Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

Cocuklarda Uyku Sorunu


Misafir birce

Önerilen İletiler

Uyku karmasik,beyin islevi ve psikoloji ile ilgili yasamsal bir durumdur. Dis

etkenlere acik, bireyin duygusal ve icgüdüsel yasamiyla ilgili gelisimsel bir islevdir.

Su üc dönemi icermektedir: Bunlar uykuya dalma rüyasiz uyku ve rüyali uyku dönemleridir.

 

Uykuya dalma döneminde yavas yavas cevre ve beden ile ilgili algilar azalarak kisi uyku dönemine gecmektedir. Rüyasiz uyku dönemi bedenin temel yapi taslari olan proteinlerin yeniden olusturuldugu ve kisinin fiziksel yorgunlugunu atarak dinlenmeyi saglayan dönemdir. Ayrica bu dönemde büyüme hormonu salgilanir. Rüyali uyku dönemi, uyuyan kiside göz kapaklarinda ve gözlerinde hareketlerin baslamasi ile fark edilir. Rüyalar baslar, bu dönemde görülen rüya ile uyumlu olrak beden hareketlerinin ortaya cikmamasi icin kaslarin gerginligi kaybolmustur. Eger böyle bir düzenleme olmasaydi gördügümüz rüya ile hareket edecek, hatta yataktan kalkip dolasacaktik. Bu özellik yenidogan bebeklerde tam olusmadigindan el ve ayaklarda ya da yüzde. Bu dönem dogumda yaklasik uykunun yarisini olusturmakta, bir yasindan sonra ise eriskindeki gibi yaklasik uykunun beste birine düsmektedir.

 

Uykunun rüya döneminde bir cok ruhsal olay gerceklesmektedir. Bu dönemde gerilimler bosalmakta ya da serbestlesmekte, hatirlanan her sey ve gündüz yasananlar birbirine baglanarak, programlanmaktadir. Gündüz uyanik iken algilanan duyumlar rüya araciligiyla yapilanirlar. Yeni doganlarda ve bebeklerde rüyalar, uykuya daldiktan 30-45 dakika sonra, büyük cocuklarda ise 120 dakika sonra ortaya cikmaktadir.

 

Dogumdan sonraki dönemde süt cocugu icin bedensel gereksinimler uykuyu etkilemektedir. Aclik uyandirmakta, tokluk ise uykuya dalmayi kolaylastirmaktadir. Bu dönemdeki uykusuzluklarda anne tarafindan bebegin beslenmesi ya da duygusal desteklenmesinin yetersiz, ters ya da asiri bir bicimde karsilandigi görülmektedir. Uyku bebek icin ritmik ve temel bir gereksinimdir.

 

Yeni dogan döneminden baslayarak bebeklerin ya da cocuklarin uyku özelliklerine bakildiginda bircok degisiklikler görülmektedir. Bunlar bireyseldir ya da dönemlere baglidir. Bebekler icinde cok uyuyanlar oldugu gibi az uyuyanlar da vardir. Ilk aylarda uykusuzluk siradan bir durumdur, ancak sonuclari nedeni ile aile icin önemlidir. Ortaya cikan gerginlik ve sinirlilik durumu yalniz cocugun uykusuzlugunu artirmaz, yeni catismalari da ortaya cikarir. Uykusuzlugun önemi ve agirligi bebegin yasi, gelisim düzeyi ve kisisel özelliklerine bagli olarak belirlenir. Yenidogan 19-23 saat uyur. Baslangicta aralikli ve parcalara bölünmüs bir uyku bicimindedir. Yavas yavas gece agirlikli olarak gelirsir, ücüncü yila dogru derinligine kavusur.

 

Uykusuzluk nedenlerine bakacak olursak, bedensel bir hastalik sirasinda cekilen sikinti ve aci uyku islevinin bozulmasina yol acmaktadir. Ayrica odanin sicak soguk ya da gürültülü olmasi gibi dis etkenler de uykuyuu bozacaktir. 2-3 ayilik bebekler cigirtkandir, kolay uyanabilir, sinirlidir. Bu özellikler ise annede sabirsizlik, yetersizlik gibi iliskiden kaynaklanan zorluklari yaratabilir. Ilk aylardaki bakimin nitekligi, sürekliligi ve yumusakligi cok önemlidir. Bebegin hareket ve dil becerisinin gelisme düzeyi, altinin temizlenmesi, anne ile bebek iliskisinin bicimi,

ailenin yasam sekli, iklim, cocugu paylasan birden fazla kisinin olmasi, annenin skinti ya da huzursuzluklari gibi bir cok özellik uykuyu etkileyecektir. Uykusuzluk bazen bebegin, bazen de annenin kisilik özelliklerinden kaynaklanir ve catismalarin sonucudur. Uyku sorunu genellikle duyarli bir bebek ile yetenekleri bakimindan yetersiz bir anne arasindaki iyi islemeyen bir iliskinin isaretidir.

