Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

Yozgat - Akdağmadeni


_asi_

Önerilen İletiler

AKDAĞMADENİ

 

picture1189249578.JPG

 

 

İç Anadolu Bölgesi’nde, Yozgat İli’ne bağlı bir ilçe olan Akdağmadeni; doğusunda Sivas’a bağlı Şarkışla ilçesi, güneyinde Çayıralan, batısında Sarıkaya ve Saraykent, kuzeyinde de Kadışehri ile çevrilidir.

 

İl Merkezinin doğusunda yer alan ilçe toprakları dağlık ve engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Akdağ’ın kuzey uzantıları ilçe topraklarını doğu ve güneyden çevirmektedir. Bu dağların ilçeye bakan yönü zengin ormanlarla kaplı olup, en yüksek noktası 2.130 m.dir. Kızıldağ, Çörekli, Değirmen Tepesi, Çomakdağı, Tahtalıdağı, Uzunburun Dağı, Türü Dağı ve Dormik Dağları, Karababa Tepesi (2.345 m.), Kuzgun Tepesi (1.410 m.), Çomak Tepesi (1.380 m.) ve Göbekkaya Tepesi (1.360 m.) ilçenin başlıca yükseltileridir.

 

İlçe toprakları İç Anadolu platolarından Bozok platosu üzerinde yer alan, Akdağ’ın eteklerinden başlayarak eğimi az geniş bir ova görünümündedir. Akdağmadeni’nde,

Akdağlar arasında birçok yayla bulunmaktadır. Bunların başında Nalbant, Sırıklı, At Oluğu, Alma Burnu, Dikeni Kalın, Harman, Pınar Hatap Alanı, Başyurt, Kömerliyerli, Deli Hamza, Aktaş, Nusret, Yerliboyun, Kevenliburun ve Kırklar Çalı yaylaları gelmektedir.

 

İlçe topraklarını Yeşilırmak’ın kollarından Çekerek Suyu, Akdağ Deresi, Gödelen Suyu, Değirmenözü deresi, Virankale Deresi, Sarayözü Deresi sulamaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 1.330 m.dir. İl merkezine 105 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 2.112 km2 olup, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 61.373’tür.

 

İlçenin iklimi, Karadeniz iklimi ve Karasal iklim arasında bir geçiş özelliği göstermektedir. Yazlar fazla sıcak; kışlar da dondurucu soğuklar olmaz. Akdağlar’da kar Haziran, hatta Temmuz ayına kadar kalır.

 

Akdağmadeni’nin ormanlık ve yüksek oluşu yüzünden yıllık yağış miktarı ortalama 478 -500 mm.dir. Yazın sıcaklık 20-25 C arasında değişmektedir. Yıllık sıcaklık ortalaması 8-12 C arasındadır.

 

İlçenin bitki örtüsü genellikle ormanlarla kaplıdır. İlçenin %32.5 ormanlıktır. Bu ormanlarda sarıçam, ardıç, yabani fındık, alıç ve palamut ağaçları bulunmaktadır. Ormanlık alanların dışındaki alanlar bozkır görünümünde olup, mera olarak değerlendirilen çayırlarla kaplıdır.

 

İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık, madencilik ve ormancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında; arpa, buğday, çavdar, şeker pancarı, yem bitkileri, baklagiller, patates, ay çiçeği gelmektedir. Ayrıca elma, armut, kayısı, vişne, ceviz ve üzüm yetiştirilir. Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan besiciliği yapılmakta olup, sığır, koyun, kıl keçisi ve tiftik keçisi yetiştirilir. Hayvansal ürünlerden yağ ve peynir ekonomisinde büyük önem taşımaktadır. İlçede Ormancılık da yapılmakta olup, orman ürünleri değerlendirilmektedir.

 

İlçe topraklarında çinko, kurşun, bakır, demir, grafit, manganez ve gümüş madeni yatakları bulunmaktadır. Bunlardan yalnızca gümüş yatakları işletilmektedir.

