Sağlık konusundaki yanlış hurafeler

Bazı besinlerin mucizevi faydaları olduğu bilimsel araştırmalarla sunuldu ve bu besinler sağlık kaynağı kabul edildi. Ancak yeni araştırmalar bilinenlerin aksini ortaya koydu.

Bazı besinler gündelik hayatımızda sağlık kaynağı olarak kabul ediliyor. Ancak yeni araştırmalar, bunların birer hurafeden ibaret olduğunu ortaya çıkarıyor. İşte bu yanlış inanışlardan bazıları:

* C vitamini gribe karşı korur: Bazı insanlar gribe yakalanmamak için takviye C vitamini alır. Ancak yeni yapılan bir araştırmaya göre yüksek miktarlarda C vitamini almak griple yaşanan acıyı sadece yüzde 8 oranında azaltabiliyor. Günde 1000 mg. almanın herhangi bir zararı yok, ancak mucize beklemeyin.

* Zeytin: Zeytinyağı en sağlıklı yağ olarak kabul edilir. Ancak ondan daha sağlıklı olan başka bir yağ var: Kolza yağı. Boston’daki Tufts Üniversitesi’nin araştırmasına göre, kolza yağının donmuş yağ oranı çok daha düşük. Kolesterolü düşürme oranı da daha fazla.

(KANOLA/KOLZA

Alternatif yağ bitkisi

Günümüzde karşılaşılan en büyük problemlerden birisi beslenmedir. İnsan vücudunun gerekli fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gerekli olan üç temel besin maddesine ; Protein, yağ ve karbonhidratlara ihtiyacı vardır. Bu temel maddeler içerisinde yağlar enerjinin ana kaynağını oluşturmaktadır. Beslenmede işlevleri olan yağlar,kalori kaynağı olmalarının yanında vücut organlarını aşırı sıcaklık ve mekanik şoktan korurlar Vücuda mutlak gerekli olan yağ asitlerini sağlar ve yağda çözünen vitaminler için taşıyıcı özellik gösterirler (Kayhan 1981, Jhon 1992)

İnsan beslenmesinde kullanılan yağlar bitkisel ve hayvansal kaynaklardan sağlamaktadır. Hayvansal kaynaklı yağların kısıtlı ve pahalı olması nedeniyle daha ucuz olan bitkisel kaynaklı yağlara talep artmıştır.

Dünyada 13 farklı bitkiden ,çeşitli amaçlarla kullanılmak üzere toplam 14 değişik bitkisel yağ üretilmektedir. İnsan beslenmesinde kullanımları ve üretim miktarları açısından önemli olanlar şu şekilde sıralanmaktadırlar.

1. Soya

2. Palm yağı

3. Kolza yağı

4. Ayçiçek yağı

5. Yerfıstığı yağı

6. Pamuk yağı

7. Hindistan cevizi yağı

8. Zeytin yağı

9. Palm çekirdeği yağı

10. Mısır Özü yağı

1998 yılı yağlı tohumlu bitkilerin dünyadaki ekim alanı 200 Milyon hektar ve tohum üretimleri ise 290 Milyon ton 'dur. Bu üretimin %53 ünü Soya fasulyesi%13 'ünü kolza, %12 sini Pamuk Tohumu,%10 'u ayçiçeği ,%7 'sini Kabuklu yer fıstığı, % 'ini Susam ,Palmiye çekirdeği , Keten hintyağı ve Hindistan cevizi oluşturmaktadır. Dünya kolza ekim alanı24.987 bin hektar ,tohum üretimi ise33.568 bin ton' dur. (kolsarıcı vd. 2000)

Dünyada başlıca Kolza üretici ülkeler;Çin, Hindistan , Almanya , Kanada ,Fransa , ve İngiltere 'dir.

Dünya başlıca kolza ithalatçıları ; A.B.D. ,Çin Honkong , Meksika' dır. Başlıca ihracatcıları ise ; Kanada , Almanya , Fransa 'dır.

Ülkemizde kişi başına bitkisel yağ tüketimi 9,6 kg/yıl sıvı yağlar ve 6,3 kg/yıl Margarinler olmak üzere toplam 15,9 kg/ yıl 'dır. Yağlı tohumlu bitkilerin yaklaşık 1998 yılı üretimleri ise 2 Milyon 238 bin tondur. Bu üretimin 300 tonunu Kolza oluşturmaktadır. Yurdumuzda tohum işleme , rafinasyon ve margarin üretim fabrikalarının üretim kapasitelerinin iç piyasa talebinin çok üstümde olması bitkisel yağ sanayicilerinin özellikle çevre ülkelerdeki ham maddeyi iyi değerlendirmeleri sonucunu doğurmuştur. Fabrikaların ihracat yoluyla getirdikleri hammadde de son 10 yılda gittikçe artmıştır. Böylece fabrikaların kapasite fazlası ihracat yoluyla önemli ölçüde kullanılmıştır. Başta ayçiçeği olmak üzere tohum ve yağ olarak palm yağı , soya yağı ülkemiz için önemli ithal yağ ürünleridir.