 

Uyku bozukluklarinin önemli bir kismi ikinci yilda ortaya cikar. Bebek bu yasta kolay uyanir bir durumdadir. Uykuya dalma sklikla zordur. Oto-erotik tutumlar, gecis nesnelerine baglanma, uyuma ritüelleri (törenleri) sktir. Yaklasik 12 saat süren gece uykusu ve 3-4 yasina kadar sürecek gündüz uykulari vardir. Uyku sakindir, sessizlik, karanlik ve uygun kosullar ister. Bebekler ve cocuklar genellikle emme ve yemk yeme ile karninin doymasi ya da anne babasiyla gecirdigi doyurucu bir iliski sonrasinda uykuya dalmakta, bazen de aglama, inatlasma gibi bir gerginlikten sonra uyumaktadir. Bu dönemde uykunun niteligi

bebegin anne tarafindan ele alinma bicimine balidir. Eger bedensel ve psikolojik gereksinimleri karsilanmamissa bebek uyanir ve doyurulmasini bekler. Uykunun korunmasi annenin islevidir, daha sonra rüyalar araciligiyla gelirsir. Rüyalar psikolojik acidan isteklerin gerceklesmesine yardimci olan bir arac gibidir. Yasamin ilk döneminde ise bu islev ancak emme amaclidir.

 

Cocuklarda uykuya dalma zorluklari

 

Ikinci ile altinci yaslar arasinda asiri hareketli olan cocuk uykuya dalma konusunda direnebilir. Ayrica ilk kaygili rüyalar da bu zorlugu arttirir. Bu dönemde yatmaya direnen cocuk cesitli bahaneler bulur. Korkutugunu, yalniz yatamadigini söyleyerek anne baba ile yatmak isteyebilir, odasinda gece bir isik yakilmasini ister, bir oyuncak ya da yastik gibi uykuya gecisi kolaylastiracak bir esyaya sarilabilir, ilk bir yilda gördügümüz davranislardan olan parmak emme ile rahatlamaya calisabilir ya da aileden birinin anlatacagi masala baglanir. Dis ortamdaki kosullarin uygunsuzlugu (gürültü, anne baba ile birlikte yatma, uyku saatinin düzensizligi), uygun olmayan dis baskilar ( asiri baskici anne babasina karsi otonomisini korumaya calisan cocuk) ve skintili ya da catismali bir ev ortami bu gecis dönemini bozar.

 

Cocuk rüyalardan ya hoslanir ya da cogu zaman bildirildigi gibi korku ile güclü tepkiler sergileyebilir. Rahatsiz edici rüyalar cocuk 3.6 ve 10 yasinda iken en yogundur. Iki yasindaki cocugun rüyalari kovalanmak ya da isirilmak ile ilgili olabilmekte, dört yasinda ise bazi hayvan rüyalari ile iyi ya da kötü insanlarla karsilasilan rüyalar baslamaktadir.

 

Bes yada alti yaslarinda öldürme yada yaralanma ile ucma, arabadan olma ve belirgin hayaletlerin oldugu rüyalar vardir. Cocukllukta saldiran rüyalar oldukca ender görülür, onun yerinde cocugun bagimligini yansitan tehlikede oldugu seklinde rüyalar görülür. Bes yasina dogru cocuk o zamana kadar gercek yasantilar olduguna inandigi rüyalarin gercek olmadigini fark etmeye baslar. Yedi yasinda gelinceye kadar cocuklar rüyalarin kendileri tarafindan yaratildigini bilirler. Üc ile altinci yaslar arasindaki cocuklarin,

anne babalari ile baglantilarini sürdürebilmek, odalarini daha gercekci ve daha az korkutucu bir sekilde görebilmek icin yatak odalarinin kapisini ya da isigini acmak istemeler dogaldir. Zaman zaman cocuklar rüyalardan kacmak icin yatmaga gitmeyi reddederbilirler . Uykuya dalma güclükleri genellikle rüya görmelerle baglantilidir. Uyku dünyasinda iken gercek dünyadan kopmamak icin güvenligi saglayan koruyucu yöntemlerin olusturuldugu aliskanliklar gelistirilir.

