O An

[Φ Tengeriin boşig]

 

Birleşik Devletler'in Teksas eyaleti'ndeki El Paso kenti'nde bulunan askeri üs... Tam donanımlı bir sağlık birliği Irak'a gitmek üzere uçağa doğru yürüyor. yerel gazete El Paso Times'ın foto-muhabiri Mark Lambie, fotoğrafı anlamlandırabilmek için gölgeleri de kadraja alıyor. Böylelikle ışıkla ilgili fizik kanununun gitmek istemeyişlere tercüman olduğu anı yakalıyor.

 

 

Bir fotoğrafın iki duyguyu birden anlatabildiğini, hikayeyi de söyleyebildiğini akla getiren bir 'o' an... Birleşik Devletler'in Teksas eyaleti'nde Huntsville hapishanesi'nin kapısının hemen önü. Ortadaki kişi, Tyrone Brown, 1990 yılında bir silahlı soyguna karışmış, kimsenin yaralanmadığı olaydan sonra üzerinde çaldığı 2 dolar'la yakalanmıştı. Şartlı tahliye olmuş ama bir süre sonra marijuana içerken yakalanmıştı. Bunun üzerine hakim Brown'u ömür boyu hapse mahkum etmişti. 17 yıl hapis yattıktan sonra kendisini ömür boyu hapse mahkum eden yargıcın yeniden seçilememesi üzerine eyalet valisi'nin kararıyla tahliye edilmişti. Vali resmi özür de yayımlamıştı. Hapisten 15 Mart günü çıktıktan hemen sonra da annesi ve kızkardeşiyle kucaklaşırken yerel gazete Dallas Morning News foto muhabiri az önce anlattıklarımızın özetlendiği 17 yıllık acı ve bir kaç saniyelik doruktaki sevincin birarada yaşandığı 'o' anı saptamıştı.

 

 

Çin Halk Cumhuriyeti'nin yasama organı kongre'nin dönem çalışmalarının son oturumunda parlamentonun asker üyeleri elektronik sistemle oy kullanıyor. 'O' an asker disipliniyle parlamento ortamının beden dillerindeki gizli çekişmesi olarak kayda geçiyor.

 

 

Japonya'daki en eski tapınaklardan biri olan Tochoji tapınağı'nda bir budist keşiş cenaze törenleri bu tapınakta yapılan ölülerin mezar tabletleri karşısında rutin dini vecibeyi yerine getiriyor. AP adına çalışan David Guttenfelder öyle bir ışık dağılımı yakalıyor ve çerçeve oluşturuyor ki, keşişin inancı doğrultusunda cansız mezar tabletlerinden umduğu iletişimi fotoğraflamış oluyor.

 

 

Romanya'da Bükreş gölü'nde gün batımı. Göle gölgesi düşen kent çoktan orada güneşle vedalaşmış. Martıların çoğu da öyle... Ama bir tanesi 'o' andaki en parlak izi aracılığıyla güneşe bir veda mesajı bırakıyor. Su da bu hoş ve ender anı yansımayla güzelleştiriyor.

 

 

Afganistan'ın başkenti Kabil'deki Khost adlı bölgede bir intihar eylemcisi polis konvoyu, yanından geçerken üzerindeki bombayı patlattı. 4 sivil öldü, 35 kişi de yaralandı. Ölenler arasında bulunan bir gencin ayakkabılarından biri ve takkesi, onları giyenin dile getiremediği bir yakınma gibi, onları giyenin söyleyemediği erken biten hayat yolculuğuna bir ağıt gibi yol üzerindeydi

 

 

Irak'ta Amerikan ve Irak ordularından birlikler, başkent Bağdat yakınlarındaki Sadr City'de operasyonlar yaptılar. Bu operasyonlardan birinde AP Photo'dan Maya Alleruzo, dışarıdaki Amerikalı askerleri seyreden kız çocuğunu fotoğrafladı. Askerlerin, içerdeki karanlıkla bütünleşen camdaki yansımaları korkulu bir rüyanın figürleri gibi, 'o' anda kız çocuğunun bakışlarını haklı çıkarmaktaydı. Ya da foto-muhabir bilmeden kız çocuğunun bulanık zihnindeki korkuya tercüman olmak isteyen bir 'o' anı, zamanın akıl ermez gizli sırlarından birini yakalamıştı.

 

 

İspanya'nın başkenti Madrit'teki Atocha İstasyonu. Bu fotoğraf 11 Mart günü çekildi. Burası tam da 11 mart 2004 günü meydana gelen 191 kişinin öldüğü el kaide bağlantılı bombalı saldırının meydana geldiği yerdi. O saldırı yolcuların kalabalık olduğu saatte olmuştu. AP Photo'dan Daniel Ochoa de Olza, gecenin sakin saatlerinden birinde kamerasının örtücüsünü uygun ayarlayınca gündelik hayatın perona tutunmaya çalıştığı, ölenlerin güçsüz isyanlarınınsa ışıksız alanlarda inlediği anlardan birini yakaladı.

 

 

Avustralya'nın Sydney kentinde Kanada Konsolosluğu önünde fok avını protesto eyleminden bir enstantane. Bir hayvan hakları eylemcisi avlanan bir foku canlandırıyor. Geride gerçek manzara olunca berideki modelin üzerindeki boyaya düşen ışık taklide yüz vermiyor ve kompozisyondaki etkileme görevini yerine getirmiyor. Ama 'o' ana biraz bakınca farkedilmeyi bekleyen gözlerdeki duru samimiyet bu sorunu gideriyor.

 

 

Almanya, Berlin... Bir görevli tarih müzesinin camdan tavanını temizliyor.

 

 

Modacı Faruk Saraç, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı mehteran bölüğü'nün giysilerini yeniledi. Bu olayın tanımını amacıyla modacının İstanbul Levent'teki mağazası önünde bir gösteri de yapıldı. Sabah Gazetesi'nden Mehmet Çalışkan bölüğün bir borazana yansımasını fotoğralarken fiziğin ya da optiğin adeta kıkırdayarak eğlendiği anlardan birini yakaladı. Bir şeylerin, aklımıza yatmayan ama bilim kurgu filmlerinden aşina olduğumuz sahneyi hatırlatan görüntünün birinin farketmesini istediği anı... İnsanların moleküllerine ayrılarak geçmiş tarafından emildiği anı.

 

 

Artık oradan çatışma haberi gelmiyor. Yıllarca Rus birlikleriyle Çeçen gerillaların çatışmalarına sahne olan başkent Grozni çatışmalar durmasına rağmen yerinden doğrulamadı. Kent hala harabe halinde. Çeçen Islana Ibayeva evinin penceresi olması gereken yerde oturuyor. Çatışmalar bu evin duvarlarına da uğramış. Ne dışarda ne içerde umut var. Evde o odada mobilya da yok. Grozni'nin kaderine uygun olarak evler de hüzün gölgeleriyle döşeniyor.