O An

[Φ Tengeriin boşig]

 

Toplumsal yaşantının özetleniverdiği yerlerdir pazar yerleri' diye bir düşünce varsa eğer bunu kanıtlayan bir 'o' an... Fas'ın Marakeş Kenti'nde alışverişe çıkanlar, satıcılar, yılan oynatıcılar, falcılar ve diğerleri hep birlikte yansıttıkları ışıklarla bir şark masalı anlatıyorlar. Mükemmel, dengeli ışık ve enstantane ayarıyla 'o' anı yakalayan Reuters'tan Rafael Marchante bir başka ayrıntıyı da karşımıza çıkarıyor. Işıktan masalı gökyüzü de dinliyor.

 

 

Remedios Mamani Bolivya'nın başkenti La Paz'ın dış mahallelerinden birinde küçük bir lokanta işletiyor. Fotoğrafı çeken Dado Galdieri'ye yakınıyor. Öğle servisi için yemek hazırlanacak ama sıvılaştırılmış doğal gaz dağıtan tüpçü gelmemiş. Oysa ülkesi Güney Amerika'nın ikinci büyük doğal gaz üreticisi... Devlet başkanı Evo Morales ülkenin bütün doğal kaynaklarını devletleştirmişti. Ardından Bolivya varlık içinde yokluk çekmeye başlamış, sıvılaştırılmış doğal gaz dağıtımı aksamıştı.bayan mamanı, arkadaki koca kentin küçümsediği kendi kocaman sorununu böyle anlatmış, foto-muhabir Dado Galdieri de çelişkiler dünyamızın kenarda köşede kalmış bu küçücük hayalkırıklığınının gerçek boyutunu bize sunmuştu.

 

 

Afganistan'ın başkenti Kabil'de eski Afgan Kralı Darul Aman'ın iç savaş sırasında tahrip edilmiş sarayının önünde çocuklar yine aynı dönemde sarayla aynı akıbete uğrayan sonra da soyulan araçlardan kalanlarda oyun oynuyor. AP foto-muhabiri Rafiq Maqbool'sa geniş açıyla olaya daha geniş bakmamıza yardım ediyor. Çocuklarınkini değil,dünyanın başat güçlerinin oyun alanınlarından birini gösteriyor.

 

 

Geniş açıdan dar açıya... Reuters'in editörü fotoğrafla birlikte şu bilgiyi sunuyor: 'Malezya'nın ılımlı Müslüman Başbakanı Abdullah Ahmet Badawi, İslam’a daha ılımlı, daha modern görünüm vermeyi deneyerek öne çıkıyor.' Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur yakınlarında bulunan bir okuldaki bu çocuğun 'o' anı ise o yoruma model olarak seçilmiş. Oysa sadece bir çocuk şarkısı söylüyor. Sesinin duyulmayacağını bilircesine yüzündeki ama özellikle gözlerindeki ışıkla.

 

 

Kimi foto-muhabir bir önceki 'o' anda olduğu gibi ışıkla sarmalanmış sesi aktarır, kimi de bu 'o' anda olduğu gibi sesi kendi halinde bırakır ve baktıkça haykırışın duyulduğu enstantaneler yakalar. İtalya'nın Roma takımıyla Fransa'nın Lyon futbol takımları arasında oynanan Şampiyonlar Ligi maçında Roma'nın oyuncusu Christian Chivu rakip takımın oyuncusuyla çarpıştıktan ve burnu kırıldıktan bir kaç saniye sonra.

 

 

İnsanlar yaşam alanlarına kayak tesisi kurmuş. Birleşik Devletler'in Maine Eyaleti'ndeki Sunday River kayak parkuru burası... O sırada ulusal kayak şampiyonası'nda sporcular büyük slalom pistinde alışma antrenmanları yapıyor. Elbette kırmızı sincap kaçıyor. Ama Russ Dillingham öyle bir an yakalıyor ki 'o' an, küçücük ev sahibinin davetsiz işgalciler hakkındaki kocaman 'bıktım sizden' edasının fotoğrafı oluyor.