 

Bebeklik ve cocukluk dönemlerinde uyuma ve uyku ile ilgili sorunlarin basinda yataga gidip uyuma konusunda direnme gelmektedir. Cocuk aglar, yatirildiktan sonra kalkar, anne baba ile uzun cekismeler yasar. Bu direnme kimi cocukta yatma korkusuna dönebilmektedir. Cocuk odasinin isigini acmakta, kapiyi aralik tutma , anne baba arasinda ya da koltukta uyumaktadir. Uyumadan yatagina gecmez. Sklikla skintli rüyalar sonrasinda ortaya cikar. cocularin uyku icin yataga gitmeden önce gelistirdikleri kendilerine özel yatma törenleri olabilmektedir.. Bu törenler 3-6 yaslari arasinda sktir. Yastik, oyuncak gibi bir esya olamalidir. Ayrica bir bardak su, seker, ayni masalin anlatilmasini ister. Bunlar her zaman ayni sekilde olmalidir. Iliskinin kesilecek olmasi kaygisiyla ortaya cikan skintinin giderilmesine yönelik belirtilerdir.

 

Bebek ve cocuklarda sorun yaratan ya da tedavi gerektiren uykusuzluk cok nadirdir. Ileri yas cocugu ve ergende gözlenir. Bu cocuklarin ya da genclerin uyku saatlerinin 21:00-22:00 yerine saat 01:00-02:00 olacak sekilde kaydigi, bu nedenle sabah daha gec kalktiklari görülmektedir. Nedenleri arasinda gencin kendi yasamini kontrol etme cabasi,TV seyretme, radyo dinleme ve gec zamanlara

kadar okuma gibi erken cocukluk aliskanliklarinin yani yatma törenlerini sürdürmekleri nedeniyle ortaya cikabilmektedir.

 

Uyku ile ilgili sorunlar

 

Gece terörü (night terror)

 

Gece cocuk yataginda aglar, gözleri dalgin bir sekilde bakar, korkmus bir yüz ifadesi varidr. Cevresini tanimaz, solgundur, terler, carpintisi vardir. Bu durum bir kac dakika sürer. Cocuk tekrar uyur. Cocuk sabah uyandiginda, gece olanlarla ilgili hic bir sey hatirlamaz. Uykusunun rüyasiz uyku döneminde ortaya cikmaktadir. Genellikle 5-6 yaslarina dogru azalarak kaybolur. Seyrek olarak kayolmaz ve tedavi gerktirir.

 

Skintili düsler

 

Cocuklarin % 30 unda olur. Ikinci yastan sonra görülür. cocuk uyanir, aglar, bagirir, yardim ister. Sklikla sabah hatirlanir. Skintili düsler genellikle uyku basinda görülür, güzel rüyalar ise genellikle sabaha karsidir. Özellikle cocugun yasantisinda yogun skintili bir olay varsa siradan bir durumdur, ayrica ruhsal aygitin yapilanmasinin bir göstergesidir. 4-5 yaindan sonra siddeti giderek azalir. Cocuk uyanir, endiselidir. Anne babasinin yatagina gider ve uyumaya devam eder.

 

Uyurgezerlik

 

Erkeklerde daha sktir. 7-12 yaslar arasinda görülür. Ailede uyurgezerlik olanlarda daha sktir. Gecenin ilk yarisinda cocuk yataktan kalkar. Bazen karmasik, her zaman ayni sekilde tekrarlanan bir etkinlik icine girer. 10-30 dakika sonra tekrar yatar, uykusuna devam eder. Sabah hicbir sey hatirlamaz. En basit seklinde gözler acilir ve yataktan kalkmaya calisir. Alti ile on iki yaslari arasindaki cocuklarin altida birinde en az bir kez olurken, bunlarin ancak %3-5`inde uyurgezerlik gelisir. Rüyasiz uyku döneminde görülür.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

  • 3 yıl sonra...

44152009072208454612214.jpg

Hareketli çocuklar daha çabuk uyuyor

 

 

 

Bilimadamları, gün içinde koşan, sürekli hareket halinde olan çocukların gece daha çabuk uykuya daldıklarını onayladı.

 

 

 

Auckland ve Melbourne Üniversitesi'nden araştırmacıların 7 yaşındaki 519 çocuğu incelediği araştırmada, bilim adamları hareketsiz geçen

 

 

her saatin çocuğun uykuya dalma süresini 3 dakika uzattığını vurguladı. İyi uyuyamayan çocuğun okulda daha fazla güçlük çektiğini belirten araştırmacılar,

bu çocukların aşırı kilolu olma riskinin de daha fazla olduğunu kaydettiler.

 

Çocukların ortalama 26 dakikada uykuya daldığını belirten uzmanlar, hareketli çocukların ise daha çabuk uykuya daldıklarını söylediler.

 

Kısa sürede uykuya dalan çocukların aynı zamanda daha uzun süre uyuduğu açıklanan çalışmada,

 

az uyuyan çocuklarda obezite ve daha düşük zihinsel performans görüldüğü vurgulanıyor.

 

"Archives of Disease in Childhood" dergisinde yayınlanan çalışmada, hareketin yalnızca kilo kontrolünü sağlamak

 

ve kalp damar sağlığı için değil uyku için de önemli olduğu ifade edildi.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.