İslamda Felsefe Yoktur (?)

[Misafir Palaman]

İslâmda felsefe var mıdır? İslâm felsefesi diyorlar. Felfesenin akıl ve din ile münasebeti nedir?

 

• Felsefe, kelime ma’nası hikmet demek ise de, felsefecilerin selim akla uygun olmayan düşüncelerine denmektedir.
  
• İmâm-ı Gazali, İmâm-ı Rabbani hazretlerı gibi lslâm âlimleri, Yunan ve Roma felsefesini inceleyip didik didik etmişler, felsefecilerin, ne kadar cahil, ne kadar ahmak ve imansız olduklarını bildirmişlerdir.
  
• Felsefecilerin hukuk, ahlak ve tıp üzerindeki sözlerinden doğru olanların, eski Peygamberlerin kitaplarından çalınmış olduklarını islam âlimleri bildirmektedir.
  
• Felsefeciler, her şeyi, akıl ile anlamağa, akla uydurmağa kalkışan ve yalnız aklın beğendiğine inanan kimselerdir. Bunlar akılla bulunması mümkün olan şeylerde ba’zan doğruyu bulmuşlarsa da, aklın kavrıyamadığı, erişemediği bir çok şeylerde, yanılmış, aldanmışlardır.
  
• Felsefe okuyanlar bilir ki, sonra gelenler, öncekilerin yanlışlarını çıkarmış, biri diğerini beğenmemiştir. İslam Âlimleri ise birbirlerini tasdik ederek gelmişlerdir.
  
• Aklı olmayan deli, aklını kullanamıyan sefıh, aklı az olan ise ahmaktır.
  
• Yalnız akla uyup, yalnız ona güvenip, aklın ermediği şeylerde yanılan kimse felsefecidir. Aklın erdiği şeylerde ona güvenen, aklın ermediği yerlerde, Kur’ân-ı kerimin ışığı altında akla doğruyu gösteren yüksek insanlar da islâm âlimleridir.
  
• Görüldüğü gibi islâmiyette felsefe yoktur, islam felsefesi, islâm fılozofu olmaz.
  

Bir Bilene Soralım, Cilt 1, İhlas Yayınları

______________________________________________________

 

Bence İslam'da felsefe vardır. O alimler burada da dendiği gibi Yunan ve Roma felsefesini incelemiş. Onlar hata yapmış diye felsefe yanlış birşey değildir. Felsefe'den kaçmak, sorulardan korkmak anlamına gelir. İslam hak din, peki niye sorulardan kaçmamız gerekli? Sizce İslamda felsefe var mıdır yok mudur?

[Φ hangisi kullanılmıyo]

Bir Bilene Soralım, Cilt 1, İhlas Yayınları

______________________________________________________

 

Bence İslam'da felsefe vardır. O alimler burada da dendiği gibi Yunan ve Roma felsefesini incelemiş. Onlar hata yapmış diye felsefe yanlış birşey değildir. Felsefe'den kaçmak, sorulardan korkmak anlamına gelir. İslam hak din, peki niye sorulardan kaçmamız gerekli? Sizce İslamda felsefe var mıdır yok mudur?

 

Bir kere felsefeyi saf akıl yoluyla bir yerlere varma olarak nitelemek yanlıştır, bu durumda sezgicileri ve tuhaf bir şekilde Bergson'u, Nietzsche'yi ve daha pek çok ismi felsefeci olarak kabul etmememiz gerekir.

İkinci olarak agnostikleri de felsefeci olarak saymamamız gerekir bu mantık dahilinde ve burada yine pek çok isim gümbürtüye gider. İslam alimlerini saymayız, Hint felsefesi zaten yoktur, Çin haşa, onlarda da farklı biçimlerde de olsa sezgiden bahsedilir çoğu kez. Pers zaten dile getirilmez, Mısır diye bir medeniyet zaten hiç kurulmamıştır.

Kala kala üç beş isim kalıyor geriye, üç beş isim için tartışmaya değmez, sallayın gitsin, aramızda üçün beşin lafı mı olur

[Misafir Palaman]

O zaman şöyle diyebiliriz:

Çinliler kendi tanımlarıyla bir felsefeye, doğu felsefesine sahipler.

Yunanlar, Romalılar; batı felsefesine sahipler.

Bizde "saf akıl yoluyla bir yerlere varma olarak nitele"diğimiz bir felsefe kullanabiliriz.

 

Yani: İslamda (batıdaki anlamıyla) felsefe yoktur. Ama İslam felsefesi vardır. Oldu mu?

[Φ hangisi kullanılmıyo]

O zaman şöyle diyebiliriz:

Çinliler kendi tanımlarıyla bir felsefeye, doğu felsefesine sahipler.

Yunanlar, Romalılar; batı felsefesine sahipler.

Bizde "saf akıl yoluyla bir yerlere varma olarak nitele"diğimiz bir felsefe kullanabiliriz.

 

Yani: İslamda (batıdaki anlamıyla) felsefe yoktur. Ama İslam felsefesi vardır. Oldu mu?

Şaka bir yana üç dört ekol diyebileceğimiz felsefe vardır, Hint-Çin, Pers, Yunan, İslam, Ortaçağ ve sonrası Avrupa, ama bunun da ötesinde Aborjinlerin kültürüne dair bir şeyler okumuştum. Onların yaşam tarzına baktığınızda da arkasında Hint'e benzer bir felsefe var, tabii ne kadar doğrudur bilinmez, çünkü ilkel denilen kabilelerin üzerine yapılan incelemeleri pek sağlıklı bulmam. Sonuçta nereden olursa olsun düşünün insanları ve eserlerini o mudur, bu mudur diye fazla kasmadan okumaya, anlamaya çalışmakta fayda var, yaptığının adı felsefe olsa ne olur, torna tesfiye olsa ne olur

Üçüncü dubleden sonra feci genişledim, her şey serbest

[Φ dennise]

vardir diyenler de hakli

 

yoktur diyenler de

 

 

felsefe uzerinden de kissalar uzerinden de

 

direk te imali da

 

herturlu teblig yapilmistir ...

 

 

mesele etki gucundeki bir sirra isaret eder

 

 

 

resmen attim simdi

 

icimden bi ses bombardiman gelebilir diyor

[Φ Tumagü İskicap]

islam dini eleştiriyi kabul etmediği için islamda felsefe yalnızca tasavvufi olarak vardır,

eleştirel yönde felsefe islamda barınamaz. hangi çeşit felsefe vardıra bir örnek aşağıda;