Danimarka

[Φ _asi_]

DANİMARKA

 

 

 

 

 

DEVLETİN ADI: Danimarka Krallığı

BAŞŞEHRİ: Kopenhag

YÜZÖLÇÜMÜ: 43.092 km2

NÜFUSU: 5.146.000

RESMİ DİLİ: Danca

DİNİ: Hıristiyan (Protestan)

PARA BİRİMİ: Danimarka Kronu

 

Kuzey Avrupa’da Baltık Denizi ile Kuzey Denizi arasında Jutland Yarımadası ve dört yüz seksen üç ada üzerinde kurulmuş olan en küçük İskandinav ülkesi. Güneyinde Batı Almanya, doğusunda Baltık Denizi, batısında Kuzey Denizi ile çevrilidir. Dünyanın en büyük adası olan Grönland da Danimarka’ya bağlıdır.

 

Tarihi

 

Bilinen en eski tarihi M.S. 800 yıllarında Vikingler zamanıdır. Fakat günümüzde Avrupa müzelerinde bulunan en eski tarihi eşyalar burada yapılan kazılarda elde edilmiştir. 9-11. asırlarda burada bulunan Vikingler ilk Danimarka Krallığını kurmuşlardır. Danimarka tarihinde İngiltere’yle yapılan sürekli savaşlar önemli yer tutar. Danimarka Krallığı İngiltere’ye yaptığı devamlı akınlar neticesinde 1013 senesinde İngiltere’yi ele geçirdi. İngiltere ile birlikte Norveç’i de Danimarka’yla birleştirerek büyük bir krallık kurdu. 1042 senesinde çıkan karışıklıklarda İngiltere bağımsızlığını kazandı. 1397’de iç karışıklıklarda Norveç’le birlikte İsveç de Danimarka’ya bağlandı. Yapılan savaşlar sonunda 1645’te Danimarka bugünkü durumunu aldı. 1848’de yapılan değişiklikle meşruti bir idare kabul edildi. Birinci Dünya Harbinde tarafsız kalan ülke, İkinci Dünya Harbinde de tarafsızlığını ilan etmesine rağmen, 9 Nisan 1940’da Alman orduları tarafından daha önce aralarında yapmış oldukları saldırmazlık paktı hiçe sayılarak işgale uğradı. Bu işgale karşı hiçbir mukavemette bulunmayan Danimarka ordusunu kaldırıp, donanmasını kendisi batırdı. Herhangi bir savaşın olmadığı bu işgal 1945 senesinde Almanların yenilmesiyle sona erdi. Birleşmiş milletlerin kurucu üyeleri arasında bulunan Danimarka, 1949’da NATO’ya katıldı.

 

Avrupa Konseyinin de kurucu üyelerinden olup, Grönland’ın savunması içinAmerika BirleşikDevletleri ile bir anlaşma yapmış, ayrıca 1951’de İskandinav ülkeleri arasında bir konsey kurarak işbirliğini arttırmıştır. 1960’da AET’ye dahil oldu.

 

Danimarka'nın tarihinde ilk defa Mavi Diş Harald tarafından kurulduğunu belgeleyen Jelling kayaları.

 

 

Fiziki Yapı

 

Yüzölçümü 43.092 km2 olan ülke, Jutland Yarımadası ile 483 adadan müteşekkildir. Jutland Yarımadası Kuzey Avrupa düzlüğünün bir uzantısıdır. Kuzeyde Limfiyord Boğazı ile ayrılan yarımadanın batı kıyıları düzgün ve kum alanlarıyla kaplıdır. Kum alanlarının doğusunda bataklıklar yer alır. Son derece girintili, çıkıntılı olan doğu kıyılarında verimli moren (buzultaş) ovaları bulunur. Ovaların düzlüğünde seyrek rastlanan tepelerin en yükseği 173 m ile Yding Skovhoj’dur. Doğu kıyılarının açıklarında Büyük Fionie, Syaelland, Seeland ve Lolland adalarıyla birlikte yüzlerce küçük ada vardır. Buraya bağlı olan Grönland % 90’ı buzlarla kaplı, yüksek yayla görünümündedir.Yüzölçümü küçük olan Danimarka’nın yüksekliği fazla olmadığından, akarsuları da küçüktür. En uzun akarsuyu Jutland’daki Guden Irmağı (160 km), Stor Irmağı (100 km), Skern Nehri (90 km), Fyn adasındaki Odenja Nehri (60 km) ile Sjelland Adasındaki Sus Nehri (82 km) Danimarka’nın belli başlı ırmaklarındandır.Önemli bir gölü yoktur.