 

picture1187247814.JPG

 

AKDAĞMADENİ'NİN TARİHİ

 

Akdağmadeni, yerleşim yeri olarak XIX. Yüzyılın ortalarında ve idari yetkiye de haiz bir isimli kurşun işletmesi müdürlüğü olarak kurulmuş ve Madenciler nahiyesi diye adlandırılmıştır. İlçemiz tarihi 1815 yılına kadar ormanlık olduğu için bilinmemektedir. İşletmenin şimdiki belediye garajının bulunduğu yere kurulmasıyla; Gümüşhane, Trabzon, Arapgir ve Ahıska’dan gelen işçilerle nüfuz hayli artmış ve 1871 tarihinde ilçe hüviyeti kazanmıştır. 1923 yılında kasaba 1.250 hani iken Rum ve Ermenilerin 1924-1927 yılında Yunanistan’a mübadele suretiyle nakilleri üzerine nüfus miktarı oldukça azalmıştır. Aynı tarihte Yunanistan’dan Selanik’in Kayalar bölgesinden mübadele suretiyle gelen 266 hane Türk kasabaya yerleştirilmiş ise de, bunların bir kısmının başka taraflara göçleri üzerine nüfus eksilmesi uzun yıllar telafi edilememiştir. Yine bu tarihlerde köylerde de mübadele yapılmış, Romanya, Bulgaristan (1951) ve 1935 yılında Yugoslavya’dan gelen 790 hane menkul aile köylere yerleştirilmiştir. Hariçten gelen bu mübadil ve göçmenlerden 2/3’ü yurt içinden başka kazalara göç etmişlerdir. Gelen mübadillerin tütüncü olmaları nedeniyle tütün mıntıkasında yerleştirilmiştir. Bulunan akrabalarının yanlarına gitmek istemeleri tekrar göçmelerine sebep olmuştur. Akdağmadeni’nin kuruluşu, itibariyle civar ilçelere nazaran uzun bir geçmişe sahiptir. Bağlı bulunduğu Yozgat ili uzun yıllar Bozok Sancağı adi ile anılan ve Kayseri’yi de içine alan sancağın merkezi kazanın şimdiki Çepni köyü olan Karahisar Beyramşah kazasına bağlı göstermektedir. İlçenin merkezi 1815 yılına kadar ormanlık olduğu bugünkü kasabaya bağlı civar Güneyli Mahallesi’nin kasaba içindeki havuzda (Şimdiki Pazaryeri) hayvanları korkarak sulamaya getirdikleri ve çamlığın sıklığından hayvanların zor girdiği söylenmektedir. 1860 yılında Karahisar Beyramşah kazasına bağlı bir nahiye vücuda gelmiş ve Akdağmadeni 1871 yılında da Karahisar Beyramşah kazası inşa edilerek Akdağmadeni nahiyesine kaza teşkilatı kurulmuş ve Yozgat’a bağlanmıştır. Kaza merkezi birkaç ay sonra eski bir nahiye olan Karamağara (Saraykent) köyüne nakledilmişse de 1876 yılında tekrar Akdağmadeni kasabasına gelmiş ve Karamağara köyü de bu kazaya bağlık bir nahiye olarak kalmıştır. Madenciler nahiyesi olan bu yeni kuruluşun yönetimine sırasıyla; Hasbeldi Hacı Emin Ağa, Arapkirlioğlu Hacı Hüseyin Ağa, Tepedelinli Mehmet Ali Paşa torunlarından Ahmet Efendi (Arnavut Ahmet Efendi) şair ve Hariciye-Dahiliye Nazırlıkları yapmış Akif Faşa torunlarından Rıfat Efendi memur edilmiştir

 

picture1189249618.JPG

 

İLÇENİN ADI NEREDEN GELMEKTEDİR ?

 

Yöre isminin belirlenmesinde, sahip olduğu ve işletilmeye açılan yeraltı madenlerinin büyük rolü olmuştur.Akdağ eteklerinde Çinko-Kurşun madeni işletmesi kurulmuş ve "Maden" kelimesi zamanla bu yerleşim yerinin ismi olmuştur.Maden işçilerinin akınıyla yerleşik köy düzenine geçilen bu yöre, belirli bir süre "Maden" adıyla anılmıştır.Akdağ eteklerinde kurulması nedeniyle de, dağın ismine atıfla "Akdağlar'dan çıkan maden" anlamına gelen AKDAĞMADENİ adını almıştır...

 

 

picture1189153750.JPG

 

 

 

picture1188233920.jpg

 

 

 

picture1189249643.JPG

 

 

 

picture1188233803.JPG

 

 

 

picture1187247866.JPG

 

 

 

picture1189250084.JPG

 

 

 

picture1189250050.JPG

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.