 

 

Endonezya'ya bağlı Sumatra Adası'nda 6 Mart günü meydana gelen 6,3 büyüklüğündeki depremin ardından yıkımın fotoğrafları gelmeye başladı. Bu satırlar yazılırken ölü sayısı 70'ti. AP foto-muhabiri Ahmet İbrahim, yıkıntılar arasında evinde işe yarar eşyayı çıkarmaya uğraşan bir adamı fotoğrafladı. O açıdan ve 'o' anda ışık, enkazın bütün ayrıntılarını yoklayıp foto-muhabirin kamerasına izler bırakmaktaydı. Buna zihnen enkaza dönüşen adam da dahildi. O yüzden 'o' ana bakınca adam, enkazın içinden ayırt edilememekteydi.

 

 

Afrika ülkelerinden Uganda'nın başkenti Kampala'da geçen hafta bir yargıç muhalefete mensup zanlıları kefaletle serbest bırakınca polis mahkemeyi basmıştı. Ülke çapında yargıçlar da bu olay üzerine greve gitmişti. Yargıçlar greve başlarken muhalefet yanlıları da adalet sarayı önünde yargıçlara destek gösterisi yapmıştı. Bu gösteri sırasında çekildi fotoğraf... Göstericileri dağıtmak ve içlerinden bazılarını gözaltına almak isteyen polis, yolcu minübüsünün içine gözyaşartıcı gaz bombası atmıştı. Yolculardan bir kadın gaz yayılmadan aracın camından atlarken foto-muhabir bu 'o' anı yakalamıştı. Arkasındaki hikayeyle birlikte polisi iktidarın hizmetinde; adaleti baskı altında bir devletin vatandaşının fotoğrafı çıkmıştı

 

 

Bağdat'ı bilen meslektaşlarımız olayı duyunca 'Ah orası da mı?' dediler. Irak'taki terör, başkent Bağdat'ta Mutanabi diye bilinen Sahaflar Çarşısı'nı da hedefleri arasına alıp ülkenin aydınlarının uğrak yerlerinden birine daha saldırdı. Fotoğraf bu saldırıdan sonra çekildi. Giderek nefessiz kalan bir ülkenin ışığının da örselendiğini, yok olmaya yüz tuttuğunu ve orada bilginin de yasta olduğunu anlatan bir 'o' andı...

 

 

Filipinler'in başkenti Manila'da Devlet Başkanı Arroyo'nun terör bahanesiyle sivil hakları kısıtlamasına karşı düzenlenen gösteride AP foto-muhabiri Aaron Favila bir kız çocuğuna odaklanmış. Çocuk hüzünlü ama o yaştaki bir çocuğun olanları anladığı şüpheli. Ama başını örttüğü pankarttaki hak arama kaygısı, çocuğun yüzünde kalan ışığa sinmiş...

 

 

Tayvan'da Tanrı Handan rolündeki adam, dini bir tören sırasında etrafında patlayan havai fişekler arasında... Tayvan folkloründe Handan, refah, zenginlik Tanrısı. İnanışa göre, bu Tanrı soğuktan çok korkuyor. Bu nedenle törenlerde Tanrı Handan'ı sıcak tutabilmek amacıyla o role soyunmuş kişilerin etrafında havai fişekler patlatılıyor. Yani gözleri geleneğe göre elindeki dalla değil de, duruma göre gözlükle korunan tanrı handan 'o' anda hoşnut edilmiş oluyor.

 

 

Testileri doldurup çıkacaklar. Hindistan'da Bhopal'de kızlar su kuyusuna iniyor. Giysilerinin renkleri insani temel özgürlük arzularının çekingen sesi gibi... Foto-muhabir meslektaşımız, taşlara duyarsızlık ve zorluk dekoru olma görevini vermiş. Bu fotoğraf, Dünya Kadınlar Günü haberleri için AP ajansı tarafından abonelerine önerdiği kareler arasında bulunuyor.