Ülkemizde hemen hemen her bölgede yetişebilme imkanı olan kolzanın ayçiçeğinden sonra düşünülebilecek ilk bitki olduğu söylenebilir. Yazlık ve kışlık formları bulunan bu bitki yağ bitkileri içerisinde en erken hasat olgunluğuna ulaşmaktadır. Kolza tohumlarında % 45 oranında bulunan yağ daha çok likit olarak gıda sanayiinde değerlendirilmektedir. Birim alanda diğer yağ bitkilerine nazaran daha yüksek tohum ve yağ vermesi , ekiminden hasadına kadar bütün yetişme tekniğinin mekanizasyona uygun oluşu bu bitkinin üstün özelliklere sahip bir yağ bitkisi olduğunu göstermektedir.(kolsarıcı 1993)

Crucifera familyasında yer alan Kolza (Brassica napus ssp. Oleifera L. ) ve yağ şalgamı ( Brassica rapa ssp. Oleifera L. ) çok eski yıllardan beri tarımı yapılan önemli yağ bitkilerindendir. Asya ve Avrupa ülkelerinde 13. Y.Y bu yana Kolza yağı üretilmektedir. O yıllarda Kolza yağı genellikle aydınlatma amacıyla kullanılırken ,1955-1957 yıllarında ilk yenilebilir Kolza yağı ekstrake edilmiştir.

Araştırmacılar Kolza yağında yüksek oranda eikosenoik asit ve erusik asit bulmuşlar, bu yağ asitleri de insan sağlığına zararlı olduğu için Kolza üretimini yasaklamışlardır. Daha sonra 1960 'lı yıllarda , düşük erusik asitli ve eikosenoik asitli varyetelerin izolasyonu başta Kanada , ve Almanya olmak üzere birçok ülkede sağlanmıştır.

Türkiye'de Kolza üretimi 1948 'den başlayarak istatistiklere girmiş fakat çok az üretilmiştir. 1960 'lı yıllardan sonra Kolza üretiminde önemli sayılabilecek bir artış görülmüştür. 1979 'larda büyük bir patlama yaparak 27.500 hektar ekiliş ,43.000 ton üretim potansiyeline ulaşmıştır. Sonraki yıllarda yağında doymamış yağ asitlerinden olan 22:1 karbonlu erusik asit' in yüksek oranda bulunması nedeniyle ekim yasağı getirilmiştir. Bunu takip eden yıllarda birçok ıslah çalışmaları sonucunda elde edilen erusik asitsiz , glikosinolatsız OO tipi yazlık ve kışlık Kolza çeşitleri getirilerek Çukurova bölgesinde ekimi yapılmış ve çok iyi sonuçlar alınmıştır. Fakat kolza'nın ekim alanının genişlememesine ; Kuraklık , hastalık ve zararlılar dışında özellikle taban fiyat politikaları , ekonomik teşvik, güvence ,depolama, ekim alanlarının kontrolsüz genişletilmesi kalitesiz tohumluk kullanımı tarımsal mekanizasyondaki eksiklikler ve üreticiye ürünün öneminin anlatılıp bilinçlendirme yöntemine gidilmemesi gibi bir takım sebepler yüzünden Kolza ' nın ekim alanlarında bugüne kadar büyük bir artış sağlanmıştır.

Türkiye 'de büyük boyutlara ulaşan yağ açığını kapatabilmek amacıyla yeni bitkisel yağ kaynaklarını kullanmamız gereklidir. Ülkemiz birçok çeşitli yağ bitkisinin yetiştirilmesine elverişli ekolojiye sahip olmasına rağmen yağlı tohum ve bitkisel yağlarda açık yıllardır devam etmektedir.

Kolza önemli bir yağ bitkisidir. Bu bitkinin ekim planında yer alabilmesi için en uygun yetiştirme tekniklerinin belirlenmesi ve bölgeye en iyi uyum gösteren çeşitlerin belirlenmesi gerekmektedir.

KANOLA NEDEN BİLİNEN EN İYİ YAĞ BİTKİLERİ ARASINDADIR?

1. Yağ verimi yüksektir Tohumlarında % 40-45 oranında yağ vardır

2. Kanola Yağı katı, sıvı, ham yağ olarak kullanılabilir.

3. Yüksek oranda oleik asit içerir.

4. Kaynama noktasının yüksek olması nedeniyle (238 C ) iyi bir kızartma yağıdır

5. E vitaminince zengindir.

* Antioksidan kanseri önler: Beta-karoten ve C ile E vitaminleri gibi antioksidanlarla ilgili araştırmalar tersini ortaya koydu. Yüksek oranlarda verilen beta-karoten sigara içenlerde kanser riskini arttırdı. Deri, ağız ve gırtlak kanserine karşı etkisi olmadığı belirlendi. 170 bin kişi üzerindeki incelemede, A, C, E vitaminlerinin kolon, pankreas ve mide kanserine de iyi gelmediği kaydedildi.

* Soyalı gıdalar meme kanserini önler: Birçok kadın buna inanır. Ancak Hollanda’da 13 ayrı çalışmayı inceleyen bilim adamları, düzenli soyalı besinlerle beslenen kadınlarda meme kanserinde bir gerileme veya yakalanma riskinde bir düşüklük görülmedi.