 

İklim

 

İklim, fiziki yapıdan dolayı her yerde aynı özelliği gösterir. En sıcak ayda sıcaklık 15-17°C, en soğuk ayda ise 0°C civarındadır. Yağışlı gün sayısı yılda 130-180 gün arasında değişir. En yağışlı aylar ağustos ve ekim olup, yağış ortalaması 130-180 mm, Batı Jutland’da ise 800 mm’dir. Rüzgarlar genellikle batıdan eserler ve çok serttirler.Katlegat ile Baltık Denizi arasındaki boğazların sert kışlarda aylarca donmuş şekilde kalmalarına rağmen Jutland kıyısı buz tutmaz. Kış ve sonbahar ayları fırtınalı geçer. Danimarka’da nisan ve haziran aylarında senenin en güzel günleri yaşanır.

 

Tabii Kaynaklar

 

Tabii kaynakları bakımından oldukça fakirdir. Yüzölçümünün % 10’unu kaplayan ormanların büyük bir kısmı halkın yaptığı ağaçlandırma çalışmaları ile meydana gelmiştir.Kayın, meşe ve kozalaklı ağaçlar yaygındır.Arazinin doğu kısmında verimli ovalar bulunurken, diğer kısımları mer’a veya kırlık arazidir. Yabani hayvanların bir özellik göstermediği Danimarka’da, maden olarak porselen kili, granit, tuğla yapımında kullanılan kil, turba ile tebeşir yatakları ve az miktarda kömür yatakları bulunur. Balık bakımından kıyıları zengindir. Balıkçılar,Baltık denizinde ve Kuzey denizinde bol miktarda balık avlarlar.

 

Nüfus ve Sosyal Hayat

 

Halkın hemen hepsi yerliler olan Dan’lardan meydana gelir. Azınlıkları Alman, Eskimo, Musevi ve göçmen işçiler teşkil eder. Nüfus yoğunluğu başşehri olan Kopenhag’ın bulunduğu Sjelland Adasında fazladır.Ülkede ortalama nüfus yoğunluğu km2 ye 119 kişidir. Jutland Yarımadası diğer meskun adalar içerisinde yoğunluğu en az olanlarındandır.Yarımadanın yerleşim bölgeleri genellikle doğu kıyılarındaki verimli ovalar üzerine kurulmuştur.Nüfus artışı hemen hemen yok denecek kadar azdır (binde 4). Halkın % 67’si şehirlerde, kalanı ise köylerde yaşar. Hıristiyan olan halk Protestan mezhebine bağlıdır. Kullanılan resmi dil Danca olup, kendi grubunda olan diğer İskandinav dillerinden İsveççe ve Norveççeye çok benzemektedir. Öğretimin devlet tarafından parasız olarak yapıldığı ülkede okuma-yazma bilenlerin toplam nüfusa oranı % 100’dür. Edebiyat dallarından çocuk edebiyatı oldukça gelişmiştir. Halk için deniz ulaşımında feribot, kara ulaşımında ise bisiklet vazgeçilmez araçlardandır. Hayat standardı bakımından Avrupa’da ikinci gelmektedir. İki milyon insan atletizm kulüplerine kayıtlıdır. Futbolda 1992 Avrupa Kupasını kazandı.

 

Siyasi Hayat

 

Meşruti bir idare vardır. 10 Eylül 1920 tarihinde kabul edilen anayasaya göre Danimarka, anayasa düzeninde kral tarafından yönetilir. 27 Mart 1953 tarihli kanuna göre de hükümdar soyundan olan kadınlar da tahta çıkabilir. 4 yıl içinde seçilen 179 üyeli bir meclisi vardır.Kral, kanunları tatbik ve yürütme yetkisine sahiptir. Parlamentoda kurulan bir hükümet icra işinde krala yardımcı olur. Kral parlamentoda başbakanı tayin eder.

 

Ekonomi

 

Damimarka’da hayvancılık çok gelişmiştir. Et, süt ve süt ürünleri, Avrupa piyasasında son derece makbuldür. Nüfusun % 16’sı tarım alanında çalışır. Ülke topraklarının üçte ikilik kısmında ekim yapılır. Arpa, buğday ve şekerpancarı yetiştirilen ürünlerin başında gelmektedir. Balıkçılık, bilhassa açık deniz balıkçılığı ileri seviyededir. Batı Jutland kıyılarındaki Esbjerg en önemli balıkçı limanıdır. Balık yağı ve diğer balık ürünleri üretimi ve işlenmesi için gelişmiş fabrikalar yapılmıştır. Tabii kaynaklardan mahrum olmasına rağmen sanayi ileri bir seviyededir. Dışardan alınan ham petrol ve hammaddeler işlenir. Sanayi liman şehirlerinde fazladır. Gemi yapımı ve fabrika makinalarının yapımı ileri seviyededir. Sanayi makinaları, gemi ve tersane inşa sanayiinde dünyanın önde gelen ülkelerindendir.Hayvan ürünleri (et, süt, süt mamülleri vs.), balık ve balık ürünleri, gemi, sanayi makinaları, diğer ülkelere kurulan tersaneler ülkenin başlıca ihraç mallarıdır. İşlenmiş petrol satışı da mühimdir. İthal malları arasında yiyecek maddeleri, gübre, tohum, işlenecek hammadde başta gelmektedir. Ticaretini genellikle batı Avrupa ülkeleri, ABD ile yapar.

