O An

Afganistan'da Kandahar bölgesindeki Chinar köyünde çocuklar devriye gezen bir Amerikalı askerden şeker istiyor. Aslında asker çocuklara şeker vermiş. Çocuklar biraz daha bekliyor. Umutlu ve de mutlu bakışlar askerden hala kopmamış. Askerse sırtını dönmüş uzaklaşıyor. Çocuklarda da askerde de bir kaç saniye önce yaşanan hoş anların izleri varlığını hala koruyor. Ve AP ajansı'ndan Rafiq Maqbool, bu hoş anlarla askerin Afganistan'daki varlığının gerçek nedeni arasındaki sınırı yakalıyor. Bilim kurgu filmlerinde vardır. Sanki asker görünmez duvarı aşmak üzere... Kareden çıkıp görünmez duvarı aşacak ve savaşın, savaşın ardındaki niyetlerin soğuk alemine geçiş yapacak

Amerikan askerlerinin bulunduğu bir başka çertefil yer. Irak'ta Bağdat yakınlarındaki Gazaliye kasabasında Amerikan Ordusu Irak Ordusu ile ev ev aramaya yapıyor. 'O' andaysa bir Amerikalı askerin görüntüsü sokaktaki su birikintisinden yansıyor. Su bikirintisinin yapısından ötürü yansıma, Amerikalı askerin görüntüsününü gerçeğinden saptırıyor. Ama yansımanın adeta bir bataklığın içindeymiş gibi görüntüsü, siluetin biçiminin orasından burasından eprimesi bir başka ve daha önemli gerçeği çağrıştırıyor.

Güney Asya ülkelerinden Myanmar'da ya da başka bir deyişle Burma'da genç bir otoyol işçisi kendisini fotoğraflayan AP muhabiri David Longstreath'e bakarken yüzünde ter damlalarıyla farkına varılmaktan, önemsenmekten memnun; anlık bir mutluluk molası veriyor. Bu mutluluk ve memnuniyet anı, gözlerinin siyah derinliklerindeki puslu yorgunluğun üzerinden teğet geçiyor.

Avustralya'daki dünya yüzme şampiyonasında eşgüdümlü yüzme dalında Rusya milli takımı... AP Photo'dan Rob Griffith, insanların zerafetine öykünen suyun çağrısına çevap vermek ister gibi kamerasının örtücüsünü fazla açık tutuyor. Böylelikle havuzun kare içindeki yüzeyi ve yüzücülerin sıçrattıkları sular, 'o' anda ipeksi bir görünüme bürünüyor.

Trinidad'ta Hindistan'la Sri Lanka arasında oynanan dünya kupası maçında turnuvayı düzenleyenlerin işe aldığı bir sanatçı, muhtemelen kanatlı şeytan kılığında gösterisini sunuyor. Kötülüğün iştahlı, parlak ve keskin bakışlarının dışa vurumu dikkat çekiyor. Yani kendisi farkında değil belki ama, zamanın tarif edilemez bir ince aralığında; yani tam da 'o' anda maskesinin altındaki benliğiyle de rolünü yaptığı yaratığa kendini kaptırmış görünüyor

Birleşik Devletler'in Wisconsin eyaletindeki Lake Winnebago kenti yakınlarındaki parkta tabiat, yukarıdan aşağı inip kendisini orada ziyaret eden bulutun hüzünlü, melankolik öyküsünü dinliyor. Öyle güçlü ki oradaki her varlıkta titreşen bu duyulmaz sohbet dokunuşları; o ortam, parkta gezinenler arasında yer alan gencin hareketini de etkileyip maskaralığı hüzün zerreleriyle sarıyor.

Sudan Darfur'da Niyala'da hastane önünde bekleyenler arasında bu insanlar... Annesi su içiriyor. Şişe kapağıyla... Zaman Gazetesi'nden Kürşad Bayhan'ın fotoğrafı... Darfur'da arap kökenli militanların saldırıları üzerine göçetmek zorunda kalan 3 milyona yakın insanın yaşadığı büyük krizde, kriz içinde kriz yaşanıyor. Birleşmiş Milletler, hali vakti yerinde dünyayı yardım için sürekli uyarıyor. Zira yardımların düzeyi böyle giderse, göz göre göre bir felaketin kapıda olduğu belirtiliyor. Belki de 'o' an, dünyanın ilgisinin düzeyini söylüyor. Belki de 'o' an oradaki su yokluğunu değil, hali vakti yerinde dünyadaki duyarlılık yokluğunu gösteriyor.

Bu 'o' ana bakınca haber fotoğrafında sorunlu bölgelerdeki meseleleri, sadece insanlar, bakışlar, koşullar değil, oralardaki tabiat ve ışık da mı anlatmaya çalışıyor diye düşünmeden edemiyor insan... Yine aynı bölge... Darfur... Bu kez bir mülteci kampı objektifin arkasında aynı isim; Kürşad Bayhan... Ve sanki yine aynı mesaj... 'O' an, Darfurluların yalnızlığını çağrıştırıyor. İnsani krizin mağdurları ve bu insanların altına sığındığı kurumuş, duyarsız görünen dev ağaçlar

Bahar ekinoksunda yani güneşin dünyaya en uzak mesafede bulunduğu günde veya başka bir deyişle geceyle gündüzün eşit olduğu günde Meksika'da Teoti-hua-kan'daki Güneş Piramiti'nde çekildi fotoğraf. Kadının yaptığı antik Aztek uygarlığından gelen bir inanıştan kaynaklanıyor... Güneş nazlı... İlk solgun ışıklarıyla adeta o özel anı şöyle bir yokluyor. O sırada piramitin tepesinde bulunan diğerleri gibi bu kadın da Ekinoks gününde ilk güneş ışıklarını almanın ayrı bir enerji vereceğine inanıyor. Bedeni çekilmiş aradan sanki. Parmak uçlarından saçının tellerine kadar geride kalan izi yani silueti, bütün ruhuyla umduğunu gösteriyor.

Hindistan'da Siliguri de kız çocuğu, delik bir borunun altında damlalarla susuzluğunu gidermeye çalışıyor. 'O' anda içinden geçen ama farkında olmadığı uhrevi şükran duygusu gözlerinden dışa vuruyor.

Avustralya'nın Melbourne kentinde düzenlenen dünya yüzme şampiyonası... AP photo'dan Mark Baker senkronize, eşgüdümlü yüzme dalında Japonya takımının yüzücüsü Saho Harada'ya odaklanmış. Yüzücü duygularını bir yerlere tıkıştırıp konsantrasyonuna, dikkat yoğunlaşmasına gömülmüş. Suyun dalgasındaki tesadüf de, yüzünün orada açtığı küçük aralıktan bunu gösterirken deklanşöre basılmış

Birleşik Devletler New Mexico eyaletindeki Santa Fe kentinin şanslı çocuklarından 13 yaşındaki Tummy okul dönüşü evinin arka bahçesindeki trambolinde oynuyor. Yerel New Mexican gazetesinden Luis Sanchez Saturno trambolinin altından ışığa karşı fotoğraflayınca oyunun, hareketin, eşyanın ve ağaçların boşluğa işlediği siyah beyaz baskıyı elde ediyor.