenboğa Uluslararası Havalimanı'ndan ile 196.559 yabancı, 409.696 Türk giriş, 244.479 yabancı, 533.262 Türk çıkış yapmıştır. Aynı şekilde 2003 yılında Ankara Turizm Danışma Müdürlüğü'ne 4230 yerli, 1902 yabancı toplam 6132 kişi müracaat etmiştir.