 

 

 

 

 

[Φ marsita]

DANİMARKA HAKKINDA GENEL BİLGİ

Jutland Yarımadası ve yarımadayı çevreleyen yüzlerce adadan oluşan Danimarka, Avrupa'nın en küçük ülkelerinden biridir. Egzotik köyler ve kasabalar, tarihi kaleler ve eserler, küçüklü büyüklü vahalarıyla kentler, her biri ayrı bir tabiat ve tarih hazinesi olan adalar.

 

Başkent Kopenhag

 

Coğrafi Konum Kuzey Avrupa'da yer alan Danimarka, en güneydeki ve en küçük İskandinav ülkesidir. Jutland Yarımadası ve çok sayıda adayı içine alan topraklar üzerinde bulunur. Baltık Denizi ve Kuzey Denizi boyunca uzanan ülkenin tek kara sınırı güneyinden Almanya iledir. Bornholm, Sjaelland ve Fyn, toprakları içerisinde bulunan büyük adalardan birkaçıdır.

 

Coğrafik Koordinatlar 56 00 K, 10 00 D

 

İklim Genelde ılıman bir iklimin hakim olduğu ülkede kışlar yumuşak ve rüzgarlı geçerken, yazları serindir. Aralık ve Mart ayları arasındaki dönem, yılın en soğuk geçen bölümüdür. Haziran, Temmuz ve Ağustos yaz aylarında ise serin bir hava hakimdir.

 

Zaman Dilimi GMT +1

 

Dil DANCA

 

Para Birimi Danimarka Kronu

 

Telefon

(Şebeke ve GSM) Uluslararası ülke telefon kodu (dışarıdan): 0045, Uluslararası ülke telefon kodu (dışarıya): 00 + ilgili ülke kodu

 

Mobil Telefon: GSM 900/1800

 

Acil Telefonlar Ambulans / Polis / İtfaiye 112

 

İnternet .dk

 

Mesai Saatleri Bankalar; 09:30 – 16:00 (Ptsi, Sal, Çar, Cum), 09:30 – 18:00 (Per) Mağazalar; 09:00/09:300 – 19:00/20:00 (Ptsi-Cum)

 

Resmi Tatiller Yeni Yıl (1 Oocak), Paskalya'dan Önceki Perşembe (Mart/Nisan), Kutsal Cuma (Mart/Nisan), Paskalya (Mart/Nisan), Ascension (Mayıs), Whit Sunday/Monday (Mayıs), Noel (25-26 Aralık), başlıca tatil sezonu (Temmuz)

 

Elektrik 220V-230V 50HzHz

 

Genel Bilgiler

 

Suyu ve yemyeşil toprağıyla her türlü aktivitenin merkezi bir ülkeyi ziyaret etmek hayatta en çok istenen şeylerden biri olsa gerek. Ülkenin on binlerce km'lik sahili; geniş plajlardan irili ufaklı koylara, sevimli fiyortlardan (Danimarka kıyılarında buzulların oluşturdukları dik yamaçlı, derin ve eski buzul koyaklarının aşağı kesimlerinin deniz altında kalmasıyla oluşan körfezler) rüzgar türbinlerine kadar fazlasıyla değişken bir görüntü sergiler. Ülkedeki plajlar, bütün kentlere çok yakındır.

 

600 yıldır ülkeye başkentlik yapan Kopenhag; göğe yükselen kiliseleri ve gökdelenleri, tarihi eserleri, sahili, limanı ve Strøget gibi Avrupa'nın en büyük yaya gezi yerleri ile insanı hayran bırakan bir metropoldür. Yemyeşil bahçeler ve parklar, tabiatın kente sunmuş olduğu cömertliğin en güzel ürünlerindendir. Hamlet'in Elsinore Kalesi, Kronborg Kalesi, Kraliyet Tiyatrosu, Kraliyet Danimarkası Balesi, Mermaid Heykeli (Little Mermaid), Amalienborg Sarayı ve Ulusal Müze, kentin gezilmesi gereken tarihi ve kültürel varlıkları arasında yer alır. Kopenhag limanı, Avrupa'nın en iyi ve işlek limanı olarak gösterilmektedir.

 

Baltık Denizi'nde yar alan Bornholm Adası, Kopenhag'dan feribotla 7 saat uzaklıktadır. Fotoğrafik balıkçı köyleri, uzayıp giden güzel plajları ve değişken coğrafyası ile önemli bir tatil noktasıdır.

Danimarka, kristal sulu nehirleri ile de dikkat çeken bir ülkedir. Zealand'da yer alan Susaen Nehri ve Jutland Yarımadası'ndaki Gudenaen Nehri, muhteşem manzaraları ve su sporlarına elverişli olmalarıyla cazip alanlardır.