2007 Yılı Kadın Raporu

Ege Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (Ekam) Müdürü Prof. Dr. Nurselen Toygar, TBMM Başkanvekilliğine İzmir Milletvekili Güldal Mumcu, Türk Sanayici ve İş Adamları Derneği (Tüsiad) Başkanlığına Arzuhan Doğan Yalçındağ'ın Seçilmesi ve Nimet Çubukçu'nun Bakan Olmasının, Türk Kadınını 2007 Yılında da Gelişmiş Ülkeler Kategorisine Taşımaya Yetmediğini Savundu.

Ege Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (EKAM) Müdürü Prof. Dr. Nurselen Toygar, TBMM Başkanvekilliğine İzmir Milletvekili Güldal Mumcu, Türk Sanayici ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) Başkanlığına Arzuhan Doğan Yalçındağ'ın seçilmesi ve Nimet Çubukçu'nun bakan olmasının, Türk kadınını 2007 yılında da gelişmiş ülkeler kategorisine taşımaya yetmediğini savundu.

Prof. Dr. Toygar, hazırladıkları “2007 yılı Kadın Raporu”nu AA muhabirine değerlendirdi. Türkiye'de kadının Anayasa'da dahi “anne ve eş” kimliğinden kurtulamadığını ileri süren Prof. Dr. Toygar, son yıllarda iyileştirilen, yenilenen yasaların da uygulamalardaki eksik ve sıkıntılardan dolayı kadının sorununa çözüm olmadığını söyledi.

Türkiye'nin, kadın eğitimi, çalışma hayatı, siyasete katılım gibi değerlendirmede, gelişmiş değil, kalkınmakta olan veya geri kalmış ülkeler arasında yer aldığını anlatan Prof. Dr. Nurselen Toygar, “TBMM Başkan Vekilliğine Güldal Mumcu, TÜSİAD'a Arzuhan Doğan Yalçındağ'ın seçilmesi, Hükümette Nimet Çubukçu'nun bakan olarak yer alması, Türk kadınını bu yıl da gelişmiş ülkeler kategorisine taşıyamadı. Kadının sayısal oranda, tabanda sıkıntısı var” dedi.

Türkiye'de ilköğretim çağındaki her 5 kız çocuğundan birinin eğitimi bıraktığını kaydeden EKAM Müdürü Prof. Dr. Toygar, şu bilgiyi verdi:

“Araştırmalarda 'kız çocuklarının kayıt yaptırmama ve ilköğretime devam etmeme nedenleri' arasında, okul masrafını erkek çocuklar lehine kullanma oranı yüzde 17.2, kızların okumasına izin vermeme yüzde 14, ev işlerine yardım yüzde 11.3, ev halkının ekonomik faaliyetlerine yardım etme yüzde 7.5, ücretli bir işte çalışma zorunluğu yüzde 2 gibi sonuçlar saptandı. OECD 2006 Eğitim Göstergeleri Raporu'na göre, Türkiye'de kız öğrencilerin eğitime devam etme yaş ortalaması 11.8'dir. Bu oran İsveç'te 21.8, Polonya'da 17.5, İrlanda'da 17.5, Almanya'da 17.3, Yunanistan'da 17.3'dür.”

Marmara bölgesinde yüzde 13.1 oranında kadının okur-yazar olmadığını, Güneydoğu Anadolu'da ise bu oranın yüzde 46.3'e çıktığını savunan Toygar, okuma-yazma bilmeyen 40 yaş üzeri kadın oranı yüzde 64, 65 yaş ve üzeri kadın oranının ise yüzde 24 seviyelerinde tespit edildiğini söyledi.

Kırsalda yüzde 28.6 oranında kadının okur-yazar olmadığını, yüzde 4.8'inin ise diplomasız okur-yazar durumda olduğunu anlatan Toygar, “İlköğretime kayıtlı olup okula devam etme oranı erkeklerde yüzde 73, kızlarda yüzde 69'dur. Bu örneklerden de görüldüğü gibi kadınlarımız yasal haklarını tam olarak kullanamamaktadır. Bunun en büyük nedeniyse toplumsal cinsiyet eşitliğini savunan yöneticilerimizin azlığı ve erkek egemen toplum yapısıdır” diye konuştu.

“54 ÜLKE ARASINDA 53. OLMAK”

Uluslararası Yönetim Geliştirme Enstitüsü (IMD) tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye'de kadın nüfusunun istihdamı açısından 54 ülke arasında Türkiye'nin 53. sırada yer aldığını vurgulayan Toygar, Türkiye'de kadınların istihdam oranının yüzde 26.17 olduğunu ifade etti. Bu oranın, İsveç'te yüzde 48.83, Portekiz'de yüzde 46.59, Almanya'da yüzde 44.81, İtalya'da yüzde 40.23 olduğunu anlatan Toygar, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Türkiye'de kırsalda 100 kadından 81.9'u ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor. Kentteyse yüzde 49'u ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor. Kayıt dışı işlerde çalışan kadın oranı yüzde 5.4'tür. Karar alma mekanizmasında, 2006 yılı verilerine göre, genel müdür yardımcısı ve üst düzey unvanlarda kadın temsili yüzde 5.1, daire başkanı yüzde 14.9, kadın büyükelçi oranı yüzde 9, mülki idare amiri oranı 18, rektör yüzde 5.3, dekan yüzde 12.6, öğretim üyesi yüzde 39'dur. Türkiye'de 74 ilden 71'inde erkek avukatlar baro başkanı oldu. Türkiye barolarına kayıtlı avukatların yüzde 68'i erkek, yüzde 32'si kadındır. TBMM'de kadın milletvekili sayısı 50, oranı ise 9.1'dur. Bu rakamlarla Türkiye parlamentodaki kadın temsilinde, dünya ülkeleri sıralamasında ancak Etiyopya, Kenya gibi ülkeleri geçerek yine son sıralarda yer almaktadır. Avrupa Birliği ülkeleri sıralamasındaysa son sırada yer almaktadır. 2004 yerel seçim sonuçlarına göre, 18 kadın belediye başkanından 1'i il, 5'i ilçe, 12'si belde belediye başkanıdır.”

Kadınların kendileri için var olan haklarını kullanabilmesi ve ulusal bazda çözüm projeleri üretilmesi gerektiğini dile getiren Toygar, sivil toplum örgütleri ve kadın kuruluşlarının, kadın farkındalığının geliştirilmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda çok ciddi çalışmalar yaptığını söyledi.

******

Türban serbest olduğuna göre artık Türkiye'de her kız çocuğu, her kadın okuyacak, okuma yazma bilmeyen tek bir kadın kalmayacak. Bir iki sene içinde dünya sıramalarında hangi sıralarda yer alıyoruz bakın bakalım, görün bundan sonra bizleri.